Duofold
Parker Duofotd
Nationale
De vrijheidsstrijd in Britsch-Indië.
Handschrtftwedstrijd
UIT DE OMSTREKEN
Raadsvergadering
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 16 ME! 1930
VIJFDE BLAD
De landbouw in Britsch-Indië. Oost en West.
Onafwendbare revolutie. Zoutmonopolie en lijdelijk
verzet.
(Bijzondere correspondentie.)
Bombay, April.
(Ofschoon dit artikel geschreven is vóór
de arrestatie van Gandhi, heeft het nog
niets van zijn actualiteit verloren.)
In het Oosten is de aandacht geconcen
treerd op 't onrustige Britsch-Indië. De poli
tiek van een reusachtig „half-con J aent",
dat meer dan 300 millioen menschen van
verschillende rassen en religies herbergt, dat
een cultuur heeft van buitengewone veelvul
digheid, is natuurlijk zeer gecompliceerd. Er
is bijna geen spoor van wederzijdsch begrij
pen tusschen een Indiër, of hij nu Hindoe is
dan wel Mohammedaan en de in Azië wo
nenden Europeaan merkbaar.
Het grootste deel van de Indische bevol
king woont in de dorpen en houdt zich bezig
met landbouw. De boer is zeer conservatief,
ongeschoold, maar weet sedert overoude tij
den meesterlijk om te gaan met zijn primi
tieven ploeg, plant jute katoen, tarwe suiker
en koffie en leeft voor het overige geruisch-
loos voort in zijn eigen wereld. Veelal staat
de man, die den knoestigen arbeid verricht,
die den eeuwigen strijd voert met den bodem
en de grillen van het weer, levenslang in het
krijt bij de vampiers van het land, de woe
keraars. Gelijk voor de fellahs in Egypte de
overstrooming van den Nijl de omvang en
de qualiteit van zijn oogst bepaalt, houdt
voor den Indischen ryot de opbrengst van
zijn arbeid ten nauwste verband met de
grillen van den passaatregen. Naast de boe
ren is er een onstellend aantal ongeschoolde
arbeiders, koelies, die de fabrieken vullen
en in zwermen optreden, waar een ijverige
hand gewenscht zou zijn. In Britsch-Ir.dië
denkt men nog niet aan de telling van
werkloozen; er zouden er te veel zijn. De
ontwakende landen van het Oosten, Japan,
China en Britsch-Indië, lijden thans reeds
onder soortgelijk, industrieele nooden als
Europa. De aanwezigheid van het Britsche
regime alleen was bevorderlijk aan het ont
staan van een matig ontwikkelden midden
stand, een klasse, die handel drijft en wordt
aangesteld bij het staatsbestuur, de post en
de spoorwegen, in handelsondernemingen en
fabrieken Meestal onder leiding van advoca
ten, die hun opleiding in Europa hebben ont
vangen, ontwikkelt deze middenklasse soort
gelijke aspiraties als de Engelschen, met
wie zij zich door het medium van de En-
gelsche taal verbonden gevoelt Gelijk bekend
tv/ij feit zij aan het recht van vreemde in
dringers, het lot van een oud en beschaafd
volk te bepalen, dat niet veel minder dan het
vijfde deel van de bevolking jd er aarde om
vat. Het is in Britsch-Indië gelijk bijna over
al ter wereld: de eenvoudige boer zucht
onder den last van zijn eerlijken arbeid, de
arbeider dringt aan op sociale verbetering en
het „bezonnen" element gaat er prat op,
dat het geboren is om te regeeren.
Reeds voor den wereldoorlog gevoelde
Britsch-Indië gelijk het overige Azië de"
Europeesche beschaving als een lastigen
druk. Na een eeuw Britsche regeering was de
vereering voor de schittering van het nieuwe
overwonnen. De misstanden onder de Hin
doe-heerschers en de Mongolen heeft men
immers niet aan den lijve onderwonden. De
overwinning van de Japanners op de Rus
sen was voor de Aziaten een bewijs, dat aan
de onoveiwinlijke macht van het Westen veel
schijn en bedrog was. De wereldoorlog bracht
eerst recht een wonderlijke wijziging te weeg
een grooten prikkel voor de Indische staats
idee. Niet vergeefs streden de zonen van
Britsch-Indië schouder aan schouder met
blanken tegen blanken, niet vergeefs werden
de onuitputtelijke bronnen van Indischen
rijkdom den Europeaan geopend voor de be
vordering van den oorlog in de moderne be
schaafde wereld. Het aureool van de betco-
vering is definitief gebroken. De wereld
oorlog bracht den Indiër twee nieuwe be
grippen bij: in de eerste plaats het volledig
besef van zijn eigen be teekenis in de be
schaafde wereld en in de tweede plaats de
verheven idee van de rechten en de waar
digheid van een volk. Het einde van den
ooi-log bracht een nieuwe verdeeling mede
van het koloniaal bezit Weinig bekommerde
men zich daarbij om het wel en wee van de
desbetreffende volken. IJdele beloften na
men de plaats in van daden. Nog geen tien
jaren zijn sindsdien verstreken en de wi'.de
kreet om vrijheid is niet meer te overstem
men. Het droomende Oosten is ontwaakt tot
realiteit. De discussie van Indië met Engeland
is thans geen academische quaestie meer;
zij komt neer op een evolutie, die men
met geen middel meer kan tegenhouden, die
men in het beste geval nog kan vertragen.
In December stelde het Indisbhe nationale
congres in Lahore ingrijpende postulaten op.
Een golf van opwindende propaganda ver
hief zich. De gelegenheid was gunstig. De
beurskrach in New-York, die een acute we
reldcrisis was geworden, is ook Indië niet
spoorloos voorbijgegaan. Erbarmelijke prijzen
voor de landbouwproducten, geen leven in
handel en bedrijf, algemeene onzekerheid,
kortom, waarheen men het oog ook richt:
nood en ellende. Een goed geploegde bodem
voor politieke agitatie. In Engeland is La
bour aan het bewind. Het rapport van de
commissie-Simon, die door de Britsche re
geering ter bestudeering van het Britsch-In-
dische constitutievraagstuk werd benoemd, is
thans nog een veld van speculatie. Weldra
zal het Britsche parlement er echter zijn
oordeel over moeten uitspreken.
Wie thans door de straten van Indische
havensteden gaat, ontmoet herhaaldelijk
groepjes lieden, meestal vrouwen en jongens,
die van top tot teen in wit gekleed zijn (in
Khaddar, het nationale katoen, dat op den
handweefstoel is geweven) en bierflesscnen,
gestanste blikken bussen of waterkruiken
van antieken vorm dragen. Deze dingen heb
ben een bijzonder doel; zelfs de kleine din
gen in Indië bewijzen, dat hier opbouw en
vernietiging hand in hand gaan. Het natio
nale volkslied weerklinkt, de driekleur wap
pert in de looden zwoelte. Maar niet alleen in
de havensteden, ook elders In het land
ontmoet men thans geheimzinnige lieden, ge
woonlijk in groepen van tien met een leider,
officier genaamd, die met openlijk geëtaleer
de provocatie weigeren, den keizer te geven,
wat des keizers is. Dat is het revolutionnaire
leger van Indië. Indië heeft het zout-mono-
polie, dat tegen de scherpste oppositie in tot
stand is gekomen. De productie wordt ge
controleerd en de regeering eischt betaling
van ongeveer drie gulden per honderd pond,
hetgeen neerkomt op een heffing van circa
30 cents per jaar per hoofd van de bevol
king. Dat moge weinig schijnen en een Euro
peaan meent wellicht, dat het de moeite
niet waard is, een in den grond der zaak vre
delievend volk deswege tot verzet te bren
gen. Dat zou echter een miskenning zijn van
een verstandige en origineele idee. Hier te
lande denkt men anders. „Zout is een ge
vleugeld woord in het Indische spraakge
bruik. De Indiër zegt niet: „Wiens brood",
maar: „Wiens zout ik eet, diens woord ik
spreek". De zee bevat een onuitputtelijke
hoeveelheid zout; zij behoort met haar vis-
schen en andere rijkdommen ieder in gelijke
deelen toe. Wie geeft den staat het recht op
het zout, zonder hetwelk de bedelaar zelfs
niet kan leven en dat moeder aarde ons in
overvloed schenkt? Ieder moge zelf de paar
korrels, die hij dagelijks noodig heeft, aan de
zee ontnemen. Hetgeen de eigen behoefte
overtreft, moet in het openbaar verkocht
worden. De opbrengst diene ter bevordering
van de goede zaak. Werpt men ons in de ge
vangenis, dan zal dat voortduren, tot de des
poot komt tot het inzicht, dat het niet gaat,
het halve volk achter slot en grendel te zet
ten. Gelukt het, op stelselmatige, onverbid
delijke wijze het zout monopolie te sabotee-
ren, dan is de regeering in de oogen van het
volk gedemoraliseerd, the man in the street
heeft het bewijs, dat de georganiseerde wei-
gei-ing van gehoorzaamheid, het lijdelijk ver
zet, de regeeringsmachine verlamt en ons
tenslotte tot het doel, de vrijheid leidt. Aldus
giet de Indische patriot de gloed van zijn na
tionalistische overtuiging in de hartstocht
der bevolking, helaas ook in die van het ge
peupel. w
Men weet dat de overheid het „onrecht
matig" gewonnen zout tenslotte in beslag
liet nemen. Speciaal vrouwen verdedigden
haar zout op leven en dood; zij gaven niet
eerder toe, dan wanneer de politie het haar
met geweld ontrukte.
H. B.
HET CONFLICT BIJ DE HAARL.
BROCKWAY-MAATSCHAPPIJ.
NACHTVERGADERING VAN
CHAUFFEURS DER STADS-AUTO-
BUSSEN.
Woensdagnacht werd in het ge
bouw De Centrale een druk bezochte verga»
dering gehouden van het personeel der stads
autobussen op welke vergadering het geheele
personeel aanwezig was. De heer A. Mars gaf
een overzicht van de gevoerde correspondentie
sinds de laatste vergadering met de directie
der Brockway Maatschappij en met B. en W.
van Haarlem. Herinnerd werd aan de ont
stemming welke op de vorige vergadering
bleek in het bijzonder over de schade welke
den chauffeurs van hun loon wordt ingehou
den als na een aanrijding schade aan de bus
is ontstaan. Uit de correspondentie bleek dat
door de organisaties meermalen bij de directie
was aangedrongen op een bespreking om te
trachten door behoorlijk overleg tot overeen»
stemming te geraken.
Uit de antwoorden bleek dat de directie een
dei-geiijke bespreking overbodig achtte en
voorts dat zij zonder meer ontkende dat het
personeel ontevreden was met de geldende
regeling.
Nadat dit overzicht was gegeven, bleek uit
de stemming der vergadering dat de besturen
zelfs op gematigde wijze uiting hadden ge
geven aan de ontstemming onder het perso=
neel, daar de maatregel van de directie in
zake de schadevergoedingen (hoewel de
directie poogt het aldus te doen voorkomen)
Vele grootc koppen van verschillende landen concentreeren hun aandacht helaas i
nog steeds op de perfectionneering van het oorlogstuig! Hierboven een Japanner, die een I
tank draadloos bestuurt. Voor oorlog
zonder persoonlijk risicoi
niet in het- belang van het publiek is, wat
met verschillende voorbeelden werd aange
toond.
Hierna kwam in bespreking de nieuwe order
van de Directie om na het binnenkomen der
laatste rit de bussen te moeten wasschen.
Verschillenden der aanwezigen voerden
hierover het woord en allen gaven van hun
ontstemming over dezen maatregel, die op
nieuw een overtreding van de concessievoor
waarden beteekent, blijk. Niet alleen dat de
betrokken chauffeurs na de laatste rit moede
zijn en dus naar huis verlangen des nachts
om 1 uur, maar de chauffers zijn ook als
chauffeurs in dienst en het gaat niet op den
wagenwasscher te ontslaan om in het vervolg
de chauffeurs zijn werkzaamehden te doen
verrichten.
Met algemeene stemmen werd besloten
dezen order niet te gehoorzamen daar dit een
ernstige overschrijding beteekent van den
voorgeschreven arbeidstijd maar bovendien
omdat het onjuist- is dat de directie derge
lijke maatregelen steeds doorvoert zonder in
het minst overleg te willen plegen met- de
vertegenwoordigers der chauffeurs. De be-
siurij zullen zich ook ten opzichte van deze
aangelegenheid tot de autoriteiten, welke de
concessievoorwaarden uitgeven, wenden. Ook
werd besloten om zoo noodig de volgende week
opnieuw in nachtvergadering bijeen te komen,
indien de directie het wagenwasschen door de
chauffeurs blijft eischen.
DOODELIJK MOTORONGELUK.
TEGEN EEN WAGEN OPGEREDEN.
Woensdagavond omstreeks half twaalf is
de 24-jarige ongehuwde T. Granser uit Eind
hoven met den 18-jarigen C. Smulders,
eveneens uit Eindhoven, op den Aalsterweg
met zijn motorfiets in volle vaart achter te
gen een met paard bespannen kar gereden.
De motorrijder kreeg zoodanige wonden,
dat hij kort daarna is overleden. Smulders
kreeg lichte verwondingen en is door den
auto van dr. Van Gils naar zijn woning over
gebracht. Het ongeluk moet voornamelijk te
wijten zijn aan slecht licht op het motor
rijwiel.
BARON VAN LYNDEN UIT HET
A. V. R. O.-BESTUUR
Naar de „Radiobode" van deze week be
richt, heeft de heer C. J. E. baron Van Lvn-
den bedankt als lid van het dagelijksch be
stuur der A. V. R. O., wegens drukke ambts
bezigheden.
SCHIPHOL TIEN JAAR
LUCHTVERKEERSSTATION.
BEZICHTIGING EN NOENMAAL.
Zaterdag 17 Mei 1930 zal het tien jaar ge
leden zijn, dat het Nederlandsch burgerlijk
luchtverkeer te Amsterdam een aanvang
nam, immers op 17 Mei 1920 landde op Schip
hol het eerste vliegtuig in geregeld verkeer.
Naar wij vernemen bestaat het voornemen,
dit feit niet onopgemerkt te laten voorbij
gaan. De Wethouder-ivoor de Handelsinrich
tingen, onder wien het gemeentelijk beheer
van Schiphol ressorteert, zal dien dag met
een aantal genoodigden de Amsterdamsche
luchthaven bezichtigen om aan te toonen,
hoe groot de vooruitgang in zoo korte spanne
tijds is, zoowel van het vliegwezen als van
de inrichtingen, welke noodig zijn om aan
de eischen van het luchtverkeer te voldoen.
De bezichtiging zal met een noenmaal in het
restaurant der Koninklijke Luchtvaart Maat
schappij worden besloten.
MR. TROELSTRA'S DOOD.
NOG STEEDS VELE BEWIJZEN VAN
DEELNEMING.
Het Partijbestuur der S.DA.P. heeft nog
betuigingen van rouwbeklag ontvangen van
de Zwitsersche en Oostenrijksche Partijbe
sturen. Van verschillende groepen van ge-
organiseerden in Nederland zijn telegram
men ontvangen, o.a. van de afdeeling Amster
dam van het Religieus Socialistisch Verbond.
De bureaux van het Partij-secretariaat,
het N.V.V., den Alg. Ned. Bouwarbeidersbond,
den Arbeiders Sportbond en het Volk te Am
sterdam zouden heden gesloten zijn.
De begrafenis.
De begrafenis belooft zeer indrukwekkend
te worden door de groote deelneming.
Het programma voor de herdenkingsbijeen
komst, die hedenmiddag na de begrafenis in
het „Gebouw voor Kunsten en Wetenschap
pen" te 's-Gravenhage zou plaats hebben,
luidt als volgt:
Zang van „De Haagsche Stem", ..Aan de
Strijders", Reden van Era. Vandervelde,
fSoc. Arb. Internationale), J. Oudegeest, (S.
D.AJP.), J. W. Albarda (Kamerfracties). F.
van der Walle (N.V.V.), Spreker gewest Fries
land, Zang van De Haagsche Stem: „Morgen
rood".
Te 12 uur zou de stoet worden opgesteld
aan den Badhuisweg, precies 1 uur zou zij
aansluiten achter de volgrijtuigen, ongeveer
kwart voor twee zou het défilé beginnen. De
begrafenis zelf zou daarna alleen door de
familieleden worden bijgewoond, de stoet
gaat in optocht naar het „Gebouw", alwaar
de plechtigheid ongeveer een uur zou durer..
Voor wie na het uitreiken van de 4000
plaatsen gekomen zijn wordt een vergadering
belegd in het „Volksgebouw" op de Prin
sengracht.
DE LUCHTTAXI
Sinds eenigen tijd bezit de K. L. M. een
klein passagiersvliegtuig, speciaal gebouwd
voor het verrichten van taxidiensten. Deze
luchttaxi, welke plaats biedt aan maximum 5
passagiers, wordt verhuurd tegen kilometer-
prijs en staat, te allen tijde gereed voor bin
nen- en buitcnlandsche vluchten op korten
afstand.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN i 60 Ct*. per r
Van geheel de Neder-
landsche jeugd zal tusschen
lOMei en 10 Juni het hand
schrift worden getoetst.
Vooraanstaande personen
op Onderwijs- en Handels
gebied zullen beoordeelen
welke 27 Inzenders(stcrs)
recht hebben op de schit
terende prijzenParker
Duofold Vulpennen en
Duette Sets-
Bij eiken Onderwijzer,
bij Vulpenhandelaren en
bij Gebrs. Rikkers N.V.
kunnen gratis inschrij
vingsformulieren met vol
ledige voorwaarden worden
aangevraagd. Hier volgt
een uittreksel uit de voor
waarden
De deelnemers worden
verdeeld in drie klassen:
A. Scholieren beneden 11
jaar; B. Scholieren boven
11 jaar en C Scholieren
boven 14 jaar. In elke
klasse worden 3 Prijzen
en 24 Troostprijzen uit
geloofd
Elke inzending moet
vergezeld gaan van een
Parker Duofold inschrij
vingsbiljet. grat:- te be
komen bij Onderwijzers,
Gebrs. Rikkers N.V- cn
Vulpenhandelaren.
Prü*«n:
Parker Duofold de
Luxe Duette Set Jr., lc Prijs
Parker Duofold
Duette Set Jr., 2c Prijs
Parker Duofold Jr.
Vulpen, 3e Prijs
24 Parker Duofold
Univcrsiteitspenncn
Troostprijzen.
Vraagt
volledige
inlichtingen
en inschrij-
vingsjormuliercri.
Gebrs. KIKKERS N. V.
PRINSENGRACHT 612-622, AMSTERDAM C.
t Inttrnaiional
HAARLEMMERL. EN SPAARNWOUDE.
Vergadering van den Raad der gemeente
op Donderdag.
Voorzitter de heer L. Simons, burge
meester.
Instructie gemeentegeneesheeren.
Goedgekeurd wordt een wijziging in de in
structie der gemeente-geneeslieeren.
Benoeming van een gemeente
geneesheer.
B en W. stellen voor met ingang van 16
Mei te benoemen tot gemeente-geneesheer
den heer J. P. Baumann, arts te Halfweg.
Dit voorstel gaf aanleiding tot eenige
discussie. De heer Stokman stelde daarbij
voor de gemeente te splitsen in twee ge
deelten. met ieder een eigen geneesheer. Voor
het landelijke gedeelte zou dan benoemd
kunnen worden dr. Smit uit Spaarndam en
voor het overige deel de heer Baumann.
Het voorstel-Stokman wordt verworpen.
Het voorstel van B. en W. wordt goedge
keurd.
Vergoeding kosten schoolbezoek.
Naar aanleiding van een verzoekschrift
van den heer L. M. Bijnagte om tegemoetko
ming in de kosten verbonden aan het bezoe
ken van de Christelijke Lagere School te
Santpoort door 3 zijner kinderen, stellen B.
en W. voor, in verband met het loon van den
aanvrager en de grootte van zijn gezin, een
tegemoetkoming te verleenen ten bedrage
var. f 5 per maand.
Aldus wordt besloten.
Ontheffing eischen vergunnings
lokaliteit.
Met betrekking tot het verzoek van J. B.
Wempe om overschrijving zijner vergun
ning op perceel Nieuweweg C 87 stellen B. en
W. voor bij uitzondering af te wijken van
artikel 3 der verordening van 14 April 1926
en het verzoek van den heer Wempe in te
willigen, aangezien de hoogte van genoemde
lokaliteit toch niet aan de in dat artikel
voorgeschreven hoogte voldoet.
Dit voorstel wordt aangenomen.
Gcmecntefondsbelasting.
B. en W. stellen voor, betreffende de clas
sificatie voor de Gemeentefondsbelasting, de
gemeente voor de toepassing van het bepaal
de in het tweede lid van artikel 14 der wet
van 15 Juli 1929, regelende de nieuwe finan-
cieele verhouding tusschen het Rijk en de
Gemeenten, te rangschikken in de tweede
klasse (aanvang van den belastingplicht bij
een inkomen van f 700).
Goedgekeurd.
Deze verordening treedt in werking met
ingang van l Mei 1931,
Fersoneele belasting.
B. en W. stellen voor, betreffende de clas
sificatie voor de heffing der personeele be
lasting, de gemeente in te deelen in twee
klassen:
Tot de vierde klasse (waarbij perccclcn
van minder dan t 175 huurwaarde vrij van
belasting zijn) behoort het dorp Halfweg.
Tot de zesde klasse (perceelcn van minder
dan f 125 huurwaarde) behoort het overige
deel der gemeente.
Goedgekeurd.
Deze verordening treedt in werking met
ingang van het belastingjaar 1931.
Aangenomen worden tenslotte de voorstel
len van B en W. betreffende de vaststelling
der pensioensgrondslagen en het suppletoir
kohier van de bedrijfsbelasting over 1930.
Hierna vergadering met gesloten deuren.
HEEMSTEDE
GEVONDEN VOORWERPEN
Terug te bekomen bij Hoppezak, Binnen
weg 137, een portemonnale met inhoud; Zand
voortschelaan 167, een kindercape; J. v. d.
Bunt, Bankastraat 80, een damesportemon-
naie; Garage Groenendaal, Raadhuisplein,
een zeemlederen dameshandschoen; De Rijk,
Javalaan 20, een taschje met goud ringetje;
H. Grijmans, Vijfheerenstraat 20, een rij -
wieibelastingmerk; M. Kortehoeve, Post-
laan 11, een springtouw; Andringa, Java
laan 47. een blauwe alpenmuts; H. J. Jansen,
Res Novaplein 31. een hondenhalsband met
penning: J. de Vries, Heerenweg 67. een da-
mesparapluie; J. Wiersma, Raadhuisstraat
36. een vulpen: Kluën, Wipperplein 5. een le
deren muts. Bureau van politie. Raadhuis
straat. een sierspeld, een autoped, een bal
en een koperen gewicht.
HAARLEMMERMEER
PERSONALIA.
De heer J. Claij te Vijfhuizen alhier, heeft
bedankt als secretaris van de vereenlglng
„Vooruit" te Haarlemmermeer.
In zijn plaats werd benoemd de heer J. C.
Beets te Hoofddorp.
BLOEMENDAAL'
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: H. de Loff, Bosch
laan 31 Bloemendaal, een bos sleutels: van
der Lfnde, Bosch en Duinlaan 19 Bloemen
daal, een vulpenhouder: Hammersveld. Dy-
serinckstraat 13 Haarlem, een pakje; Eve-
leens, Brederodeweg B 6 Santpoort, een jon
ge hond (zwart met bruin); Backhuijs,
Bloemveldslaan 15 Haarlem, een bos sleu
tels; de Roos. Joh. Verhulstweg 35 Bloemen
daal, een vulpotlood en een passer; P. Wijn
stroom. Klevcrlaan 49 bloemendaal, een vul
penhouder: aan het adres Noordertuindorp-
laan 28 Haarlem, een verguld zilveren rin
getje met blauwen steen; aan het bureau
van politie te Overveen. een grijze deuk
hoed, een imitatie paarlen collier, een eier
lepeltje, een ijzeren sluitstuk, een Ford con
tactsleuteltje, een bruine glacé handschoen.
