De „Johan Sanneaan den ketting Het woord is aan... 47e Jaargang No. 14305 Verschijnt dagelijks, behalve oo Zon- en Feestdagen Maandag 10 Februari 1930 HAARLEM S DAGBLAD DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTEN: per week 0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad f032 Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 3-5754. Franco per post door Nederland f 3.87)4. Losse nummers 0.06- Geïll. Zondagsblad per 3 maanden f 0-5754, franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENTIEN15 regels 1.75. elke regel meer 0.35. Reclame* /0.60 per rcgeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 1 0 6^ elke regel meer 70.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag, Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f 0.25. elke regel meer 0.10. uitsl. a contant* Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Daim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. EERSTE BLAD INGEZONDEN MEDEDEELINGEN flnthraaef GiGPfeoïen brechcokes&SkbmkettenJ^ m oerzeqeldG zabbert 4 AMSTERDAMSCHE ANTHRACIET M! Groote Houtstraat 187 - Tel. 12504 Ami'erdam Hilversum Bu-su-n Leiden NEDERLANDSCHE SCHOENER OP DE THEEMS GEZONKEN. TWEE OPVARENDEN OMGEKOMEN. Reuter meldde Zaterdagavond uit Londen: Na een zwaren overtocht over het Kanaal ls de Nederlandsche schoener „Oranje", die met zware averij naar Londen werd opge sleept, op de Theems gezonken. De Nederlandsche kapitein, de heer Tulp uit Groningen en de Duitsche kok Walter zijn verdronken. De lijken van de omgekomen zeelieden konden nog niet geborgen worden. Een ander lid van de bemanning, een Ne derlander, is zwaar aan het hoofd gewond en moest naar een Londensch ziekenhuis wor den getransporteerd. Het was een oude lekke schuit. Te Southend had een correspondent van de Crt. een gesprek met den eenigen gered de, den 20-jarigen stuurman Van der Ley. „Je moet weten", ving de jonge Groninger, zijn geschiedenis aan, „dat ik den laatsten Januari aanmonsterde op den 120 ton meten den motorschoener, die in Antwerpen cement aan het laden was voor Londen. De beman ning bestond behalve uit kapitein Tulp, uit mijzelf en Walter, een Duitscher, die zijn eerste reis maakte. Al dadelijk merkte ik, ;lat de „Oranje" lek was. ik denk bij de zwaar den. Ook de motor werkte niet goed. ja eigen lijk deugde er heel weinig aan de schuit, hetgeen geen wonder is. als ik u nog vertel, dat het schip minstens 25 jaar oud was. Het was gedurende de reis hard werken voor den kapitein en mij. want Walter zijn achter naam weet ik niet eens was zoo zeeziek als maar eenigszins mogelijk is en bovendien kwam er nog een flinke storm opzetten, die ons handen vol werk gaf. Tot overmaat van ramp sloegen onze zeilen kapot. Tegen Zater dag waren wij nog een paar mijlen van de Theems-monding verwijderd, maar het ergste was, dat wij zooveel water hadden binnen gekregen, dat het voorschio en ons logies heelemaal blank stonden. Nu heb ik al 7 ja ren gevaren en ik weet dus wel iets van de vaart af. Ik had dan ook al spoedig in de ga ten dat wanneer er water in het ruim zou komen, het met ons gedaan zou zijn. Daarom ried ik den kapitein aan. de noodvlag te hii- schen, maar daarvan wilde hij aanvankelijk niets weten: het was zijn eigen schio en zijn eerste reis daarmee, begrijot u. Hii dacht nog wel voor den storm en op eigen kracht bin nen te kunnen loooen. Tenslotte eing het schio echter zoo dien liggen, dat de kaoïteln voor mijn overreding bezweek. Een marine-raderslee^boot kwam ons te hulp en nam ons op sleeotouw met het doel de ..Oranje" oo een zandbank te zetten. Ook een ander Hollandsch schio. de .Geertruida", verleende assistentie. Wij ston den intusscben tot de borst in het water. Maar zoo weinig dachten wii aan gevaar, dat wü nog wat rauwe eieren aten. Plotseling echter werd onze toestand uiterst hachehik; het voorschip begon te zinken: even later een sct-ok: de voorsteven had den grond veraakt. Het was een verschrikkelijk ooeenbUk; direct, sprong ik overboord, ge- volgd door den kapitein en den Duitschen '"ikzelf ben een goed zwemmer en gehol pen door een stuk hout kon ik mij drijvende houden. De arme Walter kon zich echter bn- na eeen ooeenbMk boven water houden ik zocht nog naar hem. maar hij moet ooim .- delliik in de dlente zijn verdwenen. Ook Ka- p'tein Tulp verging het met beter, ik zag alleen nog maar zün naar boven geheven ar- m»n, voordat ook hij in de diepte verdween. Door den stroom werd ik naar de Geer truida" gedreven: die lag het dichtst bij nnj, ■want de Engelsche boot- had zoodra ons schip beeon te zinken, den kabel doorgesneden om zelf niet meegetrokken te worden. Na een kwartier in het ijskoude water te zijn gewekt, werd ik aan boord geheschen, waar ik oor middel van een warme groc en droge klee- ren snel ooknante. Toen ik aan land staofce. bood een Engelschman mij zijn pijp en tabak aan en toen voelde ik mij weer geheel de oude". UIT HET PSYC»OPATENASYL GEVLUCHT. DRIE MAN TEGELIJK. Zaterdagavond ongeveer zes uur zijn drie verpleegden uit het rijks-psychopalhen-asyl te Leiden ontvlucht. Het zijn de 24-jarige G J. de B de 25-jarige S. van A., beiden uit Amsterdam, en de 25-jarige F. A. uit Arnhem. Zooals wij reeds medegedeeld hébben is het Zweedsche stoomschip „Johan Sanne" op een vordering van de naamlooze vennootschap ^aanstroom" in beslag genomen. Dit Ziceed- sche stoomschip dreef hulpeloos op zee rond en icerd door den trawler ,Zaanstroomuit IJmuiden veilig de haven binnengesleept. Nadat de Johan Sanne" te Amsterdam ge repareerd was, wilde de kapitein weer zee kiezen, maar de advocaat van de ,Zaan stroomliet even voor het schip zee zou kiezen, in de haven van IJmuiden daarop be slag leggen, omdat men het niet eens kon worden over de waarborgsom die de „Johan Sanne" moest storten voor de verrekening van de vordering die de „Zaanstroom" heeft. PAPEGAAIENZIEKTE AMSTERDAM. IN EEN GEZIN IN OBSERVATIE. Eenigen .tijd geleden bracht een matroos voor een gezin, dat aan de overzijde van het IJ in Amsterdam woonachtig is, een pa pegaai mede, dien hij in West-Afrika had gekocht. Deze papegaai bleek niet in een erg gezond vel te steken en werd ernstig ziek Een paar dagen later stierf het dier. Het stoffelijk overschot werd weggeworpen en het ware bij dit sterfgeval gebleven indien niet ernstige gebeurtenissen in het gezin hadden plaats gevonden, schrijft de Tel. Achtereenvolgens namelijk werden drie huisgenooten ziek, de vader, de moeder en een volwassen dochter van ongeveer twintig jarigen leeftijd. Daarna werd ook de kat ziek. De familieleden riepen een dokter: te gen dezen spraken zij het vermoeden uit, dat zij door de bekftnde papegaaienziekte, waar over zij in de krant hadden gelezen, waren aangetast en zij vertelden hem de historie met den uitheemschen vogel. De medicus stelde zich in verbinding met den Gemeentelijken Geneeskundigen Dienst en besloten werd de drie patiënten naar het Wilhelminagasthuia over te brengen, het geen geschiedde. De man, die ongeveer 50 jaar oud zal zijn, lijdt aan longontsteking, een verschijnsel, dat zich ook bij verschil lende gevallen van papegaaienziekte in Duitschland heeft voorgedaan. De vrouw en haar dochter hebben zware koorts: Zondag was bij de dochter een kleine verbetering te constateeren. De gestorven papegaai is inmiddels opge zocht, het cadaver, dat reeds in verregaanden staat van ontbinding verkeert, zal nader on derzocht worden. Wat de zieke kat betreft, deze is voor alle zekerheid afgemaakt en zal eveneens onderzocht worden. Of hier dus gevallen van papegaaienziekte zijn voorgekomen of dat men te doen heeft met een toevalligen samenloop van verschil lende verschijnselen, kan natuurlijk niet met zekerheid gezegd worden. Het onderzoek zal dat slechts kunnen uitwijzen. De vogel is verleden week Zondag gestorven: Zaterdag heeft het transport der zieken naar 't Wil- helminagasthuis plaats gehad. REGEERINGSMAATREGELEN? De Crt. had Zondag een onderhoud net den arts L. Hsijermans, den directeur van den Amsterdamschen Gemeentelijken Genees kundigen- en Gezondheidsdienst aangaande de vermoedelijke gevallen van papegaaien ziekte in de hoofdstad. „Ik was gisteravond te ?s-Gravenhaee, al dus de heer Heijermans, en daar in de ge legenheid de zaak met den Gezondheidsraad te bespreken. Het zal er wel op uit loopen, dat van regeeringswege maatregelen geno men zullen worden. Er staan daartoe twee wegen open. In de eerste plaats een verbod om papegaaien in ons land in te voeren. Dat is een harde maatregel. Er zijn menschen. die uit een ander werelddeel komen, die hun dieren hebben leeren spreken en er zeer aan gehecht zijn.Waar zouden die hun napegaaien moeten onderbrengen? Daarom liikt mij die maatregel dan ook niet gewenscht. Beter lijkt het en zoo zal het waar schijnlijk ook wel worden de dieren in quarantaine te nemen. Dat zal dan moeten geschieden'in de havenplaatsen Amsterdam en Rotterdam, want om de beesten alle naar Utrecht over te brengen, is te omslachtig. Verder kan ik u vertellen, dat de sectie on de kat, die we hebben doodgemaakt, uit heeft gewezen, dat zij aan longontsteking leed. Onze dienst is bezig met het maken van cul tures. terwijl het bloed en het sputum der in het Wilhelmna-gasthuis verpleegde patiën ten nader worden onderzocht. Natuurlijk neemt dat eenigen tijd in beslag. De symptomen der patiënten en het ziekte beeld der kat maken het voor mij zeer waar schijnlijk, dat wij hier inderdaad met de pa pegaaienziekte te maken hebben. Dit zouden dan de eerste gevallen in Nederland zijn, dat we hier te Amsterdam met een toevalligen samenloop van verschijnselen te maken zou den hebben, neem ik namelijk niet zoo licht aan. De haard is nog locaal: op de andere huisgenooten wordt ten dezen gelet, doch er hebben zich bij hen nog geen suspecte ver schijnselen voorgedaan. Ik hoop. dat het bij deze gevallen blijft. Van deze gelegenheid zou ik gaarne gebruik maken den menschen aan te raden toch steeds voorzichtig te zijn met het schoon maken van kooien en hokken en tevens met excrementen van alle dieren. Handen was- schen na zulke werkzaamheden moet in elk geval gebeuren. Ook bij het omgaan met die ren moet men altijd oppassen". HET GEMAAL TE MEDEMBLIK. Het plechtig begin. Dr. Ir. C. Lely en Ir. W. F. Leemans in de namen der gemalen geëerd. Hedenmiddag vond de plechtige in bedrijf - stelling van het gemaal te Medemblik plaat-s- Uitgenoodigd wa~en de leden van den Zui derzeeraad, de leden van de verschillende Zuiderzeecommissies, de voorzitters en grif fiers der beide Kamers van de Staten Gene raal, de commissaris der Koningin in Noord- Holland, Jhr. Mr. Dr. Roell, en de griffier der Provinciale Staten, Mr. F. A. Vening Meinesz, de directies von verschillende bij de Zuider zeewerken betrokken" firma's en vele anderen Rede van den Directeur- Generaal. De directeur-generaal der Zuiderzeewer- ken, Ir. V. J. P. de Blocq van Kuffeler heeft een rede gehouden. Daarin herdacht hij oud- minister Dr. Ir. C. Lely en Ir. W. F. Leemans. Hij herinnerde voorts aan de conclusies van de commissie Lovink, welke leidden tot een bespoediging van de uitbreiding van land bouwgrond. De directeur-generaal vestigde er vervol gens de aandacht op, dat de berekeningen van prof. Lorentz ten aanzien van den Wie- ringermeer volkomen bevestigd zijn, onge rustheid voor onverwachte waterstandsver- hoogingen behoeft er dus niet te bestaan. Dat de kosten van de bedijking belangrijk hooger zijn geweest dan de ramingen was geen gevolg van onvoldoende voorbereiding van de p.-ojecten doch van prijswissalingen, die niet ie voorzien waren, en ook ten opz.ch- te van de groote grondwerken, waarvoor mis rekeningen waren gemaakt zal het bedrijf zich geleidelijk beter op de moeilijkheden gaan instellen. Daar de prijzen der grondwerken inmid dels gedaald zijn is er geen reden om aan te nemen, dat de prijzen voor de andere polders ook zullen tegenvallen. Voor de belangen der scheepvaart is gezorgd door een kanaal langs de Noord Hollandsche kust met verbinding naar het Noord Hollandsch kanaal. De directeur-generaal gaf vervolgens een beschrijving van de gemalen en sprak woor den van lof tot de ingenieurs en aannemers van de werken. Tenslotte stelde de directeur-generaal den Minister van Waterstaat voor om na bezich tiging van het gemaal het sein te geven tot de in bedrijf stelling. De voorzitter van den Zuiderzeeraad, de heer H. Colijn voerde eerst nog het. woord.. Rede van minister Reymer. De minister van Waterstaat. Mr. P. Reymer sprak eveneens woorden van lof aan hen, die het grootsche werk der Zuiderzee-droogleg- ging uitvoeren. Met het oog op de nationale belangen er aan verbonden moeten wij het met kracht voortzetten en tot het einde vol brengen, zei hij, en geen aarzelen of vrees mag ons terug houden van het verder betre den van het afgebakende pad. omdat- wij we ten op krachtigen steun daarbij uit alle lagen van ons volk te kunnen rekenen, omdat wij weten, dat tegenslagen door den karakter vasten, volhoudenden, offervaardigen aard van ons volk zullen worden overwonnen, om dat wij voelen, dat ons werk met groote be langstelling door het buitenland" gevolgd wordt en wij een traditie hebben op te hou den in dit bij uitstek Nederlandsch pogen. De minister noemde dit „het grootste natio nale werk, dat ooit in Nederland werd ter hand genomen" en „een blijvend monument van de technische en cultureele kracht van ons volk". Mr. Reymer releveerde daarna uitvoerig de geschiedenis van de droogleggingsplannen van 1849 af en bracht hulde aan de pioniers, vooral aan het werk der Zuiderzeevereenl- ging en Dr. Ir. C. Lely, en de Staatscommis sie 1870 en haar secretaris Ir. Leemans. De minister deelde ten vervolge hierop mede, dat het gemaal bij Medemblik den naam Lely zal dragen en het gemaal bij Den Oever „de Leemans" zal heeten. Met dank aan directie en aannemers en ingenieurs besloot de minister om over te gaan tot het in gebruik stellen van het ge maal „Lely". Per telefoon langs den nieuwen dijk werd de order doorgegeven naar „de Leemans", welke daarop ook in werking gesteld werd. De vlaggen werden geheschen in Medemblik en Den Oever. De droogmaling van de Zuiderzee is be gonnen! (Zie ook het artikel op de eerste pagina van het tweede blad). Confucius Wanneer ge een goed mensch ziet, denk er dan over hoe hem na te strevenwan neer ge een slecht mensch ziet onderzoek dan uic eigen hart. RUSTDAG. Zondag is de dag van rust, Van ontspanning en genoegen. Dan doet elk eens wat hem lust, Na een week van naarstig zwoegen; Wat er zoo in ieder land Voorviel op dien dag van vrede, Deelt ons Maandags onze krant Haarfijn en volledig mede; Echtelijk drama, vrouw vermoord Door haar echtgenoot (beschonken), Schip op rots, tien man aan boord Allen jammerlijk verdronken; Communisten in Berlijn Op de straat uiteen gedreven, Twee der demonstranten zijn Zwaar gewond, maar nog in leven; Groote boerderij verbrand, Vee in stallen omgekomen, Gasontplofing In een pand, Heeft een kind 't bestaan ontnomen; Autobotsing op de straat Tusschen Amsterdam en Muiden, Jeugdig motorrijder slaat Over kop heen in het Zuiden; Voetbalspeler tijdens spel In een wedstrijd been gebroken. Medespelers daarna fel Door ruw spel het feit gewroken, Groote ruzie in de sport, Politiek krakeel in Spanje, Vliegtuig naar omlaag gestort, Braziliaansche moordcampagne; Zondag was de Zondag niet Steeds de dag van rust en vrede? Als je in de kranten ziet, Valt dat Maandag vaak niet mede. P. GASUS. ROOKEN IN BIOSCOPEN. VERBOD BEPLEIT. De Kon. Ned. Brandweervereentging heeft een circulaire gezonden aan de besturen van de provinciale brandweerbonden en aan de leden van het hoofdbestuur van de Kon. !Ted. Brandweervereniging, waarin, in verband met het steeds grooter wordend aantal bios copen in de onderscheiden gemeenten In ons land. gewezen wordt op het groote gevaar dat ontstaat indien tijdens de voorstellingen het rooken in de bioscoopzaal niet verboden is- In Amerika, Engeland, Duitschland, Zwitser land, België, Luxemburg, enz. bestaat reeds lang een wet, waarbij het rooken in bioscoop theaters verboden is, terwijl zulks hier te lande bij politie-verordening eveneens ge regeld kan worden. In verband hiermede worden de geadres seerden uitgenoodigd bij voorkomende gele genheden, waarbij hun om voorlichting wordt gevraagd, het rookverbod in bioscopen te be vorderen. EEN NIEUW BISDOM? De R K. Volkskrant meldt naar aanleiding van het bericht over de geruchten inzake de stichting van een bisdom Leeuwarden: ..In aansluiting op dit bericht kunnen wij melden, dat ons dezer dagen soortgelijke ge ruchten bereikten. Ons werd meegedeeld, dat de Zeeuwsche eilanden voor zoover deze behooren tot het bisdom Haarlem, zouden worden opgenomen in het Bisdom Breda. Bovendien zou in ver band met de drooglegging der Zuiderzee een wijziging in de grens van het aartsbisdom komen en een bisdom Deventer worden ge acht. Wij hebben ons gewend tot het aartsbis dom. waar men ons meedeelde, dat van de vorming van een nieuw bisdom niets oekend is. Men noemde zulk een mededeeling uit de lucht gegrepen." Het Belangrijkste. Papegaaienziekte in Amsterdam. (Ie blad, lc pag.) Nederlandsche .schoener op de Theems ge zonken. (Ie blad, le pag.) Het stoomgemaal in Medemblik heden in werking gesteld. (le blad, le pag.) Vreeselijk ongeluk op een bacaakten over weg bij Reims. 6 dooden. (le blad, 2e pag.) Verdachte berichten uit Londen. Conferen tie voor de beperking van de vloot). (2e blad, le pag.) ARTIKELEN, enz. (le blad, 2e pag.) K. P-: De eerste Zuiderzeepolder komt droog. (2e blad, le pag.) Lettinga: Financiëcle Kroniek. (2e blad, 2e pag.) (Voor de laatste berichten zie men de 2e pag. van het Eerste Blad). EEN LEERSTOEL VOOR 0°ST. EUROPEESCHE CULTUUR GESCHIEDENIS. B. en W. van Amsterdam stellen den Raad dier gemeente voor, de Vereen'glng tot het stichten van een bijzonder Hooglecraarschup in de Oost-Europecsche Cultuurgeschiedenis toe te laten tot het vestigen van een bijzon deren leerstoel voor het onderwijs in de Oost-Europeesche Cultuurgeschiedenis aan de Universiteit, DE ZUIDERZEEWERKEN. Nu eerst dc Noord-Oost-polder? Naar aan de Leeuw. Ct. wordt gemeld, wen den de gemeentebesturen van Lemsterland, Kuinre. Blankenham, Blokzijl, Stad Vollcn- hove, Ambt Vollenhove, Genemuiden. Kam pen, Zwartsluis en Urk krachtige pogingen aan om, nu de afsluitdijk Wleringen-Zurich zijn voltooiing nadert, daarna het eerst met de drooglegging van den N.O.-polder le be ginnen. Op uitnoodiglng en onder leiding van den heer H. Pollema, burgemeester van Lemster land, heeft een bespreking der gemeente besturen plaats gehad, en is een adres aan regecring en Zuiderzeeraad verzonden. TEGEN HET KAARTEN IN DEN TREIN. Een adres van „Patrimonium". Naar „de Nederlander" verneemt heeft het bestuur van het Nederlandsch werklieden verbond „Patrimonium" een adres gericht tot den minister van Waterstaat, waarin adressant wijst op het euvel van het kaart spelen in de treinen, waarover hem meer malen ernstige klachten bereikten. Adres sant heeft niet het oog op het optreden van bekende zwendelaars, want daartegen tra den de directies reeds met succes op, ma3r het spel van de reizigers onder elkaar, dat dikwyls om grof geld geschiedt en voor hen, die zich er niet mee inlaten, vaak zeer aan- stootelijk is. Redenen waarom adressant den bewindsman verzoekt bij de wijzigingen van het spoorwegreglement voorschriften te geven die het sterker optreden tegen het ge signaleerde kwaad mogelijk maken. Het nieuwe Witte Krws-gebouw te IJmuiden Zaterdagmiddug werd onder groote belangstelling te IJmuiden het nieuwe Witte Kruis- gebouw geopend. Hierboven het bestuur der vereeniging met de genoodigden voor liet gebouw.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 1