Het woord is aan
Het Belangrijkste
f 2.20 f 2.20
ANTHRA CIE1
G. KRAAY Co.
f 2.20 f 2.20
47e Jaargang No. 14423 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 2 Juli 1930
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUR: P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEUR» ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad 70.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.57)4. Franco per post door Nederland 3.8754. Losse nummers
0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-57)4, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zutder Buh.ensp&arne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie S5054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENT1EN: 15 regels 1.75. elke regel meer 0-35. Reclames
70.00 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 1—4 regels 0.60^
elke regel meer 70.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. 70-25. elke regel meer ƒ0.10. uitsl. 4 contant
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden 1 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog i 400.-, Du'tm 1 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger i 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100..
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
BRAND IN DE HOUTKOOPERIJ
DER FIRMA MISSET.
DOOR KRANIG OPTREDEN DER~
BRANDWEER BEPERKT TOT DE
ZAGERIJ.
J r BE GEHEEL UITGEBRANDE ZAGERIJ.
Hérten nacht tegen 3 traf werd door den
f 'aannemer Metselaar aan den Heerensingel
brand ontdekt in de houtkoo<perij der firma
F. C. Misset Jr. aan de Schalkwijkerstraat
hoek Heerensingel. Hij waarschuwde onmid
dellijk de brandweer. Toen deze ter plaatse
kwam, sloegen de vlammen reeds hoog bo
ven het gebouw uit, den donkeren nacht
hemel in rossen gloed zettend. „Wij begre
pen" zoo zei een lid van den staf ons
„dat wij voor een zware taak zouden staan,
■want uitslaande branden in houtopslag
plaatsen nemen meestal een grooten om
vang. Maar gelukkig was in dit geval het
vuur spoedig ontdekt, zoodat wij het konden
bekampen toen het zich nog beperkte tot de
zagerij. Daaraan is het dan ook te danken,
dat wij er in ruim een half uur in geslaagd
zijn om den brand meester te worden".
De brandweer bestreed het vuur met 7
stralen: 4 op de waterleiding en 3 op de
motorspuit. Er werd dus in korten tijd een
geweldige massa water op den vuurhaard ge
worpen. Een der omliggende gebouwen heeft
éven vlam gevat, maar dit heeft toch niet
veel te beteekenen gehad. De brandweer
heeft een kranig stukje werk geleverd door
het vuur te beperken tot de zagerij. Als de
vlammen overgeslagen waren naar de omlig
gende houtopslagplaatsen, zou de brand een
grooten omvang gekregen hebben. De be
woners van de Romolenstraat en andere
aangrenzende huizen waren uit hun slaap
gewekt en stonden met angstige spanning
het vlammenspel aan te zien, een oogenblik
vreezend, dat ook hun woningen aangetast
zouden worden.
In de zagerij was veel los hout aanwezig.
De brandweer moest tot half acht blijven na-
blusschen omdat al de resten van dit hout
verwijderd moesten worden, daar onder dit
hout nog vuur smeulde.
Van de zagerij is niet veel overgebleven,
hetgeen uit bovenstaande foto ook duidelijk
blijkt. Het dak is vrijwel weggebrand, alleen
eenige gehavende spanten zijn blijven staan.
Van de machines zal wel niet veel goeds
overgebleven zijn, want die zijn aan een
enorme hitte blootgesteld geweest en hebben
natuurlijk ook door het water geleden. Het
zijn een schaafbank, twee zaagmachines en
een slijpmachine. De aangerichte schade is
nog niet te bepalen. De firma is tegen brand
schade verzekerd.
De Commissaris van Politie de heer E. H.
Tenckinck was op het terrein van den brand
aanwezig.
Het bedrijf kan worden voortgezet.
GROOTE BRAND TE EINDHOVEN
ONDERGOEDERENFABRIEK
AFGEBRAND.
Pearson Choate:
Waarom zouden vrij tooorden gebruiken,
als een daad voor zich zelf spreekt? Boven
dien zouden hel waarschijnlijk de verkeerde
woorden zijn.
De zitting der Provinciale Staten.
(2e blad 3e pag.)
Brand in de houtzagerij der firma Misset.
(Ie blad, le pag.).
BURGEMEESTER DE VLUGT
TE LIVERPOOL.
TEGENBEZOEK AAN MR. HOLT.
Burgemeester W. de Vlugt van Amsterdam
brengt een tegenbezoek aan den burgemees
ter van Liverpool.
Burgemeester de Vlugt en de president van
den Hamburgsehen senaat Rudolf Roos heb.-
ben het woord gevoerd aan een lunch, die
de Kamer van Koopixaindel te Liverpool te
hunner eere aanbood. Burgemeester de Vlugt
zeide het zeer op prijs te hebben gesteld een
'bezoek te kunnen brengen aan de Universi
teit van Liverpool, die als opleidingsinstituut
een zoo belangrijke rol speelde in de opleiding
voor het zaken- en handelsleven.
ZIJN BUURMAN MET EEN
SCHEERMES GEDOOD.
MOORDZAAK WADDINXVEEN VOOR
DEN HOOGEN RAAD.
Voor den Hoogen Raad is Dinsdag in cas
satie behandeld de zaak van den man te
Waddinxveen, die op 2 Augustus 1929 aldaar
zijn buurman Schotman zoodanig met een
scheermes heeft gesneden, dat deze kort
daarop is overleden.
De rechtbank te Rotterdam veroordeelde
hem hiervoor tot acht jaren gevangenisstraf.
n hooger beroep verhoogde het Haagsche
Hof deze straf tot twaalf jaren gevangenis
straf, van welke veroórdeeling verdachte in
cassatie ging.
Zijn raadsman, mr. Eikelenboom uit Rot»
terdam, lichtte eenige cassatiemiddelen toe.
De advocaat-generaal mr. Berger zal in deze
zaak op 8 Juli conclusie nemen.
TJALK VERGAAN.
DE OPVARENDEN MET MOEITE
GERED.
Dinsdagmiddag is nabij Lage Zwaluwen op
het Hollandsch Diep het 143 ton metende
tjalkschip „Jannigje" van schipper Diependaal
uit Made, geladen met kalk, tengevolge van
een plotselingen hevigen rukwind, omgesla=
gen en gezonken.
De schipper heeft zijn vrouw en drie kleine
kinderen met moeite kunnen redden.
URNEN GEVONDEN IN
OVERIJSSEL.
URNENVELD AFGEGRAVEN.
Onder leiding van heer Braat, 'assistent
aan het Rijksmuseum voor oudheden te
Leiden ïs in de buurtschap Stokkum, onder
de gemeente Markelo, door een zestal arbei
ders een gedeelte van een urnenveld afge
graven.
Gevonden werd een vijftal urnen en eeni
ge losse beenderen-resten. Op het zelfde
terrein waren vroeger bij het bouwen ver
scheidene urnen uitgegraven.
Op den Boschdijk te Eindhoven is Dins
dag avond de Nederlandsche Ondergoederen-
fabriek van den heer J. M. A. G. M. van Pelt
geheel afgebrand.
Het Hbld. schrijft hierover:
De brand werd ontdekt om tien minuten
over zes door den zadelmaker Van Hest, die
de vlammen uit het dak zag opstijgen. Hij
waarschuwde den bedrijfsleider, die op dat
moment juist klaar stond om met den boek
houder de fabriek te verlaten. Beiden
hadden van den brand niets bemerkt.
Het vuur verspreidde zich snel en dikke
roakwolken dreven over de dichtbebouwde
buurt. In allerijl werd de brandweer gealar
meerd, die met al haar materiaal aanrukte.
Ongelukkigerwijze moest de brandspuit
meer dan vijf minuten voor den drukken
Woenselschen spooroverweg wachten, met
het gevolg dat het grootste gedeelte der fa
briek reeds in lichte laaie stond toen de
brandweer op het terrein van den brand
arriveerde.
Het blusschingswerk werd bemoeilijkt,
doordat de fabriek geheel ingebouwd is en
slechts over drie panden was te bereiken.
Met drie stralen trachtte de brandweer langs
drie kanten de brandende fabriek aan te
tasten. De vuurzee lokte enorme publieke
belangstelling, die nog vergroot werd doordat
juist op dat moment de Philipsfabrieken
eindigden. De politie moest het verkeer langs
andere wegen verleggen.
De muren ingestort.
Met donderend 'geraas stortte eerst de
gevel van het achtergedeelte van de fabriek
in. De spuitgasten wisten zich nog juist op
tijd voor een bedelving te behoeden. Nadat
deze muur was ingestort vlotte het blus
schingswerk sneller. In een goed uur tijd
was de geheele fabriek totaal uitgebrand.
Na een half uur stortte de muur van den
voorgevel ïn, zoodat vrijwel niets meer over
bleef dan een groote puinhoop. De oorzaak
van den brand, die vermoedelijk op de strijk-
inrichting is ontstaan, is onbekend. Op de
fabriek werkten 52 meisjes en vier mannen.
Het personeel dat anders tot zes uur werkte
had wegens de felle hitte en omdat enkele
meisjes doör de wa-yte bevangen waren, het
werk om half vijf beëindigd, om den vol
genden dag wat eerder te beginnen. Alleen
de boekhouder en de bedrijfsleider waren
tot zes uur aan het werk gebleven.
De eigenaar van de fabriek de heer Van
Pelt was buiten de stad doch arriveerde om
goed zes uur met den trein te Eindhoven
toen hem de brand werd medegedeeld. De
geheele inventaris der fabriek is vernield. Er
stonden zestig naaimachines en twee strijk-
machines. Verder was in de magazijnen een
groote partij ondergoederen opgeslagen. Al
leen de kantoorboeken als mede de polissen
wist men nog tijdig te redden.
Anderhalve ton schade.
De naastgelegen panden hebben niet al
leen waterschade doch ook brandschade
ondervonden. De goot van de zadelmakerij
van den heer Van Hest brandde reeds-, doch
kon spoedig worden gebluscht. Aan den an
deren kant van de verbrande fabriek werd
een muziekkiosk beschadigd.
De aangerichte schade, fabriek met in
ventaris, wordt op ongeveer anderhalve ton
getaxeerd. Een en ander is op beurspolis
verzekerd.
AMSTERDAM'S WOLKENKRABBER.
Dinsdagmiddag is de eerste paal geslagen
voor .Amsterdam's Wolkenkrabber", het 12
verdiepingen hooge gebouw, dat aan het
Daniël Willinkplein geplaatst zal worden ter
afsluiting van het stadsbeeld. Architect is de
heer J. F. Staal.
Het wereld-duurrecord voor vliegen is zooals wij reeds gisteren meldden met
stukken geslagen door de kranige vliegers, de gebroeders John en Kenneth Hunter uit
Chicago. (Op de foto de twee middelsten) Deze piloten zijn reeds meer dan 20 dagen
met de „City of Chicago" in de lucht, tijdens het vliegen wordt hun voorraad olie en
benzine aangevuld door middel van een ander vliegtuig dat bestuurd wordt merk-
ivaardigerwijze door twee broers van de beide Hunters. Albert en Walther. Het ge
broken record stond op naam van de Amerikanen O'Brien cn Jackson, die 4201
uur in de tucht bleven. De Hunters zijn van plan om eerst te dalen als een defect
aan de motor ben daartoe dwingt.
PANPLAN.
U heeft stellig ook gelezen
Van het Pan-Europa plan
Want men schrijft er in de kranten
Dagelijks weer kolommen van.
Vriend Briand is, naar wij hooren,
Steeds dit doel nog toegewijd
En 't is op den krahtcnmolen
Koren in komkommertijd.
Maar als Hertog Mussolini
Van geschut en legers spreekt,
Als elk land maar weer millioenei.
In zijn vloot en leger steekt,
Lijkt het algemeen vertrouwen
In het recht en menschenmin,
Om het heel zacht uit te drukken
Nog wel erg in het begin.
Ook al komt er dan geen oorlog
Die Europa weer ontwricht.
Zulke dingen zijn gevaarlijk
Voor het wankel evenwicht
Wie gelooft nu in een toekoms,.
Van Europa, trouw vereend.
Wie vertrouwt in Pan-Europa,
Hoe voortreffelijk ook gemeend.
Frankrijk is, dat lijkt wel zeker,
Op een oorlog niet gesteld
En Italië lijkt machtloos
Door een groot gebrek aan geld,
En wie helpt het aan de duiten
Voor het voeren van een strijd,
Ieder blijft er liever buiten
In den nood van dezen tijd.
Zulke redenen zijn nuchter
En voor ieder te verstaan
Daarom zal vooreerst de vlam niet
In de pan Europa slaan.
Wellicht komt er in de toekomst
Nog iets van dit nobel plan.
Thans, in plaats van Pan-Europa
Is het nog Europa-pan.
BRAND IN EEN TRAANSCHIP.
IN HET DOK TE AMSTERDAM.
Personeel van de Nederlandsche Droogdok
maatschappij te Amsterdam zag Dinsdag»
avond omstreeks half acht rook komen uit
het voorschip van het tank-stoomschip
.Ronald" dat op het oogenblik in reparatie
ligt bij deze maatschappij. Het ontdekte toen
dat er brand was uitgebroken in een ruimte
waarin kleine tanks staan en waar sedert
eenige dagen het beddegoed van de beman
ning was opgeslagen. Dat beddegoed was daar
opgeslagen, nadat het de vorige week door
den gemeentelijken ontsmettingsdienst was
gereinigd. Er ontstond veel rook en ook vette
walm. want dit schip is een traanboot, af»
komstig uit Toms berg in Noorwegen, be
hoor en de aan de reederij H. S. Hector aldaar.
De traanresten veroorzaakten de walm.
De brandweer kwam met een motorspuit
en de drijvende stoomspuit „Jason".
Op beide werd met een straal gewerkt. Het
beddegoed ging door het vuur verloren.
De oorzaak van den brand is vermoedelijk
broeiing door de hooge temperatuur. Het
schip zelf beliep zoogoed als geen schade.
EEN VLIEGTUIG DOOR
WERKSPOOR GEBOUWD.
VRACHTMACHINE VOOR DE K. L. M.
Naar de A R. Rotterdammer meldt, zal
de K. L. M. binnenkort in het bezit zijn van
een groot vrachtvliegtuig. Dit vrachtvlieg
tuig, dat dus speciaal bestemd is voor het
vervoer van goederen en gemaakt is vol
gens het type „Jumbo" is vervaardigd in de
werkplaatsen van Werkspoor te Utrecht.
De machine, een tweedekker, is uitgerust
met een acht-cyllnder motor. De bouw bij
Werkspoor geschiedde onder toezicht en
leiding van technisch personeel van de K.
L, M. Voor Werkspoor is dit het eerste
vliegtuig, dat in haar werkplaatsen is ge
bouwd. De bouw heeft ongeveer een jaar
geduurd. Binnen enkele dagen wordt de
machine per dekschuit aangevoerd te
Rotterdam, waar zij, na gemonteerd te zijn,
op Waalhaven zal worden ingevlogen.
Indien de machine aan de verwachtingen
beantwoordt, zal vermoedelijk met den
bouw van vliegtuigen aan Werkspoor worden
voortgegaan.
HET EINDE DER BEZETTING
GEVIERD.
MÜNCHEN. 1 Juli (V.D.) Te Miinchen
wordt in verband met het einde der bezet
ting druk gevlagd. In do versierde zaal van
hei, stadhuis is dc gemeenteraad vanmorgen
in bijzondere zitting bijeen gekomen en de
burgemeester heeft aen feestrede gehouden.
Aan Rijkspresident von Hindenburg werd
een telegram gezonden, evenals aan ver
schillende autoriteiten in het thans bevrijde
gebied,
Groote brand te Eindhoven.
(le blad, le pag.)
Raadsvergadering in Veisen.
(3e blad 3e pag.);
ARTIKELEN, enz.
R. P.: Tegen het examen.
(le blad, le pag.)
H. Timmer: Het geheim van succes in tennis.
(2e blad, le pag.)
Wat in vijf jaar in Haarlem verdween.
(2e blad, le pag.)
Intimus; Vergadering van da Tweede Kamer
(3e blad, 2e pag.)
(Voor de laatste berichten zie men de 2e
pagina van het Eerste Blad).
HAARLEM, 2 Juli.
Tegen het Examen.
Ook ln België beginnen de stemmen tegen
examen-opdrijverij luide te gaan klinken.
In „Het Laatste Nieuws" schreef Nele
Klauwaerdinne dezer dagen:
Een student, die schitterend slaagde in zijn.
examens, heeft zelfmoord gepleegd; overspan
nen.
Hoe blijven onze scholen nog zoo middel-
eeuwsc-h werken met die nuttelooze bar-
baarschheid, examen genoemd?
Zijn de onderwijzers, leeraren en professoren
dan zoo blind of zoo onverschillig dat zij, na
een jaar en meer te hebben omgegaan met
hun studenten, nog niet weten, wat deze
waard zijn?
Als een boer zijn paard een maand gebruikt
kent hij het: hij stelt er Immers belang in.
Kan een gediplomeerde, gezworen leer-kracht
dat niet voor zijn klas?
Jawel!
Maar er zijn die aftandsche reglementen cn
leerplannen. De heele wereld verandert, maar
achter de schoolmuren draait de oude wereld.
En de ouders dulden zoo iets. Zij komen
ln opstand voor een verdiende oorveeg aan
hun kind, en onderstaan gelaten dat de schooi
de ziel van 't kind schopt, het lichaam af»
jakkert en vaak den vrede in de gezinnen
breekt, door den terugslag.
Ouders en kinderen dulden alles.
Waar blijft hun optocht met spandoeken?
Denk hier eens over na: wat zijn de scholen
dan toch voor inrichtingen, die hun klanten
mogen martelen gedurende negen maanden
van 't jaar, zoodat deze vermageren naar
ziel en lichaam, en ze dan drie maanden
loslaten?
Wat voor inrichtingen zijn dat, die zooveel
kwaad doen, bewust, dat zij dan aan de leer
lingen vele weken vacantie moeten geven, om
het gedane kwaad te herstellen?
Komt. geleerden, wetgevers, ouders en
paedagogen, bestudeert de school, hervormt
ze, geeft haar een nieuwen stoffelijk en
geestelijk hygiënischen grondslag, zoodat 'net
uit is met opjagerlj, met afjakkerij, met
stomme dag- en jaarverdeeling. mot drakerige
leerplannen, met steenen tljdperksche examen»
methodes.
Ik denk soms nog aan den tijd terug van
proefwerk, mondeling, schriftelijk, praktisch
en onpraktisch examen. Gelijk aan nacht
merries. En m(jn leelijkste nachtdroomen zijn
die waarin ik weer voor den beul sta, die
mij, nadat ik mij dagen en nachten bleek
blokte, weer gaat ondervragen over honderd
dingen, die hij wel weet dat ik ze weet of
niet weet.
Gooien wij. onder trompetgeschal, de muffe
muren van de donkere scholen om en zetten
wij er feestelijk nieuwe voor in de plaats, ten
minste als wij een bewtje voelen voor hït
beste op de wereld, en dat zich niet verdedigen
kan tegen ons kwaad: het kind.
Nu bewijst natuurlijk dat ééne geval van
dien overspannen student, die zelfmoord
pleegde, op zichzelf niets. Het moet. qua
examen-resultaat, als een groote zeldzaam
heid beschouwd worden. De Jongen zal wel
heel erg onevenwichtig geweest zijn.
Maar het is wél kenmerkend dat deze Belg
ook al weer schrijft over „de nachtmerrie
der examens dat hij „zijn leelijkste nacht
droomen" diegene noemt, waarin hij weer
examen moet doen. Hoe vaak hoort men dat
wel! Ik heb het van vele menschen gehoord,
en er waren er bij die het heel ver in de we
reld gebracht hadden. Er waren er ook bij
die mij vertelden dat zij een zwaren strijd
te voeren hadden gehad om de ontmoediging,
het gebroken zelfvertrouwen van hun exa
men-ellendes te overwinnen. En ik heb er
gekend die dien strijd verloren, die ondanks
natuurlijke begaafdheden niets meer bereik
ten omdat hun mislukkende examenpogin
gen hen in de waan hadden gebracht, dat
zij niets konden bereiken.
Is de vergelijking van den Belg Klauwaer
dinne de vergelijking van den leerling met
het paard niet juist? Ik geloof van wel.
Er moeten trouwens ettelijke onderwijs-
mcnschen zijn, die dat grif toegeven, en zeer
veel werkgevers. Het zou bizonder interes
sant zijn als wij weten konden, hoe de mees
te werkgevers tegenwoordig met het maken
van hun keuze uit sollicitanten te werk gaan.
Ik hob ceo vermoeden, dat cr maar heel
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
Een leder laten wij thans profi-
teeren van onze goedkoope inkoop
20 30 leveren wij vanaf f 2.20 p.
H.L bij afname van 5 H.L. of meer
N.V. Brandstoffenhandel
Turfmarkt 10 - Tel. 11088
