S«rz -
QoVterdammè?
BINNENLAND
Nieuws uit Indië.
UIT DE PERS.
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 25 JULI 1930
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. reKe}.
MEERDERHEID VOOR DE
RUBBERRESTRICTIE.
POLITIEKE GEVOLGEN IN INDIë?
Als definitief resultaat -van de Ibespre.»
ting in de vergadering van rulbberproducen-
ten te Amsterdam gehouden 17 dezer, kan
thans officieel worden meegedeeld, dat 112
producenten, vertegenwoordigende 38.905
ton productie, zich hebben verklaard vóór de
voorstellen van het comité ter behartiging
van de belangen der Nederlandsche rubber
producenten. Tegen hebben gestemd 21 pro=
ducenten met 25.992 ton productie, waarvan
11.800 ton behooren aan Amerikaansche fa
brikanten, die het product geiheel in eigen
fabrieken verwerken.
Men seint uit Parijs aan de N.R.Ct.:
In de Information betoogt G. Zannettos,
die de Amsterdamsche rubberconferentie bij
woonde, dat het moeilijk zal blijken, inter
ventie te verkrijgen van de Nederlandsche
regeering. Deze laatste volgt een politiek van
noninterwentie, hoewel zij de oogen niet sluit
voor de mogelijke sociale gevolgen van de
sluiting der plantages. en
De afdanking van inlandsch personeel zou
n.l. ontevredenheid bij honderdduizenden
doen ontstaan en een gretig terrein vormen
voor cummunisten en nationalisten, die
slechts op een vonk wachten om het Oosten
in brand te zetten. De A. E. F. verneemt, dat
dit argument op de conferentie ampel is be*
sproken en verder dat onder de tegenstan
ders van de restrictie zich afgevaardigden
bevonden van Amerikaansche en Neder
landsche planters. De A. E. F. teekent hierbij -
aan, dat de tegenstand alleen komt van de
Amerikaansche consumenten, die zich mees
ter willen maken van de rubberproductie. Hot
betreft hier, aldus het Fransche blad, een
onderdeel van den strijd tusschen Europa en
Amerika. en
Bevolkingsrubber
een struikelblok?
Naar het Hbld. nog meedeelt behelst het
voorstel van het Comité slechts de machtiging
om zich namens de ruibberproducenten tot
de Ned.-Indische regeering te wenden. Uiterst
vaag is het dus, maar het is de bedoeling
om die regeering over te halen tot een ge*
dwongen restrictie van de rubberproducbie of
uitvoer van Ned.-Indië, m.a.w. een Stervenson
Schema voor Ned.-Indië.
Het blad beschouwt met vele maatschap*
pijen, waaronder de H.V-A., die tegen het
voorstel waren regeeringsbemoeiïng als een
olievlek, die zich zal uitbreiden en het meent:
„Trouwens, de kans op succes bij het In
dische gouvernement is uiterst miniem. Dit
heeft den laatsten tijd al ondubbelzinnig blijk
•gegeven niet van plan te zijn dwang te ge
bruiken tegenover de inlandsche planters,
wier eenige broodwinning hun rubbertuin is.
Bovendien, op welken rechtsgrond kan men
eischen van 'inlandsche planters, dat zij in
de eerste plaats toch ten bate der Europee-
sc'ne planters gedwongen worden hun pro*
due tie te beperken. De inlander werkt
uu het bagidoea-systeem niet meer loonend
\s- bij wijze van familietap, dus voor zijn
dyelijksche behoeften. Krijgt hij minder
Txtr zijn rubber per pond, dan zal hij harder
verken om in zijn nooddruft te kunnen voor
in. Hoe zal men deze menschen kunnen
dwingen minder te tappen, hen aldus aan
broodsgebrek blootstellend?"
De inlandsche rubbercultuur ontstaan tij
dens de hoogconjunctuur is volgens het blad
een struikelblok, dat men niet meer kwijt
raakt, maar het beveelt ter verbetering van
den toestand middelen aan het particulier
initiatief, zooals het vinden van nieuwe af
zetmogelijkheden aan in plaats van re
geringsinmenging, die zich wellicht tot alle
andere cultures zou uitbreiden.
JAARVERGADERING VAN DE
A. V. R. O.
HERHAALD VERZOEK OM EEN
EIGEN ZENDER.
Bet jaarverslag van de A.V.R.O. maakt
nog melding van een stijging van het omzet
cijfer van de A.VR.O.*uitgaven in 1929 van
i 19.818.22 tot f 57.717.88, van het aantal cur
sisten van 7297 tot 9169 en van het aantal
muziekuitzendingen van 2351 tot 3849. Het
aantal gramofoonuitzendingen steeg van 64
tot 620. Er werden 41 tooneel- en cabaret-
stukken ten gehoor e gebracht. Meer en meer
bleek het tooneelspel, mits bij oordeelkundige
en zorgvuldige keuze der stukken een gewild
onderdeel der programma's uit te maken.
Het jaarverslag zal worden behandeld in de
jaarlijksche algemeene vergadering, welke ge
houden wordt a.s. Zaterdagmiddag 3 uur, in
de Aula van het Koloniaal Instituut te Am
sterdam. O m. komt op de agenda voor deze
vergadering voor de benoeming van den voor*
zitter; op de voordracht van het Alg. Be
stuur is 'hiervoor geplaatst dr. H. Molhuysen,
waarnemend voorzitter.
Op deze vergadering zal ook aan de leden
gevraagd worden de bouwmachtiging voor
een eigen zender, volgens het passe-partout-
systeem, n.l. een, die op alle golflengten kan
uitzenden. Een verzoek om zoo'n zender te
mogen bouwen is reeds 27 Fébruari bij den
Radioraad ingediend, maar deze is nog steeds
bezig met er een advies over samen te stel
len, Nu de vacanties voor de deur staan, heeft
ae A.V.R.O. nogmaals schriftelijk bij den mi
nister geïnformeerd hoe het er mee staat. „Wij
wachten nu met 'belangstelling en ongeduld",
schrijft de heer Vogt in de Radiobode,
„het antwoord van den minister af".
DE ROTTERDAM—LLOYD-RAPIDE.
Het mailschip Slamat wordt heden te Mar
seille verwacht om zeven uur. Om 11 u. 25
vertrekt de Rotterdam Llyods Rapide van
Marseille. Aankomst Zaterdagmorgen
te Rotterdam D. P. 8 u. 51 en Den Haag
HSM. 9 u. 19.
TROELSTRASTRAAT TE AMSTERDAM.
In de zitting van den gemeenteraad van
Amsterdam heeft Wethouder Polak meege
deeld, dat aan een groote straat in een mo
derne arbeidersbuurt, den naam van mr, P. J.
Troelstra zal worden verbonden, zoodra dagj>
toe de gelegenheid.is, _y
DE AANKOMST VAN ONZEN
OCEAANVLIEGER.
DE REGELING OP SCHIPHOL.
Omtrent de regeling, gemaakt met betrek
king tot de ontvangst van den Nederland-
schen Oceaanvlieger Evert van Dijk verneemt
het Hbld. nog de volgende bijzonderheden:
Er zullen op vliegveld Schiphol Maandag
twee rangen worden gemaakt: een eerste
rang van 60 cents langs het bekende
ijzeren hek tusschen het Stationsgebouw en
loods VI en een tweede rang van 30 cents
waarvoor langs de voorzijde der militaire
loodsen schuinsweg een hek zal worden ge
plaatst.
Bovendien zal het paddock voor de pleizier-
vliegerij bij loods VI worden ingericht voor
een 300-tal genoodigden, autoriteiten en pers.
Op deze wijze zal het derhalve mogelijk zijn
geheel in overeenstemming met het uit
stekende principe van den havenmeester voor
de burgerluchtvaart het vliegveld elf ge-
neel vrij te houden. Hetgeen trouwens nood
zakelijk is, daar de gewone dagelijksche
vliegdiensten ook dien dag regelmatig zullen
plaats hebben en deze diensten op geeneriei
wijze zullen mogen worden gestoord.
Voor het paddock zal een estrade worden
getimmerd waarop na aankomst de heer Van
Dijk met zijn familie zal plaats nemen en
vanwaar ook de sprekers hun toespraken
zullen houden.
De machine, die Van Dijk en mevrouw uit
Londen naar Amsterdam overbrengt de
P.H.A.G.A. zal om 13.20 (Amst. tij£l> van
Croydon vertrekken. Is er dien dag tegen
wind, dan zal order worden gegeven het
traject LondenAmsterdam zonder tusschen-
landing te vliegen en worden eventueele
passagiers voor Rotterdam met een F.VTI A.
van Schiphol naar Rotterdam gebracht. In
geval van normalen wind landt de machine
te Rotterdam en worden passagiers voor
Amsterdam van daar overgebracht met een
ander vliegtuig.
Bij aankomst op Schiphol rolt het. vliegtuig
tot ongeveer 80 M. vóór het paddock: Van
Dijk en mevrouw stappen daar uit en worden
terwijl de loudspeakers het Wilhelmus
doen hooren naar de verhooging geleid,
waar de Oceaanvlieger door verschillende
autoriteiten zal worden toegesproken.
Na afloop daarvan vertrekken de auto's
ln optocht naar Amsterdam. De route van
dezen tocht zal nog nader worden bekend
gemaakt.
HET GEHEIMZINNIGE SCHOT
TE LOENEN.
Een ongeluk, geen misdaad.
TWEE AMSTERDAMMERS
BEKENDEN REEDS.
Naar het Hbld. verneemt, heeft het onder
zoek inzake den dood van den Amsterdam-
schen zilversmid, Zondag op de Vecht, thans
uitgewezen, dat van eenig opzet om den ge
troffene te dooden geen sprake is geweest,
De zilversmid werd geraakt door een kogel
uit een buks, waarmee eenige heeren, die
zich aan boord vari een motorjacht bevon
den, aan het schieten waren. Als doel voor
hun „spel" gebruikten zij een plank van een
houten hek in een nabije weide. De boot van
den zilversmid konden zij door een bocht in
de Vecht niet zien. Vermoedelijk heeft nu een
kogel de plank gemist en het slachtoffer ge
raakt met hét droeve gevolg. Juridisch is in
dit geval dus sprake van „het veroorzaken
van dood door schuld", in verband waarmede
reeds twee opvarenden van de schuttersboot
gehoord zijn, nl. een stadhuisbeambte te Am
sterdam en een dokter. Naar een derden, te
Dordrecht wonenden, maar thans op va-
cantietournée zijnden schitter wordt nog ge
zocht, waarna uitgemaakt dient te worden
wie der heeren het doodelijk schot cr-closs
heeft. Dat er inderdaad geschoten is, hebben
de gehoorde personen intusschen reeds be
kend.
Het onderzoek wordt neg steeds voortgezet.
LOUIS VAN TULDER VOORUITGAANDE.
Louis van Tulder, die wegens een maag
bloeding in St, Antoniushoeve te Voorburg
wordt verpleegd, is vooruitgaande. De bloe*
ding is thans tot stilstand gekomen.
POGING TOT MOORD TE ROTTERDAM.
De Rechtbank te Rotterdam heeft den 35-
jarigen Joego*Slavischen zeenian, die op den
Schiedamschen Dijk een moordaanslag had
gepleegd op zijn vroeger meisje en die daar
na de revolver op zich zelf had gericht, door
welke handeling beiden licht gewond werden,
veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5
maanden, door te brengen in een bijzondere
strafgevangenis en daarna ter beschikking
stelling van de regeering. De eisch was twee
jaar in een bijzondere strafgevangenis.
KINDERVERLAMMING.
Te Oude-Pekela is kinderverlamming ge
constateerd bij een kindje van negen maan
den, meldt de Tel.
VAN COMMUNIST TOT
ONAFHANKELIJKE.
Het lid A. Lisser heeft aan den Raad van
Amsterdam meegedeeld, dat door de ontbin
ding der Communistische Partij Holland, Cen=
traal Comité, de fractie dezer partij in den
Raad opgehouden heeft te bestaan, zoodat
hij nu een onafhankelijke positie inneemt.
Van een overgang naar de SXLA.P., waar
van bij geruchte sprake was, rept de heer
Lisser dus niet.
A. VAN COLLEM GAAT THANS GOED
VOORUIT.
Naar vernomen wordt, is de dichter Van
Collem, na een korte periode van physieke
inzinking, thans weer geheel op krachten ge;
komen. Hij heeft zijn aagelijksche wande-
iingen ^en-zjj a-studies -herwar
:i||ll| 1 llltl
DE MALAISE IN DE
NIJVERHEID.
ONTSLAG VAN 45 ARBEIDERS TE
DOETINCHEM.
De directie der Ijzergieterij en Emailleer-
fabriek Vulcaansoord te Doet-inchem, heeft
aan 42 arbeiders uit de emaille-afdeeling ont
slag aangezegd.
Het is te verwachten dat het aantal ont*
slagenen nog tot ongeveer het dubbele zal
stijgen.
De directie had het personeel voor de keus
gesteld: óf ontslag, óf een loonsverlaging
van 10 pet. in de afdeeling óf van 5 pet.
over het geheele personeel.
De organisaties hebben loonsverlaging af
gewezen.
TERUG NAAR DE MIDDEL-
EEUWEN?
„MOORDENAARS IN HET
OPENBAAR OPHANGEN."
Bij de behandeling van de begrooting voor
Justitie in den Volksraad heeft de heer R.
A. A. Fruin (P.E.B.) met betrekking tot de
koelie-aanslagen gezegd, dat een verzwa
ring van de strafmaat een verbetering zal
brengen. Spreker zou voorts liever zien, dat
als een assistent wordt vermoord, de moor
denaar een paar dagen later in het openbaar
zou worden opgehangen.
NIEUWE VOORZITTER VAN HET SUIKER
SYNDICAAT.
Aneta seint uit Semarang dd. 23 Juli: De
„Locomotief" meldt, dat tot vertegenwoordi
ger van de Vorstenlandsche Landbouwver-
eeniging te Soerakarta is benoemd, als op
volger van mr. J, Luyten, jhr. mr. C. H. V.
de Villeneuve uit Semarang.
Het Hbld. teekent hierbij aan, dat dit be
duidt, dat mr. J. Luyten is benoemd tot
voorzitter van het suikersyndicaat te Soera-
baya.
KRAKATAU.
Bij Krakatau is een sterke vermindering
van het aantal aardbevingen waargenomen.
MANIFESTATIES OP DE SCHELDE TE
WACHTEN?
Men schrijN aan de Nieuwe Rotter
dam s c h e C r t.
Volgens „Vlaanderen" van 19 Juli. zullen
Pierre Nothomb en de ^,Actloja Nationale"
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel
V V ge/iefd; verkrijgbaar» per f/esch
met gedeponeerd etiket ofper
A jga giss, bereid van spuit- mineraaf -
£w«*r of sodawater - af of niet met
Br rt;»-. suiker- en een scheutje.
CATï A
op 26 en 27 Juli een demonstratietocht houden
op de Nederlandsche Schelde.
Het blad teekent hierbij aan, herinnerend
aan de herhaalde manifestaties ln Zuid-Lim
burg en op de Schelde:
„Tegen het demonstreeren van vreemdelin
gen op Nederlandsch watergebied tegen de
Nederlandsche isouvereiniteit schijnt overi*
gens niets gedaan te worden.
Het ontworpen, maar verworpen Belgiisch-
Nederlandsch verdrag, had door een bepaling
alle justitieel optreden tegen schepen „in
doorvaart" of uitvarend uit een Belgische
haven, maar daarin na spelemeien terug
keer end uitgesloten en door een slechten tekst
nog veel meer: feitelijk de jurisdictie op de
Schelde opgeheven ten aanzien van alle
schepen daarop vertoevend.
De Nederlandsche Regeering schijnt nu,
hangende de onderhandelingen over een
nieuw verdrag te schromen gebruik te maken
van haar ongeschonden bevoegdheid, nu zij
in 1925 bereid was geweest daarvan af te
zien. 'ii,
Het is duidelijk dat de annexionisten dit
voelen. Vandaar hun nieuwe demonstratie
over twee dagen verdeeld.
Het is evenwel onverstandig om door niet
handelen ten aanzien van de nog bestaande
ongerepte jurisdictie op de Schelde dezelfds
onzekerheid te scheppen als tijdens den oor
log over de Wielingen geschiedde, waardoor
vroeg of laat' Urbina-avonturen thans in het
Moederland zelf te voorzien zijn.
De Nederlandsche regeering mag echter
het oog er niet voor sluiten, dat niet met
twee maten kan worden gem éten en dat. als
de Annexionisten vrij spel hebben tegen het
Nederlandsche staatsgezag op de Nederland
sche Schelde te demonstreeren, aan Neder
landers niet anders overblijft, dan dat voor*
beeld te volgen en tegen de annexionnis-
tische aanmatiging te betoogen.
Vroeg of laat kunnen incidenten niet uit
blijven.
Men heeft bij de behandeling in de Kamers
reeds gewezen op de' gevaren die uit het
rechtsvacuüm konden ontstaan. Men dacht
toen voornamelijk aan drijvende speelholen
en smokkelschepen. Men staat echter voor
veel erger, dat wij ons gedurig en in toe
nemende mate het spel der Armexionnisten
zouden moeten laten welgevallen.
Wat geëischt kan worden is, dat de Neder
landsche regeering openlijk verklaart, dat
geen manifestatie tegen haar zal worden toe
gelaten en dat. indien de aangekondigde tocht
doordaat, het betrokken schip zal worden
aangehouden en opgebracht, zoodra het zich
op Nederlandsch watergebied begeeft en dat
daartoe voldoende politietoezicht op de
Schelde zal worden uitgeoefend.
UITGEWEKEN DOOPSGEZINDEN
WITMARSUM IN BRAZILIë.
Men schrijft aan het Hbld.:
Alle Doopsgezinden die uit Rusland weten
te ontkomen trachten met behulp van den
steun der buitenlandsche Doopsgezinden een.
nieuw bestaan te versverven in Canada, Bra
zilië of Paraguay. De gemeenschappelijke
hulpverleening der Doopsgezinden is interna
tionaal, maar de Nederlandsche commissie
houdt zich bijzonder bezig met de vestiging
in Brazilië.
Aan de rivier de Alto Rio Krauel in het
district Santa Catharlna m het Zuiden van
Brazilië bevinden zich thans 111 gezinnen,
die daar moeten bouwen ln het oerwoud.
Aan de rivier verrijst een dorp, de stapel
plaats van de stoffelijke en geestelijke goede
ren dezer kolonisten. Hier worden naast de
onmisbare loodsen, schuren en magazijnen,
immers ook een school en een kerk gebouwd,
alles onder leiding van hun bekwamen orga
nisator ds. Hum leis Martens.
Aanhankelijkheid aan hun Doopsgezind
verleden en groote eerbied voor Menno Si
mons heeft deze kolonisten aan het centrum
hunner nederzetting den naam Witmarsum
doen geven. Zoo beleven wij het merkwaar
dige feit, dat anno 1930 Russen in Brazilië
een plaats stichten, die zij noemen naar het
Friesch dorp in Nederland, waar het monu
ment van Menno Simons staat!
HAARLEMMERLIEDE EN SPAARNWOUDE.
Geboren: Johannes Franciscus, zoon van
W. H. Dijkman en E. Henneman.
Ondertrouwd: Gijsbertus Heeremans
Klasina Johanna van Opzeeland.
Overleden: Jacobus Johannes Mclman, oud
16 dagen. Weduwe P. Verhulst geb. Catharlna
Noordhoek, oud 88 jaren.
BENNEBROEK.
Overleden: L. Prins—de Theije, 54 jaar. J.
B. Claus, m., 75 jaar.
HAARLEMMERMEER.
Bevallen: A. Haakmeestervan Waveren,
d. A. Maarse—Eekhoff z. A. A. E. M. Garthoff-
Baede z. K. van Rijn—Stalman z. M. Kramer-
Braam d. A. Th. BeemsterboerLamers z. T.
van Gcldcren—Boon d. B. H. Guldemeester—
van Rijswijk z. J. A. A. Verwer—Veldhoven d.
J. G. van Heilsbergen—Jeurlssen z. C. J. M.
v. d. Zwaan—van Kasteren d. G. Visser—de
Haan z. N. Kooi—Wesselius. levenl. dochter;
A. M. van Hamelsveld—Schelvis d. L. Bie-
mond—van der Spek z. B. W. v. d. Weele—
Wolthuis z.
Ondertrouwd: D. Klootwijk en H. A. Hage-
A. R. Hldölnga en J. G. Hulsbos; J. Milatzen
J. M. de Lange, J. den Hollander en A. Krijgs
man.
Gehuwd: E. A. van Roode en M G Huis-
kens, G. Heijstek en J M. Smit, C. P. Olden
burg en E. W. SparnaalJ.
Overleden: Lambertus Groenewoud, 38 j.,
gehuwd met H. de Jong. Geertje van der
i»^eh. giet P, Hoekstra»
