47e Jaargang No. 14261
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 17 December 1929
HAARLEM S DAGBLAD
directeuren, j. c. peereboom en p. w. peereboom.
JITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR, ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week /0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.57J4. Franco per post door Nederland f 3.87J4. Losse nummers
0.06. GeïïL Zondagsblad per 3 maanden 0-57Yt, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukker?: Z ui der Buitenspa arme 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No, 38810
ADVERTENT1EN: 1—5 regels 1.75. elke regel meer 0-35. Reclame#
/0.60 per regeL Reductie bij abonnement- Vraag en Aanbcd 14 regels 0.ó<\
elke regel meer 0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onre Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f025. elke regel meer f 0.10. uitsl. i contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog I 400.-, Duim f 250.-. Wijsvinger i 150.-. Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.
EERSTE BLAD
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
HET DEFICIT IN DE ZAAK-
HATRY.
131/2 MILLIOEN P. ST.
LONDEN, 16 Dec. (V.D.) In liefc proces
tegen Clarence Hatry, Daniels, Tabor en
Dixon, waarin zij allen hun onschuld volhou
den en hun verdediging voorbehouden,
verklaarde de bekende accountant Sir Gil
bert Garnsey, die de zaken van de groep
Hatry heeft onderzocht, dat het totale deficit
der compagnieën 13 1/2 millioen pond ster
ling bedraagt en dat de aandeelhouders ze
kerlijk niets zullen kunnen uitgekeerd krij
gen.
HET VRIJAF GEVEN IN DE
KERSTWEEK.
UREN INHALEN.
Na overleg tusschep den Directeur-Gene
raal van den Arbeid en het bestuur van het
Ned. Verbond van Vakvereenigingen, heeft
de Minister van Arbeid aan het bestuur van
het N.V.V. medegedeeld, dat hij heeft goed
gevonden, hoofden of bestuurders van on
dernemingen, in wier fabrieken of werkplaat
sen op 27 en 28 December 1929 geen arbeid
wordt verricht, in afwijking van het bepaal
de in de arbeidswet 1919, te vergunnen het
aantal daardoor verzuimde uren, tot een
maximum van 14 uren, te doen inhalen op
de eerste vijf werkdagen der weken vallende
voor 31 December 1929, met dien verstande
dat de werktijd per dag ten hoogste 9 1/2 uur
'mag bedragen.
Deze maatregel is genomen om de gelegen
heid te bieden, dat op Vrijdag 27 en Zater
dag 28 December, de dagen volgende op de
Kerstdagen, geen arbeid behoeft te worden
verricht en er alzoo een onafgebroken ter-
mijn van 5 vrije dagen wórdt geboden.
SPAANSCH STOOMSCHIP AAN
DEN GROND.
Twaalf man verdronken.
ALCAZAQUIVIR (Spaansch Marokko) 14
December (B.T.A.) De Spaansche stoom
boot „Duques Berbes" is aan den grond ge-
loopen. Twaalf leden der bemanning vonden
den dood in de golven.
HUISZOEKINGEN BIJ
COMMUNISTEN.
DE AANLEIDING.
Ook in Den Haag hebben justitie en politie
huiszoekingen gedaan in communistische
kringen, schrijft de N. R. C. In de eerste
plaats bij den voorzitter, wonende aan ae
Multatulistraat, van de communistische partij
in Den Haag. De invallen geschiedden dooi
den substituut-officier van justitie en door
politie-ambtenaren. Straatgedeelten werden
afgezet, en wie zich ten huize, waar de in
vallen plaats hadden, bevonden, mochten
voorloopig de woningen niet verlaten. Ook
hier werden eenige paperassen in beslag ge
nomen, waaronder het „militaire zakboekje".
Mede werd een onderzoek ingesteld in de
woning van een bestuurslid van de jeugd
organisatie der communisten, den jeugdbond
De Zaaier, eveneens aan den Loosduinsche-
weg.
Omtrent de aanleiding tot de huiszoekin
gen, die Zaterdag in verschillende plaatsen
bij communisten werden gedaan, schrijft het
Volk:
„Naar wij vernemen, houdt deze justitieels
actie verband met een beslissing dezer dagen
door de Utrechtsche justitie genomen, om
een strafvervolging in te stellen tegen een
verspreider van de anti-mili:aristische uit
gave het propagandablaadje „Het Pantser",
alsmede van het „Soldatenzakboekje", welk?
beide schrifturen in den laatsten tijd in ver
schillende plaatsen van het land bij het op
komen van nieuwe militaire lichtingen onder
de opgeroepenen zijn verspreid.
„De inhoud van deze beide propaganda
geschriften wordt geacht van opruienden
aard te zijn en in verband hiermede is de
vorige week Vrijdag in Utrecht de verspreider
zekere Bastiaanse gearresteerd.
„In verband met de strafvervolging nu.
welke de Utrechtsche justitie tegen deze
man wenscht in te stellen.e is zij in overleg
getreden met de verschillende parketten in
andere plaatsen waaruit het besluit is voort
gevloeid, om op één dag en op hetzelfde tijd
stip aan verschillende adressen huiszoekin
gen te verrichten.
Zoo hebben, behalve in Amsterdam, ook
justitieele huiszoekingen plaats gehad in
Utrecht. Haarlem, Dordrecht en Den Haag.
De huiszoeking te Dordrecht vond plaats in
een drukkerij, welke echter, naar gebleken
is. met de uitgifte van „Het Pantser" en het
Soldatenboekje, vrij zeker niets te maken
had.
Het bestuur der communistische partij had
deze drukkerij genoemd op den omslag van
het Zakboekje, als zou het geschrift daar zijn
gedrukt.
Het staat echter vrijwel vast, dat dit adres
gefingeerd was".
MODEKENNIS.
(Mannen moeten altijd spot
tend en smalend over de mode
spreken, omdat dit een der din
gen is, waarvan zij niets begrij
pen en nog minder weten.
Uit een moderubriek).
Wat weet een man nu van de mode,
Al maakt hij zich nog zooveel diets,
Wat heeft hij er zelfs mee van noode,
Hij weet er niets van, maar ook niets;
Laat hij maar rustig moppen tappen,
Op vrouwelijke ijdelheid.
Wanneer de stakkers iets niet snappen,
Komt steeds de humor ot> 't tapijt;
En af en toe kan hij ook smalen,
Of doet zijn best op ironie.
Dan zwijgt een vrouw in alle talen.
Want dat is enkel jaloezie;
Hij kan nu eenmaal niet beseffen.
Dat mode 's menschen lot regeert
En poog maar niet hem op te heffen,
't Is boter aan de galg gesmeerd;
Zie naar zijn eigen droeve kleeren,
Onsierlijk, doodsch, vol ongemak
En hoor hem al maar repeteeren:
Van 't zelfde laken nog een pak;
Zij ziin de ware modeslaven,
Zij lijken allen op elkaar.
Hun mode is dood en lang begraven,
En niemand hunner weet zelfs waar;
Een man weet niets van modevragen,
Al maakt hij zich dat soms ook wijs
Pardon mevrouw, als ik 't mag wagen.
Hij weet toch nog wel iets de prijs!
DE PERSONEELSFORMATIE.
EEN BELANGRIJKE DAG VOOR DE
AMBTENAREN.
A.s. Donderdag wordt de vergadering van
het Georganiseerd Overleg gehouden om te
beslissen over de Personeelsformatie voor ge
meente-ambtenaren.
Op tafel ligt thans het schema voor de
forms tie opgemaakt door het bureau van het
Overleg. De organisaties van ambtenaren
hebben dit schema getoetst aan de belangen
van de aangesloten leden en een stel wen-
schen van belanghebbenden genoteerd. Het
werd waarschijnlijk geacht, dat de besturen
der organisaties zich nog met elkaar zullen
verstaan om zoo mogelijk te komen met eens
luidende voorstellen tot wijziging van het
bedoelde schema.
In belanghebbende kringen werd met span
ning de vergadering van Donderdag tege
moet gezien omdat dan zal blijken in hoe
verre amendeering van het schema zal wor
den toegestaan. Als bedrijf na bedrijf en tak
van dienst na tak van dienst afzonderlijk
bekeken zal worden, is er kans, dat de be
raadslagingen langen tijd zullen duren, om
dat dan feitelijk weer begonnen zou worden
met het opstellen van een formatie. Indertijd
heeft het Georganiseerd Overleg het ont
werpen aan sub-commissies overgelaten,
maar omdat die voorbereiding te lang duur
de, is aan het bureau van het Overleg op
dracht gegeven met een volledig schema te
komen. Als het Overleg nu weer de taak van
de indertijd benoemde subcommissies zou
^vernemen, zou een reeks van zittingen noo-
dig zijn om tot een einde te komen.
Dan is er nog de ouaestie hoe de formatie,
als die eenmaal zal zijn aangenomen, zal wor
den toegepast. B. en W. hebben reeds in den
raad toegezegd, dat een soort bevriezings
systeem zal gelden voor zoover het even-
tueele achteruitzettingen in rang zou gelden.
Maar hoe zal het dan gaan met de eventuecle
bevorderingen die in de formatie begrepen
zijn? Op die vraag kregen wij op het Stad
huis ten antwoord, dat aangenomen kan
worden, dat B en W. 11a de vaststelling on
middellijk tot een indeeling van het perso
neel zullen overgaan, waaraan verschillende
promoties zullen vastzitten. Dit is indertijd
bij het vaststellen van de formatie voor ge
meente werklieden ook gedaan.
Ons werd evenwel verzekerd, dat de finan-
cieele gevolgen van die promoties voor de
gemeentekas niet zoo groot zullen zijn, om
dat. in afwachting van de formatie, door B.
en W. in den laatsten tijd al verschillende
ambtenaren zijn bevorderd. In den loop
der tijden heben wij van die promoties reeds
melding gemaakt. Nu kunnen wij daaraan
nog toevoegen, dat aan het gasbedrijf de
boekhouder bevorderd is tot hoofdboekhou
der en een adjunct-commies tot commies.
KER STTENTOOX STELLLN G SPEELTUIN-
VEREENIGING „FLORA".
Op verzoek van vele leden houdt bovenge
noemde vereeniging, evenals vorig jaar, een
Kersttentoonstelling. Daar zullen eenvoudi
ge, voor ieder zeif te vervaardigen Kerstver
sieringen worden tentoongesteld, terwijl
tevens door eenige dames demonstraties in
het vervaardigen van deze artikelen zullen
worden gegeven. Het ligt in de bedoeling van
het bestuur om het idee: „maakt zelf uw
Kerstversiering" wijd en zijd te verspreiden,
opdat de ouders al vele dagen voor het Kerst
feest daar is, zich met hun Kinderen aan
genaam en nuttig kunnen bezighouden. Om
hiertoe te geraken is de toegang heel laag ge
steld, voor volwassenen 10 en voor kinderen
2 cent-
De tentoonstelling, welke wordt gehouden
in het clubgebouw Papaverstraat, wordt ge
opend op Donderdagavond IS December om
half acht en duurt tot Zondagavond.
Het woord is aan
Thomas Carlyle:
Het diepste wezen tan alle dingen is me
lodieus, uit zich als vatizelf in een Lied. De
beteekenis van het Lied gaat diep. Aan wien
is het gegeven in logische woorden den in
druk weer te geven, dien de muziek op ons
maakt? Een soort van ongearticuleerde, on
peilbare taal, die ons voert tot den rand van
de Oneindigheid en er ons even een blik in
schenktAlle diepere dingen zijn een
Lied. Een Lied schijnt onze innerlijke kern
te zijn. alsof al het andere slechts omhul
sels en omioindsels ware!
DE VOOR-OORLOGSCHE
OOSTENRIJKSCH-
HONGAARSCHE SCHULDEN.
EN DE HOUDING VAN POLEN.
WAT DE VEREENIGING VAN
BELANGHEBBENDEN VERKLAART.
De vertegenwoordigers der Belgische.
Duitsche, Engelsche, Fransche. Nederlandsche
Italiaansche en Zwitsersche houders hebben
op 5 Januari j.l. in een gemeenschappelijke
publicatie bekend gemaakt, dat nog geen
enkele algemeene reeel'.ng werd gemaakt- en
door de houders vrijwillig werd aanvaard,
waarbij de dienst der door onderpand ge
waarborgde leeningen van de voormalige
Oostenrijksch-Hongaarsche Monarchie weer
werd opgenomen.
Tsjecho-Slowakije en Polen hebben sedert
dien ingevolge hun binnenlandsche wetgeving
doch zonder voorafgaande toestemming van
de buitenlandsc'ne belanghebbenden, eenige
hierna te noemen maatregelen getroffen,
waarbij zij de te hunnen laste komende ge
deelten dezer leeningen onder zekere voor
waarden op zich nemen.
Niettegenstaande de pogingen van de ver-
eenigingen tot behartiging der belangen van
houders in de verschillende hierboven ge
noemde landen om tot een vergelijk te komen
is in den stand van zaken geen wijziging ge
komen.
Tsjecho-Slowakije stelt ter regeling van
haar aandeel in de gewaarborgde leeningen,
die in zilveren florijnen luiden, evenals voor
de leeningen die in papieren florijnen of in
napieren kronen luiden, voor deze oude obli
gaties in te wisselen tegen stukken, luidende
:n Tsiechoslowaaksche kronen met denzelf
den rentevoet op basis van één Tsjechoslo-
waaksche kroon tegenover één oude kroon of
halven florijn (zilver of papier)-
De betaling der sinds 1 Juli 1919 onbetaald
gebleven coupons zal op dezelfde basis ge
schieden.
De termijn, waarbinnen men zich bij deze
voorstellen kan aansluiten, eindigt volgens
de Tsj. Slow, wet op 31 December 1930.
De termijnen, voorzien in de Poolsc'ne va-
lorisatiebesluiten, loopen daarentegen reeds
op 31 December 1929 af.
De door Polen getroffen beschikkingen,
die aanmerkelijk achterstaan bij de Tsjecho-
slowaaksche regelingen, houden in een in
wisseling der oude obligatiën tegen stukken
luidende in Zlotys, een rente draeende van
5 pet-, terwijl de inwisseling zal plaats vin
den op een basis van 15 Zlotys voor elke 100
Kronen van de hoofdsom, voorzoover die ten
laste van Polen komt.
Geen enkele regeling werd door Polen ge
troffen voor de betaling der achterstallige
coupons.
In verband met het feit, dat de termijn
voor toetreding ingevolge de Poolsche wet op
31 December afloopt, zullen houders dienen
te overwegen of het geen aanbeveling ver
dient om de stukken der leeningen, waar
van de dienst door Polen hetzij geheel, hetzij
gedeeltelijk, wederom wordt opgenomen,
naar het ..Office des Emprunts d'Etat" te
Warschau op te sturen, ten einde te voor
komen. dat zij eventueel van het gebruik
maken dezer bepalingen zullen worden uitge
sloten.
De Vereeniging voor de Oostenrijksche en
Hongaarsche Fondsen vestigt er de aandacht
op. dat wat de Tsjechoslowaaksche wetsbe
palingen betreft, ae houders, die nog geen
beslui:, omtrent al of niet toetreding hebben
genomen, nog tot 31 December 1930 gelegen
heid daartoe hebben.
VISSCHERIJ-OPBRENGST.
DE BESOMMINGEN
Heden waren aan den Rijksvischafslag te
IJmuiden 26 stoomtrawlers. De besommin
gen waren- S. D. 141 f 3349, S.D. 144 f 5997,
S.D. 149 f 8400. Balder f 1750, Christine
f 3257, Mies en Truus f 2923. Rotterdam IJ.
M. 112, f 2781, Derïka 5 f 2387, Holland 7
1' 1403, Alemaria f 1845, Erica f 2254, Libra
f 1629, Isabel f 1333. Orion f 2289, Clivia
f 2618, Reiger f 1842, Clazina Luther f 3600,
Amalia f 1000. Ewald f 4500. Polaris f 1100,
Paris f 2800. Zaanstroom 1 f 3100, Amster
dam f 1800. Oostzee 1 3700, Delfland f 2200,
Petten i 4400.
MIJ. „TOT NUT VAN T ALGEMEEN".
Het Departement Haarlem der Maatschap
pij ..Tot- Nut van 't Algemeen" hield Maan
dagavond een ledenvergadering.
Wegens periodieke aftreding van de hee-
ren -J. D- D. Pruïsscn on J. cie Breuk Lzn-
moest <ie benoeming plaats hebben van twee
Commissarissen voor de Nutsspaarbank. Bci-
<ie aftredenden werden herkozen.
HUMOR IN DE MUZIEK.
EEN HOOGST BELANGRIJK LEDEN
CONCERT VAN DE H. O. V.
Een zeer belangrijk ledcnconcert geeft de
H. O. V. Woensdag 18 December onder leiding
van Ed. van Beinum. Belangrijk niet alleen
om den zeer bijzonderen aard van het pro
gramma. namelijk een overzicht, van „Humor
in de Muziek", maar ook omdat alle uit te
voeren werken door de H. O. V. voor het
eerst- gegeven worden. Solisten zijn Lottl
MuskensSleurs, sopraan, voorts Henriet,te
Bosmans en Hendrik Andriessen, piano, Cor
de Wilde, cello, D. Schild, contrabas. Joh.
Spies, fluit, A. Strlkkers, clarinet, W. Veen-
stra, harmonica én S. Paartman. xylophoon.
Het eerste nummer is „Bauern Symphonie"
(ein musikalischer Spass» van W. A. Mozart.
Dit is een van de kleinere orkestwerken die
Mozart uit zijn mouw schudde en waar hij in
oogenschijnlijk onbeduidende harmonische
en rhythmische vormen zijn levenslustige
humor toont, Mozart schreef het stuk voor
strijkorkest en twee hoorns. Bij deze instru
mentatie zijn vooral deze hoornpartijen amu
sant; zij laten aan klinkende duidelijkheid
niets te wenschen over.
Ten tweede geven sopraan en orkest Bach's
aria uit de Kaffeecantate. Bach schijnt dn
muzikaal zeer geestige werk gecomponeerd te
hebben naar aanleiding van het verbod var.
sommige vorsten aan hun onderdanen om
koffie te drinken.
Het laatste nummer voor de pauze is de
Symphonie fis kl. terts Abschiedssymphonie'
van Jos. Havdn. een in 1772 voor den vorst
Esterhazy gecomponeerd werk, dat door de
demonstratieve wijze waarop het orkest
langzamerhand verdwijnt een verzoek om va
cant ie voor de orkestleden moest illustreeren.
De symphonie is voor strijkorkest, twee ho
bo's, fagot en 2 hoorns gecomponeerd en is
tamelijk uitvoerig.
Na de pauze wordt het eerste uitgevoerd
„Le Besriaire ou cortege d'Orphée", van Fran
cis Poulenc, voor sopraan cn orkest. Poulenc
behoort tot de jongere Parijsche tijdgenooten
In sommige kleine muziekwerkjes toont hij
een nuchter-komieken geest, die in de ge
wichtige conceii/wereld een goed, jongens
achtig effect maakt. Een ernstig ironisch
sentiment (harmonie), gaat in deze cyclus
samen met een symplistlsche schrijfwijze
(metrum), waaraan een- dadaïstische imm-o-
visatie-geest niet vreemd is. zoo lezen wij In
de toelichting op het H. O. V.-programma.
Het uit vijftien deelen bestaande „Caraava'
des Animaux" van Saint Saëns. een „grande
fantaisie zoölocique", is het laatste uit te
voeren werk. Hierin komen voor viool, alt
cello en en contrabas, twee piano's, groote en
kleine fluit, clarinet, harmonica en xylo
phone.
HET DRAMA VAN HET
KINDERLIJKJE.
VROUW MATHIAS VRIJWILLIG NAAR
AMSTERDAM GEGAAN.
Maandagmiddag is de moeder van het
2-jarig jongetje Sigmund Mathias, wiens
lijkje aan den Zuiderzee-dUk is gevonden, met
den hoofdinspecteur der centrale recherche,
den heer J. F. van Slobbe, die naar Dortmund
is geweest, vrijwillig naar Amsterdam ge
komen. Zij bevindt zich op het oogenbllk
aan het bureau van politie aan den Adelaars-
weg te Amsterdam.
Op het politiebureau heeft de moeder
tegenover commissaris Van Empe! dezelfde
verklaringen afgelegd als te Dortmund,
meldt nog het Hbld. Haar lezing van het ge
val hadden wij gisteren reeds weergegeven.
Zij handhaafde thans haar relaas volkomen.
De vrouw is voorloopig aangehouden.
Naar den man wordt nog steeds ên in
Westlalen cn in ons land gezocht. Met be
langstelling mag men tegemoet zien. welke
oplossing h ij van het geheimzinnige drama
zal geven.
Mathias nog niet gevonden-
De Tel. meldt voorts:
Mathias schijnt nog drie jaar gevangenis
straf tc goed te hebben. Zijn vrouw moet ons
land verlaten hebben onder haar waren
naam Martha Mathias. geboren Südhoff; de
man echter heeft op een valschen pas ge
reisd. Hij heeft meermalen onder een gefin-
geerden naam gereisd en noemde zich o.a.
Fischer en Schmidt-
Het huis in de Zwaagstraat te Amsterdam
was gehuurd op naam van de grootmoeder
die opgaf Mathias-Nolte te heeten.
Tot heden is bij de politie van het bureau
Volewijckspark nog geenerlei bericht inge
komen omtrent de aanhoudlnc van Ferdi
nand Mathias, wiens zoontje Sigmund aan
den ZulderzcedJjk werd gevonden. Waar hij
zich bevindt, Is niet met zekerheid te zeggen.
Het is echter niet geheel uitgesloten, dat de
gezochte zich nog te Amsterdam bevindt. Zijn
moeder, die indertijd beweerde, dat Sigmund
door een onbekende nicht uit Duitschland
was gehaald, verklaarde tegenover de politie,
dat haar zoon zich met zijn echtgenoote
naar Duitschland had begeven. Bij de fouil
leering van de echtgenoote te Dortmund
schijnt men een brief gevonden te hebben,
waarvan de inhoud er op duidde, dat de ge
zochte zich te Amsterdam zou bevinden. Of
dit een oude brie? ts. of dat zij dezen kort ge
leden heeft ontvangen, valt op het oogenblik
niet met zekerheid op te maken. In eik geval
houdt dc Duitsche politie het station tc
Dortmund in dc gaten.
Belangrijkste Berichten
Dc zaak Hatry. Een deficit van 131 s millioen
Pond Sterling.
(pag. 1, lc blad).
Waarom dc huiszoekingen bij dc communis
ten plaats hadden.
(pag. 1. lc blad).
Vrouw Mathias, dc moeder van het kind dat.
dood aan het Zuiderzeestrand gevonden
werd, is vrijwillig uit .Duitschland naar
Amsterdam gekomen.
(pag. 1, le blad).
Wat dc Vereeniging van belanghebbenden
bereikte inzake de voor-oorlogsche schul
den van Oostcnrijk-Hongarije.
(pag. 1, le blad).
Dc boycot-quaestic in den !te&. Bioscoop
bond. Boycot tegen een Haarlemschcn
directeur opgeschort.
(pag. 2. le blad)
Schacht officieus dictator in Duitschland?
ipag. 1. 2e blad)
Een felle aanval in het Engclschc Lagerhuis
voorbereid.
(pag. 1, 2e blad)
Hoe het plan om een nieuw centrum voor
het Bloemendaalschc gemeentclevcn aar.
den Zeeweg te stichten nader uitgewerkt
zal icorden.
(pag. 3. 2e blad).
Dc Haarlemsche communistische raadsleden
spreken over dc gemeentepolitiek. Aan
George Oversteegen werden bloemen aan
geboden door de Anti-Stcmdwangparlij.
(pag. 2, 3c blad).
(Voor dc laatste berichten zie men dc
pagina van het Eerste Blad).
HAARLEM, 17 December
Oud-Amsterdam.
Wij doolden door oud-Amsterdam, de schilder
en ik. en genoten van hel leven en de
schoonheid ervan.
„Daar smijten ze nou allerlei vuiligheid in",
zei de schilder, met een knikje naar 't onbe
schrijflijke water van de Oudezijds Achter
burgwal. „En kijk 'es hoe prachtig het is".
Wij stonden op het platte, prozaïsche brugje
met dc kunstlooze ijzeren leuningen..voor een
van de mooiste gracht-doorkijkjes die je vin
den kunt., als je zc vinden wilt. Rechts tui
links rezen oude gevels, recht uit de gracht
op; vóór ons, door de bocht, leuden zij wat
voorover. Haveloos, verwaarloosd waren die
hulzen, met verzakkingen in de muren en
vervelooze kozijnen, waarboven morsige gor
dijntjes wiegelden in half-open ramen. Er
gens hing een felroode lap uit een raam, een
partijtje waschgoed deinde in.den wind on
een balconnetje. Beneden zwoegde een dikke
vrouw in den fantastlschen rommel van een
waschsteiger. met h ardgroen geverfde schol -
ten betimmerd. En de zon. de teer-lichte Dc-
cemfcyrzon, deed wonderen in het onbeschrij
felijke water.
„Kijk die rooic lap", zei dc schilder. „Wat
dóet die 'et! Kijk dat harde groen nou 'c.%
daar beneden. En dat water. God, wat is dat
mooi. Ik moet dat maken. Ik moet het mor
gen maken. Ik kom hier terug.Hij speel
de met 'n stukje potlood, tikte er onrustig
mee op dc ijzeren brugleuning.
Telkens bleven er menschen staan, ver
baasd naar ons kijkend, en dan naar het wa
ter en tn het doorkijkje, om ook te zien wat
wU er toch voor raars zagen. Maar tenslotte
schenen zij het te begrijpen.
Op den Zeedijk, nog altijd kroegen-oord, al
is net niet zoo rauw meer als vroeger, neg
altijd gemeen van kleur, met een fantastische
veelheid van vreemde namen op beschilderde
café-ruiten, naast zwarte, smalle, strakke
oude geveltjes, vonden wc een gevalletje.
Niets buitengewoons: een metselaar die z'n
leven waagde. Met zijn maat bond hij twee
wrakke ladders aan elkaar, opgezet tegen c o
grimmige zwarte hoogte van zoo'n oud hui
in de smalle Zeedijk-spleet, en klom omhoog
met een arm-vol-bakstecnen. Iïct wankc e
geval slingerde, kraakte, wiebelde. De met
selaar klom bedachtzaam.
„Mot je nog ver?" informeerde een slagers-»
jongen.
De metselaar keek omlaag, waarbij de
zwiepende ladder even van den muur af
klapte, grinnikte en schudde zwijgend 't
hoofd.
„Dag lieveling", sprak de maat, die onder
aan de ladder vasthield, op achteloozen toon
tot een Juffrouw, die 's middags om drie uur
avondtoilet droeg. Een harmonica begon zeu
rig t.o '<-->->•7071 In een k-on,Tje vln^bM.
„Muziek 1" antwoordde de gedécolleteerde
schoone, met eenige geestdrift.
Toen kwam er een bestelauto van een was-
scherij, die blijkens de groote sierletters den
poctlschcn naam draagt „De Lelie van het
IJ". Die dreef eerst al het publiek uiteer, en
stopte toen middenin. Dc chauffeur bekeek
aandachtig het wiebelende arrangement !e
van den metselaar, die nu ter hoogte van c'e
derde verdieping was cn door dc geringe e
onvoorzichtige beweging omlaag kon plolteaj
