mangum GASFORNUIZEN J. Lottgering Nieuws uit Indië. HAARLEM'S DAGBLAD MAANDAG 21 JULI 1930 INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regel. BINNENLAND EEN V. A. R. A.-MAN IN HET A. V. R. O.-GEBOUW. verhinderd zijn werkzaam heden te doen? Volgens „Het Volk" heeft de vorige week „een der machthebbers in het A.V.R.O.-ge bouw op meer dan duidelijke wijze, bij het onbeschofte af" een monteur, die op aan vraag door de gemeentetelefoon gezonden was om een telefoondefect te repareeren en die daarmee bezig was, te kennen gegeven, dat men van zijn diensten geen gebruik wenschte te maken en verzocht zich met bekwamen spoed van het A.V.R.O.-kantoor te verwijderen. De monteur droeg n.l. een V.A.R.A.-speldje. De directeur van den telefoondienst# ont kende volgens „Het Volk", dat hem er naar vroeg, niet, dat het hierboven vermelde zich zoo had afgespeeld, maar hij wenschte het ook niet te bevestigen, zich beroepend op het ambtsgeheim. In het algemeen gesproken, zei de direc teur naar het blad verder meedeelt, weten wij wat ons te doen staat, indien men door ons gezonden personeel van den telefoon dienst, dat zich tegenover den abonné be hoorlijk gedraagt, belet de het opgedragen werkzaamheden uit te voeren. A. V. R. O.-PROTESTMEETING TE RIJSWIJK. Veel belangstelling ook voor den optocht. een resolutie aan de koningin gezonden. Op de wielerbaan te Rijswijk heeft Za terdagmiddag de lang te voren aangekondig de groote protestmeeting plaats gehad van A.V.R.O.-vrienden. De belangstelling was zeer groot. De meeting stond onder leiding van den heer J. M. de Graaf, die in het bijzonder kon welkom heeten het lid der Tweede Kamer mr. G. A. Boon, en mevrouw Boon, lid van den Radioraad, en het oud-lid der Tweede Kamer, den heer Henri ter Hall. Het A.V.R.O.-bestuur was door een spoedver gadering te Amsterdam verhinderd om te komen. Bij verhindering van den heer J. Corver sprak verder ir. M. Polak uit Den Haag.- Na het Kamerlid Duys en minister Reymer in enkele hunner uitlatingen bestreden te hebben, vroeg spreker zich af, wat er thans bereikt is. Er is ontevredenheid aan alle kanten, op de programma's wordt de flauw ste critiek geoefend. Spr. vroeg zich af, waarom de V. A. R. A. en de K. R. O. zooveel uren ongebruikt laten. „Al die prachtige commissies, sub-commissies en hyper-sub commissies hebben niet meer uitgericht dan dat beursberichten tegenwoordig niet meer ®t)gen .worden uitgezonden, als zijnde niet- algemeen, verder is muziek uit het Carlton- verboden en het Wllhelmüs kan nog nét toegelaten worden". Mag dat zoo? vroeg spreker. Wij hebben toch ons eigen volk, ons eigen land, en gelukkig een eigen volkslied?" De heer De Graaf, die daarna het woord weer verkreeg, leverde critiek op de houding van den directeur-generaal der P. T. T., die weigerde een bespreking te hebben met dr. Molhuysen. Spr. las tenslotte een resolutie voor, welke het A.V.R.O.-comité aan de Koningin zal zenden, en welke met algemeene stemmen werd aangenomen. Met het zingen van het Wilhelmus werd geèindigd. De bijeenkomst werd met muziek opgeluisterd. De meeting werd gevolgd door een demon stratieven optocht, waarin honderden auto's, motorfietsen en fietsen met de bekende A.V.R.O.-vlaggetjes en metopschriften mee reden. De stoet had een groote lengte. Inci denten deden zich tijdens het trekken van den stoet door een groot deel van de stad, niet voor. AV .R.O-ENTHOU SI ASME Te Renkum is een druk bezochte protest vergadering van A.V.R.O.-vrienden gehouden. Er werd een motie aangenomen, die aan de Koningin zal worden gezonden, een collecte bracht f 60.op en een der aanwezigen bood aan de zaalhuur voor zijn rekening te nemen. STAKERS-WERKLOOZEN WEER AAN DEN ARBEID. welwillende houding van den minister. De minister heeft ingewilligd het verzoek van de Haagsche werkloozen om weder op de oude voorwaarden te worden aangenomen bij de werkverschaffing. Zij zouden Maandag weer naar Ommen gaan. Volgens de Tel. zouden ook de Rotterdam- sche en Utrechtsche werkloozen op hun ver zoek Maandag weer aan het werk mogen gaan. HET SUIKERWETJE IN EERSTE KAMER. DE GEEN LIQUIDATIE VAN SOLLEVELD'S STOOMVAART MIJ. In de Zaterdag gehouden buitengewone algemeene vergadering van aandeelhouders in de N.V. Solleveld, Van der Meer en Van Hattum's Stoomvaart Maatschappij is een voorstel-Bërnhard inzake deelneming van de aandeelhouders m de voorgestelde liquidatie verworpen, het voorstel tot liquidatie van de vennootschap werd daarop na ampele discus sie, eveneens verworpen, met 377 stemmen tegen 289, Het volgens de statuten voor aanneming vereischte 7'8 deel der stemmen was niet aanwezig. Het bestuur zal thans nader overwegen, wat het te doen staat. AMERIKAANSCHE BLOEMISTEN IN ONS LAND. Een gezelschap Amerrkanen uit Florida brengt op het oogenblik een bezoek aan Nederlandsche centra van bloemencultuur en parkaanleg. De gasten hebben Den Haag, Bos koop en Aalsmeer bezocht en zullen via Am sterdam, Utrecht, Doorn en Arnhem naar Hannover, centrum van den Duitschen bloe menhandel, reizen. verslag der afdeelingen. Blijkens het voorloopig verslag van de commissie van rapporteurs der Eerste Kamer over het ontwerp van wet tot heffing van een compenseerend invoerrecht op sommige soorten van suiker, stelden enkele leden de vraag, of dit ontwerp te beschouwen is als een normale uitbreiding van het vigeerende fiscale stelsel dan wel als crisismaatregel, verband houdende met den onbevredigenden toestand, waarin tegenwoordig de landbouw verkeert. Is deze laatste veronderstelling juist, dan had, naar het oordeel dezer ieder.d.e regee ring, in stede van een poging aan te wenden tot incidenteele oplossing van enkele aan een crisis verbonden moeilijkheden, eer so een nauwgezet onderzoek moeten instellen naar de ooi-zaken dier crisis. Zij betoogden, dat deze oorzaken samenhangen met het munt- vraagstuk, met name met de geringere pro ductie van het goud en de belemmeringen, welke aan de circulatie van dat metaal in den weg worden gelegd. Tengevolge daar van is het goud in waarde gestegen en zijn de meeste artikelen in prijs gedaald. De nijverheid vindt weliswaar in de lage prij zen der grondstoffén eenlge compensatie, doch de landbouw derft deze en lijdt der halve het meest onder den toestand, te meer, waar de bestendige lasten, op dien tak van bedrijf rustende, alsmede de loonen, ook al mogen zij lager zijn dan in de industrie, den druk nog verhoogen. Eenige andere leden achten de voornaam ste oorzaak de groote vei-betering der land bouwtechniek. Immers, de productie in tal van gebieden buiten Europa, met name in Canada, Australië en Argentinië, is geweldig toegenomen. Vele terreinen zijn thans voor den graanbouw geschikt gemaakt, waarop vroeger slechts veevoeder placht verbouwd te worden. Met behulp van grootere en technisch aan steeds hooger eischen voldoende machi nes kunnen dergelijke gronden goedkooper geëxploiteerd worden. Men heeft minder menschen en trekdieren noodig dan vroeger. Een daling van de prijzen der meststoffen had een vermindering der productiekosten ln Europa tengevolge, doch daarnevens een vermeerdering der productie zelve, zoodat minder graan uit overzeesche gebieden be hoefde te worden betrokken en de wereld marktprijs sterk werd gedrukt. Nadat men zich rekenschap had gegeven van de vraag, of de toestand van den land bouw verleening van steun billijkt, ging men over tot een bespreking nopens den modus quo. Ofschoon verscheidene leden de voor keur gaven aan een algemeene voorziening, wenschten zij zich tegen den hier geboden incidenteelen maatregel niet te verzetten. Eenige leden achten dit ontwerp onaan nemelijk, omdat zij de indiening er van be schouwden als een eerste schrede op den weg, welke leidt tot de vaststelling van een beschermend invoerrecht op de voortbreng selen van den, landbouw. Eenige leden vreesden, dat een belangrijk deel der bescherming aan de raffinaderijen ten goede zal komen. Derhalve hadden zij de voorkeur gegeven, .aan de invoeringeenèr productie-premie. Eenige leden waren van meening, dat door dit wetsontwerp de invoer van de Java-suiker zal worden belemmerd. Zij sloten zich te dezen aanzien aan bij de bezwaren, uiteengezet in het request van den Bond van eigenaren van Nederlandsch- Indische Suikerondernemingen, aan de Eerste Kamer toegezonden. Gaarne zouden zij vernemen, welk stand punt de regeering ten opzichte van het in voornoemd request opgemerkte, inneemt. DE TIJDELIJKE BURGE- MEESTER VAN AENGWIRDEN. een precedent in schoten en spaardndam. Het Tweede Kamerlid de heer Hiemstra had vragen gesteld naar aanleiding van de benoeming van den gemeentesecretaris van Schoterland tot tijdelijk burgemeester van Aengwirden, met het oog op de in voorbe reiding zijnde inlijving van die gemeente bij Schoterland. De Nij-meegsche hoogleeraar in het Staatsrecht prof. mr. dr. J. van der Grin ten heeft in een advies deze benoeming ver oordeeld en de heer Hiemstra had gevraagd of de minister daarin geen aanleiding zag om een anderen burgemeester te benoemen. De minister van Binnenlandsche Zaken heeft hierop thans ontkennend geantwoord en verwezen naar de overeenkomstige benoe mingen te Schoten en Spaarndam bij de voorbereiding van de vereeniging met Haar lem. Hij acht tenslotte den Commissaris der Koningin in Friesland in deze locale kwes tie meer tot oordeelen bevoegd dan een Nij- meegsch hoogleeraar. PREFEREERT NEDERLANDSCHE ARTISTEN! De Nederlandsche Artisbenorganisat-ie ia in verband met de werkloosheid in de krin gen der variété-artisteneen actie begonnen ten bate van de Nederlandsche artisten. Zij ver zoekt den directeuren van theaters in 't ver volg alleen krachten uit het eigen land aan te nemen; voorts richt zij zich tot vak- en andere vereeniglngen om geen dilettanten te laten optreden en tot het publiek met het verzoek slechts die bioscoop-theaters, cabarets e.d. te bezoeken waar Nederlandsche artisten optreden. STAKING VAN BOUWARBEIDERS. De Federatie van Bouwvakarbeiders en de Algemeene Nederlandsche Bouwarbeiders- bond hebben tegen heden voor 's-Graven- hage een staking geproclameerd voor de raggelaars en vloerders, ter uitvoering van de sociale bepalingen die in het bouwbedrijf geldend zijn en voor bepaalde tarieven. De samenwerkende organisaties in het bouwbedrijf hebben tegen heden voor de voegers de algemeene invoering afgekondigd van de tarieven die met de patroonsorgani- satiës zijn overeengekomen. ONTSLAG BIJ DU CROO EN BRAUNS. Ter constructiewerkplaats v.h. Du Croo en Brauns te Weesperkarspel is op een totaal van honderd werklieden aan twintig man ontslag aangezegd, meldt het Hbld, ■lil Fa. GEBRs. BRAKEL Sophiaplein 6-12 Tel. 10533 Verven Stoomen Stoppage Hoeden vormen Groote Houtstraat 5a ALS VAN DIJK OP SCHIPHOL AANKOMT. grootsche hulde voorereid. In aansluiting op het verschenen bericht betreffende de aankomst van den oceaan vlieger Evert van Dijk, wordt thans medege* deeld, dat deze zal plaats hebben op Maatv dag 28 Juli a.s. des namiddags te ongeveer vier uur op het vliegveld Schiphol, bij welke gelegenheid hem een grootsche hulde za! worden gebracht. Na afloop der huldiging zal Van Dijk in f eestelijken optocht naar Amsterdam worden gebracht, waar hem in het Carltonhotel een maaltijd wordt aange boden door de KLM,, de N.V. Nederlandsche Vliegtuigenfabriek, de Kon. Ned. Vereeniging voor Luchtvaart, de K.N.I.L.M, de Ned.- Amerikaansche Kamer van Koophandel. Comité Vliegtocht NederlandIndië en de N.V. Nationale Luchtvaartscliool. LUCHTVERKEER OP INDIë. financieel nog niet te overzien. Verschenen is de Memorie van Antwoord op het Voorloopig Verslag der Eerste Kamer over het wetsontwerp tot nadere bevordering van het onderhouden van luchtdiensten tusschen Nederland eenerzij ds en Neder- landsch-ïndië en het buitenland anderzijds door de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor Nederland en Koloniën. De minister merkt in deze Memorie op, dat men aan den vooravond staat van de ope ning van den geregelden dienst op Neder- landsch-Indië, aanvankelijk eenmaal in de veertien dagen, later eenmaal in de maand. Van de resultaten welke in den eersten tijd zullen worden verkregen, zoowel op technisch als op commercieel gebied, zal de organi satie van den verderen dienst afhangen. Zoo staat men ook voor den aanvang der regeling van het nachtelijk luchtverkeer met zijn bijzondere eischen. Tal van factoren dus, waardoor althans voor het tegenwoordige het maken van eenigszins betrouwbare ramingen over verscheidene jaren zeer bezwaarlijk is In tusschen blijft de aandacht van den ministergevestigd op het belang, dat zoo wel voor het Rijk als voor de luchtvaartmaat schappij gelegen is in een regeling, zooals die tot nog toe bestond en waarbij over lar.r er er- tijd dan één jaar het bedrag van het uit te keeren subsidie bepaald zal zijn. Daartoe zou de minister echter niet eerder weder wen- schen over te gaan, dan nadat in de ont wikkeling van het luchtverkeer wat meer sta biliteit zal zijn gekomen. BEBAKENING VAN NACHTVLUCHTTRAJECTEN. nieuwe vuurtorens. Op verzoek van eenige journalistei heeft de directeur van den Luchtvaartdienst aan het departement van Waterstaat in een pers conferentie mededeelingen gedaan betreffen de de maatregelen getroffen ten behoeve van de verlichting van vliegvelden en voor de luchtvaart in het algemeen, voor zooveel Nederland betrokken is bij het vliegen des nachts. De voorloopige plannen waaromtrent over eenstemming is verkregen zijn: Het licht van Harderwijk zal moeten worden vervangen door een sterker licht. Ten Oosten van Schiphol (en later ook, wanneer de aanleg een feit mocht zijn ge worden, ten Oosten van het luchtvaartter rein Delft) zal een licht van normale sterkte geplaatst worden, dat voorzien moet worden van een bijzonder opvallend -verkennings- teeken. Tusschen Schiphol en Delft wordt nog een sterk licht geplaatst. Tusschen Waalhaven en Antwerpen zullen twee sterke lichten worden aangebracht, ver moedelijk bij Numansdorp en Roosendaal. Het overleg met de Belgische autoriteiten dien* aangaande is echter nog niet geheel afge- loopen. Op de route Rotterdam*Retranchement zal een reeks van lichten moeten worden ge* plaatst welke voldoende van de vele Scheep- vaartlichten op de Zeeuwsche eilanden af wijken om verwarring te voorkomen. Waar schijnlijk zal verlichting door middel van Néon-buizen worden toegepast. en Het groote belang van rechte routes brengt mede dat, wanneer in overleg met de Duit- sche autoriteiten wordt overgegaan tot ver lichting van de route Amsterdam—Hamburg er naar wordt gestreefd, de route van Harder wijk af (dat dan een knooppunt wordt van twee routes) rechtaan naar Hamburg te leiden. Het is gebleken dat er voorloopig geen behoefte bestaat aan een route van ons land in Zuid-Oostelijke richting. Van plannen om ln Zuid-Limburg een luchtvaar tl icht te plaatsen, is afgezien. Een dusdanig licht voor de route BrusselKeulen is overbodig, wijl zoowel van Duitsche als van Belgische zijde lichten worden geplaatst zoo dicht bij onze grens, dat op het korte Nederlandsche traject geen licht noodig zal zijn. L EEN R.-K. PSYCHOPATHENASYL. Naar de Msb. meedeelt zal minister Don- ner 31 Juli het ..St. Pauiushuis", asyl voor R.-K. Crimineele Psychopathen te Heilo offi cieel openen. DAMES, DIE UIT RIJDENDE TREINEN STAPPEN. gevaarlijke manier om een fout te herstellen. Bij het binnenkomen van den Amster- damschen trein aan het station te Amers foort, Vrijdagmiddag kwart voor zes, sprong een 56-jarige dame uit Soesterberg uit den nog niet geheel stilstaanden trein. Zij ge raakte met beide been en tusschen het per ron en de treeplank. Bewusteloos werd zij naar het St.-Elisabethsgasthiiis overge bracht. Haar toestand is zorgwekkend. Nervositeit van 'n Ilaarlemsche. Een Duitsche dame. die te Haarlem woont, was Zaterdag middag naar Amsterdam ge komen om met den Duitschen trein via Den Haag en Brussel naar Bazel gaat. Onderweg tusschen Amsterdam en Haarlem is zij tot de ontdekking gekomen, dat zij in den ver keerden trein zat. Zij is daardoor zoo zenuw achtig geworden, dat zij uit den trein is ge sprongen. De bestuurder van een uit Haar lem komenden electrischen trein zag haar op het baanvak loopen. Deze trein heeft ge stopt en heeft haar meegenomen naar Am sterdam. Aan het station heeft men de dame ondervraagd, maar haar verklaringen waren zeer verward. Zij zat vol schrammen en builen. Over het algemeen was zij er echter goed afgekomen. Zij is ter observatie naar het Binnengasthuis gebracht. Haar familie te Haarlem is ge waarschuwd. INDUSTRIEELE SPIONNAGE. EMPLOYé VAN EEN CONCURRENT INGESLOPEN. Te Haaksbergen heeft deze, week een man. die naar nader is gebleken een employé was van een concurreerende onderneming elders, zich door insluiping toegang verschaft tot de gebouwen der Twentsche Kabelfabrlek te Haaksbergen. Deze persoon, die zich reeds eenige keeren op verdachte wijze in de nabij heid der fabriek had vertoond, logeerde on der valschen naam in een hotel te Haaksber gen. Door de politie ondervraagd, gaf hij tenslotte zijn juisten naam op, doch voegde hieraan een onware opgaaf omtrent zijn positie toe. De politie heeft de zaak in handen. REGEN MAKEN IN ALGIERS. fransche belangstelling voor veraart. Niet alleen van Duitsche zijde, maar thans ook uit Frankrijk toont men belangstelling voor de proeven van den heer A.W. Veraart tot het kunstmatig verwekken van regen. Een der grootste landbouworganisaties van Frankrijk, de „Federation des Syndicate Agricoles de l'Oranie" heeft zich gewend tot het Fransche gezantschap te 's-Gravenliagc teneinde contact te krijgen met den heer Veraart voor proefnemingen op grooten schaal met- name in Algiers. Reeds heeft een bespreking tusschen den handelsattaché der Fransche Legatie, den heer Glazer, en den heer Veraart plaats ge had, waarin de eerste voorbereidende maat regelen werden getroffen. Het is niet on waarschijnlijk, dat eenige afgevaardigden der genoemde Fransche landbouworganisa tie met den heer Glazer de proefnemingen zullen komen bijwonen, die de heer Veraart zich voorstelt begin Augustus te Söhevenin- gen te houden. DE „WITTE DE WITH" TERUG. Na een verblijf van circa 3 1/2 maand in West-Indië is Zaterdagmiddag Hr. Ms. tor- pedoboot.jager „Witte de With" in de haven van Nleuwediep behouden teruggekeerd. JONGE MIJNWERKER OMGEKOMEN TE SCHAESBERG. Zaterdagavond was in de Oranje-Nossau mijn II te Schaesberg de houwer L. Crom- bach in het ondergrondsche werk bezig met het opruimen van kolen, toen plotseling een instorting geschiedde, waaronder C. werd be dolven en gedood. C. was 22 jaar oud en on langs gehuwd. POSTENDE KELLNERS. Een eigenaardig geschil heeft voor den president der Rechtbank te Amsterdam in koit. geding gediend. Een exploitant van een lunchroom aan den Nieuwendijk verzocht om bij hem ontslagen kellners, dfe thans voor zijn inrichting samenscholen en een circu laire verspreidden, waarin op misstanden, die in zijn lunchroom zouden bestaan de aan dacht gevestigd wordt, met verzoek het eta blissement te boycotten, door welk optreden hij schade heeft, ondervonden, te gebieden deze actie te staken. De president, mr. Van Royen heeft zich bevoegd verklaard om in deze zaak vonnis te wijzen en bevolen de actie te staken, onder voorwaarde, dat eischer de zaak binnen veer tien dagen bij den gewonen rechter aan hangig maakt. DEN HAAG LICHTSTAD. Te 's-Gravenhage wordt een grootsche ver lichting van de stad op 31 Augustus, den vijftïgsten verjaardag van de Koningin, voor bereid. GESTRANDE LOGGER VLOT GEKOMEN. De eenigen tijd geleden in de buitenhaven te Scheveningen gestrande logger Sch, 223, is Zaterdag met behulp van een touw los ge trokken. Het schip is naar de helling gesleept. HET CONSERVATORIUM TE TE ROTTERDAM. Door een perscommuniqué wordt bevestigd het. bericht, dat de afdeeling Rotterdam van de Maatschappij tot Bevordering der Toon kunst heeft besloten tot oprichting van con servatorium te Rotterdam met benoeming van den heer Willem Pijper tot directeur. De heer Pijper heeft reeds ontslag verzocht als hoofd leeraar aan het Conservatorium te Amster dam, ONZE BEDREIGDE BOTER- UITVOER. zuivelbond wendt zich tot den minuter. De Algemeene Nederlandsche Zuivelbond heeft zich met een adres tot den minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw ge wend, waarin hij onder de aandacht van, den minister brengt, dat door de overeenkomst, die Duitschland voor een minimum boter le vering van 8 mlllioen K.G. per jaar en een minimum kaaslevering van 3 mlllioen KG. 's jaars met Finland heeft gesloten, en de daaruit voortvloeiende verhooging van het invoerrecht op Nederlandsche boter de meestbegunstigingsclausule in ons handels verdrag met Duitschland wel heel problema tisch. om niet te zeggen, waardeloos wordt. Men ziet hierin een aanfluiting der te Ge neve gehouden conferenties, en gemaakte af spraken. De Minister wordt verzocht er bij zijn ambtgenoot van Bultenlandsche Zaken op te willen aandringen, dat hierop te Berlijn ge wezen wordt en dat alles worde gedaan om te voorkomen, dat de waarde van dc clau sule van meestbegunstiging op deze wijze tot niets wordt teruggebracht. DE GASKAMER TE UTRECHT. ook b. en w. hebben bezwaren. Uit de beantwoording van de door het Utrechtsche raadslid Ploeg aan "B. en W. van die gemeente gestelde vragen omtrent het. gevaar, dat de op te richten „gaskamer" voor de omwonenden zal opleveren, blijkt datB. en W. van Utrecht voornemens zijn bij de Com missie uit Gedeputeerde Staten, die daartoe gelegenheid geeft, bezwaren in te dienen te gen het oprichten van deze inrichting. Zij zullen medeelen, dat huns Inzien de oprich ting voorkomen zou moeten worden, indien niet de volkomen zekerheid bestaat, dat slechte voor de omgeving onschadelijke gas sen in de buitenlucht zullen worden afge voerd. DE ONDERWIJZERS AAN DE HUMANITAIRE SCHOOL. ontslag vernietigd. De commissie van beroep inzake het ge schil aan de Humanitaire School te Laren heeft het besluit van het bestuur der Inter nationale Broederschap, tot het geven van ontslag aan de heeren Dienaar en Van Am- stel, als onderwijzer aan de Humanitaire School, vernietigd, op gronden, dat al mogen genoemde heeren in sommige opzichten zich hebben gedragen op een wijze, welke de Com missie afkeurt, hun tekortkomingen niet van dien aard zijn, dat zij een ongevraagd ontslag wettigden. DE TOESTANDEN IN BOVEN- DIGOEL. vermoedelijke conclusies van den heer hillen. De Java-bode verneemt, dat de heer W. P. Hillen, het lid van den Raftd van Indië, dat een reis naar Bovcn-DIgoel heeft, onderno men om de toestanden aldaar te onderzoe ken, vermoedelijk tot dc conclusie zal ko men, dat er in Bovcn-Digoel voor het goed willende deel der ballingen maatregelen ge troffen moeten worden om er weer bovenop te komen. Vooral voor de kinderen, die te Digoel geboren worden moet veel gedaan worden. Men kan ze in geen geval laten waar ze thans zijn. Wat den gezondheidstoestand betreft, is Boven-Digoel volgens den heer Hillen, die zelf met malaria teruggekomen is en zijn werkzaamheden niet kan verrichten, niet be ter of slechter dan de binnenplaatsen van Java. Er komt malaria voor, doch geen hoo ger percentage dan elders het geval is. Verder is er een tweede geneesheer naar toe gezonden, zoodat de ziektebestrijding vrij krachtig kan geschieden. Men weet verder, dat voor de zich goed gedragende elementen de kans om weer naar hun geboortegrond terug te keeren openge steld Is. Wat echter de onverzoenbare elementen betreft, zij zullen waarschijnlijk wel moeten blijven waar ze zich thans bevinden. Er heer- schen in hun kamp heel zonderlinge toe standen. Wellicht echter dat daar ook ver andering in zal komen als zij hebben gezien, hoe het hun vroegere lotgenooten mogelijk gemaakt wordt, om zich een behoorlijk be staan te verwerven. VERZET VAN EEN PENGKOELOE troepje verzetslieden achtervolgd. Aneta seint utt Medan, dd. 18 Juli; De „Deli Courant" verneemt, dat door het be stuur te Lokop (Loekoep) in de onderafdee- ling Serbeudjadi, afd. Gajo- en Alaslanden, gouvt. Atjeh cn Onderhoorigheden, de penghoeloe (meestal hoofd van het moskee- personeel, op Sumatra echter wordt de titel ook gebruikt voor een volkshoofd) van Pendek werd gearresteerd, aangezien hij reeds eenige dagen met een vijftal mannen en twee vrou wen in de bosschen zwierf, vermoedelijk met het voornemen om verzet te plegen tegen het Europeesch bestuur. Met hem zijn drie man nen en de twee vrouwen gevangen genomen. De overige mannen, behoorende tot den aan hang van den penghoeloe, die beiden waren gewapend, zagen kans, een rivier over stekend, te ontvluchten. Zij werden achter volgd door een afdeeling gewapende polftle, die zij tot den strijd uitdaagden. Toen met deze politic echter eveneens militairen op het tooneel verschenen, kozen de uitdagers het hazenpad. De fungeerend controleur van de onderafd. Serbeudjadi, luitenant Van den Berghe, liet daarop den volgenden dag een hinderpaal leggen, als gevolg waarvan een verzetpleger werd gedood en de anderen ge wond. Gebleken is, dat als drijfveer voor het uitwijken verzet tegen de „kompenie" gold,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 7