BI
BUITENLAND
DE ECONOMISCHE TOESTAND IN ENGELAND.
VAMPYR Stofzuigers f98.-
AGENDA
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 6 JUNI 1930
TWEEDE BLAD
Concentratie ten opzichte van de werkloosheid.
Schober over de binnen]andscbe ontwapening.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cu. p«r re*el
Oostenrijk *s prestige in het buitenland.
Een goede regeering.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Zoowel in Engeland als in Duitsehland
zijn op het oogenblik twee kapitale vraag
stukken aan de orde. In Duitsehland hebben
de groote sociale groepen, werkgever en
werknemer, de handen ineen geslagen om
den economischen toestand te verbeteren en
de werkloosheid te bestrijden en in Engeland
concentreert men zijn aandacht tot het
uiterste op dezelfde problemen.
Eén der belangrijkste verschijnselen in
Engeland die direct en indirect verband hou
den met den economischen stand van zaken
is de reorganisatie van MacDonald's kabinet,
dat alles op haren en snaren gaat zetten om
er nog iets van terecht te brengen.
De Éngelsche pers blijft groote belangstel
ling aan den dag leggen voor de reorganisatie
van het Kabinet, waarmede MacDonald zich
al sedert eenigen tijd bezig houdt, en welke
hij reeds gedeeltelijk heeft uitgevoerd, even
als voor de richting, welke hij denkt in te
slaan tot oplossing van het vraagstuk der
werkloosheid.
Men stelt de vraag, wat precies de positie
zal zijn van de nieuwe commissie van mi
nisters, die MacDonald zich voorstelt onder
zijn eigen leiding in te stellen en welke zich
in de toekomst zal bezighouden met de be
strijding der werkloosheid, in plaats van
Thomas die de portefeuille voor Dominions
heeft gekregen. De oppositie wenscht te we
ten, welke minister thans de vragen zal
moeten beantwoorden, die in het Lagerhuis
zullen worden gesteld betreffende de werk
loosheid. Volgens de „Times" zal MacDonald
in het Lagerhuis de zaken van algemeene
politiek behandelen en zaken van onderge
schikten aard overlaten aan Hartshorn, den
nieuw-benoemden Lord-grootzegelbewaarder.
Het schijnt, dat Hartshorn MacDonalds rech
terhand zal zijn bij de behandeling van het
vraagstuk der werkloosheid.
Het blad noemt ook het program, dat de
iregeering op het oog zou hebben. Zij zou bre
ken met het plan tot emigratie op groote
schaal en de binnenlandsche landbouwpoli
tiek als uitgangspunt kiezen. Deze politiek
zou neerkomen op het volgende: organisatie
van het land in verkoopsgebieden op een
verplichten grondslag: verwerking van bin-
nenlandsch meel in het brood; werkloosheids
verzekering voor boerenarbeiders; en, zoo
mogelijk, een of anderen „import board"
voor aankoop in het groot van granen.
Aan het Hbld. ontleenen wij voorts:
Indien de mededeelingen van de „Daily
Herald" juist zijn, zou daaruit blijken dat
de regeering in zekere mate den weg der
protectie opgaat. Dit valt ook af te leiden uit
een dezer dagen gehouden bespreking in de
liberale Lagerhuisfractie van de landbouw
politiek. In deze bijeenkomst spraken vele
leden zich uit voor zuiveren vrijhandel, doch
een aantal sprekers verklaarden dat zij be
reid waren het beginsel te steunen van de
verwerking van een bepaald percentage
Britsch meel. Besloten werd dat Lloyd George
zich tot de regeering zou wenden om haar
te vragen, in hoever zij bereid was de mede
werking van de liberalen te aanvaarden bij
de bevordering van een landbouwprogram.
In Weenen is de fameuze ontwapenings-
wet aan de orde geweest. Men herinnert zich
zonder twijfel de feiten: ,De groote binnen
landsche politieke groepen „Heimwehren"
(Fascistisch) en „Schutzbund" (S.D.A.P.)
zijn sterk bewapend. Na zijn buitenlandsche
reizen en premie op hem uitgeoefend van
buitenlandsche zijde beloofde Schober bin-
nenlandsch ontwapening. De „Heimwehren"
hadden toen de brutaliteit om de regeering
voor te stellen het binnenlandsch bestuur
maar over te dragen aan de „Heimwehren",
die de ontwapening dan wel tot een reit zou
den maken. (Zonder zich zelf te ontwapenen
natuurlijk). Schober heeft op dit belachelijke
voorstel natuurlijk een krachtig „neen" la
ten hooren.
In de juridische commissie van den Natio-
nalen Raad zijn Woensdag de beraadslagin
gen over die z.g. „ontwapeningswet" begon
nen. Bondskanselier Schober. die met de
meeste andere Ministers aanwezig was voer
de het woord, waarbij hij er den nadruk op
legde, dat het regeeringsvoorstel een nood
zakelijke uitbreiding was van de bestaande
wetten Tevens zeide spr. dat de toestand des
lands in den vorigen zomer een Oostenrijk-
sche leening niet bijzonder aanbevelenswaar
dig heeft gemaakt. Enkele dagen na zijn
ambtsaanvaarding was hij er van op de
hoogte gesteld, dat toonaangevende kringen
in het buitenland zich tot hunne regeeringen
hadden gewend met het verzoek in Oosten
rijk te intervenieeren, teneinde de gevaren,
die van het Centrum van Europa misschien
ook de omliggende staten zouden bedreigen,
nog tijdig af te wenden. Interventie heeft
niet plaats gevonden. Integendeel, een vriend
schanpelijkc verhouding was gevolgd. Men
is tot de opvatting gekomen, dat men deze
regeering zooveel vertrouwen moest geven,
dat een interventie overbodig zou zijn. Na
de grondwetsverandering waren de vriend
schappelijke raadgevingen van de buiten
landsche regeeringen herhaald. In de Haag-
sche Conferentie is dit probleem eveneens in
particuliere gesprekken te berde gebracht.
Men had spr. er opmerkzaam op gemaakt,
dat vooral de buitenlandsche financieele
kringen de toestanden in Oostenrijk gade
sloegen. Spr is tot de overtuiging gekomen,
dat de vertrouwenskwestie zeer belangrijk
was en dat het noodzakelijk was de reeds
bestaande wetten met nos een wet te ver
volmaken. Bij andere gelegenheden heeft hij
geweigerd stadhouder van het buitenland in
Oostenrijk te zijn, hetgeen hij ook in dit ge
val weigerde. Derhalve heeft hij den Gezant
te Genève gemachtigd den Secretaris-Gene
raal van den Volkenbond te verzoeken, de
nota nog voor den Isten Mei te publiceeren.
Hierdoor werd bereikt, dat de Oostenrijk-
sche leening onmiddellijk zal aansluiten bij
de Duitsche.
Schober heeft hier inderdaad een knap
stuk arbeid verricht. Zijn buitenlandsche reis
heeft zonder het Oostenrijksche prestige
te schaden Oostenrijk's positie in het
buitenland aanzienlijk verstevigd. Bovendien
heeft hij bewezen een krachtig regeerder te
zijn, die boven partij-belangen staat en zich
niet laat imponeeren door dom machtsver
toon van valsche heethoofdige leiders.
Het Oostenrijksche volk hoe verdeeld
het ook moge zijn zal toch moeten besef
fen, dat het op het oogenblik geregeerd wordt
door zelfbewuste lieden die in ieder opzicht
voor hun taak berekend zijn, en die Oosten
rijk zullen weten te behoeden voor het des-
tructionisme van de partijleiders.
L. A.
Weer een Sovjet-grootheid ten val gebracht!
De plaatsvervangende commissaris van Oor
log Unschlicht, moest aftreden, tengevolge
van een conflict tusschen Stalin en Worosji-
loff, den „minister van Oorlog
De boycot van Britsche
goederen breidt zich uit.
Aan de „Daily Mail" wordt uit Bombay ge
seind, dat zich onrustbarende symptomen
voordoen dat in heel Indië de boycot, van
Britsche goederen van alle soort om zich heen
grijpt.
De regeering heeft den boycot van de
regeeringsbeambten in Goejerat beantwoord
met de opening van eenige winkels, waar ce
beambten levensmiddelen en andere waren
kunnen verkrijgen.
VAN REUZEN EN DWERGEN.
De Fransche geleerde Henrion schreef in
1718 dat Adam 41 meter en 60 c.M. groot en
Eva 40 Meter lang zou zijn geweest. Na het
verdrijven uit het paradijs schijnt de groei
van het menschdom te hebben geleden,
want aartsvader Abraham, zou volgens den
Franschen schrijver, nog slechts 6.60 Meter,
Mozes 4.70 Meter gemeten hebben.
In het moderne Europa behooren lieden,
die 175 c.M. of 2 Meter lang zijn tot de groo
te menschen. Allen, die hun. haardos meer
dan 2.20 Meter boven den grond dragen,
moeten als reuzen worden beschouwd. Een
lengte van 250 c.M. behoort tot de zeld
zaamheden.
Bekende reuzen, uit vroegere dagen waren
de portier van koning Jacobus den eerste
van Engeland, Walter Passus, die een lengte
van 2.34 meter had en Maximiliaan Miiller,
een statig heer van 255 c.M. die op zijn vijf
en vijftigste jaar nog groeide. Ze zouden zijn
overtroffen door den beroemden Patrick
O'Brien, die op zijn 38ste jaar 268 c.M. hoog
was. Dikwerf vond hij er een genoegen in
zijn pijp aan een lantaarnpaal aan te ste
ken.
De grootste van deze heeren was wel de
Oostenrijker Franz Winkelmeier, die 273 c.M.
bereikte, maar buitengewoon mager was. Hij
stierf, 4 September 1887 te Londen, in den
ouderdom van 24 jaar.
De grootste vrouw, die ooit op aarde schijnt
te hebben geleefd, was Maria Wedde, die in
1866 te Benkendorf. bij Hallo aan de Saaie
was geboren en in 1885 te Parijs stierf. Ze
was 2.65 M. hoog. Veelbelovend was de in
1880 geboren reuzenjongen Karl Ullrich.
Toen hij vijftien jaar oud was, had hij al een
lengte van 2 1/2 Meter Toen groeide hij
evenwel niet verder. Hij stierf zeventien
jaar oud. Zijn ledematen waren zoo groot,
dat door een ring. welke hij aan zijn mid
delvinger'droeg een gulden kon.
Onder de zeer kleine menschen had men
ook tal van beroemdheden. Aan menig hof
werden dwergen tot vermaak gehouden.
Vooral in den tijd der renaissance. Vier en
dertig misvormde dwergen wachtten bij een
feestmaal den aartsbisschop Vitalli in het
jaar 1556 op. Peter de Groote hield veel van
deze kleine menschen.
Te Moskou had men voor de dwergen een
volledige hofhouding ingericht en ze werden
uit alle deelen van de wereld hierheen ge
lokt, om ze in prachtige gewaden te kleeden
en in een gouden equipage rond te rijden.
Ieder huwelijks tusschen Liliputters werd te
Moskou schitterend gevierd.
Een andere dwerg die 18 duim groot was.
werd door koning Karei van Engeland tot
baron verheven, Hij was zoo dapper en rid
derlijk als een groot mensch. Toen hij eens
door een normaal opgegroeiden kerel werd
beleedigd, schoot hij hem in een duel neer.
Niet zoo gelukkig als Sir Hudson was de
dwerg John Worrenburgh. Toen hij reeds
beroemd was. wilde hij, zooals Saltarino ver
telt, van Rotterdam naar Londen terugkee-
ren. Hij logeerde in een doos en die doos
was aan de zorgen van een bewaker toever
trouwd. Deze gleed uit, toen hij op het punt
stond zich naar het schip te begeven. Hij
viel in het water en met hem de doos. waar
de kleine John een, naar hij meende, veilige
rustplaats had gevonden. Het gelukte wel
den bewaker te redden, maar de dwerg kwam
in zijn doos om het leven.
Ofschoon dwergen, in het algemeen, geen
hoogen leeftijd bereiken, zijn er ook onder
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
60 Ct*. per regel-
Stofzuigerhuis MAERTENS
BARTEL JORISSTRAAT 16
TELEFOON 107S6
hen, die zeer oud werden. Een hunner was
graaf Jozef Borowolfzki, die 98 jaar oud
werd. De vrouwelijke dwerg Elisabeth Wal-
son, die iets langer was dan 70 c.M. werd 150
jaar oud.
DE PLECHTIGHEID VAN
„DE KAAS".
In het Londensche stadsdeel Cheapside. in
de nabijheid van Billingsgate, is een klein,
oud restaurant, waarin zich eiken dag tij
dens de lunch, een eigenaardige ceremonie
afspeelt. Precies om één uur in den middag
komt hier een statige tafelronde bijeen van
oude stamgasten, aanzienlijke kooplieden cn
geleerden.
President is een oude eerwaardige heer.
Het menu bestaat sinds jaar en dag uit zes
schotels, de laatste steeds uit een reusachti
ge chesterkaas. die in haar geheel wordt op
gedragen en dan eerst docr den president
aan zijn dischgenooten wordt aangeboden.
Maar deze chester-kaas heeft een eigenaar
digheid. Ze heeft iederen dag een ander ge
wicht. Het is de plicht van de dischgenooten,
de kaas, voor ze wordt aangesneden, op haar
hoogte, middellijn cn gewicht te taxceren.
Tot dit. doel krijgt ieder een stuk papier,
waarop hij zijn schatting moet noteeren.
Heeft iemand op alle punten goed geschat,
dan is de waard verplicht alle aanwezige
gasten op champagne cn havannasigaren te
tracteeren. Deze schatting is natuurlijk bui
tengewoon zwaar cn het verwekte daarom
dezer dagen te Londen groote verbazing, dat
het een gast na langen Mjd weer was ge
lukt, het gewicht van de kaas nauwkeurig te
schatten. Het is voor de dertigste maal
in den loop van 201 jaar want zoo lang
bestaat al het gebruik, dat de taxatie is ge
lukt. Het spreekt van zelf dat deze gebeur
tenis naar behooren werd gevierd, des te
meer, daar het het vorige jaar niet een keer
is voorgekomen, dat de kaas juist werd ge
schat. ofschoon men zich daartoe, met het
oog op het 200 jarig bestaan van het gebruik,
veel moeite had gegeven. Het portret van den
gelukkigen taxateur zal een plaats vinden
aan den muur van het restaurant, naast die
van de andere negen en twintig succesvolle
voorgangers.
Als Haarlem's Dagblad
nïc? in Haarlem en Omstreken de
algemeene Huisvriend was, zou dit
dagblad niet
meer dan 18.500 abonnés
hebben. Hieruit volgt, dat wie nog
niet op Haarlem's Dagblad geabon
neerd was, zichzelf te kort doet.
VRIJDAG 6 JUNI
Spaarndammcrweg. N.V. Eerste Haarlcm-
sche Stoomververij v.h. C. Hoeing, firma
Schenk, vergadering, 2.30 uur.
Palace. „De Geheimzinnige Hertog". Too-
neel: Louis Noiret. 8.15 uur.
Luxor Theater- „Gelukskinderen." Tooneel:
Barney C. Maly. 8.15 uur.
Rembrandt Theater. „De laatste Com
pagnie". Tooneel: 4 Kaeths. 7 en 9.15 uur.
ZATERDAG 7 JUNI
Bioscoopvoorstellingen, 's middags cn des
avonds.
Teyler's Museum. Spaame 16. Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
Hi 1 legom: Bloémbollcnhande] v. h. P
O. Spittel N. V. aandeelhoudersvergadering.
3 uur nam.
J
Het tragische geval te
Cambridge.
Schulden veroorzaakt door al te elegante
en buitensporige levenswijze hebben een 19-
jarig student te Cambridge tot een wanhoops
daad gebracht, die, zooals wij reeds meldden,
aan drie menschen het leven heeft gekost.
Potts, een student van Kings College was in
Cambridge teruggekeerd, na tien dagen af
wezig te zijn geweest, wat een student in de
oude universiteitsstad niet veroorloofd is
zonder voorafgaande vergunning. Hij werd
op het station afgehaald door professor
Wollaston, aldus de Tel. die hem mee naar
zijn kamer nam. Daar was een rechercheur
aanwezig, die, zooals vandaag bleek. Potts
eenige vragen stelde ,in verband met oplich
tingen, door dezen bij verschillende leveran
ciers gepleegd. Plotseling haalde Potts een
revolver te voorschijn en schoot tweemaal
op den rechercheur, die hedenmorgen aan
zijn verwondingen is bezweken en eenmaal
op den professor, die op slag dood was. Ver
volgens bracht hij zichzelf een doodelijke
wonde toe.
Een Londensch meisje, dat als beroepsdan
seres in nachtclubs vele studenten uit Cam
bridge kent, heeft hedenavond nieuw licht op
deze tragedie geworpen. Enkele dagen gele
den, zoo zeide zij, belde een vriendin haar op
om te vragen, of zij twee studenten aan een
onderdak kon helpen. Even later meldden
Potts en een vriend zich aan het huis van
het danseresje aan. Beiden waren volkomen
uitgeput van honger en vermoeidheid: zij
hadden al een paar nachten op de embank
ments geslapen en hadden geen cent op zak.
Zij gaf hun wat te eten, doch kwam eerst
den volgenden dag. toen de jongens wat van
hun vermoeidheid waren bekomen, te weten,
in welken toestand zij zich bevonden. Het
meisje overreedde hen, naar Cambridge te
rug te keeren en alles eerlijk aan den profes
sor te vertellen. Inderdaad begaven de stu
denten zich op weg. doch Potts kwam een
dag later dan zijn vriend te Cambridge aan.
Gebleken is. dat Potts groote schulden
heeft gemaakt, ongeveer 10.000. hoewel hij
nauwelijks een jaar student was. Toen hij
merkte, dat de politie van zijn oneerlijkheden
op de hoogte was. heeft hij blijkbaar zijn
bezinning verloren en zijn wanhoopsdaad ge
pleegd. Potts was een zeer intelligente jon
geman, doch had slechts weinig vrienden in
zijn eigen college. Zijn buitensporig elegan
te kleeding en zijn liefhebberij, die bestond
in het dirigeeren van een jazzband, maakten
hem al onmiddellijk tot een opvallende fi
guur in Cambridge.,
Het conflict tusschen kerk en
regeering op Malta,
De Britsche regeering heeft een blauwboek
gepubliceerd, waarin de correspondentie is
opgenomen met den heiligen stoel in zake de
gebeurtenissen op Malta en die verschillende
fazen van het conflict bestrijkt tusschen de
katholieke geestelijkheid en de regeering van
Malta: als gevolg van een en ander werden
zooals bekend de algemeene verkiezingen op
Malta voor onbepaalden tijd uitgesteld. In
het jongste document, gedateerd 30 Mei,
spreekt de Britsche regeering er jegens den
kardinaal-staatssecretaris haar leedwezen
over uit. dat de heilige stoel geweigerd heeft
de noodige stappen te doen voor het herstel
van het normale politieke leven op Malta,
terwijl het Vaticaan tevoren vele maanden
lang de beloofde onderhandelingen heeft
vertraagd voor het vaststellen van de be
trekking tusschen kerk en staat op Malta.
Tenslotte heeft de heilige stoel, aldus het
Britsche schrijven, deze onderhandelingen
onmogelijk gemaakt door er een voorwaarde
aan te verbinden wat betreft de persoon van
het hoofd der Maltezer regeering, welke voor
waarde niets minder was dan een eisch om
zich in de binnenlandsche politiek te men
gen van een Britsche kolonie.
De spanning tusschen de kerk en de regee
ring op Malta heeft een verder stadium be
reikt door de weigering van den aartsbis
schop om een speciaal Te Deum toe te staan
in de kathedraal, in een dankstond voor de
ontsnapping van lord Strickland aan den op
hem geplcegden aanslag, u
Stopzetting bouw van oorlogs
schepen in Amerika.
WASHINGTON, 4 Juni (Reuter) De ml-
nister van marine Adams verklaarde, dat
geen nieuwe contracten voor den bouw van
schepen, waartoe het congres machtiging
heeft verleend, zuilen worden gesloten, zoo.
lang de Senaat het vlootverdrag niet heeft
aangenomen.
Deze maatregel heeft betrekking op twee
kruisers van 10.000 ton, drie duikbooten en
een vliegtuigmoederschip.
De toestand in Britsch-Indië.
Eergisteravond hebben talrijke Mohamme
danen, die in een 11/2 kilometer langen stoet
door de straten trokken, een betooging ge
houden ten gunste van de Gandhibeweging
aldus de Tel.
Er werd een motie aangenomen, waarin
adhaesie wordt uitgesproken met het pro
gram van het Indische Nationalistische con
gres. Verder worden alle Mohammedanen in
Indië opgeroepen zich bij de burgerlijke
ongehoorzaamheidsbeweging aan te sluiten
en de Britsche goederen te boycotten.
Tevens wordt verklaard dat geen Moham
medaan mag deelnemen aan een .ronde
tafel"-conferentie, zoolang het Indische Na*
tionalistische Congres en de Mohammedaan -
sche Raad voor Indië daarin niet vertegen
woordigd zijn.
De speciale correspondent van de „Daily
Herald", aldus wordt uit Londen gemeld,
schrijft naar aanleiding van de Mohamme -
daansche betooging, dat de toenadering tus
schen Hindoes en Mohammedanen niet om
opgemerkt mag blijven door die raadgevers
der regeering, die vertrouwen op een onover
brugbare kloof tusschen beide groepen.
Gewapende Inlanders, die zich ophielden
in de omgeving van een bij Pesjawar gelegen
fort, rijn door Britsche artillerlie beschoten
en door vliegtuigen gebombardeerd, nadat zij
geweigerd hadden zich terug te trekken.
Energiek optreden was noodig, daar Maandag
j.l. in de nabijheid van het grensfort Mitsjni
twee leege vrachtauto's der politie werden
overvallen. De eene chauffeur werd dood
geschoten, de auto in brand gestoken en het
lijk in de vlammen geworpen. De andere
chauffeur, die in de beenen werd getroffen,
wist te ontkomen. Toen soldaten aan het fort.
ter plaatse arriveerden was er van de daders
niets meer te bekennen.
Wilkins krijgt een duikboot
voor een dollar per jaar.
De Amerikaansche Shipping Board heeft
den Poolreiziger Wilkins toegestaan voor 2jjn
Pool-onderzoek gebruik te maken van een
buiten dienst gestelde duikboot. Deze staat
gedurende vijf jaar te zijner beschikking
tegen betaling van een dollar per jaar. Het
vaartuig zal zoodanig worden ingericht, dat
het vijftig voet ijs kan doorboren.
De nooit eindigende oorlog
China.
SJANGHAI, 5 Juni De nationalisten heb
ben zich. na de hun door de communistische
„ijzervreters" toegebrachte nederlaag, ten
Noorden en ten Oosten van Tsjangsja terug*
getrokken. De communisten zijn de stad nog
niet binnengedrongen, doch de Britsche ka
nonneerboot ..Bee" is naar Tsjangsja gegaan
voor het instellen van een onderzoek en :n
verband met het vertrek der vreemdelin*
gen.
Het is onmogelijk bijzonderheden te ver
krijgen over de gevechten, als gevolg van de
censuur, doch deze zijn hevig geweest, daar
gisteravond transporten van bijna 2000 ge
wonden Sjanghai rijn gepasseerd.
Volgens een officieus bericht ui tTsinafoe is
de spoorweglijn TsinafoePoekau, die over
de Gele Rivier voert, om strategische rede
nen gedeeltelijk vernield. De met de verdedi
ging belaste generaal heeft den consuls aldaar
medegedeeld, dat hij de volle verantwoording
op zich neemt voor de beschermnig der
buitenlanders in Tsinanfoe en dat in de om
geving der stad geen vijandelijkheden worden
verwacht.
Zooals wij reeds meldden, vond bi) het Poolschc douanestation Ncuhöfer een straat
gevecht plaats tusschen Poolschc ambtenaren en Duitsche grenswachterHierboven de
Poolschc patrouille, die de Duitschers beschoot. In den inzet; De Poolschc officier
Liszekeurcz die bij het gevecht gedood werd. Dit incident heeft natuurlijk, het noodige
ptof doen opwaaien,
