De Sterrit naar Barcelona.
47e Jaargang No. 14217
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 26 October 1929
HAARLEM S DAGBLAD
pIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEURS ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTENper week 0-27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ032
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) /337j^. Franco per post door Nederland 3.87J4. Losse nummers
10.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden 037 }4, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zaider Bartenspaame 12
Telefoon Noa.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10500
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN1—3 regels f 1-75, elke regel meer 035. Reclames
ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 0.6QC
eflce regel meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onxe Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. ƒ025. elke regel meer ƒ0.10. uitsL i contant»
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Ann- of Beenbreuk f 100,
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA.
Heden:
ZATERDAG 26 OCTOBER
Stadsschouwburg: Vereenigd Tooneel: Ver
kade en Verbeek. „De Groote Reis", 8 uur.
Schouwburg Jansweg: „Rose Marie" 8.15 u.
Bloemhof: Uitvoering met bal „Onder Ons"
Olympia: Feestavond met bal H. K. V. 8 u
Palace. Cinema en Variété. „De Kozakken"
Tooneel: Bolgaroff Troupe. 2.30 en 8.15 uur.
Luxor Theater: „De Held van Frisco" en
„De Prins en het Dansmeisje". 2.30 en 8.15 u.
Rembrandt Theater: „De Carnavalsprins".
Tooneel: Madeleine Harrisch. 2.30, 7 en 9.15
uur.
Standaard Theater: „Atlantis". Tooneel
Mary Curter. 2.30 en 8.15 uur.
Ned. Herv. Diaconiehuis, Jansstraat 36,
Bazar. 25 en 710 uur.
Waaggebouw, Spaarne. „Kunst zij ons
Doel". Eeretentoonstelling A. L. Koster.
H. B. S. 5-j. c. B. Santpoorterplein. Najaars
tentoonstelling Ned. Natuurhistorische Ver-
eeniging. 2—5 en 7—10 uur.
ZONDAG 27 OCTOBER
Stadsschouwburg: Fritz Hirsch Operette.
„Friederike", 8 uur.
Schouwburg Jansweg: „Rose Marie", 8.15
uur.
Gem. Concertzaal: Middagconcert H. O. V.
2-30 uur.
Gezelschap Mie en Ko. „Miss Willemstraat"
8 uur.
Gebouw St. Bavo: „Alleen op de Wereld".
2.30 uur.
Bioscoopvoorstellingen. Van 2 uur af.
Waaggebouw, Spaarne. „Kunst zij ons
Doel". Eeretentoansbeüiinig A. L. Koster.
H. B. S. B. Santpoorterplein. Najaarsten
toonstelling Ned. Nat. Hóst. Ver. 1012, 25,
en 7—10 uur.
Amsterdam: Stadsschouwburg. Foren-
fcenvoorstelling. ,De Heilige Vlam", 2 uur.
MnANDAG 28 OCTOBER
Stadsschouwburg: Joan Manen, 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
H. B. S. B. Santpoorterplein. Najaarsten
toonstelling Ned. Nat. Hist. Ver. 1012, 25,
en 710 uur.
Waaggebouw, Spaarne. „Kunst zij ons
Doel". Eeretentoonstelling A. L. Koster.
Teyler's Museum, Spaarne 16. 113 uur.
Toegang vrij op alle werkdagen, behalve
Maandag.
DE VERKEERSMIDDELEN VAN
ZANDVOORT.
OPNIEUW OP VERBETERING
AANGEDRONGEN.
In het voorloopig verslag op de begrooting
van Waterstaat is ernstig geklaagd over het
gebrek aan goede verbindingen met Zand-
voort, zoowel van Amsterdam en Haarlem,
als van verder gelegen plaatsen uit. Zooals
deze thans zijn, oefenen zij een ongunstigen
invloed uit op de vestiging van forensen en
op het bezoek aan de badplaats. Een veel
vuldige dienst HaarlemZandvoort zou hier
aan reeds belangrijk tegemoet komen. De
tram heeft als verkeersmiddel slechts be
perkte waarde door haar langen rijtijd en
de voor velen onaangename schommelingen
ten gevolge van het smalspoor, zoo werd dooi
de Tweede Kamer opgemerkt.
PERSONALIA.
Onze stadgenoot de heer N. Boon slaagde
te Delft voor het Ingenieurs-examen van
Electro Technisch Ingenieur
PROF. TREUB IN
HET KENNEMER LYCEUM.
Prof. Treub "komt het Kenncmer Lyceum.
Linnen,
Voor de hoogste klassen van het Kennemer
Lyceum heeft Prof. Mr. M. W. F. Treub Vrij
dag gesproken over het onderwerp: „Wat ik
als minister in het Kabinet-Cort van der
Linden in de eerste oorlogsmaanden van 1914
voor het Nederlandsche volk heb trachten
te doen".
Na een korte inleiding over de politieke
gebeurtenissen van Juli 1914, gebeurtenissen
die elkaar in een geweldig snel tempo op
volgden, schetste Prof. Treub enkele der zich,
geheel onverwacht, ook. in ons land, opsta
pelende moeilijkheden van volk en regeering.
Hij legde uit wat de Amsterdamsche Beurs-
sluiting 'voor het geheele economische leven
beteekende, welke maatregelen noodig waren
om de noodzakelijke credieten aan Handel
en Nijverheid te verleenen. Hoe het noodig
bleek den gouduitvoer, den levensmiddelen-
uitvoer te beletten, graan aan te koopen,
maximum-prijzen te stellen, noodgeld in om
loop te brengen; en hoe in de vergaderingen
van den Ministerraad haast gedurende dag
en nacht wetsvoorstellen moest worden ont
worpen, en deze in een minimum van tijd
door de Kamers moesten worden aangeno
men.
Zelf met opnieuw-zich-verlevendigende be
langstelling terugdenkend aan deze spannen
de dagen, vertelde hij van zijn gesprekken
met de Koningin, van zijn onverwijld ingrij
pen, dikwijls op haast onwettige wijze, in
allerlei aangelegenheden, van zijn dictato
riaal voorschrijven van maatregelen, van
nachtelijke vergaderingen met de geheele
Amsterdamsche bankierswereld in een der
zalen van het Departement van Justitie,
waarbij stoelen en banken moesten worden
aangedragen om alle aanwezigen een zit
plaats te verschaffen (de eenige maal in
de geschiedenis van Nederland, dat de Mi
nisterraad, omringd door een groot publiek
heeft vergaderd). Hij vertelde van de oprich
ting van het Koninklijk Nationaal Steun
comité, van het verschijnen van de Koningin
in de openingsvergadering, gansch alleen;
hij vertelde van het verzet der boeren tegen
de opvorderingen, van het verzet der ban
kiers tegen verschillende zijner maatregelen,
alles met anecdotische bijzonderheden door
kruid, maar tpc-h telkens weer zoo, dat het
jeugdige publiek de beteekenis van al het
nerveuse gebeuren in Juli en Augustus 1914
levendig kon beseffen.
Iets langer stond spreker stil bij eenige,
voor zijn jeugdig gehoor moeilijke, maar toch
belangwekkende, onderdeelen van het betoog,
b,v. bij het tot stand komen van de Beurswet
en bij zijn weigering om mee te werken tot
het verkrijgen van een moratorium.
Prof. Treub eindigde met zijn publiek ern
stig toe te spreken. Hij zeide, iets te hebben
verteld uit gewichtige dagen van onze ge
schiedenis, en van het optreden van de over
heidspersonen. die, door de omstandigheden
gedwongen werden, haast boven hun kunde
uit leiding te nemen in voor het volk zoo
hoogst gewichtige tijden, en hij bond den
jongens en meisjes op het hart, er naar te
streven, zoo te leven, dat wanneer in hun
eigen leven een moment zou komen, dat zij
ten bate van hun medemensch, in kleinen
of grooten kring, handelend zouden moeten
optreden, zij daarvoor de kracht en de voort
varendheid zouden hebben.
Na de langdurig en luid toegejuichte rede
van den oud-minister dankte de rector van
het Kennemer Lyceum, Dr, A. de Vletter,
met enkele korte woorden. Hij citeerde uit
Mr. Treub's boek ..Oorlogstijd" het gebed,
waarmede gedurende vele jaren de vergade
ringen van Amsterdams Gemeenteraad
werden geopend, en waarin den Hemel werd
afgesmeekt dat Hij der Overheid zou schen
ken: wijsheid, kracht en voorzichtigheid. En
hij dankte Prof. Treub hartgrondig voor het
groote voorrecht dat hij den leerlingen had
verleend, door als man van kracht, wijsheid
en voorzichtigheid, voor de jonge schare den
katheder te hebben willen bestijgen en te
hebben willen vertellen uit de tijden waarin
hij een zoo groote rol gespeeld heeft in het
belang van het Nederlandsche volk.
Na afloop was Prof. Treub nog cenigen
tijd met- verscheidene leeraren, curatoren en
het bestuur der leerlingenverceniging samen.
HET BELASTINGBETALEN OP
DE POSTKANTOREN.
DE PROEF IN NOORD-HOLLAND.
BELANGRIJKE BESPARINGEN.
In de memorie van antwoord op een
suppletoire begrooting voor Financiën, deelt
minister de Geer het een en ander mede
over de proef met het belastingbetalen op
postkantoren, in Noord-Holland genomen.
De minister betoogt, dat deze proef vol-
lddig is geslaagd. In de eerste plaats hebben
de contribuabelen er vele voordeelen van.
Een meer vlotte betaling werd verkregen.
Het aantal dwangbevelen, dat in Noord-
Holland moest uitgevaardigd worden is ten
gevolge van de postbetalingen belangrijk
verminderd. Op ver. ^hillende plaatsen, waai
de bevolking wisselvallige inkomsten heef:,
zijn de invorderingsmoeilijkheden verdwenen.
In arbeiderswijken worden op Zaterdag en
Maandag kennelijk veel betalingen uit het
weekloon gedaan.
Bovendien heeft voor de efficiëncy in de
rijksdiensten de samenwerking tusschen den
dienst der posterijen en den belastingdiens:
waarvan de een beschikt over een ruime
outillage wat betreft personeel en gebouwen
eri de ander lijdende is aan een tekort-, vo;l
voordeelen opgeleverd. Voorts heeft de er
varing geleerd, dat de loket-ambtenaren door
de postbetalingen een dikwijls niet geheel
benutten tijd gevuld zagen. De maatregel
leidde niet tot een noemenswaardige perso
neelsuitbreiding bij de P.T.T. maar wel tot
besparing bij den belastingdienst.
T.a.v. Noord-Holland (behalve het Good)
deelt de minister mee, dat opgeheven zullen
worden de belastingkantoren te Monniken
dam, Edam, Medemblik, Spanbroek, Rijp,
Uitgeest, Nieuwe Niedorp, en Anna Pauiow-
na.
Behouden blijven de kantoren to Am
sterdam, Alkmaar, Haarlem, Beverwijk, Zaan
dam, Purmerend, Hoorn, Helder, Weesp,
Aalsmeer, LJmuiden, Wormerveer, Enkhuizen
Schagen en Texel.
De kantoren Nieuwer-Amstel en Haar
lemmermeer zullen voorts worden vereenigd
tot één kantoor Aalsmeer.
Het instituut der postbetalingen schiep
reeds de mogelijkheid om de kantoren Alk
maar en Alkmaar-Buitengemeenten, Haar
lem en Haarlem-Buitengemeenten te com
bineer en.
Te Aalsmeer zal naar meerdere kantoor
ruimte moeten worden uitgezien. Het- Rijks
gebouw, waarin thans het ontvangkantoor
te Haarlemmermeer gevestigd is, kan ver
kocht worden, terwijl de huur van het kan
toor te Nieuwer-Amstel komt te vervallen.
De opheffing der kantoren Alkmaar-
Buitengemeenten en Haarlem-Buitenge
meenten maakte, dat konden worden gemist
1 ontvanger. 4 adjunct-commiezen, 4 Rijks
klerken, 1 klerk, benevens denige tijdelijke
schrijvers: de jaarlijksche, uit dien hoofde
Het woord is aan
Oscar Wilde
Hoe slechter het rijm van den dichter, hoe
schilderachtiger hij er zelf uitziet. Hij leeft
de poëzie die hij niet uiten kan. Anderen
uiten de poëzie, die zij niet werkelijkheid
durven maken.
reeds verkregen besparing kan op f 30.000
gesteld worden.
De centralisatie van de ontvangkantoren
te Amsterdam, mede door de postbetalin
gen mogelijk geworden, zal, indien zij vol
ledig zal hebben doorgewerkt, een bespa
ring geven van 6 ontvangers en pl.ni. 70
man lager personeel; het jaarlijksch voordeel
hieruit voortspruitend kan op meer dan
f 100.000 worden gesteld.
De verdere doorvoering der plannen voor
het genoemde gedeelte van Noord-Holland
za# een besparing geven van 10 ontvangers
en 21 man lager personeel; een aantal dier
ontvangers zal aan inspecties werkzaam
worden gesteld, waardoor de netto besparing
op f 50 000 wordt gesteld. In totaal zal alzoo
in Noord-Holland en besparing aan personeel
uitgaven van f 180.000 worden verkregen,
onverminderd de besparingen op gebouwen,
vuur, licht en onderhoud.
HET HAARLEMMERHOUT
PARK.
De huizen van Tuinwijk.
ONDER- EN BOVENWONINGEN?
De gemeente heeft al het mogelijke ge
daan om de woningen van Tuinwijk tc ver
beteren. En met succes, de bewoners zijn
thans tevreden.
Toch loopt het met de verhuring van de
ledig-staande huizen niet vlot. Er staan in
Tuinwijk nog altijd meer perceelen tedig dan
cr bewoond zijn. Nadat de re\auratie vol
tooid was zijn 7 huizen verhuuu'., maar 3 of
4 bewoners zijn om toevallige redenen,
niet meer omdat de huizen minder geschikt
ter bewoning waren, want dat argument is
vervallen! naar elders vertrokken. Het
bestuur der woningbouwvereeniging hoopt,
evenals ons gemeentebestuur, dat de wonin
gen tegen het voorjaar, den verhuurtijd bij
uitnemendheid, nieuwe huurders zullen lok
ken.
In belanghebbende kringen is de vraag
onder oogen gezien of het noodig zal zijn om
de huren nog meer te verlagen om daardoor
te bewerken dat alle huizen weer Dewoond
worden. Voorloopig is daarvan evenwel af
gezien, omdat gevreesd wordt, dat als de
huren verlaagd zullen worden, er minder
draagkrachtige bewoners zullen komen, die"
in dit luxe kwartier, wat het Haarlemmer-
houtpark toch is, niet gewenscht zijn in het
belang van de omgeving.
Het Haarlemmerhoutpark is een villa
kwartier en het belang van de stad eischt,
dat dit karakter behouden wordt.
De voorwaarden waarop de grond van het
park in exploitatie gegeven wordt, belet
everfVvel niet, dat er aan de zijlanen ook
aan-een-gebouwde huizen gezet worden. Zoo
worden er thans reeds een twintigtal gezet.
De huurwaarde zal ongeveer 800 bedragen
en 1000 voor de hoekhuizen. Ons werd ver
zekerd, dat dit mooie huizen worden, die het
park waardig zijn.
Er gaat evenwel een gerucht, dat een
bouwer het voornemen heeft om In het
Haarlemmerhoutpark ook onder- en boven
woningen tc bouwen.
Het servituut dat op den grond ligt zou
dit toelaten, want er is voorgeschreven, dat
de huizen die aan de zijlanen gebouwd wor
den een minumum-huurwaarde van 200 ln
het jaar moeten hebben. Dat is evenwel een
oude bepaling, die geheel veranderd Is.
Tot nu toe zijn zulke bouwplannen nog
niet bij Bouw- en Woningtoezicht ingediend.
Wij kregen wel den indruk, dat ons ge
meentebestuur zich tegen den bouw van
onder- en bovenhuizen in het park zou ver
zetten en zoo werd ons er bij gezegd er
zijn ongetwijfeld voldoende gronden om dien
bouw te beletten.
Het vertrek op 16 October van de vier officieren van den Haarlemschen Motor-
dienst van Amsterdam (rechts van den auto. Majoor Rövekamp).
De aankomst der officieren op den Hecrenweg bij de Zandvoortschelaan, verwelkomd door
officieren .en onderofficieren van den Motordienst. In het midden met den krans:
Mafpor. Rövekamp,
[(Zie het Interview elders tn dit nummer^ J
GESCHOREN.
(Een inbreker te Arnhem
slaagde er niet in de brand
kast tc forceeren, maar voor
hij het perceel verliet, heeft
hij zich met de spullen vaa
den eigenaar geschoren.)
Weer vermeldt de krant een inbraak
In een onbeheerd kantoor.
Op zichzelf niet zeer bijzonder.
"t Komt. helaas nog dikwijls voor:
Maar d'auteur van deze inbraak.
Was een eigenaardig man.
(Letterlijk was hij meer eigen
Dan wel aardig neem ik an),
in zijn boozen dievenopzet,
Slaagde hij gelukkig niet.
Maar hij heeft zich nog geschoren.
Voor hij het perceel verliet;
Het werd toch dus goed eens anders.
Waar de man zich aan vergreep.
Steelsgewijs om geld gekomen.
Ging hij er per slot om zeep;
Toen hij deze had gevonden.
Nam hij met volmaakt, succes,
In dc nachtelijke stilte.
Zelf zich grondig onder 't mes;
En toen deze taak volbracht was,
Is hij stiekum weggeglipt!
De politie zoekt, misschien dus.
Wordt hij ook nog wel.geknipt;
Maar het is goed afgeloopen,
Als je kalm de zaak beziet,
Want de dief is wel geschoren,
Maar de eigenaar is het niet.
HET ZANDTREINTJE.
VOOR GOED ONTSPOORD.
In aansluiting op de mededeclingen dié
wij eenige dagen geleden deden, is nu te
melden, dat het zandvervocr per trein in
het Kleverpark geheel gestaakt is.
Er ligt geen zandvloot moor in den Sclio-
tcrsingel. Zelfs Is een gedeelte van dc rails
al opgebroken.
De bewoners van het Klcverpark juichen!
UAAtlF.M. 26 OcloW
G iessen-Nieuwkerk.
Uit het voorloopig verslag over de Justitie -
begrooting blijkt, dat in alle afdeelingcn der
Tweede Kamer de zaak Giessen-Nieuwkerk
besproken is. Algemeen kwam dc opinie naar
voren, „dat bij staande en zittende rechter
lijke macht misstanden en verkeerde prak
tijken voorkomen, die daaruit ten spoedigste
en radicaal dienen te worden verwijderd".
Het kan ons verheugen dat dit muisje een
staartje heeft, want het is wel heel noodza
kelijk gebleken. De sensatie-tijd van het re
visie-proces. met de volksopwinding die het
teweeg bracht en die tot zonderlinge exces
sen leidde zooals het optreden van een
paar getuigen in een Rott-erdamsche variété
is nu voorbij. Kot „nine days' wonder" is
er geweest, de massa interesseert zich alweer
voor andere dingen. Maar een algomeene
stemming van twijfel omtrent bepaalde toe
standen in onze rechtspraak is blijven han
gen, en het bestaan van dien twijfel wordt
haast elke week geaccentueerd in andere
strafzaken. Advocaten, die als verdedigers in
zulke processen optreden, nemen meermalen
een agressieve houding aan jegens rappor
ten van de recherche, opperen twijfel aan
de objectiviteit van het vooronderzoek. Het
is nu al bij herhaling gebeurd, en gisteren is,
bij de behandeling van de berooving op de
Bloemgracht, voor de Amsterdamsche recht
bank een scherp incident ontstaan, omdat de
verdachte beweerde dat een rechercheur hem
met gevangenneming van zijn moeder zou
hebben bedreigd, als hij niet bekende. Dc
verdediger, mr. Huycr, had den rechercheur
laten dagvaarden om hem daarover vragen
te stellen. Hoewel do officier zich daartegen
verzette, stond de rechtbank dit toe. De of
ficier zei rondweg, «ia: liet „alleen sensatie
was, die mr. Huycr er toe bracht om deze
vragen te stellen. Na Giessen-Nieuwkerk was
het een soort relletje geworden, om politie
mannen aan de kaak tc stellen". Waarop de
verdediger een artikel van mr. Gomperts in
het Handelsblad citeerde, waarin deze ver
klaarde „het bedenkelijk te vinden dat men
geen waarborgen heeft, dat in andere zaken
niet dergelijke middelen als in de Giessen-
Nieuwkerk zaak worden toegepast".
Dit typeert de stemming. De Amsterdam
sche officier kan wel van een relletje spre
ken, en ongetwijfeld zijn cr pleiters in straf
zaken die nu tot overdrijving geneigd zijn,
maar er staat tegenover dat bij hen dezelfde
twijfel en in acute vorm hecrscht, die
In het volk leeft. Dit is geen sensatie, maar
een onvermijdelijk gevolg. En iedereen be
aamt dat gronden van twijfel omtrent
rechtszekerheid van zoo geweldig belang zijn,
dat zij ten snelste moeten worden weggeno
men.
De openbare behandeling van de Justitic-
begrooting in de Tweede Kamer zal te dezen
aanzien licht moeten geven. Er is in de af-
deelingen gevraagd hoe de minister oordeelt
over de handelwijzen van den substituut-offi
cier van Justitie en den rechtcr-commlssarls
te Dordrecht en van den rijksrechercheur De
Jong. Er is gevraagd wat de minister denkt
te doen ten opzichte van dc ambtenaren, die
in een minder goed daglicht zijn komen tc
staan. Men noemde het overleggen van ge
heime rapporten ter gerechtelijke instructie
hoogst bedenkelijk, en in strijd met de wet.
Men wilde weten waJi de minister dacht t4|
