Het woord is aan...
47e Jaargang No. 14330
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 11 Maart 1930
HAARLEM S DAGBLAD
PIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEURi ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.2734, met Geïllustreerd Zondagsblad /0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kotn der
gemeente) 3-57^4- Franco per post door Nederland f 3.8734. Losse nummers
ƒ0.06. Geilt. Zondagsblad per 3 maanden ƒ05734, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukker^: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon No*.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: I—6 regels f L75. elke regel meer 0-35. Reclames
/0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 0.60^
elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f 025. elke regel meer /0-10. nitsl. i contant*
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 1 400.-, Duim I 250.-, Wijsvnger I 150.-, Elke andere vinger f 50.-. Ann- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
IJMUIDEN.
DE KONINGIN ZAL DE NIEUWE
SCHUTSLUIS OPENEN.
OP DINSDAG 29 APRIL.
Het Haagsch Correspondentiebureau
seint ons:
Naar wij vernemen heeft H. M. de Ko
ningin zich bereid verklaard, de nieuwe groo
te schutsluis in IJmoiden, die reeds den
naam „Noorder-sluis" heeft gekregen, plech
tig te openen. Als datum voor de plechtig
heid is Dinsdag 29 April vastgesteld.
DE KONINGIN IN UTRECHT.
DE OPENING VAN HET TWEEDE
GEBOUW.
Vanmorgen heeft de Koningin het tweede
gebouw van de Jaarbeurs geopend.
De oude Bisschopstad had zich in feest
gewaad gestoken. Uit tal van huizen, vooral
in den omtrek van het Centraal Station,
alsmede van de openbare gebouwen wapper
de de driekleur; de drukte in de straten en
niet minder het feit, dat de politie-agenten
voor deze bijzondere gelegenheid den blin
kenden helm droegen, gaven kleur en leven
aan het feestelijk aanzien der stad.
i De aankomst van het Koninklijk Paar.
Te 10 uur arriveerden de Koningin en de
Prins aan het Centraal Station te Utrecht,
vanwaar de hooge gasten zich met gevolg
per auto naar het Vreeburg begaven. Op het
station en langs den weg had zich een vrij
dichte menigte opgesteld, die het Koninklijk
Paar hartelijk toejuichte.
De vorstelijke personen werden in het Ad
ministratiegebouw ontvangen door de leden
van den Raad van Beheer en de leden van
Raad van Bestuur van de N. V. Mij. tot
Exploitatie van Jaarbeursgebouwen. Bij het
binnentreden van de kamer van den Raad
van Beheer bood de dochter van den voor
zitter, "mejuffrouw Fentener van Vlissingen,
de Koningin bloemen aan. Onmiddellijk
begaf het vorstelijk gezelschap zich daarop
door den hoofdingang van het eerste gebouw
naar het Jaarbeursrestaurant, dat eenvou
dig met palmen versierd was en waar een
tweehonderdtal genoodigden bijeen waren
gekomen, o.a. mr. dr. graaf van Lijnden van
Sandenburg, vice-president van den Raad
van State; de minister van Arbeid, Handel
en Nijverheid; dr. II. Th. 's Jacob, commissa
ris der Koningin in de provincie Utrecht; dr.
J. P. Fockema Andreae, burgemeester van
Utrecht, de gezanten van Amerika, Zuid-
Afrika, Frankrijk, België, Zwitserland, Oos
tenrijk, Tsjecho-Slowakije en Hongarije.
Toen de vorstelijke personen hadden plaats
genomen, nam de voorzitter van den Raad
van Beheer, de heer F. H. Fentener van Vlis
singen, het woord. In zijn zeer uitvoerige rede
herinnerde spreker aan het feit-, dat al wie
geen vreemdeling is in de economische ge
schiedenis van het vaderland, weten moet,
dat de leden van het Koninklijk Huis steeds
zijn vooraangegaan, indien het gold de be
langen van onze economische ontwikkeling
en onze volkswelvaart te behartigen. Na de
totstandkoming van het tweede gebouw in
den breede te hebben geihemoresrd, wierp
spreker vervolgens een terugblik in de ge
schiedenis van het Nederlandsche Jaarbeurs
instituut. waarna hij constateerde dat de dag
van heden zeer zeker voor de Jaarbeurs een
heuglijke dag, een blijde feestdag mag
heeten.
Na allen, die aan het tot stand komen van
het tweede <yebouw hebben meegewerkt,
dank te hebben gebracht, in de eerste plaats
aan de regeering, die zeide spreker ook
ditmaal bewezen heeft, in het voortbestaan
en gedijen der Nederlandsche Jaarbeurs een
landsbelang te zien, besloot spreker: Het
heeft Uwe Majesteit, onze Hooge Be
schermvrouwe, behaagd, persoonlijk de
plechtigheid der officleele opening te willen
verrichten. Ik heb reeds op de groote betee-
kenis, die dit feit voor ons heeft gewezen.
Moge* het te allen tijde in de herinnering
blijven van den tegenwoordigen en de ko
mende Raden van Beheer, opdat het hun tot
aansporing strekke, in goede zoowel ais- in
slechte tijden, hun bests krachten te wijden
aan den groei en den bloei van de Neder
landsche Jaarbeurs, (applaus.)
Nadat de rede was uitgesproken, verlieten
de vorstelijke personen de zaal en begaven
zich naar de plaats, waar het nieuwe gebouw
grenst aan het eerste gebouw. De toegang
tot het nieuwe gebouw was met esn guirlande
van bloemen afgesloten. Een plechtig mo
ment was het, toen het zoontje van wijlen
den eersten voorzitter der Jaarbeurs, de
jongeheer W. A. van Zijst aan H. M. op een
wit zijden kussen een hamer aanbood. Met
dit voorwerp sloeg de Koningin vervolgens
de guirlande door. Het hooge gezelschap be
gaf zich vervolgens door de nieuwe zalen van
het Jaarbeursgebouw naar de eerste verdie
ping om van het midden der dwarsgalerij het
Shakespeare
Wij zijn van de stof,
waar droomen van gemaakt zijn: 't Korte
leven
is van een slaap omringd.
interieur van het nieuwe Jaarbeursgedeelte
in oogenschouw te nemen. H M. werd op den
rondgang begeleid door den heer F. H.
Fentener van Vlissingen, terwijl Z.K.H. be
geleid werd door jhr. A. H. Op ten Noort,
vice-voorzitter van den Raad van Beheer.
Vervolgens begaven de vorstelijke personen
zich naar de dienzelfden morgen geopende
Internationale Tentoonstelling van Gemeen
telijke Openbare Werken.
Te ruim 11.30 uur verlieten de vorstelijke
personen met het gevolg de Jaarbeurs, waar
na door de binnenstad langs het Wilhelmina-
park naar het Diaconessenhuis werd gere
den. Dit bezoek, hetwelk een huiselijk ka
rakter droeg, gold het Zusterhuis en de zie
kenzalen. Vooral de patiënten toonden' zich
over deze vorstelijke belangstelling zeer ver
heugd.
MIJNRAMP IN ZUID-AFRIKA.
DERTIG DOODEN, ACHT GEWONDEN
LONDEN, 10 Maart V. D.) Uit Kaapstad
wordt gemeld, dat hedenmorgen in de mijn
in de nabijheid van Johannesburg tenge
volge van het breken van een kabel een volle
liftkooi naar beneden is gestort. Twee Euro
peanen en 28 inlanders werden gedood, ter
wijl twee Europeanen en zes inlanders wer
den gewond.
SPOORWEGONGELUK.
30 DOODEN.
NEW-YORK. 10 Maart (V. D.) In de nabij
heid van de badplaats Therezopolis in den
staat Rio de Janeiro is een personentrein ge
derailleerd. Tengevolge van het weigeren der
remmen stortte de trein in een afgrond van
175 Meter diepte. Tot nu toe zijn er 30 doo-
den geborgen, terwijl het aantal gewonden
thans 15 bedraagt. Bij de berging der slacht
offers speelden zich hartverscheurende too-
neelen af
BIOSCOOPRAMP IN JAPAN.
104 KINDEREN GEDOOD.
BERLIJN, 10 Maart (V. D.) Het „Acht Uhr-
Abendblatt" meldt uit Tokio:
In de Koreaansche havenstad Foe-Sen
heeft een ontzettende ramp plaats gehad,
welke aan 104 kinderen het leven heeft ge
kost.
Ter gelegenheid van het 25-jarig feest van
de Japansche overwinning bij Moekden was
in de vergaderzaal van het Chinkai-Marine-
station een bioscoopvoorstelling voor school
kinderen georganiseerd. Terwijl deze voor
stelling aan den gang was ontplofte een re
servoir, dat met naphtagas gevuld was. In
een oogenblik tijds stond de geheele zaal In
lichtelaaie. Slechts 25 kinderen konden ge
red worden, terwijl er 104 verbrandden; vier
werden er levensgevaarlijk gewond.
TECHNISCHE BESPREKINGEN
TER VLOOTCONFERENT1E.
LONDEN, 10 Maart (VD.) Het program
der Vlootconferentie is onverwacht veran
derd. In plaats van de politieke besprekin
gen tuschen Engeland, Frankrijk en Amerika
werden technische problemen besproken tus-
schen de vertegenwoordigers der drie mo
gendheden.
De eerste Lord van de admiraliteit en de
Fransche ministers van marine, kregen op
dracht om tezamen met technische deskun
digen en een Amerikaansch waarnemer deze
problemen te bestudeeren en zoo spoedig
mogelijk rapport uit te brengen aan de
leiders der delegaties. De zitting der hoofd
vertegenwoordigers is verdaagd tot van
middag 5 uur 30. Het officieel communique
deelt mede, dat de conferentie opnieuw terug
gekomen is op het probleem der tonnage en
■"-heepsklassen en dat de politieke onder
handelingen, tenminste officieel van de con
ferentie ver worden gehouden.
AUTO DOOR EEN TREIN
GEGREPEN.
NEW-YOEK. 10 Maart (V. D.i Nabij Florin
in den staat Pennsylvanië werd een automo
biel door een sneltrein gegrepen. De zes in
zittenden werden uit den auto geslingerd en
gedood. De trein derailleerde.
WONDEROLIE.
(Een rechter in Amerika heeft
een jongen, die leugenachtig
was en bovendien drie van de
zes dagen van school spijbelde,
veroordeeld tot twee lepels won
derolie per dag, toe te dienen
door zijn vader. Courantbe-
richt).
Vóór de mensch met aspirine
Heel zijn minder ernstig lijden,
Van zijn hoofdpijn tot zijn voet-zeer,
Afdoend meende te bestrijden.
Had een ander heilzaam middel
Haast een zelfde monopolie
Hoog vereerd voor tal van kwalen
Slikte men de wonderolie;
Met de neus stijf toegeknepen
En den afschuw op t gezicht
Gleed hét gladjes in het keelgat
Als een ritueelë plicht;
Mocht het buikpijn, maagpijn, hoofdpijn,
Kiespijn, oorpijn, haarpijn wezen.
Alles was met wonderolie
'Dat was t wonder) te genezen,
Met- de komst van de tabletten
Ging de olie uit de mode,
Pillen slik je onverschillig,
Wonderolie echter noode;
Maar het lijkt wel dat men heden
Meer weer van de olie hoort,
Zij het dan misschien voor kwalen
Van een ietwat ander soort;
Mussolini laat het dikwijls
Aan zijn onderdanen geven,
Als het eens mocht blijken dat ze
Niet voldoende voor hem beven,
En een rechter in de Staten
Heeft het in de keel gedwongen
Van een leugenachtig stouten
Dikwijls spijbelenden jongen;
Nou, ik hoop het voor dien rechter,
Dat die straf hem zal genezen,
Maar het hoeft toch naar mijn meening
Nog zoo zeker niet te wezen.
Eerder wordt hij in het kwade
Door dit middel nog gesterkt
Wonderolie heeft gespijbel
Dikwijls in de hand gewerkt.
P. GASUS.
DE POLITIEKE TOESTAND IN
DUITSCHLAND.
ONTBINDING VAN DEN RIJKSDAG?
BERLIJN, 19 Maart (V.D.) Naar omtrent
het bezoek van den Rijkskanselier Mueller
aan den Rijkspresident nog nader wordt ge
meld, heeft de Rijkskanselier den Rijkspre
sident Maandagochtend verslag uitgebracht
over den politieken toestand. In de daarop
gevolgde besprekingen heeft Rijkskanselier
Mueller van den Rijkspresident naar ge
meld wordt de onvoorwaardelijke machti
ging gekregen den Rijksdag te ontbinden, in
dien deze na de aanneming van het Young-
plan het nieuwe financieele program der re
geering niet zou goedkeuren.
Het financieel program zou dan, om vast
te houden aan den termijn van 24 Maart,
voorloopig overeenkomstig paragraaf 48 van
de Rijksgrondwet in werking worden gesteld
om een catastrophe tegen einde Maart te ver
mijden. Omtrent de bijzonderheden van de
machtiging, die de Rijkskanselier van den
Rijkspresident heeft ontvangen, kan nog
niets worden gemeld, zoodat afgewacht moet
worden of de Rijkskanselier Mueller van
deze machtiging van den Rijkspresident ge
bruik zal maken.
FRAUDE TE PAPENDRECHT.
Zaterdagavond werd in zijn woning te
Papendrecnt door de marechaussee gearres
teerd C. A., ontvanger dier gemeente, meldt
de Tel. De arrestatie had plaats in ver
band met een fraude, die in de administratie
zou zijn ontdekt en waarvan de ontvanger
onder verdenking staat. Het tekort beloop:,
waarschijnlijk een totaal van f 25.000 a
f 30.000. De boeken werden ter nader onder
zoek in beslag genomen. Nadat C. A. aan een
verhoor was onderworpen, is hij voorloopig
weer op vrije voeten gesteld.
NEDERLANDER IN TSJECHO-
SLOWAKIJE GEARRESTEERD.
Een internationaal oplichter.
Men meldt uit Praag aan de N.R.C.:
Te Zlin is een Nederlander, W„ gearres
teerd, die als journalist voor een Nederland
sche provinciale perscombinatie een studie
reis maakte door Tsjecho-Slowakije, waar
hij vroeger voordrachten had gehouden over
het minderhedenvraagstuk, die geen alge-
meene instemming vonden. Volgens de bla
den zou W. zich aan bedriegerijen hebben
schuldig gemaakt en zijn aanhouding zou
zijn geschied op aanwijzing van een kellner
te Zlin, wlen hij geld schuldig zou zijn ge
bleven. Het Pravo Ludl weet in dit verband
mee te deelen, dat W. een door de Neder
landsche politie gezocht internationaal op
lichter is, die dus zal moeten worden uitge
leverd. Van officleele Nederlandsche zijde
verklaart men ons, dat althans van het laat
ste op het Nederlandsche gezantschap niets
bekend is.
Een foto,
ito, genomen Jijdens den brand, die Zondagmorgen woedde in de Cacaofabriek ran de Erve H. de Jong te Wonnervere.
- l
Het Belangrijkste
H. M. de Koningin zal op Dinsdag 29 Aprü
de nieuwe schutsluis te IJ muiden openen.
(Ie blad. le pag.)
De koningin in Utrecht. De opening van het
nieuwe Jaarbeursgebouw.
(le blad, lc paf.)
De politieke toestand in Dultschland. Ont-
blnding van den Rijksdag?
(le blad, le pag.)
Het Britsche Lagerhuis bespreekt drie be-
langrijke kwesties.
(2e blad. le pag
Mijnramp in Zuid-Afrika. 30 dooden.
(le blad, le pag.)
Spoorwegongeluk in Rio de Janeiro. 30 dooden
(le blad, le pag.)
104 kinderen omgekomen bij een bioscoop-
brand in Japan.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN.
R. P.: Een Engelsch Geval.
(le blad, le pag.)
De secretaris-generaal, de heer W. Graadt
van Roggen over de Jaarbeurs en Handel
en Industrie.
(4e blad. pag. 1).
De Haarlemsche inzending op de Internatio
nale tentoonstelling van Openbare Werken
te Utrecht,
(4e blad. le pag.)
fVoor de laatste berichten zie men de 2e
pag. van het Eerste Blad).
HAARLEM, II Maart
Een Engelsch Geval.
Te Winchester, in Engeland. Is zekere Wil
liam Henry Podmore ter dood veroordeeld
wegens een moord, op 30 October 1928 dus
bijna anderhalf jaar geleden ln een geslo
ten ga-age te Southampton gepleegd op Vi
vian Messlter, agent van een handelshuis.
Podmore is 29 Jaar, van beroep mecanicien,
en recidivist. Maar dit laatste wil in dit geval
alleen zeggen dat hij meermalen diefstallen
heeft gepleegd en daarvoor veroordeeld is.
Geweldpleging is hem nóg nooit ten laste ge
legd. Hij heeft steeds ontkend, en ontkent
nog, dat hij iets met dezen moord uitstaande
zou hebben.
Het is een huiveringwekkend geval niet
zoozeer om de omstandigheden waarin de
moord bedreven Is, als wel vanwege de ver
oordeeling zelf. De Jury heeft het schuldig
uitgesproken op geen ander bewijsmateriaal
dan „circumstantial evidence". In Holland
zouden we zeggen: „aanwijzingen". In het
uitvoerige resumé dat de Lord Chief Justice,
Lord Hewart. gaf voor de jury zich terugtrok
om te beraadslagen, verklaarde de rechter
dit onomwonden. Het politle-onderzoek heeft
die aanwijzingen zeer zorgvuldig bijeenge
bracht, nadat het lijk van den vermoorde
pas twee maanden na de daad gevonden
was. Het heeft toen nog een Jaar geduurd
eer men de verdenking tegen Podmore sterk
genoeg achtte om hem ervoor in arrest te
stellen. Sindsdien heeft de zaak ln Engeland
sterk de aandacht getrokken, en de behan
deling in het Court of Assizes te Winchester
werd de climax. Alweer: niet omdat de
détails van den moord zoo buitengewoon ont
stellend of weerzinwekkend waren, en even
min omdat do verdachte een bijzonder dra
matische houding aannam hij was inte
gendeel bijzonder kalm, bijna suffig, en gaf
geen enkel blijk van emotie maar omdat
men zich algemeen afvroeg of deze man
veroordeeld zou worden.
Toen de jury terugkeerde, en de „foreman"
op de vraag van den rechter antwoordde
„Guilty" bleef de verdachte even kalm. De
Clerk of Arraigns" vroeg hem. volgens het
voorschri"-, van de wet, of hij nog een reden
aan te voeren had waarom hij niet veroor
deeld zo'i worden. Hij stond op, staarde den
rechter aan en sprak heel rustig: „Ik her
haal nog steeds, mijnheer, dat ik er niets
van afveet". Daarop sprak de rechter, ge
dekt met de zwarte baret, die alleen bij het
uitspreken van de „capital penalty" wordt
opgezet, het doodvonnis uit, en de verdedi
ger teekende onmiddellijk appèl aan. Er ls
eén beroep: op het Court of Appeal. Wordt
de verdachte in de tweede Instantie weer ter
dood veroordeeld, dan rest hem alleen de
kans op gratie, te verleenen door den koning.
In de practijk wil dat zeggen: de minister
van BInnenlandsche Zaken. De kans ls klein,
tenminste als het een man geldt. Vrouwen
krijgen in Engeland vrijwel altijd gratie,
mannen bijna nooit.
Dat men in Engeland onrustig gestemd Is
over deze zaak, blijkt wel uit de volgende
merkwaardige, korte „leader", die een van de
groote Londenscne dagbladen, de Dally News,
aan het vonnis wijdt:
„William Henry Podmore's zaak ls met
scrupuleuze eerlijkheid behandeld. HIJ ls we
gens moord veroordeeld door een Engelsche
jury die alles nauwlettend gevolgd heeft, na
dat al de verkrijgbare getuigenverk'aringen
gehoor* waren en een uitvoerig en goed-
gebalmceerd résumé van 1e zaak was gege
ven door een groot rechter. Toch ge'.ooven wij
dat iedereen het eens zal zijn met onze mee
ning, da*, dit speciaal een geval is waarin wij
dankbaar mogen zijn voor het bestaan van
een H~f van Appèl, om de zekerheid, dat
recht gedaan wordt, te verdubbelen. Meer
dan dat willen wtj bij den huldigen stand
van raken niet zeggen".
Wie tusschen de regels leest, komt hierbij
tot de volgende onmiskenbare ontdekkingen;