BUITENLAND
Engeland's vierde partij.
BE^EH
Tardieu heeft geen haast.
BRIEVEN UIT BERLIJN.
AGENDA
HAARLEM'S DAGBLAD J \TERDAG 1 MAART 1930
TWEEDE BLAD
De Conservatieven opgeschrikt.
De anti-monarchistische betoogingen
in Spanje-
't Youngplcn door den Ry!:sdag
aangenomen
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN k 60 Cu per regel.
KLLIXE's ZÖLTEDRUP
een zal'je voor de keel en levens lekkernij.
KUEIME's TURKEY DROPS Cmet Anijs)
in 5 en 10 cents rollen. Overal verkrijgbaar
De Oostenrijksche Kanselier op bezoek. Zeileis,
de wonderdokter.
Weer betoogingen in Madrid.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
De vorming van een nieuwe Engelsche
partij de „United Empire Party" heeft de
conservatieven uit den dommel opgeschrikt.
De „Daily Mail", het blad van lord Ro-ther-
mere, meldt, dat de leiders der nieuwe partij
voornemens zijn alle parlementaire zetels te
bestrijden, thans bezet door conservatieve
vrijhandelaars. Lord Rothermere heeft naar
men weet op zich genomen bij de algemeene
verkiezingen voor tenminste vijftig Candida ten
te zorgen.
Lord Beaverbtook heeft in een rede een
beroep gedaan op Baldwin om zijn verkla
ring van onlangs tegen invoerrechten op
levensmiddelen in te trekken. In dat geval
zou hij, Bea verb rook, tot de conservatieve
partij terugkeeren. Hij zelde daarbij dat het
niet bij hem opkwam eenige partij in den
staat te ontwrichten of te vernietigen. De
„United Empire Party" was geen politieke
maar een economische partij.
De conservatieven beginnen, nu zij van de
eerste verbazing bekomen zijn aan de ver
dediging te denken, want het is niet on
waarschijnlijk dat de couranten van Beaver-
brook en Rothermere. die honderdduizenden
lezers twee maal perdag bewerken, de con
servatieve partij op haar grondvesten zal
doen schudden.
Als een illustratief bericht vermelden wij,
dat de hoofdredacteur van het bekende
politieke en letterkundige weekblad de „Sa
turday Rlview", Gerard Barry, is afgetre
den, daar het college van commissarissen
beslist heeft dat het blad de „United Empire
Party" zou steunen. De geheele redac'.ie en
alle medewerkers hebben het voorbeeld van
den hoofdredacteur gevolgd.
De Fransche socialistische Kamerfractie
beeft een motie aangenomen, waarin zij den
wil van Tardieu om de regeeringsertsis
stelselmatig te verlengen, brandmerkt. De
fractie wijst er nadrukkelijk op, dat de
groo e rechtsstaande pers Tardieu in zijn
taktiek tot het slepend houden van de crisis
sterkt, en protesteert tegen deze taktiek
welke er op is gericht de partijen te desorga-
niseeren, de parlementaire instellingen in
discrediet te brengen, het politieke en eco
nomische leven der natie te storen en daar
door de besluiten va nhet parlement te be
ïnvloeden- De fractie weigert aan deze
schandelijke komedie mede te doen en waar
schuwt het republikeinsch en socialistisch ge
zinde land ertegen.
De publieke opinie wenscht een regeering
op de basis der republïkeinsohe partijen, ten
einde de stabiliteit gehandhaafd te zien.
Reeds Donderdagmorgen had Tardieu, naar
hij zeide, tot onderhandelingen kunnen
overgaan, welke hem in staat zouden heb
ben gesteld de nieuwe regeering te vormen.
Niettemin heeft hij geprefereerd eerst de
noodzakelijke onderhandelingen te voeren,
ten einde de basis en de arbeidssfeer van het
kabinet te verruimen. De partijen, welke de
basis zullen vormen van zijn kabinet hebben
hem reeds haar medewerking toegezegd.
L. A.
De anti-monarchis'ische betoo
gingen te Madrid.
MADRID. 28 Febr. (V.D.) Voor hst ge-
bouw der Medische Faculteit te Madrid is
het heden wederom tot ernstige ongeregeld
heden gekomen ter gelegenheid van een al
daar plaatshebbende anti-monarchistische
betooging. De polit-ie, die zich genoodzaakt
zag handelend op te treden, werd van alle
kanten met steenen bekogeld en eerst nadat
zij met de klanke sabel enkele charges had
uitgevoerd, keerde de rust langzamerhand
weer.
De regeering heeft aangekondigd, dat zij
niet zal aarzelen krachtige maatregelen te
nemen, indien deze betoogingen zich moch
ten herhalen.
Opstandelingenleider president
van San Domingo?
NEW-YORK, 28 Febr. (VB.) Volgens
berichten uit San Domingo zou de leider der
opstandelingen, Rafael Urena, de voormalige
gezant van de republiek te Parijs, in aan
merking komen als voorloopig president. De
Amerikaansche regeering heeft den opstan
delingen medegedeeld dat zij geen enkele
voorloopige regeering zal erkennen.
Een mynwerhersstahing in
Engeland vermeden.
Graham's ziekte is niet van ernstigen aard
en in hoofdzaak een gevolg van vermoeienis,
veroorzaakt, door zijn overhaasten terug
keer uit Genève om deel te nemen aan de
discussie over de mijnwet.
Het is thans bekend geworden, dat de
mijnwerkers voornemens waren geweest on
middellijk het werk te staken, indien de re
geering zou zijn verslagen.
De Centrumfractie van den Rijksdag heeft
besloten zich in de ccmm_ss.e bij de stem
ming over het Youngplan te onthouden. Dit
besluit lichtte Brüning toe in een verklaring
waarin hij het bekende standpunt, zijner
partij uiteenzette, dat de aanvaarding van
de Young-wetten, vooraf moet worden ge
gaan door een saneering van Duitschlands
financiën en kaspositie. Hoewel de partij
instemt met de tot nu toe door den rijks
kanselier genomen maatregelen, om dit aoel
te bereiken, is zij genoodzaakt zich van s.em-
men te onthouden, daar nog geen definitief
resultaat is bereikt. De Centrumpartij hoop.
evenwel, dat de rijkskanselier er voor de
derde lezing van het ontwerp in zal zijn ge
slaagd het beoogde doel te bereiken.
Ook Leicht verklaarde namens de Beiersche
volkspartij zich van stemmen te zullen ont
houden. Nadat verschillende amendementen
zijn verworpen, wordt art. 1 van het Young
plan met 29 stemmen (socialisten-, democraten
en Dui-sche volkspartij) tegen 23 (D.-Natio-
nalen, communisten, economische partij en
Chrlstelijk-nationaleni aangenomen, terwijl
elf leden van de beide bovengenoemde par
tijen zich onthielden. Met dezelfde stemmen
verhouding werd de rest van het Young-plar.
aangenomen. De liquidatie-overeenkomst met
Polen werd met 28 tegen 24 stemmen aan
genomen.
Politieke censuur in Engeland?
De cummunistische „Daily Worker" meldt
dat de post op last van den minister van
blnnenlandsche zaken gedurende bijna twee
maanden bezwaar heeft gemaakt tegen het
bezorgen van een communistische publicatie
de „Internationale Perscorrespondentie",
een weekblad uitgegeven door de Commu
nistische Internationale, dat in verschillende
talen verschijnt en bestemd is voor de com
munistische partijen in verschillende landen;
de artikelen van dit weekblad worden in de
communistische pers overgenomen.
De liberale „Manchester Guardian" doe:
naar aanleiding hiervan opmerken, dat de
nummers van de laatste drie maanden van
dit weekblad zoo op het eerste gezicht niets
ongewoon heftigs bevatten waartegen „bln
nenlandsche zaken" bezwaar zou kunnen
maken, al was wat er in stond nu niet be
paald complimenteus voor de Labour-re-
geering.
Herhaaldelijk is dit blad, toen lord Brent
ford (Joynson Hicks) minister van binnen
landsche zaken was vastgehouden maar na
een poos weer losgelaten. De ..Manchester
Guardian" herinnert er in dit blad aan, al
dus het Hbld., dat Labour er -toenmaals
als de kippen bij was om af te keuren, dat
het blad werd vastgehouden....
Tardieu verlengt den termijn.
De meeste bladen constateeren een
zekere ontspanning in den binnenlandsch^n
politieken toestand, welke ontspanning spe
ciaal zou zijn ingetreden bij de radicaal
socialisten.
Men hoopt, dat de radicaal-socialisten na
de eerste opwinding, die bij den val van het
kabinet-Chautemps begrijpelijk was, zijn ge
rustgesteld.
De „République", het blad van Daladier.
schrijft echter dat wanneer Tardieu het
avontuur wil wagen, hij het linksdhe biok
tegenover zich zal vinden.
Tardieu zelf verheelt niet, dat de kabi
netsvorming nog eenige dagen kan duren
Op de vraag van eenige journalisten, die
hij te woord stond, of het kabinet spoedig
gevormd zou zijn, antwoordde Tardieu dat
hij „niet zoo'n haast had".
Naar aanleiding van de geruchten, volgens
welke er meeningsverschillen zouden bo-
staan tusschen Briand en Tardieu, verklaarde
Tardieu dat Briand de eenige persoon is.
wien hij tot nog toe een portefeuille had
aangeboden en die deze had aanvaard-
Dacht men aanvankelijk dat Tardieu heden
avond zijn regeering compleet zou hebben
thans twijfelen velen er zelfs aan of hij
Donderdag a.s. het nieuwe kabinet aan de
Kamer zal kunnen voorstellen.
De „Excelsior" publiceert tegelijkertijd
met. de „Nacion" uit Buenos Aires een artikel
van Poincaré, waarin deze zich met de ka
binetscrisis bezighoudt.
De voormalige minister-president zegt, na
over het kabinet-Ohautemps te hebben ge
sproken. o.a.: De gebeurtenissen, die zich
sedert November 1928 (het congres der Ra
dicale Partij te Angers) hebben afgespeeld,
hebben tot resultaat gehad dat de Kamer
in twee bijna gelijke deelen is gesplitst,
waaraan de communisten, indien ze dit wil
den, afwisselend steun zouden kunnen ver-
leenen om de crises vaker op elkaar te doen
volgen en het parlement te dlscrediteeren.
Het gevaar van dezen toestand wordt ver
hoogd door het feit dat er een splitsing is
teweeggebracht tusschen de republikeinen,
die ongetwijfeld door nuances van elkaar
verschillen, doch nie'temin tijdens den oor
log en later met wederzijdse!) vertrouwen
samengewerkt hebben. Waarom moest er
een afgrond ontstaan tusschen Franschen.
die door eenzelfde liefde voor hun land
en eenzelfden crang om hun burgerplichten
te vervullen, zijn bezield!
Men kan steeds weer over de oorzaken
praten, het naakte feit is er nu een
maal.
Aman Oellah en Afghanistan.
De Afghaansche iega'ie in Londen spreek:
het bericht tegen, vo'.gens hetwelk ex-kon:n§
Aman Oellah voornemens zou zijn, In de
naaste toekomst naar Afghanistan terug te
keeren. In Afghanistan bestaat geen bewe
ging ten guns e van den terugkeer van den
ex-koning. De onrust onder den SJinwari-
stam van den laatsten tijd is ermede ge
ëindigd, dat de Sjinwarl's de schuldigen
aan de justitie hebben uitgeleverd.
De toestand in San Domingo.
Uit "Washington wordt gemeld, dat de
Amerikaansche consul Cirtis, dis door de
regeering der Vereenigde Stafen naar San
Domingo is gezonden, telegrafisch aan het
f.aats-'epartement heeft medegedeeld, lat
°oor zijn bemiddeling een wapen"ilstand is
gesloten tusschen de revolu'ionnairen en de
egeering van San Domingo.
Generaal Trujülo. commandant van het
fort Cozama, die de regeering trouw was
Tobleven. hééft een onderhoud gehad met
de rebellen, die de hoofdstad hebben'bezet
en ook het grootste gedeelte van het land
'n hun macht hebben. Hij trachtte een op
lossing te vinden van de huidige politieke
geschillen. De bijeenkomst werd gehouden
in de Amerikaansche legatie en had voor
namelijk ten doel een candidaat aan te
wijzen, die als tijdelijk president zou optre
den.
In San Domingo heerscht orde en er zijn
geen berichten ontvangen over onlusten el
ders in de republiek,
DE VERRADERLIJKE WENK
BRAUWEN.
De moderne menschenkunde tracht, op
deze of gene wijze, uit den lichaamsbouw en
de verscniilende lichaamsdeelen en lijnen
een karakteristiek van den mensch op te
bouwen. Regè:s en wetten worden vastgesteld
waardoor uit de vormen dit en dat kan wor
den afgeleid, en met ijver wordt gezocht, om
uit de gelaatstrekken, de handlijnen, den
vorm der beenen enz. een zuiver mdividueele
karakteristiek te vormen.
Men wil achter de coulissen kijken en daar
door tot onbsariegelijke conclusies komen
wat betreft de eigenschappen van het indi
vidu. Sinds geruimen tijd pogen de dames
hun schoonheid te verhoogen en nieuwe aan
trekkingskracht te winnen. Met een klein
apparaat worden de wenkbrauwen in een dun
streepje veranderd. En het gillettemesje, dat
tot nu toe uitsluitend tot de gereedschappen
van den man behoorde, behoort thans tot de
toiletartikelen van de dame. Of men gaat
naar den kapper, om zich door hem op de
zelfde wijze te laten „bewerken". Wat steekt
achter deze, naar het schijnt, onscnuidige
modeluim, welke, zooals de meeste nieuwig
heden, uit Amerika komt?
Zielkundlgen zouden uit den vorm der
wenkbrauwen het karakter kunnen opmaken
zooals wordt beweerd en de dames zijn
bang daarvoor. Tezamen gegroeide wenK-
brauwen zouden n.l. toobehooren aan spoedig
opgewonden en verontwaardigde menschen.
Wenkbrauwen, die smal en dun zijn, als op
onvruchtbaren grond gezaaid graan, wijzen
op een nuchter, eenzijdig, mechanisch wer
kend mensch. Dikke en volle wenkbrauwen
wijzen op energie, die tot brutaliteit kan stij
gen. wanneer de wenkbrauwen borstelig naar
voren steken. Mencchen, wier wenkb auwen
spits naar boven wijzen, zijn listig, geestig,
met scnejnensb.eken, doen ook vol numor.
Is de wenkbrauw van een gemiddelde dik'.e
en zonder al deze bijzónderheden, dan val.
hieruit op te maken, dat wij met een ge
schikt mensch te doen hebben. Aldus de zlel-
kundigen. Vele dames hebben reeds de mode
gevolgd en het verraderlijke „uithangbord"
in een dun, smal, kort of lang strookje ver
anderd. Een streepje haar is slechts een
streepje en kan daarom niets verraden.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
Radio-lief en leed
Alvorens tot de aanschaffing
van een radioioesiel over te
gaan, geven wij U in over
weging het aardige, geestig ge-
illust-eerde geschriftje ..Radio
Lie: en Leed" bij ons aan te
vragen. Het is gratis.
BEURSPASSA E - AMSTERDAM
Rotteidam - Arnhem - Breda - Lelden
Heden:
ZATERDAG 1 MAART
Palace. ,.Een huwelijk uit wraak". Tooneel:
Marga Graf. 8.15 uur.
Luxor Theater. „Het Schandaalproces".
Tooneel: De Robinetto's en Professor X. 8.15
uur.
Rembrandt Theater: „De Maangodin". Too
neel: Kremo en Karlino. 7 en 9.15 uur.
Standaard Theater. „De laatste opsiand der
Comanchen" en „Madame Parvenu". Too
neel: Henri ie Dent. 8-15 uur.
Ned. Protestantenbond. Haarlem-Noord.
Berkenstraat 10. Bazar. 25 en 710 uur.
Brongebouw. Balmasqué Micgielse en Van
Ake. 9 uur.
Bloemhof, Balmasqué Haarl. Tooneel En
semble.
Geb. Olympia. Feestavond Deutsche Verein.
8 uur.
B e v e r w ij k. Veilinggebouw „Kennemer-
land". Bloemententoons'.elling. 10—10 uur.
Zandvoort. Pavilion Riche. Gestumeerd
Vastenavond bal.
ZONDAG 2 MAART
Schouwburg Jansweg. Sonny Boy". 8.15 u.
Gem. Concertzaal. Jac. Smits' Specialiteiten
Gezelschap. 8 uur.
Remonstrantenhuis, Wilhelminastraat 22.
Psycho Synthese. B. v. d. Meer: „Zelfbestem
ming". 10.30 uur v.m.
Bioscoopvoorstellingen, van 2 uur af.
Rembrandt Theate~. Populair wetenschap
pelijke voorstelling. ..Pori". 11.30 uur v.m.
Dagelijks: Waag. „Kunst zij ons Doel" Ten
toonstelling Llmburgsche Kunstkring.
Beverwijk. Veilinggebouw „Kennemer-
land". Bloemententoonstelling. 10—10 uur.
MAANDAG 5 MAART
Bioscoopvoorstellingen.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij..
(Van onzen correspondent).
Eigenlijk een kwestie, die in de eerste
plaats Oostenrijk aangaat. Maar men zweert
er hier nu eenmaal bij. dat Duitschland en
Oostenrijk ten slotte éen zijn. En straks zult
u zien. dat wij Beriijners wel degelijk het
recht hebben over de dingen, waarvan ik
ditmaal vertellen wil, mee te praten.
Van te voren echter nog even iets anders.
Maandag is de heer Hans Schober, bonds
kanselier van de Oostenrijksche republiek, na
een off.cieel bezoek aan Berlijn, dat drie
dagen geduurd heeft, naar het vriendelijke
Weenen teruggekeerd. Ik heb gelegenheid
gehad, met den heer Schober. dien ik al
kende uit de dagen, toen hij als Weensch
hoofdcommissaris van politie in Berlijn den
afgevaardigde bij het groote politiecongres
speelde, een.ge beleefdheden te wisselen. Veel
tijd had hij ditmaal niet. Het gezantschap en
vooral de persattaché moesten maar zorgen,
dat de openbare meening voldoende bewerkt
werd, gelijk dat in zulke gevallen gebruike
lijk is. En behalve enkele bladen, die een
meer of minder belangwekkend „interview"
thuisgestuurd kregen en dat ook gehoorzaam
hebben afgedrukt, kregen de honderden
binnen- en buitenlandsche journalisten, die
hier werkzaam zijn, slechts een uurtje ge
legenheid den heer Schober te hooren. Hij
had ons uitgenoodigd, naar de ons weibeken-
de zalen van het Paleis Friedrlch Leopold te
komen, dat een onderdeel van het Duitsche
ministerie van buitenlandsche zaken vormt,
het Oostenrijksche gezantschap zou voor
zulk een ontvangst zeker te klein geweest
zijn en daar las hij ons, voor een tafeltje
zittend temidden van zeker driehonderd ver
tegenwoordigers der openbare meening. een
lang epistel voor. dat vertelde van de r.ooden
van bet kleine Oostenrijk in de afgeloopen
jaren en van het optimrsme. waarmede thans
de regeering-Schober de toekomst tegemoet
ziet.
Belangstelling voor zijn woorden was ech
ter slechts bij eenige tientallen in hoofd
zaak Duitsche dagbladschrijvers aanwezig,
die zich bovendien als gastheeren voelden. Do
groote meerderheid en dat was teekenend
voor dit geheele offlcleele bezoek, waarvan
de wereldpolitiek zich niet al te veel heeft
aangetrokken. begon al spoedig niet zeer
beleefde persoonlijke gesprekken, die ten
slotte zoo luid werden, dat de Oostenrijksche
Kanselier boos moest opmerken, zulk een
lawaai niet te kunnen overschreeuwen.
Wat in 'die particuliere gesprekken gezegd
werd, was echter veel belangwekkender dan
het lesje, dat de kranige oude heer met het
grijze sikje en het stijl-witte kortaf geknipte
haar aan zijn kindertafeltje opzegde. En
had hij die gesprekken mee kunnen aanhoo-
ren, dan zou hij, zelf een handigerd van het
eerste water, waarschijnlijk innerlijk schik
gehad hebben over zijn onwillige toehoorders,
die er niet inliepen, zich geen knollen voor
citroenen lieten verkoopen, geen aandacht
veinsden voor propagandistische algemeen
heden, maar onder elkander vaststelden, dat
de goede heer Schober, die thans in Oosten
rijk terecht een zoo groote populariteit ver
worven heeft, ten slotte niet anders is dan
een werktuig in handen van het Itailaansche
fascisme, en de nieuwe koers van het kleine
Oostcmijk Duitschland verder dan ooit
brengt van de aansluiting, die Jaren lang
een hoofdpunt in het programma der Duit
sche republikeinen geweest is, en nog is.
Men vergeleek het bezoek, dat Schober on
langs aan Rome gebracht had met de dagen,
die hij aan Berlijn gaf, en kwam tot de 9m-
dekking, dat ae Beriijners niet zoo malscli in
het ootje genomen zijn. Met vrijwel alle
landen van beteekenis heeft Duitsrhland
reeds handelsverdragen, slechts met Oosten
rijk niet, waarmee het notabene één Rijk
wil worden, dat het als Broedervolk be
schouwt. En nu het dank zij Schober's kunst
om te onderhandelen eindelijk zoover ge
komen schijnt (schijnt, want men heeft ook
ditmaal nog niet alle moeilijkheden uit den
weg weten te ruimen!) ziet het er naar uit,
alsof Oostenrijk in hoofdzaak alle voordee-
len trekken zal om zijn'uitvoer, wat dringend
noodig is (de handelsbalans is met een
milliard Schilling passief) ook naar Duitsche
zijde niet onbelangrijk te verhoogen, zonder
dat de Duitsche uitvoer naar Oostenrijk
noemenswaardig zal toenemen.
Maar wonderlijker is, dat men den gast er
niet op attent gemaakt heeft, dat hij door
zijn zeer eng bondgenootschap met Italië de
Duitsche stammen in Zuid-Tyrol waarover
zooveel ook in rechtsche Duitsche kringen te
doen geweest is, aan den eens zoo gehaten
Italiaanschen buurman heeft uitgeleverd.
Een bewijs alweer van de onoprechtheid van
den Duitscher. zoodra de politiek in het spel
is, en van de voosheid van de zoogenaamde
Duitsche „nationale" beweging.
Schober is intusschen niet de eenige han
dige Oostenrijker, die landgenoot en stam
broeder in de luren weet te leggen. Ik wil een
anderen naam noemen, die ook al wereld
roem dreigt te veroveren. Het is die van den
wonderdokter Zeileis, die juist in deze dagen
de algemeene aandacht trekt en wiens pom-
peuse sanatoria in het Oostenrijksche dorpje
Gallspach een week of twee geleden ook in
Berlijn, en wel op drie verschillende plaat
sen, filialen gekregen hebben.
Ik wil als leek op het zuiver medisch ge
deelte van den z^er heftigen strijd voor en
tegen Zeüeis, die langzamerhand zelfs poli
tieke vormen gaat aannemen, niet ingaan
Wonderdokters hebben we gehad zoolang de
menschheid bestaat. Ze leven van het botte
geloof der menschen in hun bovenaardsche
krachten. Vaak hebben ze hypnotische krach
ten, meestal echter zijn ze alleen maar kwak
zalvers en hebben ze hun „genezingen" te
danken aan de suggestie, die van hun per
soon en hun methode uitgaat en die den
zieke de kracht geeft zich tegen zijn lijden
te verzetten en daardoor zijn organisme in
den strijd tegen ziekteverwekkers te sterken.
Iets dergelijks zal vermoedelijk ook wel
het geheim van de enorme propaganda zijn,
die van de „Zeileis-Instituten" uitgaat.
Vermoedelijk! Ik wil zeer voorzichtig zijn
bi mijn uitdrukkingen, omdat, de heeren
rondom Zeileis natuurlijk beschikt hij over
een staf heusche geneesheeren. die zijn
methode door dik en dun verdedigen en die
ook niet bang zijn "voor processen tegen hen,
die in het openbaar de nieuwe geneesmetho
de in twijfel trekken den laatsten tijd
een woes.e campagne begonnen zijn omêen
stroom der miliioenen, welke uit cie zakken
der z.eken naar geneesheeren, hotels, pen
sions en andere winsttrekkenden overloopt,
niet plotseling als gevolg van de aanvallen
der serieuse medici en teleurgestelde lijders,
die thans zelfs door hun regeeringen onder
steund worden, voorgoed te doen opdrogen!
Vermoedelijk hebben we ook ditmaai uit
sluitend te doen met zelfmggestle.
Zeileis is geen arts En slechts dank zij de
omstandigheid, dat Duitschland en Oosten
rijk geen wettelijk verbod tegen het uitoefe
nen der geneeskundige door leeken kennen,
kon hij zrch in Gallspach met zf)n instituut
vestigen n langzamerhand zooveel patiënten
trekken, dat nu ditzelfde Gallspach zeker
evenveel zieken tot zich trekt als bijvoor
beeld Lourdes (in 1S29 kwamen o.a. ook
158 Nederlanders naar Gallspach om zich te
laten genezen en 't zou belangwekkend zijn
te hooren, welke resultaten de wonderdokter
met hen bereikt heeft), zoodat in het afge
loopen jaar niet minder dan 140.000 zieken
in dit dorji alleen ondergebracht moesten
worden.
De eigenlijke felle strijd tegen Zellels is
echter pas ontbrand, sinds de bekende Ber-
Hjnsche professor Lazarus er ln geslaagd
was, in verschillende Zeileis-Instituten on
bekend en als zoogenaamde zieke ln te drin
gen, waarbij hU gelegenheid had vast te stel
len, dat men hem de zotste diagnosen van
zichzelf voorzette en hem „behandelde" met
lampen, die een volkomen onschuldig en ze
ker niet geneeskrachtig licht uitstralen, zoo
dat de geleerde en tevens practlsche arts
tot de ontdekking kwam. dat men hier met
een niet ongevaariljken kwakzalver te doen
heeft, gevaarlijk vooral, omdat gebleken
Is, dat vele zieken, die wellicht nog te red
den geweest waren, door deze onzinnige be
handeling en het daardoor voorwoekeren
van hun werkelijke kwalen ten slotte red
deloos verloren waren.
Zeileis, die een uiterst ongemakkelijk
heerschap schijnt te zijn, heeft zich nu tegen
al deze aanvallen der serieuse artsen, der
teleurgestelde zieken en der regeeringen van
Oostenrijk en van Pruisen (deze laatste heeft
gisteren een officieele waarschuwing laten
publiceeren) te verdedigen. Fotografen slui
pen met hun toestellen als „zieken" binnen,
worden dan ontdekt en door den kwakzal
ver persoonlijk vervolgd en uit het instituut
gejaagd, artsen wc-ten zich toegang te ver
schaffen en trachten hun collega's, die bij
Zellels werkzaam zijn, uit te hooren.... kort
om, er hebben zich twee groote groepen
gevormd, die een strijd begonnen zijn, waar
van het einde voorloopig nog niet te overzien
is. En natuurlijk is de groep-Zelleis "iet. de
zwakkere van beide. Wie door hem „gene
zen" werd, behoort tot dien aanhang. Artsen
die door hem verdienen, willen geen kwaad
van hem hooren en zijn natuurlijk te goe
der trouw, wat hun geloof Ln zijn methode
betreft. Maar ook de hoteliers, de pension
houders, de verhuurders van kamers voor do
tienduizenden zieken, de kranten, die groote
advertenties van Zeileis krijgen, de restau
rants in de plaatsen, waar nieuwe instituten
gebouwd worden, de landelijke autoriteiten,
die een geweldig vreemdelingenverkeer
waarnemen, waarvan ze gaarne nog lango
jaren de vruchten zouden willen plukken,
vertoonen niet de minste neiging, met de
protesten der wetenschap tegen de methode-
Zeileis in te stemmen.
En waar ook Berlijn al drie Zeileis-Institu
ten heeft en binnenkort de rechter zal moe
ten uitmaken, of Zellels een kwakzalver dan
wel een redder der menschheid is en ln het
laatste geval prof. Lazarus voor de gevol
gen van zijn aanval zal moeten opkomen,
kunt u zich voorstellen, dat we ln dit geval
heel wat meer belang stellen dan in de sluw#»
plannen van dien anderen Oostenrijker, die
ons zooeven glimlachend en tevreden verla
ten heeft.
H. v. 3.
DE STAD VAN DE BROEDERS EN
ZUSTERS.
Herrnhut, de stad van de broeders en zus
ters is, kort ge'eden, tot stad verheven. Wie
kent haar niet, althans van naam, d.ze
eigenaardigste aller steden. Een stad, waar
geen bioscoop, geen schouwburg, geen dans
zaal en waar het middelpunt de kerk is. En
deze kerk is een plaats, welke het meest
wordt bezocht en het middelpunt is van de
belangstelling van de bewoners. Van de 1501)
Inwoners zijn er toch minstens 13(0, die ge
regeld de kerk bezoeken. Maar aan een kerk
herinnert dit bedehuis niet. Er zijn geen
kerkramen en geen kerktorens en het in
wendige Is hier slechts een lessenaar, waar
aan de predikant, niet in tabbaard, doch in
een gewoon jasje, een redevoering houdt.
Zoo eigenaardig als de kerk is ook het
kerkhof. Hier ontbreekt alles, wat anders aan
een kerkhof doet denken. Er zijn geen graf
heuvels, noch grafzerken, de graven zijn ge
lijk gemaakt, de een zoowel als de andere.
De deur staat dag en nacht open en ieder
een kan het kerkhof bezoeken wanneer hij
wil. Zij, die hier een rustplaa's hebben ge
vonden, komen uit alle were'ckleelen, want
allen behooren tot de „groote broederschap".
En deze broedergemeente heeft haar ze ion
en gebruiken, haar eigenaardige kleedil be
houden, zooals ze wa~en sinds haar stlchtl"g
In het Jaar 1722. Onder elkaar noemen zij
zich de Hernhtitter broeders en zurters. Kl-e-
'dnc en /tin bu«tr>n"-wi->n
eenvoudig. Onderscheid van rang bestaat niet
Bier cn wUn worden niet gedronken. Kaart
spel is verboden. De vrouwen dragen linr.en
mutsjes met zijden bandjes, waarvan de kleur
verschillend is, in verband met de persoon,
welke de muts draagt. Meisjes, jonge vrou
wen, getrouwde vrouwen of weduwen dragen
resp. donkerroode, licht roode, blauwe of wit
te zijden bandjes om de muts,
