JAM
PRIMA BELGISCHE
ANTHRACIET
FRANS PERQUIN
TAMINIAU
WALES ANTHRACiET
G. KRAAY Co.
Het woord is aan
Het afscheid van Ir. L. C. Dumont.
47e Jaargang No. 14298
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 1 Februari 1930
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per weck /0-27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-57)4. Franco per post door Nederland 3.87J4- Losse nummers
0.06. Geill. Zondagsblad per 3 maanden 0-57)4, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1—5 regels 1.75. elke regel meer /0J5. Reclames
/0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 1—4 regels 10.60^
elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. 0.25. elke regel meer /0.10. ultsL i contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog i 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbrenk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
ITALIë.
STERKE VERHOOGING VAN DE
MARINE-BEGROOTING.
ROME, 31 Jan. (V.D.) Heden zijn in de
Kamer de begrootingen ingediend voor het
jaar 1930,31 voor de ministeries van Volks
opvoeding en Marine. De begrooting voor de
Volksopvoeding wordt met rond 122 millioen
lire verhoogd en gebracht op anderhalf mil
liard lire.
De begrooting van Marine wordt met rond
243 millioen verhoogd en op 1 milliard 700
duizend lire gebracht.
DE COMMUNISTISCHE ACTIE
IN DUITSCHLAND.
GESTOORDE PARTIJ-CONFERENTIE.
BERLIJN, 31 Jan. (V.D.) De politieke
politie heeft, volgens berichten in de Ber-
lijnsche bladen hedenavond op een vergade
ring -van communisten 76 functionarissen der
partij, w.o. verschillende afgevaardigden der
communistische Rijksdag- en Landdagfractie
gearresteerd. Men neemt n.l. aan dat zij de
leiders zijn van een voor vandaag op touw
gezette demonstratie. Naar de „Vossische
Zeitung" vérder meldt, zijn op alle gearres
teerden wapenen gevonden. De politie ver
wacht hiermede de plannen voor heden den
kop te hebben ingedrukt.
NOBILE IN BERLIJN.
Nog iets over het drama.
HIJ HOOPT OP RECHTVAARDIGING.
Men meldt uit Berlijn aan de N.R.C-:
Generaal Nobile, die in Zweden en Dene
marken een aantal lezingen over den tocht
van het luchtschip Italia heeft gehouden,
heeft on de terugreis enkele dagen in Berlijn
vertoefd. In persgesprekken verklaarde hij
aan Duitschland veel te danken te hebben,
daar men zijn arbeid steeds op onpartijdige
wijze-heeft beoordeeld. Hij hoopt dat zijn
boek over de expeditie menig misverstand zal
opheffen. Men heeft hem verweten zinneloos
en nutteloos den tocht te hebben ondernomen;
dat dit echter geenszins het geval is geweest,
blijkt wel hieruit, dat ook het plan bestaat
met het luchtschip Zeppelin een tocht naar
het hooge Noorden te ondernemen. Het is
onjuist te beweren, dat voor den tocht van de
Italia niet voldoende wetenschappelijke voor
bereidingen waren getroffen. Zeer uitvoerige
besprekingen hebben vooraf plaats gehad met
oceanografen, meteorologen, aëronauten, aard
kundigen en aardrijkskundigen.
Hij had ook gaarne een Duitsche geleerde
medegenomen op zijn tocht, maar hiertoe was
helaas geen plaats aan boord. Dat de expe
ditie echter een internationaal karakter had,
blijkt wel uit de aanwezigheid van Zweedsche
en Tsjechische geleerden. Over zijn lezingen
in Scandinavië verklaarde Nobile uiterst te
vreden te zijn. Te Stockholm was de zaal
overvol; er moesten ongeveer duizend per
sonen worden teruggestuurd. In de Zweedsche
hoofdstad had hij ook kapitein Tornberg weer
gezien, die de Zweedsche hulpexpeditie had
geleid. Op een vraag, of hij geloofde aan de
mogelijkheid dat de ballongroep nog leeft,
schudde Nobile het hoofd. Voorts vertelde hij
nog met enkele zijner tochtgenooten in ver
binding te staan. o.a- met den telegrafist Bi3gi
die zooals trouwens ook Viglieri, een bock
over den tocht van de Italia en het oponthoud
in de roode tent heeft uitgegeven. Zappi en
Mariano, die samen met Malmgren den nood-
lottigen tocht over het ijs hebben ondernomen,
staan echter vijandig tegenover hun vroege-
ren commandant, vermoedelijk omdat Nobile
zich niet gunstig over hen heeft uitgelaten
INGEZONDEN MF.DEDEELINGEN
„HET LEKKERSTE"
'S
afm. 20 30 30 50
p. H.L. franco huis f 3.10
N.V. Brandstoffenhandel
Turfmarkt 10
Telef. 11088
Beslelkantoor P. BIERENBROODSPOT
Rijktatr&atweg 147 H.N. Telef. 14653
UIT FRANKRIJK.
Waanzinnige doodt
S menschen.
TWEE ZWAARGEWONDEN
Een Armeniër, Haroutuman geheeten, heeft
in een vlaag van waanzin kort na het verlaten
van zijn woning een zijner landgenooten ge
dood. Hij keerde daarop naar huis terug, waar
hij zijn vrouw vermoordde. Vervolgens begaf
hij zich naar het huis van zijn vriend. Hier
doodde hij twee zusters. 23 en 25 jaar oud, als
mede haar 83-jarigfe moeder. Een derde zuster
werd door den razende gewond. Zij werd ster
vend naar- het ziekenhuis overgebracht. De
echtgenoot van een der zusters werd door een
kogel ernstig gewond. De moordenaar liep ver
volgens naar het balkon waar hij zich een
kogel door het hoofd joeg. Het geheele drama
had zich in tien minuten tijds afgespeeld.
ZAKKENROLLER SLUIT TWEE
RECHERCHEURS OP.
En gaat er van door.
Te 's Gravenhage is dezer dagen, zooals wij
hebben gemeld, een internationale zakken
roller gepakt in den Princesse-Schouwburg
De man blijkt niet alleen zijn „bedrijf' te
hebben uitgeoefend. Hij had handlangers en
een hunner een Nederlander, woonde in de
hoofdstad, althans daar had hij Vrijdag
ochtend zijn verblijf en wel in een boven
woning, hoek Kerkstraat Nieuwe Spiegel
straat.
Waar hij thans huist is niet bekend. Vrij
dagochtend was een Haagsche rechercheur
naar Amsterdam gekomen om den „asistent-
zakkenroller", die nog meer „beroepen" heeft
welke de politie niet mag gedoogen. te ar
resteeren. Een Amsterdamsche rechercheur
ging mee.
De gezochte ontving de heeren uiterst wel
willend: „Komt u binnen, heeren, ik ben
dadelijk tot uw dienst".
De rechercheurs stonden paf over zooveel
beleefdheid, maar zij hadden niet veel tijd
zich te verbazen, want opeens sloeg de voor
deur dicht en viel in het veiligheidsslot. De
zakkenroller had kans gezien buiten te komen
en de deur stevig te sluiten. De rechercheurs
zaten gevangen en zij waren genoodzaakt door
het raam zich naar beneden te laten zakken.
Toen zij na de kiauterpartij, veilig op straat
stonden, was de zakkenroller gevlogen. En
hij heeft geen nader adres achtergelaten, al
dus het Hbld.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
EB
EEJ
a
DE BESTE KWALITEIT
Afm 20 30 m mf 3 10
Afm 30 50 m mf3 10
per H.L. franco thuis.
162 Groote Houtstraat - Telefoon 10212
HAARLEM, 1 Februari.
Clarence Hatry.
De Engelsche mülioenen-zwendelaar Cla
rence Hatry, die de aandeelen van een zijner
ondernemingen liet dupliceeren om zich uit
een moeilijke positie te redden, en daarmee
een geweldige financleele débücle veroor
zaakte, is in hooger beroep gegaan van zijn
vonnis. Niet op spitsvondige juridische gron
den, maar eenvoudig op het motief dat hij
de straf te zwaar vindt. Die straf is inder
daad zeer zwaar: veertien jaar gevangenis
straf. Het is het maximum dat op het mis
drijf in Engeland staat. Bij voorgaande ge
vallen van millioenen-fraude werden Horatio
Bottomley, het eertijds befaamde parle-
menslid dat specialiseerde in reusachtige
premieleeningen, en de bankier Gerard Lee
Revan tot precies de helft veroordeeld. Zij
kregen elk zeven jaar, hetgeen nog, in ver
gelijking met de straffen die in ons land aan
zulke misdadigers plegen opgelegd te wor
den, heel zwaar is. In beide gevallen gaf de
publieke opinie ofschoon de schuldigen
ware rampen verwekt hadden dan ook
blijk van medelijden. Bottomley had velen
benadeeld, maar daarentegen ook vele an
deren, die in den nood zaten, in de tijden van
zijn welvaart kwistig geholpen. Die lieten
hem haastig in den steek zoodra de krach
kwam, trachten op alle manieren te verloo
chenen dat zij hem ooit gekend
hadden en het feit liet niet na indruk te ma
ken.
Gerard Lee Bevan. directeur van een assu-
rantiemaaischappij en een bank, trachtte
zich door de vlucht te redden toen hij de
débacle als onvermijdelijk voor zich zag. Hij
bereikte het vasteland eer de waarheid aan
het licht kwam, waarop de detectives van
Scotland Yard hem zes maanden lang door
Europa najoegen eer zij hem eindelijk
te Innsbrück arresteerden. Hij was toen
uitgeput, een wrak, een opgejaagd stuk wild
dat tenslotte door angst bezweek. Er is geen
groote verbeeldingskracht noodig om zich
de beproevingen voor te stellen, die deze
man in die eindelooze maanden had onder
gaan. Hij was al zwaar gestraft. Later zal
hem de voortdurende angst van die zes
maanden wellicht nog als een gruwelijker
spookbeeld zijn bijgebleven dan de jaren van
zijn gevangensci 3
Clarence Hatry u -eft geen poging tot ont
vluchting gedaan, maar integendeel zich
zelf aangemeld bij de justitie, toen zijn po
sitie hopeloos bleek. Hij heeft sindsdien,
gedurende het proces, voortdurend alle
verantwoordelijkheid voor het gebeurde op
zichzelf genomen, en zijn medeplichtigen Da
niels, Dixon, Tabor en Glaldini deze laat
ste een Italiaan, die van een verouderd uit
leveringsverdrag profiteert, en zich door de
vlucht naar zijn vaderland aan de justitie
heeft onttrokken trachten te sauveeren.
Dit is ongetwijfeld, hoe men zijn misdaad
ook beschouwt een ridderlijke houding die
waardeering verdient. De kat die in het
nauw zit doet kromme sprongen, zooals ook
in dergelijke zaken bij herhaling gebleken
is. Het is geen kleine menschelijke ziel,
die, na een misdaad bedreven te hebben die
de vernietiging van al zijn hoop en de ver
achting van zijn medemenschen tengevolge
heeft, den moed vindt om alle consequenties
te aanvaarden. Het gebruikelijke tafereel
dat men voor den rechter ziet is: de hoofd
dader, geholpen door zijn raadsman die
ervan maakt wat hij kan krampachtige en
droevige pogingen doende om zijn schuld
zooveel mogelijk op anderen af te wentelen.
Hatry's houding heeft in Engeland den
indruk gemaakt, die ook in andere landen
gewekt zou zijn. Men heeft den man, schul
dig aan een misdrijf dat duizenden bena
deeld heeft, niettemin erkend als een
mensch die groote en nobele instincten be
zit, die zijn eigen fout voor eigen rekening
durft nemen.
Daarom vindt men de opgelegde straf van
veertien jaar zeer zwaar.
Deze straf is opgelegd door Mr. Justice
Avory, een rechter van den ouden stempel,
een man van kille, meedoogenlooze logica.
Als de jury het „Schuldig" heeft uitgespro
ken is het de eene rechter, de eenzame
machthebber die in zijn roode toga en gol
vende pruik hoog boven „the Court" troont,
die in Engeland de strafmaat uitspreekt.
Het jury-stelsel heeft vele nadeelen. Voor
ons rechtsgevoel schijnt het evenwel nog
erger dat éen enkele man over de straf
maat kan beslissen, hetgeen tot zulke groo
te verschillen kan leiden.
Veertien jaar gevangenisstraf wordt in
Engeland, als maximale aftrek wegens goed
gedrag wordt toegepast, een opsluiting voor
elf jaar en vier maanden. Clarence Hatry
zal. als hij geen strafvermindering bij hoo
ger beroep krijgt, ongetwijfeld wenschen,
dat men hem maar ter dood veroordeeld
had. Dit beteekent een trage folterdood voor
een mensch als hij, die ondanks zijn misdaad
man van innerlijke beschaving is.
De rechter heeft zich beroepen op het na
deel, dat zijn daad aan de reputatie van den
Engelschen handel heeft toegebracht, maar
ofschoon deze reputatie inderdaad hoog staat
moet men zich in de City of London wel be
wust zijn, dat om de Londensche Beurs heen
evenveel onbetrouwbare individuen werken
als om elke andere. Dat weet het buitenland
ook heel goed. En dit heele gedeelte van des'
rechters rede maakt een ietwat hypocritl-
schen indruk
Misschien zal Hatry in hooger beroep wat
minder zwaar gestraft worden, en hem dus
de kans worden gelaten om nog iets van zijn
leven over te houden. R. P.
PRINSES ILEANA.
BOEKAREST, 31 Jan. (VD.) Het huwe
lijk van prinses Iieana, d£ dochter van ko
ningin Marie van Roemenië, met graaf
Alexander Hochberg zal te Boekarest plaats
vinden op 27 April a-s.
Spinoza
Toch worden harten niet door wapenen
maar door liefde en edelmoedigheid over
wonnen.
WEER REGENMAKEN.
(Heden Zaterdagmiddag zal de
heer Veraart opnieuw probeeren,
regen te verwekken en wel boven
de zee tusschen Katwijk en
Scheveningen. De leider der
A.VJt.O. gaat mee de lucht in
om aan de radioluisteraars tij
dens de vlucht verslag van de
wederwaardigheden te doen).
Heden gaat de regenmaker
Weder dapper op de vlucht,
Om zijn ongevraagden neerslag
Neer t-e slaan uit droge lucht;
'k Heb 't gevoel dat deze poging
Wel tot een succesje leidt.
Driemaal is nog altijd scheepsrecht,
Ik voel nu al nattigheid;
U zit nu nog op een droogje,
Maar u krijgt uw natje wel,
Krijgt die regenman de hoogte
Dan wordt het gevaarlijk spel;
Deze heer is, moet ik zeggen,
Egoïstisch in mijn oog,
Als wij paraplus opsteken
Zit hij zelf nog hoog en droog:
Maar. dat zou ik haast vergeten,
Het is goed dat u het vraagt,
'k Heb nog een speciale reden
Om te denken dat hij slaagt;
Hij neemt ook een draadloos leider
Met zich mede op zijn tocht
En 't is makkelijk regen maken
Met aan boord een ladingVogt.
P. GASUS.
DE EERE-PROMOTIE VAN
PRINSES JULIANA.
Dankbetuiging van de
prinses.
Volgens het Hbld. heeft prinses Juliana
met de volgende toespraak den Senaat be
dankt voor den haar verleenden graad:
„Het zij mij vergund, zeide zij ongeveer,
u, rector magnificus, en u prof. Huizinga,
dank te zeggen voor de tot mij gesproken
woorden en u tevens grooten dank te bren
gen voor zulk een bekroning van mijn studie
jaren. Op deze wijze zijn nu voor altijd de
banden, die mij aan deze academie binden,
bestendigd. Ook dank ik u voor de tegemoet
komende en kiesche wijze, waarop u allen mij
als studente behandeld hebt. Dankbaar ben ik
de hoogleeraren, die mij de tentamina af
namen en die mijn stqdie geleid hebben, ben
ik allen erkentelijk. Het studentenleven mocht
ik in al zijn bekoring meeleven.
Het feit, dat mij het eere-doctoraat ln de
letteren en wijsbegeerte verleend werd, trof
mij bijzonder, want de letteren hebben op
mij steeds een groote aantrekkingskracht ge
oefend. Ik stel dit doctoraat dan ook zeer
op prijs en het legt mij ook voor de toekomst
een verplichting op, die ik hoop mij waardig
te betoonen, terwijl dit doctoraat ook voor
mijn toekomstige taak vele vruchten moge
afwerpen. Steeds zal ik met genoegen daar
aan terug denken".
JUBILEUM.
Vrijdag herdacht de heer M. ter Horst den
dag waarop hij voor 12 1/2 jaar in dienst trad
bU de firma J. Kort, Kleine Houtstraat 17-19.
Hij werd op het kantoor der firma toege
sproken door den eigenaar, die hem een pen-
dulestel aanbood. Van het personeel ontving
hij lepels en vorken en een bloemstuk.
Het Belangrijkste.
De eere-promotie van Prinses Juliana.
(2e blad, le pag.)
Londen. De Vloot conferentie. De Driehoek
Frankrijk-Italie-Engeland.
(4e blad, le pag.)
De Communistische actie in Duitschland-
(4e blad, pag. 1.)
De postvluchten naar Indië in verleden en
toekomst.
(le blad, le pag.)
Voor de laatste berichten zie men dc 2a
pagina van het Eerste Blad),
ARTIKELEN, em.
R. P.: Clarence Hatry.
(le blad, le pag.)
Fidelio: Haarlemmer Halletjes.
(5e blad, 3e pag.)
Bij de gebrekkigenEen onderzoek naar de
onvolwaardige arbeiders in Haarlem.
(2e blad, le pag.)
Dr. J. Wackie Eysten: Historische figuren
Generaal Boulanger.
(5e blad, le pag.)
Dr. N. W. Doorn: Electrische ontladingen,
Kathodestralen en Röntgenstralen
(5e blad, pag. L
Pim Pernel. „Samen uit Samen Thuis*.
(6e blad, 2e pag.)
Een leeuwenfarm in Califomië.
(5e blad, 2e pag
H E. Knappert: Van oude tijdenDe hond
als belastbaar objet.
(6de blad, le pag.)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
fTVQMA ismeerdaneen
ELlDiVlA naam.Helishet
symbool voor kwaliteit en zuiverheid
van een sigaret! „DE EXPERT"
De eerste inspectrice van politie te Haarlem,
Mejuffrouw J. E. Braat uit Rotterdam, trad
vandaag in functie. Onze fotograaf kiekte
hcCar vanmorgen bij haar komst aan het
politiebureau in de Smedestraat.
Ter gelegenheid van zijn afscheid als directeur van Openbare Werken, hield de
heer Ir. L. C. Dumont Vrijdagmiddag in de oude raadszaal ten Stadliuizc receptie.
Op onze foto zittend van links naar rechts: mevrouw Dumout, de heer Dumont en de
Burgemeester C. Maarschalk.
Staande het raadslid M. A. Reinalda, oud- wethouder van Openbare Werken, Mr. Th
A. Wesstra, gemeente-secretaris, air. 5L Slingenberg en W. Roodenburg, wethouders.