De „Southern Cross" bereikt het doel.
Het Belangrijkste
f 2.20 f 2.20
ANTHRACIE1
G. KRAAY Co.
f 2.20 f 2.20
47e Jaargang No. 14417
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 25 Juni 1930
HAARLEM S DAGBLAD
PIRECTEUR: P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-5754. Franco per post door Nederland 3.8754. Losse nummers
ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden f 0-5754, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1—5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclame»
ƒ0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels 0.60^
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 rcg. 0.25, elke regel meer 0.10, uitsl. a contant-
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.»
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
TOEZENDING HAARLEM'S DAGBLAD
NAAR VACANTIEADRES.
Wij vestigen er de aandacht van onze
abonnés op ook van hen die "net abonne
mentsgeld wekelijks voldoen dat ons blad
dagelijks naar hun vacantie-adres kan wor
den opgezonden. Hiervoor is alleen noodza
kelijk dat ons, vooral tijdig, dit tijdelijke
adres wordt opgegeven, met duidelijke ver
melding van naam en gewoon adres van den
abonné en van de periode gedurende welke
de opzending gewenscht wordt.
Voor de toezending wordt niets in rekening
gebracht behalve de zuivere portikosten, die
door de frankeering bij abonnement in den
regel niet meer dan 10 cents per week be
dragen.
ADMINISTRATIE HAARLEM'S
DAGBLAD
DE AUTOTOCHT VOOR OUDEN
VAN DAGEN.
Het Comité voor den Autotocht voor Ouden
van Dagen, op 3 Juli a.s. te houden, bericht
dat het tot dusver de volgende giften heeft
ontvangen:
v. d. M. f 8.50, B. f 10, Br. f 2.50, J. S. f 1;
K. f 1; v. D. f 5; v. S. f 2.50; P. f 2.50; J. S.
f 2, L. f 1; G. f 4; v. d. P. f 3; v. L. f 2.50;
mevr. P.-B. f 5; B. f 2; Dr. Ir. B. f 5; J. D.
f 10; R. f 1.50; mevr. H.-v. L. f 2.50; mevr.
G. f 2.50; L. f 10. C. f 2.50; B. f 2.50; P. f 2;
R. f 1, N. N. f 0.50, mej. S. en mej. A. f 3.50;
K. f 2.50; A. d. J. f 2.50; v. D. f 2.50; Amb
tenaren G. E B. f 19.50; v. B. f 1, N. N.
t 0.50 A. M. f 2.50.
Totaal vorige opgaven f 165.30.
Totaal f 292.30.
VELSEN
DAGELIJKSCH BESTUUR
„OPENBARE LEESZAAL"
BEDANKT.
\VEGENS UITLATINGEN VAN EEN
WETHOUDER IN DEN RAAD.
In de laatst gehouden vergadering van den
Raad dezer gemeente heeft de Wethouder
van Onderwijs, de heer K. Tusenius bij de
behandeling van het verzoek van het bestuur
der Openbare Leeszaal van eenige leden van
het Dagelijksch bestuur minder aangename
dingen gezegd.
In verband met de uitlatingen van den heer
Tusenius hebben thans de leden van het Da
gelij ksch Bestuur hun functies ter beschik
king gesteld.
In de a.s. Zaterdagmiddag te houden be
stuursvergadering zal deze kwestie aan de
orde worden gesteld.
BOTSING TUSSCHEN AUTO EN
MOTORFIETS.
DE MOTORRIJDER GEDOOD.
Men schrijft ons uit Velsen?
Op den Rijksweg tusschen Velsen en Sant
poort heeft Dinsdagnamiddag 5 1 '4 uur we
derom een doodelijk verkeersongeval plaats
gevonden, waarvan slachtoffer was de 24-
jarige timmerman P. J. Uitendaal, wonende
Hagelingerweg te Santpoort. U. kwam op
zijn motorrijwiel van zijn werk. Hij reed
met sroote snelheid en beging daarbij de
onachtzaamheid, niet voor zich uit te zien.
Klaarblijkelijk trokken eenige bij een motor
rijwiel aan den kant van den weg staande
personen zijn aandacht. Twintig Meter ver
der stond aan denzelfden kant van den weg
waar U. reed een vrachtauto van aen bier
handelaar D. Door zijn onachtzaamheid
moet de motorrijder dezen auto niet hebben
zien staan, ofschoon de weg van den kant
vanwaar hij kwam recht is. Het noodlottig
gevolg was. dat de jonge man met een
groote vaart tegen den achterkant van den
auto botste. Hij werd zoodanig aan het
hoofd getroffen, dat hij dood op het asphalt
stortte. De botsing van het motorrijwiel met
den auto was zoo hevig, dat omwonenden
van alle kanten verschrikt toesnelden. Na
dat een geneesheer den dood had geconsta
teerd, werd het lijk een particuliere garage
binnengedragen. Later werd het naar de
woning der ouders aan den Hagelingerweg
overgebracht.
Dit is na Paschen reeds het vijfde ernstige
onceval, dat op dat deel van den Rijksweg
plaats vond, waarvan twee met doodelijken
afloop.
EEN POOLSCHIP GEZONKEN.
VEERTIEN PERSONEN VERDRONKEN.
KOPENHAGEN. 24 Juni (V. D.) Volgens
hier ontvangen berichten is het Noorsche
poolschip „William Booth" in de Noordelijke
IJszee vergaan. De geheele bemanning, be
staande uit veertien koppen, is omgekomen.
Geregeld contact met de oude en nieuwe wereld.
Lyrische ontboezemingen van den
marconist.
(Zie ook het artikel op de Eerste pagina van
het Tweede blad.)
LONDEN, 24 Juni (V.DTe Portland
in den staat Maine (Canada) is een vlieg
tuig aangekomen om de benzine- en olie
voorraad van de „Southern Cross" bij aan
komst aan de Canadeesche kust te kunnen
bijvullen.
De Meteorologische Dienst te New York
meldt, dat het weer boven den Oceaan slech
ter wordt en dat het vliegtuig tot na mid;
dernaoht weinig kans heeft, om buiten het
gebied van regen en mist te komen. Vooral
boven Halifax hangt een dichte mist. Er
heerscht op deze hoogte bovendien een locale
storm, die in hevigheid toeneemt.
AMSTERDAM. 2-1 Juni. Ondanks de
storingen, veroorzaakt door het seinen van
een Romeinschen zender, heeft het station
van den Rijksradiodienst op Schiphol bijna
doorloopend contact met de „Southern
Cross".
Te 23.15 uur meldde het toestel, dat men
zich in de nabijheid van de Groote Bank van
New Foundland bevond; er hing een dichte
mist laag boven de golven.
Aan boord was alles in orde.
Te 17 minuten na twaalven, Amsterdam-
schen tijd, Ihoorde men op Schiphol de
„Southern Cross" weer. Het toestel vloog nog
steeds in den mist, terwijl de zon onderging,
wat den jeugdigen marconist Stannage tot
lyrische ontboezingen bracht. „Wij zien een
onmeteijlke zee van mist", seinde hij, „van
een eigenaardige blauwe kleur. De ondergaan--
de zon werpt roode stralen-in deze groote
kom van den blauwen nevel".
Te 0-32 uur Amsterdamsche tijd hoorde de
de Rijksradiodienst op Schiphol de volgende
ontboezeming van boord van de „Southern
Cross", onderbroken door enkele storingen:
„Het begint vrij donker te worden in de
cabine. Het gloeien van de lampen van de
radio-apparaten werpt in den cabine een
rood schijnsel, dat een gezelligen aanblik
biedt. Ik denk, dat ik om de zaak compleet
te maken een sandwich zal eten
Dat deze sandwich den marconist goed be
komen is. bleek uit het te 0.43 uur opgevangen
radiogram: „Wel, ik geloof, dat dat een heel
behoorlijk souper was voor aan boord van dit
schip. Het was een hartige sandwich en
werkelijk koninklijk met een kop koffiede
koffie was niet zoo goedhet is nog niet
heelemaal donker, maar we zijn nu tamelijk
hoog, bijna 4000 voet (d.i. ongeveer 1200
meter).
AMSTERDAM, 25 Juni. Nog steeds heeft
de Rijksradiodienst op Schiphol contact met
de „Southern Cross". Aan boord van het
vliegtuig schijnt men in de seinpauzes een
microfoon op het radio-apparaat te schake
len, want met vrij regelmatige tusschen-
poozen kon men op Schiphol het geronk der
motoren hooren. Te 1.08 uur seinde Stannage
weer een lyrische beschrijving:
„Het wordt hier nu donker. De buitenboord
motoren zijn verhuld in een blauwig waas
en uit elk der uitlaatgaten slaat een zwakke
rose vlam, die geheimzinnig heen en weer
waaiert.
Eenige minuten later: „De bekleeding van
den .stuurboordvleugel vertoont een gouden
glanszwakke stralen kleuren den
hemel.
Het vliegtuig nadert
Neu) Foundland.
AMSTERDAM, 25 Juni. Hedenmorgen
te 2.19 uur ontving de Rijksradiodienst op
Schiphol bericht van boord van de „Southern
Cross", waarin- werd medegedeeld, dat de
positie van het vliegtuig te 0.17 uur G.M.T.
d.i. 1.37 uur Amsterdamschen zomertijd, was:
48 graden 12 miuten N.B. 45 graden 5 minuten
W. L., dus nog een afstand van 250 mijl of
400 K.M. van Cape Race, het Oostelijkste
punt van New Youndland. Het radiogram
meldde voorts: „Alles rustig boven de mist
bank; vliegen op een hoogte van 3500 voet
(d.i. ruim 1000 meter); iedereen gelukkig en
alles o.k.".
Over het verloop van dentocht op Dins
dag, nog het volgende:
De Rijksradiodienst voor de Luchtvaart op
Schiphol ontving de navolgende telegram*
men van de „Southern Cross":
15.25 uur (Amsterd. tijd): De laatste uren
in lichten mist. regen en slecht zicht. Alles
wel aan boord. Maken 1650 toeren per minuut,
snelheid 100 mijlen en hoogte 250 voet.
15.32 (Amsterd. tijd) seinde Kingsford
Smith aan het Radiostation van Cape Race
(New Foundland)Hebben met hevigen mist
te kampen, vliegen blind en stijgen voort
durend.
15.58 uur. (Amsterd. tijd) Ontvangen
uitmuntend. Vliegen nog steeds in dichten
mist.
16.26 uur (Amsterd. tijd). Zijn thans buiten
de mistbank en vliegen op 300 voet hoog;
te.
16.45 uur (Amsterd. tijd.) Regelen zender in
verband met verwisselen van sterkte.
17.10 (Amsterd. tijd.) Verzoeken een nieuw
weerbericht. Probeert of Valentia-Radio
(Ierland er een voor ons heeft.
17.25 (Amsterd. tijd.) Zijn thans meer dan
halverwege en gaan verder. (Hiermede wordt
bedoeld, dat de helft van den weg over het
water reeds afgelegd was, hetgeen overeen
komt met één derde van de geheele route.
New Foundland bereikt.
NEW-YORK, 25 Juni (N.T.A.) Kingsford
Smith heeft om 7 uur Midden-Europeeschen
tijd de Oostkust van New-Foundland bereikt.
Hij heeft den afstand Ierland—New Found
land in 26 uur afgelegd.
TE HARBOUR GRACE
GEARRIVEERD.
NEW-YORK, 25 Juni (Reuter). De Southern
Cross is te 10.22 uur Engelsche zomertijd te
Harbour Grace aangekomen.
HARBOUR GRACE, 25 Juni. (V. D.) De
Southern Cross is hedenmorgen te 5.33 (Am.
tijd) (11.17 Amsterdamsche tijd) geland te
Hai-bour Grace voor het innemen van ben
zine.
AMSTERDAM, 25 Juni. (V. D.) Na eenigen
tijd niet meer van den Southern Cross te
hebben gehoord, kreeg de Rijks-Radiodienst
Het woord is aan
Crom well
Men gaat in het kwaad nooit verder"be
halve vi die gevallen waarin men niet weet
waarheen men gaat.
SOUTHERN CROSS.
Gister in de prille vroegte
Is het viertal weggegaan,
Op hun vlucht boven de golven
Van den wereldoceaan.
Lange dagen was geduldig
Aan de Iersche kust gewacht
Tot men hun een beter tijding
Van de weerverwachting bracht.
Toen die eenmaal was gekomen
Was het toestel spoedig los
En daar ging in d' ochtendschemer
De beproefde „Southern Cross".
O, we zijn nog niet vergeten,
Dat het eerder is gedaan,
And're vliegers kwamen veilig
Aan de overzijde aan,
Maar voor ons ls het bijzonder,
'n Vliegend Hollander reist mee,
Zij het niet, als in de sage,
Op, maar ditmaal boven zee.
En het toestel dat ze vliegen
Is van Fokker-fabrikaat,
't Is een vlucht waarop dus dubbel
't Merk van 't kleine Holland staat.
En we kijken in de kranten
Gretig de berichten na.
Ja, ze zweven nu al weder
Boven land Amerika!
Als die Evert 't heeft geleverd
Wordt ons land op slag beroemd
En in 't boek van de historie
Als het even wil vernoemd.
't Land van dammen en van dijken
Wordt dan, het blijft haast gelijk,
In het oog van heel de wereld:
't Land van dammen en.van Dijk.
P. GASUS.
V.l.n.r. Stannage, marconist, Saul, navigator, Kingsford Smith, eerste piloot, Van Dijk,
Ze piloot en mevrouw Van Dijk.
op Schiphol hedenmorgen te 3.05 Amster
damschen tijd weer contact met den Oceaan
vlieger. Stannage verklaarde, waarom hij
zoolang weg was geweest. „Wij moesten een
heelen tijd wegblijven, want we konden
V.C.R., dat is het radiostation van Cape Race,
op 600 M. niet te pakken krijgen. Waar
schijnlijk in antwoord op de draadloos ont
vangen aanbiedingen van -de Canadeesche
luchthaven „Harbour Grace" om brandstof
fen te komen bijladen, seinde de Southern
Cross te 3 uur 30 Amsterdamsche tijd: „Wel
bedankt Harbour Grace, maar we zullen
trachten Amerikaansch grondgebied te be
reiken. alvorens te landen. Te 3.43 deelde het.
vliegtuig mede. dat het weer op de 600 M.
golf ging werken, om zich te laten peilen.
Te half vijf werd van boord van de Sou
thern Cross geseind: „Het ziet er naar uit,
dat we geen peiling kunnen krijgen, juist nu
we er een noodig hebben". De marconist
seinde hierna: „Wij hopen spoedig boven
Cape Race te zijn".
Daarna ging de marconist op de 600 M. golf
werken om opnieuw een peiling te krijgen.
AMSTERDAM, 25 Juni. (V. D.) Hedenoch
tend te 5.33 is te Amsterdam het laatste be
richt van de Southern Cross ontvangen. De
Rijks-radiodienst voor de luchtvaart op
Schiphol, kreeg toen het volgende radiobe
richt van het vliegtuig: „Wij moeten thans
meer peiling hebben, gaan over op andere
golf". Daarna zijn te half negen hedenoch
tend geen verder radioberichten van den
Southern Cross ontvangen.
Wel meldde een telegram uit New-York
aan het persbureau Vaz Dias dat daar be
richt was ontvangen, dat de Southern Cross
op 200 mijl afstand van Cape Race in een
dichte mist vloog.
Dit telegram moet echter, zooals uit de
radioberichten te Amsterdam ontvangen
blijkt, reeds voor 5.43 door den Southern
Cross zijn verzonden.
NEW-YORK, 25 Juni (V. DVolgens hier
ontvangen berichten heeft het draadloos
station Chattam in Massachutts een draad
loos bericht ontvangen van het stoomschip
..Transylvania" afgezonden te 1.45 Ameri-
kaansche tijd, volgens welke berich de
Southern Cross op dat moment zijn positie
door peiling trachtte vast te stellen.
VOORBEREIDING VOOR DE ONTVANGST.
NEW-YORK. 25 Juni. (V. D.) Het gemeen
tebestuur van New-York treft alle voorbe
reidingen voor de ontvangst van de vliegers
van de Southern Cross. Van Rooseveltfield,
waar de Southern Cross zal landen, zullen
Kingsford Smith en van Dijk en hun met
gezellen met een vliegtuig naar de haven
van New-York worden gebracht, vanwaar zij
in optocht naar het stadhuis zullen worden
gebracht. Verschillende autoriteiten onder
wie gezanten komen heden uit Washington
te New-York aan om bij de ontvangst te
genwoordig te zijn.
HALIFAX. 25 Juni (V. D.) Volgens hier
ontvangen berichten is de Southern Cross
sinds 2.15 Amerikaansche tijd. d.a. 7.18 Am
sterdamsche tijd in regelmatige radioverbin
ding met het radiostation Cape Race.
DE BEMANNING VERMOEID?
NEW-YORK, 25 Juni (V. D.) Hedennacht
te 2.15 Amerikaansche tijd, d.i. 7.15 Amster
damsche tijd, heeft Kingsford Smith, naar
hier gemeld wordt, geseind, dat het moeilijk
was met draadlooze peilingen zijn positie
vast te stellen. De snelheid van het vliegtuig
is verminderd. De bemanning zou, volgens
dit radiotelegrai^ vermoeid zijn.
Het draadloos-station van het vliegtuig
werkt zwak,
De tocht van de Southern Cross". Reeds
in Harbour Grace geland.
(Ie blad, le pag.)'
Veldslag tusschen steenzetters te Amsterdam.
(3e blad 3e pag.),
De toestand in Britsch-lndië ernstiger.
(3e blad, 2e pag.)'
Het tweede deel van het rapport der com
missie Simon.
(3e blad, 2e pag.);
De reorganisatie van het Burgerlijk Arm
bestuur.
(2e blad 3e pag.);
ARTIKELEN, enz.
R. P.: Gelukt.
(Ie blad le pag.);
De geschiedenis van de „Southern Cross".
(2e blad le pag.X
J. B. Schuil: Het 'waterspel der Leidsche
studenten.
(2e blad, le pag.),'
W. T.: Langs de straat. „Zure Haring".
(3e blad, 2e pag.)'
Waf het parlement deed (Intimus).
(3e blad 3e pag.)
(Voor de laatste berichten zie men de 2e
pagina van het Eerste Blad).
INGEZONDEN MEDEDEEL! NGEN
Een leder laten wi] thans profi-
teeren van onze goedkoope inkoop
20 30 leveren wij vanaf f 2.20 p
H.L. bij afname van 5 H.L. of meer
N.V. Bra ndsto f f enh an del
Turfmarkt 10 - Tel. 11088
OVERDREVEN STUDENTEN-
BALDADIGHEID.
Dinsdagmiddag hebben studenten ln het
gebouw voor werktuig- en scheepsbouwkunde
aan de Nieuwe Laan te Delft een baldadige
streek uitgehaald, meldt men aan de N. R.
Ct. Terwijl de aanstaande werktuigkundige
ingenieurs binnen waren om den uitslag van
hun examen te vernemen, staken enkele
vrienden voor de deur van de vergaderzaal
een donderdus af. Het gevolg was natuurlijk
ean panische schrik en de vergadering was
zóó verontwaardigd, dat zij besloot den
uitslag van de examens niet mee te deelen.
HAARLEM, 25 Ju
Gelukt!
Het groote feit van den dag ls het succes
van de Southern Cross het Fokkcrvlieg»
tuig waarmee de Australiër Kingsford Smith
(eerste piloot), de Hollander Van Dijk (2e
piloot), de Ier Saul (navigator) en de Zuid-
Afrikaan Stannage (marconist) erin geslaagd
zijn den Atlantischen Oceaan in de richting
Oost-West over te vliegen. Het is pas de
tweede maal dat het in deze richting lukt.
De Duitschers Köhl en Von Hühnenfeld, met
den Ier Fitzmaurice, waren de eersten, die,
een paar jaar geleden deze geweldige prestatie
voltrokken.
Een geweldige prestatie, want uit de opge
dane ervaringen en uit de lengte van de
doodenlijst weet de geheele wereld, dat de
reis Oost-West veel grooter moeilijkheden
oplevert dan die in omgekeerde richting. De
heel eenvoudige reden is, dat men op den
Oceaan grootondeels met Westenwinden te
kampen heeft. Die bevorderen dus den over
tocht West-Oost en benadeelen, omgekeerd,
de reis Oost-West, zoodat de eerste al vele
malen is gelukt en de laatste nu pas twee
keer.
„Harde kerels heb Je er voor noodig
harde, koelbloedige durvers", zei mij, nu ja
ren geleden al. de directeur van de K.L.M.,
toen wij praatten over zijn vaste luchtdien-
sten op Engeland en Frankrijk. „Het elscht
harde kerels om dag aan dag, in alle soorten
weersgesteldheden, met de verantwoording
voor zooveel passagiers, die lange luchtrei
zen te maken en volkomen koel, vastbera
den, fit te blijven. Er zijn er niet veel die
dat kunnen. Maar je kunt ze hier in Holland
vinden, en ik heb een prachtigcn staf van
vliegers bijeen gekregen"
Enthousiast ging hij over hen door. De
latere vluchten naar Indië, waarop zooveien
van Plesman's mannen zich onderscheidden,
gaven ampel extra-bewijs van de juistheid
van zijn woorden.
Het kan ons verheugen dat een Hollander,
Van Dijk, nu ook weer behoort tot het ze-
