BUITENLANDSCH OVERZICHT
TWEEDE KAMER.
HAARI EM'S DAGBLAD
DONDERDAG 21 NOVEMBER 1929
DERDE BLAD
DE VLAMINGEN EEN VLAAMSCHE HOOGESCHOOL
Crississtemming weggevaagd.
OVEREENSTEMMING TUSSCHEN LIBERALE
MINISTERS EN LIBERALE KAMERFRACTIE.
Een groote dag voor de Vlamingen
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Indertijd hebben wij uitvoerig de kans op
een ministercrisis in België besproken. Zoo-
als men zich herinneren zal was er een anti
these ontstaan tusschen de Katholieken en
de Liberalen, naar aanleiding van de even-
tueele vervlaamsching van de Gentsche
Hoogesc'nool.
De Katholieken wilden deze vervlaam
sching geheel doen doorvoeren en geen tege
moetkomingen doen aan die kleine groe
pen die Fransche leergangen wenschten te
volgen. De liberalen echter steunden de op
vattingen der minderheden, doch zij zouden
vervlaamsching niet in den weg staan, mits
Fransche leergangen gehandhaafd bleven.
Door deze tegenstelling geraakte de
Katholiek-liberale regeeringscombinatie in
een zeer wankelbare positie.
De Liberale ministers, die wel genegen wa
ren de Katholieke ministers tegemoet te ko
men, werden tegengewerkt door de Liberale
Kamerfractie. Men hoopte echter nog steeds
op een oplossing al werd de toestand als zeer
critiek beschouwd. Thans echter wordt uit
Brussel gemeld, dat de liberale Kamerfractie
na levendige discussies besloot het compro
mis-voorstel Jaspar, inzake de Vervlaam
sching der Gentsche Universiteit te aan
vaarden. Voorloopig is door dit besluit de
kabinets crisis vermeden, in ieder geval op
zijn minst voor eenige maahden uitgesteld.
De Vlamingen zullen thans hun Vlaamsche
Universiteit kunnen verkrijgen, waarvoor zij
gedurende 100 jaren hebben gestreden.
Het accoord behelst tenslotte de volgende
punten:
le. afwezigheid van alle vijandigheid ten
opzichte van de Fransche cultuur door in
richting aan de Rijksuniversiteit te Gent van
facultatieve Fransche cm-sussen, 2e, eerbiedi
ging der taalminderheden bij de organisa
tie van het lager- en middelbaar onderwijs
door bepaling bij de wet van de noodige mo
daliteiten. Alle liberale ministers, Vauthier
inbegrepen, keurden dit besluit goed; onder
de voorstemmers waren ook verscheidene
Walen. De toestand is hierdoor aanzienlijk
opgeklaard en laat een breede mogelijkheid
tot verdere onderhandelingen met Jaspar
voortbestaan. De algemeene indruk is, dat
indien de liberale partijraad dit besluit even
eens goedkeurt, wat vrijwel zeker is, alle ge
vaar voor een crisis als geweken zal mogen
worden beschouwd. Reeds Dinsdag wordt
trouwens naar één der Katholieke ministers
aan de N. R. Ct. verzekerde, het regeerings-
voorstel tot vernederlandsching der Gentsche
universiteit bij de Kamer ingediend.
Een groote dag dus voor de Vlamingen!
L. A.
Regeeringsvoorstellen door de
mijnwerkers aangenomen.
De conferentie van gedelegeerden der
mijnwerkers heeft met 17 tegen 2 districten
(Yorkshire en Forest of Dean in Gloustér-
shire) de regeeringsvoorstellen aangenomen
die naar men weet, de volgende 4 hoofdpun
ten bevatten: Vermindering van den werk
tijd van 8 tot 7 1/2 uur van 6 April af. Li
stelling van een nationaal scheidsgerecht-
voor loon- en andere kwesties; aanwijzhig
van bemarktingsdistricten en geleidelijke
verkrijging door den staat van de royalties,
de exploitatierechten en tenslote de eigen
domsrechten der steenkolenmijnen (N.R.C.)
Hadden de Heimwehren een
Putsch op touw gezet?
Eergisteravond en gisternacht was de
Weensche politie geconsigneerd, terwijl een
groot aantal openbare gebouwen w.o. de
postspaarbank, de Bondskanselarij en het
telegraafkantoor onder speciale bewaking
stonden, aldus meldt de Tel.
Oorzaak hiervan waren geruchten, die in
Beneden-Oostenrijk in omloop waren en die
van een gedeeltelijke mobilisatie van Heim-
wehr- afdeelingen gewag maakten. Een
Heimwehr-blad deelt in verband met een en
ander mede, dat gisteren in het gebouw van
den Nationalen Raad een bespreking heeft
plaats gevonden t.usschen de leiders der
Heimwehr. dr. Steidle en dr. Pfriemer, en den
leider der beweging in Beneden-Oostenrijk,
dr. Raab, over de meeningsverschillen die
tusschen de Heimwehren van Stiermarken
en die van Beneden Oostenrijk bestaan.
Terwijl de conferentie nog aan den gang
was verscheen de minister van Oorlog
Vaugeoin, die verklaarde berichten te heb
ben ontvangen, volgens welke de Heimweh
ren in den nacht van Dinsdag op Woensdag
een Putsch op touw wilden zetten en dat de
hiervoor aangewezen manschappen reeds ge
wapend gereed stonden. Ook zouden reeds
proclamaties „Aan het Duitsche volk" zijn
gedrukt.
In antwoord op de vraag van den minister,
of deze geruchten op waarheid berustten,
verklaarden Steidle en Pfriemer, dat men
met leugens had te doen. Ook tegenover den
Bondskanselier Schober legden zij geruststel
lende verklaringen af.
De quae*f'°.s tusschen Frank
rijk en Italië.
LONDEN, 20 Nov. (V-D-) De ontvangst
van den Italiaanschen ambassadeur door
Briand, staat, naar Pertinax in de „Daily
Telegraph" meldt, in verband met de aan
staande vlootconferentie. Deze ambassadeur
heeft Briand er van in kennis gesteld dat de
Italiaansche regeering bereid is over de in
de nota van 16 October gedane voorstellen
onmiddellijk met Frankrijk in onderhande
ling te treden. Overeengekomen is, dat de
quaesties, die Frankrijk en Italië in het bij
zonder interesseeren, tusschen de ambas
sade en de Quai d'Orsay en het ministerie
van marine zullen worden besproken.
Bulgarije en de schade
vergoeding.
De commissie voor de oostelijke schadever
goedingen heeft vergaderd. De Bulgaarsche
delegatie deelde naar Havas meldt, mede,
dat zij geen nieuwe voorstellen kon doen
inzake het bedrag der Bulgaarsche herstel
schulden. Daar de commissie anderzijds de
Bulgaarsche schuld met 37 jaarlijks betalin
gen van 12 1/2 millioen verminderd heeft,
werd geconstateerd, dat de commissie het
niet eens kon worden. Waarschijnlijk zullen,
zoo meldt Havas nog, de onderhandelingen
in anderen vorm worden voortgezet om vóór
de Haagsche conferentie het probleem der
oostelijke schadevergoedingen zoowel ten
aanzien van Bulgarije als van Hongarije te
regelen.
DE ROBIJN EN DE SAFIER; EEN
MILLIOENENVONDST.
Eenige maanden geleden werd in een ro
bijnenmijn te Mogok in Birma een safier van
duizend karaat en een enorme robijn gevon
den.
In de Britsch-Indische baden van einde
October meldt me nvolgens het Hbld. thans
dat de robijn door een Indischen handelaar-
werd gekocht voor een lahk roepijen, dus:
100.000 roepijen. Eén roepij is 91 cents. De
werkelijke waarde van den steen kan echter
eerst worden opgegeven wanneer hij gekloofd
is. Misschien wacht den huidigen handelaar
een mooie winst, wellicht ook een zwaar ver
lies.
De safier werd echter beschouwd als de
meest- waardevolle der beide steenen. Vele
handelaren kwamen t-e oMogok aan om den
steen te zien. onder wie tal van kenners uit
Amerika, en eenstemmig luidde hun oordeel
dat deze safier de mooiste was, die ooit werd
gevonden. In verband met zijn grootte zal de
steen vermoedelijk in zes deelen worden ge
kloofd. De vinders van den safier, een me
disch assistent en een steenhouwer, vroegen
er 700.000 roepijen voor. doch ten slotte na
men zij genoegen met een geringer bedrag.
Het juiste bedrag werd niet medegedeeld.
Kooper was de heer Albert Ramsay uit New-
York, die met het oog op bandieten den steen
heimelijk per auto en onder een sterk escorte
uit Mogok wegvoeren moest.
BINNENLAND
In het. huis „Zum Kirsgarten" in Bazel, zal
de Internationale Herslelbank ondergebracht
worden. Het is een patriciërswoning uitliet
jaar 17S2. Zij icerd gebouwd door den ar
chitect Biichel en het is een staal van de
schoonste oude Zwitscrschc bouwkunst
ZEVEN MAANDEN IN EEN
VUURTOREN.
EEN ZIEKE WACHTER DOOR DE
„J. Pzn. COEN" GEHOLPEN.
Een vuurtoren! De passagiers van een mail
boot beschouwen deze stille wachters langs
de kust als behoorende tot het gewone
aspect der kustlijn. Slechts zelden dringt
het tot hen door, hoe het leven van hen,
die borg moeten staan voor het feillooze
functionneeren van deze onmisbare wegwij
zers, zich soms toedraagt, afgesneden als
deze wachters zijn van alle beschaving en
dikwijls geheel zonder eenig communicatie
middel.
De passagiers van het sa. „Jan Pieters
zoon Coen", dat Vrijdag a.s. uit Indië te
Genua wordt verwacht-, hebben op onver
wachte wijze zulk een stukje leven van nabij
gezien, zoo vertelt het- „Soer. Hbld."
Li de Roode Zee. ongeveer 1 1 2'dag stoomen
voorbij Suez, ligt het Dedalus-rif, een rif, dat
zelfs bij zeer lagen waterstand ternauwernood
even bloot komt en een gevaarlijken hinder
paal voor de scheepvaart heeft opgeleverd,
totdat eindelijk, uit een schenking door de
weduwe van den kapitein van één der aldaar
verongelukte sioomeis, op dit rif een vuur
toren werd gebouwd, welke thans door het
Engelsclie gouvernement wordt onderhou
den.
Toen nu de „Coen" dit punt passeerde,
werd opgemerkt, dat van den vuurtoren een
sein woei, een dringend verzoek om medische
huip.
De stoomer draaide bij en de medicus
van de „Coen", vergezeld door één der offi
cieren, begaf zich met een vlet naar don
toren. De zee was gelukkig zeer kalm, zoodat
het landen aldaar geen bijzondere moeilijk
heden opleverde.
Voor wie nu gedacht mocht hebben, op
deze verlaten plek, te midden van den
Oceaan, een Arabischen vuurtoren-wachter
aan te zullen treffen, was het natuurlijk een
heele verrassing te bemerken, dat de toren
bewoond werd door drie jonge Engelschen
van wie één reeds gedurende zeven dagen
aan hevige koorts-aanvallen leed, zoodat zijn
makkers eindelijk de verantwoorde''ikheid
niet langer durfden dragen en de hulp van
een passeerend schip hadden ingeroepen.
Medische hulp werd prompt verleend, ter
wijl van do „Coen" af tevens een draadloos
telegram naar de betrokken autoriteiten werd
afgezonden, om haar op de hoogte te stel
len. zoodat de zieke man zeker wel ten spoe
digste afgelost zal zijn.
De vuurtorenwachters deelden nog mede.
dat zij telkens voor zeven maanden onafge
broken op dezen toren moesten dienst doen,
daarna genoten zij verlof
Wat intusschen een periode van zeven
maanden moet beteekenen voor krachtige
jonge mannen, die tijdens hun verblijf als
het ware aan den toren gekluisterd zijn,
daar ieder vierkante meter land ontbreekt,
kan gemakkelijk aan dc» verbeelding van den
lezer worden overgelaten.
Dat de belangstelling van de passagiers
van de „Coen" voor dit intermezzo zeer groot
was, laat zich begrijpen.
HET PALEIS OP DEN DAM.
PALEIS OF STADHUIS OF BEIDE?
In de Dinsdagavond gehouden vergadering
van den Amsterdamschen gemeenteraad
heeft burgemeester De Vlugt eenige mede-
deelingen gedaan in antwoord op de vragen,
weke de heer KI. de Vries gesteld heeft ter
zake van de Pa leis-Raadhuiskwestie, meldt
de N. R. Ct.
Men zal zich herinneren, dat er een voor-
stel-v. d. Berg is. om aan den Staat der Ne
derlanden het bruikleen van het voormalig
raadhuis op te zeggen en aldus de eigendoms
kwestie te stellen. Uit het antwoord van den
burgemeester bleek, dat B. en W. alvorens
over dit voorstel prae-advies uit te brengen,
rechtskundig advies omtrent de eigendoms
kwestie hebben gevraagd aan een commissie
van hoogleeraren.
De burgemeester sprak de verwachting uit.
dat dit rechtskundig advies binnenkort bij
B. en W. zal inkomen, zooclat het prae-advies
dat hierop wacht, nog vóór 1 Januari a.s.
door den raad in behandeling zal kunnen
worden genomen.
Op het oogenblik zijn er. naar het blad
van 3ndere zijde vernam twee stroomingen.
Een nieuwe strooming, die spoedig na den
brand van het Paleis voor Volksvlijt ontstaan
is, wil op het- terrein daarvan een nieuw
stadhuis gesticht hebben. Het hiervoor be-
noodigde geld wenscht zij te verkrijgen door
verkoop van het Paleis op den Dam aan den
Nederlandschen Staat.
De andere oudere strooming, houdt vast
aan het voormalig Raadhuis representatief
gebouw voor de gemeente, terwijl daarnaast
dan het dienstgebouw aan den O.Z. Voor
burgwal, net gebouw De Prinsenhof, kan
worden uitgebreid.
Jacob Van Kampen's Achtste Wereldwon
der zou dus een dubbele bestemming krijgen,
gegrond op de tweevoudige historische tra
ditie. Als de Koningin in de stad is, zou het
Paleis zijn, maar de andere 51 weken recep-
tiegelevenheid van het gemeentebestuur van
Amsterdam, de hoofdstad des Rijks.
EINDEXAMENS DER H. B. S.
AFD. B.
Pas wijziging in 1931?
Naar het Corr.- Bur. verneemt ligt het in
de bedoeling van den minister van Onder
wijs, te bevorderen, dat de inwerkingtreding
van het Kon. besluit van 8 Juni 1929 betref
fende de regeling van de eindexamens der
HB.S. met 5-jarigen cursus (B). onafhanke
lijk van de daarin eventueel aan te brengen
wijzigingen, zal worden verschoven tot 1931.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
A 60 CJs. Der retreL
GEE'i HOESTEN
NOCH KUCHEN!
a's ge maar regelmatig
Lakerol neemt. LaWerol is "n
beproefd middel bij verkoud.
beid en 't heeft nog hel voor.
/Zi^2ee1, dat zo° ,ekkef 's'
j 'ja' ^Koop eens een doosje.
20 November.
De Giessen-Nieuwkerk-zaak in bespreking. Wat
kan de Kamer doen!
Met groote meerdefheid heeft de Kamer
zich achter den minister van Waterstaat
gesteld, ten eaanzien van diens plannen met
de organisatie van een luchtvaartdienst aan
zijn departement.
Met- 5024 stemmen werd do suppletoire be
grooting aanvaard. De c.h, de r.k., en dc v.d.
fracties stemden unaniem voor, de liberale
unaniem tegen, de s.d. en de a.r.-fract-ies
waren verdeeld.
Na deze korte ouverture zette minister
Donner de rede voort, gisteren aangevan
gen, ter beantwoording van de opmerkingen,
vanuit de Kamer in de algemeene beschou
wingen. Veel verband zat er niet in en kón
er niet in zitten, het was een aaneenrijging
van de. moest onderscheiden onderwerpen.
De minister van Justitie dan, ving het
tweede gedeelte van zijn rede aan met te
antwoorden op de strafrechterlijke vragen
der Kamer.
Dat de minister zonder meer de motie-
Wijnkoop afwees die intrekking der stakings-
wetten van 1903 vroeg, is begrijpelijk. Min
der begrijpelijk was dat de heer Wijnkoop
zich daarbij zoo gemakkelijk neerlegde: zijn
bedoeling is dus blijkbaar toch alleen maar
propaganda.
Het alleen-plaatsen van het O.M. het
kost wel niet zoo veel tvil de minister maar
liever doen wachten, tot er wat meer geld
is en tot ook een bedrag van f 5000 wat
minder sterk spreekt, dan thans nog op
de rijksbegrooting.
De minister zette tegenover degenen, die
de centralisatie van de recherche voorstaan,
de voordeelen van decentralisatie, vooral wat,
betreft het spoedig ter plaatse zijn. Wij
zouden willen vragen: is hier niet een hooge-
re oplossing mogelijk, waarin het spoedig
ter plaatse zijn gecombineerd kan worden
met outillage-verbetering, die een voordeel
is der centralisatie?
De minister ontkende niet. dat er aan het
instituut van de preventieve hechtenis niet
iets te verbeteren valt. maar hij noemde 't
van den heer Duys verkeerd op grond van
enkele gevallen, en dan nog achteraf, te
oordeelen. Men moet zich indenken zei
de minister in de omstandigheden, die
aanwezig zijn, wanneer nog niet gebleken
is, dat iemand onschuldig is.
Toen kwam de met steeds toenemende
snelheid oreerende minister hoe houden
de stenografen hem bij?! die bovendien
al heel zacht spreekt, tot de vragen van ad
ministratief recht.
De informaties van den heer Weitkamp
of de tarieven der notarissen niet te hoog
zijn en van den heer Knottenbelt, die
inlichtingen wilde over de voorzitterskeuze
voor de Kamers van Toezicht op het nota
riaat, liet de minister rusten tot de wet. op
het notariaat gewijzigd zal worden, welke
wijziging in voorbereiding is.
De minister stemde allerminst in m£*i de
genen, de betoogd hadden dat de vreemde
lingenwet willekeurig wordt toegepast. Heel
uitvoerig poogde de minister dit aan te
toonen aan allerlei afzonderlijke gevallen,
aie ook de heer Drop in eerste instantie
noemde. Wie heeft er gelijk? Wij weten het
niet daarvoor zou men de gevallen der
uitgezette mijnwerkers en handelsreizigers
op een prikje en in bijzonderheden moeten
kennen. Nu is 't wel waar, dat minister Don
ner, een erkend bekwaam man voor willekeur
niet in de eerste plaats te vinden is. En
de minister erkende, dat de wet van '49
niet meer kón zijn in overeenstemming met
de practijk en dat hij daarom de wet „op
•de helling" heeft genomen.
De minister betoogde voorts, wat de vraag
van Trotzki's toelating betreft, dat men bij
het toelaten van politieke vluchtelingen
elk geval op zich zelf moet beschouwen. Het
asylrecht is een groot recht, maar er zijn
bezwaren. Hier moet afgewogen worden. De
Duitsche ex-keizer kan nergens anders naar
toe: het asylrecht vroeg toelating, het ging
boven de bezwaren. Bij Trotzki staan de din
gen anders. Trotzki leeft reeds rustig en
gezond in Constantinopel. Er is geenerlei
bijzondere reden, waarom hij nu juist naar
ons land moet komen aan welke komst daaren
boven groote bezwaren kleven, die in dit
speciale geval door het gaarne hoog houden
van het asylrecht niet overwonnen worden
Toen kwamen tenslotte de principieele
punten.
Allereerst het huwelijksrecht-
Ook den minister vervullen de toestanden
die gegroeid zijn op het gebied der huwe-
lijksoractijk met zorg. Is het niet waaj
vroeg de minister dat de gemakkelijkheid
waarmede echtscheiding kan verkregen wor
den, de lichtzinnige huwelijken bevordert'
Het aantal echtscheidingen na 6 tot 8 maan
den is ontstellend groot. De practijk deugt
nio*;. Maar hier komen allerlei moeilijkheden
ter sprake, die de oplossing niet gemakkelijk
doen zijn.
De bewindsman geloofde niet, dat onze
wetgeving het huweijk bij onderling goed
vinden volledig uitsluit hij wees op de
scheiding van tafel en bed en de volledige
scheiding na 5 jaar scheiding van tafel en
bed.
Wat de openbare onzedelijkheid betreft,
moest de minister constateeren dat inder
daad de statistieken uitwijzen, dat de mis
drijven tegen de zeden onrustbarend toene
men. Een krachtig middel tot bestrijding is
de bestrijding der pornografie. De bewinds
man riep heel de Kamer op met hem daar
tegen te strijden, alle weidenkenden moeten
helpen. Het was hem een vreugde de in
stemming met deze woorden van alle ban
ken der Kamer te hooren. Want de bestrij
ding der pornografie en de minister
noemde pornografie, wat elke niet-puritein
ook pornografie noemt wordt, zei de mi
nister, zeer ernstig gehandicapt door de pu
blieke opinie; die het „nu niet zoo erg vindt".
De minister eindigde met de Kamer te
waarschuwen niet al te veel van hem te ver
wachten ondanks zijn jeugd staat heel
wat dwingend op zijn program, wegens het
concipieeren van uitvoeringsmaatregelen
van door de Kamer reeds aangenomen ont
werpen.
De algemeene discussie eindigde met het
verwerpen met 5219 stemmen van dc mo
tie-Wijnkoop, die de stakingswetten wilde
afschaffen.
In wat er na de algemeene beschouwingen
viel op te merken, was wel degelijk lijn te
ontdekken. Wijl er niet meer dan twee on
derwerpen werden behandeld: iets dat in
den Bosch voor het gerechtshof zou zijn
voorgevallen. En: de zaak G lessen-Nieuw-
kerk.
Die 's-Hertogenbossche kwestie betrof het
geval van den gerechtshof-president, die een
vrouw, welke een actie had ingesteld om
weer de voogdij over haar kinderen terug te
krijgen, zou hebben toegevoegd, dat zij een
publieke vrouw was, wijl zij als R.-K. voor
de tweede maal gehuwd bleek. De kinderen
waren kinderen uit haar eerste huwelijk.
De heer Knottenbelt nam dat dien presi
dent zeer kwalijk. De heer van Wijnbergen
verdedigde diens houding. Hij betoogde dat
het hier ging om R.-K. kinderen, die dus
R.-K. moesten worden opgevoed en dat zulks
niet mogelijk was in het gezin, dat volgens
de R-K. overtuiging onwettig was. Maar
toch ook Mr. van Wijnbergen kende geens
zins het gebruik van afkeurenswaardige be
titelingen goed. Evenmin als Prof. Slotcma-
ker de Bruine, die de vraag stelde of. waar
het R.-K. kinderen betrof, in heel het land
dan dezelfde rechtstoepassing plaats heeft
of dat het in andere deelen des lands voor
komt. dat men dan de R.-K. kinderen laat
teruggaan naar het gezin waar zij thuis
hooren. Want is hier een regel te ontdekken,
dan moet deze over het gr'-eele land op de
zelfde manier worden toegepast.
Dat de zaak-Giessen-Nieuwkerk ook In ire
Kamer haar echo zou vinden, was te ver
wachten. Hoewel de Kamer weinig nieuws
kan zeggen .en het ook niet deed kon
zij wel vragen stellen over de voornemens
van den minister en dat deed zij dan ook
terdege. Wel voornamelijk omdat in de Me
morie van Antwoord de minister begon met
een weinig vriendelijke opmerking te maken
aan het adres van Mr. Jolles, die de hoog
heid van de Justitie een schok zou hebben
toegebracht, door een niet houden van de
revisie-behandeling in een rustige sfeer.
Maar verder nog tot geen besluit gekomen
was wijl zijn onderzoek zich nog uitsterkt?
naar aile feiten en houdingen van alle bij
de zaak betrokken instanties en personen.
Dat de minister de eenige vastgelegde aan
merking juist op Mr. Jolles deed rusten, dat
hij met de aanmerking die zei Mr. Mar-
chant terecht in heel het raam van ce zaak
slechts een bijkomstigheid was zijn ant
woord over de geheele kwestie opende, alsof
hier bij de wondeplek de vinger moest ge
legd worden. Dit namen alle sprekers hem
kwalijk: de heeren Duijs. Boon, Marchant en
Kortenhorst. Dus zonder onderscheid van
politieke kleur.
De heeren Duys en Marchant maakten er
ook aanmerking op, dat de minister gevallen
was over een sensationeel karakter, waar
mede sommige nieuwsbladen het in de Gies
sen-Nieuwkerk-zaak gebeurde ter kennis
hunner lezers brachten. Waarom moet er ge
zwegen worden? riepen beiden uit. „Wees
biij. minister, dat de couranten er waren,
anders had men van een rechterlijke dwaling
kunnen spreken. Dan hadden twee onschul-
öigen nog in de gevangenis gezucht!"
De verschillende, thans overal duidelijk
sprekende feiten, zijn als evenzoovele erger
lijke feiten door de sprekers behandeld.
Vooral het achter houden van het. geheime
dossier vond afkeuring. Vooral ook het op
treden van den rechercheur de Jong. Waar
echter de heer Duijs dien rechercheur zelf
wilde straffen en ernstig wilde straffen, daar
achtte de heer Marchant. het meest verant
woordelijk degenen, die den rechercheur cri-
tiekloos dc vrije hand hadden gelaten om
allerlei in de zaak „hineinzu-interpretleren".
Vooral ook kreeg de Dordt-sche rechtercom
missaris er van langs. Om zijn methode. Te
genover rechter Jolles zetten de heeren Mar
chant. en Duiis in deze zaak dc vroeger
reeds opgetreden rechters: zij waren het.
zeiden beiden die een schok aan dc Justi
tie hebben gegeven. Zij roemden integendeel
dat deed ook in 'n kort. speeehje Floris Vos
de wijze, waarop Mr. Jolles de revisie-zit
tingen geleid had, die naar Mr. Duys scherp
afstak bij wat er op een „goeie" strafzitting
wel eens gebeurt.
De minister zei Mr, Duijs moest het
mes diep in de wonde durven zetten. En
Mr. Marchant riep den minister toe krachtig
te zijn ook tegenover hooge leden van do
magistratuur. Juist omdat- het gaat- om het
prestige van de rechterlijke macht, wat van
een niet genoeg te schatten waarde is in
een cultuurland. Het prestige wordt niet
krachtig gehandhaafd, wanneer er fouten
worden goed gepraat of verdonkeremaand.
De heer Boon betoogde ook, dat. dc groot
ste fout was, dat de Rechter-commissarls ric
leiding uit handen had gegeven. Maar de li
berale spreker betreurde wel, dat sommige
bladen met zooveel sensatie het gebeurde
hadden doen spreken.
De heer Kortenhorst zag geen eigenlijke
taak voor de volksvertegenwoordiging hij
hooote zelfs, dat niet al te veel strafzaken in
óe Kamer zullen behandeld worden, opdat
de Kamer niet worde tot een soort opperst
Hof van 'Cassatie-
Maar wel wilde de r.-k. afgevaardigde lee
ring trekken uit het gebeurde allereerst
wilde hij vragen of het wel goed is, dat de
jongste rechters rechter-commissaris worden:
dat. moeten juist de oudere, de ervaren
rechters zijn.-Voorts wilde hij dc waarde van
de eed telkens weer onder dc aandacht van
getuigen gebracht zien. waar de eed de basis
is voor een richtige uitspraak Tenslotte riep
hij de advocaten op hun noblle officium te
beseffen en zich niet te vereenzelvigen met
hun cliënten, door zich gezamenlijk te
doen fotografecren.
De heer Marchant trok een parallel met
de Dreyfus-zaak. waar ook veel werd goedge
praat om z.g. de Justitie hoog te houden. En
categorisch vroeg hij aan den minister, om
uit te spreken, dat hij met zijn bemerking
over rechter Jolles geenszins de bedoeling
had twijfel te wekken aan dc juistheid van
het gewezen arrest, dat heeft doen zien dat
er rechtvaardige rechters zijn in ons land.
Morgen spreekt mej, Katz over hetzelfde
thema.
INTIMUS.
Een foto die 12 jaar oud is. De Engelsche
kapitein ter zee Lewis flinks) als gevangene
van den Duitschen duikboot-commandant
Hashagen. Lewis heelt gedurende eenige we
ken op Hashagen's duikboot als gevangene
doorgebracht. In dien tijd leerden de Duit-
scher en de Engelschman elkander kennen
en waardcercn. Hashagen is thans naar Lon
den getogen cn beklom onder onbeschrij
felijk enthousiasme van een groote menigte
gearmd met Lewis het podium, waarna
hij een rede hield voor dc Engelsche Liga.
voor Volkenbond en Vrede.
