47e Jaargang No. 1426S
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
VRIJDAG 27 DECEMBER 1929
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEURENi J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR* ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0-27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad fü-32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-57J4. Franco per post door Nederland 3.87J4. Losse nummers
/0.06. GeilL Zondagsblad per 3 maanden f 0-5754, franco per po*L
Buieaux: Groote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Bratenspa&rne 12
Telefoon No».: Directie 1308Z Hoofdradactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14625 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38610
ADVERTENT1EN: 1—5 regels 175, elke regel meer (135. Reclames
/O.óO per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels O.tXV
elke regel meer f 0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. 0.25. elke regel meer 0.10. oitsL a contanS.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Het
André Gide:
is aan
HOOVER'S HUIS IN BRAND. de moraal
Westvleugel van het „Witte
Huis" verwoest.
Gij herinnert mij aan sommige Engél-
schen; hoe meer hun gedachten zich eman-
cipeeren, hoe meer zij zich vastklampen aan
100.000 DOLLAR SCHADE.
NEW-YORK, 26 Dec. CV. D.) Den avond
voor Kerstmis werd het Witte Huis te Wash
ington, de zetel van den president der Ver-
eenigde Staten door een feilen brand ge
teisterd, waardoor ernstige schade werd aan
gericht. Over het verloop zijn de volgende
bijzonderheden bekend: Tegen acht uur toen
de president en zijn eehtgenoote juist een
kerstuitdeeling organiseerden, werden in den
westvleugel plotseling vlammen ontdekt. Het
vuur nam direct zulk een dreigend karakter
aan, dat alle in Washington ter beschikking
staande brandwachts aan het blusschings-
werk moesten deelnemen. Eerst na drie uren
gelukte het den brandweerlieden, die voor
zien van gasmaskers in het brandende ge
bouw doordrongen, den brand meester te
worden. Het gevaar dat bestond voor het ver
loren geraken van belangrijke documenten
was bijzonder groot, daar in den westvleugel
de bureaux zijn gevestigd van den president.
Het is nog gelukt papieren en historische do
cumenten in veiligheid te brengen. President
Hoover heeft persoonlijk een deel dezer do
cumenten helpen overbrengen. De schade
bedraagt meer dan 100.000 dollar. Het is aan
president Hoover te danken, dat de kinde
ren niet in gevaar zijn gebracht. Hij liet de
aanwezige muziek een reeds begonnen mu
zieknummer verder spelen, zoodat de kinde
ren niet aan den brand hebben gedacht en
een mogelijke paniek werd voorkomen.
PACELLI KARDINAAL-STAATS
SECRETARIS.
BERLIJN, 24 Dec. (V. D.) De „Berliner
Börsenkurier" meldt uit Rome:
De benoeming van den vroegeren Nuntius
Pacelli tot Kardinaal-Staatssecretaris als
opvolger van Kardinaal Gasparri wordt thans
door het Vaticaan officieus bevestigd. De
Heilige Stoel heeft zich onlangs in het bezit
gesteld van een buiten het Vaticaan gelegen
villa, welke bestemd is als retraite voor Mgr.
Gasparri, terwijl Mgr. Qacelli in het Vaticaan
de woning van Mgr. Gasparri zal betrekken.
HET ONGEVAL AAN DE
STIKSTOFFABRIEK.
In den afgeloopen nacht is de Haarlem
mer Jordaan, die bij de ontploffing aan de
stikstof fabriek te IJmuiden ernstig verwond
werd en naar het ziekhuis te Beverwijk werd
vervoerd, aan de bekomen verwondingen
overleden. J. was 24 jaar.
De teraardebestelling zal plaats hebben op
Dinsdag 31 December a.s. te 1 uur, op de
Alg. Begraafplaats aan de Kleverlaan..
DE STADS-AUTOBUSSEN.
De route-wijziging, waarvan we in ons
nummer van Maandag mededeeling gaven,
werd op den lsten Kerstdag ingevoerd, na
dat ook de politie zich met het wijzigings
voorstel had vereenigd.
Zooals wij mededeelden komen dus nu alle
drie de lijnen op de Groote Markt en op het
Kennemerplein, waardoor de overstapjes
meer waarde hebben verkregen dan voorheen.
TOLSLACHTING.
(Per 1 Januari a.s. worden
tusschen Barneveld en Putten
drie, tussohen Barneveld en
Stoutenburg twee, tusschen
Enschedé en Hummelo zes
tollen opgeheven).
Ha, daar gaat maar liefst een elftal
Tollen tegelijk aan kamt,
Langzaam gaan wij in de richting
Van een tolvrij vaderland
Na het heffen van den tolbaas,
Jarenlang gedwee betaald,
Wordt zijn boom zelf opgeheven.
Zonder dat hij weder daalt;
Als je als Hummeloër vrijde,
Naar een meisje uit Enschedé.
Deed de tol zesmaal een aanslag',
Op je arme port-monnaï,
Twaalfmaal kwam je voor 't bezoekje,
Met je geld over de brug,
Zesmaal enkel op de heenreis,
Zesmaal op je tocht terug;
Zulk een Hummeloër vrijer.
Zal niet weten hoe hij :t heeft,
Als hij na één Januari,
Tolvrij vrijend verder leeft,
Maar het nieuwe jaar zet zeker,
Onverhoopt voorspoedig in,
Zulk een massa tollen slachting,
Is een vreugdevol begin.
Op den laatsten van December,
Op het middernacht-lijk uur,
Dan betaalt een elftal tollen,
Zelf zijn tol aan de natuur,
En dat zal een mooi moment zijn,
Voor het rijdende verkeer,
Dat dan vroolijk rond kan tollen,
Want er zijn geen tollen meer.
P, GASÜS.
EEN ONRECHTMATIGE DAAD.
EISCH TOT SCHADEVERGOEDING
VAN 120.000.
De Bredasche gemeente-geneesheer dr.
Payens had verzocht om als geneeskundige
toegelaten te worden tot het ziekenfonds.
Het bestuur van het ziekenfonds had dit ver
schillende malen geweigerd. Dientengevolge
heeft dr. Payens een eisch tot schadevergoe
ding ingesteld van 120.000 wegens onrecht
matige daad tegen alle leden van het be
stuur van het ziekenfonds, bestaande uit
diverse medici, twee apothekers en drie le
den, meldt het Hbld.
GEWELDIGE BRAND IN
ENSCHEDé.
DRIE HUIZEN VERWOEST.
In den nacht van Dinsdag op Woensdag-
heeft in het centrum van Enschedé een ge
weldige brand gewoed, waardoor drie huizen
totaal werden verwoest.
Omstreeks twee uur in den nacht werd
brand ontdekt in de benedenverdieping van
het perceel Langestraat -hoek Haverst-raat.
Hierin heeft de heer Wertheim een filiaal
van de schoenenzaak Presburg. Het vuur
greep zeer snel om zich heen en toen de
brandweer ter plaatse verscheen was het ge
bouw een enorme vuurzee. De hitte was ge
weldig. De groote spiegelruiten van de zaak
Brenninkmeijer, die aan de overzijde van de
Haverst-raat is gevestigd, sprongen en de
koppen van de waspoppen in de étalages
smolten. De brandweer, die aanvankelijk wei
nig tegen het vuur, dat door den wind werd
aangewakkerd, kon uitrichten, bepaalde zich
eerst tot het beveiligen van het gebouw van
de firma Brenninkmeijer, waarvan de jalou-
zieën reeds vlam hadden gevat.
Met drie motorspuiten van de Enschedé-
sche brandweer werd getracht het vuur te
stuiten. Doch alle pogingen den brand te
beperken tot de schoenenzaak waren ver-
geefsch. Binnen korten tijd sloeg het vuur
ook over naar het in de Haverst-raat gelegen
winkelpand der firma Gebr. Oostvogel, waar
in een zaak in heerenmodeartikelen en bont
is gevestigd en naar de andere zijde in de
Langestraat, waar het vuur het perceel van
den IJmuider Vischhandel aantastte.
Van alle kanten werd het vuur aangetast
en ernorme hoeveelheden water werden in de
vuurzee geworpen. Het blusschingswerk werd
bemoeilijkt door de vorst. Daar het vuur
steeds feller werd, riep de burgemeester, de
heer Edo Bergsma, die spoedig op de plaats
van den brand was, de hulp van de brand
weer van Lonneker in.
Toen die verscheen was het gevaar voor
verdere uitbreiding spoedig geweken. Reeds
hadden de daken van de aangrenzende pan
den, nl. van den kapper Postma in de Lange
straat en der firma Scholten in de Haver
st-raat vlam gevat, doch de brandweer wist
hier het vuur te stuiten.
Om half zes Woensdagochtend was men
het vuur meester en kon de brandweer van
Lonneker inrukken. Het blusschingswerk
duurde echter nog geruimen tijd en den ge-
heelen ochtend van den eersten Kerstdag
was de brandweer met de nablussching bezig.
Van de drie genoemde perceelen waren al
leen nog de muren over, die gedeeltelijk door
de brandweer omver gehaald werden.
Van de inventarissen werd niets gered. Ook
de inboedels van de families Meijer, Nijen-
huis en Holl, die op de bovenverdiepingen
van de drie huizen woonden, gingen verlo
ren.
De zeer aanzienlijke schade, die vele tien
duizenden bedraagt, wordt door verzekering
gedekt.
INBRAAK TE PURMEREND.
EEN LOGé UIT VOORBURG 4200
ONTSTOLEN.
Maandagnacht is ingebroken in de woning
van den molenaar van de coöperatieve graan-
malerij „Ons Voordeel" te Purmerend waarbij
een bedrag van 4200.— is gestolen van ze
keren De Haan, wonende te Voorburg, een
zwager- van den molenaar Pilkes, die daar
juist logeerde, meldt de Tel. De Haan zou
het geld ter belegging wegbrengen en had het
geld in zijn jas op zijn slaapkamer gehangen.
De dader heeft zich toegang verschaft door
het uitsnijden van een ruit- Van hem is nog
geen spoor gevonden.
GROOTE BRAND IN DE
BARTELJORISSTRAAT.
Meubelwinkel totaal
uitgebrand.
BEWONER MOEST 'LANGS EEN
TOUW ZAKKEN.
In den nacht, voorafgaande aan Eersten
Kerstdag heeft te Haarlem een groote brand
gewoed, waarvan de bestrijding des te moei
lijker was. doordat -de weersomstandigheden
allesbehalve gunstig waren. Het was vijf mi
nuten voor drieën, toen gealarmeerd werd,
.Brand in de Barteljorisstraat". Onmiddel
lijk rukte de barndweer uit met beide wagens
de automobielmotorspuit en den auto-ladder
wagen. Deze konden binnen enkele minuten
ter plaatse zijn, omdat zij gestationnecr-d
staan op slechts enkele schreden afstands
van den brand, in de Smedestraat.
Ook uit het politiebureau waren natuurlijk
onmiddellijk manschappen aanwezig en de
Staf der brandweer arriveerde spoedig. En
burgemeester Maarschalk en de Commissaris
van Politie, de heer E. H. Tenckinck kwamen
weldra naar de plaats van den brand.
Deze bleek te woeden in den meubelwinkel
van de N.V. „Het Centrum", gevestigd
op no. 30. En tevens bleek, dat er zich in het
brandende huis nog iemand bevond. De direc
teur van de zaak, de heer Braam, had tot
diep in den nacht op de bovenverdieping aan
de balans zitten werken. Toen hij bemerkte,
dat er brand was, stond de geheele beneden
verdieping al in lichte laaie, de vlammen
kwamen hem tegemoet door het trapportaal,
redding langs dien weg was dus absoluut uit
gesloten. Gelukkig was de politie reeds voor
het perceel aanwezig en de opgeslotene wist
van het balcon af haar aandacht te trekken.
Een rechercheur had een touw bij zich, dit
werd naar boven geworpen en ,de eigenaar
van den zaak, die in hoe langer benarder
positie begon te verkeeren, wist het te grijpen
en vast te maken aan het balcon. Daarna liet
hij zich zakken en kwam, hoewel glijdend
dicht langs de vuurhaard beneden zich, toch
behouden op straat.
Op dat oogenblik schoten de vlammen reeds
door het trapgat naar boven, merkwaardiger
wijze de eerste verdieping voorbij, en be
gonnen den zolder aan te tasten. Het was dus
een redding op het laatste nippertje.
De geredde kon echter mededeelen, dat er
verder niemand in huis was. In het huis was
alleen de zaak gevestigd, het huis er boven
was onbewoond. De eigenaar meende, dat de
brand ontstaan is, doordat een rol stof
tegen de kachel op de benedenverdieping ge
vallen moet zijn.
De brandweer stond voor een moeilijke
taak. In het perceel doordringen was on
mogelijk, geheel van buiten af moest de brand
dus bestreden worden. Groote vlammen sloe
gen reeds uit de benedenverdieping naar
buiten, de ruiten van den aan den overkant
der straat gelegen schoenwinkel sprongen.
Het gevaar, dat de andere huizen in de straat
zouden worden aangetast was niet denk
beeldig. Toen de zolder van perceel 30 brand
de, sloeg het vuur dan ook over naar het
aan de Zuidzijde geit-gen huis, dat van de
firma Gebroeders Korstjens. Het dak daar
van brandde, doch door krachtig ingrijpen
wist de brandweer erger te voorkomen. Ook
het aan de Noordzijde van den meubslwinkel
gelegen huis van de firma Weill liep ernstig
gevaar.
De brandweer zette tegen dit huls echter
de Magirusladder en een brandwacht, die
daarop geposteerd werd, hield het vuur aan
deze zijde in bedwang. Dat dit gelukte, was
van het hoogste belang, want op de zolders
van dit huis lagen groote voorraden bon'
opgeslagen.
Dc omstandigheden, waaronder de man
schappen werkten, waren verre van aange
naam. Reeds bij het uitrukken had de glad
heid van. de beijzelde straten groote moei
lijkheden opgeleverd en nu moest gewerkt
worden in eon ijskouden, striemenden regen,
die de gladheid natuurlijk nog verergerde
Het loeiende vuur werd met 7 stralen be
streden, doch alras viel te constateereu, dat
van den winkel en het bovenhuis niets be
houden kon blijven. Ook de eerste verdieping
had nu vlam gevat en de geheele voorraad
meubelen kon als verloren beschouwd worden
Te ongeveer vier uur kon gezegd worden,
dat het vuur bedwongen was. De brandweer
moest echter blijven nablusschen tot den
volgenden morgen half elf. Van het huis was
toen niet veel meer over can de muren,
waartusschen nog wat verkoolde balken hin
gen.
Naar wij vernamen sprak de burgemeester
zijn bijzondere tevredenheid uit over de voor
zichtige en oordeelkundige wijze, waarop de
brandweer haar taak vervulde en waardöoor
het- mogelijk was in dit dichtbebouwde stads
deel alle aangrenzende perceelen te behouden.
Angstige oogenblikken
voor dc buren.
Van den heer A. Weill Sr., die op no. 23
woont vernamen wij over den brand nog het
volgende:
Als door een wonder zijn wij er goed af
gekomen. Hoewel het gevaar voor ons zeer
groot was, is er van onzen voorraad niets
beschadigd, wat des te gelukkiger is, om
dat wij veel bont van anderen in bewaring
hebben.
De schade beperkt zich tot die aan onze
particuliere woning. Deze is ontstaan door
rook, vallende steenen, en vooral water. Zoo
is bijvoorbeeld een daklantaam boven het
trapportaal door vallend gesteente vernield.
Het behang in de particuliere woning van
den heer Weill, het zeil, het plafond en de
meubelen hebben geleden.
Zeer roemde de heer Weill echter het tac
tisch optreden van de brandweer. Deze heeft
de zaak van den heer Weill zooveel mogelijk
willen sparen en in plaats van daar slangen
door te leggen, deze op de plaats van den
brand gebracht door ladders tegen den gevel
te plaatsen.
De heer Weill dankt wellicht zijn leven
aan het kloek optreden van zijn huishoudster
mej. Egenschot. Deze bemerkte den brand in
haar slaapkamertje onder het dak vlak naast
het brandende perceel. Zij waarschuwde den
heer Weill en dit bleek nog juist bijtijds,
want kort daarop stond het bovenhuis zoo
vol rook, dat het niet meer mogelijk was er
in door te dringen. Slechts half gekleed
moesten beiden het huis verlaten. Zij werden
opgenomen bij den opticien Schmidt.
'De heer Korstjens, die aan den anderen
kant van het verbrande huis woont, kreeg
ernstiger schade. Ook hij werd door de dienst
bode. die in haar dakkamertje den brand het
eerst bemerkt had, gewekt. Tegelijkertijd vroeg
de politie reeds om toegang. Eenige agenten
stormden het huis in en droegen de twee
zoontjes van den heer Korstjens het huis
uit. Ook de familie Korstjens werd bij buren
opgenomen. In der haast heeft men nog een
kast met vulpenhouders, en de boeken naar
buiten gedragen.
Er werden vier slangen door dezen winkel
gelegd, deze heeft dan ook veel waterschade
Van het achterhuis verbrandden eenige ge
deelten.
Het perceel no. 30 is van voren tot in het
diepe achterhuis uitgebrand. Hoe gevaarlijk
de toestand was blijkt hieruit, dat de er ach
ter gebouwde perceelen er slechts door een
smalle gang van gescheiden zijn en de be
lenden den perceelen er slechts door een
houten schutting, die wonderlijk genoeg geen
vlam gevat heeft.
Het verbrande perceel was eigendom van
den heer G. A. Broekman, die het verhuurd
had aan de N.V. Handelshuis „Het Centrum",
directeur de heer H. J. Braam. Naar wij ver
nemen was de heer Braam den vooravond van
Kerstmis van 8 tot 2 uur bezig geweest met
inventariseeren. Daarbij was hij in slaap ge
vallen. doch hij werd wakker door de benauw
de lucht. Een agent van politie, die in het
huis vlammen gezien had, had t-oen reeds
alarm gemaakt. Zoowel het huis als dc
meubelen, die zich er in bevonden waren ver
zekerd-
huis als ed meubelen, die zich er in bevon
den waren verzekerd.
BRANDEND SCHIP IN ZEE.
de bemanning vermoedelijk
in veiligheid.
Het Haagsch Corr. bureau seint ons;
Ten Westen van Scbeveningen is in den
afgeloopen nacht In zee een brandend schip
gesignaleerd. De motorreddingboot „Zee-
manshoop" van de N.-Z. H. Redidng Mij.
koos onder leiding van schipper Bruin spoe
dig zee en rapporteerde later dat het bran
dende schip, dat een vuurzee geleek, een
driemaster was, in de nabijheid waarvan
Bruin de sleepboot „Humber" van den sleep
dienst Smit en Co. had aangetroffen, wier
commandant hem mededeelde dat een ver
moedelijk Belgische sleepboot reeds van de
plaats des onheils was vertrokken en naar
hij vermoedde de bemanning van het bran
dend schip in veiligheid had gebracht. De
brandende schoener is Noord-Oostwaarts in
de richting van IJmuiden afgedreven.
DE NIEUWE MOTORSPUIT VOOR
DE BRANDWEER.
De nieuwe automobielmotorspuit voor de
brandweer, aan den bouw waarvan reeds
geruimen tiid gewerkt werd zou heden te
Haarlem aankomen. De geleende spuit kan
nu aan de fabriek terug gegeven worden. De
nieuwe spuit is van lichter kaliber dan dc
bestaande, hetgeen van belang is, warneer
polderwegen bereden moeten worden.
Het Belangrijkste.
Geiceldige brand in Enschedé.
(pag. 1, lc blad)
Groote brand in dc Barteljorisstraat.
(pag. 1, le blad)
Het Washingtonsche „Witte Huis" in brand.
(pag. 1, le blad).
R. P.: 1930.
(pag. 1, le blad).
Dc Zandvoortschc Wethouderscrisis.
(pag. 2, le blad)
Zeer ernstig auto-ongeluk nabij Utrecht.
(pag- 2, le blad)
Het incidentje in Moskou. En de houding
van Herbette.
(pag. 1, 2e blad).
Jubileum bij „Zang cn Vriendschap". K. vait
Eden 50 jaar lid.
(pag. 1, 2e blad).
Geen aanslag beraamd op dc Belgisch Q
vorsten?
(pag. 1, 2e blad).
De Kerstmisviering bij het Leger des Heils
(pag. 2, 2e blad),
Dc Kerstvergadering der Federatie Haarlem
der S. D. AP.
(pag. 2, 2e blad).
De postvluchten naar Indië worden voorloo*
pig stopgezet.
(pag. 3. 2e blad).
De voetbalwedstrijd E. D. O.Meidcrichcr.
Ballspiel Verein.
(pag. 1, 4e blad).
Het Nederlandsch Hockcy-elftal verliest
den eindstrijd van het tournooi tc Barce
lona tegen Duitschland.
(pag. 1, 4c blad).
(Voor de laatste berichten zie men de 2de
pagina van het Eerste Blad).
HAARLEM, 27 December
1930.
Dit is het seizoen der „algemeene jaar
verslagen", om ze zoo maar te noemen, en in
dit blad hebben we ze tot het minimum be
perkt, uit respect voor de soliditeit van het
menschelijk geheugen, uit respect ook voor
het heden en de toekomst, die in het alge
meen, cn in een dagblad zeer zeker, meer
aandacht en ruimte verdienen dan het ver
leden. De belangrijkste jaaroverzichten zijn
ongetwijfeld diegene, die vrijwel iedereen
voor zichzelf, over zijn eigen prestaties
maakt, en niet opschrijft, laat staan: publi
ceert. Als hij of zij ze wel publiceerde zouden
ze er heel anders uitzien, en van onverdiend -
pessimistische commentaar in overdrevenor
optimisme overgaan. Het pessimisme des
persoonlijken jaaroverzichts heeft althans dit
voordeel, dat je je, voorneemt om in heb
volgende jaar meer tot stand te brengen.
Hetgeen, gezien de afgesloten prestaties, ze
ker mogelijk moet zijn
Hiermee afscheid nemend van dit onder
werp, in.de overtuiging dat mijn eigen per
soonlijke overwegingen u niet interesseeren
zouden, wil Ik een woord van optimisme aan
1930 wijden. In den meest algemeenen zin.
Want zoowel in ons land als daarbuiten
zijn de verschijnselen gunstig. Wij zijn in de
opgaande lijn. Er is een steeds sterker
groeiend besef dat wij, om de organisatie van
onze maatschappij te verbeteren, ons allen
gezamenlijk te weer moeten stellen tegen de
Latente krachten die allen opbouw dreigen tc
vernietigen. Ik wil mij geenszins trachten te
meten met- Mme Fraya en andere zieneressen
of zieners, wier onbenulligheden overigens
zonder eenige werkelijke beteekenis zijn. Wie
den polsslag van zijn tijd voelt weet, dat heb
groote verzet tegen den oorlog groeit. Er zijn
acties van allerlei aard met en zonder partij
politiek etiket. Gezamenlijk drijven zij toch
alle in éen richting en met succes. De repu
tatie van den oorlogsgod Mars is al diep on
dermijnd, het lijkt mij zeker dat zij in 1930
nog veel slechter zal worden. Wij zijn nog
lang niet aan het eind van den stroom van
anti-oorlogsboeken, anti-oorlogs-tooneelstuk-
ken, anti-oorlogsonthullingen. De affaire van
de Utrechtsche documenten, in ons land. het
Shearer-schandaal in het buitenland.... zij
zullen door meer gevolgd worden. En geluk
kig maar. Sensatie? Goed: gezonde sen
satie.... waarmee ik bedoel: sensatie die de
waarheid duidelijk maakt, kunnen wij in
deze alles-overheerschende actie niet genoeg
hebben. Hoe meer, hoe liever. Niets is trou
wens, in verreweg dc meeste zaken des le
vens, sensationeeler dan de waarheid.
Ik hoop dat 1930 de oorlogsafkeer bij ons
allen verdiepen en verinnigen ral. Dat Is dc
hoofdzaak, cn daarop moeten wij, naar mijn
overtuiging, in de eerste plaats aansturen.
Niet op zoetige vredesduifjes-betoogen, niet
op officieel gephraseer, waaraan niemand
gelooft en dat alleen tot de beminnelijke
uiterlijkheden des levens behoort, niet op een
algemeene „verbroedering" die in tegenstel
ling is met den dagelij kschen concurrentie
strijd die wij, zonder bloedvergieten, voeren.
De menschen zijn allen vechters, in en dooi
en voor het leven. Gezamenlijken strijd kun
nen wij voeren tegen het monster Oorlog, dat
al onzen arbeid, al onzen strijd zou nutteloos
maken en met vernietiging bedreigt. Daarom
moeten wij aansturen op de Waarheidop
het besef wat een volgende wereldoorlog on
vermijdelijk zou zijn: het graf van ons aller
Illusies.
Het gaat crescendo. 1930 zal dus tot dc wor-
