lil
T/
Het woord is aan
SSl
v ai,)rlfflPL
r\v4-i:
w -
üf
Het Belangrijkste
f 2.20 f 2.20
ANTHRACIE1
G. KRAAY Co.
f 2.20 f 2.70
LOOPT U MOEILIJK?
47e Jaargang No. 14419
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 27 Juni 1930
HAARLEM S DAGBLAD
PIRECTEUR: P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week 0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.5754. Franco per post door Nederland ƒ3.8754. Losse nummers
ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-5754, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN1-5 regels 11.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbc<l 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f025, elke regel meer ƒ0.10, nitsl a contant-
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
DE „SOUTHERN CROSS" TE
ROOSEVELT FIELD GELAND.
ONTZAGGELIJK ENTHOUSIASME VAN
DUIZENDEN TOESCHOUWERS.
NEW YORK, 27 Juni (V.D.) Omzwermd
door een groot aantal militaire vliegtuigen
naderde tegen 7 unr des avonds de „Southern
Cross" New York.
Te 7.29 uur Amerïkaanschen tijd, dus 0.49
nur Amsterdamschen tijd, daalde het toestel
vlot op het vliegveld Roosevelt Field, waar
duizenden de koene bemanning met onbe
schrijflijk enthousiasme ontvingen.
Op het vliegveld waren vele autoriteiten
aanwezig, niet alleen vertegenwoordigers van
de stad New York, maar ook van de regeering
te Washington. Ook eenige leden van het
corps diplomatique waren voor deze gelegens
heid uit Washington naar New York gekomen.
Een der eersten, die Kingsford Smith en
onzen landgenoot Van Dijk, alsmede Stannage
en Saul met hun vlucht gelukwenschte, was
de Britsche ambassadeur Sir Ronald Lindsey.
Over het verloop van het laatste gedeelte
van de vlucht het volgende:,
LONDEN, 26 Juni (V.D.)" Naar gemeld
wordt is de „Southern Cross" om 12 uur des
middags Amerïkaanschen tijd Halifax gepas»
seerd.
NEW YORK, 26 Junï (V.D.)" Te Glouces
ter in Massachusetts is bericht ontvangen
dat de „Southern Cross" te 15.00 uur (Amer.
tijd) Portland in den staat Maine naderde.
De machine had met mist en wind te kam
pen.
NEW YORK, 26 Juni (V.D.)" Het radio
station te Gloucester in Massachusetts heeft
een radiotelegram opgevangen van de
„Southern Cross" afgezonden te 12.10 uur
(Greenwich-tijd) meldende, dat de Southern
Cross boven een dichten mist vliegt. De
„Southern Cross" gaf geen bericht van zijn
positie.
NEW YORK, 26 Juni (VP.) Alhier is
Ibericht binnengekomen, dat de „Southern
Cross" te 16.25 uur (Amer. tijd) Gloucester
gepasseerd is.
De aankomst te New York wordt tegen 7 uur
(Amer. tijd ruim middernacht Amsterd.
tijd) verwacht.
Gelukwensch van de Kon. Ver. voor de
Luchtvaart.
De Kon. Nederl. Vereeniging voor de Lucht
vaart, heeft aan Kingsford-Smith te New-
York het volgende telegram gezonden:
„U en de bemanning onze hartelijkste ge-
lukwenschen voor de schitterende prestatie.
Wij zijn er trotsch op, dat een Hollander
heeft deelgenomen aan deze historische
vlucht."
HET OPTREDEN VAN
DELFTSCHE STUDENTEN.
MINISTER OVERWEEGT HET
HOOGER BEROEP NOG.
Op de vragen van het Kamerlid den heer
Van der Waerden aan den minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen, of deze
de aan twee Delftsche studenten naar aan
leiding van hun baldadig optreden op den
Dam te Amsterdam op 11 Mei opgelegde straf
niet te zwaar vindt, heeft de minister ge
antwoord, dat hij ten aanzien van de straf,
welke de Senaat is gerechtigd op te leggen
geen vernietigingsrecht heeft en dat over het
beroep, dat de studenten bij hem ingesteld
hebben, hangende het onderzoek, nog niets
kan worden meegedeeld.
HET P. E. N. EN
IR. F. A. SMIT KLEINE.
Geruischlooze reorganisatie
een bedrijfsbelang
EEN DEBAT IN DE COMMISSIE UIT
DE PROV. STATEN.
De voordracht van Gedeputeerde Staten
ten aanzien van de ontslagaanvrage van den
heer Ir. F. A. Smit Kleine: de financieele re
geling, aan dat ontslag verbonden, en het
terugkomen op de tweehoofdige leiding van
•het P.E.N., maakte in de commissie uit de
Prov. Staten, die deze voorstellen onderzocht,
een onderwerp van zeer uitvoerige bespre
kingen uit.
Terwijl in het algemeen geenerlei bezwaar
gemaakt werd tegen het toekennen van het
gevraagde eervol ontslag, werden van ver
schillende zijden bedenkingen geuit tégen de
geldelijke regeling, welke in het voorstel
daaraan gekoppeld was. Eveneens werden
bezwaren geuit tegen de wijze, waarop Ge
deputeerde Staten in de leiding van het
P.E.N. willen voorzien.
Is het wel juist, zoo werd gevraagd, aan
een ambtenaar aan wien eervol ontslag
wordt gegeven, tevens het volle salaris als
jaarlijksche uitkeering toe te kennen tot aan
den pensioengerechtigden leeftijd. Een der
leden verbond aan deze vraag eene andere,
nl. of men tegenover een gewoon ambtenaar
even royaal handelde, indien men op zijne
diensten niet langer prijs stelde.
In verband met de voorwaarde, dat de
heer Smit Kleine geen adviseurswerkzaam
heden zou mogen verrichten ten behoeve van
afnemers van electriciteit op het vasteland
van Noordholland waren er commissieleden
die van oordeel waren, dat de inkomsten,
welke uit het adviseurschap buiten het vaste
land van Noordholland zouden voortvloeien,
in mindering dienden te komen van de te
genieten jaarlijksche uitkeering.
Een der leden was van oordeel, dat de
voorgestelde maatregel voortvloeide uit ge
mis aan bekwaamheid in de leiding van het
bedrijf, maar dan zou men eerder verwach
ten, dat de bepalingen van het Ambtenaren
reglement zonder meer zouden worden toege
past; voor een zoo belangrijk financieel offer
vanwege de Provincie was dan geen reden.
Andere leden achtten de voorgenomen re
organisatie in de leiding zoo zeer gewenscht,
dat daartegenover het voorgestelde offer in
het niet zonk, terwijl het geenszins onrede
lijk was tegenover een hoofdambtenaar, die
zoovele jaren dezen belangrijken post ver
vuld had, een ruim standpunt in te nemen.
De wijze, waarop door Gedeputeerde Sta
ten in de toekomstige leiding van het P.E.N.
voorzien werd, achtten enkele leden onjuist.
Hoewel zij de verdiensten van den heer Ir.
J. van Oldeniborgh ten volle erkenden, acht
ten zij het toch bedenkelijk dat eene organi
satie gekozen zou worden, die feitelijk stond
of viel met een bepaald persoon. Indien de
heer van Oldenborgh te eeniger tijd als di
recteur van het P.E.N. of van beide bedrij ven
zou weggaan, dan zou men in groote moei
lijkheden kunnen geraken. In plaats van
één persoon, die bovendien geen elektrotech
nicus is, aan het hoofd van P.W.N. en P.E.N.
te stellen, met onder zich een of meer on
derdirecteuren, die geenszins de aangewe
zenen behoefden te zijn om hem op te vol
gen, zou men beter doen met een oproep te
doen voor een directeur in de vacature die
bij het P.E.N. ontstaan was. Dit klemde te
meer, nu het P.E.N. dat tot dusverre een
distributiebedrijf was een opwekkingsbe-
drijf, met alle technische moeilijkheden daar
aan verbonden, gaat worden.
Het lid van Gedeputeerde Staten, in de
commissie aanwezig, gaf eene omstandige
uiteenzetting van de voorgeschiedenis, welke
tot de aanvrage om eervol ontslag en tot de
voordracht, die thans in behandeling is,
heeft geleid.
In verband met de motie-Abrahams had
den Ged. Staten uit hun midden een com
missie van onderzoek benoemd, om zich te
oriënteeren wat het P. E. N. betreft en
daarbij verschillende personen, van wie zij
visten dat zij de interne organisatie van het
P.E.N. kenden en het beleid der directie kon
den beoordeelen, uitgenoodigd om hun in
zicht mede te deelen. Bij dit onderzoek, als
pe eerste landingsplaats van de Southern. Cross" op den weg naar
globale oriënteering bedoeld en opgezet naar
organisatorische vragen zonder persoonlijk
karakter, kwam voor Gedeputeerde Staten
vast te staan, dat reorganisatie gewenscht
was en met de tweehoofdige leiding, die aan
vankelijk had bevredigd, doch vooral in den
laatsten tijd wél wezenlijke bezwaren ople
verde, diende gebroken te worden. Tevens
bleek de wenschelijfcheid om niet terug te
keeren tot den toestand van 1922, waarbij de
eenhoofdige leiding was bij den heer Smit
Kleine. De aangewezen oplossing was den
heer van Oldenborgh, die reeds sedert vele
jaren in de leiding van het P.EN. eene zoo
belangrijke rol had gespeeld, thans de uit
sluitende leiding van het P.E.N. toe te ver
trouwen. Hun onderzoek had hun de over
tuiging gegeven, dat de heer van Oldenborgh
in staat geacht kon worden deze leiding op
zich te nemen naast die van het P.WN.
Door de medewerking van den heer Smit
Kleine kon deze oplossing worden voorbe
reid. Het groote voordeel was daaraan te
vens verbonden, dat een formeel ondex-zoek
hier verder overbodig was, en het bedrijf on
beroerd kon blijven van iedere opschudding
of opspraak, welke steeds van eene formeele
en officieele enquête het gevolg is, hoe ook
dat onderzoek tenslotte uitvalt. Het ligt in
dezen gedachtengang voor de hand, dat Ge
deputeerde Staten meenden met gerustheid
te kunnen heenstappen over het financieele
offer, daar een belangrijk grooter bedrijfsbe
lang met eene geruischlooze reorganisatie
gediend was.
Dat men jegens den leider van een bedrijf,
van wiens toewijding en liefde tot het bedrijf
tot het laatste oogenblik men overtuigd was
en die in de eerste jaren door zijne actieve
propaganda het doordringen der electrici
teit in Nooi-dholland had bevorderd, ook al
ïrxeende men met meer vertxxmwen de leiding
in andere handen te kunnen en te moeten
leggen, nu men hem de kans afsneed een
soortgelijken werkkring elders te vervullen,
eene andere regeling meende te moeten tref
fen dan in het Ambtenarenreglement voor
zien is, lag voor de hand. Hierin, mocht geen
ongelijke reohtsbedeeling ten opzichte van
hoogere of lagere ambtenaren gezien worden.
De Raad van Toezicht heeft zich met deze
regeling unaniem vereenigd.
Tegen eene regeling, waarbij de verdien
sten uit adviseurs-werkzaamheden in min
dering zouden komen van de schadeloosstel
ling, bestond bij Gedeputeerde Staten over
wegend bezwaar. Nipt alleen is de controle
moeilijk, maar het zou in dit geval bijzonder
hinderlijk zijn jaar in jaar uit den vroegeren
directeur te komen herinneren aan de reor
ganisatie, die hem buiten het P.EJST. stelde.
De getroffen regeling was thans in evenwicht
met het offer, dat de heer Smit Kleine bracht
met zijne ontslagaanvrage.
Wat nu de wijze betreft, waarop Gedepu
teerde Staten in de leiding van het PJE.N.
wilden voorzien, deelde het aanwezige lid
van dit College mede, dat het, naar de vaste
overtuiging van Gedeputeerde Staten, in
strijd zou zijn met het bedrijfsbelang, in
dien men niet de gelegenheid zou aangrij
pen om van de algemeen erkende bekwaam
heid van den heer van Oldenborgh, die zich
reeds bijna tien jaren in de algemeene lei
ding en in alle onderdeelen van het P. E. N.
had ingewerkt, geen gebruik te maken; juist
thans, nu het bedrijfsbelang eischte, dat het
P.E.N. zonder schokken zijn groei tot een
distributie- èn opwekkingsbedrijf zou door
zetten.
Inmiddels kan de organisatie zoodanig
worden uitgebouwd, dat de overgang naar
een anderen toestand zonder de gevreesde
moeilijkheden kan plaats vinden.
Na deze uiteenzetting verklaarden verschil
lende leden der commissie een duidelijk in
zicht in de verhoudingen te hebben verkre
gen; zij achtten het in het bedrijfsbelang
ook niet meer gewenscht, dat, zooals enkele
leden aaixvankelijk meenden, een uitvoerige
behandeling in eene huishoudelijke zitting
der Staten zou plaats vinden. Ook de leden,
die aanvankelijk op eene huishoudelijke zit
ting hadden aangedrongen, sloten zich thans
hierbij aan.
LOCARNO'S GOUDEN PEN
HOUDER.
HET HAAGSCHE COMITé HEEFT
GEEN SCHULD.
Het Haagsche comité voor de Vredes- en
Volkenbondstentoonstelling deelt thans of
ficieel mede, dat de gouden penhouder van
Locarno als verloren beschouwd moet wor
den. Het voegt er echter aan toe van het
gemeentebestuur van Locarno bericht te
hebben ontvangen, dat de penhouder is weg
geraakt door omstandigheden buiten de
schuld van het Tentoonstellingsbestuur.
Blijkbaar was de verpakking van den pen
houder alleen in papier, en niet in een doos,
aan de binnenzijde van een glazen klok niet
voldoende, de mogelijkheid is ook niet uitge
sloten, dat de penhouder ontvreemd is.
Het Haagsche tentoonstellingsbestuur gaat
dus in de kwestie vrij uit. De schade wordt
door verzekering geregeld.
ONGELUK IN HET LUNAPARK
TE LEIDEN.
Donderdagmiddag vijf uur Is in het Luna
park te Leiden een geëmployeerde van de
z.g. rupsbaan uit Doetinchem, oud 19 jaar,
ontijdig uit een der in beweging zijnde ca
bines gesprongen, waardoor hij van een aan
zienlijke hoogte op den grond werd geslin
gerd. Ernstig gewond werd hij naar het Aca
demisch Ziekenhuis overgebracht, waar hij
ter verpleging is opgenomen.
Multatuli
Elke deugd heeft slechte zusters die dc
familie schande aan doen
SPRINKHANEN.
(Nabij Weenen hebben zwermen
sprinkhanen akkers kaalgevreteiT
en een trein tot stilstand ge
dwongen.)
Vrienden, als ge wel eens moppert
In de warme zomerdagen
Op de vliegende insecten,
Die u af en toe eens plagen.
Op de vliegen en de muggen
Tergend zoemend om uw ooren,
Op de gluiperige wespen,
Die uw zoete rust verstoren;
Lees dan van de sprinkhaanzwennen.
Die een ander land belagen,
Lees en kom tot de conclusie:
Neen, ik heb geen recht tot klagen.
Hoort, hoe zij in dichte wolken.
Op het bouwland nederstrijken,
Fn geen menschelijke aanval
Dwingt die stei-ke macht tot wijken.
Voor hun eetlust is, bevredigd.
En hun talrijke millioenen
Zijn geslaagd om heel den akker.
Glad en grondig te ontgroenen.
Ieder huis wordt stijf gesloten,
Treinen kunnen niet meer rijden,
t Leger wordt zelfs opgeroepen
Om dien vijand te bestrijden.
Zoo verloopen sprinkhaanplagen,
Die wij in ons land niet kennen,
Waar wij zelfs niet lijden aan de
Blijkbaar rustiger sprink-hennen.
Vrienden, als gij in den zomer
Over mug en wesp gaat klagen,
Denk dan eens ter vergelijking
Aan den plaag der sprinkhaanplagen.
DE „BIG CHIEF BEZOEKT
HAARLEM.
EEN HARTELIJKE ONTVANGST.
-• -
a-'kA Xx
Het beroemde Indiaansche opperhoofd
Big Chief White Horse Eagle, die op het
oogenblik hier te lande vertoeft en over wfen
men in ons blad van Donderdag nadere bij
zonderheden heeft kunnen lezen, heeft Don
derdagavond een bezoek gebracht aan onze
stad, waar hij ten huize van consul Max
Garschagen het avondmaal gebx-uikt heeft.
Tegen zeven uur hadden zich voor de wo
ning van den consul reeds vele belangstel
lenden verzameld, die van de aankomst van Big
Chief getuigen wilden zijn. De heer Gar
schagen had er in toegestemd, dat de leer
lingen van de school der Haarlemsche
Schoolvereeniging, waarop ook zijn dochter
tje gaat, bij de ontvangst tegenwooi'dig
mochten zijn en zoo had zich aan weerszij
den van den achtertuin een „eere-escorte"
gevoi-md, onder leiding van den directeur
dei- schoolvereeniging, den heer A. G. C.
Meijer en eenig ondei-wijzend personeel. Big
Chief liet een tijdje op zich wachten en dat
werkte blijkbaar- op het ongeduld van de
jeugd. Maar toen ging al gauw het gerucht
„daar komt-ie" door de reikhalzende kin
derschaar en niet lang daarna verscheen de
forsche, men zou haast zeggen verweerde,
figuur van den Big Chief, begeleid door dr.
Von Schmidt-Paulé, in de deuropening. Een
luid „hoera" dat enkele malen herhaald
werd. steeg uit de vele kindermonden op en
het 108 jarige oppex-hoofd,-dat zich ook nu
weer in nationaal costuum gestoken had,
groette minzaam terug. Het doohtertje van
den heer Garschagen, Christa, bood den
Chief vervolgens een fraaie bouquet aan.
Tenslotte mochten alle kinderen, alvorens zij
vertrokken, den „bruinen broeder" persoon
lijk de hand drukken. Het was een korte,
maar spontane huldiging die het opperhoofd
te oordeelen naar zijn glimlachend uiterlijk,
zeer op prijs stelde. Na deze ontvangst be
gaven de gasten zioh naar binnen om zich
aan het door den consul aangeboden diner
te vereenigen^
De „Southern Cross" op Rooseveldt Field
geland,
(le blad, le pag.)
Het P. E. N. en Ir. F. A. Smit Kleine.
(le blad, le pag.)]
Een overwinning van de Fransche regcering.
(2e blad, le pag.).
Belangrijke besluiten ter Internationale ar-
beidsconferentie.
(2e blad le pag.).
Het voorloopige verslag der Tioecde Kamer,
over het invoerrecht op suiker.
(2e blad, le pag.),
ARTIKELEN, enz.
R. P.: De Geslaagden.
(le blad, 2e pag.)]
Mr. B. de Jong van Beek en Donk: De veer
tiende Internationale Arbeidsconfefrentie.
(2e blad le pag.),
Henry A. Th. Lesturgeon: De Internationale
koloniale tentoonstelling te Parijs.
(3e blad, 2e pag.);
Intimus: Vergadering der Tweede Kamer.
(4e blad, le pag.);
(Voor de laatste berichten zie men de 2e
pagijia van het Eerste Blad).
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Een ieder laten wij thans profi-
teeren van onze goedkoope inkoop
20 30 leveren wij vanaf f 2.20 p
H.L. bij afname van 5 H.L. of meer
N.V. Brand stoffenhandel
Turfmarkt 10 Tel. 11088
koop dan een paar steunschoenen bij
PRESBURG, Gr. Houtstraat 88, Haarlem
en 't leed ia geleden!
DIRECTEUR VAN DE GLAS
FABRIEK TE LEERDAM NIET
ONTSLAGEN.
COMMISSARISSEN EN BLOC
AFGETREDEN.
De buitengewone algemeene vergadering
van aandeelhouders in de glasfabriek Leer
dam, bijeen geroepen te Amsterdam, ter be
spreking van het voorstel van commissaris
sen om op grond van ongeschiktheid ont
slag te verleen cnaan den directeur der fa
briek, den heer P. M. Cochius, welk voorstel
gebaseerd was op het rapport van een on
partijdige commissie van onderzoek, heeft
dit voorstel Donderdag met groote meerder
heid van stemmen verworpen, na een lang
durige discussie, waarin dr. A. F. Philips en
e enaantal andere aandeelhouders, die zich
tegenover commissarissen stelden.
De vergadering stond onder voorzitter
schap van den heer J. v,in Herwijaen. Deze
deelde mede, dat commissarissen nog ge
tracht hebben een schikking met den heer
Cochius te tereffen, door hem o.a. een pen
sioen aan te bieden. De heer Cochius zelde
echter uit het rapport gelezen te hebben, dat
zijn heengaan wenschelijk was indien er een
geschiktere directeur gevonden zou zijn.
Commissarissen noemden deze uitlegging
woordbreuk, aangezien bepaald was, dat
partijen zich bij het rapport der commissie
zouden neerleggen.
De heer Cochius werd verdedigd door zijn
rechtskundigen raadsman prof. mr. Moltzer.
Mr. Pekelharing tx*ad als rechtskundige voor-
commissarissen op.
Dr. Philips verklaarde aan het eind der
vergadering den heer Cochius te hebben wil
len helpen. Commissarissen hebben dit ech
ter niet gewild.
Na de beslissing der vergadering zijn com
missarissen en bloc afgetreden.
POLITIEMUZIEKVEREENIGING.
In het ons toegezonden bericht over de
route van den optocht op a.s. Zaterdag is een
fout gesloopen:
Deze is: Opstellen op het Kennemerpleln
om 6.30 uur n.m. Afmarsch langs Kruisweg
Kruisstraat, BartelJorisstraat. Zijlstraat G-d'
Ouricgracht, Turfmarkt, Kampern-st, Gast
huis vest. Raanxvest. Raamsingel, Van'Eeden-
straat. Plein naar het Bron-gebouw.
Het openingsconcert wordt door verhin
dering van den heer Hub, Rü.gersberg. gedi
rigeerd door den heer Luhrman. onderkapei-
meester van het 5e reg. Inf«//terie te Amers
foort,