DE HAAGSCHE CODIFICATIE-CONFERENTIE. HAARLEM'S DAGBLAD De schoonheid van de nieuwe „Noorder- sluis". Het groote verschil tusschen oud en nieuw IJmuiden. De VisscherijschooL De geschiedenis van het instituut. Waar eens de weelderige Breesaap was. ,Zoo ontstaat een stad". DOOR L. A., MET TEEKEN1NGEN VAX WLADIMIR BIELKINE. ZATERDAG 15 MAART 1930 wof/n- bor?™ °°k hier be- zaaid met cijfers en driehoeken en cirkels, en de jeugdige voorhoofden zijn ook hier ge fronsten hei bezoek van twee menschen van de courant, vormt natuurlijk een wel kome afleiding. Maar het is de vraag of de leerlingen van zekere klasse van de Visscherij school het ons ooit vergeven zullen dat wij het lesrooster in de war stuurden: Het was prachtig weer. een zeiltochtje stond op het programma van dien dagmaar bij be schikking van den directeur werd besloten dat de jongens ter demonstratie in de boet- zaal werken zouden.... Dat moesten wij toch zien, niet waar? Het was wel de moeite waard. Maar ach teraf spijt het- me toch dat ik mij het prak tisch onderricht op het water niet heb laten demonstreeren. De teekenaar denkt er an ders over. Die heeft hartarondigen afkeer van alles wat golfslag is. Het teekenen van de zee maakt hem al draaierig.. De heer Duycklnck Sander leidde ons door het mooie gebouw aan de Havenkade. Wij klauterden naar de hoogste verdieping, be traden de wei-doortimmerde hechte zolders, en beklommen den stijlen ladder die naar het platvorm op den uitkijktoren voert. De heer Sander tilde het zware luik op en toen wij onze hoofden boven den rand uit staken, werden wij de frissche zeewind gewaar. an de monumentale schoonheid van IJmuiden's nieuwe schutsluis, „De Noordersluls" zij dit slotartikel in de eerste plaats gewijd: Voor het ontmoeten van de waarachtige schoonheid, vinden wij het dikwijls noodza kelijk om ver terug te gaan in de eeuwen, waar de resultaten liggen van het dikwijls religieuze gemeenschappelijke ideaal eener gansche natie: de onvergankelijke monumen ten der oudheid, de tempels, of de indruk wekkend eenvoudige pyramiden, die voor iedere generatie opnieuw, getuigenis afleg gen van een diepe wetenschap van zuiverheid en eerlijkheid van vorm. Het zou echter kortzichtig zijn, als wij in dezen tijd niet tot de erkenning wilden komen, van het even eens aanwezig zijn van een krachtigen drang naar schoonheid. De nieuwe „Noordersluis" is er onder anderen, om dit te bewijzen. En juist het feit, dat dit bouwwerk geheel ten dienste gemaakt moest worden aan zeer zware practische eischen, rechtvaardigt onze diepe bewondering. Wfj zien hier, hoe uit duizenden tonnen gewapend beton, een monument is ontstaan, dat imponeert door den ontzaggelijken om vang, den ernst-igen eenvoud en de stoere con ceptie die nergens grof aandoet, doch veeleer door de logische oplossingen, het ontbreken van ieder pompeus detail, en de ligging in het open ruime landschap, de gedachte wekt aan iets lichts, iets fijns, iets opwekkends. Er ligt een wereld van verschil tusschen de nieuwe schutsluis en oud-LJmuiden. Een ver schil dat symbolische beteekenis heeft. Wel licht nergens anders in Nederland, is de be wustwording van den goeden smaak zoo de monstratief aan den dag getreden, als in IJmuiden. Aan den kant van het oude dorp niets dan een duffe, karakterlooze, wrevelig stemmende opeenstapeling van steen en ijzer; de oude sluizen onderscheiden zich in niets van deze vervelende stijlloosheid. Maar aan den overkant ligt ln de beton nen muren die statig uit het diepe water op rijzen, de klare, grootsche, verheffende een voud gevangen! Zij maakt met de hooge, naaldfijne lichtmast-en op de sluismuren, de iragiele versiering in den top, de twee nog hoogere betonnen masten, met aan den bo venkant de ronde, naar boven toe kleiner wordende schijven, de woorden van Anatole France waar, geschreven voor een ander mo nument: lourde comme un éléphant et fine comme un insecte(Zwaar als een olifant en fijn als een insect). En aan den einder klimmen de logge vor men van de hoogovens tegen den hemel op. Zij hullen zich in veelkleurige sluiers van rook en roet en stoom. Op Dinsdag 29 April, zal H. M. de Koningin de „Noordei sluis" openen en daar mede zal de ontwikkelingsgeschiedenis van dit bouwwerk voltooid zijn. In 1917 werd de wet aangenomen, waarbij tot den bouw van een nieuwe groote sluis werd besloten. De kolk werd 500 meter lang, 50 meter breed, en op de drempels 1425 meter diep. (Bij normaal laag water) Met de uitvoering van de betonwerken de zer sluis de grootste ter wereld werd in 1923 begonnen. Het muurwerk rust op 18500 palen en damplanken. In totaal werd 260.000 kubieke meter gewapend beton verwerkt. De drie geweldige roldeuren wegen te zamen ruim drie millioen, zeshonderd duizend kilo gram. Twintig millioen kubieke meter grond moest voor den bouw van deze sluis worden verwerkt. Het grootste gedeelte van den grond werd gebruikt voor de ophooging van Amsterdamsch bouwterrein. Het werk kostte ruim achttien millioen gulden. Met de acht honderd millioen emmers water die uit den sluisput gepompt werden, leschten de Noord- Hollanders hun dorst, het werd naar de pro vinciale prise d'eau te Wijk aan Zee geperst. En nu nog lets over „De Visscherij school" !n IJmuiden. Zij is gelegen aan de Havenkade. De basis voor deze school werd ln het begin dezer eeuw gelegd. Toen zag men in, dat een bloeiende zeevisschershaven niet buiten een dergelijk instituut kon. Eén van de manieren om de bevolking vooruit te helpen was het stichten van een school ten dienste van het visscherijbedrijf. Een dubbel doel moest wor den nagestreefd, de „bevarenen" moesten zich op deze inrichting verder kunnen be kwamen en de jongeren moesten er een op leiding vinden, die hun makkelijk een plaats op één der visschersschepen zou bezorgen. Particulieren en directies *van groote plaat selijke ondernemingen hielpen de idee ten uitvoer brengen en zoo werden bij konink lijk besluit van 4 October 1905 de statuten der vereeniging „Visscherijschool te IJmui den" goedgekeurd. Vele moeilijkheden moe sten natuurlijk overwonnen worden. Aanvankelijk werden de cursussen voor de rijksdiploma's voor stuurman, schipper, ma chinist of machinist-stoker ter visscherij, in een gehuurde lokaliteit gehouden. De leer gangen konden echter niet klassikaal zijn, daar het- bedrijf in IJmuiden geen seizoen- rust kent. De lessen moesten dus hoofdelijk gegeven worden en dat vergde zeer veel in spanning van het personeel. Doch, alle on vermijdelijke hindernissen ten spijt, men slaagde er in, ieder jaar een behoorlijk aan tal leerlingen voor de examens gereed te maken. „Gezicht van den toren", of ,jioe de di recteur van de school ons den iceg wees". In 1910 werd de vereeniging opgeheven. De gemeente Velsen nam haar werk over en r<? r gen deur pan de Jfoordersluis?, stichtte met rijks- en provinciale subsidie een „Gemeentelijke Visscherijschool". Het onder wijs werd nu in één der gemeentescholen ge geven. Ook hier moest men met de oude moeilijkheden vechten, waarvan het ongere gelde bezoek wel de voornaamste was. Het avondonderwijs voor jongens echter genoot een grooten toeloop. In 1926 werden de korte cursussen voor het diploma „Kennis van het aanvaringsreglement" ingesteld, die ook veel succes hadden. In 1914 en 1915 was het aantal leerlingen zóó groot, dat men besloot op de Havenkade een zelfstandig schoolgebouw te zetten. Zoo zag de directeur, de heer Duycklnck Sander, ae school steeds groeien. Het splitsen van een stalen stag. In den uitgebreldsten zin, wordt getracht Jongelui op te leiden tot het visscherij be drijf. Een belangrijk verschijnsel is, dat van de bevolking den drang uit ging, tot het geven van algemeen zeevaartkundig onder wijs. In het begin moesten verzoeken van dien geest steeds worden afgewezen; de wenschen werden echter steeds dringender en tenslotte ging men er dan maar toe over een cursus in te stellen, die de jongelui op leidde voor toelating tot een zeevaart school. Dat het echter de diepe wensch van velen is, dat de visscherijschool een zeevaartschool mag worden, behoeft geen betoog. Visscherijschool! Hoe stelt ge n dat voor? Een zonnige dag; vóór u ligt het Noordzee kanaal, op den achtergrond teekenen zich vaag in den mist, de pieren af. Onder bezeilden wind loopt een sloep met een prettig gangetje de trawlerhaven bin nen; „dat zijn de jongens van de visscherij school", zegt onze begeleider. Een groot lokaal: Aan den langen wand ligt het voorland van de jeugd die dit insti tuut bezoekt: een vrij groot model van een zeilboot onder volledige tuigage. De muren zijn behangen met tallooze gereedschappen en scheepsbenoodigdheden. De jongens komen binnen en binden zich een voorschoot voor. Ieder van hen zet zich aan een be paalde bezigheid: De een gaat touw splitsen, de ander splitst een oog aan een onhandel- baren stalen stag. De derde gaat een net boeten, drie anderen scharen zich om een peilinstrument en demonstreeren de werking er vanen zoo verrichten allen practisch werk; ls het niet in de groote boetzaal, dan is het ln de smederij, opdat de handen, straks aan boord, niet vreemd zullen staan. Dit is de aardige kant van de visscherij school Maar er wordt ook geblokt. De gewone leslokalen onderscheiden zich in bijna niets van de ruimten tusschen vier muren, waar de Jong landrotten „gevangen" gehouden Van de Visscherijschool af, heeft men prachtig gezicht op IJmuiden, Velsen, De Breesaap en Beverwijk, en bij helder weer op Zandvoort en Wijk aan Zee. Maar het was heiïg dien dag. Wij konden nog maar ter nauwernood zien, dat IJmuiden vastge groeid is aan Velsen en Velsen aan Santpoort Beneden ons, rechts, lag het oude. het schots en scheef gebouwde, het in het geheel niet schilderachtige IJmuiden. Links, aan Splitsen. ffetten-Boeten, 'l. den rand der duinen het nieuwe, ru!m ge bouwde IJmuiden. In het noorden stonden de reuzen met de stalen voeten en de gloeien de rompen, die dag en nacht werkende hoogovens en vlak voor ons, in blauw en grijs en bruin, onder een dunnen nevel, lag de trawlerhaven, bont en bedrijvig, altijd interessant. En ruim vijftig Jaar geleden was hier de Breesaap. de rijke, weelderige Breesaap, het prachtig duinlandschap dat in een halve eeuw opgeslokt werd, om plaats te maken voor één der grootste vlsschershavens van 't '•ontinent. Hier en daar. vooral naar het Noorden, groeit als wild vleesch uit een wond het blonde, beboschte duin uit den doorwoelden, plat-getrapten bodem. Maar het ijzer, het steen, het ecment, de fundamenten en muren, de geweldige blokken gewapend beton, rus tend op de duizenden betonnen palen ea damwanden, zijn sterker dan de natuur.... Zoo ontstaat een stad. Hoe meer rechtsvoorschriften, hoe grooter de rechtsonzekerheid, zoo wordt wel eens spottend opgemerkt, wanneer de wetgever zich beijvert allerlei kwesties in wet of ver ordening te regelen. Uitbreiding van het aantal rechtsbepalingen, zoo voegen dezelf de spotlustige critici er dan nog aan toe, levert tenminste een voordeel op nd. voor de advocaten, die elkaar dan weer met om vangrijker materiaal te lijf kunnen gaan. Natuurlijk zit er wel iets juists in deze spotternij, maar aan den anderen kant valt het toch zeker niet te ontkennen, dat in de samenleving de grootste en tevens meest be denkelijke wrijvingen kunnen ontstaan door gebrek aan rechtsvoorschriften. Waar het Recht zwijgt, doet zich een al te wijd veld voor eigenrichting voor. Vergelijkt men b.v. den normalen gang van zaken binnen een staat in onze dagen met wat er zich eenige eeuwen terug afspeelde, dan springt het toch wel onmiddellijk in het oog, dat de groei van het Recht en van de Rechtsorde, het bezigen van het Geweld om zichzelf (zoogenaamd) recht te verschaffen, feitelijk geheel en al verdrongen heeft. •Soortgelijke ontwikkeling vindt natuurlijk ook plaats op het gebied van de verhoudin gen tusschen staten. Naar mate ten aanzien van internationale geschillen het volken recht meer en duidelijker spreekt, zal het gemakkelijker worden van het Geweld, van het tusschenstaatsche vuistrecht of wel de eigenrichting, afstand te doen. Het behoeft dus wel geen betoog, dat het met het oog op de internationale rechtsorde van het grootste belang is, dat het volken recht, dat in zoo menig opzicht nog vaag is, of zelfs zwijgt, tot verdere ontwikkeling komt. Nog rijn er tal van onderwerpen, die op het terrein der internationale betrekkin gen liggen, waaromtrent eenheid en dus ze kerheid in het recht verre te zoeken is. Geen wonder dan ook, dat de Volkenbond reeds eenige jaren geleden het initiatief heeft genomen om hierin te gaan voorzien door ook zorg te gaan dragen voor wat dan heet „codificatie van volkenrecht'", het in ternationaal vaststellen van zekere eenheid ln regels, die tot dusverre nog een te veel aan verscheidenheid lieten zien, met als ge volg rechtscon trasten in plaats van rechts - overeenstemming. Het is de door den Volkenbond voorbereide en bijeengeroepen Haagsche conferentie voor codificatie, die zich met dit werk zal bezig houden en die omtrent een drietal onderwer pen zal trachten Internationaal aanvaarde regelingen in het leven te roepen. Die drie onderwerpen betreffen de natio naliteit, de territoriale wateren en de aan sprakelijkheid van den staat voor op rijn grondgebied aan vreemdelingen toegebrach te schade. Allicht zal er later, wanneer de conferentie eenmaal goed op gang ls, nog wel eens aanleiding zijn nader op een of meer van die onderwerpen zelf in te gaan. Thans meen ik er alleen op te moeten wij zen, dat degene, die van oordeel zou wezen, dat men het programma wel heel klein heeft gemaakt, den plank mis slaat. Zeker, op den duur zal men steeds meer onderwerpen die nu nog internationale rechtsonzekerheid op leveren, voor codificate moeten trachten aan te pakken, doch het heeft geen zin al te vee! hooi tegelijk op rijn vork te nemen. Op grond van diepgaand onderzoek is een door den Volkenbond met het oog op de codificatie in gestelde commissie van zeer deskundige rechtsgeleerden tot de conclusie gekomen, dat deze drie onderwerpen rijp waren om in een codificatieconferentie aan de orde te ko men. En wie den moed zou hebben om de drie dik!-e boekdeelen te raadplegen, waarin de commissie, welke de Haagsche bijeen komst heeft voorbereid, de resultaten van haar onderzoek en van haar arbeid heeft neergelegd, die zou terstond ontdekken, dat zelfs reeds het terrein, dat men nu gaat be treden nog vol voetangels en klemmen ligt. Men mag dan ook reeds heel blij zijn, wan neer de paar honderd rechtsgeleerden, die thans ln de Residentie gastvrijheid genieten een kleine veertig landen zonden delega ties, die elk verscheidene leden, deskundigen enz. tellen, vooral ook omdat men voor ieder van de onderwerpen, die eerst in commissie vergaderingen zullen worden behandeld, een deskundige heeft aangewezen voor Paschen hun taak tot een goed einde ge bracht zullen hebben. Daarmee ware een nieuwe stap gezet op het pad dat de Volkenbond heeft te bewan delen om te komen tot een steeds hechtere internationale rechtsorganisatie. Een begin met codificatie van volken recht is indertijd gemaakt door de Haag sche vredesconferenties van 1899 en 1907, die ln 1915 voortzetting zouden hebben gehad, ware niet een Jaar vroeger de wereldoorlog uitgebroken. In hoofdzaak was het toen echter codificatie van oorlogsrecht, waarmee men zich had bezig gehouden, al moge niet vergeten worden, dat de conventie tot vreed zame beslechting van internationale geschil len van die conferenties afkomstig ls. Wat men nü gaat doen zal codificatie van vredesrecht, rijn. Vooral op grond van de overweging, dat men ln zekeren zin het werk van den Haag zooals het werk der vre desconferenties in de historie bekend staat thans wil voortzetten (gedachte, die in t bijzonder ook den Amerikanen zeer aange naam is) heeft men te Genève besloten, dat deze conferentie in de stad, die niet zonder reden als het Mekka van de beoefenaars en de dienaren van het volkenrecht geroemd wordt, bijeen zou komen. Moge zij zulke gun stige resultaten opleveren, dat de interna tionale gemeenschap er in belangrijke mate van zal profiteeren, wat zeker niet ln de laat ste plaats de Nederlandsche bevolking van harte zal toejuichen, verheugd over het feit, dat ook op die wijze aan den naam van Ne derland en van den Haag nieuwe luister zal worden bijgezet. Dr. E. v. RAALTE. DIERGENEESKUNDE. Tegenwoordig worden ook merkwaardige operaties aan dieren verricht. Honden krijgen kunst-ledematen en val- sche tanden en alle uitvindingen, die den laatsten tijd op medisch terrein zijn gedaan, kunnen ook op dieren wovdon toegepast. Ook dieren krijgen thans een radlum-behande- llng en worden behandeld met ultra-violette en X-stralen. Zelfs verjongingsoperaties zijn op dieren toegepast. Esn hond van 16 jaar, die geheel afgeleefd was en nauwelijks meer in staat tot loopen, onderging zulk een operatie en is nu weer jong en krachtig. Gebroken ledematen worden niet meer ln gips gezet, maar zij worden gemasseerd, zoo dat zij niet stijf blijven. Reeds lang worden vreemde voorwerpen langs operatieven weg uit de magen van honden gehaald. Onlangs bleek bij zulk een operatie dat de maag van een hond het vol gende bevatte; 67 spijkers van verschillende grootte, twee schroeven, drie grendels, een boordknoopje en een stuk anthraciet Het geheel woog meer dan 3 pond.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 5