ZAANDAM's VERBORGEN SCHAT.
ZANDVOORT ONTWAAKT.
BINNENLAND
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL.
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 26 APRIL
DERDE BLAD.
1930
Een mysterieuse en occulte geschiedenis.
MILLIOENEN ONDER EEN OUD KASTEEL?
DE ERFENIS VAN EEN ZEESCHUIMER.
„In zeker Hol, men tioist nog waar)
Sloot zeker oude Tooveraar
Zijn spaarbuil weg. Het rammlen van
de schijven
Kon slecht verborgen blijven
Geld klinkt te luid! en niet te min,
Het was in 't hol, en 't bleef er in'
STARING. „De Schat*.
Waar de schat
verborgen ligrt.
Midden in Zaandam, aLs ge van dien
Dam komt even over de siuis, aan de Oost*
zijde, ligt de schat. Zij ligt achter een hooge
schutting, waar een aanzienlijk deel van de
Zaandamsche (bevolking op het oogenblik
tracht over heen te zien door op fietsen en
dit wat betreft de jeugd op elkaar te
gaan staan. Gij kunt haar terrein niet be
reiken dan na u in een nauw steegje tusschen
oude huizen met Zaansche gevels gewrongen
ie hebben onder een trapje door,, dat naar
een bovenverdieping voert, echt Zaansch met
hout beschoten en de planken groen geverfd.
En voor ge het terrein waarheen zich zoo
vele geïnteresseerde blikken van oude en
jonge Zaandammers richten, moogt betreden,
moet ge een politieagent passeeren en deze
wijst ieder onverbiddelijk af, die zich niet
behoorlijk legitimeeren kan.
Doch als dat alles in orde is, dan kunt ge
klimmen over de hoopen puin en opgegra
ven aarde, over heuvels van steenen en hout
die de gevarieerde bodemgesteldheid uitma
ken in de kuil, welke te eener zijde begrensd
wordt door de huizen van de Wilhelminastraat
en de schutting en ter andere zijde door een
oud kerkhof, dat gedeeltelijk opgeruimd
wordt. En dan hebt ge het terrein der rijk
dommen, de schatgravexjj van Zaandam be
treden.
„Ten leste toch het puik der
Ridders kwam,
Om deze noot te kraken
Het is een vreemde geschiedenis, die dezer
Zaandamsche verborgenheden. Wij hebben er
reeds een en ander van vermeld, en allerlei
geruchten hebben in de pers de ronde ge»
daan. Er hangt een waas van geheimzinnig
heid om heen. dat tot nu toe nog nooit vol*
ledig is opgetild. Om tot het laatste te komen
hebben wij een poging gedaan bij den leider
van de schatgraver ij, den heer Langhirt en
deze heeft ons vrij volledig op de hoogte
gesteld.
Wij vonden den heer Hans Langhirt, die
officier is geweest in het Duitsche leger en
zich thans bezig houdt met vraagstukken van
occulte wetenschap op het terrein bij de
werkzaamheden.
Zijn woonplaats is Würzbui'g in Beieren en
hij is thans voor het eerst, in Holland, logeert
te Amsterdam en komt eiken dag naar Zaan
dam, waar hij van achten tot vijven het werk
leidt.
Zijn verhaal was romantisch als de legende
van „De Vliegende Hollander".
..Ik vond", vertelde de heer Langhirt, „in de
archieven te Weenen een testament van een
Hollandschen zeeschuimer, die tijdelijk te
Zaandam moet gewoond hebben en in 1692
gestorven is, Baron van Weibnom. In dat
testament wordt gesproken van een schat,
die te Zaandam begraven is. Ik heb mij in
verbinding gesteld met madame Sylvia, een
helderziende dame, dei te Berlijn woont en
die reeds meermalen door haar gave de
opsporing van verborgen dingen heeft mo
gelijk gemaakt. Zoo heeft madame Sylvia
die eigenlijk een Oostenrijksche gravin is,
wier naam de heer Langhirt niet mocht noe
men, aanwijzingen gedaan die indertijd geleid
hebben tot het vinden van het graf van
Toet-Ankh-Amen en zij heeft opgegeven,
welke schatten cr in verborgen lagen.
In een zitting welke bijgewoond werd door
eenige heeren onder wie dr. Kroner, deskun
dige bij uitstek op het gebied der occulte
wetenschap, heeft madame Sylvia zeer nauw
keurig de plaatse aangegeven, waar de schat
te Zaandam te vinden zou zijn.
De heer Langhirt liet ons het protocol van
deze zitting zien en daaruit bleek, dat bij
de beschrijving zelfs een teekening was ge
voegd, waarop de boomen stonden aange»
geven, die op het terrein worden aangetrof»
fen. Voorts heeft de helderziende de om
trekken van de in dezen grond te vinden fun
damenten nauwkeurig aangegeven, hoewel
zij nimmer te Zaandam geweest was.
Tot nog toe is dit alles haarfijn uitgekomen.
.Jk ben zeer tevreden", zei de heer Lang
hirt, die nu ongeveer tien dagen mot de
opgravingen bezig is. Alles wat zij heeft aan
geduid hebben wij gevonden.
„Behalve de millioenenschat", merkten
wij op.
„O. maar dit is bijzaak. Hoofdzaak is het
bewijs van de onfeilbaarheid der occulte
wetenschap".
In welken vorm zult u de rijkdommen
vinden? Heeft de clairvoyante dit ook voor
zegd?
„In baar goud". Op zijn wandelstok gal de
heer Langhirt de lengte van de baren aan.
En hoe zal het opgeslagen zijn?
„In een of meer vaten". Dit alles heeft
madame Sylvia voorzien.
Er is begonnen met twee arbeiders. Nu
werkten er vijftien. Het is een kleine werk
verschaffing voor Zaandam geworden, doch
tevens een bewijs, dat de Duitscher de zaak
serieus aanpakt- Hij besteedt er een gedeelte
van zijn particulier vermogen aan en heeft
ook anderen financieel voor het werk weten
te interesseeren.
Er is geen geld meer.
Vrijdag echter is er voor het laatst ge»
graven, omdat er geen geld meer is. Nog
vanavond, zei Herr Langhirt, zal ik naar
Berlijn, vertrekken om te trachten een
groep wetenschappelijke lieden voor de
onderzoekingen belang in te boezemen. Wan
neer ik 5000 Mark bij elkaar krijg kunnen
de onderzoekingen volledig worden. Ik neem
dan 30 man aan en laat het heele terrein
omspitten tot een diepte van 2 1J2 Meter.
Want tusschen de twee en drie meter moeten
de gewelven liggen, waarin het goud verbor.
gen is.
Er waren hier en daar latten in dóh. bodem
gezet, waarop de diepte was aangegeven tot
welke gepeild was. En de grondwerkers waren
druk bezig met hier en daar proef ga ten
te maken.
Volgens den heer Langhirt heeft er op
deze plaats in de middeleeuwen een kasteel
gestaan, waarvan de gevonden muurfragmen
ten en fundamenten zouden geweest zijn.
Er zijn ook stukken marmer te voorschijn
gekomen, die tot een vroegere kapel behoord
zouden hebben, welke door onderaartlsche
gangen met een kerk in verbinding stond.
Aan de Westzijde is een kelder bloot gelegd
met betegelde wanden. Eenvoudige witte
tegels met blauwe figuurtjes zijn er aange
troffen; ook vaasjes zijn opgedolven.
Volgens den Duitschen onderzoeker is
alles afkomstig van den ouden burcht.
De archieven spreken niet.
„II n'est rien qu'on ne conté en divferses
facons", heeft La Fontaine gezegd en dit is
zeker op deze geschiedenis van toepassing.
Want wij hebben ook den ambtenaar, die
te Zaandam belast is met het bijhouden der
archieven, den heer Boon, naar zijn meening
gevraagd en deze gaf een minder romanti
sche verklaring. Er hebben op het betreffen
de terrein huizen gestaan, die door de ge
meente gekocht en kort geleden gesloopt zijn,
omdat er een nieuwe straat moet komen.
De gevonden kelder is dan ook minder die
van een kasteel dan wel die van een der
afgebroken perceelen en de tegeltjes zijn
allerminst middeleeuwsch doch van het
soort, dat in iedere boerenhofstede uit de
zeventiende eeuw wordt aangetroffen.
Wat het bestaan van de burcht aangaap in
geen enkel archief is daar iets over te vin
den, hoewel er aan toegevoegd moet worden,
dat de archieven van Oost-Zaandam niet tot
de middeleeuwen terug reiken.
De oude archieven berusten in het Provin
ciaal Archief te Haarlem, doch in de inven
tarislijsten heeft de heer Boon niets om.
trent een kasteel kunnen vinden. Wel over een
kapel, die echter Noordelijker gestaan moet
hebben, waar nu nog de St. Catharinakerk
is.
Ook Soeteboom, de oudste en authen-
tiekste schijver over de Zaanlanden, maakt
van een burcht of kasteel geen melding. En
de naam Van Weibenom komt nergens voor.
Als een zijner medebewoners werd ook ge
noemd de zeeroover Claes Compaen, doch deze
Claes Compaen is arm gestorven. Er is dus
weinig reden om te veronderstellen, dat hij
voor dien tijd een schat zou hebben ver
borgen, zonder er zelf van te profiteeren.
De heer Boon nam de zaak weinig ernstig
op.
Zoo deed het ook de heer Jellema, directeur
van Openbare Werken, dien wij bezochten,
omdat hij nauw bij de zaak betrokken is,
aangezierf het terrein eigendom is van de
gemeente en reeds verkaveld voor bouwgrond.
Dit laatste is belangrijk met het oog op den
termijn, die den heer Langhirt gelaten kan
worden voor zijn onderzoekingen. Deze kan
natuurlijk niet al te lang zijn.
Wij vroegen of men vroeger bij het heien
niet gestuit is op deze oude fundamenten.
„Zeker", zei de heer Jellema, er zitten in
dit gehee'.e blok overal fundamenten in den
grond, doch niets bewijst, dat deze van een
kasteel of kapel afkomstig zijn. Er zijn vroeger
ook woonhuizen gebouwd.
Belangrijk als
occulte proefneming.
Het bestaan van de verborgen kasteelkelders
kan dus blijkbaar alleen aangetoond worden
op occulte gronden. Het is dan ook merk
waardig, dat de gemeente Zaandam, die als
eigenaresse volgens overeenkomst hiet de
onderzoekers ae helft van de gevonden schat
2al krijgen officieel geen actieve medewerking
verleend heeft. Zij heeft slechts vergunning
voor de opgravingen gegeven en zorgt, dat
deze ongehinderd kunnen plaats hebben. Tot
onze spijt konden wij Zaandam's burge
meester, den heer K. ter Laan. die zich voor
de zaak zeer interesseert, niet te spreken
krijgen, aangezien hij uitstedig was.
Een der wethouders echter, de heer Kan,
zette ons bovenaangehaald standpunt van het
gemeentebestuur uiteen.
En hoe reageert de bevolking er op?
„Aanvankelijk trokken de opgravingen
niet zoozeer de aandacht, doch hoe de be
langstelling thans is, dat ziet u!"
Een heele rij belangstellende koppen boven
de schutting uit. getuigde er van. De politie
agent moest telkens actief optreden.
In Duitschland zijn artikelen in de pers
verschenen, die groot opzien gebaard heb*
ben Het zwaartepunt ligt dan ook niet in
de locale beteekenis voor aZandam, de waarde
van de schat, of 't oudheidkundige belang
van de onderzoekingen, doch in de waarlijk
stoute voorspellingen van de helderziende
dame.
Oudheidkundigen zijn nog niet naar Zaan
dam gelokt, terwijl dezen toch bijvoorbeeld
te Amsterdam bij het vinden van enkele res
ten van een zeventiende eeuwsche glasblazerij
groote belangstelling toonden.
De heer Langhirt beklaagde zich -wel een
beetje over de geringe belangstelling. ..De
Hollanders interesseeren zich voor zulke
dingen niet", meende hij.
In tusschen is zijn optimisme onverflauwd.
De werkdag was voor de meesten zijner ar
beiders reeds ten einde, toen de voorman,
die Duitsch spreekt en derhalve als tolk tus
schen den leider en de arbeiders optreedt een
gemetselde steenen boog ontdekte, op eenige
meters diepte.
..De onderaardsche gangen", veronderstelde
de heer Langhirt. Onmiddellijk werden kluiten
aarde en klompen steen weggegraven. Met
een koevoet weid een peiling gedaan, en in
derdaad bleek het gewelf onder de boog
slechts aarde te bevatten. De koevoet stuitte
niet.
Mar het was half vijf geworden, de werk
dag voorbij, de laatste.
Jammer wanneer ae exploraties in dit
stadium gestaakt zouden moeten worden.
Fantastische dingen
Vreemde geruchten doen in de Zaanstad
de ronde.
Fraulein Sylvia is, (naar de heer Langhirt
uitdrukkelijk verzekert, na haar voorspellin
gen), te Zaandam geweest. Doch naar ons
verteld werd wilde zij niet naar de plaats
des geluks gaan, omdat zij dan niets zou
zien dan goud. Hetgeen ons nochtans voor
een wijle niet onplezierig lijkt. De dame is
Inmiddels vertrokken, doch leidt in haar geest-
het onderzoek.
Een ander gerucht vertelt, dat reeds de
vorige eigenaar van het terrein, de heer Bos,
bij overlevering wist, dat er een schat in
rustte. Edoch, de man bezat de spiering niet,
die hij moest uitwerpen om den kabeljauw
te vangen en de grond bleef onontgonnen,
pecuniae causa.
Er zullen wellicht vele romantische ver
halen om de geschiedenis van de Zaandamsche
Schat geweven worden. Maar de aanhangers
der occulte wetenschap blijven in spanning
wachten.
En als Zaandam een wethouder van finan.
ciën had, beleefde deze slapelooze nach»
ten.
Maar deze functionaris kent het gemeente
bestuur niet. Omdat de burgemeester .Finan
ciën" beheert.
Pk.
EEN AANSLAG OP DE A. K. U.
FABRIEKEN.
GROOTE RAMP VOORKOMEN.
Het gerechtelijk onderzoek naar den brand,
welke de vorige week in het magazijn der
AK.U.-fabriek, te Arnhem, waar de papier-
stof is opgeslagen, uitbrak, wordt nog steeds
voortgezet-, meldt het Hbld.
Gebleken is, dat men zeer waarschijnlijk
te doen heeft met brandstichting en boven
dien, dat ook op andere wijze getracht is de
vernietiging van een groot deel der fabrieks
gebouwen te bewerken. Dat er geen erger
dingen gebeurd zijn dan de brand ls alleen te
danken aan de tijdige ontdekking van den
toeleg. In de mengkamer van de fabriek
wordt de bewerkte cellulose gedrenkt met
zwavelkoolstof. Dit proces heeft plaats In
metalen, snel wentelende trommels.
Tijdens het rondwentelen van een van die
mengtrommels werd een verdacht geluid ge
hoord en bij onderzoek bleek in den trommel
een hamer aanwezig te zijn. Was dit niet
ontdekt dan zou de hamer, voortdurend
bonkende tegen den metalen trammeiwand,
zijn gaan vonken en ontbranding van den
inhoud gevolgd door ontploffing zijn ver
oorzaakt. De gevolgen zouden niet te over
zien zijn geweest. Er wordt thans verband
gelegd tusschen het gebeurde in de meng
kamer en den brand: het magazijn voor de
papierstof ligt op de bovenverdieping van
het gebouw, waarin de mengkamer zich be
vindt.
Tot dusver zijn geen arrestaties geschied.
EEN TWEEDE „HUMANITAIRE
SCHOOL"?
EEN NIEUWE VEREENIGING
OPGERICHT.
Donderdagavond is te Laren een protest-
vergadering gehouden van ouders der leer*
lingen van de Humanitaire School maar
aanleiding van het conflict dat op deze school
ls ontstaan. Na zeer uitvoerige discussies
werd een motie aangenomen, waarin de ver
ontwaardiging werd uitgesproken over het
ontslag van beide onderwijzers en de houding
van het bestuur tegenover de ouders.
Tenslotte werd in principe besloten een
nieuwe schoolvereeniging te stichten.
Een vorloopig bestuur werd gekozen, be
staande uit de dames Landré en van Wijn
gaarden en de heeren Van Bruggen, De Jager,
De Wit, Wenselaar en Zwertbroek.
DE VERSCHEPING VAN DE KALI.
GAAN FRANSCHE HAVENS MEE
CONCURREEREN?
Het Volk verneemt uit Brussel, dat de kali
maatschappij de Fransche havens voor de
verscheping zou willen gebruiken, n.l. die
van het Noorden en van de Beneden-Seine.
Maar langs die havens kunnen slechts 200.000
worden vervoerd tegen zeer- hooge tarieven.
De zaak wordt in Frankrijk best-udeerd. Het
Brusselsche blad „Het Laatste Nieuws" con
cludeert hieruit, dat het uitblijven van een
overeenkomst tusschen Nederland en België
voor Rotterdam zoowel als Antwerpen na-
deelig blijkt te worden.
DE OPENING VAN IJMUIDEN'S
SLUIS.
VOLKSFEESTEN TE AMSTERDAM.
De voor Amsterdam zoo belangrijke ope
ning van de nieuwe sluis te IJmuiden zal
niet alleen gevierd worden met een feest
maaltijd in het Carlton-hotel in die stad,
doch ook de burgerij zal in de vreugde dee-
len doordat er op verschillende plaatsen in
de stad muziekuitvoeringen zullen zijn en
een vuurwerk aan den Zuidelijken Wandel
weg cn een aan den overkant van het IJ.
DE VERSIERINGEN.
Het aanbrengen der versieringen op den
toeristensteiger en op het Sluisplein is door
B. en W. opgedragen aan de firma B v. Gel
dorp te IJmuiden. Naar wij vernemen zullen
de versieringen in hoofdzaak bestaan uit
een aantal zuilen, geplaatst aan den toeris
tensteiger. Verder zullen 70 decoratieve
masten van 6 Meter hoogte langs den haven
kant van den toeristensteiger af tot de Vis
seringstraat aan beide zijden van den weg
worden geplaatst.
Toen we er gisteren kwame.i was het net
bezig wakker te worden en zijn stijve leden
te rekken; vandaag, den eersten zomerschen
dag. waarop een winterjas je werkelijk te
veel ran het goede was. was het wakker en
lag zich lekker lui te koesteren in de zon.
Het is wonderlijk, hoe zoo n strand in één
dag volkomen van aspect kan veranderen.
Gisteren was het een zoo goed als verlaten
stukje kust van de Noordzee, waar de één
of andere dwaas een paar badstoelen had
neergezet, in de hoop, dat er toevallig eens
iemand langs zou komen, die behoefte had
aan een stoel, en waar langs een paar schel-
penvisschers, hoog op hun karretjes staand,
hun dravende paarden menden. De zee was
diep, intens blauw, met in de branding don
kere schaduwen van de optorenende golven,
die dan ineens ineenbraken tot een lange
rij langzaam wegvloeiend wit schuim. Over
het water naar het Zuidwesten wierp de zon
een breede, rustelooze bewegende baan van
zilver en in IJmuiden voer de visschersvloot
uit: een oneindige reeks van kalm zeilende
donkere scheepjes. Een groote stoomboot,
met een ijl sluiertje van rook uit een fel
wit-en-zwarte pijp. schoof er langzaam
tusschen door, haalde de zwarte stippen één
voor één in, en gleed tenslotte ln statige
eenzaamheid ver voor ze uit- over den hori
zon, vreemde landen tegemoet.
En al zaten we op een hotelterras, en al
wapperde boven onze hoofden in den straf
fen Westenwind de Hollandsdhe vlag, het
was er buiten; voor ons lag de zee, de
eeuwig veranderlijke, en zijn gestadig
ruischen was boven alles uit hoorbaar; de
zon scheen uit een helderen, bijna Ita-
liaansch blauwen hemel op je neer en er
waren geen andere menschen dan die er
hoorden: wat stoere visschers met gebruin
de gezichten en een paar dorpsjongens.
Vandaag was alles anders. Zandvoort be
gon weer Groszstadt te worden. Opeens zag
je, overal waar je keek, bordjes met „gemeu
belde kamers te huur", ineens was de zee
een ding om in pootje tc baden en op te
zeilen en waren de hotelterrassen er niet
meer heelemaal voor ons alleen; ineens was
het Strand iets, waar je in groef en schepte
en waren de menschen niet menschen meer,
die er hoorden, maar exploitanten en hun
klanten. Zandvoort was het zomersche Zand
voort weer.
Er zaten weer menschen ln de badstoelen
te dommelen en loom te staren naar de zee
en de zon, er waren weer bergen en kuilen,
waar je over viel en kinderen, die met
emmertjes zorgvuldig opgevangen water
(„maar zorgen, dat je niet nat wordt, hoor")
hun kanaal of slotgracht trachtten te vullen;
er waren weer de families met minstens
zeven stuks kroost, die zich voor een dag in
een door een ander gegraven kuil hadden
laten vallen, en het er opperbest hadden.
Een oolijk wit en rood geverfd scheepje,
waarin in dezen zomer zeker heel wat ang
stige juffrouwen zullen denken, dat ae dit
nooit zullen overleven, maar waarin nu nog
maar een drietal ondernemende lieden zat
te wachten op aanvulling uit de gelederen
van een over het algemeen niet erg onder
nemend publiek, droeg fier, in groote zwart*
letters, op een fel geel geschilderd zeil hot
motto: „BIJ felle zon en schrale wind:
Purol". Ik heb vergeten te informceren, of
de potjes Purol aan boord verkrijgbaar
waren, maar ik twijfel er geen oogenblik
aan. Wij Hollanders zijn een practlseh volk.
en het mankeerde er nog maar aan. dat de
ééne stoere, gebruinde Zandvoorter, die de
„onderneming" exploiteerde, op zijn rug de
mededeeling geschilderd had, dat hy het
levende bewys was van de deugdzaamheid
van de waar, die hy zoo overtuigend aan
prees. ..That schoolgirl complexion" of zoo.
Er waren al weer by na badstoelen te kort,
en al ontbraken de ezeltjes en de oempa's
nog. Zandvoort Ls uit zyn winterslaap ont
waakt. Langs de hotels klimmen, halsbreken
de toeren makend, de schilders en glazen-
wasschers op en neer, overal staan de ramen
open en wapperen de stofdoeken naar
buiten, trappen naar het strand worden uit
het zand, dat hun onderste treden bedekte,
los gegraven, een electricien waagt zyn leven
om de buitenlichten aan te brengen. De
heele bevolking is ln de weer om zich gered
te maken tot de ontvangst van de duizenden
gasten, die zich waarschyniyk nu al begin
nen te vertieugcn op hun week of paar
weken 's zomers aan zee: en nu mag J«
hooren tot de menschen, die Zandvoort, in
den zomer angstvallig vermyden, of tot dc
trouwe garde, die een dag aan het drukbe
volkte strand tot hun grootste genoegens
rekenen, de zee is en blyft de zee, ook al
scharrelen er vlak aan het strand een stuk
of wat nietige krioelende menschjes ln het
rond: altyd mooi. altyd groot en imponoe-
rend. En het is een goed ding, dat frissehe
wind en zeelucht artikelen zyn. die er in
zoo groote hoeveelheden aanwezig zijn, dat
het er weinig toe doet of Je ze met een paar
honderd van je medemenschen moet declcn,
en dat er een Zandvoort ls. waar ieder jaar
een paar duizend stadsche bleekneuzen ge
zondheid voor een heel verder Jaar op kun
nen doen.
Haarlem, 23 April.
VIER-JARIG MEISJE AANGERAND.
Te Aarle Rixtel Is het 4-jarige dochtertje
van den heer P. H. door den 18-jarigen k.
uit Helmond onder belofte van een bal en
een dubbeltje, meegelokt tn een stal, waar
hij het kind heeft aangerand. De dader is
voortvluchtig.
DE AANRANDING VAN EEN MEISJE TE EPE
De Rechtbank te Zutphen heeft den Rot-
terdamschen handelsreiziger, die gepoogd
heeft te Epe een meisje in zyn auto te ont
voeren en aan te randen veroordeeld tot vier
maanden gevangenisstraf, met aftrek van
preventief.
ZESTIEN INBRAKEN GEPLEEGD.
De politie te Ry'swijk heeft een inbreker
gearresteerd, die bekend heeft in de laatste
maanden in Voorburg negen en te Ryswyk
zeven inbraken te hebben geploegd.
VERWARMING IN DE TREINEN.
Op de Nederlandsche Spoorwegen zullen
tot 1 Mei alleen nog verwarmd worden de
treinen vóór 8 en na 18 uur.
EEN NEDERLANDSCHE COMENIUSHULDE.
Er heeft zich een comité gevormd om aan
de Tsjecho-Slowaaksóhe regeering als hulde
blijk voor Comenhis een gebrandschilderd
raam aan te bieden in de tegen het einde
van dit jaar te restaureeren Comeniuskapel
in de Waalsche Kerk te Naarden, welke zal
worden ingericht in het koor, dat de Tsjecho-
Slowaaksche regeering van de Nederland
sche ten geschenke heeft ontvangen. De kos
ten worden begroot op I 1000.Dr. J. Th.
de Visser is eere-voorzitter van het comité.
Penningmeester is de heer C. D. van Vliet,
directeur der Hollandsche Hypotheekbank,
Reguliersdwarsstraat 6062 te Amsterdam.
HEEMSTEDE.
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Terug te ontvangen by: Pastotle, Valken
burgerplein, een bos palmbladeren. S. Kop
jes Nieman. Sumatrastraat 23, een bruine
ceintuur. Mevr. Uilenhoed, Postlaan 9. een
hangertje van een colircr. H. Heemskerk,
Kadijk 16, een konyn. Juffr. Keiser, Adriaan
Loosjesstraat 73 Haarlem, een rozenkrans.
C. J. F. Rijken, Assendelverstraat 40 rood
Haarlem, een portemonnaie met inhoud. M.
van Rooijen, Rijksstraatweg, woonark, een
vermoedeiyk zilveren schakelarmband. F.
Burger, Kastanjelaan 33. een R.K. kerkboek.
Bosman, Lefdschevaart 128 Haarlem, een
portemonnaie met inhoud. Wed. M. v. Looij,
Bleekersvaartweg 31, een gouden halsket
ting. G. Deelisscn, Havenstraat 34, een grijze
jongenspet. P. dc Wit, Leidschevaart 150,
Vogelenzang, een zilveren dames armband
horloge,
ALBERDINGK THIJM.
DE BURGEMEESTER VAN
HEIDEHEUVEU
De opvoering van het serlcuse biyspel Spe
culanten. dat oorspronkeiyk beloofd was, kon
zooals de voorzitter van Alberdingk Thijm,
de heer Gerard Nielen, ons voor den aan
vang dec voorstelling mededeelde, niet door
gaan en daarom had men voor dezen avond
zijn toevlucht gezocht by het kluclitigcr
genre „De Burgemeester van Heldeheuvel".
Nu, wat daar in de gemeente Koidehcuvcl
gebeurde, waar de heer Paul Ncrks tot bur
gervader was benoemd en de heer Paul Derks
zijn plaats Innam onder aandrang van zijn
aanstaanden schoonvader, den rentenier
Jacques Dikmans alias Koos, oud-mosterd
fabrikant, was zeker kluchtig genoeg! Maller
kon het byna niet! Papa Dikmans zag kans
den heelen boel in Heldeheuvel op stelten le
zetten en wy vielen tot uitbundig vermaak
van het publiek, dat blijkbaar in het geheel
geen spyt had van deze verwisseling van de
Speculanten met burgemeester van Helde
heuvel van de eene dwaasheid in de an
dere. 4
By zoo n malle klucht behoef Je je cri-
tlsche bril niet op tc zetten. Het eenige, wat
dc schrijver cn de spelers wenschcn. is dc
zaal ln een voortdurenden lach te houden en
dat is den burgemeesters van Hcideheuvel
de pseudo en dc echte— volkomen gelukt!
Gerard Nielen gaf als de oud-mosterdfa
brikant, die den boel aan den gang bracht,
het tempo en den speeltrant aan! Hij hield
de rol in het kluchtige en had er heel den
avond plezier van. En zijn broer Hein zorgdo
er als pendant-kluchtspelspeler voor,
<iat de lach er ln bleef. Hy behoefde maar
met zyn mosterdzaadjes te komen, of de zaal
daverde van het gcachi En alle andere spe
lers gaven den heeren Dikmans niets toe!
Daar waren Paul Derks. de pseudo-burge-
meester in angst en nood. Paul Ncrks, de
echte burgemeester, die niets liever verlang
de dan zoo spoedig mogelijk uit Hcideheuvel
verlost te worden, de bulderbassende majoor
Boomer, die schetterde, dat je het door heel
Heideheuvel kon hooren. de doove redacteur
van de Heideheuvelcr Nieuwsbode een
aardig gespeelde figuur van Jacques Elte
Koos, de hotelhouder en alle verdere bewo
ners en emigranten van de met twee burge
meesters gezegende gemeente!
Het was een avond van onschuldig ver
maak. onder het motto: lachen! lachen!
lachen! En gelachen is er zooveel, tot men
bijna niet meer kon! Zoodat Alberdingk
Thijm van een geslaagden avond mag spre
ken! Want een ander doel had deze avond
niet.
J. B. SCHUIL,
