ONS NIEUWEJFEUILLETON Het woord is aan... De aardverschuivingen in Duitschland. 47e Jaargang No. 14381 Verschijnt dagelüks, behalve op Zon- en Feestdagen Maandag 12 Mei 1930 HAARLEM S DAGBLAD PIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEUR. ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTEN: per week 70.27)4. met Geïllustreerd Zondagsblad /O32 Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd ts (kom der gemeente) ƒ33734- Franco per post door Nederland ƒ3.8734- Losse nummer» ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-5734. franco per post. Bui eau*: Groote Houtstraat S3 DrukkerijZuider Burtenspaarne 12 Telefoon No*.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENT1EN: 1—5 regel» 1.75. elke regel meer 035. Reclame* /0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels 0.6<X elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentje» (Dinsdag; Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f 025. elke regel meer 0.10. oitsl. A contant- Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet 0f Oog I 400.-, Duim I 250.-. Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger I 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD GERRY RICKEBERG „HET RAADSEL VAN DE DACIA* Is de titel van den nieuwen roman van Dr. G. Panstingl (Jan van Merlenstein)dien wij voor ons blad hebben kunnen verwerven. Dr. G. Panstingl is voor onze lezers geen onbe kende. De hebben van hem reeds den roman „De vier gedenkwaardige jaren van de familie Van der Velde" en „En haat grijnsde Ditmaal heeft Dr. Panstingl een ander veld voor zijn werk gekozen en wel het veld van den crimineelen roman, in den geest van den Engelschen schrijver, Edgar Wallace, gepubliceerd. Zooals van dezen veelzijdigen schrijver niet anders te verwachten was, is 't een bui tengewoon boeiend werk vol verrassingen ge worden. Het werk is rondom twee figuren opgebouwd; een groote misdadiger en zijn tegenstander, de jonge Gerry Rickeberg. Wie is Gerry Rickeberg? Hij is het geheim Öer Dacia, die een groote, wereldomvattende detective-instelling is. Hij treedt ons tege moet als een jongen van omstreeks zeventien jaar in een padvinderspak. Een jongen, zoo als vele anderen, slechts met bijzondere eigenschappen. Gauw echter verandert hij ,van gedaante en wordtja, als we dat zeggen, verraden wij reeds één van de vele [verrassingen in het boek. Maar iets willen yve toch zeggen. Ook nadat Gerry Rickeberg de verandering ondergaan heeft, kent de le zer hem nog altijd niet, want de schrijver Iheeft ons voor 't slot nog een heel bijzon dere verrassing bewaard. Zoo komt t, dat wij onzen lezer nog iets kunnen verraden. Er zijn vergissingen, fouten in den opbouw yan onzen nieuwen roman, situaties, die bij nauwkeurig lezen als feitelijk onmogelijk erkend moesten worden. Het is wel duidelijk, dat Dr. Panstingl zulke vergissingen niet maakt, maar dat er iets anders achter zit. En dit andere is juist de groote verrassing, die aan het slot komt. En die de verklaring voor alles brengt, wat in dit meesleepende en boeiende verhaal op het eerste gezicht onwaarschijnlijk lijkt. Wij hopen met dezen roman a.s. Woensdag te beginnen en onzen lezers hiermee een bijzonder genoegen te bereiden. GERINGE MACHINESCHADE OP DE „OLDENBARNEVELT". VOOR DE REIS VAN GEEN BETEEKENIS. „De Courant" had bij geruchte vernomen, dat te Southampton op de „Jolian van Olden- barnevelt" geconstateerd zou zijn, dat door scheuren van enkele cylinders machine- schade was ontstaan, en dat reservedeelen oorspronkelijk bestemd voor den in aanbouw zijnde ,Mamix van St. Aldegonde" per trein naar Genua zouden worden vervoerd. Van bevoegde zijde verneemt het blad echter, dat de schade niet noemenswaard is. Het schip is dan ook gewoon Zaterdag uit Southampton vertrokken ter voortzetting van de reis naar Genua via Algiers. HET N. B. SPAARNE. 190.000 VOOR WEGVERBREEDING EN WALMUREN. De toestand van den walkant langs het Noo:der Buitenspaarne, tusschen de Paul Krugervaart en den walmuur voor de gasfa briek der voormalige gemeente Schoten is zoo schrijven B. en W- aan den raad van dien aard, dat de schepen, welke daar ter plaatse moeten worden gelost, niet voldoen de dicht bij den wal kunnen komen. De wa gens. welke bij het lossen van de schepen worden gebezigd, moeten ten einde niet od den schuinen berm te komen op den smallen rijweg van den Spaarndamscheweg blijven staan. B. en W. achten het gewenscht daar ter plaatse (alzoo over een lengte van pl.m. 414 M.) een loswal te doen maken. De te maken kademuur is zoodanig geprojecteerd, dat de Spaarndamscheweg daar een breedte va i 24 M. gemeten uit de rooilijn zal ver krijgen. Deze weg is onderverdeeld in een trottoir van 5 M. breei'e langs den huizen kant, een rijweg van 7 M. breedte, bestraat met keien, met aan weerszijden daarvan een rijwielpad, ter breedte van 1.50 M-, bestraat met klinkers, een losplaats van 7 M. breedte, best-aat met keien, welke loswal van den rijweg is gescheiden door een verhoogd wan- deload. ter breedte van 2 M., met boombe planting Door plaatselijke onderbreking van dit wandelpad wordt verbinding verkregen tusschen de losplaats en den rijweg, waai- door wordt voorkomen, dat het ryverkeer over de volle lengte hinder van draaiende en weTijdende vrachtwagens ondervindt. De kosten voor de uitvoering van deze wer ken zijn geraamd op 190.000, WEER EEN STEEKPARTIJ TE ROTTERDAM. GEVOLG VAN EEN HUISELIJKE TWIST. EEN MAN LEVENSGEVAARLIJK GEWOND. In de Gashouderstraat te Rotterdam heeft in den nacht van Zaterdag op Zondag een steekpartij plaats gehad in de woning van den 40-jarigen grondwerker Van B. Deze had zooals vaker in de laatste maanden, hevige ruzie met zijn vrouw, die buiten rond liep, om haar oudsten zoon op te wachten, ten einde te voorkomen, dat de vader, die sinas eenigen tijd met een mes in zijn zak rondliap, om zich te kunnen verdedigen tegen de familie die partij voor zijn vrouür trok, door dezen zou worden aangevallen, kwam daar haar broer tegen, den 27-jarigen los-werkman A. v. d. A. Toen deze hoorde, dat de vrouw niet bin nen gelaten werd en dat zelfs bemoeiingen van de politie vruchteloos waren gebleven, is hij naar de woning van Van B. gegaan en heeft dezen beneden geroepen. In de gang ontstond een woordenwisseling tusschen de beide mannen, die in een vechtpartij ont aardde. Van B. heeft zijn zwager met het mes, dat hij mede naar beneden gebracht had. drie malen gestoken: in den kaak, in de rechter pols en in den rug tusschen de beide schouderbladen. Van A. is gillend weggeloopen en daarna in elkaar gezakt. Hij is bij buren binnengedragen en toen per auto van den G. G. en G. D. naar het zie kenhuis Coolsingel overgebracht. Daar ver moedelijk een Ier longen is geraakt is hij 's nachts nog door de politie gehoord. Van B. is in zijn woning gearresteerd. Hij heeft bekend en is opgesloten. Het mes is in beslag genomen. Het schijnt wel vast te staan, dat Van A. het eerst heeft geslagen. De toestand van den gewonde was Zondag avond onveranderd ernstig. De politie heeft verschillende foto's van dc plaats der steek partij gemaakt. PERZIë GETEISTERD. DUIZENDEN DOODEN EN GEWONDEN. TEHERAN, 10 Mei (Reuter). Tengevolge van een aardbeving zijn te Salmas Oeroemia 2000 personen gedood en 5000 gewond. Ook de stad Tabriz is geteisterd. Er heerscht een groote paniek, de bevolking verlaat de stad en kampeert in de omgeving. GROOTE OVERSTROOMINGEN OP CEYLON. LONDEN. 9 Mel (V.D.) Het noordelijk deel van Colombo op het eiland Ceylon is door een groote verstroming geteisterd. Er zijn 10.000 menschen dakloos geworden. Een electrlsch krachtstation staat geheel on der water en is buiten werking gesteld. C. M. pan Hille Gaerthé .„Och, ik zeg maarzei juffrouw van Weers, „een vrouw, die wü altijd wel verwend wor den. zelfs al is ze zoo knap als een man. Ge leerd of niet geleerdik heb nou nooit zoo heel veel onderscheid in de vrouwen gezien". ONGETEMD. (De Belgische soldaat De Leeuw zal voortaan slechts bevelen in het Vlaamscb behoeven op te volgen). U heeft natuurlijk in de krant Wel van 't geschil gelezen Dat om en door een Vlaamsch soldaat In België is gerezen, Hij wilde zich niet in het Fransch Bevelen laten geven En daarom moest hij in *t provoost De laatste weken leven. Het werd een zaak om politiek Uitvoerig te bepraten: Is kennis van het Fransch verplicht Voor Belgische soldaten? De Walen oordeelden van wel Van niet de Flaminganten, Het werd een onderhoudend spel Voor Kamers en voor kranten. Tenslotte kreeg de Leeuw zijn zin In 't vurig taalkrakeelen, Men zal hem voortaan niet in *t Fransch Maar slechts in 't Vlaamsch bevelen. Als straks de Belgische armee Voltallig aangetreden, Op 't Fransch commando als één man Naar voren komt geschreden, Dan staan nog eenzaam achteraan De man der enkle tale, Te wachten tot men in het Vlaamsch 't Bevel voor hem herhale En aan den Indruk van 't geheel Doet dit misschien wat schade Wanneer het oog gestreeld wil zijn, Bijvoorbeeld bij parade Maar ach, dit hoeft als een bezwaar Tenslotte niet te klemmen De hoofdzaak is: De (Vlaamsche) Leeuw Liet zich ook thans niet temmen! P. GASUS. DR. WYNAND FRANS NAAR „DE SCHOUWSPELERS". ARTISTIEK LEIDER. Voor liet seizoen 19301931 heeft de heer Pierre Mols, directeur van het sinds drie ja ren bestaande tooneelgezelschap „De Ver- eenigde Schouwspelers' zich de medewerking weten te verzekeren van den heer Dr. Wy- nand Frans, thans nog mede-directeur van de N.V. „Het Oost-Nederlandsch Tooneel". De heer Wynand Frans zal hoofdzakelijk de artistieke leiding op zich nemen ter wijl de zakelijke directie in handen van den heer Pierre Mols blijft berusten Tableau de Ia troupe en repertoire zullen nader worden bekend gemaakt. DE BLOEDIGE ONLUSTEN TE SJOLAPOER. VIJFTIG DOODEN? LONDEN, 9 Mel (V-D3 Te Poona is de eerste groep uit Sjolapoer geëvacueerde vrouwen en kinderen aangekomen. Uit de mededeelingen der vluchtelingen blijkt, dat botsingen te Sjolapoer van uiterst ernstigen aard zijn geweest. Volgens hun mededeelin gen zouden zeven politiemannen door de menigte zijn gegrepen en gedood, terwijl in andere berichten gesproken wordt van vier politiebeambten.. Het aantal dooden wordt geschat op 50. het aantal gewonden op ongeveer 400. De autori teiten hebben een oproep tot de Europeanen te Talegnon, op 30 mijl afstands van Poona, om de stad te verlaten. In den afgeloopen nacht arriveerde een Europeesche familie te Poona, terwijl een andere Talegnon heeft verlaten. Voorts heeft de politie maatregelen getroffen, opdat alle missionnarissen het gebied zullen kunnen verlaten. Te Talegnon vreest de politie speciale aanvallen op een daar staande glasfabriek. UIT DE DIAMANTINDUSTRIE. EEN BELANGRIJKE VERGADERING TE ANTWERPEN. ANTWERPEN, 11 Mei. In de Beurs voor den Diamanthandel te Antwerpen is heden een buitengewone algemeene vergadering ge houden van alle verschillende groepen van belanghebbenden bij de diamant-industrie. Wij ontleenen aan een verslag in „De Cou rant": De volgende motie werd aangenomen: „De buitengewoi. 2 algemeene vergadering uit haar afkeuring over de houding en de woordbreuk van de Algemeene Christelijke Vereeniging voor de Diamant-industrie, wel ke in strijd zijn met het algemeene belang der diamant-industrie. Zij verzoekt do A. C. V. D. onverwijld haar besluit tot werkhervat ting in te trekken. Verder wordt besloten om de productie beperking met dezelfde kracht te handha ven. Aan de Federatie der Diamantbeurzen verzoekt zij tegen alle leden der beurzen, die de werkregeling niet naleven, do strengste maatregelen te nemen". Op de vergadering werd nog medegedeeld, dat de Federatie van Diamant-Beurzen heeft besloten, de leden te royeeren, die met uitge sloten personen aan de eventueele oprichting van een nieuwe vereeniging voor den dia manthandel mochten samenwerken. Wat de houding van Amsterdam betreft is er geen enkele reden om te veronderstellen, dat het als eerlijk contractant bij de inter nationale commissie zijn huidige houding zou veranderen. Te Antwerpen zelf zal het be sluit der A. C. V. D. niet den geringsten in vloed hebben. Morgen za lgeen enkele molen draaien en de stopzetting gaat door met ver scherpte controle. In elk dorp funct-ionneert een vertegenwoordiger van het Syndicaat: zes auto's doorkruisen eiken dag het land en brengen 's middags rapport uit, zoodat de Federatie der Diamantbeurzen onmiddellijk maatregelen kan treffen. Hoe de aardverschuiving bij Vienenburg in Duitschland huis hield, toont ons de afbeelding links. De rails zijn geheel verbo gen en uit het verband gerukt. Rechts hoe de grondvesten van een bijgebouw der kalimij nen ontzet worden. Uit het Duitsche mijndïstrict Veenenburg. waar aardverschuivingen hebben plaatsge vonden, wordt geméld: In alle schachten van den ondergeloopen kal: mijnen stijgt het water, echter in zoo lang zaam tempo, dat men nog hoop heeft een af damming te kunnen gereed krijgen tusschen schacht 1 en 2. De berichten over een binnenstroomen van water uit den Oker schijnen onjuist te zijn, evenals de berichten over een daling van het grondwater met 6 M. Men is doorgedrongen in de schachten II en III. Men slaagde er in door te dringen tot de vierde laag, hetgeen overeenkom: met een lengte van 450 M. Het water stijgt lang zaam tot een hoogte van 520 M., in schacht I nog hooger. Bij Harlyberg is de grond nog steeds in beweging, voortdurend storten hier nos grondmassa's en hoornen in de diepte. Hedenmiddag werd weer toestemming ver ieend tot gebruik van den spoorweg tusschen Vienenburg en Halberstadt, aangezien de „Reichsbahn" niet aanneemt, dat hier no£ verdere instortingen zullen plaats vinden. A! leen de Brunswijkdijn, waar op verschillend punten groote instortingen hebben plaats gevonden. blijft nog buiten gebruik evenals de landweg naar Brunswijk. Het Belangrijkste De verdachte rust in Spanje. Een nieuwe regeering op komst? (2e blad. Ie pag.) De Belgische soldaat de Leeuw zal voortaart in het Vlaamsch gecommandeerd toerden, (2e blad. ie o Nederland's paviljoen te Antwerpen geopend. (4e blad. Ie pag.) De aardverschuivingen in Duitschland. (Ie blad. Ie pag.) Triton wint de Varsity. Succes in dc bij nummers verdeeld. (Sport en Spel). Haarlem gedegradeerd. K. F. C. naar de eer ste klasse. (Sport en Spel). ARTIKELEN enz. Lettinga: Fitiancieele kroniek. (4e blad, 2e pag.) HUUR VAN WONINGEN VOOR GROOTE GEZINNEN. B. EN W. ONTRADEN HET VOORSTEL. KLEIN. B. en W. deelen mede. dat zij meenen, dat het niet gewenscht Ls in te gaan op het denk beeld van den heer M. L. A. Klein, om te be palen, dat van enk complex woningen dat de gemeente bouwt om waarbij de gemeente financieel geïnteresserd is, 20?ó moet worden Ingericht voor gezinnen met 6 en meer kin deren. Het kan voorkomen, dat de terrein-indee ling of de verlangde architectuur het op nemen van groote woningen in een complex minder gewenscht maakt. Bovendien ls do gemeente gebonden aan vastgestelde uitbrei dingsplannen. Bovendien achten B. en W. zoo'n voor schrift niet noodlg. Bij de thans in voorberei ding zijnde plannen wordt immers In ruimo mate aandacht geschonken aan hetgeen be doelde motie beoogt. Ten eerste wilde de R.K. coöperatieve wonlngbouwvereeniging „St. Jozef" 61 wonin gen bouwen speciaal beste zinnen. I bestemd voor groote ge- Verder wordt bij den dienst van het bouw en woningtoezicht gewerkt aan een plan van 249 woningen, wagrin er 27 zijn opgenomen, bevattende een geroote woonkamer, een kleine kamer, een keuken en zes slaapver trekken. Wijders hebben over het algemeen de wo ningen. die in dc laatste jaren zijn gebouwd, alsmede die, welke in voorbereiding zijn, met uitzondering van de woningen voor econo misch-zwakkeren, sociaal-achterlijken en ouden van dagen, een inhoud van 225 M3. Deze woningen bevatten 3 slaapkamers op de verdieping, terwijl.' indien noodig, de kleine kamer benede nzonder bezwaar als slaapkamer kan worden gebruikt. Dergelijke woningen zijn dus ook geschikt te achten voor gezinnen met bijv. 6 of 7 kinderen. Wat het tweede deel van het voo-*»el Klein betreft 'te bepalen, dat de huur hoogstens 1 7 van het inkomen van het gerir.riioofd, plus 114 van het inkomen der overige ge zinsleden. zal bedragen, doch nooit meer dan de exploitatieprijzen) herinneren B. en W. aan de bepalingen die het rijk in den loop der jaren heeft gegeven. Aan de hand van de Rijksregeling werd bij raadsbesluit van 9 Januari 1924. in beginsel bepaald, dat de huur van arbeiderswoningen voorlooplg zou worden bepaald op 5.— per week, met dien verstande, dat. door dia huurders, wier gezins-inkomen grooter is dan 35,— per week, een huur moet worden be taald gelijk aan ongeveer 1 7 van dat inko men, doch niet meer dan den kostenden prijs der woning. Op aandringen van Gedeputeerde Staten werden genoemde bedragen arhtereensvol- gens gebracht op 5.50 en f 38,50. Aangezien in verband met dc inkomens der huurders de kostende prijriiuren van daarna met gemeentesteun gebouwde arbei derswoningen te hoog zouden zijn. werd oei) bijdrage uit de gemeentekas toegekend, nadat pogingen om cie bedragen uit 's Rijks kas te verkrijgen hadden gefaald. Uit het vorenstaande blijkt, dat bij de be paling der huren van arbeiderswoningen steeds het inkomen van den huurder in acht genomen is. Zou zoo vervolgen B. en W. derhalve het nemen van een besluit, waarbij de huur van dc in de toekomst tc bouwen woningen voor groote gezinnen zou worden geregeld naar den maatstaf van het inkomen, gehi?el overbodig zijn. het ware tevens zeer ontijdig, nu er meer en meer op wordt aangedrongen om voor de met Rijksvoorschot gebouwde woningen economische huren te heffen en in de Memorie van Antwoord aan dc Tweede. Kamer, begrooting 1930, wordt gezegd: „Hij 'de Minister van Arbeid, Handel on Nijver heid) houdt zich met de vraag bezig, wat in het kader det Woningwet voor de groote ge zinnen kan worden gedaan. Hij Ls ter zake diligent, doch heeft nog niet een bevredi gende oplo sing gevonden in deze auaestie, welke sedert verscheidene jaren hangende ls." Het komt B. en K. dan ook Ju'*ter voor te trachten een lyslicring van den M'^'ster in deze uit te 'o>ken b" het eerste woningplan, dat zich daartoe leent. Hiermede zou tevens kunnen w^en be reikt, dat de lakten, die uit de te treffen rege ling ongetwijfeld zullen voortvloeien, niet alleen door dc gemeente zullen behoeven te worden gedragen .doch dat ook liet Rijk daarin aandeel zal hebben. In verband met hot bovenstaande stellen B. en W. voor het voorstel van den heer Klein niet aan te nemen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 1