47e Jaargang No. 14216 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Vrijdag 25 October 1929 HAARLEM S DAGBLAD DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTEN: per week /0.27J^, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32 Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 3-57J4- Franco per post door Nederland 3.87J4. Losse nummers ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-5754, franco per post. Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENTIEN: 1-^5 regels 1.75. elke regel meer ƒ035. Redames ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels ƒ0.6Cl elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag; Donderdag en Zaterdag) 14 reg. 0.25. elke regel meer 0.10. uitsl. i contant* Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden 1 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim 1 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreak i 100. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD AGENDA. VRIJDAG 25 OCTOBER Stadsschouwburg: Ver. Rott. Hofstadtoo- ceel. „Op een dag in October", 8 uur. Hotel „Den Hout". Lezing Mevrouw Ina Boudier-Bakker voor de Haarlemsche Kunst kring. 8 uur. Het Blauwe Kruis, Oude Groenmarkt 20: Ledenvergadering „Ziekenzorg", 8 uur. Rozekruisers Genootschap, Bakenesser- jgracht 13: Openbax-e lezing Z. W. Leene. 8 u. Palace. Cinema en Variété. „De Kozakken" Tooneel:. Bolgaroff Troupe. 8.15 uur. Luxor Theater: „De Held van Frisco" en „De Prins en het Dansmeisje". 8.15 uur. Rembrandit Theater: „De CamavaLspains". "Tooneel Madeleine Harrisch. 7 en 9.15 uur- Standaard Theater: „Atlantis". Tooneel Mary Curter. 8.15 uur. Ned. Herv. Diaconiehuis, Jansstraat 36, £azar. 25 en 710 uur. Waaggebouw, Spaarne. „Kunst zij ons poel". Eeretentoonstelling A. L. Koster, t- ZATERDAG 26 OCTOBER Stadsschouwburg: Vereenigd Tooneel: Ver kade en Verbeek. „De Groote Reis", 8 uur. Schouwburg Jansweg: „Rose Marie" 8.15 u. Gebouw St. Bavo, Smedestraat: „Alleen op Üe wereld". 2.30 uur. Bioscoopvoorstellingen 's middags en Is avonds. Ned. Herv. Diaconiehuls, Jansstraat 36, Pazar. 2—5 en 7—10 uur. Waaggebouw, Spaarne. „Kunst zij ons Poel". Eeretentoonsfcelling A. L. Koster. Teyler's Museum, Spaarne 16. 113 uur. Toegang yrij op. alle werkdagen, behalve Maandag, HAARLEM. 25 October Dictators en Sport. Mussolini heeft de Itallaansche Rugby Fe- I Öeratie ontbondomdat de leidei*s onvol doenden ondernemingsgeest en gebrek aan sportiviteit toonden. De Spaansohe Voetbalbond heeft besloten om niet deel te nemen aan de te Montevideo te houden wereldkampioenschappen voetbal. Bij deze beslissing leggen de Zuid-Ameri- kaansche staten zich evenwel niet neer. Langs diplomatieken weg zullen zij trachten te bereiken dat het Spaansch Elftal toch komt. Primo de Rivera zal er zich dus mee dienen te bemoeien, Nieuw zijn deze voorbeelden van dictato riale inmenging in de zaken der sportbonden niet. Toen in 1927 onze Hollandsche roeiers voor de Europeesche kampioenschappeix te Como vertoefden, dééd zich al een geval van dezen aard voor. De organisatie bleek zoowat alles te wenschen over te laten, en geen van de buitenlandsche delegaties begreep, hoe er binnen een week wedstrijden gehouden konden worden. Deze ongunstige opinies wa ren natuurlijk prompt naar de diverse va derlanden geseind, en overal in de kranten tot uiting gekomen. Rome leest zoowat alle buitenlandsche kranten van eenige beteeke- nis, en vertaalt eruit wat op Italië betrekking heeft. Dus werd deze staat van zaken aan den Duce gerapporteerd, die meteen een tele gram naar Como zoncl waarin hij de Ita- liaansche Roeibond-leiders beval om onmid dellijk voor een perfecte organisatie te zor gen. De prefect wei*d met de controle op de uitvoering van deze opdracht belast, en het effect was even plotseling als daadwerkelijk, zoodat alles in orde kwam behalve* dan de ongeschiktheid van het meer om er roeiwed- st rij den op te houden. Daar kon zelfs Musso- lini niets aan veranderen. Dat de dictators zich nogal eens met de sportbonden bemoeien is natuurlijk heel be grijpelijk. Vooral in Italië, waar de klassieke kreet om brood en spelen voor het volk ge boren is. Primo de Rivera en zijn koning be grijpen dit even goed. Landen die niet dicta toriaal bestuurd worden leveren ook voor beelden genoeg van de belangrijkheid der sportorganisatie om tevredenheid der volks- massaas te waarborgen. Dat geldt dan na tuurlijk speciaal een volkssport als voetbal. De Engelschen geven er al een heel duidelijk staaltje van in de organisatie van hun pro fessional voetbal, dat in Londen en vele an dere steden gespeeld wordt ten overstaan van juichende volksmassaas. die vlak om de „ground" met zijn machtige tribunes heen wonen in miserabele, sombere, vuile distric ten, waar op gi-oote schaal woning-wantoe standen heerschen zooals wij in Holland niet meer of slechts nog bij uitzondering kennen. Het moge Mussolini tot eer strekken dat hij de volkssport niet alleen als een politiek machtsmiddel oixder controle houdt, maar bovendien de beste sportopvattingen bij zijn sportsmen propageert. Bij de Olympische Spelen in 1928 hebben wij allen een uit stekenden indruk van Italiaansche sportivi teit gekregen, en van Italiaansche hoffelijk heid jegens de tegenstanders en niet het minst jegens de ontvangende natie. Er was meer. De Italiaansche ploegen en delegaties waren uitstekend gedisciplineerd. De Ita liaansche sportsmen kwamen uiterlijk keurig onberispelijk zelfs voor den dag. Zij waren enthousiast en luidruchtig, zoo als hun Zuidelijke aard is, maar zij hinder den er anderen niet mee. Zij waren dadelijk populair in Amsterdam. Ons publiek juichte hen in allerlei takken van sport bij voorkeur toe. Zij beantwoordden dat door met Neder- landsche vlaggen op het veld te verschijnen en ermee te zwaaien, toen zij den derden prijs in het voetbaltournooi hadden gewon nen. Er is nóg meer. Hun sportprestaties op velerlei gebied zijn inmiddels geweldig in qualiteit gestegen, zij behooren tot de meest gevreesde tegenstanders. Allemaal prachtig. Er wordt veel mee be reikt. Meer misschien dan wij mtf; ons wer ken in sportbesturen kunnen bereiken. Wij hebben geen Mussolini achter ons staan, wij kunnen geen dwang toepassen, wij moeten heel veel moeizaam, op den langen weg, zien te bereiken met tact en overreding en einde- looze vertoogen tot een nooit makkelijk handelbaar gezelschap van eigengereide, individualistische, zelfbewuste Hollanders.... Maar met de Italiaansche toestanden ruilen? neen, nooit! Denk u eens even in in den toestand van het bondsbestuur, dat bevel uit Den Haag krijgt om anders te organiseeren, of om zijn besluit te» herroe pen dat he» tgeen Nederlandsch Elftal wil uitzenden.... of dat ontbonden wordt, om dat het naar den zin van dien eenen mijn heer zijn werk zijn liefhebberij, belange loos verricht niet goed doeL! Dan maar liever onze moeilijkheden cn eindelooze besprekingen en helaas in som mige.*r sportbonden althans even einde looze ruzies.... -j,K. P. DE ED1SON-LICHTWEEK. Wanneer het weer vanavond meewei-kt, zul len, evenals gisterenavond, verlichte vliegtui gen boven Amsterdam kruisen. Op het IJ ligt een geweldige verlichte Zwaan, die de „Euge nia", het schip dat langen tijd op den Helder- sehen zeedijk lag, voorttrekt. De „Kortenaer" geeft demonstraties met zoeklichten, evenals de genie, die trachten zal de verlichte vlieg tuigen met zoeklichten te „vangen". DE MOORD IN ROTTERDAM. EEN NIEUWE GETUIGE. Bij de Rotterdamsche politie heeft zich Woensdag een man gemeld, die heeft ver klaard, dat hij den verdachte W. V. van vroeger kende eix dat hij hem op den avond van den moord heeft gezien, om kwart over zes, in het urinoir, welke staat op het plein t tje tusschen West-Kruiskade en Eerste Mid dellandstraat, dus vlak bij de Coolsohestraat meldt de N. R. Crfc. In enkele bladen heeft Dinsdag een foto gestaan van W. V. alias W. Huisman, W. Brouwer of Tijs de tuinman. Getuige heeft deze foto gezien en toen de opmerking ge maakt, dat hij dien man wel kende. Toen hij kort daarop las dat de te Heerlen gear resteerde man en deze W. V. een en dezelfde persoon zijn, heeft hij zich dadelijk bij de politie gemeld om de verklaring af te leggen, dat hij V. op den avond van den moord bij de Coolschestraat heeft gezien. Bij confron tatie heeft getuige den verdachte opnieuw uitdrukkelijk herkend. De rivierpolitie is aan het dreggen in de daarvoor in aanmerking komende wateren, omdat het niet totaal uitgesloten wordt ge acht dat de fiets van den dader in het water is geworpen. De rapporten van dr. Hesselink zullen ter stond worden doorgezonden aan den rechter commissaris. Zeer waarschijnlijk zal de in houd niet ter publicatie aan de bladen wor den meegedeeld. Een oproep. De commissaris van politie in de eerste af- deeling verzoekt uitdrukkelijk aan de depot- houders van rijwielstallingen bij de stations in Nederland, die op den dag van den moord of daarna een fiets in bewaring hebben ge kregen van een man die aan het signalement beantwoordt, zich ten spoedigste hetzij schriftelijk of mondeling te wenden tot het bureau aan de Groote Paauwensteeg te Rot terdam of tot de politie in de plaats van hun inwoning. EXPLOSIE IN EEN ITALIAAN SCHE KRUITFABRIEK. DOODEN EN GEWONDEN. MILAAN, 24 Oct- (VD.) Hedenmiddag had in een kruitfabriek te Mariano, op 12 kilometer van Bologna gelegen, een ernstige ontploffing plaats. De slag was zoo hevig dat de bevolking van Bologna aan een aardbe ving dacht. Tot nu toe zijn 4 dooden en 16 gewonden geborgen. De oorzaak van de ont ploffing is onbekend. MILAAN, 24 Oct. (V.D.) Omtrent de ont ploffing in de kruitfabriek te Mariano wordt nog het volgende gemeld: Het geluid van de Explosie was zoo groot dat de huizen, binnen een straal van 500 meter zwaar beschadigd werden en zelfs in het op 12 K.M. verder gelegen Bologna talrijke ruiten sprongen. Ge lukkig waren op het oogenblik van de ont ploffing slechts 30 van de 86 arbeiders werk zaam. Troepen en brandweer uit Bologna begonnen onmiddellijk met de opruimings werkzaamheden. Het aantal dooden is tot 7 gestegen; 2 gewonden ligger, op sterven. Men gelooft dat nog meer slachtoffers onder de puinhoopen liggen. GROOTE ONTPLOFFING TE HOLLYWOOD. Millioen meters film verbrand. EEN MILLIOEN DOLLARS SCHADE. HOLLYWOOD, 24 Oct. (V.D.) In het laboratorium van de Vereenigde Film ateliers te Hollywood, had hedenmiddag een ontzettende explosie plaats, waardoor het geheele laboratorium werd verwoest en ver scheidene millioenen meters ontwikkelde films een prooi der vammen werden. Een persoon werd op slag gedood terwijl vele an deren zware vei-wondingcn opliepen. 50 Ar beiders werden bij de eerste oixtploffing op straat geslingerd. In het geheel deden zich vier ontploffingen voor, die een schade aan richtten van verscheidene millioenen dollars. Het vuur sloeg tevens over naar het labora torium van de Eastman Codac Works. Onder de verwoeste films zou zich ook Fairbank's „De getemde feeks" bevinden. DE VERLICHTE ST. BAVO. ZATERDAGAVOND VAN 6 TOT 12 UUR. In verband met de Edison-feesten zal mor gen, Zaterdag, de St. Bavo-toren weer ver licht worden. De installatie die gemaakt is door het G. E. B. is inderdaad schitterend. Er wordt ge werkt met 16 schijnwerpers die te zamen een sterkte hebben van 42.000 kaars. Onze toren leent zich uitstekend voor deze verlichting. Zaterdagavond zal het licht branden van 6 tot 12 uur. Dit vroege aan- vangsuur is gesteld om ook aan de kinderen de gelegenheid te geven van dit mooie schouwspel te genieten. Het eigenaardige is, dat dc verlichting om het half uur even gedoofd zal worden, waar door het zeldzame effect verkregen wordt dat de verlichte toren plotseling uit de duis ternis opkomt. Het schouwspel is mooi van de Groote Markt aanschouwd, maar ook als men op de buitenwegen der stad van verre den verlich ten toren gadeslaat, maakt het veel indruk. Het woord is aan Henri Barbusse: Wanneer de liefde mij ontroert, dan is dit door een groote gedachte en niet door een instinct. VINKENSLAG. Heel de luistervinkvolière. Van ons draadloos vaderland. Davert van het druk gekwetter, Er is onraad aan de hand; Menig luistervink, verbolgen, Neemt de veder op en schrijft, Hopend steeds nog, dat zijn vrijheid, Toch al reeds beperkt, zoo blijft; Vinken hooren in den aether, Laat ons onze portie nou, Slaat de luistervink gramstorig, Zittend op zijn vinketouw; Doe toch niet zoo geheimzinnig, Zegt hij: doe het open, flink, Elke vink, moet je bedenken, Is toch ook geen blinde vink; Een ding heeft men wel begrepen, In den Haagschen Radioraad, Dat een luistervink graag luistert, Maar, als 't voorkomt, ook wel praat. P. GASUS. BEURSPANIEK IN NEW-YORK. Enorme verkoop van aandeelen BANKEN KOOPEN STAPELSGEWIJS OP. NEW-YORK. 24 Oct. (VD.) Nadat reeds Woensdag op de beurs te New-York een groot aantal papieren sterk in koers waren gedaald, zijn de verkoopen uit liet geheele land heden in enorme mate voortgezet, zoo dat van een beurspaniek kan worden ge sproken. Vooral papieren als de V.S- Steel- corporation, Radio-Corporetion, General Motors en General Electric zijn getroffen. Het ingrijpen der groote banken, die de aan geboden aandeelen stapelsgewijs kochten was in den aanvang zelfs niet in staat eenige kalmte te veroorzaken. Toen later opnieuw werd ingegrepen, kalmeerde de stemming eenigszins. De totale omzet bedroeg rond 8 millioen aandeelen. Het bekend worden van deze sensatloneele koersdaling veroorzaakte ook op de Londen- sche beurs hevige onrust, waaronder vooral de Engelsch-Amerikaansche papieren te lij den hadden. Naar verluidt zou men zelfs plannen hebben de beurs Vrijdag gesloten te houden. DE SPOORWEGRAMP BEIEREN. IN De aanslag op Prins Umberto "bij zijn bezoek aan Brussel. Politiemannen overmeesteren (jen misdadiger oogenblikkelijk na het vallen van het schot. TOT NU TOE DRIE DOODEN EN TIEN ERNSTIG GEWONDEN. BERLIJN, 24 Oct. (VD.) Het spooi-weg- ongeluk bij Reichelsdorf heeft volgens de tot nu toe bij de Rijksspoorwegdirectie te Berlijn ontvangen berichten drie dooden, tien ernstig gewonden en achttien lichtge wonden geëischt. Gedood werden twee post beambten uit München en een spoorwegcon- dudteur. Onder deze ernstige gewonden is. naar tot dusver kan worden vastgesteld, een stoker en een machinist en onder de overige stig gewonden zijn naar het ziekenhuis te stige gewonden zijn naar het ziekenhuis te Nürnberg overgebracht. De opruimingswerk zaamheden zijn in vollen gang. Naar tot dusver kon worden nagegaan is het ongeluk waarschijnlijk ontstaan doordat de sneltrein D. 39 bij het verlaten van het station Reichseldorf door een onveilig signaal is gereden, waardoor de sneltrein D. 389, die juist passeerde, in de flank werd aangereden. Dc locomotieven en twee personenrijtuigen ontspoorden. Het station Reichelsdorf ligt op ongeveer acht kilometer afstand van Nürn berg. DE VERDEELING VAN DEN ZENDTIJD. Het dagelijksch bestuur van de Vereeni- ging van Liberale Radio-Amateurs (V. L. R. A.) heeft zich met een telegram tot den Radioraad gewend, waarin het o.a. zegt, dat naar zijn inzicht het liberale volksdeel aan spraak mag makon op minstens één tiende deel van den totaal beschikbaren zend tijd en wanneer niet tot de insteLling van een Algemeenen Nationalen Omroep, doch tot verdeeling van den zendtijd over dc verschil- lenrio groepen wordt overgegaan, dan kunnen de liberalen naar billijkheid recht doen gelden op een evenredig deel van den zendtijd. EEN OUD-LID DER EERSTE KAMER VOOR DE AMSTER- DAMSCHE RECHTBANK. Vijf verduisteringen en valsch heid in geschrifte ten laste gelegd. EEN JAAR GEVANGENISSRAF GEëlSCHT. Wegens vijf gevallen van verduistering, één van het openbaar maken van een val- sche balans en één van valschheid in ge schrifte, heeft zich Donderdag voor do Vijfde Kamer der Amsterdamsehe Recht bank te verantwoorden gehad het gewezen Eerste Kamerlid P. J. J. H.. 53 jaar oud, assu radeur van beroep en in Zutphcn woonach tig. Al deze delicten dateeren van eenige ja ren. In de eerste plaat-s was verd. ten laste gelegd, dat hij zich in het tijdvak tusschen Maart 1923 en September 1926 op onder- scholden tijdstippen te Amsterdam of elders in Nederland geld in verschillende bedra gen tot een totaal bedrag van bijna tien duizend gulden, opzettelijk en wederrechte lijk heeft toegeëigend, welk geld toe'oe»- hoorde aan de N.V. Nederlandsche Spaar- verzekcring voor Katholieken te Amsterdam. Volgens de dagvaarding hield verd. dit geld ondttr zich. Verd- zou zich uit de kas be dragen door den boekhouder hebben doen ter hand stellen of door drie banken in zijn hoedanigheid van directeur der Spaanrerze- kering hebben doen uitbetalen. In de tweede plaats was verd. verduistering van acht accepten, gepleegd in Juli 1926, ten laste gelegd. De overige verduisteringen, loopende over dc jaren 1922, 1923 en 1924, beloopcn resp. f 1351, f 210, en f 300. Ook deze bedragen waren het eigendom der Spaarvi'.-zekering. In de derde plaats was verd. het open baar maken per 1 Januari 1925 van een on ware balans ten laste gelegd, tcvwljl hij zich in dc vierde plaats te verantwoorden had voor 't opzettelijk vervalschen der notulen der op 3 Juni 1922 gehouden vergadering van don Raad van Commissarissen. Er waren 16 getuigen a charge en 3 a décharge gedagvaard. Verd. voerde te zijner verdediging aan dat het vaak voorkomt bij Verzekerings maatschappijen cn Spaarkassen, dat cr voor schotten op salarissen werden opgenomen. Verd. gaf toe» dit meermalen gedaan te heb ben. Een belangrijk deel der voorschotten is niet door hemzelf genoten; zoo waren kastekorten ontstaan door frauduleuze han delingen van bepaalde personen, waarvan hij do nadcelen voor zijn rekening nam. Als getuige-deskundige werd gehoord de politic-scheikundige C. J. van Ledden Hul sebosch, die een rapport heeft opgemaakt betreffende de aan verd. tenlastc gelogde vervalsching van de notulen. Verd. zelf beweert recht te hebben op f 1.25 per inschrijving van f 500 en op 62.5 ct. pev inschrijving van f 250. Vaststaat dat aanvankelijk in de notulen heeft gestaan f 1 inplaats van f 1.25. Volgens verdachte is de wijziging geschied onder het opmaken der notulen. Een incident. Bij het hierna volgende verhoor van don heer Ir. L. J. M. Fc'aer, president-commis saris, kwam het tot een Incident. Nadat de president get. gevraagd had of hij zich mis schien door de politiek aan verd. zoo verwant gevoelde, dat hij hem niet durfde weerstaan, hetgeen get. ontkennend beantwoordde, vroeg de verdediger Mr. H. Brans in verband hier mede aan get. of bij een bespreking over de laatste opname door verd. niet is ter sprake gekomen, dat verd. een ander R.K. Kamer lid zou bewegen om heen te gaan naar aan leiding van oen wethoudersbenoomlng in de plaats van zijn inwoning, waardoor het get. mogelijk zou worden alsdan in 1926 Kamerlid te worden. Get. Feber maakte zich over deze vraag buitengewoon kwaad en antwoordde in hef tige bewoordingen, dat hiervan nicr,s waar was! Een drietal getuigen a décharche kwam hierna verklaren dat de buitendienst der Spaarverzekering overhoop lag met den bin nendienst. Requisitoir, Het O.M.. Mr. Overbosch, botoogdc dat verd. in strijd met de statuten en zonder overleg met de commissarissen gelden en accepten heeft opgenomen zonder deze te kunnen valoriseeren. De» verduisteringen en ook de overige ten laste gelegde feiten achtte spr. bewezen. In verband met den ernst er van elscht hij één jaar gevangenisstraf. Pleidooi De verdediger M. H. Brans ging do da^vnr- iing na, waarbij hij betoogde dat de off. er bij de samenstelling daarvan een sys. m heeft gevolgd, dat niet juist Is. ZooaLs de officier de feiten van verduistering heeft ten laste gelegd, zijn deze op zichzelf niet strafbaar en zal onslag van rechtsvervolging moeten volgen. Uitvoerig trachtte pl. aan te tooncn dat z.i. de officier ook in de tenlastegelegdc ver valsching in de notulen en openbaarmaking van een valsche balans niet geslaagd is, hier-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1929 | | pagina 1