Het woord is aan...
VAN OUDE HAARLEMSCHE BRUGGEN.
Het Belangrijkste.
47e Jaargang No. 14306
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 11 Februari 1930
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.57J4. Franco per post door Nederland 3.87Yt. Losse nummers
ƒ0.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden 0Ó7Vi, franco per Fost.
Bureaux: Groote Houtstraat 53 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1—5 regels 175, elke regel meer 1X35. Reclames
/0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 0.6<X
elke regel meer 0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 rcg. f 0.25. elke regel meer /0.10. uitsL a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekafconnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 1 400.-, Dnim f 250.-, Wijsvinger 1150.-, Elke andere vinger I 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
DE NIEUWE RECTOR VAN HET
CHRIST. LYCEUM.
Dr. J. V. <L ELST UIT HILVERSUM
BENOEMD.
Met ingang van 1 Mei a.s. is benoemd tot
rector van het Christelijk Lyceum te Haar
lem Dr. J. van der Eist, thans conrector aan
het Christelijk Lyceum te Hilversum.
De nieuw benoemde rector, die Ir. W. van
Dorp opvolgt, is in 1888 te Groningen gebo
ren. Hij studeerde aan de rijksuniversiteit
aldaar, o.a. onder leilding van prof. Salverda
de Grave. Hij promoveerde tot doctor in de
letteren aan de Sorbonne. Na de wijziging
van de Hooger Onderwijswet promoveerde
hij ook nog in 1922 aan de Stedelijke Uni
versiteit te Amsterdam.
Dr. van der Eist was eerst docent aan het
Willem Lodewijlc Gymnasium te Groningen.
Daarna volgde zijn benoeming aan het
Christelijk Lyceum te Hilversum. Hij is sinds
17 jaar lid der examencommissie Fransch
M.O. B. In het bijzonder stelt hij belang in de
verbreiding van de kennis van Frankrijk's
letterkunde in ons land. Hij is mede oprich
ter en curator van den bij zonderen leerstoel
in de Fransche letterkunde aan de rijksuni
versiteit te Utrecht. Ook is hij lid van de
Maatschappij der Nederlandsche Letter
kunde. Hij werkt mede aan wetenschappe
lijke Nederlandsche en Fransche tijdschrif
ten. Van zijn hand verscheen o.a. Ecrivains
protestants f rangais d' aujourd'hul.
Ook maakt Dr. van der Eist deel uit van de
Vereeniging tot bevordering van de studie
van het Fransch en was een der oprichters
van het maandblad het Fransche boek.
De Fransche regeering bevorderde hem in
1922 tot Officier d'Instruction publique.
Wij kunnen aan deze officieele gegevens
nog toevoegen, dat Dr. van der Eist door
het bestuur met algemeene stemmen buiten
de sollicitanten om benoemd is. Het systeem
„geen huiswerk", dat aanvankelijk op het
Christelijk Lyceum alhier gehuldigd werd,
maar dat reeds eenigen tijd opgegeven is,
vindt in Dr. van der Eist geen aanhanger.
Wel wil hij er geen drilschool van maken,
maar hij meent toch, dat het goed is als de
jongelui eenige uren per dag degelijk huis
werk maken.
Het bestuur is overtuigd, dat het een zeer
goede keuze gedaan heeft. Ook de beide in
specteurs van het Middelbaar Onderwijs
hebben over dr. van der Eist de uitnemend-
ste getuigenissen gegeven.
Dr. van der Eist is lid van de Ned. Herv.
Kerk.
P. G. Wodehoase:
De voornaamste eigenschap van Engelsche
humor is, dat zij voorzichtig is.
6 MIJNWERKERS BEDOLVEN.
AKEN, 10 Febr. (VD.) In de mijn
.Sophie Jakoba", bij Hueckelhoven is een
ernstig ongeluk gebeurd, waarbij 6 mijnwer
kers werden bedolven. Drie van hen konden
reeds na verloop van twee uur worden gered.
Van de drie overigen kon zich een verstaan
baar maken. Hij heeft medegedeeld, dat hij
licht gewond is. Het reddingswerk wordt zoo
veel mogelijk bespoedigd. He tlaat- zich echter
nog niet aanzien, wanneer men de bedelvenen
zal kunnen bergen.
LOCOMOTIEF-CYLINDER
ONTPLOFT.
LONDEN, 10 Febr. (V.D.) Te Carstaire
bij Glasgow explodeerde hedenmiddag een
der cylinders van den nieuwsten Engelschen
sneltreinlocomotief, welke volgens een geheel
nieuw systeem gecontrueerd is. De machinist
en de stoker werden zwaar gewond. De loco
motief werd eerst acht dagen geleden aan
de Spoorwegmaatschappij egegleverd.
EEN REDDER.
(Te 's Gravenhage is Zondag
een Leidsch student in de
medicijnen geheel gekleed te
water gesprongen om een
hondje te redden, dat door
het dunne ijs was gezakt.
- Courantberieht).
Wie onzer blijft er werMoos staan,
Als men om hulp roept in gevaar,
Wie kan er achtloos verder gaan,
Wij menschen helpen toch elkaar;
Wie heeft een drenkeling genegeerd,
Die hulp vroeg aan den waterkant,
Wie heeft er koel den rug gekeerd,
Als hij kon redden bij een brand?
Wie laat de bede onverhoord.
Als een gewonde bijstand vraagt,
Wie gaat zijns weegs door niets gestoord,
Als aan den berm een zieke klaagt?
Wie is er die niet helpen zal,
Al ware het enkel met den mond....
Jawel, maar stel eens het geval
Niet van een mensch. maar van een hond;
Wie onzer staat op slag gereed
Tot springen in het ijzig nat,
Een eind van huis en warm gekleed
Voor een klein hondje, wie doet dat?
Dat doet een medisch Leidsch student,
Zie, dat was moed en nog wat meer,
Iets waarin men den mensch herkent,
Der beste soort ik groet hem zeer'.
P. GASUS.
k
Tentoonstelling in ket Frans Hals Museum.
(Zie het verslag op de tweede pagina).
DE LUCHTDUIVEL.
De Catharijnébrug met de waltorens, gezien van het Vrouwenhek bij den Kloppersingel
(op den voorgrond).
De Amerikaansche luitenant-vlieger Soucek
probeert een nieuw model ademhalingsmas
kerteneinde het hoogterecord te kunnen
verbeteren, dat thans gehouden ivordt door
den Duitscher Neuhofen.
De Kinderhuisvest met het Kinderhuis en de
Noordelijke stadsgracht met de Kruispoort
en Janspoort, gezien van de brug over de
Garenkokersvaart. Naar een teekening van
v. d. Vinne volgens een schilderij van
perckhey.
De Raamgracht op den hoek van de Raam
straat, gezien naar de tegenwoordige Wil-
helminastraat. Naar een aquarel van Wy-
brand Hendriks.
DE PAPEGAAIENZIEKTE.
DE VOGELS IN QUARANTAINE.
Hoewel het nog niet vaststaat, welk soort
van bacillen de papegaaienziekte verwek
ken, meent de directeur van den G. G. D. te
Amsterdam, de heer Heijermans, met zeker
heid te mogen vaststellen, dat men in het
Amsterdamsche geval met de papegaaien
ziekte te doen heeft omdat in één gezin
bijna gelijktijdig drie menschen en de kat
zwaar ziek zijn geworden, terwijl er kort te
voren een uit Zuid-Amerika pas aangekomen
papegaai gestorven was en ettelijke pape
gaaien met welke het dier gezamenlijk de
reis had gemaakt, op zee gestorven zijn.
Een groote moeilijkheid' bij de onderzoe
kingen is, dat er niet minder dan 932 soorten
van papegaaien bestaan die physiologisch en
anatomisch even sterk van elkander ver
schillen, als, bij wijze van spreken, een wal-
visch en een konijn, zoodat het mogelijk is,
dat de eene soort in hooge mate, de andere
in het geheel niet vatbaar is voor een be
paalde ziekte, aldus de N. R. Ct.
De directeur wees er nog eens op, dat de
papegaaienziekte in hooge mate besmette
lijk is. Op den mensch wordt de besmetting
vermoedelijk ook door hoesten van het zie
ke dier overgebracht. In Duitschland is het
voorgekomen, dat artsen en verplegend per
soneel door patiënten zijn aangetast en het
met den dood hebben moeten bekoopen. Er
bestaat echter niet de minste aanleiding zich
van een gezonden papegaai, die men reeds
geruimen tijd in zijn bezit heeft en die uiter
aard het huis niet uitkomt en dus geen aan
raking met besmette dieren kan hebben, te
ontdoen. Wel is het in het algemeen minder
raadzaam, er mede om te gaan als met een
zuigeling, maar dat is een raad, die den om
gang met alle huisdieren betreft.
Het gevaar dreigt echter van den invoer
van papegaaien, in het bijzonder uit Zuid-
Amerika, waar de ziekte onder deze vogels
epidemisch schijnt te heerschen.
In overleg met den centralen gezondheids
raad, zuilen thans alle ingevoerde pape
gaaien vanwege den geneeskundigen- en ge
zondheidsdienst eenige weken in quarantai
ne worden genomen. Een zoo radicale maat
regel als het verbod van invoer van pape
gaaien. achten de geneeskundige autoritei
ten hier nog niet noodig.
DRIE NIEUWE GEVALLEN TE
AMSTERDAM.
Het is gebleken, dat met het schip, hetwelk de
zieke papegaai, die een gezin aan den over
kant van het Y te Amsterdam heeft, nog
een papegaai in leven te Amsterdam is aan
gekomen. Er waren er bij elkaar zes aan
boord, van welke vier op zee gestorven zijn.
De tweede overlevende papegaai was door
den matroos, die het beest had meegenomen,
voorloopig naar zijn familie in de Van
Ostadestraat gebracht, waar de vogel ge
durende 12 uur in huis is geweest; een der
gezinsleden heeft hem toen gebracht naar
de familie, welke de matroos er gelukkig
mede had willen maken, omdat zij bij hem
thuis toch al een papegaai hadden.
De kersversche, uit Zuid-Amerika aange
voerde. lorre bleek echter bij aankomst bij
die andere familie heelemaal niet tierig, zoo
dat men haar daar niet heeft willen accep
teeren uit vrees voor de papegaaienziekte.
Toen is ze overgedaan aan een vogelhande
laar, waar ze echter spoedig aan de ziekte
bezweken is. Bedoelde vogelhandelaar had
het papegaaienlijk zoolang op zijn binnen
plaats geworpen en hier is het in den loop
van den nacht door de ratten opgegeten, wel
ke deze maaltijd vermoedelijk ook niet te
best bekomen zaL
Het kortstondig verblijf van de zieke pa-
peg^cu by de familie in de Van Ostadestraat
had iiitusschen reeds zijn noodlottige uit-
weraing gehad. Drie leden van het gezin zijn
min of meer ernstig ziek geworden, het eerst
de moeder, die eerst in het Tesselschade-
ziekenhuis was opgenomen, doch vandaar,
toen de aard der ziekte bleek, naar een der
barakken voor besmettelijke ziekten in het
Wilhelminagasthuis is overgebracht. De
twee andere leden van het gezin, bij vrie zich
zeer spoedig daarop ziekteverschijnselen
voordeden zijn daar eveneens opgenomen
en streng geïsoleerd.
De papegaai, die reeds langen tijd huisge
noot was van het gezin in de Van Ostade
straat is, evenals de kat door den Genees
kundigen en Gezondheidsdienst in quaran
taine genomen, de twee gezinsleden, bij wie
zich nog geen verschijnselen hebben voorge
daan, zijn in observatie in de Quarantaine-
inrichting op Zeeburg, evenals nog eenige
personen, die met de door de ziekte aange
tasten in aanraking zijn geweest- De Geneesk.
en Gezondheidsdienst hoopt hiermede den
haard der papegaaienziekte, te Amsterdam
gebracht door het schip uit Zuid-Amerika
waarmede de twee zieke dieren zijn aange
voerd, onschadelijk te hebben gemaakt. De
dienst heeft aan de reederijen nog eens uit
drukkelijk verzocht onmiddellijk te waar
schuwen als opvarenden van binnenkomende
schepen papegaaien medegenomen hebben,
opdat die dan in observatie kunnen genomen
worden.
BEGROOTING VAN ONDERWIJS
In het Voorloonig Verslag der Eersfe Kamer
over de begrooting van Onderwijs. Kunsten
en Wetenschappen voor 1930, merkten ver
scheidene leden op. dat meermalen aan per
sonen, wier verdiensten weinig in het oog
vallend zijn, maar die a tour de röle aan de
beurt zijn hooge onderscheidingen worden
toegekend, terwijl bijzonder verdienstelijke
personen worden voorbijgegaan. Er bestaat
op dit punt. zoo meenden deze leden, aan alle
departementen een bedenkelijke traditie, die
beter als sleur is te qualificeeren. Van die
sleur ziin met name de kunstenaars het
slachtoffer. Dat eèn dichteres als Hélène
Swarth op haar zeventigsten verjaardag
slechts met een Oranje-Nassauorde werd be
giftigd, achtten deze leden niet in overeen
stemming met de waarde, die een cultuur-
staat aan de lamst behoort toe te kennen.
Deze leden waren voorstanders van bet ge
ven van ridderorden, doch slechts onder de
mits, dat van het jus ornandi door de over
heid een goed en billijk gebruik wordt ge
maakt. Geschiedt dat niet dan is het beter
in het geheel geen ordeteekenen te verlee-
nen.
Een lid wees op de gevaren, welke de flora
en fauna van het duin loopen door onttrek
king van water in steeds grootere hoeveelhe
den. Dit lid drong aan op maatregelen, waar
door de watervoorziening op andere wijze zal
worden geregeld dan thans veelal geschiedt,
wat bij den huldigen stand der techniek niet
moeilijk meer moet zijn.
DEFENSIE-VRAGEN.
In het voorloopig verslag der Eerste Kamer
op de begrooting van Defensie voor 1930
vroegen eenige leden of aangezien de voor
gestelde toetreding tot het- internationaal
verbod der chemische en bacteriologische
strijdmiddelen op voet van wéder keer ighe ld
gebaseerd wordt het vaststaat, dat de
voorbereiding op die strijdwijze onveranderd
voortgaat. Zij vroegen voorts of en op welke
wijze de-offensieve aanwending ten onzent
wordt bestudeerd. Zij zouden verder gaarne
vernemen, in de meening, dat de bescher
ming der burgerbevolking tegen gasaanvallen
Rijkstaak is;
hoeveel gasmaskers, dateerend uit welke
jaren, voor de burgerbevolking reeds beschik
baar zijn;
hoe hun uitreiking geregeld zal worden;
hoe de oefening in hun gebruik georgani
seerd zal worden en wanneer die nu eindelijk
een aanvang zal nemen, waar sinds het eer
ste bezigen van gifgassen toch reeds 15 jaren
zijn verloopen;
voor hoeveel personen van reddingsbriga
des reeds gaskleeding gereed ligt;
of de minister reeds plannen in gereedheid
heeft voor den bouw van gasdichte en bom
vrije collectieve schuilplaatsen, hoe hij zich
die denkt in den bodem van het westen des
lands en op welk bedrag ongeveer hij de
kosten daarvan raamt.
Sommige leden vroegen te mogen verne
men hoe ver de organisatie der industrieele
en verdere economische mobilisatie sinds de
laatste mededeeling gevorderd is. Van welkë
te importeeren en onmisbare grondstoffen
zijn reeds voorraden aangelegd en tot wel
ken omvang?
Voorts is de minister op de vraag of er ze
kerheid bestaat, dat het personeel van de ar
tillerie-inrichtingen en andere overeenkom
stige instellingen in moeilijke omstandigheden
zijn taak zal blijven vervullen, het antwoord
schuldig gebleven.
Moskou en de tcereld. Groeiend verzet aller-
wege tegen de Sovjet-methodes. De Sovjet-
gezant in Mexico gearresteerd.
(4e blad, le pag.)
De telefoon: Het nieuwe locale gesprekken-
tariej.
(2e blad, le pag.)
Düsseldorfsche moordstatistiek.
(4e blad, pag. 1).
De Papegaaicnziektc.
(le blad, le pag.)
Van oude Haarlemschc bruggen. Een ten
toonstelling in het Frans Hals Museum.
(le blad, 2e pag.)
ARTIKELEN, enz.
R. P.: Een Défaitist.
(le blad, le pag.)
J. C. P.: Om Ons Heen: Het honderdjarig
bestaan van ..Zang en Vriendschap". Her
inneringen uit den concourstiid.
(2e blad, le pag.)
Jhr. J. C. Mollerus: Het zegelen van Cassa-
bons.
(4e blad, le pag.)
C. J. Groothof]Door de Internationale sport-
ivereld.
3e blad, 2e pag.)
Voor de laatste berichten zie men de 2c
pag. van het Eerste blad).
HAARLEM, 11 Februari.
Een Défaitist
In een Engelsch weekblad las ik vanmor
gen weer eens een artikel van die merkwaar
dige défaitisten, die zich uitsloven in kramp
achtige pogingen om aan te toonen dat de
oorlog niet uitgeroeid kan worden. Dit be
wijst niets tegen het weekblad, want het zet
een beschouwing in tegenoversgest-riden zin er
vlak naast. Ook slooft dit populaire orgaan,
dat millioenen lezers telt, zich uit om voort-
-lurend te betoocen, dat oorlog een misdaad
tegen het menschdom is en eerstdaags zal
het beginnen met de nublicatie-in-roman-
vorm van ..De laats'e Reis" van Sherriff. die
als tooneelstuk zooiets als een permanent
succes in Londen schijnt te worden, en nog
maar steeds volle zalen trekt.
Het ligt dus niet aan het weekblad, dat on
getwijfeld den défaitist aan het woord iaat
in het. vertrouwen, dat de afgezaagdheid. de
oudbakken bijsmaak van zijn argumenten als
zoodanig erkend zullen worden naast het
sterke optimisme van den man-naast-hem,
die het Eenheidsfront voor den Vrede pro
clameert.
Het blijft mij niettemin onbegrijpelijk,
waarom dergelijke défaitistische penvoerders
zich uitsloven. Ook deze zet boven zijn stuk:
..De Oorlog zal blijven bestaan Door iemand
die wilde dat het niet zoo was".
Dat zeggen zij allemaal. Zij hebben alle
maal een hekel aan den oorlog. Iedereen
heeft immers een hekel aan den oorlog. Zij,
de défaitisten, dus ook. Maar zij achten het
niettemin hoogst noodzakelijk om ons voort
durend te blijven vertellen dat wij utopisten,
idealisten, fantasten zijn als wij meenen dat
deze kanker ooit uitgeroeid zal worden. ZIJ
sloven zich uit om de twijfelaars in de gewel
dige actie, die in de geheele wereld tegen den
oorlog gevoerd wordt, te ontmoedigen. Zij
zeggen maar steeds: Geloof het toch niet. Al
lemaal wilde illusies. De menschelUke na
tuur is immers niet veranderd! Die verandert
nooit. Er is nu alleen vrede'omdat er In de
belanghebbende landen geen geld genoeg is
om oorlog te voeren. Dat snappen jullie toch
wel! En geen enkele generatie is in staat om
haar ervaringen door te geven aan de vol
gende. Die moet alles weer opnieuw leeren.
Die kan alleen op het slagveld ontdekken dat
In Roemenië worden misdadigers tot dwangarbeid in de zoutmijnen veroordeeld. Deze
arbeid is zeer zwaar en vergt onnoemelijk veel van het lichaamOnder de veroordeel
den zijn er verscheidene met „levenslang",