Duitsche wetenschap en techniek in Rusland: Bij Moskou werd door de ..Jenaer-Zeiss-Werke"
in opdracht van de Sovjets een Zeiss-Planetarium gebouwd. Zoowel uit technisch als uit
architectonisch opzicht is dit gebouw een merkwaardig product ran Duitsche techniek.
De koepel van het geboutc is inwendig met wit linnen bekleed, waarop door 120 toestel
len de sterren geprojecteerd worden. De galerij rondom den koepel biedt een fraai
panorama op Moskou.
HAARLEM'S DAGBLAD
KRACHTSPORT
EEHSTE LUSTRUM II.K.S V. „HAARLEM".
Zaterdagavond vierde de H.K.S.V. „Haar
lem" haar eerste lustrum.
De heer H. Scheffer, voorzitter der vereeni-
ging. opende het feest met een hartelijk wel
kom namens de H.K.S.V. „Haarlem" voor het
vieren van het 5-jarig bestaan. Het bestuur
had gemeend dit zoo gezellig mogelijk te vie
ren. Verder werd uiteengezet het ontstaan
van de H.K.S.V. „Haarlem". Spreker meende
dat deze vereeniging gedurende de afgeloo-
pen vijf jaar haar sporen verdiend heeft wat
betreft de krachtsport.
Tegelijk met dit 5-jarig bestaan, vier de
heer De Wolf zijn 5-jarig jubileum als secre
taris en de heer N. Harting zijn 5-jarig be
stuurslidmaatschap. Hetgeen de Wolf deze 5
jaar gedaan heeft voor de vereeniging en
voor de krachtsport in het algemeen, is zoo
zonder meer niet te vertellen, evenals Har
ting, die steeds gestreden heeft om de ver
eeniging op het peil te brengen waarop zij
thans staat.
Een woord van dank komt ook toe aan
den heer H. Hooning, voor de wijze waarop
hij de financiën beheert. Tevens vervullen
de heeren J. de Ruiter, N Harting en H. M
de Wolf gedurende deze 5 jaar de functie van
Instructeur., waarvoor aan eerstgenoemde
een mooie ets werd aangeboden en aan Har
ting en De Wolf een ingelijste bestuursfoto.
Verder richtte de voorzitter een woord van
dank tot alle bestuursleden voor hetgeen zij
voor hun vereeniging hebben gedaan.
De heeren H. de Wolf en IJ Boterbloem, die
beiden in hun afdeeling het kampioenschap
van Nederland 1920 wisten te behalen, wer
den met deze overwinning hartelijk gecom-
Dlimenteerd, terwijl aan IJ. Boterbloem voor
het behalen van zijn eerste kampioenschap
een mooi bronzen beeld werd aangeboden.
De heer H. de Wolf schreef als secretaris
het behaalde succes toe aan de tot stand ge
komen fusie en aan den ijver, waarmede door
verschillende bestuursleden is gewerkt.
„Wij hebben steeds getracht niet alleen
uitbreiding te brengen, maar ook onze sport
in aanzien te doen stijgen", aldus de secre
taris. „Maar wij moeten nog veel doen om de
vereeniging te brengen, waar wij haar zoo
gaarne willen hebben.
Na de oprichting kregen wij van het ge
meentebestuur in huur het gymnastieklokaal
van de school aan het voormalig Keizerrijk.
Wij hebben hierbij flinken steun ondervon
den van verschillende leden. nl. van J. v. d.
Burg en H. van Bruggen, thans verblijvend
in Indië, verder van Harting, J. de Ruiter en
nog vele anderen".
Verder herinnerde de secretaris aan de vele
wedstrijden, die georganiseerd waren en
bracht dank aan het Distrlctbestuur van
Amsterdam en omstreken voor de vele wed
strijden die zij te Haarlem in den voorberei
dingstijd der Olympiade had doen organi-
seeren.
In Juli kwam men weer voor een moeilijk
heid te staan, doordat ons 't gemeentelokaal
werd ontzegd, omdat een R.-K. huishoud
school gevestigd moest worden. Men is er in
Augustus 1927 geslaagd, een der zalen van
gebouw Olympia in huur te mogen ontvan
gen. In het afgeloopen jaar was het bestuur
genoodzaakt een nieuwe worstelmatras met
dekkleed te koopen, waarmee een zeer groot
bedrag gemoeid was. Gesteund door de leden
is men ook daar weer in geslaagd.
Het woord was daarna aan de familie
Speenhoff Jr., die veel succes had.
Oók 'de muzikale medewerking van „The
Kitty Band" onder leiding van den heer Van
Strien heeft zeer voldaan.
Door negen dames werd het tooneelstukje
„Vrouwenweerbaarheid" opgevoerd, dat uit
muntend is geslaagd.
Een gelukwensch met bloemen was nog
binnengekomen van de Haarlemsche Sport
vereniging „De Kampioen".
PROVINCIALE WORSTFI.WEDSTRIJD TE
AMSTERDAM.
Op 9 Februari werd door den heer H. Heins-
bergen een eerste prijs in de afdeeling mid
den B en door J. Kossens een derde prijs in
de afdeeling lichtgewicht behaald.
BILJARTEN.
COMPETITIE NED. BILJARTBOND.
D.E.S. WINT HET KAM1TOENSCIIAP VAN
NOORD-IIOLLAND.
Maandagavond hebben de teams van
„D.E.S." uit Haarlem en „Amsterdam" in
„De Korenbeurs" een ontmoeting gehad in
klasse E. van bovengenoemde competitie, 2de
ronde.
De strijd werd geopend door De Nijs
(DES.) en Kinsbergen (Amsterdam). Het
was een slap begin. Het gaat ongeveer geiijk
op, doch als Kinsbergen 26 scoort, loopt hij
een stuk uit. Langzaam haalt De Nijs weer
op en als hij 16 maakt, heeft hij weder een
voorsprong en weet dien te behouden. Het
einde komt met 100 om 84 voor De Nijs.
In de partij Jaap Swaab (Amsterdam)—
Van Terwisga (D.E.S.) is de Haarlemmer
aanvankelijk in de meerderheid; hij speelt
een goede partij. Van een inzinking maakt
zijn partner gebruik; die maakt 23, waardoor
hij voor komt. Van Terwisga scoort even
later 13 en 10 en is weder in de meerder
heid. Hij maakt uit met den stand 93 om 100.
S. Breemen (Amsterdam) is langen tijd in
de meerderheid tegen J. Vlug Jr., (D.E.S.),
maar aan het eind komt deze er beter in,
maakt 16, 13 en 13 en wint met 77 om 100.
M. Cohen (Amsterdam) en Sanders
(D.E.S). beginnen zwak. De Amsterdammer
wordt later wat beter en heeft de leiding.
Heel aan het eind raakt hij er uit, terwijl
zijn partner nu op stoot komt, eerst inhaalt
en tenslotte wint met tamelijken voor
sprong: 73 om 100. Dan binden Jacques
Swaab (Amsterdam) en Ronde (D. E. S.) den
strijd aan. Eerst is Swaab voor doch al spoe
dig maakt Ronde 20 en 11, later gevolgd door
25 en 10, waardoor hij stukken voor is. Even
later eindigt hij de partij met 77 om 100.
Tusschen L. Vlug Sr., (D.E.S.) en A. Bree-
mer (Amsterdam) ontbrandt een vinnige
strijd, waarin zij om beurten de leiding heb
ben. Het pleit wordt beslist in het voordeel
van Breemer met 86 om 100.
Het resultaat van dezen avond was, dat
„Amsterdam" 504 en „D.E.S." 586 carambo
les behaalde; 5 van de 6 partijen waren voor
D.E.S.
Hierdoor won DE.S. het clubkampioen
schap van Noord-Holland; zij komt in den
eindstrijd tegen de kampioenen van Zuid-
Holland en die van Utrecht.
VOETBAL.
„DE ZEEMEEUWEN".
Bovengenoemde voetbalvereeniging houdt
Zaterdag 1 Maart een feestavond In Mono-
pole te Zandvoort.
DINSDAG II FEBRUARI 1930
FLINKE STRAF VOOR „LEERDAM".
Blijkens een bericht In de „Sportkr." heeft
de commissie van beroep van aen Kon. Ned.
Voetbalbond de aan de voetbalvereeniging
„Leerdam", opgelegde straf nog verzwaard.
Het niet spelen van twee thuiswedstrijden
zonder publiek bleef gehandhaafd en boven
dien is de vereeniging voorwaardelijk ge
straft met uitzetting uit het bondsverband
met een proeftijd van drie jaar onder bepa
ling dat bij de eerstvolgende gegronde
klacht tot uitzetting zal worden overge
gaan.
SNELWANDELEN.
SUCCES VAN HAARLEMMERS.
Zondag nam de Haarlemsche Wandel-
sportvereeniging „Steeds Voorwaarts" deel
aap den vaardigheidswedstrijd over 35 K M.,
uitgeschreven door de Amsterdamsche Ath-
letiekclub. Hieraan werd deelgenomen door
F. Kooien. A. de Nijs, H. v. d. Weegh, H.
Boerstra, J. D. Koopman en J. v. d. Berg,
Daar al deze loopers aan de gestelde eischen
voldeden, mochten ze het daarvoor beschik
baar gestelde kruis in ontvangst nemen.
Voor Koopman en Van den Berg een
mooie prestatie, daar beiden de 50 jaar ge
passeerd zijn. J. v. d. Berg mocht tevens den
hem toegekenden prijs als veteraan voor het
gepresteerde in den veldloop op 11 Januari
in ontvangst nemen.
BOKSEN.
ONTMOETING SANDERS EN VAN
KLAVEREN.
ROTTERDAM. 10 Febr. (V. D.) Dinsdag 18
Februari a.s. zal in het gebouw voor Kunsten
cn Wetenschappen te Rotterdam een ontmoe
ting plaats vinden tusschen L. Sanders (Ned.
kampioen lichtgewicht) en Bep van Klaveren,
om het kampioenschap van Nederland.
De strijd gaat over 15 ronden, ieder van
3 minuten.
HOCKEY
NED. HOCKEYB^ND.
COMPETITIESTANDEN.
Eerste klasse:
gesp
gew
gel. verl gem. pt.
H. D. M.
11
3
3
0
28—12
19
H. D. M.
11
8
3
0
28—12
19
Haagsch Lyceum
10
7
2
1
32—12
16
Hilversum
10
7
0
3
41—16
14
H. O. C.
12
4
3
5
21—17
11
M. H. C.
12
3
3
6
13—29
9
't Gooi
11
3
1
7
10—30
7
Bloemendaal
12
0
6
6
13—26
6
T. O. G. O.
12
1
1
10
19—63
3
Tweede klasse
A.
Victoria I
10
7
2
1
33—10
16
Bloemendaal 2
10
6
3
1
22—12
15
H. D. M. 2
10
3
3
4
20—21
9
M. H. C. 2
10
3
3
4
12—18
9
Delftsche Stud,
10
2
4
4
19—23
8
H. O. C. 2
10
0
3
7
8—30
3
Derde
klasse C
H. B. S.
13
10
2
1
59—7
22
Kieviten
13
9
2
2
35—12
20
AlkmaaL"
12
7
1
4
35—18
15
Leiden 2
11
5
1
5
18—23
11
T.O.G.O. 3 (a)
11
4
2
5
12—32
8
Bloemendaal 3
12
1
3
8
12—28
5
Te Werve 2 (a)
12
0
1
11
5—56
1
(a) T.O.G O. 3 en te Werve n twee ver-
liespunten wegens niet opkomen.
LEZING VOOR DE NEDERLANDSCHE
VEREENIGING VAN HUISVROUWEN.
Voor talrijk opgekomen leden van de af
deeling Haarlem der Nederlandsche Vereeni
ging van Huisvrouwen heeft Maandagmid
dag in gebouw „Zang en Vriendschap" de
heer Stout uit Rotterdam verteld* over „Be
langwekkend dieren- en plantenleven in de
Rotterdamsche Diergaarde". De heer Stout
gaf als het doel van zijn lezing aan het lee-
ren kennen van de natuur en daardoor deze
leeren liefhebben. Het mooie van de Rotter
damsche diergaarde noemde hij de combina
tie van dieren- en plantenleven aldaar. Wat
betreft het lijden van de dieren in gevan
genschap in een tuin als de onze, komt dit
zoo goed als niet voor, verzekerde de heer
Stout. Alleen door het liggen op de harde
vloeren treedt vaak Engelsche ziekte op.
vooral bij de roofdieren. Én de panter krijgt
er dwangnagels van, maar met een nijptang,
die door gasbuizen verlengd is aan de uitein
den knipt men die eenvoudig bij. De apen
in de Rotterdamsche diergaarde blijken zelfs
veel minder last van tuberculose te hebben
sinds men hen een openluchtkuur laat doen,
dat wil zeggen, dat zij zelfs 's winters buiten
blijven.
Wordt er dus voor de dieren uitstekend
gezorgd, niet minder is dit het geval met de
planten. Hierover vertelde ae spreker een en
ander: in temperatuurwisselingen bijvoor
beeld tracht men in de kassen zooveel moge
lijk de natuur te benaderen. De heer Stout
behandelde ook de planten, die zich voeden
met dieren en in 't algemeen de vijandelijke
verhouding van dieren en planten. Nadat hij
dit alles met gekleurde lichtbeelden had toe
gelicht besprak hij de vriendschappelijke ver
houding van planten en dieren, waarbij bei
den elkaar noodig hebben, als voorbeeld
noemde hij de bestuiving. en de voeding van
sommige orchideeën met bepaalde bacte
riën. Ook sprak de heer Stout over de be
schermende kleur van struisvogels, kangoe
roes en reDtielen. Ook dit alles verduidelijkte
hij met lichtbeelden, waarbij vooral die van
bloeiende cactussen, de Victoria Regia en
verscheidene kamerplanten de belangstelling
van de dames trokken.
Mevrouw Beunders-Vroesom de Haan
dankte den spreker als waarnemend presi
dente en een warm applaus bewees hoezeer
de heer Stout zijn gehoor geboeid had.
^XAMENS.
Bij de examens van „L. I. T. E. H." slaag
den voor Handelscorrespondentie;
Nederlandsch: W. Dieben Haarlem.
Fransch: E. Ebben, IJmuiden; F. Ster-
rlnga. Haarlem.
Duitsch: A. van der Eem, G. Meijer en J.
Tieman. allen te Haarlem: J. van Gulik,
Velsen-Noord; L. Prins en W. Hertefeld, IJ
muiden.
Engelsch: J. van den Andel en R. Rohlfs,
te Haarlem; Mej. J. Crooy. Heemstede; A
Dekker, Lisse; J. de Kan. IJmufden.
Zweedsch; Mevr, A. Boogaard, Bennebrock
VOLKSUNIVERSITEIT.
FILMS VAN DICK LAAN.
Onlangs werd in het Amsterdamsche Liga
theater werk van Laan vertoond en de films
die Zaterdagavond voor de Volksuniversiteit
draaiden waren onderteekend; „Dick Laan
film Bloemendaal".
De amateur Laan heeft dus afgedaan en
wij krijgen thans den filmvervaardiger Laan
te beoordeelen.
In de eerste plaats zij gezegd, dat de spor
tieve jeugdige Bloemendaalsche amateur, die
de bekende H.F.C.-film maakte een bewon
derenswaardig doorzettingsvermogen aan den
dag legt; het is geen kleinigheid, de verfil
ming van het Rhöne-dal! Aan den anderen
kant moet vastgesteld worden, dat de heer
Laan, nu hij zijn films aan het publiek gaat
toonen, niet meer op de toegefelijkheid kan
rekenen, die men in den regel voor den amn-
teur aan den dag legt. De heer Laan zou
dat trouwens niet willen.
De film van l?et Rhöne-dal dan (het
Zwitsersche gedeelte) dat Zaterdagavond
voor de Volksuniversiteit draaidp. is goed
geslaagd en zeer geschikt voor een publiek
van een instituut, dat de ontwikkeling der
kennis beoogt. De heer Laan wijdde immers
groote aandacht aan het- oprvoedkundige
element, het komt ons echten: voor dat
het artistieke daardoor min of meer in het
gedrang is geraakt. De toeschouwers van Za
terdag waardeerden uit den aard van de
zaak, hoogelijk het voorlichtende karakter
van het werk. dat daardoor ook een zeer
groot succes had.
Wij kunnen ons echter niet ontveinzen dat
wij het mogelijk achten, dat de heer Laan
in dit geval artistiek meer had kunnen be
reiken zonder dat de paedagogische waarde
van het werk er onder had behoeven te lei
den.
De kijk op het onderwerp getuigde niet
van zeer groote originaliteit, doch wij twijfe
len er niet aan, of de heer Laan zal met den
tijd meer loskomen en meer flair krijgen,
waardoor hij het karakteristieke en typische
van een bepaald landschap zuiver leert zien.
Zuiver wil hier zeggen zóó, dat het resultaat
film is en niet fotografie.
Met het charmante werkje handelende
over een Zwitsersche inrichting voor zwakke
kinderen, dat als toegift gedraaid werd. be
wees de heer Laan dat hij wel degelijk weet
hoe het moet.
Het onderwerp (kinderen die leeren spelen
en rusten ln de zon) werd hier heel aardig
behandeld en het verwondert ons niet dat dit
een filmpje is. dat de heer Laan zooals hij
verklaarde heelemaal voor zich zelf maak
te. De goede qualiteiten van dit werk hebben
wij zonder twijfel te dantken aan de jolige
vrijheid waarmee de arbeid werd verricht.
Voorts nog een opmerking over een be
langrijk onderdeel: Als de heer Laan
zijn films gaat exploiteeren laat hij er
dan voor zorgen dat de verklarende tekst in
de film in goed Nederlandsch gesteld worde.
Dat liet bij de Rhöne-film nogal eens iets te
wenschen over! Slordigheden kunnen hier
niet geduld worden!
Er zijn taalzuiveraars, die schier hopelooze
pogingen doen om ons Nederlandsch vrij te
houden van smetten. Waar moet het heen
als de moderne film onbewuste propaganda
gaat maken voor slecht Ntederlandsch?
Film is actueel. Ook in Nederland. Wij
hebben een Ivens, een filmliga. Ja, men over
drijft niet, als men zegt dat Nederland voor
aan staat ln de rij van hen die hun best
doen om de ilm tot iets schoons te verhef
fen. Ook de heer Laan doet daar zijn best
voor, en verdient daarvoor den dank van
iedereen die het goed meent met de film\
Het is te hopen dat hij vol houdt en zich
zelf de critiek niet besparende zooveel mo
gelijk tracht technische volmaaktheid te be
reiken, zoowel wat de opnemingen, als wat
de uiterlijke verzorging betreft.
Zooals gezegd waardeerde het in groo-
ten getale opgekomen publiek de film van
het Zwitsersche deel van het Rhóne-dal, ten
zeerste.
Het werk geeft een volledig overzicht, en
brengt den toeschouwer nader tot de schoon
heid van het landschap.
L. A.
EEN GELUIDSFILM-KWESTIE.
INBREUK OP OCTROOIEN VAN DE
TRI-ERGON.
Naar het Corr. Bureau verneemt hebben
eenige directies van bioscooptheaters hier te
lande van mr. Smaihout, advocaat te 's-Gra-
venhage, een schrijven ontvangen, waarin
deze namens zijn cliënte, de Zwitsersche N.V.
Tri-Ergon A. G. te Zürich er de aandacht op
vestigt, dat zij houdster is van drie Neder
landsche octrooien en wel ten eerste een oc
trooi betreffende een inrichting voor de sin-
crone wedergave van optisch-acoustische
gebeurtenissen, in het bijzonder ten dienste
van de cinematografie (No. 11003), voorts
één betreffende de inrichting ten gebruike
bij de acoustische cinematografie ter ver
sterking van klanken zonder die te vervor
men (No. 11134) en ten slotte een betreffen
de de inrichting voor het sincroon opnemen
en weergeven van optisch-acoustische ge
beurtenissen in het bijzonder ten behoeve
van de cinematografie (No. 11258).
Door het gebruik van de ln bedoelde thea
ters opgestelde Western Electric Apparaten
wordt inbreuk gemaakt op deze octrooien, in
ieder geval op octrooi No. 11258, dat iedere
tot nu toe bekende bruikbare thans in de
practijk toegepaste werkwijze beschermt,
waarbij het geluid op de film zelf wordt vast
gelegd. De Zwitsersche firma kan niet dul
den. dat haar octrooirechten worden ge
schonden en is voornemens voortaan schen
ding harer rechten met kracht te vervol
gen.
Bedoeld schrijven is als waarschuwing
bedoeld, opdat later in geen geval een be
roep op de onbekendheid met deze octrooien
zal "kunnen worden gedaan. Het schrijven
eindigt met er op te wijzen, dat alleen de
Tobis-apparaten hier te lande rechtmatig
Sn gebruik gebracht worden, zoodat alleen
het gebruik dier toestellen het gevaar van
schade-actie van de zijde der Zwitsersche
firma uitsluit.
KINDERVOEDING.
De vereeniging „Kindervoeding" reikte in
de afgeloopen week uit in hare afdeelingen:
Zoetestraat: Maandag 195, Dinsdag 218,
Woensdag 215, Donderdag 200, Vrijdag 205,
Zaterdag 172 porties.
Gen. Cronjéstraat: Maandag 99. Dfnsdag
98, Woensdag 95, Donderdag 94, Vrijdag 88,
ARBEIDERS JEUGDCENTRALE.
Maandag 17 Februari houdt de A. J. C. in
de Gemeentelijke Concertzaal een propagan-
da-feestavond.
Het programma wordt verzorgd door de
leden der afdeeling. Er is gezorgd voor mu
ziek, dans en zang, de speeltroep zal voor 't
humoristische gedeelte zorgen. Het spreek
koor onder leiding van P. Schumacher zal
het werk van Garmt Stuiveling: „Mensch
wees vrij" zeggen.
Voor de B. en C. leden-conferentie, welke
gehouden wordt in het Brongebouw op 15 en
16 Februari worden alle deelnemers (onge
veer 550) bij stadgenooten ingekwartierd.
Alle deelnemers zijn uit Noord-Holland en
Utrecht.
Voor de film-voorstelling op Zondagmor
gen in het Rembrandt-Theater, waar de
film „De NoordzeevisscheriJ" en „Jeanne
d' Are" vertoond zullen worden zijn nog
kaarten verkrijgbaar.
MOTORDIENST.
Met den vechtwagen (de zoogenaamde
tank) zullen op 19, 21, 25, 28 Februari en 5
Maart a.s., demonstraties worden gehouden
resp. in Groningen, Assen, Kampen, Ede en
's-Gravenhage voor de in die garnizoenen
gelegerde troepen.
De demonstraties zullen worden geleid
door majoor K. A. Rovekamp en den len lui
tenant C. F. A. Milders, sergeant G. J. F.
Hanze treedt als bestuurder van den tank
op.
De kapitein H. Polls, van den Generalen
Staf, wordt van 1 Mei tot 1 October a.s. ge
detacheerd bij de Schoolcompagnie v. d,
Motordienst.
NAT. VEREENIGING TOT BESTRIJDING
VAN DEN WOEKER.
De jaarlijksche algemeene vergadering van
ie Nationale Vereeniging tot Bestrijding van
den Woeker, afdeeling Haarlem en Omstre
ken, wordt gehouden Vrijdag 21 Februari m
het gebouw van de Nutsspaarbank.
De agenda vermeldt o.a. een voorstel tot het
verleenen van een dotatie aan het „Fonds
tegen den Woeker" en verkiezing van be
stuursleden wegens periodiek aftreden van de
heeren mr. P. E. Barbas en W. Ch. van
Daalen. Voorts de jaarverslagen en het ver
slag van Regenten van het Fonds tegen den
Woeker.
DE KON. FAMILIE IN BEIEREN.
Prins Hendrik heeft het voornemen zich
17 Februari as. naar Oberstdorff te begeven
en daar eenige dagen te verblijven.
De Koningin en de Prinses woonden met ge
volg Zondag j.L de godsdienstoefening bij
in de Evangelische kerk.
De Koningin stelde veel belang in de ski-
wedstrijden welke de vorige week te Oberst
dorff zijn gehouden.
BENNEBROEK
RAADSVERGADERING.
Vrijdagavond 14 Februari om 8 uur houdt
de raad een openbare vergadering.
Onderwerpen ter behandeling zijn:
1. Ingekomen stukken en mededeelingen.
2. Onderwijsvergoedingen.
3. Schoolgeidreclame.
4. Ontslag secretaris Commissie tot wering
van schoolverzuim.
5. Vaststelling pensioengrondslagen.
6. Wijziging verordening Woningbedrijf.
7. Verhuur gemeentewoningen.
8. Vaststelling stra-»namen.
9. Wijziging wegdek Schoollaan.
10. Bestrijding rupsenplaag.
11. Kasgeldleening.
12. Rondvraag.
Zaterdag 89 porties.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cta. per regel.
Moederlijke Raad.
Zeg kind, will gij een huisvrouw *ijn.
Kraakzindelijk, proper, helder, rein?
Doe dan als ik. en volg mijn raad.
Neem bij de wasch „KLOKZEEP" te baat.
Er zijn er, die den waschdag
Steeds noemen een verdriet-
Maar die zoo spreken kennen wis
't Gebruik van ..KLOKZEEP" niet.
319
DE HEER B. COLIJN OVER DE
WIERINGERMEER.
..ONS VOLK HEEFT BEHOEFTE OM ZULKE
GROOTE ONDERNEMINGEN TOT STAND
TE BRENGEN."
Uit de rede, die de voorzitter van den
Zuiderzeeraad, de heer H. Colljn Maandag
heeft gehouden, voordat de minister van Wa
terstaat aan het woord kwam, stippen wij nog
aan:
De heer Colijn betreurde ten zeerste dat
zijn voorganger als voorzitter van den Zuider
zeeraad dr. ir. C. Lely, niet aanwezig kon zijn.
Nu men toegekomen is aan de bemaling van
den Zuiderzeepolder rijzen allerlei vragen, die
ln het algemeen het publiek nader aaii liet
hart liggen dan de technische.
Voordat de gronden als bouwgrond zullen
kunnen worden gebruikt, zullen nog velerlei
werkzaamheden moeten worden verricht.o.m.
het graven van een lengte van 1200 K M.
slooten, het maken van greppels tot een ge
zamenlijke lengte van 40000 K M. Voorts
moeten er arbeidskrachten komen; spr. schat
1000 of 1500 man, die niet uit den naasten
omtrek kunnen komen. Het land zal bouw-
-ijp gemaakt moeten worden, waarbij dank
baar gebruikt zullen kunnen worden de resul
taten van het werk der cornmissie-Lovink in
den proef polder te Andijk.
Doch naast die vragen rijzen er nog andere,
b.v. op welke wijze de gronden zullen worden
uitgegeven, een vraagstuk van sociaal-oecono-
mlsche beteekenis.
En dan het kosten vraagstuk. De kosten voor
ie Wieringermeer gemaakt, mogen niet als
maatstaf genomen worden voor de verdere
inpoldering, daar nu bijzondere omstandig
heden opgetreden ztjn. Doch spr. betwist n:?t.
dat de kosten der droogmaking ln hun geheel
niet zullen worden gedekt Joor de opbrengst
der te verkrijgen gronden. Juiste cijfers zijn
nu nog niet te geven. Spr. meent persoon'.ijle
dat op een verschil van 200 millioen moet
worden gerekend.
Wanneer daarvoor genomen wordt een
50-jarige 4 12 pet. leening, beteekent dit ten
bezwaring van de rijksbegrooting met 10 mll-
üocn per Jaar. Is dat veel wanneer men
daarvoor verkrijgt 220.000 H.A. vruchtbaren
grond. Spr. meende van niet en bovenlden
ieder volk, dat gelooft in eigen kracht, heeft
van tijd tot tijd behoefte om zulke groote
ondernemingen als dit werk tot stand te bren
gen.
Bij het in gebruik stellen van de bemaling
werden in Medembiik de klokken geluid.
De „Lely" zal tijdens het leogmalen per
etmaal 31/4 millioen M3. water verzetten,
dat ls 750 M3. per minuut per pomp.
De „Leemans" te Den Oever zal voorloopig
per etmaal 1 millioen M3. uitslaan, of 480 M3.
per pomp per minuut. Per etmaal daalt het
water in de Wieringermeer 2 cM.
Griekenland jubileert. Onlangs werd een reeks van feestelijkheden gegeven naar aanleiding
van het feit der 100-jarige onafhankelijkheid. Hierboven minister-president Vcnizchs. met
de leden van het kabinet op de tribune, tijdens een groot sport feest.
