TWEEDE KAMER
BINNENLAND
DOK OP UW TAFEL"
HOLLANDIA SPECERIJEN
HANDELSBLAD
INGEZONDEN
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 13 DECEMBER 1929
VIERDE BLAD
12 December.
De Onderwijs-begrooting. De duurte van het
Onderwijs. Minister Terpstra aan het woord.
De begrooting' voor het departement van
Koloniën is met 72—1 stem aangenomen. De
eene stem de stem van den heer Wijn
koop.
Dan de Onderwij sbegrooting.
De heeren Wijnkoop en Lingbeek hebben
slechts één snaar op hun viool de eerste
ziet in het onderwijs, en vooral in het con
fessioneel onderwijs, niets anders dan mid
delen tot versterking van het kapitalisme,
de tweede klaagde ook nu over de salariee-
ring van de religieuzen. De minister van On
derwijs is op die vragen niet ingegaan.
Minister Terpstra
De nieuwe minister van Onderwijs, Mr.
Terpstra.
Een schrale figuur, die als figuur al heel
weinig imposants heeft. Zenuwachtig.
In den aanvang zijner rede ontbrak daarin
elke opbouw, elke stijl, elke groote lijn en
vooral kracht. Is ons oordeel over den nieu
wen bewindsman slecht? Wij zeggen op die
vraag geen ja en ook geen neen, maar schor
ten ons oordeel nog op. Immers, hoe langer
de minister achter de tafel stond, hoe zeker
der zijn houding werd, hoe constructiever.
Het bleek dat hij niet onbekend is met wat
het beheer van het departement zal vragen.
Laten wij dus doen wat de Kamer doet af
wachten wat de minister brengen zal, wan
neer hij met wetsontwerpen komt. Want in
zijn beantwoording der algemeene Kamer
vragen van gisteren en vandaag heeft de
minister weinig nog meegedeeld van zijn
standpunt tegenover de zoovele vragen, die
er op het onderwijsgebied zijn gerezen.
De heerén Tilanus, Van Wijnbergen en
Prof. H. Visscher, hebben gesproken over de
duurte van het onderwijs. Bewijs, zei de eer
ste dat ons volk heel wat voor zijn onder
wijs over heeft. Mag de schuld voor die duur
te op het Bijzonder Onderwijs rusten?
vroeg de tweede. Neen zei hij want
wanneer de wensch van het Bijz. Onderwijs
was gevolgd, dan zou het bijzonder, onder
wijs regel, het openbaar onderwijs aanvul
ling zijn. Prof. Visscher leeft van vergelijkin
gen. Heeft hij de Ned. Herv. Kerk al eens bij
den op een paard gebonden Mazeppa ver
geleken. gisteren vergeleek hij zichzelf bij
Cassandra, die genoopt was te profeteeren
over naderende onheilen, en gedoemd nooit
geloofd te worden. Hij noemde de tot nu ge
volgde onderwijs-politiek een gevaar voor
het onderwijs zelf. Hij klaagde over luxe,
over een teveel aan kleine schooljes, over het
niet volgen van vaste beginselen. Maar welke
beginselen moesten dan gevolgd worden? De
heer Visscher wilde decentralisatie, aanpas
sing aan werkelijke volksbehoeften, minder
intellectueel, meer practisch. Hij wilde het
M. O. ordenen, waar hij nu een chaos zag. En
voorts wilde hij een betere rolverdeeling
voor het Hooger Onderwijs en in ieder geval
niet ieder toelaten tot het H. O.
Vragen over 's ministers voornemens wer
den er genoeg gedaan. Wat denkt u zei de
heer Tilanus ervan, om voor het bewaar-
schoolonderwijs een regeling te treffen als
er reeds bestaat voor het aanvullend onder
wijs?
Over het L. O. sprak de heer Tilanus niet
hij wilde wachten op het rapport-Rut-
gers, maar dan ook spoedig met het ont
werp beginnen, om daarop de behandeling
van de Midd. Onderwijswet te doen volgen
en op de behandeling van deze belangrijke
wet weer de regeling van het H. O. te doen
richten.Omdat bij dit alles zoo heel vele aan-
sluitingsvragen ter sprake komen, ook zoo
vele opleidingsproblemen.
Vanzelfsprekend bracht ook de heer Tila
nus het stoparikel in dc N. O. wet ter spra
ke. Is het niet mogelijk dit artikel op te
heffen, vroeg met hem de heer Van Wijnber
gen, die er op wees 'en 't verband belichtte)
dat het M. O. met leerlingen is overvoerd,
terwijl de Nijverheid om geschoolde krach
ten roept en smeekt.
Het stopartikel meet opgeheven worden
riep de heer Van Wijnbergen uit, daarin bij
gevallen later door zijn partijgenoot Dr. Mol-
ler want anders hangt heel het^ Nijver
heidsonderwijs, trouwens ook het Middelbaar
bijz. onderwijs af, niet van de wet, maar van
het willekeurig inzicht van een minister.
De heeren Tilanus en van Wijnbergen
bepleitten een heel spoedige behandeling van
het wetsontwerp betreffende het aanvullend
onderwijs.
Van7e'fsore^pnd he^ft bil ve'e der wrekers
het spe1?!nesvra7-7<-tuk een groote rol gespeeld,
vooral bij Dr. Moller. De minister betoogde
ook een vaste lijn te willen volgen en zal nu
uitvoering geven aan een rapport, dat hem
uitgebracht is door de gezamenlijke inspecties
van Mlddelb. en Lager Onderwijs en waardoor
wordt vastgehouden aan de spelling van De
Vries en te"Winkel, met het openlaten echter
van de mogelijkheid om enkele buigings
uitgangen weg te laten. Had Dr. Moller
zoo ongelijk, toen hij opmerkte, dat de toe
stand nu nóg erger wordt, omdat er nu drie
officieele stelsels naast elkaar bestaan kun-
pea?
De vraag naar het voorkomen van over
tollige scholen zal de minister bezien aan de
hand van het rapport der commissie-Rutgers.
De benoeming van vrouwen in den Onder
wijsraad wil de bewindsman overwegen.
De rolverdeeling der Universiteiten was des
tijds onderwerp van studie eener commissie-
Colijn. Tot poover resultaat kwam zij maar
de minister onderzoekt thans of hij door
samenspreking met de curatoria zelf iets be
reiken kan.
Spoedig schijnt er een besluit te zullen komen
waardoor de invoering van lichamelijke oefe
ning op de scholen een feit zal worden.
Het bewaarschool-onderwijs heeft 's minis
ters aandacht, maar het staat niet op het
voorste plan. T.a.v. het L.O- wordt gewacht
op het rapport der commissie-Rutgers. Wat
het nijverheids-onderwijs aangaat zal minis
ter Terpstra zien of hij door middel van het
leerlingwezen, aan het gebrek aan geschoolde
werkkrachten kan ontkomen. Een stopbepa
ling kan de minister nog niet missen. Wei
overweegt hij het afschaffen van de stop
artikelen in de M.O. en de N.O.-wetten, maar
wil de noodzakelijkheid van een rem zóó op
lossen, dat de afwijzing van een subsidie niet.
dan met zeer groote waarborgen is omgeven.
Over het Hooger Onderwijs, noch over het
Middelbaar Onderwijs liet de minister zich uit.
De Kamer moet wachten op de komende ont
werpen. Maar tot subsidieering van het bijz.
onderwijs zal de minister blijkbaar niet over
gaan.
Daarna werd de afdeeling M. O. begonneu
Het sprekerslijstje is nog niet afgewerkt. En
ook de minister heeft nog niet geantwoord
Prof. Slotemaker de Bruine sprak zijn zorg
uit over een langzame aantasting van het
wetenschappelijk karakter der Universiteiten
en HoogescholenHij vreesde, dat de Universi
teiten zouden dalen tot alleen het bijbrengen
van vakbekwaamheid.. En wilde daarom de
repetitoren afschaffen.
De heer v. d. Heide pleitte voor het ook
benoemen van soc.-dem. in de curatoria en de
academische senaten (waarom ook niet?),
voor een leerstoel in het Friesch en voor he:
streng-toezien op het ontgroenen.
Prof. v- d. Bilt en mevr. van Itallievan
Embden professorsvrouw wenschten de
universiteiten meer zelfstandigheid te geven-
Avondvergadering. De Defensie-
begrooting. Ontwapening en mili
taire vragen.
In de avondvergadering: Defensie.
Dat beteekent elk jaar weer een strijd over
al-of niet eenzijdige ontwapening van ons
land. Maar dat beteekent ook scherpe de
batten, die wel eens persoonlijk worden. Dat
beteekende vanavond enkele scherpe woor
den tusschen de heeren van Rappard en
Marchant. De heer Marchant interrumpeer
de den eersten redenaar vanavond, den heer
Van Rappard. Dat maakte den heer van
Rappard kwaad en toen hij naar zijn zetel
terugkeerde wierp hij enkele minder welle
vende opmerkingen den toen alreeds aan het
woord zijnden Mr. Marchant toe. Die daar
over natuurlijk het zijne zeggen moest en
sarcastisch repte van des heeren Marchants
riddertitel. Een hevig onaangenaam moment
in het Parlement!
De wederzij dsche argumenten inzake de
ontwapeningsquaestie zijn zoo langzamer
hand wel bekend geworden. De eene groep
tot middernacht de heeren van Rappard en
Tilanus wil internationale gelijktijdige
ontwapening, de andere groep tot midder
nacht de heeren Marchant en Ter Laan
wil directe eenzijdige ontwapening, zoo 1100-
dig komen tot een politieleger en een politie-
vioot, gelijk Denemarken dat zal gaan bren
gen. Denemarken werd ten voorbeeld gesteld.
Men weet ook dat beide groepen zich
steeds stellen op den grond der realiteit. De
een zegt: de Volkenbond heeft onze interna
tionale positie veranderd, het oude begrip
der neutraliteit bestaat niet. De ander zegt:
zoolang de Volkenbond nog niet volgroeid
is, blijft eigenmachtig optreden van landen
mogelijk, dan leeft ook oogenblikkelijk de
beleckenis van de neutraliteit op.
Wat de vragen van de eigenlijke begroo
ting betreft, volgen wij de sprekers op den
voet. Hadden de heeren van Rappard en Ti
lanus vertrouwen in den minister, de heer
ter Laan allerminst, want van hem zei
deze is geen hervorming te wachten.
De heer Van Rappard wiide. meer dan de
minister doet, gelden ter beschikking stellen
voor de organisatie van hot vliegwezen en
de heer Tilanus klaagde over het samenvoe
gen van de opleidingen voor land- en mari
nevliegers.
De heer Van Rappard betoogde, dat de ge
oefendheid te wenschen laat, hij vroeg, wat
des ministers plannen zijn met het vooroefe
ningsinstituut. En critiseerde scherp het
overgaan van verlofsofficier tot beroepsoffi
cier: dat stelsel noemde hij uit den booze.
Evenmin als de heer Van Rappard keurde
de heer Tilanus de promotie van officieren
en onderofficieren goed. De laat-ste had be
zwaar tegen het bevorderen bij keuze in de
subalterne rangen, ook in de dubbelrangen
zag hu met den heer Van Rappard groote
nadeelen.
Voor de oud-gepensionneerde militairen
pleitten beiden: zij waren dankbaar voor het
feit dat de positie dezer groep in den mi
nisterraad besproken zal worden.
Geïnformeerd werd door de heeren Tila
nus. Van Rappard en Ter Laan naar 's mi
nisters vlootplannen. Vreesde de laatste voor
een te groote uitbreiding der vloot, de beide
eersten waarschuwden: zij wezen op Cura
sao. Beide heeren klaagden ook over een te
groote aanwezigheid van inheemschen op de
vloot zij hadden daarover niet veel goeds
gehoord.
De heer Ter Laan wij behoeven thans,
nu de heer J. ter Laan uit de Kamer is, niet
meer te spreken van den heer K. ter Laan
critiseerde allereerst het feit, dat de minis
ter niets deed tot vermindering van de sterk
te der lichtingen. Dit voorname punt werd
nader uitgewerkt in een motie, die te^elij'
met de bsgrooting in behandeling komt.
Voorts pleitte de heer ter Laan voor af
-.chaffing van het vestingstelsel, voor uit
schakeling van één divisie, voor inkrimping
van den diensttijd, voor afschaffing van de
de herhalingsoefeningen en verbod van den
vrijwiliigen landstorm, burgerwachten enz-
Toen de heer Duymaer van Twist begon in
zijn merkwaardige, wijdbekende. verkorte
spreekwijze over des ministers „Morieatwerd"
<d.i. Memorie van Antwoord) en daarmede in
het algemeen zijn instemming uitsprak, sloeg
de klok twaalf. En ging onze enveloppe
dicht.
INTIMUS.
DE ROOFOVERVAL BIJ
HILVERSUM.
EEN DER VERDACHTEN IN VRIJHEID
Naar de Bussumsche politie mededeelt is een
der drie arrestanten, verdacht van den roof
overval op den Bussumer Grintweg, de 26-
jarige B. de R., die te Amsterdam in het
Huis van Bewaring was ingesloten, op vrije
voeten gesteld, meldt de Tel. De politie heef;
nog per radio inlichtingen over de R. ge
vraagd. Hierop heeft zich een persoon aan
gemeld wiens verklaringen echter niet vol
doende waren om ree'ntsvervolging tegen de
R. in te stellen. Bovendien heeft de R. steeds
ontkend hoewel de beide anderen hem als nun
medeplichtige aangewezen hebben. Toen de
termijn vor de in bëwaringhouding verstreken
was. is de R. op last van den Officier van
Justitie op vrije voeten gesteld. Nog kan wor
den gemeld dat de beroofde banklooper na
het vatten van de daders zijn ontslag heeft
genomen.
VEERTIEN UREN IN EEN MAND
BOVEN DE GOLVEN.
HOE EEN SCHIPPER ZIJN LEVEN
REDDE.
De bakschipper P. Everts, werkzaam bij de
Zuiderzeewerken, bevond zich Maandag tijdens
den storm alleen op een kolenschuit in de
Zuiderzee nabij Kolhorn, meldt het Hbld-
Everts nam voorzorgen, dat bij eventueel
zinken der schuit hij zoo mogelijk nog zijn
leven zou kunnen redden, Hij heesch daartoe
een mand in den mast. En inderdaad des
middags te half vijf sloeg de schuit eensklaps
vol water en zonk. Everts klom in den mast
en plaatste zich in de mand, die juist boven
de golven hing. De avond en de nacht vielen
in en hulp kwam niet opdagen. Na veertien
uren in ijzige koude te hebben doorgebracht,
werd hij Dinsdagmorgen door personeel van
een sleepboot opgemerkt.
DE DROOGMAKING VAN DE
ZUIDERZEE.
Bruinvisscben en Zeehonden
in het gedrang.
In de afgesloten Wieringermeer bevinden
zich eenige bruinvisschen en zeehonden. De
zeehonden zullen vermoedelijk wel een goed
heenkomen zoeken, daar ze wel over den dijk
in zee kunnen komen. De bruinvisschen zijn
er slechter aan toe. want, doordat sommige
polders er hun water in loozen, begint het
water in de Wieringermeer al minder zout te
worden. Een paar bruinvisschen zijn reeds
dood gevonden, aldus de N.R.C.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
i 60 Ct«. per regel.
Laat geen overtollig vet Uw
gezondheid bedreigen.
Kruschen Salts maakt het onnoodig nog
langer dien last van overtollig, hinderlijk vet
te torsen. Een last, die uw bewegingen steeds
meer belemmert, ja zelfs een gevaar betee
kent voor uw gezondheid.
Kruschen Salts helpt u dit overtollig vet
te verdrijven. Gebruikt geregeld iederen dag
de kleine dosis Kruschen Salts en U zult de
weldadige uitwerking er van ondervinden.
Kruschen Salts zuivert het bloed van alle
giftige en schadelijke stoffen; het verbetert
de stofwisseling. Overtollig vet verdwijnt,
terwijl door het beter functionneeren der
inwendige organen nieuwe vetaanzetting
voorkomen wordt.
Wanneer U regelmatig Kruschen Salts
neemt, eiken dag de kleine dosis op een glas
warm water voor het ontbijt, zult ge U veel
flinker en opgewekter gaan voelen, tenslotte
stralend van energie en levenslust.
KRUSCHEN SALTS is verkrijgbaar bij alle
apothekers en drogisten a 0.90 per flacon.
De groote flesch a 1.60 bevat 3 maal den
inhoud van de kleine flacon. 9
Imp.: N.V. Rowntree Handels Mij., Keizers
gracht 124. Amsterdam C.
HET ACHTSTE POSTVLIEGTUIG.
EEN FLINKE HOEVEELHEID POST.
De achtste voorloopig de laatste post-
vlucht naar Oost-Indië is gisterenochtend be
gonnen. Om half acht is bij niet ongunstig
weer de drie-motorige Fokker P.H.A.E.O.,
verleden week pas van de groote reis terug
gekomen, opgestegen om de reis naar Indië
opnieuw te aanvaarden. Bestuurders zijn
Tepas. die nauwelijks een week thuis is geweest
en Pellens; mecanicien is Wobcr.
Met het vliegtuig zijn 30 zakken luchtpost
verzonden met een totaal gewicht van 335.S75
K.G. bruto en 320.475 K G netto. De zending
bevat 14.559 brieven. 240 briefkaarten. 53 druk
werken, 8 monsters en 47 postwissels, totaal
17.075 stuks. Hiervan zijn aangeteekend ver
zonden 914 brieven en 61 briefkaarten, totaal
975 stuks.
NA DEN BRAND TE
MIDDELBURG.
DE SCHADEVERGOEDING GEREGELD.
Hoewel Woensdagnacht de vijfde was na
het uitbreken van den brand, moest de brand
wacht nog handelend optreden, omdat onder
het puin van het perceel der firma Wiener
wollen stoffen lagen te branden.
Donderdagmorgen om half acht rukte de
brandwacht in. maar moest om negen uur
weer worden teruggeroepen, daar een deel
der ruïne van het Grand Hotel weer brand
de en gevaar kon opleveren.
Op het terrein van de firma de Jager zijn
gisteren door het personeel van Lips de
brandkasten weggehaald die het vuur goed
hebben doorstaan. Deze firma is van plan.
spoedig weer te gaan bouwen en laat met
grooten spoed het puin wegvoeren.
De firma Simon de Wit kon haar winkel
gisteren openen en ook de drogist Brakman
kan zijn klanten weer bedienen.
Voetgangers mogen de straat passeeren
maar niet blijven staan. Het rijverkeer is nog
gestremd.
Naar de N.R.C. verneemt, is het gemeente
bestuur van Middelburg paraat in verband
met de verbouwing van vernietigde panden,
te zorgen, dat deze het aspect van de stad
niet zal schaden.
De onderhandelingen tusschen de personen,
die schade hebben geieden. en de verzekering
maatschappijen. zijn voor het grootste deel
reeds tot genoegen geregeld.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN 60 Ct. p*r r«fel
:ijn de witte strooibusies Hollnndia Specerijen
een succes. Zuivere, gemalen Witte Peper.
Zwarte Peper. Kaneel. Kruidnagelen cn ge
raspte Nootmuskaat. In half-ons busjes cn in
goedgevulde 10 cents busjes bij uw winkelier
verkrijgbaar
uSillevcldt's Specenjenmalery Aino/S35 Rotterdam
DE REMBOURS- EN INDUSTRIEBANK.
De Union des Mines te Parijs en de British
and Continental Banking Corporation te
Londen hebben naar Vaz Dias verneemt te
Amsterdam een bankinstelling opgericht.
..de Rembours- en Industriebank" met eon
kapitaal van 10.000.000 waarvan 2.000.000
geplaatst en volgestort.
Tot directeuren zijn benoemd de heeren
Mr. G. A. W. M. Schwartz, thans adjunct-
secretaris der Nederlandsche Bank te Am
sterdam en Baron J. Chadenet te Londen,
directeur der British and Continental Ban
king Corporation Ltd.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Ct«. per regel.
DEZE MAAND GRATIS.
Zij, die zich thans als kwartaal-
abonné opgeven, ontvangen het
Handelsblad tot l Januari gratis.
Abonnement f 1.90 p, maand
en 5.50 per kwartaal, Buiten
Amsterdam verhoogd met 20
cent per maand voor verzending.
Abonnementen op te geven bij het
BUkantoor Handelsblad
(Wensing's Alg. Advert.-Bureau)
TEMPELIERSSTR. 32
TELFFOON J0209
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de Redact
tich met verantwoordelijk
Van ingezonden stukken, geplaatst of ni'
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet teru«t
gegeven.
DE ACTIE DER NOOIT-MEER-
OORLOG-FEDERATIE.
De collectie Van Schaick.
TWEE OPINIES.
Voordat het succes zijner jongste actie
dezen bond van vereenigingen tegen den oor
log al te overmoedig mocht maken, moet mij
in naam van vele jeugdige hoofden en har
ten. waarin hij verwarring en ontsteltenis
heeft gesticht, een woord van dringende
waarschuwing en ernstig protest uit de pen,
waaraan u, zeer geachte Redacteur, zoo ik
hoop, wel een plaats in uw blad zult willen
afstaan.
Zijn de dames en heeren, die deze acMe
hebben geleid, ouders of voogden van op
groeiende jongens en meisjes? Hebben zU
inderdaad hart voor 't wel en wee van de aan
komende jeugd? Hoe konden zij dan op het
onzalig denkbeeld komen, om de tentoonstel
ling van zulke schilderijen en teekeningen
als de collectie-van Schaïk toegankelijk te
maken voor Jongelieden beneden 1~ jaar er.
den toegangsprijs (10 ets.) zóó laag te stel
len. dat menig kind is gegaan, al was 't
slechts ter bevrediging van een zeer be
grijpelijke nieuwsgierigheid?
Indien deze dames en heeren eens in de
gelegenheid waren geweest, om de gevolgen
waar te nemen van hun onoordeelkundige
en onvexantwoordelijke propaganda, als zij
eens dc fatale uitwerking hadden kunnen
zien van de kennismaking met. „de misdaad
van den oorlog in al zijn gestalten'' op vel"
jeugdige personen, dan zou hen dat tot na
denken gestemd en mogelijk zoover tot be
zinning gebracht hebben, dat zij in het ver
volg aan deze en soortgelijke acties voor goed
hun medewerking zouden onthouden. Is l et
inderdaad met het. ontdekken van dergelijke
naakte waarheden aan de jeugd, met het
veroorzaken van angst- en dwangvoorstel
lingen, slapeloosheid en andere nachtellendc
bij nerveuze en zwakke kinderen in dc plaats
van de voor hen zoo noodige rust, is het door
het inleiden van sprekers, die de massa
dienstweigering prediken, door het versprei
den van pamfletten in demagogisch-agres-
sieven toon gesteld, dat men meent den
waanzin van den oorlog te kunnen bestrij -
den. of voegt men er op deze wijze nog wat
fanatieken waanzin aan toe? Was het niet de
Regent van Bandoeng, een hooggeplaatst. Ja
vaan. die in zijn vredeswoord tot de jonge
ren hen er op wees. dat het ware pacifisme
gelegen is in liefde tot den vrede en geens
zins in vrees voor de gruwelen van den oor
log? Mij dunkt, dat langs dezen weg een ver-
kwikkelijker en bovenal doelmatiger vredes-
actie onder de jongeren mogelük is. Vrees is
iéts. van buiten opgelegd door dwang en
nooit hebben dwang en vrees iets waarlijk
groots tot stand kunnen brengen. Niet op
deze wijze moeten wij de jeugd tegemoet
treden, die tot ons komt om steun bij haar
idealen, maar voor goed breken met het
heele gruwzame cn naargeestige verleden,
willen wij haar in waarheid bijstaan en van
dienst zijn.
In de hoop. dat mijn schrijven weerklank
moge vinden in het gemoed van menig ouder,
toeken ik mij
Hoogachtend,
Uwe dw.
A. J. A. VON WOLZOGEN KÜHR.
Zeer geachte redactie.
Met de meening van de inzendster van bo
vengenoemde regelen kan ik mij als voorzit
ter van de N. M. O. F. afö, Haarlem volko
men vereenigen, waar zij zegt, dat vrees en
dwang nog nooit iets groots tot stand heb
ben kunnen brengen: alleen, zij bouwt hier
op een door haar zelf gemaakte door niets
bewezen veronderstelling als zou het bij de
actie der N. M. O. F. hebben voorgezeten om
den vrede door deze middelen te helpen be
vorderen.
Wij worden bij onze actie alleen en uit
sluitend geleld door liefde tot het ideaal
eener menschelijker en gelukkiger samenle
ving en door de vas'.e overtuiging dat niets
anders dan dc „naakte waarheid" ons daar
bij helpen kan. Wie de waarheid in deze
materie wil is het volkomen onverschillig
wat of de Regent van Bandoeng daarover
zegt. doch alleen wat hij zelf begrijpt als
waarachtig.
Vergeet de inzendster dat het begriD zelve
van Vrede en de daaroü gebouwde actie on
scheidbaar gebonden zijn aan den achter
grond van een oorlogsgruwel cn het wijduit
gespannen net van leugens, dat do oorlog
heeft kunnen ontketenen. Welke prikkel be
staat er voor een wereldwijde vredesactie
zonder dien achtergrond? Daarom zullen wij
met kracht doorgaan steeds meer de bedrie
glijke voorwendselen bloot te leggen, die
tot den oorlog geleid hebben. In de meeste
landen (Frankrijk nog niet) zijn de archie
ven b'.oot geleed, zoodat wij thans weten kun
nen door welke schelmachtige leugens cn
streken het groote onheil over ons is geko
men Veel materiaal ligt ter onzer beschik
king dat successievelijk onder de aandacht
van het publiek zal worden gebracht.
Het Vredesstudiebureau met zijn orgaan
„Vrede" dat voor een gulden per jaar voor
ieder franco thuis te krijgen is, verricht in
deze enorm groote diensten.
Deze kennis moet systematisch maand in
maand uit, in steeds wijder en wijder krin
gen worden bekend gemaakt, zoodat hel on
derbewuste leven der massa zoo verzadigd
raakt., dat het vanzelfsprekend wordt in de
publieke opinie, dat oorlog misdaad is. on
verschillig voor welk geheiligd doel ook. dat
votecren voor oorlog misdaad is. dat goed
praten van oorlog misdaad Is. dat afzijdig
blijven van het steunen van de vredesactie
misdaad is. dat meedoen aan oorlogshande
lingen in eiken vorm misdaad Ls: dat wer
kelijke dienstweigeraars niet langer als een
abnormaal verschijnsel worden aangezien,
doch dat het weigeren van het volvoeren
van misdaad, óók op Staatsgezag, een door
het hoogste gezag nl. het geweten geboden
plicht is. die door de christenheld tot heden
op schandelijke wijze is verzaakt volkomen
onkundig van het feit- dat de eerste christe
nen geen soldaat mochten zij:». Pas toen er
een vermenging kwam van christelijkheid en
politiek (thans geniet deze melange weder
om een hooge koorsnoteerir.g) begon het be
derf als dienstplicht, begen het bederf als
het zegenen der wapenen, begon het bederf
van de splitsing der naastenliefde, bedoeld
in het eerste gebod, in liefde tot de Duit-
schers in het eene en liefde tot de Fransehen
in het andere geval, oegon het bederf eener
door niemand nog ooit geziene reccle grens
lijn tusschen twee volkeren.
Wat betreft het dienstwelgerlngspunt:
persoonlijk gevoel ik niets voor een vereeni-
eing van dienstweigeraars, omdat als puntje
bij paaltje komt dc theorie niet in praktijk
gebracht zal worden uit zucht tot lijfsbehoud
(in oorlogstijd) doch ik gevoel mij absoluut
aan mijn geweten verplicht eiken dienst aan
den oorlog, ei» deszelfs voor- en toebereidse
len te weigeren: doe ik zulks niet. dan heb
ik voor dit gedrag slechts ëéne benaming en
dat is „lafheid" en misschien ben ik wel zoo
laf als het er op aankomt doch met de
waarheid heb ik dan althans niet geschip
perd.
Dat de schitterende uitbeelding der gevol
gen van den oorlog zulk een diepen indruk
op sommige kinderen heeft gemaakt kan
mij en vele opvoeders, die zich niet. op een
zoetelijk droomerig en week standpunt plaat
sen, siechts verheugen. Wie veel me?, kinde
ren heeft omgegaan van den gewraaktcn
leeftijd weet dat er menige slapelooze nacht
wordt doorgebracht door hen tengevolge van
heel wat minder voor het leven van hot ge
heel der maatschappij belangrijke zaken dan
deze lmpressieve beeldenrij. waarbij ik nog
wil opmerken dat overigens het een plicht
der ouders is om in een bijzonder geval van
een zeer nerveus aangelegd kind to zorgen
dat dit kind deze cn eventueel ook anrioro
voor hen schadelijke indrukken niet krijgt,
precies zooals men dat met een zieke doet,
In het algemeen is het kind tot 18 Jaar
niet moer zoo naïef cn onwetend dat het
deze naakte waarheid niet zou kunnen ver
dragen. (Lees „Opstandige Jeugd" van Lind-
sey: de daarin verstrekte gegevens heb ik
met ontstellende juistheid bevestigd gekre
gen ook In onze streken).
Juist zij die de toekomstmaatschappij gaan
vormen moeten deze impressies hebben. Zoe
telijk gekweel over vrede houdt ons blind
voor de werkelijk nog ernstige gevaren voor
oorlog, die ons van alle kanten bedreigen.
Tenslotte wat betreft den inhoud der maan
delijks ten getale van dertigduizend ver
breide pamfletten over den Vrede: Dc N.
M. O. F. wordt gevormd door vereenigingen
en personen van de meest uitcenloopende
richtingen, van uiterst links tot rechts. Het
is onmogelijk om steeds een inhoud te vin
den die alle partijen voldoet. Daarom is door
mij op de vergaderingen steeds de nadruk
gelegd meer op de samenbindende vredes-
idee dan op de wijze waarop deze wordt ge
propageerd. huldigende dc opvatting dat
elke eerlijke poging om tot den Vrede te ko
men al gaan deze pogingen langs tegenge
stelde wegen ten slotte tot het bereiken van
het einddoel zal leiden. Geen duurzame vrede
is mogelijk zonder waardccring van andcrer
opvatting.
Men heeft, zich geërgerd aan de Vredes-
bodc met het opschrift „Is dc wereld oen
gekkenhuis". In plaats van de onomstooto-
lijk harde waarheden, daarin tot uitdruk
king gebracht, te zien als een richtende mag
neet. die in het denken der menschen te de
zen opzichte wat ordening vermag te bren
gen, staarden velen zich blind op den ietwat
ruwen vorm waarin deze waarheden werden
gehuld.
Ik noodig ieder die z'rb over du art'kel
beklaagt uit tot eene ge^aeMewibcllnr» ovr
den inhoud: ik vrees dat hij of zij niet on
gehavend uit dezen eedaehten^riid te ver
schijnt zou komen. Dit artikel heft -
onze afdeeling de meeste leden toegevoerd.
Mijnheer de redacteur, zeer veel zoude ik
nog over al de aangeroerde onderwern«n
naar voren kunnen brengen, doch ik meen
dat de in te nemen ruimte dan te groot zou
worden. Ik verklaar mij echter bereid op elk
der genoemde punten dieper in te gaan als
dit door u mocht gewenscht worden.
Hoogachtend,
JOH. OP T EYNDE.
Voorzitter N. M. o. F., afd«
Haarlem,
