JAM
TAMINIAU
Het woord is aan...
Allen die vakk'eedlng dragen
M. v. d. Horst
47e Jaargang No. 14352
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 5 April 1933
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN. J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR. ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per weck f 0.27a. met Geïllustreerd Zondagsblad 70.32
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (ko.n der
gemeente) 7 3-57)4. Franco per post door Nederland 387)4 Losse i
0.06 Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 70-57)4. franco per post.
BureauxGroote Houtstraat S3 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon No».: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14625 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIENI5 regels 1 73. elke regel meer (L35 Reclames
0.60 per regeL Reductie bij abonnement Vraag en Aanbcd IA regels 7 O.oQ,
elke regel meer 70.13. buiten Arrond- dubbele prijs Ome Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg 70.23. elke regel meer 7 0.10. o.tsl A contant-
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonné*. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet oi Oog I 400.-, Duim I 250.-. Wijsvinger I 150.-. Flke andere vinger 50.-. Arm- ol Beenbreuk I 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK
BIJ TOULOUSE.
PARIJS. 4 April (V. D Oo het station van
Tessonières in de nabijheid van Toulouse
zijn bij een hevige treinbotsing 28 personen
gewond. Vier dezer gewonden verkeeren in
levensgevaar. De oorzaak van het ongeluk
is. dat een trein door een haltesignaal heen
gereden is.
DE VLOOTCONFERENTIE.
DE AMERIKANEN BESPREKEN
PASSAGE.
LONDEN. 4 April (V D.) Op naam van de
Amerikaansche delegatie is passage bespro
ken voor den 22en April a.s. Tegen dezen
datum zal, indien een vijf-mogendheden-
overeenkomst niet tot stand is gekomen,
men overgaan tot het sluiten van een 3-
mogendheden-verdrag, terwijl de onderhan
delingen inzake een vijf-mogendheden-pact
dan zullen worden verdaagd.
HINDENBURG Jr. VAN ZIJN
PAARD GEVALLEN.
BERLIJN. 4 Maart (V. D.) Eerste luitenant
von Hindenburg, zoon en adjudant van den
Rijkspresident, is hedenmorgen bij een ritje
door den Tiergarten van zijn paard gewor
pen. Hij bleef met een voet in den stijgbeugel
hangen en werd een honderdtal meters mee
gesleurd waarna een paar wandelaars 't dier
tot staan brachten. Hindenburg Jr. brak
een sleutelbeen en eenige ribben.
HET EEUWFEEST VAN
„ZANG EN VRIENDSCHAP".
DE ONTVANGST VAN „EUTERPE".
Zooals de vorige maal de Kon. Mannen-
zangvereeniglng „Apollo" van Amsterdam
werd ingehaald door de zangers van Z. en
V-, zoo zal ook ditmaal Zondag a.s. het
Utrechtsch Mannenkoor „Euterpe" begroet
en verwelkomd worden.
De Stichtsche zangers komen te 13,12 aan
en zullen het station verlaten aan het Ken-
nemerplein. Voorafgegaan door het Haar-
lemsch Politie-Muziekkorps. dat zich weer
welwillend beschikbaar stelde, zullen de
leden der beide Vereenigingen zich in op
tocht begeven langs Kruisweg, Kruisstraat,
Barteljorisstraat en Groote Markt naar de
Concertzaal in de Lange Begijnestraat.
NIEUW GROOT HOTEL OP SCHIPHOL.
Naar de N.R.C. verneemt is de Kon. Lucht
vaart Mij. met de gemeente Amsterdam in
onderhandeling over de stichting van een
nieuw, groot hotel op het vliegterrein Schip
hol.
ANTON TIERIE ZESTIG JAAR.
De heer Anton H. Tierie vierde Vrijdag
zijn 60sten verjaardag. Hij is in het Gebouw
der Vrije Gemeente te Amsterdam gehul
digd.
Prins Albrecht van Arach, graaf v. Württem-
berg, is naar Parijs vertrokken om vandaar
uit een actie te voeren, die zooals wij meld-
(fen z\Jn aanspraken op den troon van
Monacotot grondslag heeft.
KONINGIN VICTORIA VAN
ZWEDEN OVERLEDEN.
Reuter meldt dat koningin Victoria van
Zweden gisteravond te Rome is overleden.
ROME, 4 April (VD.) De toestand van
de koningin was de laatste dagen voort
durend minder geworden, zoodat men heden,
morgen reeds alle hoop had opgegeven. Zij
heeft nog even met den koning gesproken,
waarna zij het bewustzijn verloor. Zonder
weer tot bewustzijn te zijn teruggekeerd is
zij overleden.
Het stoffelijk overschot zal spoedig met een
specialen trein over Duitschland naar Zwe
den worden overgebracht, begeleid door den
koning en door prinses Ingrid.
De kroonprins van Zweden zal niet naar
Italië komen, aangezien de Zweedsche wet
verbiedt, dat de koning en dei kroonprins
iegelijk buitenslands zijn.
Koningin Victoria werd den 7den Augustus
1862 als prinses van Baden geboren- Op
nauwelijks 19-jarigen leeftijd huwde zij met
den kroonprins van Zweden, den tegenwoor
digen koning Gustaaf V.
Het Zweedsche klimaat deugde niet voor
haar longen; een groot deel van het jaar
bracht zij door op de villa op het eiland
Oland. Gedurende den winter vertoefde zij
ook om gezondheidsredenen in Baden of het
Zuiden. In 1928 ontving zij Koningin Wilhel-
mina en Prinses Juliana op haar rustbed.
Aan het Hbld. onileenen wij nog;
Koningin Victoria wera door het geheele
volk geëerd. De jongeren kenden haar nauwe
lijks, haar ziekae had haar met 'n mystieken
glans van martelaarschap omgeven. In de
koninklijke familie zag men met nog bijna
patriachaal ontzag tegen haar op. De innige
verstandhouding, welke tusschen de leden
van de groote koninklijke familie bestaat, de
hooge levensopvattingen waarvan alle leden
blijk geven, haar invloed was daar stellig
niet vreemd aan. Ook uit de verte bleef zij
haar rol in het gezinsleven vervullen; niets
gebeurde er in het paleis zonder haar voor
kennis en ook bij de bruiloft van haar nicht
Astrld met den Belgischen kroonprins was
zij het, die. ook al kon zij niet aanwezig
zijn, het geheele program der plechtigheden
opmaakte.
Uit het huwelijk van koning Gustaaf en
koningin Victoria zijn twee zoons geboren:
de uiterst populaire thans 48-jarige kroon
prins Gustaaf Adolf, die uit zijn eerste huwe
lijk vier zoons en een dochter heeft en prins
Wilhelm, bekend als reiziger en schrijver.
DE ACTIE IN HET
STEENHOUWERSBEDRIJF.
OVEREENSTEMMING BEREIKT.
De onderhandelingen over het steenhouwers
contract zijn thans ten einde, en de onder
handelende partijen zijn tot overeenstemming
rekomen. De ledenvergaderingen zullen nu
binnenkort uitspraak kunnen doen over de
door de onderhandelaars ontworpen over
eenkomst. De samenwerkende besturen der
arbeidersorganisaties adviseeren eenstemmig
tot aanvaarding hiervan.
De punten waarover overeenstemming ver
kregen is, zijn:
1. De vacantle wordt nog dit Jaar gebracht
van 3 op 412 dag.
2. Het loon wordt verhoogd met voor alle
in het contract genoemde plaatsen met 2
centen per uur.
3. De werknemers zijn verzekerd volgen*
de lZektewet, met deni verstande, dat steeds
van den tweeden dag der ziekte af wordt
betaald. De premie wordt door de patroons
voldaan, deze hebben echter het recht de
oremie door den gezel te doen betalen, maar
die mag niet van het in het contract ge
noemde loon ingehouden worden.
Wenschfc de patroon de premie af te
houden, dan zal door hem steeds 1 cent per
uur boven het contractloon moeten worden
betaald.
4. Het contract wordt aangegaan voor den
tijd van twee jaar.
Schopenhauer
(in Charivarius" bewerking).
Niets draagt zoo weinig bij tot vreugd als
overvloed,
En niets zoo veel als frisch, gezond en zui
ver bloed.
Zie de gezichten maar: Jan Pet kijkt ovge-
wekt,
Terwijl graaf Astrakan een stroeve tronie
trekt
Gezondheid brengt geluk, en daarom is t
zoo zot,
Als men dit kostbaar goed verruilt voor kort
genot.
Gezondheid is een plant, die recht en welig
groeit.
En blijdschap Is de bloem, die aan di° plant
ontbloeit.
De sterke bedelaar met ombeklemde borst
Is veel gelukkiger dan de benauwde vorst.
CHARLEY DE ZWIJGER.
(Charley Chaplin, de eenige ln
Hollywood, die nog geluidlooze films
maakt, heeft nog eens verklaard
dat hij er niet aan denkt, ooit tot
klankfilms over te gaan.)
Charley blijft de klank film haten
Met een diep intensen haat.
Chaplin wil er niet aan meedoen.
Hij blijft koppig, obstinaat.
Zijn principe is, de filmkunst,
Is naar haar geaardheid stil.
Wees bescheiden, maak geen praatjes.
Zegt hij. als je filmen wil;
De geluidsfilm lapt hij aan zijn
Groote welbekende laars.
En hij kan zijn dop niet lichten
Voor de klankfilmkunstenaars;
Charley blijft gestemd voor zwijgen,
't Nieuw geluid is niets voor hem.
Dus de filmkunst krijgt zijn stem niet,
Stille filmkunst krijgt zijn stem;
Slechts de stille film heeft stemming.
Het geluid heeft hem ontstemd.
Maar dit is toch niet de reden
Die voor Charley 't meeste klemt;
Charley Chaplin's eigen plaatsje,
In het hart van hst publiek.
Werd veroverd door zijn actie
En vooral door zijn mimiek,
Hij, de held der pantomime
Moet gezien, maar niet gehoord,
Hij voelt beter dan wie anders,
Hoe geluid d'illusie stoort.
Charley's haat is groot maar nuchter,
En hem drijft slechts zelfbehoud,
Spreken is voor Charley zilver,
Zwijgen is voor Chaplin goud.
P. GASUS.
DE OPENING DER NIEUWE
SLUIS.
FEESTMAALTIJD TE AMSTERDAM.
Naar het Hbld meedeelt, ligt het in het
voornemen van het gemeentebestuur van
Amsterdam om op den avond van den 29sten
April den dag waarop de nieuwe sluis in
IJmulden feestelijk wordt geopend, tal van
rijks- en gemeentelijke autoriteiten, en voor
aanstaande personen uit de kringen van
de scheepvaart, van handel en Industrie, en
uit de financieele wereld te Amsterdam, te
vereenigen aan een feestmaaltijd in het Carl-
tonhoteL
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
„HET LEKKERSTE"
'S
BAZAR Paulus Vereeniging
Gebouw Sint Bavo
SMEDESTRAAT
Heden Geopend van 2 tot s en van 7 tot 11 our
Hoe hooger men stijgt, hoe dieper
men valt,
met een huistrap die n i c t in de Klompen Centrale
is gekocht. Prijzen vanaf 25 cent per tree. Mater;
in voorraad van 3 tot 15 treden hoog. Alléén hoek
Dr. Leydsstraat, Telefoon 11784.
komen naar
Yak' leedingmajazijn „Do Stadsconcorrent"
P. Krugerstraat 16-22-24, Tel. 15420
Prima modellen en kwaliteiten. - lage prijzen
GROOTE VERONTWAARDIGING
IN ESTLAND.
MOORDAANSLAG OP DEN
GARNIZOENSCOMMANDANT VAN
REVAL.
REVAL. 4 April (V. D Op den chef van de
binnenlandsche defensie, tevens garnizoens
commandant van Reval. is gisteravond voor
zijn huis een moordaanslag gepleegd. Een
onbekende schoot Generaal Unt verschei
dene malen in den rug. Met ernstige ver
wondingen aan longen en ruggemerg ligt
Generaal Unt op sterven
Aangezien Generaal Unt geen persoon
lijke vijanden had. doch hij de binnenland
sche rust met groote kracht en strengheid
handhaafde, neemt men aan. dat de aan
slag een politiek karakter draagt. De dader
Is ontkomen. De aanslag heeft groote ver
ontwaardiging in Estland gewekt.
KRIJGT ANTWERPEN ALLEEN
DE KALI?
Antwerpsche bladen melden vol ven s het
Hbld. dat de bewering van sommige Neder-
landsche bladen, als zou de Potassium-
maatschappli hare kaüverscheoingen ver-
deelen over Rotterdam en Antwerpen. 300.000
ton voor de eerste en de rest voor de tweede
dezer havens, onjuist is.
De S. C, P. A. is bepaald overeengekomen
met Antwerpen, dat hare verdere uitbrei
ding over Antwerpen zal pe*~Veden: in de
Scheldehaven zu'len haar dezelfde voorwaar
den gegeven worden ais die haar in Rotter
dam werden aangeboden.
Ratificatie volgens Parijs overbodig.
De financieele medewerker van het Hbld.
te Parijs seint:
De Parijsche directie van de Soclété Po
tasses gaf mij. na het vernemen van de ra
tificatie van de overeenkomst door den Rot-
terdamschen Gemeenteraad te kennen, dat
deze geheel overbodig was en niets meer
aan den toestand veranderen kon. Het con
tract is immers vervallen.
Mijn slotindruk Ls, dat de Soclété een be
langrijke commercieele teleurstelling gele
den heeft en slechts noode gezwicht is voor
pressie van hoogerhand.
Doodzwijgen te Brussel.
Naar de NR Ct. verneemt publ'ceeren som
mige bladen te Brussel het bericht van de
ratificatie in het geheel niet.
RUZIE TUSSCHEN STROOPERS.
WEGENS DOODSLAG ZES JAAR
GEëlSCHT.
Het O. M bij de rechtbank te Breda heeft
tegen een 26-iarigen strooper bijvenaamd de
Doedel, uit Tilburg, die onder Goorle een
anderen strooper in het bosch zoodanig met
een stuk hout op het hoofd had geslacen.
dat deze den voieenden 'dag is overleden,
6 Jaar gevangenisstraf geëlscht.
DE BLOEMENTENTOON-
STELLING TE AALSMEER.
BEKRONINGEN.
Op de blo°mententoonst«Tllng te Aalsmeer
zijn oa. de volvende bekroningen toegekend,
meldt de N. R. C.:
Eereorilzeri van het Kon InVlil k Huls:
1. Gouden medaille van de Konlnvtn aan
collectieve inzending rozen der Aalsmeer-
sche kweekers.
2. Zilveren medaille van de Konineln-
Mo^er aan croep b'oe'ende planten der fa.
D. Faardse Dzn Aa'smeer.
3. Zilveren medail'e wn Prins Hendrik aan
erroep heesters der fa W. Keesen Jr. en Zo
nen kweekerii Terra Nova, Aalsmeer.
B''rondere e°reorhzen:
1 Kun*'voorwerpen van ex-keizer Wilhelm
TI aan collectieve eroeo afgesneden seringen
der Aalsmeersche kweekers.
2. Groote verguld zilveren medaille van
het ministerie van binnenlandsche zaken en
landbouw aan groeo planten der fa. D.
Spaarearen Mzn en Zonen, Aalsmeer.
3. Groote vervuld zilveren medaille van
ihr. mr. D. A. Röell, commissaris der Ko-
ningin in Noord-Holland eere-voorzitter der
tentoonstelline. aan groep Cyclamen der fa.
J. C. Maarse. Aalsmeer.
4. Verguld zilveren medaille van 't nrov
besfuur van Noord-HoPand aan groen bind
werk der Bloemen-Exnress" en der Fleurop.
5. Gouden medaPle var den heer J. Kaste-
'ein. burgemeester der gemeente Aal-meer.
voorzitter van het eere-com'té der tentoon
stelling. aan grom nieuwe po'vantharozen
van den heer G. H. Kersbergen Hazerswoude
6. Zilveren beker der gemeente Aa'smeer
aan groep Cyclamen der fa. J. C. Maarse,
Aalsmeer.
7. Gouden medaille van het hoogheem
raadschap Rijnland aan groep seringen der
fa. Gebrs. J. en A. Alderden. Aalsmeer.
Voorts werden toegekend zilveren bekers,
gouden medailles en kleine '.ouden medail
les.
Het Belangrijkste
Londen: Baldwin spreekt voor 10.000 men-
schcn over de toekomstige conservatieve
politiek.
(2e blad, le pag.)
Berlijn: Een Duit sch-nat ion ale ruzie.
(2e blad. le pag.)
De Keizerin van Abessynië geen natuurlijken
dood gestorven?
(2e blad. le pag.)
De Koningin van Zweden overleden.
(le blad, le pag.)
De Voetbalwedstrijd Nederland—Italië.
(4de blad, le pag.)
ARTIKELEN.
R. P.: Zes maanden tijd?
(le blad. le pag.1)
Fidello: Haarlemmer Halletjes. Een Zater
dagavondpraatje.
(5e blad. 2e pag.)
In- en Uitvallen: Van een vechtpartij en haar
ondergrond.
(2e blad, le pag.)
Dr. H. TT. Doorn: De ontdekkingsgeschiede
nis i>an het zonnestelsel. De nieuwe planeet
Pluto.
(5e blad, 2e pag.)
Or. Wackie Ft/sten: His,orivrhe figuren:
Friedrich Wilhelm von der Trenck.
(5e blad, le pag.)
L. A Het tweede deel der Maha-Cyclus
„Mahamoclia".
(5e blad, le pag.)
C. Sipkes: Te veel natuurbescherming.
(6e blad, le pag.)
P. J. Zilrcher Uit Vergeelde Pavrassen. Uit
de geschiedenis van Ned.-lndië).
(5e blad, 3e pag.)
Uit Oude Kronieken.
(5e blad, 3e pag.)
^ionranhieën in een Notedop. Joannes Sxoam-
merdam.
(5e blad, 3e pag.)
(Voor de laatste ber(r*tt>n zie men de 2e
pagina van het Eerste Blad).
HAARLEM, 5 April.
Zes maanden tijd?
Het pessimisme ter Londensche Vlootcon-
ferentie, dat we al ln zooveel toonaarden
hebben hooren verkondigen, is weer toege
nomen. Het schijnt wel overbodig om de
moeilijkheden voor de zooveclstc maal nog
eens op te sommen. De verwachting ls. dat
een overeenkomst tusschen Engeland, Ame
rika en Japan wel tot stand zal komen, dat
het vijf-mogendheden-pact. dat het doel
van de conferentie was evenwel mislukken
zal, en dat men tot nader order uiteen zal
gaan. Misschien zal het voorstel van den
Italiaan Grandi. reeds eenlgen tijd gele
den gedaan, om de conferentie over zes
maanden te hervatten, worden aangeno
men. Het schijnt op het moment onmogelijk
te zijn dat Italië en Frankrijk tot overeen
stemming komen, ofschoon Italië wel met
het grove publicitelts-geschut werkt, om In
druk te maken. De Tel. meldt althans het
volgende uit Rome:
„De openbare meening in Italië Is het er
nu definitief over eens. dat een vijf mogend
heden-overeenkomst onmogelijk is. Voor
zoover Italië betreft, zoo wordt betoogd, is
de vlootconf eren tie afgeloopen. en de Ita-
llaansche delegatie wacht nog slechts op de
gelegenheid, ln de slotzitting de positie van
Italië nog eens uiteen te zetten en vast te
stellen, dat Italië alle verantwoordelijkheid
voor deze mislukking van zich wijst.
De weigering van Grandi om deel te ne
men aan de Engelsch-Fransche besprekin
gen ter nadere interpretatie van artikel 16
van het Volkenbondspact heeft hier de
groot-te Instemming gevonden. Alle bladen
en alle corresponded'en te Londen zwaaien
den fasclstischen Minister van Bultenland-
sche Zaken lof toe. Als resultaat van de
Londensche conferentie wordt dc isolatie
van Italië reeds aanvaard De Londensche
correspondent van de ..Popoio dl Roma"
schrijft o-a.. dat als gevolg van de conferen
tie dc Europecsche politiek eenige onver
wachte ontwikkelingen zal nemen. Daartoe
behoort ln de eerste plaats, zoo zegt hij. een
sterke toeneming van Itallë's vlootmacht.
De eenige weg, die Italië thans openstaat,
is door eigen inspanning pariteit met Frank
rijk te verkrijgen. De nieuwe Italiaansche
oorlogsschepen zullen, zegt hij, geen krui
sers van 10.000 ton zijn, doch slagschepen,
terwijl dc nieuwe kruisers dezelfde tonnage
zullen hebben als die van Frankrük, maar
krachtiger bewapend zullen worden".
Dit !s wel gezeTve lectuur Het Ls de ech-
'e. ouderwetsche. onverva'sohte dre'"-men-
ten-po!itlek van vóór 1914. Wie gelooft aan
de antieke nonsens van ..als gij den vrede
wilt. bereidt u ten oorlog" kan zich hieraan
vergasten. De vredelievendheid ligt er dui
men dik op.
Tusschen het dreigement en de uitvoering
pleegt evenwel nog een zekere afstand te
liggen, en het ls bekend dat de heer Mus
solini niet den minsten lust heeft een kost-