TWEEDE KAMER BUITENLAND Chautemps geslaagd. Behalve Briand, ook Sarraut, Daladier en Queuille in het kabinet. VOORJAAR/- JAJPONNEN 7di.AAN Gesprongen Handen BURGERLIJKE STAND tegen Pijnen HAARLEM's DAGBLAD ZATERDAG 22 FEBRUARI 1930 DERDE BLAD. Zijn kabinet de volgende week voor de Kamer. De Londensche Vlootconferentie. Het lot der duikbooten. HET BELANGRIJKSTE NIEUWS. In een beschouwing over de vlootconferen tie zegt de „Times": Uit de Britsche en Ame- rikaansche memoranda blijkt duidelijk, dat indien het deze twee mogendheden alleen aanging, er weinig moeilijkheid zou zijn in het vaststellen van de programs voor de vol gende vijf jaren, die den last en het gevaar van de vlootbewapeningen aanzienlijk zou den verminderen en den weg zouden openen voor verdere verminderingen in toekomstige conferenties. Doch men heeft hier te doen met een vijfmogendhedenconferentle, en wat bereikt moet worden is een vijfmogend- hedenovereenkomst, die de vlootprograms van alle vijf de mogendheden bep°rkt en vermindert, en geschikt zal zijn als basis voor een algemeene overeenkomst op een al- gemeene ontwapeningsconferentie. De be studeering van de ingediende verschillende memoranda toont aan, dat dit een nog moei lijker zaak zal zijn dan werd verwacht, in het bijzonder wanneer enkele der cijfers, in dien zij werden omgezet in feitelijke tonnage, een zeer aanzienlijke vermeerdering der pro grams, door Groot-Brittannië en de Veree- nigde Staten beraamd, tot gevolg zouden hebben. Doch daar van geen mogendheid verwacht kan worden dat zij een concessie doet, die in werkelijkheid haar veiligheid in gevaar stelt, mag gevoegelijk van alle mo gendheden worden gevraagd te overwegen, of de internationale vooruitzichten voor de volgende vijf jaar niet een grooter bereidwil ligheid rechtvaardigen om haar bewapenin gen te verminderen dan waartoe enkelen zich totnogtoe bereid hebben verklaard en of zoowel haar veiligheid als haar maritieme en politieke gezag inderdaad zal worden be dreigd door het aanvaarden van compro missen, die, indien zij onvoldoende moch ten blijken, in de volgende conferentie van 1936 kunnen worden herzien in het licht van den toestand zooals die dan zal blijken te zijn. Deze lezing Is inderdaad belangwekkend en bewijst, dat de vlootconferentie, na de ge dwongen rustpoos voor een zeer zware taak geplaatst zal zijn. Ondanks den stilstand gaan de maritieme deskundigen in Londen toch rustig voorbij met het houden van on derlinge besprekingen. De quaestie, hoe men het kan vermijden, dat duikbooten in een toekomstigen oorlog op een onbehoorlijke manier gebruikt zullen worden is ter behandeling overgegeven aan de juridische adviseurs van de departemen ten van buitenlandsche zaken der deelne mende landen. Dit klinkt mooi, maar men kan de gedach te aan den beruchten kapstok voor voorstellen die men op de lange baan wil schuiven, niet kwijt raken. Het is waarlijk te hopen dat de conferen tie de volgende week met hernieuwden moed zal beginnen, en dat er intusschen een krach tige stimulans gevonden wordt voor het ver minderen der bemanning. Het is wel merk waardig dat deze conferentie de energie van Tardieu zal moeten missen, om er de be proefde reputatie van een groot man als Briand voor terug te krijgen. Der traditie ge trouw 1 L. A. Chautempskabinet gereed. De ten huize van Chautemps gehouden be sprekingen hebben tot half vijf Vrijdagoch tend geduurd. Het geheele ministerie is thans samenge steld. Minister-president en minister van bin nen la ndsche zaken Chautemps (radicaal Ka merlid) Justitie en plaatsvervangend premier, Steeg (radicaal Senator); Buitenlandsche zaken Briand (soc. re- publ.) Oorlog: René Besnard (radicaal; Marine: Albert Sarraut (radicaal); Financiën: Charles Dumont (radicaal); Budget: Palmade (radicaal); Onderwijs: Jean Durand (radicaal); Openbare Werken: Daladier (radicaal Kamerlid) Landbouw: Queuille (radicaal); Koloniën: Lamoureux (radicaal); Arbeid: Loucheur (radicale linkerzijde); Koopvaardij: Daniélou (radicale linker zijde) Posterijen: Julien Durand, (radicale lin kerzijde); Luchtvaart: Laurent Eynac (radicale lin kerzijde); Pensioenen: Gallet (radicaal); De onderministers ljn vol^ns Havas: Presidium /an den ministerraad: Ber th od: Bir.renlanrisrhe za«cen: Marchandeau; Oorlog Charles Lambert; Marine: Bellanger; Koloniën: Archimbaud; Landbouw Dechappedelaine; Openbare werken: Chariot; Kunst: Léo Bouyssou; Lichamelijke opvoeding: Henry Paté; Vakonderwijs: Clhabrun; Gezondheid: Roustan. Chautemps zou voornemens rijn het kabi net op de volgende partijen te doen steunen; radicalen (115 Kamerleden), socialistische republikeinen f33), radicale linkerzijde (51), fractie FranklinBouillon (15), onafhanke lijke linkerzijde (20), linksrepublikeinen (64). Van de in het kabinet-Tardieu vertegenwoor digde partijen zouden dus buiten het nieuwe kabinet gesloten zijn de groep-Marin, de groep-Maginot en de katholieke democraten. Chautemps zou voornemens zijn naast het premierschap binnenlandsche zaken op zich te nemen. Briand zou buitenlandsche zaken krijgen Albert Sarraut marine. Laatstee- noemde is leider geweest der Fransche dele gatie aan het slot der vlootconferentie van Washington van 1921'22. Herriot heeft het aanbod van Chautemps. een portefeuille te aanvaarden, van de hand gewezen met het motief, dat zijn plichten als burgemeester van Lyon hem niet veroor loven een portefeuille aan te nemen Boven dien moet het plan bestaan. Herriot in plaats van Chautemps tot voorzitter der radicale partij te verkiezen. Onze correspondent te Parijs meldt: Tardieu's eerste bemoeienis is geweest Tardieu in de regeering te krijgen. Andere mannen van Invloed voegden hun aan drang bij dien van Chautemps. doch tever geefs. De redenen van de weigering zijn dui delijk en pleiten voor Tardieu, aldus de N. R. Ct. Onder hem is Chautemps weer in de Kamer gekomen. Daar nam hij terstond een leidende positie in. Als zoodanig bestreed hü het zittend kabinet. Tardieu gold voor hem en de zijnen als een man van rechts. In de redevoering. Zondag door Chautemps gehou den, kwam dit duidelijk uit. Drie maanden geleden, toen Tardieu belast was met de vor ming van de regeering, bood hij den radica len zeven zetels aan, die zij weigerden. Tar dieu betaalt hun dus met gelijke munt. Aan een persoonlijke afrekening behoeft niet te worden gedacht. Tardieu had nog andere argumenten om zijn afwijzende houding te rechtvaardigen. Chautemps bood zelfs aan te zijnen believe uit de departementen van oor log en marine er één van landsverdediging te maken, dat door Tardieu zou zijn bezet Dit zou hem in staat stellen het land op de vlootconferentie met liet noodige gezag te vertegenwoordigen.Op die manier zou Tardieu echter in strijd komen met Briand. Men weet dat er al lang sprake is van een geschil tus- schen beiden. Deze praatjes behoeven niet au serleux genomen te worden. Indien Tar dieu echter als gewoon minister met de lei ding van die delegatie wordt belast, zal daaraan nieuw voedsel worden gegeven. In de dorde plaats wil Tardieu zijn oude meerderheid niet in den steek laten. Met andere woorden: de door Chautemps onder nomen poging acht hij niet levensvatbaar. Het Nederlandsch standpunt inzake de tolgrenzen. In de cormnlssie-ColiJn van de conferentie voor het douanebestand heeft dr. Nederbragt het Nederlandsche standpunt uiteengezet. In een krachtig pleidooi ten gunste van het bestand verklaarde hij, dat de Nederland sche regeering haar waardeering voor den auteur van het ontwerp niet 'beter kan ver tolken dan door haar bereidwilligheid te toonen dit ontwerp zonder wijziging te teeke nen. aldus de Telegraaf. Hij wees op de buitengewoon lllberale han delspolitiek van Nederland en verklaarde, dat de Nederlandsche delegatie bij de besprekin gen steeds voor de meest liberale oplossing zal ijveren. Dr. Nederbragt deelde verder mede, dat onze delegatie er naar zal streven het aantal reserves zoo gering mogelijk te houden. Spr. verklaarde verder, dat de afbakening van de fiscale rechten in onderscheid met protectionnistlsche, langdurig door de ver schillende betrokken departementen in Neder land is besproken, zonder dat men tot een definitieve oplossing kon komen. Hij stelde daarom de vraag, of het niet t' beste was een algemeene definitie te geven van fiscale rechten, die zooals bekend buiten beschouwing blij-ven en tevens een minimum te bepalen, waarboven rechten als protectionistisch zul len gelden. Mr. Trip zette in de tweede commissie het Nederlandsch standpunt uiteen. Nederland is voorstander van algemeene verdragen voor tariefverlaging, m.a.w. van overeenkomsten die niet tot Europa beperkt blijven, doch des noods kan Nederland oiik met een Europeesch verdrag meegaan. Mr. Trip deed eveneens uitkomen, dat Ne derland als vrijhandelsland iedeTe actie tot verruiming van de handelsvrijheid krachtig zal steunen ,doch dat dit met verlaging der tarieven gepaard moet gaan. Het succes hangt dus vóór alles af van de profcectionnlstische staten. Nederland stelt als voorwaarde, dat collectieve verdragen voor tariefverlaging niet tegen eenigen buiten Europa gelegen staat gericht mogen zijn. Een van de belangrijkste redevoeringen was verder die van den CeohLschen gedele geerde. die de indiening van een lijst der be langrijkste vragen voorstelde. Hij kantte zich tegen het. economische individualisme in Europa. Hij verklaarde zich een tegenstander van oassief liberalisme en meende, dat indien de Wes-t-Europeesche behoeften meer in Oost-Europa werden gedekt, de economische toestand reeds veel zou verbeteren. Daarnaast is een verruiming der Amerlkaansche markt voor de Europeesche producten noodig. Ook de Ver. Staten hebben er belang bij, dat Europa een gezonde economische basis bezit. Een koopkrachtig Europa vormt een betere markt voor de Amerika ansche industrie Bérenguer's plannen De Madrileensche correspondent van het „Berliner Tageblatt" heeft een onderhoud gehad met generaal Berenguer, den nieuwen minister-president, aldus meldt het Hbld. Aan Berenguer's verklaringen, grootendeels reeds bekend, ontieenen wij dat de generaal opnieuw nadrukkelijk verzekerde dat nij vol strekt trouw aan de grondwet zal blijven. De resten van 't ten val gebrachte stelsel, welke hij we! aanvaarden moest, zullen zoo snel en radicaal mogelijk worden opgeruimd. Het dan volgende groote doel is dan het uit schrijven van verkiezingen voor de Cortes en het bijeenroepen van een door eerlijke ver kiezingen samengesteld parlement. Op het oogenbük zijn er in Spanje geen partijen die feitelijk als vertegenwoordigsters der volksmeening kunnen worden beschouwd. Ze zijn in de jaren der dictatuur volkomen uit eengeslagen. Zij moeten worden hersteld al vorens men aan verkiezingen kan denken. Ondanks deze. t eerst aan de orde zijnde taak. acht generaal Berenguer het uitschrij ven van verkiezingen dit jaar nog mogelijk. De republikeinsche beweging in den lande beschouwt Berenguer als niet bedenkelijk. Hij gelooft niet dat. ze krach'iger is dan geduren de de jaren vóór en tijdens de dictatuur. Aangaande den stand van de peseta merkte de premier op. dat hij hoopte dat de peseta uit zich zelf een goed deel van zijn verloren gegane waarde zal herwinnen. Met groo e stelligheid verklaarde hij dat zijn regeering de valuta niet zal stabillseeren. De peseta moet, gelijk reeds vroeger eeschiedde. voor- looplg met zoo gering mogelijke schommelin gen stabiel worden gehouden. Met betrekking tot de buitenlandsche poli- Mek betoogde Berenguer, na zijn vertrouwen in den Volkenbond te hebben uitgesproken, dat Spanje's levensbelangen pas zuilen wor den gevoerd, tot besprekineen over een Mid- dellandsche Zee-pact mochten leiden. Alle groote verbindingswegen, zoowel tussohen de Fransche koloniën in Noord-Afrika en het moederland, als de groote verbindingen van het westen naar het oosten, loopen langs de Spaansche kusten d.wz. door de Straat van Gibraltar, die aan belde zijden door Spaansch souverein of protectoraat gebied is begrensd. Zoodat Spanje zich geenszins afzijdig kan houden wanneer er over een algemeene over eenkomst over de MiddeEandsche Zee mocht worden onderhandeld. Horthyfs feest. In Hongarije maakt men rich, evenals in Tsjecho Slowakije, gereed voor een huldi ging van het staatshoofd. Admiraal Horthy viert binnen kort. het tienjarig jubileum van zijn ambtsvervulling als rijksbestuurder, zoo ais wij reeds meldden. Een wetsontwerp stelt de verdiensten van den rijksbestuurder vast en bepaalt op welke wijze de herinnering aan diens bestuur voor het nageslacht bewaard zal blijven. Bij de behandelng van het ontwerp in het huis van afgevaardigde ontbraken de socia listen. De feeststemming wordt Intusschen eenigs- zlns getemperd door een perscampagne, welke gevoerd wordt tusschen de Praagsche „Lidovë Noviny" en den „Pester Lloyd". In een artikel van 9 Febr. werd door het eerste blad de Hongaarsche rijksbestuurdr aange wezen als de voornaamste aanstichter van den moord indertijd onder de witte terreur op twee soc. Journalisten, aldus het Hbld. De Hongaarsche gezant te Praag heeft op Buitenlandsche Zaken aldaar geprotesteerd tegen deze aantijging, waarover minister Benesj leedwezen betuigde. De perspolemiek werd intusschen voortgezet, zoodat de gezant nog eenige malen zich op het departement vervoegd heeft. Hij kreeg slechts ten ant woord, dat men het incident betreurde, maar dat de perswet niet toestond de bladen in be slag te nemen. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN 60 Cts. per regeL /-POR"TIE-VE MODELLEN IN EN&. TWEEO./TOF. DIVER/E MODERNE DE//IN/. VANAF: modemagazijnen INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cf. Ruwe Huid Schrale Lippen 21 Februari. De algemeene Indische beschouwingen beëindigd. Verworpen moties. Do vrouw en het kiesrecht in Indië. Aneta. Vandaag werden de algemeene beschou wingen over de Indische begrooting beém- digd. Van de Kamerleden sprak nog de com munist de Visser de heer Wijnkoop plaa:- s.e alleen een klein hatelijkheid je aan het adres van het Kamerlid, dat het dichtst bij item staat. Daarop is de minister nog gekomen in tweede Instantie. Heed lang behoeven we onze lezers waarlijk ndet bezig te houden. Veel belangrijks is er niet meer verteld. De heer de Visser en wij prijzen dat on voorwaardelijk ln hem erkende, dat hij bij zijn klachten over den belastingdruk enkele tabellen door e'.kaar haspelde. En toen hij antwoordde op het verwijt, over de volkshuis vesting dingen verteld te hebben die er duide lijk van spraken, dat hij Indlë niet kende, toen zette de communard daartegenover, dat hem enkele jaren geleden van regeerings- wege verhinderd was 'n reis naar Indië te on dernemen. Gelijk had de heer de Visser - van zijn kant. De rede van den heer de Visser bestond voorts in een feilen aanval op de s-d.a.p. tn een verdediging van Rusland, waar de dicta tuur veel „barmhartiger" is dan eiders. Altijd volgens den vertegenwoordiger van Rusland. In tweede Instantie kwam de heer de Visser met twee moties. En toen hij wilde gaan verklaren, waarom hij daarmede eerst in tweede instantie kwam. riep de heer Mar- chant onder daverend gelach van de Kemer „Het telegram uit Rusland is zeker wat laat gekomen!" Die moties vroegen afschaffing van de exhorbintante rechten, opheffing van het Digoelkamp, beëindiging van politieke ver volgingen etc. en voorts vrijheid van ver- eenigtng en vergadering en vrijheid tot het voeren van elke politieke en economische actie voor staatsambtenaren. De moties konden niet in beihandeling komen zU werden niet voldoende onder steund. Uit geprikkeldheid daarover stemden de heer Wijnkoop <die de moties wel steunde) en de heer de Visser tegen de moties-Cramer De heer Wijnkoop had niets anders te plaatsen ln de repliek er was dan ook niemand op zijn rede Ingegaan! dan de opmerking, dat de heer de Visser het in eigen hand had om een inlander in de Tweede Kamer te brengen. Hij had dan maar op te staan van zijn zetel waardoor dan No. 2 der lijst de Visser, de Indiër Darsono. In de Kamer zou komen. Men weet, dat. communist de Visser communist Wijnkoop heeft verweten dat door diens verschijnen met een eigen partij de mogelijkheid werd weggenomen tot het kiezen van twee afgevaardigden op de UJst-de Visser. De minister heeft ook al niet veel nieuws medegedeeld. Dat er ln Indië ..bittere armoede" wordt geleden ontkende de bewindsman met een beroep op de totaal onderscheidene toestan den hier en Indië. met een beroep ook op climatologische verschillen. Over de huiszoekingen bracht de minister evenmin nieuwe feiten of gegevens te berde hij stelde alleen vast, dat zoodra het mo gelijk is, hij aan den Volksraad en de Kamer nadere mededeellngen zal doen. Voorts heeft de minister den heer Albarda opgeroepen zich naast, de regeering te stellen in haar strijd tegen de ellende en de demo ralisatie, die van een doorwerken van het communisme het gevolg moeten zijn. En ten slotte heeft de minister de Kamer aangeraden niet langer aan to dringen op een hernieuwde uiteenzetting van wat de ontwikkeling der bestuurshervormine verder zal te zien geven, met de bedoeling dan daarover te discussieer on. wijl een uitspraak der Kamer bij voorbaat een miskenning zou wezen van de rechten van den Volksraad, een miskenning, die ln Indië diep zou gevoeld worden als gebrek aan vertrouwen. Toen zijn de beide motles-Craraer in stem ming gekomen. De eerste viel met 6222 stemmen, de tweede met 6322 stemmen. Alleen de S. D. A. P. verklaarde zich vóór. WIJ mogen de beide moties in intenso hier weergeven. De eerste: „De aKmer. van oordeel, dat het gewenscht is. dat. over de huiszoekingen en de arrestaties van den 29sten December 1929 en hetgeen daarmede in verband staat, het volle licht schljne; betreurende, dat de Indische regeering ge meend heeft aan den Volksraad de door dit college gevraagde volledige inlichtingen om trent de resultaten dier huiszoekingen en hetgeen verder aan het licht is gekomen, te moeten onthouden, terwijl zij bovendien heeft geweigerd met den Volksraad ln debat te treden omtrent de beweegredenen tot het houden van die huiszoekingen, gaat over tot de orde van den dag". En de tweede luidde: „De Kamer, vaststel lende, dat noch de ln den Volksraad afge legde regeerlngsverklaringen noch hetgeen tot dusverre op andere wijze aan het licht Is gekomen de massale huiszoekingen op den 29sten December 1929 en de daarmede ge paard gaande arrestaties rechtvaardigen; van oordeel, dat een zoodanig ontreden van de Indische regeering, waarbij inbreuk Is gemaakt op de staatkundige vrijheid van de Indonesische volksbeweging en op de nersoonlljke vrijheid van honderden h&rer leiders en leden, de verbittering van de be volking zal vermeerderen en de kans op nieuwe wanhoopsdaden en dus op nieuwe volksrampen ernstig zal verhoogen; van meen ing dat van de re<reering mag worden geëlscht, dat zij. ter voorkoming van catastrophes, de wettige banen voor den strijd voor nationale onafhankelijkheid niet verspert; verzoekt de regcerlng te bevorderen, dat alle beperkende bepalingen, waardoor de %Tije meenlngsuitlng, het recht van vereenl- ging en vergadering, het stakingsrecht wor den belemmerd, worden opgeheven en dat worde overgegaan tot onmiddellijke vrijlating van allen, die om politieke redenen ln voor- loopige hechtenis zijn gesteld en amnestie voor alle politieke gevangenen en verbanne- nen". De Kamer heeft daarop het. eerste Indische begrootings-wetsontwerp door genomen, be treffende de hooge colleges van Staat. Dins dag stemming. Communist de Visser klaagde over hooge salarissen, de dames van Itallie-van Embden. en Westerman wildon vrouwen tot lid van den Volksraad benoemd zien en een beperkt actief vrouwenkiesrecht invoeren wat na tuurlijk den heer Beumer uit zijn tent lokte: hij acht zoowel het actief als het passief vrouwenkiesrecht voor Nederland uit den booze. hoeveel te meer voor Indië! Ook de- heer Cramer pleitte voor uitbreiding van het kiesrecht. Voorts heeft de s--d. Indische spe cialiteit geklaagd, gelijk hij al dikwijls klaag de. over de sterke verbintenis der regeering met Aneta, een persbureau, dat de heer Cra mer een invloed ln Indië ziet uitoefenen, die de vrijheid van het woord op duidelijke wijze beknot. De minister zal voor het. kiesrecht geen commissie instellen. Het actieve en passieve kiesrecht, zullen zei de bewindsman on getwijfeld voortschrijden in uitgebreidheid, hand aan hand met de politieke ontwikke ling van Indlë. Naar de gestie, den invloed en de werking van Aneta zal de minister een onderzoek in Indië uitlokken. INTIMUS. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN 60 Cl», per regel. 20 - 50 ct. per ons Vraagt Uu> UMnkelier 'n pakje D*JS HAARLEMMERMEER. Bevallen: A. J. v. d. Jagtvan Schagen, dochter: W. v. d. Geestde Jong. zoon; P. M. v. d. Voorn—Tulen, zoon; K. de. Vreugd van Glnkel, zoon; C. Reijndera—Café. d. Ondertrouwd: H. Verbeek en A. J Luik. Gehuwd: H. LeiJen en J. Visser, G. Malie paard en H. Visser; J. Met en K. J. van der Valk. Overleden; Gerrit van Middelkoop, 65 J., wedr. van M. J. van Leeuwen; Gerrit Klein, 77 J., ongehuwd; Adrfana Klaasse Bos, 56 J., geh. met W. Kuiper; Gerrit Jan, 10 mnd„ z. van W. H. de Jong en T. Wesselius; Elisa beth Cornelia Valentine, 2 Jaar, dochter v. H. W. Braun en T. E. Busscher; Judith de Heus, 64 J.. geh. met H. R. Jurrjens; Dirk Zeinstra, 67 J., geh. met J. W. Nieuwenhulzen: Christfna Adriana van der Maas, 38 J.t on- geh. dochter van Thomas v. d. Maas;' Eli zabeth Johanna Snijder, 69 J., geh. met J, A. Calandt. BEVERWIJK. Bevallen: G. van WUsem VosZwaan f. A. M. Velthuljsen—Assendelft, levenL <L INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cu per regeL I Lossen het urinezuur op I en gaan dus direct naar I de bron der pijnen Bij I alle apothekers en dro- I gisten a f0.80 en f2.— Rh eumatiek Malaria Influenza Verkoudheid Hoofd- en Vermoeidheid Lusteloosheid Slapeloosheid Jicht, Spit Zenuwpijnen

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 9