OM ONS HEEN TWEEDE KAMER AGENDA HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 18 DECEMBER 1929 TWEEDE BLAD No. 3829 CENTRALE STEDENVERWARMING. COMPLEX VAN 200 ARBEIDERSWONINGEN CENTRAAL VERWARMD DE VOOR; DEELEN VAN CENTRALE VERWARMING STEDENVERWARMING IN HET BUITEN; LAND TOEKOMSTPLANNEN WAT ER ALZOO IN DEN GROND ZIT EEN SPECIAAL NEDERLANDSCHE MOEILIJKHEID. Het ligt voor de hand, dat mettertijd (en 1 wie weet hoe gauw al) ook in ons land warmte en warm water uit een middelpunt tegen een vast tarief zullen worden rondge deeld, op dezelfde manier als nu gebeurt met gas, electrischen stroom en drinkwater. Het dagelij ksch kachel aanleggen, kachel onder houden, kachel dooven zal dan vervallen zijn; jaren geleden heb ik daarover in deze rubriek al geschreven o.a. na een bezoek aan het badhuis te Groningen, dat een vrij uitge breide groep landhuizen in de buurt van warmte en warm water voorzag. Dezer da gen had ik over hetzelfde onderwerp een interessant gesprek met den architect Aug. M. J. Sevenhuysen, die bezig is een groep arbeiderswoningen te stichten van 200 wo ningen voor de Woningstichting „de Dage raad" in Plan Zuid te Amsterdam, die cen traal zullen worden verwarmd en uit datzelf de middelpunt warm water zullen ontvan gen. Het is voor de eerste maal, vertelde de heef Sevenhuysen, dat dit in ons land voor een grooten groep arbeiderswoningen zal gebeuren en uit den aard van de zaak is het ook niet zonder moeite gegaan. Men zag tegen de nieuwigheid op, vroeg zich af of die wel ge schikt was voor arbeiderswoningen en op perde het bezwaar, dat niet elke bewoner zelfstandig meer in staat zou zijn, op zijn brandstoffenrekening te besparen, aangezien hij steeds een vast bedrag per week voor warmte en warm water heeft te betalen, of liij stookt en tapt, öf niet. Sommigen vonden het ook een beetje ,.érg mooi" voor arbeiders woningen! Aan het doorzettingsvermogen en de ernergie van den secretaris van de bouwvereeniging, den heer M. van Wezel, is het tenslotte te danken geweest, dat de cen trale verwarming aanvaard werd als het bes te systeem, dat er in de bestaande omstan digheden mogelijk was. De woningen werden namelijk zóó ge bouwd, dat in een soort van binnenhof of gemeensohappelijken tuin een aantal wo ningen waren ontworpen voor ouden van da gen, lager dan de andere woningen. De moei lijkheid nu was om, wanneer de huizen op de gewone manier met kachels werden ver warmd, aan de schoorsteenen voor die lage re huizen voldoenden trek te geven. Daarom werd verwarming door gas overwogen, die financieel evenwel alleen mogelijk was, wan neer het gemeentebestuur een belangrijke verlaging van den gasprijs wilde toestaan. Zoo kwam men tenslotte tot centrale verwar ming. Hiervoor bestaan twee methoden: de eene, de meest gebruikelijke is die met warm wa ter, maar zij levert voor groote complexen moeilijkheden op, omdat zij zeer traag is; de andere methode is verwarming met stoom, die het bezwaar oplevert van de groote stra ling der verwarmingslichamen. Stoomver- .warming is te heet en daardoor niet aan genaam. Men koos dus warm water, maar daarbij deed zich de moeilijkheid voor, dat, hoewel de stijging geen bezwaar opleverde, bij de verspreiding horizontaal te veel warm te verloren -ging. Profiteerende van wat de verwarmingsindustrie daartegen gevonden heeft, paste men kunstmatige stuwing toe en een zoo volmaakt- mogelijke isolatie van de buizen. De Nederlandsche Vereeniging voor Centrale Verwarmingsindustrie, daartoe aangezocht, wees voor het uitvoeren van dit werk twee Amsterdamsche firma's aan en binnenkort zal de eerste groep van woningen van de Dageraad aldus verwarmd, in gebruik genomen worden. De woningen hebben elk een groote woon kamer, drie slaapkamers en een keuken, 48 daarvan bovendien een douchekamer. De woonkamer heeft een grooten radiator en is zoo gebouwd, dat twee van de slaapkamers van den radiator mee kunnen profiteeren; bovendien wordt de keuken centraal van warm water voorzien. In het middenterrein wordt een verenigingsgebouw gesticht en daaronde.r is de verwarmingskelder aange legd, waaruit de warmte en het warme water uitgezonden worden. Die kelder is een groote ruimte van 12 bij 16 Meter en 3 M. hoog, dus met een kubieken inhoud van bijna 600 Me ter. Als normaal wordt aangenomen, dat wanneer in het najaar 3 dagen de buiten temperatuur gedaald is tot 10 graden Réau- mur, met de verwarming wordt begonnen. De heer Sevenhuysen heeft studie van het onderwerp gemaakt in het buitenland, waar reeds sedert vijftien jaar stedenverwarming uit een centraal punt wordt toegepast. In Duitschland is men tot deze conclusie geko men, dat dit centrale punt het best kan zijn de electrische centrale. Zij zendt stoom uit met een tiende atmosfeer overdruk en ge bruikt deze stoom tot verwarming van het water, waarmee de aangesloten perceelen worden verwarmd. Die huizen krijgen op de gewone wijze een spruit, die aftakt van de leiding. Groote gedeelten van Hamburg, Bremen, Bannen, Wiesbaden, Frankfort. Brunswijk, Kiel, Berlijn, Stettin, Dresden, Steglitz be zitten al een zoodanige installatie. De heer Sevenhuysen heeft die te Hamburg bezocht en prees zeer de welwillendheid, waarmee men hem daar ontvangen en alles getoond heeft. Hamburg heeft nu al een verwar- mingsnet van te zamen 17 K.M. en in nieuwe kwartieren van de stad wordt bij den bouw van de huizen rekening gehouden met de eischen der centrale verwarming. „In groote huizen („woonkazernes", zei de heer Seven huysen, „nu ja, maar je moet ze zien'.") „is beneden zelfs een inrichting gemaakt, waar de bewoners hun waschgoed in een centri fuge kunnen reinigen en het daarna schui ven in een kast, die van onder centraal ver warmd en van boven geventileerd is. zoodat zij na een kwartier de droge wasch^weer mee naar hun woning kunnen nemen." De heer Sevenhuysen verwacht, dat de flnancieele resultaten daar voorloopig nog beter zullen zijn dan hier, omdat alles reeds in het groot geschiedt en wi] hier nog moeten beginnen. In Duitschland past men, behalve de kunstmatige stuwing, een bijzondere isolatie toe door Glasgespinst. ge sponnen glas. dat met gips wordt dichtge- streken en dat bijzonder goede resultaten moet geven, hoewel (zooals op de afbeeldin gen, die hij mij toonde, te zien was) toch altijd nog eenig warmteverlies ontstaat. Te Hamburg blijft men bij wat er nu reeds bereikt is, niet staan. Er worden plannen gemaakt om aan den uitgezonden stoom veel grooter spanning te geven dan een tiende atmosfeer overdruk, zooaat stoom geleverd zal kunnen worden aan de industrie. Het schijnt, dat de buizen, die gebruikt worden, een dergelijke spanning zullen kunnen ver dragen. Maai- dit is nog toekomstmuziek. In- tusschen blijkt duidelijk, dat aan het vraag stuk van centrale steden verwarming met ijver wordt gewerkt- en dat wat nu gebeurt bij de woningstichting „de Dageraad" met aandacht moest worden gevolgd. Het ge meentebestuur van Amsterdam heeft be langstelling voor de zaak getoond. Meer dan eens werd in deze rubriek de aandacht gevestigd op de toekomst van cen trale stedenverwarming en betoogd, dat in die richting de toekomst- ligt. Evengoed als gas, electriciteit en water zal op den duur ook warmte en warm water centraal worden uitgedeeld. Als wij nagaan hoeveel voordeelen daaraan verbonden zijn: tijdsbesparing, ruimtewinst vooral in arbeiderswoningen van zco groot belang, wering van stof. vuil en kolendamp en nog meer directe of indirecte voordeelen, dan is er alle reden om de lot gevallen van deze eerste centrale verwar ming van een groot complex woningen met belangstelling gade te slaan. De financieele resultaten heeft de heer Sevenhuysen, naar hij ons mededeelde, on gunstig voorgesteld om tegenvallers te voor komen. Zoodra de woningen afgebouwd zijn en de centrale verwarming met de warmwa terlevering een poos in werking is, zullen wij er wel meer van hooren; wij verwachten en hopen, dat de resultaten gunstig zijn en dat deze proefneming leiden zal tot practische toepassing over grooter complexen en zoo van lieverlede tot stedenverwarming. die in de ontwikkeling der dingen ligt en een ont zaglijk gemak en voordeel opleveren zal. Daarvoor zal een andere moeilijkheid die nen te worden opgelost, die vooral in ons land met zijn grondwater een bezwaar is: het groote aantal buizen in den bodem voor gas. electriciteit, water, telefoon en mettertijd ook nog voor warmte- en warmwaterdistri butie. Om nog maar niet te soreken van de over oude klacht, dat de verschillende directeuren tot samenwerking moeilijk schijnen te kun nen komen. J. C. P. GOEDEREN VAN ANDEREN VERKOCHT OF BELEEND. HAAGSCH EXPEDITEUR OPGESLOTEN. Men kent de zaak betreffende dc Portu- geesche bankbiljetten welke zich eeniee ja ren geleden afspeelde, en waarbij ook betrok ken was de toenmaligs Portugeesche gezant te 's-Gravenhage. Toen deze laatste naar Portugal vertrok, gaf hij zijn kostbaren in boedel in bewaring bil een expediteur in de residentie, meldt het Hold. Daarvoor werd gedurende al dien tijd staangeld betaald. Den laatsten tijd echter was er eenige corréspondentie tusschen de familie in Portugal en den Haagschen expe diteur. De familie kreeg daaruit vermoedens, dat er wel eens iets niet in orde kon zijn en men maakte een reis naar Den Haag om den inboedel te inspecteeren. Het bleek, dat men daarvoor niet alleen een bezoek moest breneen aan den expedi teur, maar tevens aan de Bank van Leening. een Haagschen antiquair en verschillende particulieren. Van den inboedel ter waarde van 30.000 was bij den expediteur alleen nog èenig lijfgoed aanwezig. Geld was er al evenmin. De antiquair had ook weer aan zijn klan ten verscheidene kostbare meubelstukken, schilderijen en andere voorwerpen verkocht. Er volgde natuuriijk aangifte bij de politie, die er in slaagde om het grootste gedeelte van den inboedel in beslag te kunnen nemen. De expediteur is dezer dagen gearresteerd en zit thans in het Huis van Bewaring. Hij heeft bekend zich aan verduistering te heb ben schuldig gemaakt. ZEILVLIEGEN IN NEDERLAND. IN DE DUINSTREEK MOGELIJK. Het vlieden zonder mofor het zoo?e- "nnmde zeilvliegen wor~"t sinds jaren in Duitschland beoefend, hoofdzakeliik in het Rhöngebergte. Zooals men herhaaldelijk heeft kunnen lezen, hebben verachtende be kende vliegers met motorlooze vliegtuigen groote prestaties te zien gegeven. De Koninklijke Nederlandsche Vereeniging voor Luchtvaart is van plan het zeilvliegen in Nederland ter hand te nemen en te pro- paeeeren, meldt het Hbld. Te dien einde heeft- het bestuur van deze Vereeniging den bekenden zeilvlieger cn zeil- vliegtuig-constructeur A_ Lïppisch verzocht naar Nederland te komen ten einde ter plaat se de mogelijkheden van het zeilvliegen te -V-Verzoeken, waarbij natuurliik onze duinen rij in de allereerste en voornaamste plaats in aanmerking komt. Dezer dazen hebben kol. Wa^aardt Sacré en de heer E'.out te zamen niet den heer Lippisch de omstano'ieheden langs onze kust van Schoorl tot Koek van Holland onder zocht En het oordeel van \--n Duiischen zeilvliegdeskundige was onverdeeld gunstig.- De vereeniging wacht nu het volledige rapport van Lippisch af en zal daarna aan het werk gaan om de zeilvlieg-sport met kracht te propageeren HUISZOEKINGEN BIJ NISTEN. COMMU- Ook in Lelden. Zaterdag hebben dc Officier van Justitie en de rechter-commlssarls in een viertal p?r- ceelen te Leiden, waar communisten verblij ven. huiszoeking gedaan en daarbij anti-mi litaristische geschriften in beslag genomen, meldt, de Tel. Een telegram van het N. A. S. Het Nationaal Arbelds Secretariaat In Ne derland heeft het volgende telegram gezon den aan den minister van Justitie: .J'ederatlebesturenvercadering Nationaa' Arbeids-Secretariaat 15 December nam met verontwaardiging kennis van de bmta'e oo- lltie-overvallen. die Zaterdag op redactiebu- reaux „Tribune" en elders hebben plaats ge- venden. Omstandigheid dat geen enkeie ree >- Ie rechtvaardiging in bestaande verhoudin gen te vinden is, maakt dit politioneel macht misbruik bovendien belachelijk c-n moet maar al te duidelijk uitkomen hoe lichtvaardig 'e bewegingsvrijheid van onderdeelen der Ne derlandsche arbeidersbeweging wo-dt aange tast. Wü eischen bestraffing van de schuldige ambtenaren". NIEUWE PAARDEN VOOR DE KONINGIN. GESCHENK VAN DE HONGAARSCHE REGEERING Het- Honfaarsche Correspondentie Bureau meldt, uit Boedapest: Naar de „Pesti Hirlap" mededeelt, is eenige dagen geleden de Nederlandsche opperstal meester de heer R. F. C. baron Bentlnck te Boedapest aangekomen om in opdracht van Koningin Wilhelmlna paarden te kooien. De heer Bentinck bezichtigde de stoeterij van Mezohegyes, waar hem ln het bijzonder vier prachtige zwarte paarden opvielen. De Hongaarsche reeeering, die van de plannen van den Nederlandschen opperstalmeester kennis kreeg, bood Koningin Wilhelmina da uitverkoren paarden ten geschenke aan, welk geschenk de Koningin aannam. Deze paarden behooren tot het- zeldzame Nonius-ras, die gedurende den Napoleontl- schen oorlog naar Hongarije overgeplaatst werden. DE BELGTSCHE KANAAL PLANNEN. TE WEINIG WATER VOOR HET JULIANAKANAAL. BRUSSEL, 17 Dec. (BT A-) De „Inde- pendance Beige" schrijft: Wij meenen te weten dat in de hedenmiddag gehouden ka- binetszitting de kwestie van het kanaal Luik Antwerpen speciaal werd gehandeld. Dc Nederlandsche Regeerihg zou over dit- punt besprekingen hebben geopend cn de vrees hebben uitgedrukt dat niet genoeg Maaswater voor het Juliana-kanaal beschik baar zou zijn. Indien het kanaal Luik-Ant- werpen het eerst van Maaswater zou worden voorzien, zou het Julianakanaal zich ver scheidene maanden zonder water bevinden hetgeen een catastrophe zou zijn voor dc Nederlandsche belangen. Het bouwen van groote waterreservoirs waarmede de rlvlerwaterhoevcelheld zou kunnen worden geregeld hangt "af van de Belgische regeering. Het blad voegt hieraan toe dat eveneens gesproken is over het kanaal Antwerpen Zeebrugge en dat de minister van Publieke werken zich om technische redenen tegen het ontwerp heeft uitgesproken. DE BRUG OVER DE WAAL BIJ NIJMEGEN. GEEN VERDER UITSTEL. Maandag heeft de naaister van Water staat een uitvoerige bespreking gehad me. het college van B. en W. van Nijmegen over den bouw van de brug over de Waal. Bij deze bespreking heeft de minister ver klaard dat hij bereid was de voorbereiding voor den brugbouw thans zonder eenig ver der uitstel voortgang te doen hebben en in- tusschen met het gemeentebestuur de onder handelingen voort to zetten over eventueel aan de gemeente, inzake haar veerrecht. te verleenen schade.oosstelling, meldt het Hbld. DE VOETGANGER OP STATIONSPLEIN. HET ER KOMT EEN VLUCHTHEUVEL BIJ DEN JANSWEG De voetgangers zullen het toejuichen, dat Openbare Werken en de Politie den laatsten tijd ook meer aandacht gaan wijden aan de belangen van de voetgangers. Op verschil lende plaatsen zijn reeds vluchtheuvels aan gebracht, terwijl op den ingeslagen weg zal worden voortgegaan. Binnenkort- zal een vluchtheuvel gemaakt- wórden op het Stationsplein nabij den Jans- weg. Het Is voor de voetgangers, ale van den Jansweg komen thans levensgevaarlijk om over te steken om naar den ingang van het Station te komen. De weg Is te lang om dien over te steken zonder rustpunt, omdat gere geld trams, autobussen, automobielen en an dere voertuigen voorbijsnellen. Als er een vluchtheuvel is als een oase in de verkeers drukte. zal het beter gaan. Dinsdag was een houten geraamte voor een vluchtheuvel op het Stationsplein neer gelegd. Het b'.eek evenwel dat die te groot- was. Daarom werd besloten oen vluchtheu vel van kleinere afmeting te maken om het verkeer zoo weinig mogelijk ruimte te ont nemen. 17 December. Kleingoed. - De begrootingsbehandeling onderbro ken door de beraadslaging over een ontwerp tot ver laging der crisialasten. Met 1 Februari gaat de belastingverlaging in. Een viertal sunp1etolre begrootingen wer den zonder hoofdelijke stemming aanvaard. Daarbij was ook een suppletoire voor Onder wijs, die over heel groote bedragen liep gelukkig zijn de uitgaven door de inkomsten gecompenseerd over zulke bedragen, dat de heer Ketelaar en mej. Westerman klagen moesten, dat zij zoo laat in het jaar kennis nemen konden van deze sunpletoire. zonder middel eigenlijk van controle. Zóó laat in het jaar heeft men tot controle niet den tijd ook de Eerste Kamer toch moet het ont werp nog voor Nieuwjaar afdoen. Want het heeft haast! Het belastin gon twerp. In het kort zetten wij uiteen, waarom het ontwerp ging. Het wilde de verdedigingsbelasting vermin deren en wat er dan nog van over bleef niet zoo heel veel! naar de* Inkomsten belasting overbrengen om de administratie wat- te vergemakkelijken. De verdediginesbelasting n is een onder deel van de heffingen voor het leenings- fonds. D!t fonds is een fonds ter voorziening in den dienst van een aantal crlsisleenlngen. Om dit fonds aan inkomsten te helpen, wer den er verschillende extra-belastingen in het leven geroepen de belde verdedigingsbe lastingen en opcenten op de grondbelasting, op ce personeele belasting, de vermogensbe lasting. de inkomstenbelasting, de dividend en tantième-belasting, opcenten op cenige indirecte belastingen, (o.a. 10 opcenten op den gedistilleerdaccijns en 20 opcenten op den suikeraccijns). Het Ieeningsfonds nu heeft meer inkom sten. dan voor den dienst der crisisleenlncen noodig is er is een overschot, dat jaarlijks toeneemt. Conclusie de heffingen kunnen verminderd worden! Hoe? De regeering wenschte de verminde ring te bewerkstelligen door aanzienlijke verlaging van de Verdedieingsbelastlng II. En bovendien door afschaffing van de iee- ningsopcenten op de suikeraccijns. Er waren twee stroomingen in de Kamer. De eene zag een fundamenteel, een diep gaand onderscheid tusschen de crisisheffin- gen en den gewonen dienst, wat de crisis heffingen opbrengen, mag alleen zoo be toogde de eene groep der Kamerleden worden gebruikt voor aflossing van crisis- lasten. Zij wilden ni°t weten van een door- eenmengeling van crisislasten en gewone Las ten. Wanneer de crisisdienst zich vergist heeft in de berekening van wat jaarlijks noodig is. dan achtten de heeren Rutgers v. Rozenburg en van Vuuren het- alleen mogelijk, om dat meerdere ten goede te <*oen komen aan de genen. die aan het leenlnesfonds hebben bij gedragen of door vermindering van druk 'zooals de esrrte wilde) of door een vervroeg de aflossing. Zij achtten het- niet meer dan billijk, dat wat teveel betaald was wordt te ruggegeven. cm-at de Staat zich vergist heef' 'heel begrijpelijk) ln de berekeningen. De heer Dr. Bierema stelde zich volledig raas' beide heeren. Ook hij wilde geen onderschei-* tusschen de gewone administratie en die van den crisisdienst. Er werd door deze drie hee ren betoogd, dat, wanneer men deze diensten dooreen ging mengen en het werd van daag gepropageerd er een blijvende ver schuiving ln den belastingdruk zou worden aangebracht, die niet bedoeld werd bij de Instelling van het Ieeningsfonds. De tegenovergestelde meening werd verde digd door de heeren Oud en van Poll, den nieuwen R.-K. afgevaardigde, die oen goed spreker bleek. Beiden betoogden, dat wan neer er van belastingverlaging sprake is, het geheel aan den belastingdruk op de cont-rl- bualen moet worden bezien. En dan noemde hij 't op het moment precies goed om de indirecte belastingen te verlagen door af schaffing van den geslachtsaccijns, ln de plaats van de verdedigingsbelasting II. Tegen de afschaffing der leeningsopcen- op de suiker had alleen de heer v. d. Heuvel bezwaar. Deze vond het heel niet erg, wanneer de suikeraccijns niet verlaagd zou worden het gaat toch maar heen aan snoeperij! veel beter zou hij het vinden de heer Weitkamp sloot zich bij hem aan wanneer dc opcenten op de grondbelasting zouden worden afgeschaft, de opcenten n.l. die het Leeningfonds heft. De heer v. d. Heuvel achtte thans niet het juiste oogenblik ge komen om tot afschaffing van den vleesch accijns over te gaan: voor hij daarmede in stemde. zou hij eerst willen weten, hoe de minister-president die afschaffing wilde be werkstelligen. De heeren Oud en Van Poll betoogden dus eigenlijk dat van nu af aan het Is nog nooit gebeurd hetgeen in het Leenings- fonds overblijft zou moeten worden aange wend tot verlichting van andere lasten dan die der crlsisleenlngen. De heer van Voorst tot Voorst verzette zich daartegen scherp - welk vertrouwen kunnen nog de contrlbu- abelen in een bestemmingsbelasting hebben wanneer de overheid heel gemakkelijk tot wijziging van ae bestemming overgaat al dus de heer v. Voorst. De heer Van Pol! betoogde, dat er geld over is en dat volgens het katholiek program, wanneer er geld over is. dit moet worden besteed voor sociale en cultureele eigenschap pen. Hij betoogde verder, dat de indirecte belastingen nooit het principe van belasting naar draagkracht ten uitvoer brengen. Wat er in den crisisdienst over is. moet- voor ver laging van indirecte belastingen worden be steed zoo zeide de heer Van Poll en dus naast de suikerverlaging andere accijns verlaging ter vervanging van de verminde ring der verdadlgingsbelasting. Dat de minister van een dooreenmengelin; van crisisheffingen en andere belastingen ook niet weten wilde, ls duidelijk. De crisis- heffingen zijn duidelijk opgezet, naar ta rieven en outillage als een afzonderlijke be- stemmlngsbelas'.ing. Beter, veel beter, dan dc blijkbare wensch oni dc crisisheffin gen te contlnueeren de heer Oud achtte een besluit van het parlement daartoe vol komen billijk en verdedigbaar zou de mi nister can 'n heffing ineens vroeger liever ge zien hebben. Minister de Geer wees er nog op. dat wan zeer belastingen verlaagd worden, ook de "rauöe afneemt: hij wees er op. dat b.v. de uccessie-belas lng Sn dit jaar ongeveer even veel za! opbrengen ais vóór de verlaging van het tarief. Ook kan hU niet inzien, dat ae ndirecte belastingen gemist kunnen worden: wanneer men he draagkrachtprincipe wilde in werking brengen. Voor afschaffing van den vleeschaccijns voelt de heer de Geer niet omdat die afschaffing volgens zoo verschil lende methoden kan plaats hebben, dat over ce me.hode Li dc Kamer geen eenstemmig heid zal zijn te bereiken. Wanneer de Kamer den minister de ver laging van de verdedigingsbelasting niet wil de laten, dan zou cr heusch geen ministe rieel bloed vloeien. Het saldo, aldus Mr. ae Geer, zou in het fonds blijven: de aflossing rou vroeger kunnen plaats hebben dan an ders wel het geval is. Minister de Geer zelf zou echter aan belastingverlaging de voor keur geven boven vervroegde aflossing. Deze opmerkingen maakte de minister, wijl er een motie-Oud geboren was. De heer Oud wilde ineens de verdedigingsbelasting U niet verminderen, maar den geslachtsaccijns wel afschaffen. Dat ging niet gemakkelijk door amendeering en daarom kwam hij met een motie, voorkeur uitsprekende voor afschaf fing van den vleeschaccijns boven die van de verdedigingsbelasting. Genêve vroeg om verlaging van den suiker accijns. Van verlaging van dc grondbelasting wilde hij niet weten daarom cn omdat de grondbelasting-verlaging den boeren niet tea goede komt. De motie-Oud werd verworpen met 42—25 stemmen. Een amendement-van Poll. dat het op het Leeningsfonds vrijkomende bedrag van 10 1 2 miilioen (wegens afschaffing vier Verdedi gingsbelasting II) naar dc Inkomstenbelas ting wilde overbrengen viel met- 5117 stem men. Dc minister merkte op. dat het amen dement de geheele belastingverlaging van verleden jaar zou teniet doen. Het wetsontwerp werd daarop Bonder hoofdelijke stemming aanvaard. De heer Wijnkoop heeft twee interpellaties aangevraagd. De eene vroeg hij aan over Indië; over hetzelfde onderwerp, waarover de heer dc Visser wilde inter pc lleeren cn daarover ook reeds zou geïnterpelleerd heb ben, ware hU niet ziek geweest, Het zou zeer wel kunnen zijn. dat de Kamer dezo interpellatie niet toestaat, uit deferentie voor den heer de Visser. De andere Interpellatie wil gaan over don Justitieelcn inval in de communistische bureaux te Amsterdam. Avondvergadering. De Defensie- begrooting. Een nachtvergadering verwacht. In de avondvergadering werd de discussie over de Defensiebegrootlng voortgezet. Drie onderwerpen overheerschten dc dis cussie. In de eerste plaats de ontwapeningsvra- gen. In de tweede plaats met de eerste ln ver band staande, dc neutralitcltsvragen. En ln de derde plaats de positie van den Vlootvoogd In Ned.-Indië. Vervolgens nog verschillende detail-vra gen. De ontwapeningsvragon allereerst. Vandaag vanavond althans waren aan het woord de heer Van Dijk, Schaepman en Boon op dit punt. Zij betoogden, dat het ontwapeningsvraag- stuk geen Europeesch vraagstuk ls, maar een algemeen, zij betoogden dat het leger de rechtsorde heeft te handhaven, zij betoog den ook, dat het Deensche ontwapenings voorstel niet zoo gemoedelijk ls als het wel voorgesteld wordt. Maar nieuws over dit moeilijke probleem brachten ook zij niet...* Wij zwijgen er verder over. De nou tra 1 iteitsv ra g c n Men weet dat Prof. van Embdon en dn heer Marc-hant, steeds betoogen, dat, nu w ij lid van den Volkenbond zijn. elke mogelijk heid van neutraliteit uitgesloten ls. Dc heer Baan e.n de heer Van Dijk, hebben uitvoerig betoogd, dat. er toch nog sprake Ls van neutraliteit ln gevallen, die door de Volken bondskenners opgesomd zijn. Telkens zullen er gevallen optreden, waarin Neder land neutraal zal kunnen on zal moeten zijn. Voorts gaf dc heer Boon oen aantal tegen stellingen uit, de rede van Mr. Marchant repliek eigenlijk. De vlootvoogd in Indië. Onder wiens competentie staat dc vloot voogd in Indië vroeger do heeren Van Dijk en Schaepman. Onder den minister van ko loniën of onder die van Defensie of onder beiden. Het is niet geregeld, al sedert 181R niet, zei onze oud-coUega Schaepman, dlc aan het pluizen was geweest. Tijd werd 't, zeiacn belde heeren, dat die positie nu eens geregeld werd. 11 uur. De heer Weitkamp pleit voor veel meer gebruik van inlandsch vleesch in het leger, dan thans geschiedt. Hij verzoekt den minister cr voor te zorgen, dat ln tijden van oorlogsgevaar Nederland van voedsel is voor zien. Voorts betoogde spr. dat niet dc rechtsche groepen het gewelcj prediken, maar tie S. D. A. P. en de communisten. Kwart over 11. De heer Wijnkoop aan het woord voor een vol uur spreektijd Onze enveloppe deden wij op de bus om middernacht. Toen moesten nog spreken de heeren Floris Vos, Hiemstra, Drop, v. d. Bilt. en Cramer. Wie weet komen er niet nog meer. De minister van Defensie werd tegen 3 uur in den nacht aan liet woord verwacht. INTIMUS. Heden: WOENSDAG 18 DECEMBER Schouwburg Jansweg. Derde Abonnemcnls- voorstclling. Vcrcenlgd Tooncel (Verkade en Verbeek). ..De Heilige Vlam". 8.15 uur. Gem. Concertzaal. Ledenconcert H. O. V, 815 uur. Palace. Cinema cn Variété. „Broadway Me lody". ToonecI: Alex dc Haas. 2.30 en 8.15 u. Luxor Theater: „Der Zlgcuncrprimas", 2.33 cn 8-15 uur. Rembrandt Theater. „Weenen danst weer" 2.30, 7 en 0.15 uur. Zandvoort: Raadhuis. Gemeenteraad. 8 uur. DONDERDAG 19 DECEMBER K!opr>erslnge!kerk. Gewijde muz'ck, orgel, zang. Rede ds. J. C. Brussaard. 815 uur. Bioscoopvoorstellingen. Teyler's Museum, Spaa-ne 16 Geopend op •verkd»<"»n van 11—3 uur, behalve 's Maan dags. Toegang vrij. Over veen: Raadhuis. Gemeenteraad van Bloemendaal, 2 uur. Zandvoort: Raadhuis. Gemeenteraad. 7.30 uur. Hoofddorp. Raadhuis. Gemeenteraad 2 uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1929 | | pagina 5