Het woord is aan...
47e Jaargang No. 14341
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 24 Maart 1930
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEURENi J. C PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEURi ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad f0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.5754. Franco per post door Nederland 3 8754. Losse nummers
ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 10-5754, franco per po»t-
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerg: Zutder Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENT1EN l 1—5 regels 1.79. elke regel meer (U5. Reclames
/0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbtd 14 regel» /0.(jQ,
elke regel meer 0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 1—4 reg. f025. elke regel meer /0.10. oitsl. contant*
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog I 400.-. Duim f 250.-. Wijsvinger I 150.-. Elke andere vinger f 50.-. Ann- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
ERNSTIGE BRAND TE NIJMEGEN
OUDE VROUW IN DE VLAMMEN
OMGEKOMEN.
Zaterdag- omstreeks twee uur heeft te Nij
megen een ernstige brand gewoed in de ban
ketbakkerij der firma Van den Dun gen, ge
legen tusschen de Broerstraat en de Schei
demakers gracht. De brand ontstond in het
pakhuis, waarboven wonen de beide oude
dames S.
T-^en de brandweer werd gewaarschuwd
Stond het pakhuis reeds in lichte laaie. On
middellijk werden pogingen in het werk ge
steld om de beide viouwen te redden. Toen
de brandweer het huis binnendrong sloegen
de vlammen reeds door de verbindingsgang,
welke naar de kamer der beide vrouwen le:dt.
Een hunner kon nog met uiterste krachts
inspanning worden gered, doch de 72-jarige
vrouw S. kwam jammerlijk in de vlam
men om.
De brand duurde nog een uur voort. Het
géheele pakhuis aan de zijde der Schelde-
makersgracht is uitgebrand. De schade wordt
door verzekering gedekt. De oorzaak van den
brand is onbekend.
STAKING VAN MEUBELMAKERS
VOORKOMEN.
t Gezeüenorganisatles aanvaarden het
accoord.
Het dreigend conflict ïn het meubelma
kers- en behangersbedrijf, waarbij ruim 800
arbeiders betrokken zouden zijn, is voorko
men. De nadere onderhandelingen tusschen
vertegenwoordigers van de werkgevers- en
werknemersorganisaties hadden, in begin
sel geleid tot overeenstemming inzake de
regeling der loon- en arbeidsvoorwaarden.
Naar de Crt. verneemt, hebben Zaterdag
te Rotterdam, den Haag en Amsterdam ge
houden ledenvergaderingen van de drie sa
menwerkende gezellenorganisaties het ad
vies van de hoofdbesturen om het accoord
te aanvaarden geaccepteerd. De tegen
Maandag in een ultimatum aangekondigde
werkstakingen gaan dus niet door.
VIJF KINDEREN BEDWELMD.
In een Amsterdamsche Zondag
school.
Zondagmorgen ls er eenige ongerustheid
jgeweest in een lokaal van de buurtvereeni-
ging Jacob Maris aan het Jacob Marisplein
te Amsterdam meldt de Crt. In dit lokaal,
dat het eigendom is van de gemeente, ont
ving een aantal kinderen godsdienstonder
wijs.
Plotseling deden er enkelen vreemd. Zij waren
kennelijk onwel geworden. Een jongen en
vier meisjes gevoelden zich duizelig. De G.
GJX werd door de politie van het aangren
zende posthuis gewaarschuwd. Vier der kin
deren waren spoedig eenigszins opgeknapt-
Zij werden per auto van den G.G-D. naar
hun woningen in de buurt vervoerd. Een
meisje echter is voor alle zekerheid ter ob
servatie in het Wilhelmlnagasthuis opgeno
men. Toen de consternatie wat geluwd was
en de overige kinderen naar huis waren
bleek dat de afvoer van de gaskachel ver
stopt was geraakt, waardoor de gassen zich
in het lokaal hadden verspreid. De tosstand
van het meisje dat in het gasthuis ls opge
nomen is niet ernstig.
EEN VIER- EN EEN ZESLING.
PARIJS, 23 Maart (VD.) Een 29-jarlge
landbouwersvrouw uit de omgeving van
Lyon, die reeds moeder van twee kinderen is,
is gisteren bevallen van een vierling. Uit Rio
de Janeiro wordt gemeld, dat in Brazilië, in
de nabijheid van Para een vrouw zou zijn be
vallen van een zesling, waarvan alle zes kin
deren het goed maken.
E. Temple Thurston:
Want waar men ook gaat in deze wereld
o/ men onderweg is naar de hoogste tóp-
gen oj naar de diepste diepten het leven
is zoo mooi o/ zoo leelijk, als men. het zelf
zien wil.
MASSA-ONTSLAG VAN
MIJNWERKERS.
Een adres aan den minister van
Waterstaat.
Het Hoofdbestuur van den Alg. Ned. Mljn-
werkersbond heeft aan den minister van
Waterstaat een adres gezonden naar aanlei-
ling van het feit, dat de mijnondernemers
groote aantallen mijnwerkers (per 1 April
ongeveer 300) ontslaan, terwijl zij tegelijker
tijd groote aantallen, meestal buitenland-
sche arbeiders tewerkstellen.
In het adres wordt er op gewezen, dat de
mijnondernemers in 1929 groote aantallen
mijnwerkers uit het buitenland hebben laten
komen en Nederlandsche arbeiders hebben
afgewezen. Nu deze buitenlandsche arbeiders
zich eenmaal in Limburg hebben gevestigd,
worden weer groote aantallen van hen. be
nevens een aantal Nederlandsche arbeiders
ontslagen en daarvoor weer nieuwe buiten
landsche arbeiders tewerk gesteld. Vragen
die betrokken arbeiders naar de reden van
die ontslagen, dan wordt hun als regel ge
antwoord. dat de arbeiders bij ontslag
neming ook geen reden op behoeven te geven
en dus ook de werkgevers dit niet wenschen
te doen.
Intusschen wordt door deze handelwijze
in honderden gezinnen nameloos leed ver
oorzaakt. de gemeentebesturen zullen in
moeilijkheden komen door de vergrooting
van het aantal armlastigen, terwijl wellicht
een deel der vreemdelingen wegens het ont
breken van middelen van bestaan over de
grens geleid zal worden.
Het hoofdbestuur van den Ned. Mijnwer-
kersbond acht deze willekeurige kandelingen
der mijnondernemers tegenover de op ver
schillende beloften naar Limburg gekomen
abeiders, een groot nadeel voor de Zuid-
Limburgsche bevolking en de mijngemeenten.
Het verzoekt daarom den minister van
Waterstaat bij de mijnondernemingen er op
aan te dringen die willekeurige ontslag
aanzeggingen in te trekken en in de toe
komst alvorens tot massa-ontslagen wordt
overgegaan, overleg te plegen met de vak
organisaties.
BESMET SCHIP IN DE
ROTTERDAMSCHE HAVEN.
DRIE PESTGEVALLEN AAN BOORD
GEHAD.
Dezer dagen kwam in de Rotterdamsche
haven het Belgische stoomschip „Gouver
neur de Lantsheere" met de gele vlag in top.
Het schip is afkomstig uit Zuid-Amerika.
Tijdens de reis deden zich drie gevallen van
builenpest voor, waarvan twee met doode-
lijken afloop. De derde patiënt is te Rio de
Janeiro in het hospitaal achtergelaten. In
deze haven heeft het schip gezondheidsmaat
regelen ondergaan. Na vertrek uit Rio de
Janeiro hebben zich geen verdere gevallen
van builenpest meer voorgedaan.
Daar in overleg met den inspecteur voor
de Volksgezondheid en de directeur van den
Gemeentelijken Ontsmettingsdienst de ont-
ratting in Zuid-Amerika niet voldoende ge
acht wordt, moest het schip voor de lossing
opnieuw ontrat worden, terwijl de beman
ning voorloopig onder toezicht blijft
VAN EEN TRAMWAGEN GEVALLEN
Zaterdagmiddag zat de 15-jarige J. V. op
het Soendaplein op de treeplank van een
bijwagen van de tram. Toen de tram ging
rijden viel de jongen er af. Hij brak een dij
been. Een lid van den Ongevaliendienst heeft
hem verbonden, waarop de jongen vervoerd
ls naar het Groote Gasthuis.
Ook in Spanje heeft het hooge water veel schade aangericht. Hierboven een foto van
de verwoestingen in Saragossa.
HAARLEM, 24 Maart.
OxfordCambridge.
In de reeks groote jaarlijksche sportge
beurtenissen, waarvoor heel Engeland zich
interesseert, neemt ..the Boat Race" de
ontmoeting tusschen de achten van de uni
versiteiten van Oxford en Cambridge, over
een traject van bijna zeven K.M. lengte
een zeer hooge plaats in. Niet de hoogste,
want die valt ongetwijfeld ten deel aan het
hoofdnummer van de hyppische sport, de
Derby, waarbij minstens honderdduizend
menschen de lastige reis naar Epsom onder
nemen, om een kleine dertig driejarige ren
paarden gedurende tweeënhalve minuut te
zien rennen over een baan van 2400 M. (Ik
stel het nu nog erg mooi voor, want eigenlijk
is. door het geaccidenteerde terrein en het
vele struikgewas, maar de helft van de race
te zien). Andere nationale sportgebeurtenis
sen in Engeland, zooals de Grand National
te Aintree, de Cup Final te Wembley, de
cricketmatches OxfordCambridge en Eton
Harrow op Lords' Cricketground, de roei-
week te Henley, het groote tennistournooi te
Wimbledon en de rugbymatch Engeland
Schotland te Twickenham, trekken weliswaar
groote publieke belangstelling, maar kunnen
toch de populariteit van de Boat Race niet
evenaren.
Het blijft een moeilijk verklaarbaar geval,
want de roeisport is geenszins een volkssport
In Engeland, en Oxford en Cambridge zijn
de universiteiten van de aristocratie en het
meest welgestelde deel der bevolking. Zonen
en dochters van ouders met bescheiden
beurzen gaan naar de andere hoogescholen
Bovendien voelen de studenten van Oxford
en Cambridge zich veelal nogal erg. speciaal
de eersten, wier speciale accent, bekend als
„the Oxford drawl" in Engeland hetzelfde
soort reputatie heeft als „Haègsch" bij ons.
Niettemin interesseert de vox popull zich
hevig voor dezen on-democratischen roei-
wedstrijd, en de straatventer te Putney is
even fel partijganger als bijvoorbeeld Lord
So-and-so, markies, met een voorvaderlijk
kasteel in Buckinghamshire, een paleis
achtig huis in Londen en een heele reeks
kwartieren in zijn wapen.
Misschien komt het in zekere mate door
het. onbetwist-zuivere amateurisme van den
strijd. Hetzelfde verschijnsel is tenminste
altijd merkbaar als de Corinthians, ama
teur-voetbalclub VP-r- zeer oude standing, in
de Cup tegen de professionals uitkomen. On
veranderlijk is dan de groote meerderheid
van het arbeiderspubliek op de hand van de
amateurs, en geen enkele club trekt zulke
geweldige menschenmassaas als zij, wanneer
zij het weer eens tegen de profs oonemen.
Maar de nobele traditie, aan de Boat Race
verbonden, is toch blijkbaar de hoofdreden
van haar ontzaglijke populariteit. Iedere
Brit, tot welke klasse der samenleving en
tot welke politieke partij hij ook behoort, is
in zijn hart een vereerder der traditie. Hij
houdt van de gecostumeerde optochten bij
de opening van het parlement en bij de in
stallatie van den Lord Mayor van Londen.
Hij houdt op dezelfde wijze van de Derby als
van de Boat Race.
Dit jaar is de belangstelling grooter dan
ooit omdat een reeks overwinningen in de
laatste jaren Cambridee eindelijk gelijk ge
bracht heeft met Oxford. Beide hebben nu
veertig maal gewonnen, sinds 1829 en de
vroote vraa? is. wie nu de Ieidin«r zal nemen.
Op 12 Anril zal de croote strijd gestreden
worden. Oxford is Vrijdag al te Putnev ge
arriveerd. waar het laatste deel der oefenin
een on de wedi+riidbaan ze'f g°houden wordt.
Cambridge oefent nog te Henlev. maar zal
ook eerstdaags te Putnev verschilnen. Daar
komen dagelijks duizenden de orienbaantjes
gadeslaan, en de kranten geven eiken dag
beschouwingen en gedetailleerde bijzonder
heden ten beste over de ploegen, terwijl
prompt vooruit bericht wordt 'hoe laat zij
precies den volgenden dag uit zullen gaan.
Oxford schijnt een betere ploeg te hebben
dan in jaren het geval is geweest, Cam
bridge maakt daarentegen een minder goe
den indruk dan verleden jaar. zoodat de
soanning groot is en de Oxford-aanhangers
vol hoon zijn dat hun recente serie neder
lagen beëindigd zal worden. Dergelijke series
zijn trouwens in de historie van de Boat
Race meermalen voorgekomen, en Oxford
heeft er voor den ooriog zelf een grooten
voorsprong mee gehaald.
Intusschen kan er in drie weken nog veel
veranderen in den vorm van de ploegen, zoo
dat eigenlijk nog niemand iets van het. resul
taat voorspellen kan. Maar de kwaliteiten
van eiken roeier worden voortdurend aan
beschouwingen onderworpen, en een ware
ooschudding is verwekt doordat Haig-
Thomas, de Cambridge-coach. Vrijdag nr. 3
en nr. 7 in zijn ploeg van plaats heeft la
ten verwisselen. In dit stadium van de trai
ning worden zulke wijzigingen in de opstel
ling zelden meer gewaagd. Bovendien wou de
coach niet zeggen of hij de verandering zou
handhaven, zoodat men dit geval niet als
een teeken van zelfvertrouwen bij Cam
bridge beschouwt.
De malste kleinigheden over de roeiers
worden met nadruk vermeld. Nr 2 van Ox
ford is de eenige roeier in de ploeg die een
bril draagt. Erg belangrijk! Er is bij een
oefening een stukje van zijn riemblad afge
broken. Vreeselijk! Stuurman Durbridgc
heeft niet zoo'n stentor-stem als de Cam-
bridge-stuurman van twee Jaar geleden,
maar hij articuleert bijzonder goed
Dit alles is nogal erg dwaas. Het neemt niet
weg dat het tenslotte een mooie sportieve
strijd wordt, en dat een race over een zoo
geweldige baanlengte als zeven K.M. inder
daad een groote prestatie van langdurige,
hardnekkige voorbereiding, van uithoudings
vermogen en van stalen wil beteekent. Het ls
de eenige roei wed strijd ter wereld, die over
zoo langen afstand wordt gehouden.
Niet meer dan een paar honderd menschen
aan boord van volgbooten, kunnen de heele
race volgen De ettelijke tienduizenden langs
den wal en op Hammersmith- en Barnes
Bridge zien er elk maar een st-ukje van. Mee
rijden ls verboden en trouwens op het smalle
jaagpad, vol menschen, onuitvoerbaar. Maar
vele luidsprekers rapporteeren het verloop
van den strijd.
's Avonds heeft de Londensehe politie ge
woonlijk nogal veel tact noodig om de daden
der winnende universiteit binnen zekere ruim
getrokken grenzen te houden. Maar de Lon
densehe politie heeft daarbij ook een Boat
Race-traditie van ruim een eeuw.
R. P.
DE STEM VAN HET HART.
(De kleinzoon van 's werelds
rijks en man. Rockefeller,
verklaarde dezer dagen aan
een verslaggever, dat hij nu
hij zijn studie heeft beëln
digd,, van plan is te trouwen.
Daags na publicatie van deze
bekentenis ontving de jonge
Rockefeller reeds huwelijks,
aanbiedingen van 500
vrouwen).
Kijk. een jongeman wil trouwen.
En daar biedt een leger vrouwen
Zich vrijwillig bij hem an.
Zonder aarzelen haar leven
Zoo maar aan een man te geven,
Nou, wat zegt u daar wc», van?
Nauw zijn studie nog ten einde,
Of daar stroomen ze van heinde
En van verre bij hem aan.
Nadat ik dit had gelezen.
Dat verklaar ik grif bij deze.
Was 'k een tikje aangedaan.
Want u moet eens goed bedenken.
Zoo maar hart en hand te schenken
Aan een nooit ontmoet student,
Kan een aarzeling doen vergeven,
Maar hier niets van dat, zij schreven.
En zij talmden geen moment;
Toen die jonge man verklaarde:
't Eenzaam leven heeft geen waarde,
Het wordt tijd dat ik eens trouw.
Kwamen vijfmaal honderd vragen:
Laat mij mee Je lasten dragen,
Ach, hoe teekent dat de vrouw;
Zoo Je gansch bestaan te borgen,
Voor een onbekenden morgen,
In een rauwe maatschappij.
Klaar tot vlechten en tot weven.
Rozen in het aardsche leven.
Zooals my'n collega zei;
Zie Je, zulk een blindlings geven.
Dat is nobel en verheven,
En dat doet je even goed
Naast het cynische beschouwen,
Van de mannen over vrouwen.
Dat je zoo weieens ontmoet;
Zelfs hier waren er die sarden:
Rockefeller heeft milliarden
En daar zit het enkel in,
Zooiets vind ik nou onwaardig,
O, wat is dat onrechtvaardig,
Hoe kwaaddenkend, laf en min;
Denk eens aan, ln geen der brieven,
Van zijn honderden gelieven,
Vond hij maar een enkel woord,
Waarin hij 't bewijs kon vinden.
Dat ook een slechts dier beminden,
Van zijn rijkdom had gehoord;
Als hij straks met een dier vrouwen.
Na lang wikken nog gaat trouwen.
Want dat ligt toch in de lijn.
En hij moet zich rijk verklaren,
O, wat, zal dat dan voor haar een
Heerlijke verrassing zijn.
Grover Whalen, die van Warenhuis-directeur
commissaris van politie werd in New-York,
heeft z\jn ambt neergelegd. Whalen heeft
verklaard, dat zijn werk vruchteloos moet blij
ven, omdat zijn actie tegen de misdadigers
gestuit ls. op den invloed van eenige voor
aanstaande verteaenwoordigers uit de
„onderwereld" van New-York.
KERKBOUW IN AMSTERDAM
In Amsterdam zal aan de Waalstraat een
Gereformeerde Kerk gebouwd worden Onze
oud-stadgenoot, architect B. T. Boyinga te
Amsterdam, die o.a. de kerk aan den Klop
persingel bouwde, zal den bouw van deze
nieuwe kerk in Amsterdam-Zuid lelden.
Het Belangrijkste
Londen Zullen de liberalen de Labourregee-
ring steunen?
(2e blad le pag.)
Het pessimisme ter Londensehe Vloot confe
rentie.
(2e blad, le pag
De lijdensgeschiedenis van Madame Hanau.
(le blad, le pag.)
Oude vrouw in Nijmegen in het vuur omge
komen.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN.
R. P.: Oxford-Cambridge.
(le blad. lc pag.)
In- en Uitvallen: Verdwaald.
(2e blad, 2c pag.)
Lettinga: Ftnancieele Kroniek.
(2e blad, lc pag
fVoor de laatste berichten zie men de 2e
lagina van het Eerste Blad.)
INC KZONlïF.N MEDEDKEI INGF.N
f]nthraci6t jSSfe- eierkolen
brechcohesitl&bpibette-
in oePZQQGldc zafofoen-'
1ACIETM!
II I t^VT' «-v; ,v-"- V
AMSTERDAMSCHE ANTHRACIET MT
Groote Houtstraat 187 - Tel. 12504
Amsterdam Hilversum Bussum Lelden
MADAME HANAU VERLAAT
HET ZIEKENHUIS.
Ontsnapt door het venster.
EN BEGEEFT ZICH NAAR DE
GEVANGENIS.
PARIJS, 23 Maart. Toen de politie he
denavond om 11 uur zich telefonisch met het
ziekenhuis, waar Madame Hanau verpleegd
wordt, in verbinding stelde om naar haar
gezondheidstoestand te Informeeren. ontdek
te men, dat de patiënte zich niet moer op
haar bed bevond. Oogenbllkkehjk werd door
de politie een onderzoek ingesteld, waarbij
bleek, dat Madame Hanau het ziekenhuis via
het raam van haar slaaokamer verlaten had
en zich naar de gevangenis St. Lazare bege
ven had. (Reuter).
TWEE MERKWAARDIGE
BERICHTEN UIT ROEMENIë.
De Volkspartii roept om
prins Carol.
HEEFT PRINS-REGENT NICOLAAS OP
EEN MINISTER GESCHOTEN?
BOEKAREST. 23 Mnart (V. D) De Roe-
meensche Volkspartij heeft heden een ver
gadering gehouden, waar Avarescoe rapport
uitbracht over den politleken toestand. Van
de gehouden redevoeringen, zijn vooral de
verklaringen van den leider der plaatselijke
groep van Dambovice, Nastasescoe, belang
rijk. Deze constateerde, dat het regentschap
zijn plicht niet heeft vervuld, weshalve het
moet worden opgeheven. Prins Carol moet
weer worden teruggeroepen-
Deze redevoering werd met grooten bijval
ontvangen. De voormalige staatssecretaris
Boesgan verklaarde, dat het regentschap de
oorzaak is van den tegenwoordigen toestand,
aangezien dit er niet aan denkt, het land te
redden, doch slechts zijn eigen positie wil
versterken. Derhalve moet de strijd voor de
opheffing van het regentschap worden be
gonnen.
De Courant verneemt tenslotte nog het
volgende:
Een uit Boekarest, te Constantinopel aan
gekomen persoonlijkheid, wiens mcdedeelin-
gen niet in twijfel worden getrokken, ver
klaarde tegenover den correspondent van de
„Voss. Zeltung", dat voor eenige dagen twee
ingenieurs van het Roemcensche ministerie
van Landbouw voor een inspectie der bos-
schen om het Snagofmcer werden uitgezon
den. Deze bosschcn liggen ongeveer 30 K M.
van Boekarest verwijderd. Toen de beide
ingenieurs toneinde de bosschen te berei
ken, landerijen passeerden, die tot het land
goed van den prins-regent Nicola as behoor
den. werden zij gevangen genomen en op den
zolder van een huis 24 uur lang gevangen
gehouden. Een boer kreeg hiervan kennis en
deelde het feit aan den minister mede, waar
op de belde ingenieurs in vrijheid werden
gesteld.
Twee dagen later reed minister M'halache
langs denzelfden weg naar Snagof, toen plot
seling geweerkogels zijn auto doorboorden
en tusschen hem en den chauffeur heen vlo
gen. zonder echter iemand te treffen. De mi
nister liet onmiddellijk den auto stoppen,
stapte uJt en bevond zich tegenover den
prins-regent Nlcolaas. De minister zelde:
„Ik ben het, koninklijke hoogheid, wilt u mij
doodschieten. De prins antwoordde niets cn
verdween ijlings in de bosschen.