BUITENLAND DE TOESTAND IN SPANJE CRITIEK. GASFORNUIZEN Doorzitten PUROL UIT DE OMSTREKEN HAARLEM'S DAGBLAD MAANDAG 30 JUNI 1930 Algemeene staking voor het geheele land? Ernstige ontevredenheidstoestand onder de arbeiders. Doet de invloed van Moskou zich gelden Alfonso op reis. HET BELANGRIJKSTE NIEUWS. De toestand ln Spanje ts verre van roos- kleurig. Volgens de jongste berichten begint de algemeene stoking, die aanvankelijk slechts hier en daar plaatselijk was. den vorm van een nationale actie aan te nemen. Hedenmorgen ontvingen wij uit Parijs het Yoigende telegram: Volgens uit Spanje ontvangen mededee- llngcn zullen heden Zaterdag de land arbeiders in Cordoba in staking gaan. Men verwacht, dat alle andere arbeiders zich in den loop van den dag bij de staking zullen aansluiten. Vrijdagmiddag verzamelden zich eenige duizenden arbeiders in de arbeiderswijken van Sestao en Carracaldo in de nabijheid van Bilbao om een besluit te nemen omtrent het, afkondigen van de algemeene staking, die Maandag zal worden geproclameerd. Te Madrid zeil heerscht nog rust. Men houdt echter rekening met de mogelijkheid dat de radicale arbeiders er in zullen slagen op l Juli de algemeene staking af te kon- dfgen. De Spaansche minister van binnenlandscne zaken had Vrijdag een langdurige bespreking met den minister-president. Besloten werd al het mogelijke te doen om bloedige botsin gen te vermijden, doch desniettemin met kracht op te treden en allegewenschte ar restaties te verrichten. Voorts wordt uit Madrid gemeld dat de minister van binnenlandsche zaken den pro vincialen autoriteiten opdracht heeft gege ven om voorzorgsmaatregelen te nemen, daar men verwacht dat vandaag Maan dag ln Spanje 'n krachtige poging zal wor den gedaan om de algemeene staking in het geheele land uitgeroepen te krijgen. Havas meldt uit Madrid, dat de Spaan sche minister van Binnenlandsche Zaken aan persvertegenwoordigers heeft verklaard, dat do stakingsbeweging zich onverwacht van SevllLa en Malaga tot Granada heeft uitge breid, waar de algeheels staking is afgekon digd. Te Malaga hebben bijna alle stakers, ook bij de spoorwegen, fyet werk hervat, doch de landbouwarbélders zijn ln staking gegaan. Te Bilbao hchben de metaal bewer kers en de arbeiders In de hoogoveribedrijven het werk neergelegd. De Parljsohe „Journal" deelt mede dat tot dusverre vier provincies door de algemeene staking getroffen zouden zijn. Dit blad acht het verder aan geen twij fel onderhevig dat Moskou's invloed zich op het oogenibllk doet gelden. De extremistische syndicalisten zouden aan de bevelen der Sovjets gehoorzamen. De correspondent van het Parljsche blad heeft het ook over de oor zaken van den ernstlgen toestand. Uit de uitbreiding der stakingsactie leidt hij af dat de stemming in de arbeiderskringen ln An- daiuslë zeer gespannen is. Reeds eenige we ken geleden kon men ln goed-Ingelichte kringen vernemen, dat de arbeiders in ver scheidene gebieden van Spanje flinke loons- verhooglngen zouden eischcn en bereid wa ren ln staking to gaan om hun eischen door te zetten. De val der Spaansche valuta werkt hier door. Men mag niet vergeten, dat het werkelijke loon van den Spaanschen arbei der ten gevolge van de daling van den pese- takoers in hot afgeloopen jaar zeer is ver minderd. Daarbij komt nog in Andalusië een hevige landbouw-crisis door den snellen val der olie-prijzen. Intusschcn houdt de ex-mlnlster Alba ln het buitenland belangrijke besprekingen met den monarch, die zich juist van Parijs naar Londen heeft begeven Er is sprake van wijziging van de grond wet en van algemeene verkiezingen maar de arbeiders zijn reeds tot de daad over gegaan. Waarom is Alfonso in een critlekën tijd weggegaan? Uit de telegrammen verneemt men niets omtrent zijn meening over de jongste ge beurtenissen in zijn land, dat zich op het oogenbllk wel ln een zeer merkwaardige po sitie bevindt. L. A. Bolivia in handen van de opstandelingen. De Bollvtaansche revolutionnalren hebben thans de macht In handen. De nieuwe voor- loouige regcering. die uit officieren is samen gesteld. heeft medegedeeld, dat zij een alsc- mecnc amnestie voor politieke gevangenen en bannelingen zal afkondigen. Volgens berichten uit Buenos Aires moeten de revolutionnalren den president Silas en generaal Kuntz gevangen genomen hebben. Zij zouden naar de ArgenUJnsche grens ge voerd zijn en daar ln een trein gezet worden, die mar Buenos Aires gaat. ReizUmrs die uit Bolivia te Buenos Aire., en Arequtpa zijn aangekomen, schetsen de bloedige tooneeien, die zich in het opstandige La Paz hebben afgespeeld. Aangevoerd door een Jong meisje, die in vurige bewoordingen haar volgelingen ver zocht. „den strijd voor hun vrijheid aan je binden", bestormde een woedende menigte het hoofdbureau van politie op het Murlllo- plein. waarbij sternen en alle mogelüke an dere voorwerpen als projectielen olenst de den De in levensgevaar verkcerende politic- beambten zagen zich genoodzaakt van ma chinegeweren gebruik te maken, met het gevolg, dat een groot aantal der aanvallers het leven verloor of gewond werd. Nauwkeu rige cUiers zijn niet bekend; de berichten spreken van 30 a 30 dooden en ruim 50 ge wonden. Onder de gedooden bevond zich ook het jonge meisje. Verder meldt de Tel.: Den volgenden dag trok een stoet van honderden werklieden en studenten naar liet paleis van president Siles. Aan hot hoofd van den optocht werd het lijk van de „mar telares" meegevoerd, evenals het lijk van een Jongetje, dat eveneens door de kogels der politie doodelijk was getroffen. Voor het pre sidentiele paleis aangekomen, begonnen de manifestanten een zóódanig dreigende hou ding aan te nemen, dat weder politiebeamb ten hen met behulp van machinegeweervuur verstrooiden. Dit optreden der politie verwekte echter de woede der militairen, met het gevolg, dat Woensdagavond de cadetten in opstand kwa men. Gesteund door eenige muitende regi menten oc-sto>rmden zij op hun beurt, het hoofdbureau van politie en joegen de onge lukkige beambten over de kling. Wel is waar trachtte een aan de regeering trouw geble ven regiment te elfder ure nog de golven van den opstand te breken, doch na een hevigen strijd, die den geheelen nacht duurde, be hielden de revolutionnalren de overhand. Verrassing ter Arbeids- conferentie. Tot, ieders verbazing heeft de Int. Arbeids- conferentie de conventie tot regeling van den arbeidstijd in de steenkoolmijnen ver worpen. Deze conventie behaalde n.l. in de tweede stemming niet de vereischte meer derheid van twee derden. Het stemmencijfer was: 70 vóór en 40 tegen, waardoor de con ventie niet als aangenomen kon worden be schouwd, aldus het Hbld. Thans zal de conferentie zoo goed als ze ker besluiten, dit onderwerp opnieuw op de agenda voor de Int. Arbeidsconferentie van 1931 te plaatsen. In dat geval zou de be spreking van dit jaar als eerste lezing gel den. De conventie inzake den gedwongen arbeid is in tweede stemming met 93 stemmen vóór, geen tegen en een aantal onthoudingen aan genomen. Vz milliard meer voor Italië's verdediging. Naar Wolff uit Rome meldt, heeft de Ita- liaansche ministerraad op voorstel van Mus solini besloten met ingang van 1 Juli de be lasting op den beursomzet te verhoogen, waardoor het mogelijk zal zijn de uitgaven voor de landsverdediging van het begroo- tingsjaar 1930-31 af met een half milliard te vermeerderen, aldus de N. R. Crt. Voor het begrootingsjaar 1930/31 werd de begrooting van landsverdediging met de vol gende bedragen verhoogd: iegeruitgaven 300 millioen meer, marine 100 millioen meer, luchtvaart 30 millioen meer, militie 20 mil lioen meer. Ook werd besloten de uitgaven voor werken van algemeen nut en voor land bouworganisaties te verhoogen. Dr. Munch en Briand's federatie. Een N.T.A.-bericht meldt dat de „Matln" haar reeks interviews met de voornaamste regeeringleiders in verscheidene landen over de Europeesche federatie voort zet met het weergeven van de meening van den Deern schen minister van Buitenlan&sche zaken, dr- Munch. Dr. Munch bezag de quaestie in hoodzaak van economisch en landbouwkundig stand punt en sprak o.a. over heb gevaar der tol grenzen in de verschillende landen in Europa die mede oorzaak konden worden dat alle bodemproducten „duur en slecht" zouden wor den en Europa zou ondergaan. Wel zou de Volkenbond veel kunnen doen om dit gevaar af te wenden, doch er kunnen zich zoovele vragen voordoen dat een bijzondere organi satie zeker gewenscht is in verband met de oplossing van die verschillende problemen Ook Amerika bezit immers een dergelijke organisatie in de Pan-Amerikaansche Confe rentie. Daarom moet Briand's initiatief met groote voldoening worden begroet, meende de Deensche minister. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Ct». per regel. Fa. GEBRS. BRAKEL SOPHIAPLEIN 6-12 - TELEFOON 10533 Zang en diefstal. De voormalige penningmeester van den Dultschen zangersbond, de vroegere „Ge- richtsassessor" Redin, die jarenlang op buiten gewoon sluwe manier ten nadeele van den bond gelden, tot een totaal bedrag van 916.600 mark, heeft verduisterd, is te Char; lottenburg veroordeeld tot een jaar en negen maanden gevangenisstraf met aftrek van zeven maanden voorlooplge hechtenis, aldus het Hbld. Een afvallige kapitein. Kapitein Solomko, die naar het schijnt een bekende figuur op de Sovjet-koopvaardij vloot was, is, toen hij uit St. Petersburg te Alexandrië aankwam, van boord gegaan. Hij liet zich wegens ongesteldheid in een zieken huis opnemen, na eerst het bevel aan den eersten stuurman overgedragen en «en kwitantie voor het afgeven van de scheepskas gevraagd te hebben. Vervolgens heeft kapitein Solomko een brief geschreven aan de Russische bladen die buiten de Sovjet-Unie verschijnen, waarin hij zegt: „Ik breek voor altijd .met den dienst onder de Sovjetregeerlng, omdat de Sovjetregeering onder den naam van een arbeiders; en boeren- dictatuur een regime van roof en stelsel matige verdrukking van het Russische volk is, waarvan de geschiedenis der wereld de wedergade niet gekend heeft". „De onmogelijkheid beseffende om onder zulke voorwaarden te leven en werken, ben ik gedwongen geweest mijn werk neer te leg gen en mijn overblijvende kracht te geven voor de hulp van de menschheid ergens waar het mogelijk is vrij te denken en niet het moreele en fysieke juk van de bolsjewiek- sche tyrannie te voelen". (N.R.C.). De verliezen aan dooden van het Belgische leger. In antwoord op een parlementaire vraag heeft de minister van landsverdediging, de Broquevllle, thans de volgende cijfers betref fende de in den wereldoorlog in Europa, door het Belgische leger geleden verliezen aan dooden opgegeven: Gesneuveld 845 officieren en 20.247 minde ren; gestorven aan bekomen verwondingen 314 officieren en5868 minderen; gestorven ten gevolge van ongelukken 17 officieren en 2881 minderen; verdwenen 33 officieren en 2881 minderen. In totaal 1605 officieren en 39.651 minderen (N.R.C.) FESTIVITEITEN VOOR MAURICE RAVEL. Maurice Ravel zal dezen zomer in zijn ge boorteplaats Clbourne worden gehuldigd, aldus de N.R.C. De gemeenteraad van het vriendelijke stad je aan de Nivelle, vlak tegenover het karak teristieke St. Jean-desLuz, aan de golf van Biscaje, in 't hartje van Baskië, heeft onlangs besloten de Quai de Ciboure te herdoop en in Quai Maurice Ravel. Het huis, waarin Ravel het levenslicht aanschouwde, zal met een ge denksteen worden versierd. Te dezer gelegenheid zal in de casino's van St. Jean.-de-Luz en van het-naburige Biarritz een Festival Ravel worden gegeven, waaraan cle vermaarde componist zelf zal medewer ken. In Cibourne zelf zal te zijner eer ook een groote feestmaaltijd worden ingericht. BLIKSEM IN EEN DYNAMIET- LADING GESLAGEN. EEN EN DERTIG MENSCHEN GEDOOD? Bij Brockville in de Canadeesohe provincie Ontario is naar gemeld wordt de bliksem ge slagen in de stoomboot „J. B. King", aan boord waarvan zich 20 ton dynamiet bevond en die bezig was rotsen te doen springen voor het uitdiepen van de St. Laurens. Het dynamiet ontplofte met ontzettend geweld zoodat de boot geheel vernield werd. Van de bemanning konden er slechts elf gered worden, die allen gewond waren. Een en dertig mensahen zijn naar men gelooft gedood. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regel ilrijdi »est Doorzitten bij wielrijden verzacht en geneest men met Doos 30,60, Tube SO ct. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN k 60 Ctt. per re«el. of m DE VEREENIGING VAN NEDERLANDSCHE GEMEENTEN IN 1929. Aan het- verslag over 1929 van de Vereeni- ging van Nederlandsche Gemeenten, dat on geveer 300 bladzijden omvat, ontleenen wij het volgende: Ook dit jaar nam het aantal leden der Ver- ecniging toe; het bedroeg op 31 December 1929: 872 gemeenten, met 7.262.983 Inwoners d.i. 94 pet. van het totaal aantal inwoners van Nederland. (Op 1 Mei 1930 telde de Ver- eeniging 911 leden, met 7.365.634 inwoners, d.i. 95.3 pet. van het totaal aantal inwoners). Onder deze 872 gemeenten bevinden zich o.m. alle 16 gemeenten met meer dan 50.000 in woners; van de 31 gemeenten met 20.000 50.000 inwoners zijn 30 gemeenten lid en van de 81 gemeenten met 10.00020.000 inwoners zijn 76~ gemeenten lid. Onder hoofdstuk Efa wordt uitvoerig uit eengezet, wat de vereeniging in het afgeloo pen jaar deed in verband met de financieele verhouding tusschen het Rijk en de Gemeen ten. Evenals het vorig jaar heeft ook dit jaar het vraagstuk der financieele verhouding tusschen het Rijk en de Gemeenten in be langrijke mate de aandacht der vereeniging in beslag genomen. Gememoreerd wordt, wat de vereeniging in deze deed bij regeering en volksvertegenwoordiging. Aan een groot deel van de door de Ver eeniging gewenschte wijzigingen werd gevolg gegeven. Ook na de aanneming van het wetsontwerp heeft de vereeniging verschillende bemoeiin gen met deze materie gehad. Door een groot aantal gemeenten werd gébruik gemaakt van de gelegenheid om adviezen en inlichtingen in te winnen betreffende het inzenden van de opgaven voor de uitvoering der wet. Het jaarverslag maakt voorts melding van de bemoeiingen der vereeniging met de tot standkoming van de wettelijke regeling in zake de precarïoheffing (wijziging Gemeen tewet bij wet van 18 Mei 1929, S. no. 230). Het bestuur der vereeniging heeft voorts een uitvoerig adres gezonden aan de Tweede Kamer inzake de herziening van de Ge meentewet. De Commissie van Advies voor Werkloos heid en aanverwante aangelegenheden kwam eenige malen bijeen ter bespreking o.m. van den uitbouw der Werkloosheidsverzekering en van de invoering van de Ziektewet. De vereeniging had voorts bemoeiingen met ver schillende wetsontwerpen. Bij de inwerkingtreding van de Ziektewet werd door de vereeniging een onderzoek in gesteld, in hoeverre het mogelijk zou zijn om te komen tot de oprichting van een zelf standige bedrijfsvereeniging van Nederland sche Gemeenten. Na gepleegd overleg meen de de vereeniging daarvan voorloopig te moeten afzien. Op verzoek van den Minister van Binnen landsche Zaken en Landbouw werd een uit voerig advies uitgebracht betreffende het rapport der commissie voor de Bevolkings boekhouding. Daarin werd tegen de over haaste behandeling van de ingrijpende voor stellen tot invoering van het persoonskaar tenstelsel ernstig bezwaar gemaakt. Het jaarverslag bevat voorts een overzicht van de door de vereeniging met den Minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw ge voerde correspondentie inzake de vergoeding, die aan de gemeenten zal worden toegekend voor de werkzaamheden, verbonden aan de aanstaande volkstelling. De vei'eeniging had in het verslagjaar eveneens bemoeiingen inzake de bestrijding van het kwaad der steekpenningen bij ge meentebedrijven. Hieromtrent werd o.m. overleg gepleegd met het Verbond van Ne derlandsche Werkgevers en met de Maat schappij voor Nijverheid en Handel. Als ge volg van dit overleg werd een gezamenlijk adres aan de Regeering gezonden, waarbij verzocht werd te bevorderen dat in de Neder landsche Strafwetgeving de bepalingen te gen het geven en het aannemen van steek penningen worden aangevuld en verscherpt. Evenals het vorig jaar was het aantal aan vragen om verzekering tegen brandschade zeer groot. Omtrent het Centraal-Bureau voor Verifi catie en Financieele Adviezen der vereeni ging wordt in hoofdstuk III van het verslag medegedeeld, dat de werkzaamheden zich in dit jaar in belangrijke mate uitbreidden. Tot het registratiebureau traden in 1929 39 gemeenten toe, zoodat het aantal aanslui tingen op 31 December 183 bedroeg. Het verslag geeft een overzicht van de werkzaamheid der andere bureaux en eindigt met het uitspreken van de erkentelijkheid voor de zeer welwillende gezindheid, die de vereeniging van vele zijden ten deel viel. Elf jaar na den datum, waarop de bemanning zelf de Duitsche vloot bij Scapa Flow tot dcti vijand uitgeleverd zouden kunnen worden, is men begonnen met. pogingen om succes bekroond. Hierboven een foto van de berging van den kruiser „Hindenburg". zinken bracht, opdat de schepen niet aan kruisers te lichten. Deze pogingen zijn met OFFICIEELE ONTVANGST Burgemeester en Wethouders zullen tea stadhuize op Dinsdag. 8 Juli 1930, des na middags om 4 uur officieel ontvangen de deelnemers aan liet Jaarcongres van den Nederl. RK. Bond van Bouwpatroons hier ter stede. GELD VERMIST. Bij de politie is aangifte gedaan door een dame. dat zij Zaterdagavond in het gebouw van de Hema aan de Kruisstraat, een por- temonnaie, inhoudende 7 gulden is kwijt geraakt. Een andere dame heeft aangifte ge daan, dat zij fn hetzelfde gebouw, eveneens op Zaterdagavond, een portemonnaie met 5 gulden is kwijtgeraakt. PROF. IR. L FRANCO OVERLEDEN. Te Bilthoven is Zondag op 62-jarigen leef- tyd overleden Prof. Ir. I. Franco. Prof. Franco, die te Tiel werd geboren Is oud-hoogleeraar aan de Technische Hooge- school te Delft en was directeur van „Werk spoor". De crematie van het stoffelijk overschot zal Woensdag te Westerveld plaats hebben. OUD-AANDEELHOUDERS DER „VEENDAM- MER" IN CASSATIE. De Crt. verneemt, dat oud-aandeelhouders van de Veendammer Hypotheekbank beslo ten hebben een cassatie-beroep in te stellen tegen het arrest van het Gerechtshof te Am sterdam, waarbij hun verweer tegen de actie van curatoren tot volstorting van aandeelen, welke in het bezit van oud-aandeelhouders zijn geweest, ongegrond verklaard wordt. IJMUIDEN REMSTOELEN VOOR DE NIEUWE SLUIS. Het plaatsen van gewapend-betonremstoe- len in het buitentoeleidings kanaal van de Noorder sluis te IJmuiden is naar ons wordt medegedeeld opgedragen aan de N.V. Christiani Nielsen's Gewapend Beton Maatschappij te Den Haag. OVERVEEN ZILVEREN FEEST VAN DE AFD. VAN DEN NED. R. K. VOLKSBOND. Het programmaboek van de feestelijkhe den van de afdeeling O verveen en omstreken van boven genoemden bond, ingeleid met een gelukwensch van den bisschop van Haarlem mgr. J. D. J. Angenent, geeft een duidelijk beeld van den omvangrijken arbeid dezer af deeling en van den grooten bloei; waarin zij zich mag verheugen. Reeds werd 4 maanden geleden een groote bloemententoonstelling georganiseerd, ge volgd door een huisvlijttentoonstelling in April en een Triduum. Het groote feest werd gevierd op Zondag 29 Juni den dag der oprichting. 's Morgens om 7 uur werd voor een eivolle kerk een H. Mis gecelebreerd, gevolgd door een gemeenschappelijken maaltijd. Des middags van 35 werd receptie ge houden in het Parochiegebouw aan den Zijl- weg, welke zeer druk bezocht was. Een groot aantal bloemstukken versierde de zaal. De beide wethouders de heeren J. C. Laan en E. W. A. van Nederhasselt waren onder de aanwezigen, evenals de heer van Rooyen, centraal president en het raadslid de heer A. J. Prinsenberg. Heel veel waardeerende en hartelijke woorden werden tot de jubilee- rende afdeeling gericht. Het groote buitenfeest begon om 7 uur in de „kuil" door de commissie in een waarlijk feestterrein veranderd. Euphonla opende met den jubileummarsch waarna door de aanwezigen staande 2 cou pletten van het bondslied werden gezongen. De voorzitter der feestcommissie, de weleerw. heer F. v. Buuren was door» afwezig heid verhinderd de bijeenkomst te openen, hetgeen nu geschiedde door den heer J. G. van Kessel, voorzitter der afdeeling. Hij heette allen welkom in het bijzonder den heer J. W. Smit, oud-centraal president uit Am sterdam, den oprichter der afdeeling. De veteranen onder ons 34 in getal, die reeds 25 jaar lid zijn en voor het podium, zitten zoo vervolgde spreker, kunnen ge tuigen, hoeveel er in deze 25 Jaar is veran derd, hoeveel strijd en arbeid er noodig is geweest, om de arbeidersbeweging op een hooger plan te brengen. Ook voor de vol gende 25 jaren zal de strijd niet minder zwaar zijn. Allerlei gevaren dreigen van het socialisme en van economischen aard, van welke laatste de arbeiders ze.ker den terug slag zullen moeten opvangen. Spreker wekt daarom op om pal te staan, laksheid te laten varen en het bestuur te steunen. Tot enkele pioniers die onder moeilijke om standigheden voor hun overtuiging durfden uit te komen, richtte de heer Van Kessel eenige speciale woorden. Hij bood onder ap plaus, den heer J. Filippo, den kranlgen pen ningmeester, een gouden horloge aan. AUe veteranen ontvingen van het centraal bestuur een diploma. De oud-president, de heer J. W. Smit, bracht de complimenten van het hoofdbe stuur en wekte op om door eendracht de afdeeling nog sterker te maken. Het verdere gedeelte van den avond werd gevuld met een zeer gevarieerd programma. Medewerking verleenden behalve Euphonla de R. K. S. V. „Hercules" en de R.K. Man dolineclub „Sancta Maria", de mond-accor deonclub „Con Amore", Stoekcn's Jazzband, prof. Medoc. Een groot publiek heeft tot laat in den avond van deze feestelijkheden genoten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 6