BINNENLAND.
YJE WIJKSTRA OPNIEUW VOOR HET HOF
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 9 MEI 1930
VIERDE BLAD
De moordzaak Grootegast in appèl voortgezet.
Wijkstra niet geestelijk gestoord.
Philosophische opvattingen
van verdachte.
Onder groote belangstelling is Donderdag
▼oor het Gerechtshof te Leeuwarden de be
handeling begonnen van de zaak tegen den
42-jarigen koopman en muzikant LJje Wijk.
stra, die op 18 Januari 1929 te Grootegast een
viertal veldwachters neerschoot, toen deze
<te vrouw, met wie hij samenleefde, wilden
arresteeren, omdat zij haar kinderen onver
zorgd had achtergelaten en met verdachte
was gaan wonen.
De Groningsche Rechtbank veroordeelde
Ihem deswege tot levenslange gevangenisstraf
van welk vonnis zoowel verdachte als de of
ficier van Justitie in beroep waren geko
men.
Op de getuigenlijst van het Hof komen
oa. voor dr. Chr. Miremet, politie^dokter
te Groningen, prof. dr. E. D. Wiersma, oud-
hoogleeraar te Groningen, dr. S. van Mesdag
arts te Groningen, prof. dr. A. A. Grünbaum,
hoogleeraar te Utrecht en prof. dr. F. M. J. A,
Roels, eveneens hoogleeraar te Utrecht.
20 Juni diende de zaak in hooger beroep,
doch nadat Wijkstra verklaard had in
zenuwachtigheid gehandeld te hebben en
niet met voorbedachten rade, vorderde de
procureur-generaal schorsing der behande=
ling en terugzending van de stukken naar
den rechter-commissaris en het gelasten van
een nader onderzoek naar den lichamelijken
en geestelijken toestand van verdachte,
waartoe het Hof besloot met den last om
een nadere instructie te doen plaats heb
ben in verband met eenige nieuw ingekomen
processen-verbaal en voor het instellen van
een nader onderzoek betreffende den psychi-
schen toestand van den verdachte door prof.
Wiersma en dr. van Mesdag te Groningen.
Het Hof is thans samengesteld als volgt:
jhr. mr. J. J. A. Quintus, president; mr. P.
C. J. A. Boeles, mr. John Nieuwenhuisen,
raadsheeren; mr. A. Visser, griffier. Procureur
generaal mr. F. F. Viehoff.
Verdediger is mr. M. Levie te Groningen.
Groote belangstelling.
Hierover schrijft -het Hbld.t
Reeds vrij vroeg in den ochtend is er een
kleine menigte voor het Paleis van Justitie,
welke groep langzaam groeide. Op de ge
reserveerde tribune hadden advocaten, re-
classeerïngsbeambten, rechercheurs en ande=
ren plaats genomen.
Nadat het Hof was binnengetreden, werd
-Wijkstra, geflankeerd door twee veldwachters
en een maréchaussee, de zaal binnengeleid.
Nadat -de griffier de lijst der getuigen had
voorgelezen, werd onder deze appèl nominaal
gehouden- Er zijn er ongeveer veertig. Vier
getuigen zijn niet verschenen.
Wijkstra, een bleek, en zachtmoedig uit
ziend mannetje, neemt zichtbaar nerveus zijn
plaats in, tusschen zijn bewakers.
Deskundigenverhoor.
Dr. Mi eremeet wordt !het eerste ge
hoord. Hij verklaart op de lijken van de
slachtoffers sectie te hebben verricht, ten
einde de doodsoorzaak vast te stellen. Ge=
tulge zet in den breede den aard der gecon
stateerde verwondingen uiceen.
De slachtoffers zijn allen aan verbloeding
overleden.
Het psychiatrisch
rapport.
Prof. Wiersma heeft te zamen met dr.
Van Mesdag een psychiatrisch onderzoek
naar verdachte ingesteld. Verdachte is ego
centrisch aangelegd. Zijn gemoedstoestand
was erg gedeprimeerd, zooals getuige hem
gekend heeft. Groote geestelijke storingen
zijn echter niet bij hem waargenomen. Zijn
intellect is vrij behoorlijk. Alleen, hij er
kende geen gezag. Getuige heeft ook geen
dwangverschijnselen bij verdach e waarge
nomen. Het eerste schot acht getuige im
pulsief, terwijl de andere schoten gelost zijn
onder den invloed van het effect, dat het
eerste gemaakt had. Hij handelde toen in een
vlaag van angst en radeloosheid. Eifect sluit
nader overleg uit, d.w.z. dat de betreffende
handelingen vast stonden, al kunnen de
details zich in den gedachtengang van het
individu wijzigen. Wijkstra was wel nerveus,
doch normaal Verdachte heeft -hét gebeurde
zelf op schrift gesteld. In dat schriftuur zegt
verdachte, dat hij gelooft, tot iets grootsch
in de wereld te zij in gekomen en dat alles
zooals het gebeurd is. voorbestemd was om
te gebeuren. Hij is sterk egocentrisch.
Getuige gelooft, dat verdachte dit geschre
ven heeft om zijn schuld te verklaren. Hij
zegt later dan ook geteekend te zijn en zich:
zelf als den Antichrist te beschouwen.
Vereenzelviging met
Nietzsche.
De verdediger wijst er op. dat verdachte
zich hier en daar vereenzelvigt, met Fr.
Nietzsche, wiens incarnatie hij soms meende
te zijn. Ook vereenzelvigde hij zich met
groo'.e filosofen en musici.
Prof. Wiersma: Dit sluit zeer .goed aan
bij zijn vroegere geestesgesteldheid, alleen
toen had hij meer voeling met de maat
schappij, thans gaat hij er zich meer en
meer in verdiepen. Verdachte meent nu, dat
hij behoort tot een kleine groep, die ten
onder moet gaan, hij gelooft dat vrouw Wob-
bes voorbeschikt was voor zijn ondergang.
Maar dit denkbeeld is hij hem pas opgeko
men na de gebeurtenissen. Aldus tracht hij
de dingen te verklaren.
Dr. Van Mesdag, arts te Groningen,
bevestigde de verklaring van prof. Wiersma
Van waandenkbeelden hebben de deskundi
gen niets gemerkt, verd. heeft nogal een
bijzondere levensbeschouwing. De deskun
digen hebben den indruk gekregen, dat Wijk
stra wel van vrouw Wobbes hield.
Hij was haar echter in geen enkel opzicht
onderworpen, wel leefde verdachte geduren.
de de laatste weken, dat hij met Aaltje
Wobbes samenleefde, in een zekere angst.
Hij vreesde, dat zij gehaald zou worden en
toen het oogenblik daar was en Aaltje hem
smeekte haar te beschermen en de politie
eischte binnengelaten te worden, kwam deze
onrust, waarin hij toen verkeerde, tot con
uitbarsting. De wijze waarop hij toen opge
treden is, doet sterk denken aan een jager.
Daar Wijkstra vaak op jacht ging, heeft nü
zich in zijn affecttoestand gedragen als een
jager.
(Zie ook elders in dit nummer).
TWEEDE KAMER.
De wijziging van de Gemeentewet.
Bijzondere bevoegdheden voor
commissies van bijstand? De
vrouw in het speL
De gemeentewet houdt voorloopig de Twee
de Kamer nog bezig. Wel weet hoewel
door replieken tegen te houden de voorzit
ter goeden voortgang te maken.
Er zijn tal van amendementen ingediend
van sociaal-democratische zijde, die wel alle
als eerste onderteekenaar den naam dragen
van Mr. v. d. Eergh, maar niet alle door hem
verdedigd worden. Dat neemt niet weg. dat
het leeuwendeel van de taak der s. d. amen
deering door den scherpzinnigen Mr. v. d.
Bergh is ondernomen geworden.
Scherpzinnig zeiden wij niet ten onrechtte.
Zoo heeft Mr. v. d. Bergh een heel stel arti
kelen ontworpen betreffende voorwaarden,
waarop de besluiten van den Raad tot stand
komen, ter vervanging van wat de regeering
op dit punt had voorgesteld, die zoo maar,
voetstoots, door den minister van Binnen-
landsche Zaken werden overgenomen met de
eervolle vermelding, dat zij, menschelijker-
wijze gesproken volmaakt waren.
Het ontwerp toch liet, inderdaad, verschei
dene twijfelpunten bestaan. Dat niet alleen:
er werden ook nieuwe in het leven geroepen.
Het belangrijkste twijfelpunf. noemen wij.
Het is de bekende vraag, of leden, die bij
stemmingen over personen blanco stem
briefjes hebben ingeleverd, wel hebben „ge
stemd", of zij in de terminologie van het
ontwerp, aan het nemen van het besluit heb
ben deelgenomen". Deze vraag is tweeledig.
Zij kan en moet gesteld worden t.a.v. het be
reiken van het quorum Jiet aantal leden, dat
minimaal benoodigd is, om een vergadering
mogelijk te maken) en t.a.v. de berekening
der volstrekte meerderheid. Door de overne
ming van het amendement-v. d. Bergh wor
den in het eerste geval (quorum) de blanco
briefjes als stemmen beschouwd, in het twee
de geval niet.
De heer v. d. Bergh zag eveneens een
amendement overgenomen, waardoor elke
twijfel buitenges o en is over de vraag of ook
een loting, die noodig kan zijn, wanneer een
getal van een uitgeputte candidatenlijst op
een andere UJst overgaan en er twee in aan
merking komende lijsten zijn met een gelijk
overschot, in het openbaar moet geschieden.
De vraag wordt door de gewijzigde wet be
vestigend beantwoord.
Het artikel betreffende de geheime verga
deringen waarin wordt aangegeven, waar
over al of niet beraadslaagd, waarover al of
niet beslist mag worden is aangehouden,
er komt nog een amendement-Ketelaar.
Een poging van den heer v. d. Bergh, om
de commissies van bijstand bevoegdheden
te geven, zelfstandige bevoegdheden, leed
schipbreuk op tamelijk eenigszins verzet van
de regeering en alle partijen (de heeren de
Wilde, Dr. Vos, van Hellenberg Hubar en Ke
telaar spraken): men wilde de verantwoor
delijkheid van Raad en B. en W. niet aan
tasten of deelen, niet benadeelen door zeg
genschap van onverantwoordelijke menschen.
Dit zou zoo meende men afbreuk doen aan
een gezonde ontwikkeling der democratie.
Wanneer de heer Vliegen nog wees op b.v.
een meer zelfstandige commissie van bij
stand voor kunstzaken (waardoor vermeden
zou kunnen worden een uitblijven van een
beslissing over de schouwburgbespeling, ge
lijk in Amsterdam geschiedde) dan zelden
alle de tegenkanters tegen het s.d. voorstel,
dat deskundige adviezen toch steeds te krij
gen zijn.
Het hoofdmoment van den middag was een
amendement-Boon, door mej. Westerman
verdedigd. Om dit hoofdmoment zetten wij
boven ons overzicht: ..De vrouw in het spel".
Het amendement vroeg in de wet de mo
gelijkheid te openen (meer niet) van de be
noembaarheid der vrouw tot burgemeester.
Laten wij maar dadelijk mededeelen, dat bet
amendement met 4535 stemmen werd
aanvaard. De A. R. stemden tegen, de C. H.
legen, op mej. Katz na. de R. K. waren zeer
verdeeld (maar kopstukken als Dr. Nolens,
Mr. Aalberse en de Kamerpresident stemden
voor), de linksche groepen waren ongedeeld
vóór.
Men begrijpt 't, wanneer het er om gaat de
vrouw een recht meer te geven in het maat
schappelijk of staatsleven, dan komen niet
alleen de vrouwelijke Kamerleden in het ge
weer, maar ook de Staatk. Geref. heer
Kersten, die het verfoeit en hij beroept
zich altijd op de ordonnantiën Gods wan-
neeh „eerbare vrouwen" in publieke ambten
zich plaatsen willen Hij gebruikt daarbij
een terminologie spreekt over manwijven,
of 't. zoo maar niks is die hem zeer terecht
een berisping deed geworden van Ir. van der
Waerden over zijn onbehouwen taal.
En natuurlijk komt ook de heer Lingbeek
voor 't voetlicht. Die er altijd behagen in
schept anderen in het zonnetje te "zetten.
Zoo verwees hij den oud-testamentlschen Dr.
Kersten naar de vrouwelijke rechter der Is- 1
raëlteten, Deborah. Om daaruit echter ook
leering te trekken voor zich zelf. Deborah
gold een uitsondering, haar optreden was
i noodzakelijk: alleen In noodzakelijke geval
len wilde hij de vrouw aan het hoofd ecnei
gemeente hebben. In roodstand en bi) uit
zondering
Nu hadden de dames-Kamerleden Wester
man, Groeneweg, Bakker-Nort, Katz
Meijer, met vuur zich verwerende, om niet te
zeggen met mannenmoed, zich reeds beroe
pen op het feit, dat in den oorlogstijd vele
VTOuwen in andere landen met het burge
meesterschap bekleed waren en die functie
uitnemend hebben vervuld. Zooals er thans
reeds in België en Engeland en Frankrijk
en Amerika vrouwen het burgemeestersambt
met eere vervulden.
De dames der rechterzijde wezen er op,
dat de ware taak van de vrouw elders ligt,
dan in het vervullen van publieke functies,
maar dat dit niet wegneemt, dat wanneer in
bepaalde gevallen een voor het burgemees
terambt geschikte vrouw aanwezig is, deze
toch althans de kans moet geboden worden
mede te dingen. De beoordeeling of in be
paalde gevallen een vrouw kundig, bekwaam
en geschikt is, blijft bij den benoemenden
minister
De heeren de Wilde, Kersten en Korten-
horst hadden princlpieele bezwaren: de
vrouw hoort niet in de publieke colleges,
waar zij (aldus de heer Kortenhorsti de
plaats van mannen gaat innemen.
De heer Schokking wilde zeer voorzichtig
zijn met te spreken van „Christelijk begin
sel" de toepassing daarvan hangt ook
dikwijls af van den tijd, waarin de toe
passing gevraagd wordt. Waar er nu veran
dering is In de positie der vrouw, daar wilde
de heer Schokking de consequenties niet ver
der doortrekken dan noodzakelijk is. En
noodzakelijk is zei hij de benoembaar
heid van de vrouw tot burgemeester niet.
Dus zou ook hij tegenstemmen.
Tenslotte de minister. Deze richtte zijn
aanval op het amendement in de bijzondere,
physieke en geestelijke geaardheid van de
vrouw, die haar ongeschikt maakt tot het
richtig vervullen van bepaalde onderdeelen
der burgemeestelijke taak. zooals brand
weer- en politie-commando. En ongeschikt
tot het gebruiken van wel eens zeer nood
zakelijk geweld.
Gelijk gezegd de tegenkanting baatte
niet.
De vrouw Is benoembaar tot burgemeester,
als het ontwerp worde aangenomen, waar
aan we niet twijfelen ook al zullen de
anti-revolutionnairen en de Kersten-groep
tegenstemmen, wijl de vrouw burgemeester
worden kan.
De Indische begrooting.
De morgenvergadering werd gevuld met
twee professorale redevoeringen zonder veel
practische beteekenis over een wetsont
werp van, naar vrij algemeene overtuiging,
weinig practische waarde.
Een internationaal ontwerp.
Tot goedkeuring van de toetreding, tot ae
hoofdstukken I, II en IV van de te Genève
vastgestelde algemeene acte nopens vreedza
me regeling van internationale geschillen.
Prof. Anema vond het heel goed, dat Ne
derland niet toegetreden was tot hoofdstuk
III der acte. Prof. van Embden betreurde
het. Hoofdstuk III bevat een regeling der
verplichte arbitrage niet alleen voor rechts
geschillen, maar ook voor zuivere b-langen
geschillen. Eenige maanden geleden ïebben
wij n.a.v. het debat in de Tweede Kamer het
verschil uitvoerig belicht wij komen daarop,
nu zooveel op onze plaatsruimte beslag legt,
niet terug.
Het ontwerpje werd aanvaard.
Onze lezers herinneren zich nog wel. dat
de oud-gouverneur-generaal Fock bij de al
gemeene beschouwingen over de staats-
begrooting gevraagd heeft, hem nu eens te
zeggen, wat men toch heeft waaraan zoo
dikwijls uiting werd gegeven op zijn be
leid als gouverneur-generaal, in het tijdperk
Fockde Graaff. Hij zou de heereh dan wel
van antwoord dienen. Een openlijke uitnoo-
dlging tot den ring of om het wat liefelijker
te zeggen: eene invitation a „la valse"
Welnu de heer Mendels heeft zich in
den ring begeven en zoo een klachtenlijstje
tegen den heer Fock opgesteld. Hij is met
klachten over de periode Fock niet aange
vangen. Gehoord hebbende van een bezoek
van den koning van Siam aan Indië en aan
Fransch Indo-Chlna en van een verwacht
bezoek van den gouverneur der Straits
Settlements aan Indië vroeg hij of hieruit
van een samenwerking op een ander gebied
moest gesproken, worden.
Tot de begrooting dan komend stelde hij
als ideaal de koloniale staatkunde, naast
een consolidatie-politiek, naast een liqui
datie-politiek, een finalistische politiek.
M.a.w. gen politiek, die Indië zoo spoedig
mogelijk onafhankelijk maakt.
Een onafhankelijk Indisch volksbestaan
ziet de heer Mendels ook voorgestaan, niet
alleen door de sociaal-democraten, ook voor
een Indische groep, waarin mannen zitten
als Prof. van Asbeck. Prof ter Haar, Mr.
Jonkman, Mr. de Savornin Lohman.
Een onafhankelijk Indisch volksbestaan
ziet de heer Mendels bevorderd door sterkere
democratiseering van Indië. Wat er thans
geschiedt in de ontvoogdingspolitiek, gaat
hem lang niet vlug en lang niet sterk ge
noeg. De inlandsche elementen vinden veel
te weinig erkenning, de klachten nemen
steeds toe. En de diepere oorzaak daarvan
ziet Mr. Mendels nu in de periode van het
regiem-de Graaff-Fock, dat z.i. een blij ven
den slechten invloed heeft gehad op de in
landsche elementen. Die invloed was te voor
spellen. want als Kamerlid heeft Mr. Fock
reeds een scherpe critiek op de G.-G. Van
Limburg Styrum geleverd. En in zijn land
voogdelijken tijd heeft hl) de belastingen
zwaar doen drukken. Heeft hij nog demo
cratische bedoelingen gehad, dan zullen ze
wel geremd zijn door den minister van Ko
loniën. Aldus Mr. Mendels. Het plan voor de
wlnstaandeelkassen uit de suiker heeft de
heer Fock moeten terugnemen, nadat „de
suiker" op haar achterste beenen was gaan
staan. Op de creditzij van Mr. Fock schreef
de heer Mendels de rechtshoogeschool. Maar
bet geheel van het bewind neen, dat had
des sociaal-democraten instemming niet.
Ten slotte onderwierp de heer Mendels de
in Indië gehouden razzia aan een scherpe
critiek.
Wat wij noodig hebben riep hij uit
is een politiek van breede allure, wijde hori
zon en diep perspectief.
Desespereert niet! zoo eindigde hij, Coen
citeerend.
De tweede woordvoerder was Prof. de Sa
vornin Lohman. Gene finalistische politiek
o. v. Indlè is de bedoeling van dezen c.-h.
hoogleeraar: de rljkscenheid allereerst heeft
ae regeering te beschermen. Ook tegenover
de S. D. A. P die deze eenheid niet wil.
Gelukkig acht de hoogleeraar 't. dat de
overtuiging veld wint, dat de Rijkseenheid
een groot belang is voor allen, die in Indië
en Nederland wonen. Begrijpelijk dat hij de
actie van de heeren Noto Soeroto en Frank 1
toejuicht wijl dat de toespitsing „blank-
bruin" vermindert.
Had de S. D. A. P. 't in Indië voor 't zc*g-
gen, zij zoo al spoedig bemerken in een Im
passe te zijn geraakt, wijl zij geene maatre
gelen tot gezagsbescherming zou kunnen
nemen, gelijk de Engelsche Labourpartij
thans gedwongen is te nemen tegenover
GandhL
In dit verband opperde Prof. Lohman zeer
ernstige bezwaren tegenover den heer Mid
dendorp. die zijne ongeschiktheid tot het
bekleeden van een gezagsfunctie duidelijk
toonde.
Prof. Lohman waardeerde 't zeer in den
G.-G. dat hij heeft ingegrepen, toen 't in
Indië, dank zij de extremistische elementen
weer ging spannen De bevolking heeft er
recht op aldus zijn betoog dat zij daar
tegen beschermd wordt. Op losse gronden zal
de huidige G.-G. zeker niet hebben ingegre
pen. de G.-G., die steeds de rechten der in
landers heeft erkend en die ook wist, dat
zijn maatregelen critiek aan die zijde zouden
uitlokken.
Voor de toekomstige positie van Gouver
neur van Sumatra zou Prof. Lohman een
selectie wenschen uit personen, die getoond
hebben, dr" zij regeertalent en organisatie
vermogen bezitten, ook al zouden zij geen
Indische ervaring hebben.
Prof. Lohman critiseerde scherp de hou
ding van Hadji Salims en den heer Kupers,
die in Amerika een actie wisten te ontkete
nen tegen import van goederen uit Indië, on
der poenale sanctie vervaardigd. Laat nu
Amerika (uit protectionistische overwegin
gen) als niet-koloniale mogendheid geen
„ideëele" critiek op onze koloniën gaan uit
oefenen!
Morgen gaat de Kamer voort.
Dan zullen wij den heer Fock wel hooren!
INTIMUS.
DE FRAUDE BIJ HET
SCHEEPSCREDIET.
ONTROUWE BOEKHOUDER
ONTSLAGEN.
Ten vervolge op de berichten omtrent de
fraude gepleegd bij de N V. voor Scheeps-
crediet in liquida;ie, kan het Hold, nog mee.
deelen, dat bij de justitie inderdaad een
klacht is ingediend. De llquidateur heeft bij
het onderzoek van de boeken ontdekt, dat
er gedurende vele jaren fraude in de boeken
zijn gepleegd door den boekhouder. Deze
boekhouder is daarop onmiddellijk ontsla'
gen en de justitie is van het geval in kennis
gesteld.
Naar men het blad meedeelde zouden er
geen derden door de fraude zijn getrof
fen.
DOOD DOOR SCHULD.
INFECTIE ALS GEVOLG VAN EEN
SNEDE-
Een arbeider uit De Gulpen (L.), heeft op
12 April een dorpsgenoot een slag met een
scherp voorwerp toegebracht, ten gevolge
waarvan deze later door infectie is overleden
D. is naar de Tel. meldt, in hechtenis ge
nomen en naar Maastricht overgebracht.
Hij blijft echter alle schuld ontkennen.
BEZWAREN TEGEN DE
WINKELSLUITINGSWET.
GEVAAR VOOR DEN SABBATH.
De opperrabijnen-vergadering In Neder
land heeft zich met een adres gewend tot de
Eerste Kamer waarin zij verzoekt het wets
ontwerp-Winkelsluitlngswet te verwerpen.
De opperrabijnenvergadering ziet indien
het wetsontwerp zou worden aangenomen
daarin een gevaar voor het behoud van den
Sabbath die een levensader van het joden
dom Is.
HET DRAMA TE STEENDEREN.
DE MOEDER STEEDS ACHTERUIT
GAANDE.
Omtrent het vreeselijk familiedrama, dat
Maandagmorgen in het dorp Steenderen en
de omgeving groote beroering teweeg
bracht. kan nog gemeld worden dat de
vrouw van B. in het ziekenhuis te Zutphcn is
opgenomen. Zij is nog steeds buiten kennis
en haar toestand is achteruitgaande.
NACHTPOST HAARLEM-
AMSTERDAM.
AF TE GEVEN AAN HET STATIONS
BUREEL.
Sedert 3 dezer wordt op verzoek van den
directeur van het Amsterdamsche Postkan
toor door het postbureel Haarlem-Station
op werkdagen een zakje met correspondentie
voor zijn kantoor verzonden met trein 1188
Rotterdam-Amsterdam (vertrek uit Haar
lem te 0.06).
Correspondentie waarvan de verzending
met deze gelegenheid wordt gewenscht, be
hoort aan het bureel Haarlem-Station
te worden afgegeven en niet in de brie
venbus vóór het station te worden gewor
pen.
INTERPELLATIE-DE VISSER
GEWEIGERD.
GELOOFSVERVOLGINGEN NIET TER
SPRAKE GEBRACHT.
Het voorste', van den Kamervoorzitter om
den heer De Visser geen veriof te verleencn
tot het houden van een interpellatie over
de actie in Nederland tegen de geloofsvervol
gingen in Rusland, is met 74 tegen één stem
aangenomen.
De heer De Visser heeft gedreigd, dat hij
voortaan bij alle onderwerpen rechtstreeks
of zijdelings deze zaak te berde zal bren
gen.
IN EEN KANO VAN HAMBURG
NAAR ENGELAND.
WAAGHALZEN DOOR DE
„BRANDARIS" GERED.
Men meldt uit Terschelling aan de N. R.
Crt.:
De reddingboot „Brandaris" heeft de uit
twee personen bestaande bemanning van een
klein vaartuigje, dat voor de kust dreef aan
wal gebracht. Men verzocht ook het scheepje
zelf, dat slechts 4.80 bij 1,20 M. groot is en
door trapbeweging werd voortbewogen, te
bergen, doch op sleeptouw van de Brandaris
raakte het vol water en zonk.
De twee waaghalzen, die met dit scheepje
op weg waren van Hamburg naar Engeland,
voor hun plezier, hadden het zwaar te ver
antwoorden, voordat zij door de Brandaris
werden opgepikt.
HET NIEUWE SPOORBOEKJE.
'N GROOTE EN 'N KLEINE UITGAVE.
De kleine uitgave van de Offlcieele Reis
gids der Nederlandsche Spoorwegen zooals
deze thans verschijnt zal Vrijdag 9 Mol ver
krijgbaar zijn. De groote uitgave met de
voornaamste buitenlandschc verbindingen
enz.) zal Woensdag 14 Mei verkrijgbaar zijn.
KAPITEIN SIKEMEIER t
Woensdag is in Den Hang in den ouder
dom van bijna 89 jaar overleden de heer E.
W. Sikemeier, rustend gezagvoerder, een be
kend kapitein van den Rotterdamschen
Lloyd.
DE ZAANSCHE GRAVERS
ONVERDACHT.
PROTEST VAN DEN LEIDER.
De heer Hans Langhirt uit Beieren, de
graver naar den Zaanse.hen schat schrijft
uit Amsterdam aan do N. R. Ct.
„Om de verschillende onjuiste, dwaze,
deels ook boosaardige berichten, welke met
betrekking tot de door mij geleide uitgra
ving te Zaandam in de laatste dagen in de
Nederlandsche en de buitenlandsche pers
verschenen zijn, eens en voor al den kop in
te drukken, acht ik het wenschelijk u het
volgende mede te deelen:
1. De uitgraving te Zaandam is door het
gemeentebestuur goedgekeurd en geschiedt
onder de bescherming der Zaansche politie.
Dientengevolge moet de bewering van den
correspondent van het Berliner Tageblatt,
dat de Nederlandsche politie zich reeds met
de Duitsche autoriteiten in verbinding heeft
gesteld, eiken grond ontberen.
2. Het werk te Zaandam wordt uitsluitend
met Duitsch geld, dat mijn Duitsche
vrienden ter beschikking hebben gesteld,
betaald. In deze onderneming, waarbij de ge
meente Zaandam voor 50 percent belang
heeft, werd tot nog toe geen cent Neder-
landsch geld belegd.
3. Het onderzoek van den heer ingenieur
Friedesdorff, die zich alleen op de aanwijzin
gen van zijn wetenschappelijke instrumenten
verlaat, heeft de door Mme. Sylvia verstrek
te gegevens geheel bevestigd.
4. Daar de heer ingenieur Friedesdorff
meer onontbeerlijke instrumenten noodig
heeft, welke hem hier niet tor beschikking
staan, moet de arbeid in Zaandam gedu
rende eenige dagen onderbroken worden."
HERVORMING VAN ONS
KIESSTELSEL?
COMMISSIE-RAPPORT AAN DEN
VRIJHEIDSBOND.
De Kiesrechtcommissie uit den Vrijheids
bond bestaande uit de heeren Mr. J. Drost,
voorzitter, Jhr. Mr. Dr. E. A van Beresteyn,
Jhr. Mr. Dr. W. D. de Jonge. H. W. J. Priems,
W. Wynaendis Francken-Dyserinck en Mr.
H. J. Pippel heeft rapport uitgebracht aan
het hoofdbestuur, meldt het Vad.
Dit komt neer op de volgende punten:
le. Zooveel mogelijk behoort een afgevaar
digde één bepaalden kieskring of een kleine
groep van kieskringen te vertegenwoordigen.
2e. Candidaten behooren slechts te worden
gekozen, als zij zelf door zeer vele kiezers
worden begeerd, niet tengevolge van stem
men. uitgebracht op andere candidaten.
De heer Priems heeft een minderheids
nota en -ontwerp uitgebracht.
Bij het rapport aan het hoofdbestuur is
gevoegd het verzoek om te bevorderen, dat
ten spoedigste een initiatief-wetsontwerp bij
de Tweede Kamer wordt ingediend.
De Kiesrechtcommissie uit den Vrijheids
bond wil o.a. ook de rangorde op de candi
datenlijst afschaffen Zij stelt daartoe voor
een ronde candidatenlijst in te voeren.
ARROND. RECHTBANK.
UITSPRAKEN
M B schipper, zonder bekende woon- en
verblijfplaats hier te lande. Als schipper niet
voldoen aan de verplichting hem opge'.egd
bij art. 3 wet van 4 April 1870. f 10 boete
subs. 10 dagen hechtenis.
G. B„ slager, wonende te Beverwijk. Vrij
gesproken.
P. M., veehouder, wonende te Zaandam.
Vrijgesproken.
P. R-, koopman, wonende te Amsterdam.
Vrijgesproken.
C. v.. machinist, wonende te Haarlom-^er-
liede en Spaarnwoude. Overtr wet van 19
Mei 1922. Een week gevangen s t af m v -
bcurdverklarlng inb slag genomen ge i.
F. M. H. v. cl. K.. bankwerker, wcner.r'c te
Zaar.r m. Overtreding accljnswet Drie ge-
vange ^traifen elk voor den tijd van een
week o v. met verbeurdverklaring Inbesiag
genomen voorwerpen.
C. A. P., wonende te Haarlem. Appèl overtr.
Jachtwet, f 15 boete subs. 15 dagen hechte
nis met verbeurdverklaring inbesiag geno
men wildstrikken.
J. v. d. H-, chauffeur, wonende te IJmui-
öen. gem. Velsen. Appèl oivertredinu Motor
en Rijwielwet. Vrijgesproken.
