BUITENLANDSCH OVERZICHT TARDIEU'S REGEERINGSVERKLARING. SOCIALE EN HYGIëNISCHE GROOTE BEDRAGEN VOOR WERKEN. STADSNIEUWS HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 8 NOVEMBER 1929 DERDE BLAD Subsidie voor den landbouw. Een reeks belastingverlagingen. T BELANGRIJKSTE NIEUWS. Gisteren heeft Tardieu namens het nieuwe kabinet, de regeeringsverklaring afgelegd. Deze verklaring schetst allereerst het ont zaggelijke werk, dat sedert den oorlog is ver richt, o.a. de wederopbouw der verwoeste ge bieden, het herstel van het evenwicht in de begrooting, de zuivering der financiën, de consolidatie der schulden, de stabilisatie der munt en de regeling der buitenlandsche schulden. Thans echter moet men na het liquideeren consolideeren, herbouwen en vooruit gaan. De regeering wil Frankrijk bij den opmarsch leiden. De buitenlandsche politiek der vroegere re geeringen is een étape ten opzichte waar van er geen sprake is om er op terug te ko men. De huidige regeering zal geen verbin tenissen aangaan, welke inbreuk zouden kunnen maken op het recht van vrij onder zoek en uiteindelijke ratificatie door de Ka mer; zij zal niets voorleggen, dat de waar borgen voor de materieele en moreelen onaf hankelijkheid des land zou kunnen verklei nen; zij zal alle overeenkomsten aanvaarden, die het verleden zuiveren, de grondslagen des vreeds in de wereld versterken en het weder- zijdsch begrijpen en vertrouwen onder de volken ontwikkelen. De daden der onderhan delaars ter Haagsche Conferentie waren hier mede volkomen in overeenstemming. Op de onderhandelingen in vrijen geest voort te zetten, zal de defensieve organisatie der grenzen met bekwamen spoed voortgezet worden. Wij zullen niet minder zorgvuldig voor de vrijheid onzer verbindingswegen met ons koloniale rijk waken. De regeering biedt een program aan van nationale ontwikkeling, dat, indien het door het parlement wordt goedgekeurd, binnen minder dan twee maanden volkomen ten uit voer kan worden gebracht dank zij de be schikbare gelden van het begrootingsjaar 1929 en de activa der Schatkist. Ons eerste streven zal den landbouw gelden welke een subsidie van 1750 millioen zal krijgen; voorts zullen wij 1450 millioen besteden aan sociale en hygiënische werken, 1797 millioen aan de verbetering der verbindingswegen. Het ont werp inzake een leening van drip milliard ten behoeve der koloniën zal op 3600 mil lioen worden gebracht. Dit totaal van vijf milliard aan giften zal het land toonen wat een wijs regiem van evenwicht in de finan ciën en amortisatie vermag. Vervolgens kondigt de regeeringsverkla- ring aan dat een derde reeks belastingverla gingen aan de voorgaande zal worden toegevoegd, hetgeen dus een totaal van 2339 millioen aan belastingvermindering zal ople veren. Voorgesteld zal worden begin 1930 slechts 9/10 der „cédulaire belastingen" in te vorderen. De minister van financiën zou wor den gemachtigd om, waarin de toestand het toelaat, in het laatste kwartaal des jaars den belastingbetalers het laatste tiende kwijt te schelden. Het bedrag dezer nieuwe belas tingreductie zou een milliard zijn. De belas tingverminderingen dienen slechts in het kader van een stevig geëquilibreerde begroo ting te geschieden. Die welke de regeering aanbeveelt, zijn vereenigbaar met een op recht evenwicht in de begrooting. Wat de binnenlandsche politiek betreft, zegt het regeeringsprogram dat geweld zal worden buitengesloten, dat de gewetensvrij heid met eerbiediging van de wetten der republiek zal worden gewaarborgd, en het traditioneele evenwicht tussohen landbouw en industrie zal worden gehandhaafd. Rede van Franklin Bouillon. PARIJS, 7 Nov. (VD.) In zijn rede, welke voor de stemming aan de rechterzijde karakteristiek kan zijn, verklaarde Franklin Bouillon om. dat de Haagsche conferentie een nederlaag voor Frankrijk geweest is. Om de aanneming van het Youngplan door te zetten heeft Frankrijk aan Engeland en Duitschland moeten betalen door prijsge ving zijner garanties. Wat zal nu gebeuren? Zal op de tweede Haagsche conferentie Frankrijk evenzoo door zijn geallieerden en vroegere vijanden in het nauw worden ge dreven? Welken opdracht zal men den Fran- schen vertegenwoordigers geven? Drie ge zichtspunten zijn bijzonder belangrijk: lo. De liquidatie van het vroegere vijande lijk eigendom, waarvoor een voorbeeld is te zien in de toelating van de gebroeders Man- nesmann in Marokko. 2o. Het is noodzakelijk de rechten van toe zicht van de Fransche regeering vast te leg gen. 3o. Moet de vraag der commercialisatie opgelost worden. Indertijd heeft Poincaré voor de Kamer commissies verzekerd, dat de aanneming van het plan Young de commercialisatie van de Duitsche schuld zou waarborgen. De Duitsche minister van Buitenlandsche Zaken Curtius daarentegen beweert, dat op de Haagsche Conferentie geen woord gesproken is over commercialisatie. Daarom moet men zich afvragen of men met deze commercialisatie een nieuw bedrog tegenover Frankrijk be oogt. Een verdere vraag is waarom Rijnland ontruimd wordt, aangezien het toch de vraag is of Duitschland al zijn verplichtingen reeds was nagekomen. Het Young-plan heeft een enkele positieve basis: de goede wil van Duitschland, welke In de plaats treedt van alle andere garanties. Kan men aan dezen goeden wil gelooven? Voor kort hebben 4 millioen Duitschers zich uitgesproken tegen het Young-plan en het afgewezen. De debatten over Britsch-Indië. LONDEN, 7 Nov. (VP.) In het Lager huis opende Baldwin, als conservatief spre ker heden de debatten over de Engelsche politiek in Indië. Hij zeide o.a., dat het absurd was te spreken van een crisis. Er was geen crisis en er was er geen geweest. Er was alleen opheldering van den toestand geweest." Lloyd George, vervolgens sprekende ging de verschillende bezwaren na, die overwon nen moesten worden voor Indië een verant woordelijke zelf-regeering kon krijgen. Hij noemde ten eerste het feit, dat Indië nog nooit democratische zelfregeering gekend had, ten tweede, dat 95 pet. van de bevol king onontwikkeld was en ten derde, dat er evenveel verschillende rassen, nationalitei ten en talen in Indië bestonden als in geheel Europa. Men had in Indië in 1917 een aan zienlijke mate van zelfbestuur beloofd, doch alleen langs geleidelijken weg, indien de experimenten zouden slagen, tot tenslotte Indië een volledig deelgenoot zou zijn op ge lijke voorwaarden als de groote Dominions. Lloyd George betreurde, dat de verklaring was gepubliceerd, terwijl het rapport van de commissie Simon nog verwacht werd. Sir. John Simon, voorzitter van de com missie Simon zeide, dat deze commissie ab soluut besloten was niets te doen, dat zou kunnen worden uitgelegd als een interim rapport. De functies van de commissies kon den nog vergroot, nog verkleind worden door welke verklaringen ook door wien ook afgelegd. Met aandrang verzocht hij het par lement de commissie haar werk ongestoord te laten vervolgen. Ten slotte voerde nog Macdonald het woord. Hij zeide, dat de verklaring van den onderkoning noodzakelijk werd, aangezien in Indië sedert 1919 propaganda gevoerd werd om het Indische volk te doen gelooven, dat de Britsche regeering was afgeweken van de in vroegere verklaringen neergelegde poli tieke beginselen. Definitieve sluiting der Weensche universiteit? Donderdagmorgen tegen 12 uur deed een talrijke groep Duitsch-Volksche studenten een aanval op de anatomiezaal der Weensche universiteit, waar eenige Joodsche en So ciaal-democratische studenten mishandeld werden. De Volkschen trokken daarna door alle gangen van de Universiteit onder het ge schreeuw van „Joden er uit" en alle profes soren moesten hun colleges staken- De rector probeerde tevergeefs bemiddelend op te tre den, waarop hij het gebouw door de pedellen met behulp van de politie liet ontruimen. Op straat werden de vechtpartijen voorgezet, waarbij meer dan 20 studenten verwondingen opliepen, totdat de politie de Ringstrasse afzette en beide partijen wist te scheiden. Professor Gleispach, de rector, heeft tegen 2 uur een algemeene vergadering van pro fessoren bijeengeroepen met de bedoeling tot definitieve sluiting van de Universiteit over te gaan. Verontrustende toestand in Zagreb. WEENEN, 7 November (V.D.) De Reichs- post meldt uit Zagreb, dat de laatste dagen een groot aantal Kroaten is gearresteerd. De gearresteerden zijn bijna allen intellectuee- len en welgestelden. Alleen te Agram zijn den laatsten tijd reeds 269 lieden om politieke redenen gearresteerd. Onder hen bevinden zich o.a. eenige professoren en bankiers. Onder de Kroatische bevolking is door deze arrestaties een groote onrust gewekt, die nog verhoogd is door de maatregelen, die de overheid op Allerheiligen en Allerzielen heeft genomen voor de herdenkingsdiensten op de kerkhoven. De politie heeft alle nationale em blemen en linten van de graven der Kroati sche vrijheidshelden verwijderd. Op Aller zielen werd het zwarte rouwfloers van het graf van Steven Raditsj verwijderd en bij het kerkhof waren een sterke politiemacht en afdeeling troepen opgesteld. Een verklaring van Ghandi. In een artikel in het blad „Jong Indië" ver klaart Gandhi, de bekende leider der natio nalisten, dat de status van Britsch-Indië, zooals die wordt beoogd in de verklaring van den onderkoning, even onbepaald en mis leidend kan worden als het voorstel der re geering, die in 1919 aan het bewind was. In- tusschen kan er geen enkele twijfel bestaan over' de oprechtheid van Lord Irwin, die, volgens Gandhi, van meening is, dat zelfs, indien de groote verwachtingen niet verwe zenlijkt worden, de wederkeerige openhar tigheid, zooals deze in de verklaring der In dische leiders tot uiting komt, geen enkel nadeel aan het land kan berokkenen. LEIDSTERCURSUS VOOR DE CLUBS DER DRIEHOEKMEISJES. Men schrijft ons: In het clubhuis in de Damstraat zal heden Vrijdagavond een bespreking gehouden wor den over de Nederlandsche Meisjes Clubs, de clubs der driehoekmeisjes. De bedoeling is dat aan belangstellenden de methode, werk wijze en organisatie van dit nieuwe meisjes- werk wordt uiteengezet. Dit werk beoogt voornamelijk om het groote aantal meisjes te bereiken, dat niet komt op de bestaande vereenigingen waar bijvoorbeeld uitsluitend gehandwerkt wordt. Ook voor de christelijke meisjes zijn deze clubs, die in methode zich zooveel mogelijk aansluiten aan de eischen van onzen tijd. Iedere vereeniging, kerk of persoon, die christelijk jeugdwerk onder meisjes wil or- ganiseeren kan aan dezen arbeid medewer ken. Na de bespreking op Vrijdag vangt een leidsterscursus aan. waar ieder aan kan deel nemen en waar men genoeg kennis kan ver zamelen om dit jeugdwerk in eigen kring te begijnen. VERKEERSREGELING IN JANS STRAAT EN KRUISSTRAAT. MAANDAG EENRICHTINGSVERKEER. NIEUWE TRAMLIJN DINSDAG IN GEBRUIK. GOED GESLAAGDE PROEFRIT. Donderdagmiddag half drie werd een proefrit gemaakt over de nieuwe tramlijn op den Jansweg en in de Jansstraat. Een motor wagen reed van het Stationsplein over den 's nacht gelegden wissel den Jansweg op, door de Jansstraat in de richting, die straks- verboden zal zijn naar de Groote Markt, waar hij staan bleef, met groote belangstelling be keken door voorbijgangers. Aangezien de aansluiting op de bestaande lijn op de Groote Markt nog niet tot stand gekomn is moest de wagen denzelfden weg terug. Zoowel de nieuwe rails als de nog rood glimmende bovenleiding voldeden aan de verwachtin gen, zelfs in de scherpe bocht op den hoek Groote Markt en Jansstraat knarsten de wielen niet in de rails. De bewoners van de sinds 1 Januari van tramverbinding versto ken straten zagen den eersten wagen, blijde komen als bode van een nieuwen, drukkeren tijd, die de Jansstraat en Jansweg van het isolement zal bevrijden. De chef van Weg en Werken bij de N.Z.H., ir. B. Nugteren, die een rit meereed was zeer teVreden over den nieuwen aanleg. De proefritten werden bijgewoond door den chef van den uitvoerenden dienst den heer P. M. Gieske, en den inspecteur van politie, belast met de zorg voor het verkeerswezen, den heer Van Tongeren. Ook was aanwezig de inspecteur van het Rijkstoezicht op de Spoor- en Tramwegen, ir. Lohmann uit Den Haag. De nieuwe tramlijn zal Dinsdag in gebruik genomen worden. Er komen haltes op de Groote Markt, bij de Ridderstraat, de Park laan en het Stationsplein. Bij de Parklaan zal een vluchheuvel komen. Er is dus in de Jansstraat nu één halte minder dan toen de Ceintuurbaan er door reed. Thans is ook het besluit van B. en W. af gekomen om de nieuwe verkeersregeling Maandag in te voeren. De borden zullen voor dien tijd door Openbare Werken geplaatst worden. Het verkeer ten Zuiden van de Rid derstraat wordt nu in twee banen geleid. De Janssraat zal tot de Riddersraat slechst bereden mogen worden in de richlng Station, het overige gedeelte van de Jansstraat en den Jansweg zal twee richtingsverkeer hebben. De Kruisstraat mag van de Ridderstraat af slechts bereden worden in de richting Groote Markt, evenals de Barteljorisstraat. In de Smedestraat blijft de toestand zooals hij is, dus éénrichingsverkeer naar de zijde van de Krocht. Voertuigen, die nu van de groote Markt de Smedestraat inrijden kun nen slechts hun weg vervolgen over de Krocht, terug door de Barteljorisstraat of door een der zijstegen. De overbodig geworden tramsporen zullen op den Kruisweg en in de Kruisstraat waar schijnlijk blijven liggen tot de uitvoering van het reorganisatieplan van het tramnet. Op breken zou zeer kostbaar zijn, omdat de rails in asphalt met betonnen onderbed liggen. De oude rails zijn echter zeer wel bruikbaar voor de aanstaande spoorwegverbreeding. Ook de op verschillende plaatsen opgebroken spoor staven van de Ceintuurbaan zullen daarvoor gebruikt worden, aangezien er nog zeer veel nieuw ijzer bij is. Aan de asfalteering van Smedestraat, Rl- viervischmarkt en Klokhuisplein staat nu niets meer in den weg. DE KINDERKERK. DE FEESTAVOND. Donderdagavond had in de Bakenesserkerk de aangekondigde feestavond voor de kinde ren en htm ouders plaats ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan der Kinderkerk. De kerk was feestelijk versierd met palmen en groen; in het midden was het gebouw dicht bezet met kinderen, aan den kant zaten de ouders en belangstellenden. De avond werd geopend met het gezamen lijk zingen van gezang 211 verzen 1, 2 en 3, waarna de heer P. Schuuring, president van de commissie uit het college van Diakenen der Ned. Herv. Gemeente tot bestuur der Kinderkerk den 103 en Psalm voorlas. Namens de genoemde commissie heette vervolgens de heer Schuuring de aanwezi gen welkom, in 't bijzonder Ds. G. J. Waar denburg, de medewerkenden en den heer Blom, oud-voorzitter der Kinderkerk-com- missie. Hierop volgde een kort woord over de beginjaren van de kinderkerk en over den toestand thans. In 't bijzonder huldigde spr. daarbij den heer Blom, die zoovele jaren in 't bestifur zitting had en de heeren Nel en Kerkhoven, die al zoo lang steeds trouw op hun post zijn. Dankbaar herdacht de heer Schuuring hen, die de Kinderkerk een legaat hebben nage laten en ook komt dank toe aan degenen die het door giften mogelijk maken dat den kin deren jaarlijks een Kerstfeest wordt aange boden. De godsdienstoefening wordt nu door 250 a 400 kinderen bezocht. Oude menschen spre ken nog met liefde over de Kinderkerk van hun jeugd. Critiek wordt natuurlijk ook ge hoord. Vele menschen missen in de kerk de stemming en om hierin verandering te bren gen nemen tegenwoordig vele jonge leden der gemeente te midden van de kinderen plaats. Hun zij daarvoor dank gebracht! Spr. eindigde met den wensch dat als de Kinderkerk nog eens een jubileum viert, dan alle critiek tot zwijgen zal zijn gebracht. Nadat allen gezamenlijk Psalm 113, vers 1 en 3 hadden gezongen en Willem en Hen drik Lasschuit de aanwezigen op orgel- en vioolspel hadden vergast, was het woord aan Ds. G. J. Waardenburg. „Dit is vandaag wel een bijzondere ver jaardag in de gemeente", zoo begon spr. „en wij allen zijn blijde en dankbaar dat wij dit feest mogen meevieren. Het zou een leegte zijn als de Kinderkerk uit het gemeentelijk leven werd weggenomen". Ds. Waardenburg vertelde verschillende bijzonderheden uit de geschiedenis van de Kerk, die ook in de toekomst voor vele kin deren een zegen zal zijn. Zij leeren hier hun Zondag behoorlijk te besteden en in de Kerk hun tweede tehuis te vinden. Spr. sprak de kinderen op prettige en tref fende wijze toe en huldigde ook de heeren Kerkhoven, den ouden koster, den heer Ha- zekamp, en den tegenwoordigen koster, den heer Kensen. De kinderen werden royaal getracteerd. Mej. B. H. Nel (sopraan) op het orgel be geleld door Hendrik Lasschuit, zong eenige nummers De heer P. Schuuring. sprak een koet slot woord, waarin hij dank bracht aan D& Waar denburg en aan de medewerkenden en nog eens de aandacht vestigde op den in ons blad reeds vermelden wensch van het be stuur, financieel in staat gesteld te worden, het orgel te doen restaureeren, een verbete ring die dringend noodig is. Spr. deelde mede dat gelden hiervoor nog gaarne en dankbaar door de leen er Klnderkerkcommissie aan vaard zullen worden. Hierna sloot Ds. Waardenburg de bijeen komst met dankzegging. PLOTSELINGE DOOD. De 74-jarige heer L. W.. wonende in de De Clerqstraat, zakte Eionderdagmiddag half twee op het Wilsonsplein plotseling in elkaar. Hfj werd in perceel no. 3 aldaar binnenge dragen waar hij eenige oogenblikken later waarschijnlijk tengevolge van hartverlam ming overleed. NED. VERBOND TAN CHR. MEISJES- VEREENIGINGEN Woensdagavond 1.1. hield de Ring Kenne- merland van dit Verbond zijn najaarssa menkomst in het Noorderwijkhuis aan de Molenaerstraah Ongeveer 200 leden van aan gesloten vereenigingen waren opgekomen. Mejuffrouw J. E. Boer, nieuw benoemd secre taresse voor Jeugdwerk van do Federatie van Chr. vereenigingen van en voor Vrouwen en Meisjes, sprak over „Ons vereenigingsle- ven en de Wereldbond van Chr. Jonge Vrou wen". Na de pauze vertelde de heer Van Gaasbeek, inspecteur van het Opvoedings gesticht Valkenheide te Maarsbergen een en ander uit het leven der jongens, die in Val kenheide worden opgevoed. Dit was bedoeld als voorbereiding voor een filmavond van Valkenheide op 3 December in den Jansschouwburg te houden. Voor dezen filmavond werd een kaartenverkoop georga niseerd, waaraan alle aanwezigen deelna men. Verschillende vereenigingen gaven bij dragen in den vorm van zang. opstel en ge dicht. De avond werd geleid door mevr. Ir. M. WaardenburgLindeyer, die in haar ope ningswoord sprak over „Het Zendingskarak ter van ons Vereeniglngswerk". Een propaganda-avond van de V. A. R. A. Het V AH.A.-orkest in de Studio. De afdeeling Haarlem van de V. A. R. A. (Ver. van arbeiders-radio-amateurs) zal a.s. Maandag in het Gemeentelijk Concertgebouw een propaganda-bijeenkomst houden. Hieraan zal medewerking worden verleend door het V.AR_A.-Orkest, onder leiding van Hugo de Groot, mevrouw Lydia v. d. Meer- Scager, concertzangeres, Reinler Bresser, solo-cellist, Johan Jong, organist en Willem van Capellen, declamatie. Als spreker zal op treden de heer S. van der Woude, voorzitter van het hoofdbestuur, die zal spreken over „De verhoudingen in den Omroep". Het V.A.R.A.-orkest onder leiding van Hugo dé Groot, heeft op 8 Juni voor het eerst ge debuteerd voor de microfoon. In deze korte spanne tijds heeft dit om roeporkest, dat is samengesteld uit zeer goede instrumentalisten, van het luisterend publiek veel waardeering mogen ontvangen, hetgeen tot uiting komt in de vele brieven uit binnen- en buitenland. Onder de bekwame leiding van den diri gent Hugo de Groot-, wordt naar een opvoe dend karakter in de samenstelling der pro gramma's gestreefd. Dezen avond zal het orkest versterkt zijn met eenige krachten in verband met het con certeeren in een zaal. Zooals bekend is vraagt het musiceeren voor de microfoon geen groot orkest, daar hiermede veel van de duidelijk heid van de muziek verloren gaat. Een zaal stelt echter andere eischen. Daarom is het ensemble voor dit concert met eenige krach ten tot 35 man uitgebreid. Hugo de Grootleider van het V.AHA.-orkest Hugo de Groot is geboren te 's-Hertogen- bosch. Reeds op zeer jeugdigen leeftijd toon de hij aanleg voor muziek en kwam op de Bossche Muziekschool, waar hij onder leiding van Kallenbach zijn eerste lessen ontving. Het duurde niet lang of hij zat als jongen in het Bossche orkest als trompetter en violist. Op 16-jarigen leeftijd ging hij naar het conservatorium in Den Haag, waar hU viool studeerde bij Spoler. Met goed gevolg exami neerde hij op 18-jarigen leeftijd voor viool, zoowel theoretisch als practiseh. Daarna is Jean Oelers, thans le Concertmeester van het U. S. O., zijn leeraar geweest. Op 21-jarigen leeftijd slaagde hij voor het examen van 2den violist voor het Concertge bouw-orkest. waaraan hij 3 Jaar verbonden was. Sedert dien begon voor hem een noma den-leven als kapelmeester in strijkjes en orkesten, totdat hem de plaats werd aange boden van kapelmeester van het orkest van Cinema Royal te Amsterdam, welke functie hij vervulde tot zijn benoeming bij de VAJt.A. In het V.A.R.A.-orkest bevinden zich ver schillende instn» mentaal-solisten van naam. Een daarvan is de solo-cellist voor dezen avond Reinier Bresser, die het cello-concert van Haydn zal vertolken. Dat de vertolking van het moeilijkste der cello-concerten door dezen solist, wel van een bijzondere beteeke- nis is. blijkt uit het feit, dat de heer Bresser door het Concertbureau de Koos aangezocht ls om met dit concert in verschillende steden van ons land op te treden. De tweede soliste van dezen avond is me vrouw Lydia v. d. Meer-Scager die als con certzangeres een goeden naam geniet. Verschillende critici, o.a. Herman Rutters, hebben haar zeer waardeerende woorden ge wijd. Eenige van door haar te zingen liede ren zullen op het orgel begeleid worden door den bij de luisteraars zeer bekenden V.A.R.A.- organist Johan Jong, die tevens bet groote concert-orgel zal bespelen. 'Joh. Jong, VA.R.A.-organtsL Het programma van het orkest vermeldt o.a. Ouverture Willem Teil, de Hongaarsche Dansen van Brahms, Jubel-Ouverture van Weber, Ballet Sylvia enz. Tenslotte zal nog optreden de voordracht kunstenaar Willem van Capellen. Deze bij de luisteraars geliefde declamator, zal met een speciaal voor Haarlem samengesteld reper toire komen. Uit het voorgaande blijkt dat deze avond een zal zijn van veel kunstgenot, waarvoor de belangstelling dan ook groot ls. Willem van Capellen, declamator.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1929 | | pagina 9