DE NIEUWE BOULEVARD TE ZANDVOORT.
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL
HET AFGELOOPEN TOONEELSEIZOEN.
BIOSCOOP
INGEZONDEN
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 14 JUNI 1930
DERDE BLAD
Onderzoek van het beleid van wethouder Zwaan.
Het rapport over de beschuldigingen i
het raadslid Forrer verschenen.
De heer Zwaan gerehabiliteerd.
Zooals onze lezers weten heeft de heer
Forrer, lid van den Zandvoortschen gemeen
teraad, in de raadszitting van 28 Maart het
beleid van den wethouder van Openbare
Werken den heer Zwaan bij de werkzaam
heden voor de verbreeding van den Boule
vard De Fauvage gecritiseerd en ernstige be
schuldigingen aan het adres van dezen wet
houder geuit. De heer Forrer deelde oa. me
de. dat hier ondeskundig en slordig werk
(zelfs door een leek te constateeren) was af
geleverd. Met deze wijze van werken worden
volgens den heer Forrer eenvoudig duizenden
guldens weggesmeten. Er zou geen andere
beslissing mogelijk zijn, dan dat de nieuwe
bestrating weer geheel opgebroken zou die
nen te worden en geheel opnieuw gelegd.
Zonder algeheele opbreking zou deze bestra
ting niet meer goed te maken zijn, zoodat de
gemeente binnen eenige jaren weer voor zeer
belangrijke uitgaven zou komen te staan. De
heer Forrer verklaarde zich bereid, aan B.
en W. een deugdelijk en afdoend bewijs van
zijn klacht te leveren, waarbij hij zich zou
laten bijstaan door iemand, die volkomen
deskundig is, zoowel practisch als theore
tisch. Mochten B. en W. daartoe niet bereid
zijn, dan zou de heer Forrer met alle hem
ten dienste staande middelen de bevolking
duidelijk maken, dat hij voor den gang van
zaken niet de minste verantwoording kan
dragen en dat hij B. en W. bijtijds gewaar
schuwd had.
Deze beschuldigingen van den heer Forrer
verwekten niet weinig beweging.
De heer Zwaan vroeg een raadscommissie,
die met behulp van een paar neutrale des
kundigen een onderzoek naar zijn beleid zou
instellen. Tot leden van deze commissie wer
den benoemd de heeren Gunters, Siegers en
Van der Mije.
In de laatst gehouden zitting van den
Zandvoortschen gemeenteraad werd medege
deeld, dat het rapport dezer commissie ver
schenen was, maar omdat de heer Forrer in
die zitting niet aanwezig was, vroeg wethou
der Zwaan, de behandeling van het rapport
aan te houden totdat de heer Forrer weer
aanwezig was.
Dit verzoek werd ingewilligd.
Bij voorbaat deelde de heer Druif, die het
rapport ter inzage had gekregen, reeds als
zijn conclusie mede, dat de heer Zwaan vol
komen gerehabiliteerd was. Hij stelde er prijs
op, dit openlijk in de raadszitting te ver
klaren.
Inmiddels heeft het rapport, dat vermoe
delijk in de raadszitting van a-s. Donderdag
behandeld zal worden, op het Raadhuis ter
Inzage gelegen. Wij ontleenen er het volgen
de aan:
„In de raadsvergadering van 28 Maart 1930
werd door uw college aan ondergeteekenden
C. A. Gunters, K. van der Mye en C. Siegers
een onderzoek opgedragen naar de uitvoe
ring der boulevardwerken naar aanleiding
van de beschuldigingen van den heer Forrer.
Reeds den 29sten Maart hadden onderge
teekenden een bespreking om het onderzoek
te doen plaats vinden.
Het wilde de Commissie voorkomen, dat
voor een deskundig onderzoek hiervoor ln do
eerste plaats in aanmerking kwamen onbe
vooroordeelde vakmenschen en de Commis
sie meende die gevonden te hebben in de
heeren ir. G. W. Ph. Daniëls, waarnemend
directeur van Openbare Werken te Haarlem
en J. de Vries, aannemer te Heemstede, wel
ke heeren bereid gevonden werden het on
derzoek te verrichten.
De heer Daniels gekozen uit het oogpunt
van gemeentewerk, de heer De Vries als man
van de practijk.
Verder heeft de Commissie met de hoeren
persoonlijk het werk eenige malen bezocht
en het een en ander aan een grondig onder
zoek onderworpen.
Ook heeft de Commissie gehoord den da-
gelijkschen opzichter, den heer Timmer, die
met den heer Slagveld bereidwillig de ge
vraagde inlichtingen verschafte.
Bij dit onderzoek kwam het volgende vast
te staan:
De groote diepten welke aangevuld werden
waren plm. 2 M., welke aanvullingen steeds
geschieden in lagen van 25 a 30 c.M. gedeel
telijk ingewaterd gedeeltelijk door het spoor
er overheen te doen gaan tot voldoende
vastheid bewerkt.
Van de uitkomende steenen werden steeds
de soorten bij elkander gehouden, doch het
was ondoenlijk deze op dezelfde grootte te
sorteeren.
Het straatwerk werd verricht door 5 straat
makers, waarvan 4 volslagen arbeiders, welke
per week ongeveer 16 a 1800 M2. straatwerk
verrichtten.
Het gelegde straatwerk werd steeds met
zand gedekt en met water ingewasschen.
De afscheidingen van betonpalen met de
ijzeren pijpen leverde moeilijkheden op, daar
de gaten voor de buizen iets te klein waren,
welke gaten door menschen van de fabriek
werden opengehakt. De hiermede geschon
den palen worden met portland-specie bij
gewerkt.
De directeur verzekerde aan de Commissie,
dat de aannemer steeds bereidwillig was om
aan gemaakte opmerkingen tegemoet te ko
men en waar noodig te herstellen wat niet
in orde bleek.
Ten opzichte van den met het toezicht be
lasten opzichter heeft hij voldoende practijk
om over dergelijk werk het opzicht te kun
nen houden; o.a. was hij opzichter over een
wegaanleg in den Bieschbosch en bij de fir
ma Zetmeyer in Dordrecht.
Desgevraagd naar de ingereden sporen,
verklaarden de heeren, dat de ergste voren
werden opgehaald voor het walsen, evenals
de verzakkingen, door de oude putten ver
oorzaakt.
Conclusie: De Commissie kan zich. dan ook
met de meening van de heeren rapporteurs
wel vereenigen en heeft dan ook den indruk,
dat het werk, in zoo'n kort tijdsbestek uitge
voerd, met den naam van voldoende goed
kan worden bestempeld".
1
Tot zoover de mededeelingen van de raads
commissie.
Nader vernemen wij dat B. en W. van
Zandvoort van meening zijn, dat een afwij
king van de bepalingen in het bestek bij het
straatwerk aan den Boulevard niet is aan
getoond. Wel geven zij toe, dat niet alles
consciëntieus is uitgevoerd, maar dit vond
zijn oorzaak in den spoed, waarmee het werk
moest worden afgemaakt.
HET REPERTOIRE.
Een der vele verdiensten van Willem
Royaards was, dat hij zijn groote voorstellin
gen ook in de provincie bracht. Royaards be
schouwde Haarlem als absoluut volwaardig
en alleen de stukken, die wegens montee-
ringsmoeilijkheden onmogelijk op kleinere
tooneelen gespeeld konden worden dat
waren Faust, Elektra, Het Winteravond
sprookje en Danton zijn ons onthouden.
Maar overigens heeft Royaards al zijn be
langrijke voorstellingen ook te Haarlem ge
geven. Royaards kreeg hierdoor zijn eigen
publiek in onze stad en de vele herhalingen
van enkele zijner groote voorstellingen te
Haarlem waren wel het beste bewijs, hoe
Royaards' streven om hier het allerbeste te
brengen, door de Haarlemmers werd gewaar
deerd.
De tegenwoordige tooneeldirecteuren heb
ben blijkbaar minder vertrouwen in Haarlem,
althans zij gaan op een enkele uitzonde
ring na onze stad met de groote voor
stellingen voorbij. Stukken als Paulus onder
de Joden, De Keizer van Amerika, Melo, Ju
lius Caesar. De kleine Johannes alle door
Het Rotterdamsch Hofstad Tooneel gespeeld
De Storm, Gysbreght en Siegfried van
Het Vereenlgd Tooneel Lucifer van Het
Nieuw Nederlandsch Tooneel hebben wij
te Haarlem niet mogen zien en ik betwijfel
toch, of voor deze voorstellingen na eenige
voorbereiding ook ln onze stad geen be
langstelling te wekken ware geweest. De
tooneeldirecties weten toch, dat de Haarlem-
sche pers gaarne haar medewerking ver
leent, wanneer het geldt belangrijke voorstel
lingen bij het publiek in te leiden. Zij be
hoeven slechts een uitnoodiging te zenden en
in de Haarlem sche bladen althans in onze
krant worden van groote voorstellingen te
Amsterdam of Den Haag uitvoerige artikelen
gegeven. Zelfs uitnoodigingen zijn niet eens
altijd noodig. want zoodra wij het in het be
lang van het tooneel wenschelijk achten,
trekken wij naar Amsterdam om groote voor
stellingen te „verslaan". Het doel daarvan is
natuurlijk niet alleen onze lezers op de
hoogte te houden van wat er te Amsterdam
of Den Haag op tooneelgebied voorvalt, maar
ook wel degelijk om in het belang van het
tooneel de groote, dikwijls kostbare opvoe
ringen van belangrijke stukken te Haarlem
te vergemakkelijken. De pers kan in dezen
voor het tooneel veel doen en doet dit ook
gaarne, wanneer zij meent, dat het in het be
lang is van de tooneelgezelschappen, de
schouwburgen en het publiek. Wil men een
intensere belangstelling voor het tooneel, dan
brenge men ook het beste. Haarlem heeft in
dit opzicht zelden of nooit teleurgesteld. Ik
behoef Cor van der Lugt Melsert maar te
herinneren aan zijn succes ook financieel
met opvoeringen ais van Lente, Loulou en
De Man, die de klappen krijgt.. Gysbreght-
opvoeringen vonden hier te Haarlem bijna
altijd een volle zaal, St. Joan kon in onze stad
vijf maal voor een uitverkocht huis worden
gespeeld.. Men beschouwe Haarlem zooals
Royaards dit deed voor volwaardig, en de
Haarlemmers zullen de tooneeldirecties zeker
niet teleurstellen. Wij hebben ten slotte geen
stadsschouwburg gekregen om voor de groote
opvoerin^n steeds op Amsterdam of Den
Haag aangewezen te zijn.
Verreweg de belangrijkste opvoeringen
heeft Het Oost-Nederlandsch Tooneel ons dit
seizoen gebracht. Reeds dadelijk de inzet,
De Comedie van hot Geluk, die merkwaar
dige fabel, waarin illusie en werkelijkheid
zoo prachtig dooreen geweven zijn, was een
ware verrassing. Een stuk van diepen ernst
en toch tegelijk van speelschen geest, dat
voortreffelijk gespeeld werd! Daarop volgde
Volpone van Ben Jonson. een stuk van
Shakespeariaanschen stijl, breed en forsch
van teekening, geniaal van bouw, krachtig
en boelend tooneel, dat ons gegeven werd in
een praalvolle, kleurrijke voorstelling vol
fantasie. En als derde niet minder belang
rijke voorstelling kregen wij van Van Dal-
sum .Liefde onder de Olmen", Eug. O'Neill's
breed en forsch tooneelspel van primitieve,
felle hartstochten.
Wat ons in de voorstellingen van Het Oost-
Nederlandsch Tooneel het meest heeft ge
troffen was de groote ernst In de opvoering,
een aan de kunst volkomen toegewijde liefde, 't
élan, waarmee door allen zonder uitzondering
gespeeld werd. Het waren vooral Charlotte
Kohier, La Chapelle en de jonge Cruys Voor-
bergh. die naast Van Da'.sum in deze stuk=
ken~ op den voorgrond traden en ons creaties
gaven, die ons lang nog zullen bij blijven.
Het Vereenigd Tooneel heeft met De
Groote Reis zijn mooiste succes behaald. In
de opvoering van dit oorlogsstuk dat in
alle opzichten ver uitging boven het alleen
te Amsterdam door Het Nieuw Nederlandsch
Tooneel gespeelde Rivalen heeft Verkade
èn als regisseur èn als acteur zich van zijn
sterkste zijde laten zien.
Het Engelsch milieu had Verkade voortref»
felijk getroffen en de diepen indruk, dien
dit stuk maakte, was zoowel aan den hoogen
ernst van het werk als aan de superieure
vertooning te danken.
Johan de Meester, wiens komst als regis
seur in ons land door velen ook door mij
met groote ingenomenheid was begroet,
heeft dit eerste jaar niet geheel aan de
hoog gespannen verwachting beantwoord. De
oorzaak lijkt mij voor een belangrijk deel
•hier aan te wijten, dat zoowel de ar lis ten als
het publiek vreemd stonden tegenover deze
zeer persoonlijke, moderne regie. Het moet
voor de Meester niet gemakkelijk geweest
zijn om met acteurs en actrices, die aan een
heel anderen stijl van spelen gewend zijn,
te werken. Dit bleek wel heel duidelijk uit de
opvoering van De Storm, die vooral leed aan
stijlloosheid door het verschil van speel-wijze
der artisten, al moet dan ook de schuld van
den val van Shakespeare's werk ln de ver
tooning van Het Vereenlgd Tooneel ten deele
aan een te kort aan fantasie bij den spel
leider worden gezocht.
Gelukkiger was de Meester met Het Hoedje
van Florence, al werd ook deze voorstelling
door het publiek heel verschillend beoordeeld
en lang niet algemeen gewaardeerd. Maar in
deze opvoering, die den aan het oude ge-
hechten tooneelliefhebbers misschien stijlloos
zal hebben toegeschenen, zat wel degelijk stijl.
Zij was licht, levendig en grotesk. Verreweg
het meest heeft de regisseur de Meester in
Siegfried bereikt, dat een prachtlg-geser-
reerde opvoering werd, Jammer genoeg werd
dit stuk, waarin vooral Cees Laseur zich on
derscheidde, niet te Haarlem opgevoerd.
Van de overige voorstellingen, welke wij
van het Vereenigd Tooneel kregen was die
van Uitkomst vooral belangrijk en
voor ons, Haarlemmers, verheugend door
de verrassend zuivere en ontroerende crea
tie van Jantje door onze stadgenoote Geor
gette Hagedoorn, die ook met haar poëti-
schen Ariël in De Storm sterk op den voor
grond trad en zich door deze twee rollen
voetstoots een vooraanstaande plaats onder
de jonge actrices heeft veroverd.
Loudl Nijhoff, die eenige jaren in Dultsch-
land had gespeeld en voor het afgeloopen
seizoen door Verkade werd geëngageerd, was
minder gelukkig. Noch ln Een ideaal Echtge
noot, noch in De Meeuwen of Siegfried kon
zij zich naast Nel Stants en Vera Bondam
als actrice van het eerste plan handhaven.
In de rol van Mirande in De Storm wist zij
wel een poëtische sfeer op het tooneel te
brengen, maar een grooten indruk heeft
haar optreden dat door onzuivere uit
spraak van het Hollandsch nog gehandicapt
werd hier toch allerminst gemaakt. Wij
vernamen, dat haar talent in een heel an
dere richting gaat en zij in Duitschland
vooral in rollen als Loulou in Wedekind's
Erdgeist en Freule Julie van Strindberg
succes had gehad. Dat is natuurlijk mo
gelijk, maar haar spel vertoonde in het
Hollandsch milieu, waarin zij optrad, nog te
veel dilettantische kanten om blijvend te
kunnen boeien.
Het Vereenigd Tooneel heeft behalve met
De Storm nog andere teleurstellingen onder
vonden. De Meeuw van Tsjechow gespeeld
onder regie van mevrouw Ranucci viel als
een baksteen en het nieuwe experiment, met
den Gysbreght genomen, doet niet naar her
halingen bij volgende voorstellingen ver
langen. Misschien dat in het komend seizoen
De Gysbreght eens aan Saalborn wordt toe
vertrouwd, welke proef zeker de moeite zou
loonen.
Ook De Egoïsten van Roelvink mochten
zich allerminst in de onverdeelde belangstel
ling van het publiek verheugen. Hedda
Gabler verscheen in een nieuw door Ver
kade ontworpen en door Nedl. Stants gedra
gen artistiek kleed en was daardoor vrij
wel gedenatureerd. De Heilige Vlam vond
waardeering bij het publiek, welke waardee
ring ik maar ten halve kon deelen. Maar
een groot, onaangevochten succes werd
zooals reeds gezegd de opvoering van
Siegfried, waarin de artisten van Het Ver
eenigd Tooneel zich van hun sterksten kant
vertoonden.
Het Nieuw Nederlandsch Tooneel werkte
onder te moeilijke omstandigheden om de
resultaten zuiver te kunnen beoordeelen. De
opvoering van Veel Leven om Niets ook
hier te Haarlem gegeven was artistiek
heel belangrijk en wij mogen die zeker tot
een der gebeurtenissen van het seizoen re
kenen. In deze voorstelling kwam even
als in het vorige jaar in De Getemde Feeks
de geest van den vroegeren leider en
leermeester van Saalborn Willem
Royaards, het meest naar voren. Het was
een voorstelling in breeden stijl en van een
heerlijk brio, sterk van speeikracht, mee-
sleepend van tempo en bruisend van leven!
Het is verwonderlijk en wel erg teleur
stellend dat deze voorstelling niet de al-
gemeene waardeering en belangstelling bij
het publiek heeft gevonden, welke zij ver
diende. Lucifer, dat een meer gebonden stijl
vraagt, bleek dit gezelschap grooter moei
lijkheden te bieden. De opvoering onder
Saalborn's regie kon de vergelijking met de
vroegere vertooning onder Royaards' leiding
dan ook niet doorstaan.
Het oorlogsstuk De Rivalen, waarop Saal
born al zijn hoop voor het seizoen had ge
bouwd en waarvan hij een soortgelijk succes
als van Blanke Ballast verwachtte, bleek voor
ons publiek gelukkig te „Amerikaansch"
Dit stuk met zijn grove al te theatrale effec
ten kon zich maar kort op het repertoire
handhaven, ondanks het zeer sterke spel van
Saalborn en Oscar Tourniaire van den
laatste vooral in de twee hoofdrollen. De
overige door het gezelschap gespeelde stuk
ken. zooals Trio, Wat doet mijn vrouw tus-
schen 2 en 5. Beschuit met Muisjes, de
tweede mevrouw Fraser, en Kwart voor Tien
mogen wij onder het „klein goed" rekenen,
dat aan het seizoen niet zijn betcekenls geeft.
Het Rotterdamsch-Hofstad Tooneel bracht
van zijn belangrijke voorstellingen alleen Een
Dag in October te Haarlem. De opvoering
werd door het publiek, dat wat vreemd stond
tegenover deze mengeling van fantasie cn
werkelijkheid, het meest bewonderd om het
sublieme spel van den heer en mevrouw van
der Lugt Melsert en van Plet Bron. Melo. De
Keizer van Amerika, Julius Caesar cn Kleine
Johannes kregen wij hier helaas niet te zien
en wij moesten genoegen nemen met Goud
in den Grond, Zooeven Verschenen. Hier was
een Man noodig, Men trouwt geen meisje
zonder geld, De groene Pleurcusc, Helden,
Tien uur helt de klok, Pygmalion, De Man
in de Monnikspij en Aan den blauwen Donau,
stukken, die voor een deel zeker niet zonder
waarde zijn wij zouden bijvoorbeeld niet
gaarne Zcoeven Verschenen, en De groene
Pleureusc hebben gemist maar die
voor zoover het geen reprises van Shaw wa
ren toch voornamelijk tot wat de Duit
schors de „Vcrgnügungsmarkt" noemen, ge
rekend moeten worden.
Het Schouwtooneel had het geluk de
hand te mogen leggen op „Ellas weet het
beter" en nu Jan Musch weer na zijn In- I
dische reis beschikbaar was voor de rol van
Elias, was het gezelschap tegelijk „binnen". I
Twaalf maal Is Ellas hier voor volle ralen
gegeven en wij mogen dus wel zeggen dat
heel tooneeillevend Haarlem Musch ln zijn
geniale creatie heeft gezien. Wij zagen
en bewonderden Musch verder nog in De
Ijsberg, een stuk, dat overigens niet van
groote waarde bleek te zijn. Zonnekinderen
een Russisch stuk met Jan Musch in de
hoofdrol, en Pirandello's De Vrouw, die ik
u gaf met Alida Tartaud als gast, hebben
wij te Haarlem niet gehad. Het verdere
repertoire van Het Schouwtooneel kan niet
bepaald op „frischheid" bogen. Het waren öf
reprises van stukken van Heijermans,
waarin de altijd nog in dit genre onover
troffen mevrouw De BoerVan Rijk haar
oude, bekende trfomfrollen speelde, of stuk
ken van het genre De Cirkel, Die vrouwen
toch, Het Kamermeisje, De Schuldige, die
wij maar zoo spoedig mogelijk weer verga
ten. De Familie 8tastok handhaafde ook
op het tooneel haar reputatie van een knus-
gezellige, ouderwetsche familie en ontving
veel bezoek.
De familie Pleterse wilde het daarna ook
nog eens probeeren, maar het bleek een ver
gissing van haar. Met Esmoreit zette Het
Schouwtooneel zijn traditie voort van het
wei-bestudeerd Mlddel-Nederlandsch tooneel,
waarmee het zich indertijd met Mariken van
Nieumeghen reeds een gevestigden naam had
gemaakt.
Van de prachtige, van leven bruisende
voorstelling van Querldo's Jordaan door het
gezelschap van Herman Bouber gewaagde lk
reeds in mijn vorig artikel. Fllereflulter's
Oponthoud, waarmee Nap de la Mar een
tournee maakte, bleek vrij wat minder ge
zonde levenskracht te bezitten. Vergeleken
by de Jordaan was het een zoetig, braaf
prentenboek.
Cor Ruys bracht hier vrijwel zijn heele
repertoire en het publiek toonde er zich er
kentelijk voor. HIJ zorgde voor den lach ln
deze ernstige tijden. Het Groot A B.C. was
het beste en Vader-Vrljgezel het amusantste
stuk, dat hij speelde.
In het begin van het seizoen trad Jean
Sarment hier op in zijn „Pècheur d'Ombres".
Wij kregen op deze voorstelling een sterke
ren Indruk van den schrijver dan van den
acteur Sarment. De opvoeringen van Moissl
liggen nog verech in het geheugen: het was
vooral met zijn Fedja, dat hij zijn ouden
roem handhaafde.
J. B. SCHUIL.
REMBRANDT-TH EATER.
„Een hnweüjlc In Hollywood".
Voor de heerlijke zomeravonden Is een
luchtige, gezellige film echt op zijn plaats.
Met de warmte moeten we geen overmatige
inspanning of bijzondere emoties hebben,
maar een vroolijk operet te-achtig ding, zoo
als „een huwelijk in Hollywood" is. en als
daarbij dan muziek is va" Oscar St-rauss. den
componist van „Walzertraum", hebben we
precies, wat we verlangen. Direct zijn we vol
belangstellen voor den roman dien we voor
voelen in „een huwelijk in Hollywood"; uni
formen, vorstenzonen, die verliefderig aan
gelegd zijn en plots de echte liefde leeren
kennen door het crnstlg-voelende operette-
zangeresje ziedaar de gegevens voor een
boeiend en spannend film gebeuren, en uit
gewerkt als in deze film, hebben wij, toe
schouwers en toehoorders, reden om tevre
den te zijn.
Op het tooneel vertoonen de 5 Carrns hun
prachtig uitgevoerde acrobatische toeren,
waarvoor ze van de zijde van het publiek veel
waardeering vonden.
Polygoon'? Hollands Nieuws en Fox Mo-
vitone Nieuws geven weer hun immer be
langrijke beeldenreeksen.
Een mooi luchtig programma als prettig
besluit van een ietwat loom warmen dag.
STANDAARD-THEATER.
„Artikel 232" en „Dc Spook-auto".
Het Is voor de directie van een bioscoop
theater niet gemakkelijk om een program
ma samen te stellen, dat de menschen ook
in deze wanne dagen, die je naar strand en
bosch doen verlangen, naar de kijkzaal lokt.
De directie van het Standaard-Theater, die
haar volkje uitstekend kent, verstaat die
kunst heel goed. Ook voor deze week is er
weer een programma, dat de trouwe bezoe
kers van dit theater en dat aantal is heel
groot alleszins tevreden zal stellen. Het
begint natuurlijk met het Wereldnieuws, dat
als altijd actueel is. We zien o.a. paarden
sport in Engeland en Frankrijk; een Chinee-
sche coiffeur laat zien hoe iemands haar
niet geknipt moet worden: een kijkje op den
zesdaagschen wielerwedstrijd te New-York;
den tenniskampioen Lacostc bezig met het
nemen van een proef met een nieuwe tral-
ningsmachine, wat ook met hot langzaam
werkend apparaat vertoond wordt; we zien
een zwemmer van 35 M. hoogte in IJswater
duiken en tenslotte vragen de Femina-beel-
den de aandacht.
Na de zotte klucht In éen acte „Trouw
mijn dochter", waarbij gebruld wordt van het
lachen, komt het eerste hoofdnummer, geti
teld: .Artikel 232", een spoonwegsensat-ie in
vijf acten, waarin Helen Holmes op voortref
felijke wijze de hoofdrol vervult. Het is de
geschiedenis van een valsche-muntersbonde
die in de spoorwegstations werkt. Met veel
spanning zien de toeschouwers naar de ver
richtingen van don valschen munter, die
het klaar speelt om als politieman geplaatst
te worden.
Hot tweede hoofdnummer heet „De Spook-
auto", een comedie, eveneens ln vijf acten.
Hier vervult Johnny Hlnes de hoofdrol.
Voor het tooneel wordt aangekondigd de
bekende auteur, humorist en conférencier
Michiel Swaab; thans kan men hem. die
dikwijls op onzichtbare wijze aan de micro
foon het publick aangenaam bezig houdt,
persoonlijk aanschouwen.
PALACE.
Een reprise van „Het spook in
de opera."
In „Palace" draait deze week een reprise
van de groote romantische film, „Het spook
van de Opera" waarin Lon Chancy en Mary
Phllbin indertijd triomfen hebben gevierd.
De griezelroman van Gaston Leroux leent
zich uitermate goed voor verfilming en
menigeen zal scherpe herinneringen hebben
aan het lugubere phantoom waarvan Chancy
zoo een voortreffelijke creatie gaf.
Indertijd heeft deze film avond aan avond
volle zalen getrokken en wij twijfelen er niet
aan of ook in dit opzicht zal de reprise niet
voor de eerste vertooningen onderdoen.
„Het spook van de opera" is overigens met
zijn tijd meegegaan. Do stomme film is
namelijk geluidsfilm geworden men heeft
efndeïooze dialogen fngelascht en natuurlijk
krijgen we af en toe „opera" in den waren
zin des woords.
Dat dit niet de manier is om een geluids
film to maken, weet Hollywood ook weL
Het grootste deel van de film Ls echter on
gewijzigd gebleven met name de griczelllge
passages, die gelukkig de belangrijkste zijn
en ons nog steeds ten sterkste vermogen te
boeien.
Op het tooneel dit koer een Japansch jong
leur-acrobaat. dlc waarlijk verrassende staal
tjes van ba lanceer kunst vertoont. Vooral hei
werken met den Japanschen parasol en den
ring is allerbekoorlijkst.
Van het bijprogramma noemen wij einde
lijk nog een zeer geestige teekenfilm voor
zien van een illustratieve muzikale fantasie.
LUX OR THEATER
.Josephine Dunn en John Holland
in „Blanke Duivels". Mary Astor
in „Van Hel tot Paradijs". Op het
tooneel: Piet GroencndaaL
Twee hoofdnummers, geheel verschillend
van inhoud, die echter ieder afzonderlijk
groote belangstelling verdienen.
„Van Hel tot Paradijs" toont ons een jong
vuurtorenwachter, die het gezicht heeft op
een Lunapark Daar gaat hij dikwijls heen,
totdat gebeurt, hetgeen de oude vuurtoren
wachter vreesde. De jongen komt op een goe
den dag gehuwd terug, zeer tegen den zin van
den vader, die alles doet om het de schoon
dochter niet naar den zin te maken. Daarbij
komt nog dc jaloezie van den jongeman en
men begrijpt dat het leven op den vuurtoren
voor de vrouw niet aangenaam ls- Ze toont
haar liefde door niet aan de verleiding
om weer weg te trekken toe te geven.
Op een stormachtigen nacht heeft ze zelfs al
leen voor het licht ln den toren te zonren.
Haar man ls aan land en de vader is niet ln
staat het werk te doen. Gelukkig leidt de go-
beurtenis tot een oplossing!
.Blanke Duivels" speelt ln hoofdzaak op
Palo Lallo, een eiland bij Nleuw-Oulr.oa. waar
eerloozen heentrekken en vergetelheid zoe
ken in den drank. Onder hen is ook Dr. Brad-
brokc (vroeger een bekend chirurg! met. zUn
beide dochters. De parelhandelaar John Oms-
by komt op het eiland en redt Katharlna
Bradbroke uit de handen van de Inlanders.
Als bekend wordt dat John veel parels bij zich
heeft, wordt een plan gesmeed hem daarvan
te borooven. In hoever dit gelukt moet men
zelf maar eens gaan zien. Het ls hoogst Inte
ressant den loop der gebeurtenissen te aan
schouwen. Prachtig zijn dc natuurgedichten
en menschen typen van het eiland.
Beide hoofdnummers geven volop gelegen
heid tot goed spel en daarvan ls oen dank
baar gobrulk gemaakt.
De Duitsaho reisjes en het Luxor Nieuws
zijn hoogst Interessant.
Deze week op het tooneel Plet Groenendaal.
de Haarlemsche humorist, die als altyd veel
succes had.
Éen programma dat we kunnen aanbevelen.
DE ALLERNIEUWSTE SPOOR
WAGENS.
Een groote Engelsche Spoorwegonderneming
heeft onlangs een merkwaardige trein ten
toongesteld.
De bedoeling was de allerlaatste wagens
die aan de zonderlingste eischen voldoen, te
demonstreeren.
De trein woog 634 ton en werd gedragen
door 192 wielen, terwijl een reusachtige loco
motief het geheel voorttrok. Er was een wagen
bij, de grootste cn zwaarste In geheel Enge
land, die alleen 155 ton woog en op 28 paar
wielen stond. Een eind verder bevond zich.
een sterk verhitte wagen, uitsluitend ge
maakt voor het vervoer van bananen, die
aan kouvatten een broertje dood hebben. Dan
was er nog een als koelkamer ingerichte
wagon van het allerlaatste type. Deze is in
staat vlcesch ln de allerbeste conditie te ver
voeren, al duurt de reLs ook nog zoo lang.
Voorts was er een wagen, die enorme ladingen
kolen of koren kon bevatten, terwijl de
nieuwste steenenwagen zoo veel steenen met
zich meedraagt, dat men er gemakkelijk een
huls van zou kunnen bouwen.
Voor den inhoad dezer rubriek stelt dc Redactie
zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet'
geplaatst, wordt dc kopij den inzender niet terug
gegeven.
OPROEP VOOR EEN GROOTSCHF
NATIONALE VAANDELGROET AAN H.M.
DE KONINGIN TE HOUDEN OP
DINSDAG 16 SEPTEMBER 1930.
De besturen van de verceniging ,3ond
van Rotterdamschc Oranjevereeniglngen",
„Voor Oranje en Vaderland" te Rotterdam cn
de Kon. Ver. Oranjebond te Den Haag
hebben het besluit genomen om H M. ter
gelegenheid van haren SOsten verjaardag op
Dinsdag 16 September 1930 na het openen
van de Kamer der Statcn-Generaal een
nationale vaandelgroct te brengen op het
Huis ten Bosch te 's-Gravenhage.
Zij roepen daan-oor op alle vcreenlgtngen
in Nederland, die van hare aanhankelijkheid
aan HM. de Koningin wenschen blijk to
geven door aan dezen vaandelgroet deel te
nomen.
Elke deelnemende vereenlging zal een
herin nerin gsmedaille worden aangeboden,
terwijl aan elke zang- en muzlckvercenlging
die deze vaandelgroct met zang cn muziek
zal opluisteren een zilveren lauwertak zal
worden uitgereikt.
Het ligt in de bedoeling, aan dezen
vaandelgroet cc:i eenvoudige bloemenhulde
te verbinden, welke zal worden bekostigd uit
de vrijwillige bijdragen van de vereeniglngen.
Bovendien zal een album worden aangebo
den, vermeldende de namen van alle ver
eeniglngen, die aan den vaandelgroet docl-
nemen.
Dc ondernemers hopen van ganscher
harte, dat Nederland ln al zijn geledingen
aan deze hulde zal medewerken.
Dc ondernemers verzoeken do vereenigln
gen, die wenschen deel te nemen beleefd
doch dringend, zich zoo spoedig mogelijk tc
willen opgeven aan onderstaande adressen:
A. C. Verbeek, voorzitter Kon. Ver. Oranje-
bond, Engelcnburgstraat 68. den Haag; W. J.
van Dijk. secretaris Kon. Vereenlging Oranje-
bond, Vliegerstraat 109, Den Haag: K. Koet,
voorzitter vereenlging „Voor Oranje en
Vaderland", Oosterstraat 25, Rotterdam,