HftJi
II
Het woord is aan...
37e Jaargang No. 14367
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 25 April 1930
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W, PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR! ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27*4. met Geïllustreerd Zondagsblad /0.32
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (lcom der
gemeente) f 3-57*4. Franco per post door Nederland 3.87*4. Losse nummers
0.06. GeïiL Zondagsblad per 3 maanden 0-57*5. franco per post.
Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarae 12
Telefoon No*.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkery 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN15 regels 1.75, elke regel meer f 0-35. Reclame*
/0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels O.óC^
elke regel meer ƒ0.15. bniten Arrond. dubbele prijs. Onxe Groentje* (Dinsdag;
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. /0.25. elke regel meer 0.10. uhsl i contant-
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonné*. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250... Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
EEN TRAGISCH GEVAL.
PARAPLUIE ALS PARACHUTE.
PARIJS, 24 April. Te Ittenheim bij
Straatsburg moest een 10-jarige knaap met
den dood liet waagstuk betalen, om een pa-
rapluie als valscherm te gebruiken. De jon
gen had eenige luchtacrobaten met parachu
tes zien werken en was zóó enthousiast daar
voor geworden, dat hij zelf een poging wilde
doen. Met een geopende parapluie in de han
den sprong hij van het dak van zijn huis en
viel begrijpelijkerwijze recht naar beneden.
De jongen was op slag dood. (V.D.)
DE MAN MET DE DUBBELE
SMOKING.
'Schouwburg-zakkenroller voor
de rechtbank.
OVERTUIGINGSSTUKKEN MOETEN
ONTSMET WORDEN.
De Haagsche Rechtbank heeft Donderdag
■behandeld de zaak tegen den Roemeen die
zich in verschillende schouwburgen in de
Hofstad met zakkenrollerij heeft bezig ge
houden. Verdachte, die door bemiddeling van
een tolk verhoord werd deed de opzienba
rende mededeeling, dat hij van Russischen
adel is met den titel van graaf.
Als getuige-deskimdige werd, een coupeur
gehoord, die verklaarde in zijn veertig-jarige
practijk aan een der groote heeren-modehui-
zen nog nimmer een smokingjas gezien te
hebben, die ingericht was als die van ver
dachte. Behalve de gewone zakken bevatte
de jas een z-g. doorsteekzak die alleen wel
eens aan regenjassen wordt aangebracht
om den drager in de gelegenheid te stellen
zohder de jas te openen toch bij de zakken
van zijn colbertcosluum te kunnen komen.
Bovendien waren de zakken van de smoking-
jas zóódanig ingericht, dat men voorwerpen
tusschen de voering van de jas kon laten
yallen.
Verdachte zei, dat het een Engelsch model
•was, doch gebleken is, dat hij in jaren niet
in Engeland is geweest.
De verdediger wilde de jas ter terechtzit
ting hebben, doch dit wilde de Rechtbank
niet toestaan met het oog op het besmet
tingsgevaar! Deswege werden ook de hoe
den van verdachte niet te voorschijn ge
bracht. De officier van justitie wilde echter
de kleedingstukken laten ontsmetten, zoodat
zij dienst kunnen doen bij een volgende zit
ting, die noodzakelijk is. omdat een der
hoofdgetuigen, een vestiaire-juffrouw, die
verdachte op heeterdaad betrapt heeft ziek
was
HEVIGE ONTPLOFFING BIJ
LUIK.
Ammoniakgas geëxplodeerd.
7 DOODEN.
BRUSSEL, 24 April (VJD.l In de fabriek
Marihaye nabij Luik is heden een reser
voir, inhoudende 50 M3 ammoniakgas, ge<
explodeerd. Er werden 7 werklieden gedood,
terwijl er ongeveer 80 met bedenkelijke ver
giftigingsverschijnselen naar de ziekenhuizen
moesten worden overgebracht.
Door de groote kraoht van de ontploffing
stortte een fabrieksmuur in; het puin vloog
wel honderd meter ver in het rond, tenge
volge waarvan nog een arbeider gedood
werd.
BOTSING VAN DE „BREMEN" IN
HET KANAAL.
LONDEN, 24 April (V. D.) Het nieuwe
Oceaanschip van den Nord Deutschen Lloyd.
de „Bremen", is hedenmorgen in het Kanaal
tusschen Folkestone en Dungeness tenge
volge van den dichten mist in botsing geko
men met het Engelsche tankschip „British
Grenadier". Medegedeeld wordt, dat geen
van beide schepen ernstige averij hebben
opgeloopen.
De Bremente Southampton
aangekomen.
LONDEN, 24 April (V. D.) Het Duitsche
passagiersschip ..Bremen" is met schade aan
de stuurboordszijde van het voorschip te
Southampton binnengeloopen.
Het Engelsche tankschip is intusschen de
haven van Deal binnengeloopen. Het heeft
na de aanvaring groote hoeveelheden olie
verloren, met het gevolg, dat de zeeopper
vlakte tot ver in den omtrek met een laag
olie bedekt was.
GRANAAT ONTIJDIG ONTPLOFT.
15 GEWONDEN TE WILNA
WARSCHAU, 24 April (V.D.) Op een
exercitieterrein te Wilna is een granaat on
tijdig geexplodeerd tijdens een oefening van
het 23e Regiment Ulanen. 15 soldaten werden
deels zwaar, deels licht gewond. Enkelen hun*
ner verkeer on in levensgevaar.
TRAGISCH AUTO-ONGELUK IN
ENGELAND.
MET DE AUTO VAN MISS LLOYD
GEORGE.
Dame Margaret Lloyd George en haar
dochter Megan begaven zich Woensdagmid
dag per auto van Criccieth naar Barmouth,
waar miss Megan Lloyd George het woord zou
voeren op een bijeenkomst van Jong-Liberalen
aldus het Hbld. Haar auto overreed het vijf
jarig zoontje van een politie-agent te Criccieth
Het knaapje was onmiddellijk dood.
De beide dames waren zoo van streek, dat
zij haar komst af telegrafeerden.
DE BRAND IN DE POSTAUTO.
RUIM 11.000 FRANCS AANGEGEVEN
WAARDE VERLOREN.
Omtrent het verbranden van een post
auto te Westervoort wordt nog vernomen,
dat geheel verbrand zijn de brievenmalen
van Arnhem-station en Rotterdam naar
trein 602 EmmerikOberhausen, bevattende
48 brieven met aangegeven waarde tot een
bedrag van 11.500 goudfrancs en 216 gewone
aangeteekende stukken.
Bovendien zijn 15 zakken met gewone cor
respondentie geheel of gedeeltelijk verbrand.
WEER EEN MOLEN MINDER.
„DE WILDEMAN" TE RENSWOUDE
DOOR BRAND VERWOEST.
Donderdagmiddag !s de korenmolen .De
Wildeman" te Renswoude door brand ver
woest. De brandweer van Renswoude en Bar-
neveld kon tegen het vuur niets uitrichten.
1500 mud meel en granen ging verloren. De
eigenaar was verzekerd. De oorzaak is waar
schijnlijk warm loopen van een as of broeien
van het meel.
I fl
110 kerkbezoekers werden het slachtoffer van den vreeselijken brand in Costesci in Roeme
nie Slechts de twee hierboven afgebeelde meisjes werden van den verbrandingsdood
gered, omdat haar lichamen bedekt loaren met de lijken der üachtefjers.
CHRISTINE POOLMAN, f
Een portret uit vroeger tijden.
Heden bereikte ons het bericht, dat Christine
Poolman op 80*jarigen leeftijd te 's Graven
hage is overleden.
Met Christine Poolman is een tooneel-
speelster heengegaan, die een genre vertegen*
woordigde, dat wij in Holland tot schade
van ons tooneel hoe langer hoe meer ver
liezen!
Zij was de beschaafde, oude Hollandsche
dame op het tooneel en zij was dit met een
natuurlijkheid, een warmte en een innigheid,
zooais geen der tegenwoordige actrices meer
vermag te geven. Mevrouw Christine Pool
man was in dit opzicht de opvolgster van
Christine Stoetz-
Bij Christine Poolman dacht men meestal
niet meer aan „komedie spelen". Zij had in
haar spel een zoo ongekunstelde natuurlijk-
beid, dat bet één en al leven werd. Die groote
natuurlijkheid in' h*èr spel had zij van
Christine Stoetz geërfd.
Ongeveer 20 jaar geleden heb ik eens op
het Leidsche Plein een éénacter gezien
Geluk, van Suze La ChapelleRoobol
waarin twee vrouwen tegenover elkander wer
den geplaatst, de eene, een vrouw, die in het
volle, drukke leven staat en in dc groote
passie haar geluk zocht en de andere, een
weduwe, wier leven kalm zonder ziel-schok-
kende feiten voorbij gaat, maar die in dat
runstige, evenwichtig bestaan en jn den om
gang met haar kinderen den hoogsten vreden
heeft gevonden!
De temperamentvolle, gepassioneerde vrouw
was mevrouw MannBouwmeester, de kalme,
bedaarde, innerlijk-levende vrouw was
Christine Poolman! En in diit verschil van
karakter der twee vrouwen was ook het ver
schil van talent van twee actrices ge»
teekend! Mevrouw Mann was de gepassioneer
de liefde-vrouw op het tooneel, Christine
Poolman de tot rust gekomen evenwichtige
Hollandsche vrouw en moeder.
Ik behoef hier slechts één rol van Christine
Poolman te noemen om voor allen, die het
tooneel van twintig jaar geleden hebben mee
gemaakt-, het talent van deze hoogst begaafde
actrice vast te leggen; tante Co in „De Ver
overaar", van mevrouw SimonsMees! Wie
deze tante Co het type van de beschaafde
lieve, Hollandsche dame op leeftijd van
mevrouw Poolman heeft gezien, zal haar ook
nooit meer vergeten!
Dat was meer dan een gewone rol, het
werd een geheel soort, dat, mevrouw Pool
man met tante Co weer gaf! Wij allen heb
ben in ons leven wel éénmaal zoo'n lieve,
alles begrijpende en vergevende oude dame
ontmoet; mevrouw Poolman was er op het
tooneel de vertegenwoordigster van en zij is
er ons onvergetelijk om geworden.
Ik wil hier nog een rol noemen, waarin
zij trof door die groote natuurlijkheid, dat
prachtig levende in haar spel: de weduwe
Hardendorp in IJsbrand van Frederik van
Eeden! Zoo spéélt het tegenwoordige ras
niet meer! Mevrouw Poolman is, nadat zij
de Koninklijke 'Vereeniging „Het Neder-
landsch Tooneel" wegens doofheid moest ver
laten, nooit meer vervangen! Zij was van
het oude ras, dat uitsterft! Christine Pool
man heeft een leege plaats achter gelaten:
de vriendelijke, lieve, hartelijke oude dame,
waarvan alles eenvoud en natuurlijke char
me is, is op het tooneel aan het verdwijnen!
Met weemoed denk ik aan mevouw Poolman,
nu zij op 80-jarlgcn leeftijd is heengegaan
„terug!" Zóo overtuigend, zóo innig was haar
spel, dat het mij is, of iets uit mijn eigen
leven, iets van een lief verleden, is wegge
nomen!
Wanneer men Christine Poolman zag
spelen, voelde men intuïtief, dat zij ook in
het gewone bestaan een lieve vrouw moest
zijn! En dat was zij in waarheid! Ik heb
zelden over een actrice door haar collega's
mannelijke zoowel als vrouwelijke met
zoo warme sympathie hooren spreken als
over mevrouw Poolman! In de tooneelwereld
zullen allen, die haar gekend hebben, haar
dood als een verlies voelen! Wanneer op
1 Januari Thomasvaer en Pieternel het af-
geloopen jaar herdenken, zal Pieternel zeker
ook een woord wijden aan de actrice, die zoo
vele jaren Pietemei op het Leidsche Plein is
geweest en ook aan deze echt Hollandsche
rol zoo zuiver het Hollandsen cachet wist
te geven,
X, B. SCHUIL,
Sigrid Undset:
Geen vrouw heeft ooit het kind gebaard,
waarvan zij droomde, toen zij het bij zich
droeg. Geen kunstenaar heeft ooit het
werk geschapen, dat h{i voor zich zag op het
oogenblik zijner inspiratie. En ivij door
leven vele zomers, maar geen enkele is die,
waarnaar wij verlengden, toen wij ons over
dc vochtige, bloemen onder de stormachtige
7-oorjaarswolken bogen. En geen enkele
liefde werd zoo, als de twee droomden, die
elkaar voor het eerst kusten. O, droomen,
droomen
WIJSHEID.
(De Amerikaansche wijsgeer
Dr. Lewis is door zijn land met
een gouden medaille onderschei
den op grond van zijn origineele
theorie dat de dag van gisteren
niet noodzakelijk dien van he
den voorafgaat, en dat de dag
van morgen als de dag van gis
teren kan worden beschouwd.
Courantbericht)
"k Ben bereid om dezen wijsgeer
Met mijn diep respect te loven,
Theorieën als de zijne
Gaan mijn pet finaal te boven.
Zelfs bij filosoofgenooten
Vindt men niemand van zijn taille
En vandaar dan ook die gouden
Wijsbeceerige medaille.
De filosofie van morgen
(Geen verwachting lijkt beslister)
Is in Dr. Lewis' handen
Want die man ls niet van gister;
Ik wil dan alleen maar hopen.
Dat hij 't hier ook bij laat blijven.
Eenmaal op dien weg gekomen
Ga je licht aan 't overdrijven.
Morgen-gister, nou vooruit dan,
Ook al lijkt het onderstboven,
Maar wanneer hij hiermee doorgaat
Moeten wij dan straks gelooven.
Dat voor-achter en kort-lang is.
Dat links-rechts en dat laatr-hoog ls
Dat rond-vierkant en oud-jong is,
Dat groot-klein en dat nat-droog is?
Als wij zulke nieuwe normen,
Zonder meer moeten aanvaarden,
Dreigt er hopeloos verwarring
In ons leekbegrip van waarden
En komt hij tot slot verklaren
Dat in feite recht slechts krom is,
Dan voeg ik daarbij de stelling
Dat de wijsheid eig'lijk dom is.
P. GASUS.
AL VROEG IN „HET VAK".
EEN BENDE JEUGDIGE SERIE-
INBREKERS.
Als daders van het groot aantal inbraken,
dat den laatsten tijd te Nijmegen gepleegd
werd, heeft naar het Hbld. meldt de politie
aldaar een viertal jongelieden van 1721
Jaar gearresteerd, die vermoedelijk leden
zijn van een grootere bende, waarvan een
gedeelte naar Frankrijk zou zijn uitgeweken.
Het spoor werd gevonden ria een diefstal in
een bioscoop, waarin een hunner zich na de
voorstelling had laten insluiten. Op zeer ge
raffineerde wijze hebben zij daar gewerkt.
DE AANRIJDING VAN EEN HOTELHOU
DER OP DEN HAARLEMMERWEG.
Het Gerechtshof te Amsterdam heeft in
hooger beroep behandeld de zaak tegen den
21-jarigen vischrooker F. S„ die door de
Rechtbank veroordeeld was tot een gevan
genisstraf van zes maanden en intrekking
van rijbewijs voor den tijd van een jaar, om
dat hij op den Haarlemmerweg in dronken
schap met zijn auto een Zandvoortschen
hotelhouder, die aan den kant van den weg
zijn auto stond te repareeren, heeft aange
reden, tengevolge waarvan deze ls overleden.
De advocaat-generaal eischte bevestiging
van het in eerste Instantie gewezen -onnis.
De verdediger, mr. Benno J. Stokvis
vroeg een geldboete omdat zijn cliënt nog
nooit veroordeeld was.
Het Belangrijkste
Christine Poolman overleden.
(le blad, le pag.)
Hevige ontploffing in Luik.
le blad, le pag.)
De aanvaring van de ,JBremen" in het Kanaal
(le blad, le pag.)
Geen verandering tn den toestand in Britsch-
Indic. De tactiek der Engelsche regcering
(2e blad, le pag.).
ARTIKELEN, enz.
R. P.: Australië's G.G.
(le blad, le pag
In- en Uitvallen: Tante Bet je.
(2e blad, le pag
IJmuiden's Nieuwe Sluis.
(4e blad, le pag.)
fVoor de laatste berichten zie men de 2e
pagina van het Eerste Blad.)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
De Vogelaar met zoet gefluit
Die noodigt U steeds vriend'lijk uit.
Om toch op afbetaling te willen koopen.
Maar wij laten ons niet lijmen.
WWij weten van ouds dat Sijmen
Toch steeds te veel moet betalen.
Wij koopen een Waschmachine voor 2W0
Contant in de Klompen Centrale.
LOOPT U MOEILIJK, DRAAGT DAN DE
STEUNSCHOENEN
VAN PRESBURG, GR HOUTSTRAAT 88
HAARLEM, 25 April.
Australië's G. G.
Er moet wel een groote bekoring voor een
Engelscken politicus ia zitten, om te worden
benoemd tot onderkoning van een heel
werelddeel. Dit wordt hij al is dc bena
ming „onderkoning" wel wat overdreven
glorieus voor de functie bij aanstelling tot
gouverneur-generaal van het Dominion
Australië. Tot dusver hebben de staten van
de „Commonwealth" Victoria, New South
Wales, Queensland enz. alle steeds
Engelsche gouverneurs gehad, en boven hen
troont de Engelsche gouverneur-generaal. De
huidige functionaris is Lord Stonehaven, die
geenszins tot den ouden adel behoort, want
tot kort voor zijn benoeming was hij maar
heel eenvoudig Johnny Baird, conservatief lid
van het Lagerhuis. In Australië was toen de
Labour Party die nu regeert al machtig,
en een van haar programpunten was, cn is,
de benoeming van Australische gouverneurs
en gouverneurs generaals inpiaats van ge.
importeerde Engelschen. Dat Johnny Baird
conservatief was, Irriteerde haar extra. Hij
kreeg bij zijn aankomst al geen erg vriende
lijke pers en de jaren van zijn onderkoning,
schap waren niet vrij van veel critiek, in de
krasse termen waartoe men in Australië
bizonder gemakkelijk overgaat. Het volk is
mLn of meer vermaard vanwege de open
hartigheid en duidelijkheid van zijn termino
logie.
Nu is de bewindsperiode van Johnny Baird,
Lord Stonehaven, bijna verstreken, en daar
komt de tijding dat de Australiërs een eigen
gouverneur willen hebben, een geboren
Australiër. Hij is het hoofd van hun rechter
lijke macht (chief Justice) Sir Isaac Isaacs,
en de Londenschc Daily News weet al te
berichten, dat zijn benoeming eerstdaags te
verwachten zou zijn. Dc usance Ls dat de
Engelsche regeering aan de Australische een
paar namen voorlegt, om te weten te komen
wie perona grata voor het hooge ambt is,
waarop de Australiërs hun voorkeur uit deze
lijst te kennen geven en de koning de benoe
ming doet. Maar in dit geval is blijkbaar
van dezen gang van zaken afgeweken en
Naar de Bollenvelden.
De hyacórithen worden reeds geplukt voor het ontwikkelen der bollen.
