HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 5 OCTOBER 192.9
HET FEEST VAN DE TRAM.
Huldigingsavond voor de 36 N,Z.H.-jubilarissen.
KOSTBARE GESCHENKEN AANGEBODEN.
De menschen stroomden het Brongebouw
binnen en vulden bij tientallen, bij honderd
tallen, die aangroeiden tot zeker over het
half duizend, de groote zaal. Muziek, gezel
ligheid, vreugde heerschten daar. Het was
immers het feest van de tram. Overal be
kende tram-gezichten. De dames waren mee
gekomen. Op de voorste rijen zaten de direc
teur, ir. W. J. Burgersdijk, de secretaris dei-
directie mr. D. A. E. Immink, de heer H. M.
van Bemmelen, commissaris, de hoofdamb
tenaren en chefs, allen met hun dames en
enkele familieleden. Boven in een hoek van
de galerij de heer Reinier van t Hoff met
zijn Tramfanfare-corps. Voor het podium-
was de Mandoline-club „Avanti" opgesteld,
die door den heer Joh. B. C. Court geleid, de
muziek van de Tramfanfare afwisselde.
Een fraaie decoratie was voor de zaal ont
worpen door den kunstschilder Heuff te
Heemstede en uitgevoerd door enkele ambte
naren en beambten, die verscheidene avond
en nachturen hebben opgeofferd om er aan
te werken en iets origineels tot stand te
brengen. Want dat was het in vele opzich
ten. Een aardig idee was het bijvoorbeeld om
langs het balcon van de galerij een doek te
spannen, waarop het programma was ge
schilderd en elders een met het opschrift;
Hulde aan alle zes en dertig.
De vele voorbereidende werkzaamheden
zijn verricht door de Feestcommissie, be
staande uit de heeren Leurs (voorzitter).
Vorderhake (secretaris), Bottelier, Eizema
van Huis en West. De zaak heeft onder hu:
geoefende hand op rolletjes geloopen.
Te acht uur, nadat er van 7 uur af gele
genheid was geweest om de geschenken, dj
op het tooneel waren uitgestald te bezichti
gen, werden de 36 jubilarissen naar voren ge
roepen en onder het hartelijkste applav
kwamen ze op het tooneel, vergezeld van hu;
vrouwen, die ieder een bos bloemen droegen
Er werd „Lang zullen ze leven" gespeeld en
hoera geroepen. Het was een spontane ont
vangst.
Jammer alleen, dat de garderobe m he
Brongebouw zoo traag werkte, dat zeer velr
te laat in de zaal kwamen door het lange
Wachten.
„Avanti" speelde de openingsmarsch van E.
Zollweger. Toen nam de voorzitter van de
feestcommissie, de heer J. N. G. Leurs het
woord om de bijeenkomst te openen. De heer
Leurs staat in de kringen zijner collega's be
kend als een zeer humoristisch spreker, en
dezen avond deed hij die reputatie geen on
eer aan. In een spontane vlotte toespraak,
met élan voorgedragen vertelde hij, hoe er
eigenlijk voor alle Haarlemmers reden is om
feest te vieren. Het railvervoer nam immers
negentig jaar geleden een aanvang met de
opening van de spoorlijn AmsterdamHaar
lem. De heer Leurs ging de geschiedenis na
van dit verkeer. Hij herinnerde daarbij aan
'de oude omnibus, die van Haarlem naar
Overveen reed in den jare 1885 en vestigde
er de aandacht op. dat de wagen, welke in
'dien dienst liep reeds door den lateren bou
wer van vele E. S. M.-wagens, de fa. J J.
Bejm.es gemaakt was. In 1889 liep in Haarlem
de eerste electrische tram met bovenleiding,
die de eerste in Nederland was. In 1904 kwam
de E. S. M-, ook weer een voortrekker, omdat
'die de grondslag legde voor het electrïsch in-
terlocaal verkeer in Nederland.
En in 1924 was het weer een Haarlemmer,
'die deel had aan pionierswerk op verkeers
gebied, het was immers een Fokker-vliegtuig
waarmee men toen voor het eerst naar Indi'
vloog. Zoo heeft Haarlem in het verkeers
wezen altijd vooraan gestaan.
De heer Leurs wendde zich nu tot den di
recteur. Ir. Burgersdijk kwam op het podium
en ontving een zilveren lauwerkrans, bestem
voor een nieuwe directiekamer in het gebouw
ider maatschappij.
Nadat de fanfares geschald hadden en het
'applaus geklaterd, kwam de voorzitter van
het Jubileumfonds de heer J. IJ z e n d ij k
naar voren om de 36 jubilarissen te huldi
gen. De heer IJzendijk liet eerst een eenigs-
£ins sombere toon hooren, omdat hij zeide te
spreken namens het jubileumfonds, en dit
helaas niet beteekent namens het geheeie
personeel, omdat er sinds de fusie der maat
schappijen toch nog te weinig saamhoorig-
heid is onder de beambten. Niet allen nemen
aan het fonds deel om allerlei redenen,
Maar toch is het fonds in staat geweest om
een groot aantal mooie geschenken te koo-
pen, die spreker hierbij aanbood. Elk ge
schenk, dat geheel naar eigen keuze is, gaat
vergezeld van een oorkonde. De cadeaux heb_
alle dezelfde waarde, dit is juist het doel van
het Jubileumfonds, dat de een niet overda
dig veel krijge en de ander niets.
Een algemeen in ontvangst nemen van de
cadeaux volgde nu. De volgende geschenken
worden aangeboden:
een divan met kleed, een luidspreker, een
lamp, een schilderij, een afbeelding van den
eersten tramwagen uitgevoerd in een zilve
ren plaquette in lijst, twee sigarenkokers,
vier klokstellen, een gouden ketting, terwijl
24 jubilarissen een horloge gekozen hebben.
In alle geschenken is een inscriptie aange
bracht. Om deze belangrijke feestgave te
kunnen aanbieden hebben de leden van het
fonds, dat er 700 telt, dat is 70 pet. van het
personeel, ieder 5 cent per week bijgedragen.
Zoo kwam er een aanzienlijk bedrag bijeen,
waarbij de directie het hare voegde. De heer
F. H. Platerink, commies-titulair bij de
maatschappij heeft de oorkonde gecalligra-
feerd, hij heeft er zeer verdienstelijk de em
blemen van de verschillende takken van het
bedrijf op geteekend, waarbij het bestuur
van het jubileumfonds een gelukwensch
voegde, onderteekend met de namen der le
den en dien van het raadgevend lid, mr.
Immink.
De iderde spreker was de directeur, ir. W-
J. B u r g e r s d ij k. Deze begon met voor te
lezen de ingekomen gelukwenschen, waaron
der er waren van de heeren Van Manen en
Van Dijk, directeuren der Nederlandsche
Spoorwegen te Utrecht en Commissarissen der
Maatschappij, van den heer Van Holthen tot
Echten, commissaris, vap een der oudste
commissarissen, den heer G. S. ide Clercq, die
buitenslands vertoeft, voorts eenige var-
trouwe abonnés, die den directeur in het bij
zonder sympathiek waren en met applaus
ontvangen werden. Getroffen heeft hem ook
een telegram van den Bond van Forensen.
Verder waren er van den gemeentesecretaris
van Heemstede en een begeleidende brief
bij het bloemstuk der Aerdenhoutsche radio
liefhebbers, dat op het podium was gezet.
In het verdere gedeelte van zijn toespraak
schetste de heer Burgersdijk het als een zeer
moeilijke taak om zooveel jubilarissen toe
te spreken om te eindigen met hen die hij
„Mannen van Stavast" wilde noemen toe te
wenschen, dat zij de Maatschappij nog lang
zullen dienen en vooruit brengen.
Tot besluit van het officieele gedeelte sprak
nog de heer Leurs in het bijzonder tot de
wagenbestuurders. Hij schetste do moeilijk
heden van hun beroep en vestigde de aan
dacht op tde gelukkige omstandigheid, dat
wij er in Haarlem nog nooit een als slacht
offer van zijn beroep hebben te betreuren
gehad. (Luid applaus). „De gevangenis
deuren", zeide hij, „zijn voor u evenzeer ge
sloten gebleven, hoe vaak het publiek vooral
in den beginne door roekeloos gedrag uw
veiligheid ook in do waagschaal stelde".
Toen de heer Leurs de collega's nog vele
jaren wenschte, barstten de hoera's aller-
zijds los.
Een stukje muziek wisselde telkens de toe
spraken af, hetzij van de Tramfanfare, het
zij van hét Mandoline-gezelscdap. Dat de
belangelooze medewerking van dit laatste
orkest op hoogen prijs gesteld werd, blijkt
wol hieruit, dat ieder der orkestleden een
lint vereerd werd, dat met veel smaak ver
vaardigd is door mevrouw Logmans, echtge-
noote van een der ambtenaren.
Voor de pauze trad nu op het duo Staudt
uit Olfdenzaal, met een zeer vermakelijk
dialoog, dio veel goede stemming in de zaal
bracht.
Na de pauze kwam dit duo nogmaals ten
tooneele met nog grooter succes wat ook wel
verdiend was, want het optreden in Over-
ïjsselsch costuum was bijzonder aardig.
De Tramfanfare voerde nog o.a. uit <de
Jubileum-marsch van Sam. Vlössing in sa
menwerking met „Avanti" en het Mandoline
orkest speelde alleen „Gondelnach'ea" een
wals van Müller. Het behoeft geen betoog, dat
het hooge peil, waarop bolde orkesten staan,
gehandhaafd werd en een waarborg was voor
voortreffelijk samenspel.
En dan werd er nog gedanst op een bal, dat
kuri|dig geleid werd door den heer R. v. d.
Berg en waarbij „The Silver Moon Dance
Orchestra" goose muziek maakte, onder
directie van den heer Jac. Pcnnarts.
Het feest van de tram is dus goed geslaagd,
de talrijke jubilarissen hebben een mooi
jubelfeest mogen vieren. De feestcommissie1
"en het bestuur van het Jubileumsfonds komt
hiervoor alle eer toe.
In het complex Leiden zijn 5 jubilarissen.
Pe~e worden gezamenlijk 18 October te Leiden
gehuldigd.
De trams zullen bevlagd blijven tot en met
6 October. Vrijdag was het vlaggen een hulde
aan de jubilarissen, 6 October zal het een
vreugde-uiting zijn. omdat de E.S.M. op dien
datum in exploitatie werd gebracht.
HILLEGONDA VERSUS
CORNELIA.
„VIER WOORDEN...."
„Als 't kindje binnenkomt, lacht heel het
huisgezin", zong Beets Victor Hugo na.
En als de huisvrouw de zaal binnenkomt,
waarin de Politierechter recht spreekt, dan
glundert de pers.
Want in deze huisvrouwen, rad ter tong
vaak en vol van het heilige vuur der over
tuiging altijd, zit dikwijls dankbare kopy. Zij
kunen scheldwoorden bedenken, die je he
laas niet kunt publiceeren, maar die je om
hun genialiteit paf doen staan. Zij kunnen
beweringen uiten, die kant noch wal raken,
maar die ze mét zoo'n aplomb en met zoo'n
overtuiging lanceeren dat je Politierechter of
Ambtenaar van het O. M. moet zijn, om er
niet van onder den indruk te komen.
Heusch, de huisvrouwen zij mogen zich
dan soms niet met het vlechten van hemel-
sche rozen door het aardsche leven bezig
houden maar heel wat minder poëtische, ja
zelfs strafbare dingen doen geven dikwijls
wat verademing in een dorre, saaie zitting.
Laat ons dus de huisvrouwen, die interes
sante klanten van den Politierechter, in eere
houden.
Vrijdag „verschenen" er weer een paar.
't Waren Hillegonda en C. laat ons haar
Cornelia noemen uit Zaandam.
Hillegonda. die in het bankje der verdach
ten moest plaats nemen, was een vrij bleeke,
stijf gekleede, kalme huisvrouw. Zij bekende.
Zij was op den 7en Augustus Cornelia te
gengekomen en had het een en ander tot
haar gesproken, 't Waren maar een paar
woorden, die aan teekenachtigheid en kern
achtigheid niets te wenschen overlieten, maar
die onze kolommen zouden doen blozen, als
we ze er in lieten zetten.
Wij zullen een voorzichtige omschrijving
trachten te geven, die slechts een benade
ring kan blijven.
Hillegonda dan maakte Cornelia duidelijk,
dat haar Cornelia's hoofdhaar bewoond
was en dat zij goed zou doen met afdoende
maatregelen te nemen, ten einde de bewo
ners te verjagen. Zij herhaalde dit, met een
variatie. Tevens liet zij doorschemeren, dat
volgens haar er wel het een en ander man
gelde aan de moraliteit van Cornelia. Ten
slotte voegde zij haar het woord „verraaister"
toe.
Van deze „vier Wörter", die Hillegonda aan
Cornelia wenschte te zeggen, was het woord
„verraaister" wel het voornaamste. Daarop
kwam het eigenlijk aan.
Want Hillegonda heeft een zoontje van 12
jaar en dit had. met een vriendje, het huis
van een „werkwillige" te Zaandam „volge-
smeerd". Hillegonda gaf volmondig toe, dat
haar zoontje zich van genoemde smering had
behooren te onthouden maar dat nam niet
weg, dat zij toch woedend was geworden, toen
zij vernam dat Cornelia alles wat de jongens
hadden gedaan aan de politie had verteld.
En vandaar dus de vier woorden!
Cornelia was een contrast met Hillegonda.
Zij was gezet volbloedig en niet zonder zwier
en modieusheid gekleed. Je kon je niet voor
stellen, dat onder dien modernen, coquetten
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN 1 60 Cu. per re Iel.
Amsterdam Rotterdam Utrecht Haarlem
Nijmegen Breda Tilburg.
DF. VOORTREFFELIJKE MODELLEN VAN HET
WERELDBEROEMDE MERK
C. P. a la SIRENE, Paris,
MARION No. 8224, 36 c.M
lang h t 13.50
MARION No. 8229, 36 c.M.
lang, A 117.
MARIONA
8962,
40
C-M.
lang h f
9 50
MARIONA
8964,
40
c.M.
lang f
15.—
VERDIENEN ALS ELEGANT, GEMAKKELIJK PASSEND
MODE-CORSET DE VOLLE AANDACHT, ZOOWEL VAN
MIDDELMATIGE ALS ZWAARDERE FIGUREN,
HAARLEM: GR. HOUTSTRAAT 10.
illll'ili;iinlllill!!l!!!!illiy>iH.
hoedEnfin. Hillegonda zal liet niet zoo
erg gemeend hebben. Zü zal het in héél erge
boosheid hebben gezegd. Maar met dat al was
Cornelia toch maar in haar eer en goeden
naam aangetast.
Een boete van 8 of 4 dagen hechtenis
kreeg Hillegonda. Zij nam het.
Cornelia uitte tegenover den Politierech
ter de vrees dat nu een nieuwe scheldpartij
zou volgen.
„Dan komt u maar weer hier", zei de Ma
gistraat, „en dan zullen we een zwaardere
straf opleggen".
„Heel graag", zei Cornelia cn zwierde de
zaal uit.
DE KRUIDENIERSBEURS.
De sluiting. Het bestuur gehul
digd. Een gezellig samenzijn.
Nog laat was het Vrijdagavond druk op de
Kruideniersbeurs in do Gemeentelijke Con
certzaal, maar toen het uur van elven nader
de, begon men stands te ontruimen en af te
breken- En om klokke elf behoorde deze
vijfde Haarlemsche Kruideniersbeurs die
door zoo om en bij de tienduizend menschen
is bezocht veel meer dan het vorig jaar
en die dus wél geslaagd mag heeten, weer
tot het verleden.
Allen die meegewerkt hadden aan deze
beurs, standhouders en bestuursleden en
anderen, verzamelden zich in de beneden
zalen, waar spoedig ieder voorzien was van
een papieren muts, waar de muziek vroolijl:
klonk en waar al dadelijk een opgewekte
stemming heerschte.
De heer A. B. Slothouber, de voorzitter van
„Ons Belang" heette allen die hun aandeel
gehad hebben in het werk voor deze vijfde
Haarlemsche Kruideniersbeurs hartelijk wel
kom, en hij zeide te hopen, dat allen als
vrienden en vriendinnen nog eenigen tijd ge
zellig samen zouden zijn.
Even later, toen het bestuur op het podium
plaats had genomen, nam de heer De Vries,
vertegenwoordiger van de firma Van den
Heuvel uit Rotterdam namens de standhou
ders het woord om het bestuur te bedanken.
„U viert thans Uw eerste lustrum", zei
spreker, en hij wilde daarom het bestuur zijn
hulde brengen en tevens bedanken voor het
vele werk, dat noodig was om deze beurs te
organiseeren. Als blijk van de groote waar
deering die de standhouders voor het bestuur
koesteren bood hij den voorzitter een voor
zittershamer aan, terwijl hij de hoop uit
sprak, dat deze nog lang de herinnering aan
de vijfde Kruideniersbeurs mocht levendig
houden. Daarna bood de heer De Vries aan
alle bestuursleden lederen portefeuilles met
een inscriptie in zilver aan, hierbij tot ieder
eenige woorden van dank richtend.
De voorzitter, de heer A. B. Slothouber,
bracht vervolgens namens het bestuur én de
geheeie vereeniging dank voor de aanbieding
van den voorzittershamer, en tevens namens
de bestuursleden voor de portefeuilles. Spre
ker sprak zijn verheugenis uit over het feit
dat ook op deze beurs de samenwerking
tusschen standhouders en bestuur weer zoo
schitterend is geweest. Het succes dat deze
vijfde Kruideniersbeurs in Haarlem had was
volgens spreker een aansporing om op den
ingeslagen weg voort te gaan. Nogmaals
bracht hij allen hartelijken dank.
Daarna trad het hier ter stede welbekende
duo Klara en Flora op met verscheidene,
aardig voorgedragen, komische liedjes, die
heel veel applaus oogstten, en ter. afwisse
ling werd ei- in de tweede benedenzaal druk
gedanst.
Lang zijn allen zoo. uiterst gezellig nog bij
elkaar gebleven om het succes van dc vijfde
Haarlemsche Kruideniersbeurs gezamenlijk
te vieren.
DE VOORTVLUCHTIGE
HAAGSCHE ADVOCAAT.
TWEE KLACHTEN TEGEN HEM
INGEDIEND.
In de zaak tegen den advocaat mr. L. uit
's-Gravenhage, die voortvluchti" is en door
de Justitie gezocht wordt, in verband met de
verduistering van f 10.000. welk bedrag mr. L.
in een faillissement onder zijn beheer had,
kan nog medegedeeld worden, dat Donder
dag bij de Haagsche politie tegen mr. L. een
klacht is ingediend door den curator in liet
faillissement van mr. L. zelf, dat Maandag is
uitgesproken.
Nog een tweede klacht is bij de politie
ingediend tegen den voortvluchtigen advo
caat ter zake van verduistering van pl.m.
f 900. In het Woensdag verschenen buiten
gewoon politieblad wordt de aanhouding van
den advocaat verzocht.
DRIE ENCEPHALITIS-GEV ALLEN
OP MARKEN.
Twee kinderen reeds over
leden.
Naar het Hbld. verneemt, hebben zich opi
het eiland Marken drie ggvallen van ence
phalitis post vaccinalis voorgedaan, alle bij
kinderen, waarvan er twee in één gezin, die
beiden gisteren zijn overleden. De toestand
van het derde kind is zeer ernstig.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Ct». per regel.
DE VERRASSING.
Moeder kwam binnen en haalde twee pakjes uit
haar tasch. Niemand lette er op. vader bleef zijn
krant lezen, dc twee broers bleven dammen en zus
zette ijverig haar haakwerkje voort. Moeder wik»
kclde de pakjes-uit het papier: uit het ccnc kwam
een aardig sigarettcnȎtui, uit lu-.t andere 'n leuke
centimeter; jc hoefde maar op het knopje tc druk
ken cn 't rolde zoo weer op. En opeens was er een
levendige cn volle belangstelling; cr werd niet meer.
gelezen cn gedamd cn gehandwerkt, want dc ver
rassing was plotseling het huisgezin binnengekomen
cn de spanning van het onverwachte lichtte even
op aller aangezicht.Wat was dat cadeau?Vanwaar,
van wicn, hoe, waar, wat? Moeder zei niets, maar
in haar oogen blonk een ondeugende blik van
triomf. Zij had het wel geweten, «Int ze op zouden
kijken als zc met die verrassing thuis kwam, een
verrassing, die haar niets kostte. Want zc had ge»
woon twee pakken KLOKZEEP gekocht voor liet
simpele prijsje van 42 cent per *tuk. Zc had cr
prima zeep voor cn bovendien deze leuke dingen,
waarmee ze vader cn zus verrassen kon. En ze had
alleen spijt, dat zc al niet veel eerder andere huis*
houdzeep afgeschaft en KLOKZEEP begonnen
was. KLOKZEEP is de IDEALE HUISHOUD.
ZEEP. Vraagt uw winkelier.
314 '(Adv.)'
HAARLEMMER HALLETJES
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
lil een van onze laatste kransbijeenkom-
sfcen heeft een van de dames het betreurd,
dat er buiten de parkon zoo weinig open
ruimten in onze stad zijn overgebleven. Ze
had gelijk; nagenoeg alle bouwterrein is in
genomen, namelijk in de oude stad en waar
'vroeger wel een frisch grasveld lag (soms
ook wol een klein zandwoestijntje) staan nu
huizen en dat vond mevrouw Hopma, want
zij was het, jammer.
Natuurlijk zijn wij dat allemaal met haar
eens. Je kunt geen twee dingen tegelijk zijn,
niet tegelijk visch en vleesch; de eenige uit
zondering is tegelijk mensch on aap. Zoo
kun je dus geen stad zijn en tegelijk veel
open plekken hebben.
De krans betreurde, idat op die manier de
stad wat eentonig wordt en wat mij betreft
kan ons geliefd Haarlem niot mooi genoeg
zijn. Ik heb dus onlangs, op een nacht wakker
liggende en luisterende naar den storm en
regen, die ons aankondigen, dat nu toch
heusch de herfst begonnen is, alzoo wakker
liggende zeg ik, heb ik gezonnen op mid
delen om Haarlem te verfraaien; dat is wel
noodig, omdat van den anderen kant ijverige
en geslaagde pogingen worden aangewend
om Haarlem te verleelijken, b.v. door de
zotte manier, waarop Publieke Werken in de
Jansstraat ide tramrails hebben gelegd en
door de dito dito manier, waarop de vroegere
sigarenwinkel van den heer Langeveld nog
maar altijd in de Groote Houtstraat staat,
zonder dat iemand het noodig schijnt te
vin'den, daar wat aan te veranderen, met het
gevolg, dat het huis er vuil en slordig be-
gint uit te zien en binnenkort-, als het nog
maar een poosje duurt, als bezienswaardig
heid zal worden aangewezen onder den naam
„Stads-Ruïne".
Nu ben ik op de gedachte gekomen om
onze stad met wat standbeeliden te versieren,
want daarvan hebben wij er niet te veel; wel
geteld maar drie, het romantische beeld van
Frans Hals in het Florapark, het standbeeld
van Lourens Coster op de Groote Markt en
het rare bouwsel voor dienzelfden voorvader
*in «den Hout, dat wijlen van Vloten oneer
biedig „de dobbelsteen en de sauskom" heeft
genoemd. Wij zijn in Nederland niet erg
Êtandbeelderig; wij voelen oneer voor schil
ders dan voor beeldhouwers. Ik weet niet
waar dat van komt; misschien omjdat onder
onzen grauwen hemel wit marmeren beel
den een ijskouden indruk maken, maar daar
mee is de tegenzin in metaal nog niet
verklaard. Hoe het zij. het kost de grootste
moeite van de wereld om een niet eens heel
groot bedrag bij elkaar te krijgen voor een
standbeeld. Aanvankelijk loopt het vlot, idan
storten namelijk de menschen, die het eerst
in de termen vallen hun flinke bijdrage,
daarna vloeien trager de penningskens van
den tweeden rang en tenslotte .droogt de
stroom heelemaal op en wanneer er dan
niet de eene of andere rijkaard een halve
of een kwart ton geeft om het af te maken,
dan komt het standbeeld er nooit. Ik mag nu
wel verklappen, dat het zoo ook met Frans
Hals gegaan is.
Maar terzake, er moeten dus meer stand-'
beelden komen van marmer of van brons,
dat is mij om het even. Standbeelden niet
van doode, maar van levende menschen; wat
heeft Frans Hals eraan, dat hij nu al weer
een jaar of wat in regen en wind, in sneeuw
en ijzel naar den Dreef staat te kijken en
wat zou b-v. Kenau Simons Hasselaer eraan
hebben, wanneer voor haar een standbeeld
werd gezet op (natuurlijk) het Hasselaers-
plein? Neen, de levenden moeten worden her
dacht, maar niet gratis. Wij weten nu alle
maal wel, dat hoe handig onze gemeente-
begrooting ook in elkaar geschroefd is, het
met onze financiën toch maar treurig ge
schapen staat en wat zou er nu tegen zijn
om aan onze hoogst aangeslagenen op dis
crete wijze te verstaan te geven, dat de ge
meente Haarlem bereid is een klein plekje
in overleg met Publieke Werken af te staan
voor een standbeeld, dat zij zelf moeten be
kostigen en onderhouden en waarvoor zij
bovendien een zekere precario moeten be
talen. Het artikel standbeelden is in de
precario-verordening nog wel niet opgenomen
maar de snelheid, waarmede dat kan ge
beuren evenaart de onjuiste beschikkingen
die het gemeentebestuur inzake van precarï
weet te geven. Dat wil dus zeggen, het is
gemakkelijk genoeg. Derhalve goed begrepen,
iedereen, die aan het nageslacht zijn beeld
ten voeten uit op de openbare straat wil
nalaten, mag het zelf leveren, de gemeente
geeft het een plaats, de afgebeelde onder
houdt het en betaalt aan precario per jaar
laat ons zeggen f 25.000 of f 50.000. Daar wij
minstens een dozijn ingezetenen hebben met
een inkomen van meer dan een ton, is een
dergelijke bijdrage een kleinigheid. Houdt
d« af-, uit- of ingebeelde op met betalen
door overlijden of een ander ongeval, dan
wordt het standbeeld weggeruimd en kan
een ander daar weer een plaatsje- vinden.
Op die manier worden het stadsschoon en
het kasgeld gedienjd.
Natuurlijk is dit denkbeeld voor uitbreiding
vatbaar; men kan ook een borstbeeld in
den gevel van zijn huis laten zetten of een
doodsimpelen gedenksteen, naar een vast
tarief. Het kan allemaal, als je maar preca
rio betaalt ,want daar is de liefde van liet
gemeentebestuur bij uitstek op gericht; hier
mede geld bijeen te sleuren, is om zoo te
zeggen het voorwerp van zijn dagelijksche
zorg.
Daar nu wij ingezetenen, hoofd voor hoofd,
verplicht zijn het gemeentebestuur in zijn
zware taak zooveel mogelijk bij te staan, heb
ik in dienzelfden slapeloozen nacht over
wogen wat er nu wel meer te doen zou zijn
om onze kas te spekken en ik geloof, dat ik
daar inderdaad in geslaagd ben- Wij kennen
in ons land de waardigheid van eereburger
nog niet, zooals het geval is in het buiten
land. Bestond ook bij ons die waardigheid,
dan zou de moeilijkheid, die een van onze
grootste musici onlangs met den fiscus had,
heel gemakkelijk zijn opgelost; men had hem
eenvoudig eereburger gemaakt en hem daar
mede (want dat hoort erbij) vrijgesteld van
alle belastingen- Maar begrijp mij goed, dat
kan van het eereburgerschap van de ge
meente Haarlem, dat ik mij voorstel, de be
doeling niet zijn. Integendeel, dat eere
burgerschap moet wat opbrengen en nu
voelt iedereen al waar ik heen wil. Ieder jaar
wordt er een eereburger gekozen, dat wil
zeggen niet op de ouderwet-sche manier met
stembiljetten en ook niet door ons kiezers,
neen, hij wordt eenvoudig gekozen op het
stadhuis door den wethouder van financiën,
die een inschrijving opent voor alle liefheb
bers van het eereburgerschap. Wie het hoog
ste inschrijft, wordt door Burgemeester cn
Wethouders benoeind en in een bijzondere
zitting van den gemeenteraad als cere-bur-
ger geïnstalleerd. Hij heeft het recht ccn
bordje op zijn woning te hangen onder zijn
naam met EEREBURGER erop.
Er staat in den gemeenteraad altijd een
stoel voor hem klaar, maar hU hoeft er niet
ledero vergadering op tc komen aitten. Hij
heeft de voorkeur bij het bespreken van
een plaats voor de concerten van Bach cn
wanneer B. en W. een officieelen maaltijd
geven, wordt hij uitgenoodigd. Dit instituut
van eereburgers is onbeperkt, ieder jaar
wordt er een inschrijving gehouden en wie
het meeste biedt, heeft het. Zoo kan het
eene jaar goedkooper zijn dan het andere,
maar het is in elk geval weer een nieuwe
ontvangstpost cn het kost niets behalve een
klein koperen bordje EEREBURGER, wan
neer dc gemeente eens beleefd wil zijn, wat
tegenover de burgerij niet eens noodig is.
Het leek mij bovendien een goede gedach
te om op het dragen van kostbare pelzen
precario te heffen. Toen ik dat denkbeeld aan
een gemeenteambtenaar overbracht, zei hij,
dat het niet kon, omdat precario alleen kan
worden geheven van dingen, die overhangen
of uitsteken. Maar ik vraag U: steekt iemand,
die met een duren pels loopt niet uit boven
zijn medeburgers of medeburgeressen? Nu
zou dit plannetje geen waarde hebben, wan
neer er niet iets bij kwam, namelijk dat de
kwitantie van het dure stuk zichtbaar mag
worden gedragen, zoodat iedereen weet, hoe
veel de jas of de mantel wel gekost heeft
De waarde van dit document zal door den
drager of de draagster pas op prijs worden
gesteld, wanneer de kwitantie meegeteekend
is door den burgemeeester of zijn plaatsver
vanger, opdat het publiek we te, dat de prijs
die erin genoemd is, wel en degelijk met de
waarheid stemt. En als U soms denken
mocht, dat dc bonthandelaars door een der-
gelijken maatregel benadeeld worden, dan
kent U het publiek niet. De aardigheid van
dure kleeren zit juist hierin, dat iedereen
kan zien. dat zij duur zijn en wanneer dat
officieel bevestigd wordt ten stadhuizc, dan
kijkt iedereen, die zooiets niet kan bekosti
gen, scheel van afgunst en dat schijnt nu
juist voor den eigenaar of de eigenares de
groote waarde te zijn.
Ik heb ook nog bedacht, dat liet heel wat
geld in het laadje zou brengen, wanneer
voortaan iedere Bloemendaler, voordat hij in
Haarlem werd toegelaten, een kwartje entree
moest betalen; dat zou zoo'n vergoe
ding zijn, omdat wij Bloementiaal niet gean
nexeerd hebben. Maar mijn adviseur in be
lastingzaken, een heel bekwaam man, heeft
mij verzekerd, dat dat niet gaat, omdat je
daarvoor een tol zou moeten maken en Ge
deputeerde Staten, die immers indertijd de
gemeente Bloemendaal uit liet plan voor an
nexatie hebben gelicht, dat niet zouden toe
laten. Onze Blocmendaalsche vrienden wil
ik maar zeggen, zijn dus aan dit kwartjes-
plan ontsnapt en wij zullen wat anders moe-<
ten verzinnen om geld te maken.
Een idéé om vervelende redenaars te straf
fen met f 25 boete ton voordeele van de ge
meentekas zal niet slagen, omdat zij die re
de dan eenvoudig niet houden en dat zou ccn
al te gemakkelijke manier zijn om van be
lastingbetaling af tc komen. Het ideaal na
melijk van belasting is, dat je er niet aan
ontkomen kunt en net als een muis, wanneer
hij ontsnapt aan den listig opgestelden mui
zenval, sneuvelt aan het muizenvergift, dat
hij niet had opgemerkt of opgevreten wordt
door de kat, die achter een deur op hem
loert, zoo heeft ook de fiscus zooveel kul
len gegraven op het pad van den belasting
betaler, dat wanneer hij niet valt in de eene,
hij toch zeker neerstort in ccn andere.
Nu lijkt het mij toe, dat ik'persoonlijk tot
versterking van de gemeentekas genoeg heb
gedaan; laat nu een ander ook zijn hersens
eens laten werken en nieuwe belastingvoor
stellen zenden aan ons gemeentebestuur.
Het moet zoo worden, dat dc gemeente
ontvanger zwemt in het geld, maar dat het
vooral wordt opgebracht door menschen, die
veel hebben en die het bovendien graag zul
len betalen. Daar zijn mijn voorstellen op
ingericht en ik verwacht dan ook een groote
toeneming van heel rijke ingezetenen. In
welke gemeente van ons vaderland kan men
zich bij zijn leven een standbeeld veroveren
tegen betaling van precario en wear is
de stad. die het eereburgerschap verkrijg
baar stelt voor hen, die zich nooit door bij
zondere qualitelten die eer hebben waardig
gekeurd?
Hiermede neem ik van u afscheid, maar
niet zonder u eraan te hebben herinnerd,
dat in den nacht van Zondag op Maandag
de klok een uur moet worden achteruitgezet.
Helaas, wij gaar» de duistere maanden in. de
misère van sneeuw en ijs en ijzel. Gelukkig
maar. dat op het verzetten van klokken geen
precario-boete is bepaald. Heeft de gemeen
telijke .'Leus, anders zoo slim, daar niet aan
gedacht?
FIDELtO.
