m
48e Jaargang No. 14452
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 5 Augustus 1930
HAARLEM S DAGBLAD
g)ir«ctie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM»
ABONNEMENTEN: per weck f0.27lA, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
!Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.57J4. Franco per post door Nederland 3.87J4. Losse nummers
0.06. GeïIL Zondagsblad per 3 maanden 0-57H. franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN15 regels 11.75, elke regel meer 035. Reclames
ƒ0.60 per regcL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Afrond, dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. /0.25. elke regel meer ƒ0.10, uitsl. a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
STORM EN CYCLOON BOVEN
NEDERLAND.
GERAAS ALS VAN EEN
VLIEGMACHINE.
SLECHTS EéN PERSOONLIJK
ONGELUK.
Over den aanblik van den cycloon te
Heenvliet meldt men nog aan de N. R. Ct.:
Van onderen zag de cycloon er uit als een
lange witte streep, ter breedte van een meter,
gezien van een afstand van 7 KM-, in trech-
tervorm. Hoog in de lucht zag men zeer don
kere wolken, die door elkaar dwarrelden, de
wolken waren in het midden van een grijs
achtige kleur.
Iemand te Heenvliet werd 7 meter wegge
slingerd en liep daarbij inwendige kneuzin
gen op. Eenige andere personen werden door
den wind 4 a 5 meter verplaatst. Het glas
van de vernielde kassen werd soms 1200 me
ter ver weggeslingerd; koeien werden van
den dijk geworpen, en aan de reeds geoogste
gewassen werd aanzienlijke schade aange
richt, zooals aan de schooven tarwe, en som
mige hoopen hooi zweefden honderd meter
hoog in de lucht.
De cycloon verdween in Noordelijke rich-
[ting.
Het water in 'de Nieuwe Maas bij Nieuwer-
isluis werd tot kerkhoogte opgezogen. Alles
ging met veel lawaai gepaard; het leek, of
een leger vliegmachines over Heenvliet trok.
Men begrijpt niet, dat er geen ernstige on
gelukken zijn gebeurd.
Tien minuten te voren was op den weg
Van den cycloon over een hoogen dijk een
autobus met 21 Heenvlietsche meisjes ge
passeerd, die in Brabant gingen kampeeren.
De schade wordt geraamd op 18 a 20 mille.
Twee gezinnen werden geheel geruineerd.
yoor hen zal een collecte worden gehouden,
j Aan de Tel. werd meegedeeld:
Het was een geluk voor Heenvliet dat de
cycloon niet naar links trok, want dan zou
het geheele dorp ongetwijfeld ernstiger zijn
geteisterd. Thans werd alleen de zijkant in
de richting Geervliet getroffen. De eigenaar
van de „Gouden Leeuw", die juist op den
hoek van Toldam en den Mooldijk woont, ver
telde ons, dat de bui zich door een fluitend
Igeluid aankondigde en daarna in vijftien a
twintig seconden voorbij trok met een geraas
als waren het vele vliegmachines. Hij zag de
boomtakken en dakpannen door de lucht
slingeren en een groot bord van den A. N.
W. B., dat voor zijn zaak staat, werd tegen
den grond geslagen.
Ook de telefoonpalen en -draden moesten
het zwaar ontgelden, waardoor de telefoon
verbinding op Heenvliet-Geervliet en Abben-
broek zeer gestoord werd. Men was heden
morgen druk bezig met de herstelling en
hoopte tegen den avond hiermede gereed te
zijn. Op het station had men hedenmorgen
de omgeworpen wagens weer opgericht. Het
zwaarst zijn wel de boomgaarden en tuinde
rijen getroffen.
Hoewel de juiste schade uiteraard nog
moeilijk te taxeeren valt, werd zij hedenmor
gen reeds op ettelijke duizenden guldens ge
schat. Alleen de kweekerij van De Snoo heeft
een schade van circa f 5000. De bewoners van
Heenvliet waren natuurlijk zeer onder den
indruk van het gebeurde. Toen de cycloon
het dorp was overgetrokken, kwam men in
grooten getale naar buiten gesneld om te
zien, welke verwoestingen aangericht waren.
In verschillende steden.
- Uit tal van plaatsen komen nog stormbe-
richten.
Te Amersfoort is behalve aan schuttingen,
plantsoenen en tuinen, geweldig veel schade
aan het fruit toegebracht. Van een in aan
bouw zijnde fabriek woei een muur om, die
blijkbaar slecht gebouwd was.
Te Arnhem woedde de storm Maandag
zeer hevig. Boomen werden ontworteld, en
schuttingen omvergeworpen. Persoonlijke
ongelukken kwamen niet voor.
Ook te Utrecht heeft de storm hevig ge
woed. De kruin van een iep werd afgerukt en
kwam op de bovenleiding van de tram naar
Zeist. De draden braken en de tram moest
den dienst tijdelijk staken. Ook het verkeer
met de stadstram heeft stilgestaan. Tegen
vier uur was de belemmering opgeheven.
Te Zuilen werd het dak van een clubge
bouwtje van een voetbalvereeniging afgerukt
en op den weg gesmeten.
In de Betuwe.
Over het stormweer ln de Betuwe meldt
de Tel. nog:
Onder Echteld heeft een windhoos het te
velde staande koren opgenomen. Eenige
groote ijzeren masten van de Prov. Gelder -
sche Electr. Mij. hebben het hier danig moe
ten ontgelden. In de MedeLschestraat ter
hoogte van Huize „Medel" is een van deze
gevaarten finaal van het voetstuk gerukt
en tegen den grond geworpen, een andere is
middendoor gebroken, terwijl een derde ge
heel is omgedraaid. Bij de Vogelezangsche
brug is een rijtje peppelboomen totaal ver
splinterd en de zware kruinen waren circa
50 meter het land ingeworpen.
De schade te Lienden wordt geschat op
circa 20 a 30 duizend gulden. In het naburige
Kapel-Avezaat vielen hagelsteenen grooter
dan duiveneieren. De temperatuur daalde
hier zoodanig, dat gisteravond om 10 uur
op verschillende plaatsen de hagel nog was
blijven liggen.
Arnhem en Nijmegen in donker.
Zondagavond omstreeks half acht waren
Arnhem en Nijmegen en ook het tusschen-
liggende gedeelte der provincie verstoken
van electriciteit en kracht. Het bleek, dat
tijdens een windhoos een der groote masten
was afgebroken, zoodat de stroom automa
tisch werd uitgeschakeld. Om kortsluiting te
voorkomen moest van Nijmegen uit het ge
heele net uitgeschakeld blijven. Binnen een
half uur slaagde men er in het ongemak te
herstellen.
Laag water op de Zuiderzee.
De Zuidwestelijke storm, die op het oogen-
blik over ons land gaat, heeft het water in
de Zuiderzee naar het Oosten gedreven,
waardoor aan de Noord-Hollandsche kusten
zoo weinig water staat, dat de gewone dage-
lijksche booten niet bij de Oranjesluizen
kunnen komen. Verscheidene stoombooten
zitten op het oogenblik vast.
Later is het water zoover gestegen dat de
schepen de sluizen konden bereiken.
Schepen binnengebracht.
Te Schokland is Maandag binnengebracht
het zeiljacht van gebroeders De Herder uit
Harderwijk, dat in den storm het anker ver
loren had. Na vele vergeefsche pogingen was
het eindelijk het politievaartuig uit Urk ge
lukt het jacht binnen te brengen. De drie op
varendenden bevinden zich behouden aan
boord.
HANSWEERT, 4 Aug. Het leege motor
schip ,Soli deo Gloria" schipper Feenstra van
Rotterdam kreeg het tijdens hevig stormweer
dezen voormiddag in de Biegelingsche Ham
W: kwaad, zoodat de schipper de noodvlag
heesch. De motorsleepboot „Dorus Rijkers"
is van hier uitgevaren en heeft het schip be
houden binnengebracht.
WEMELDINGE4 Aug. Op de Oosterschel-
de verkeert momenteel een sleepboot met
twee schepen in nood. Bergingsvaartuigen
zijn derwaarts vertrokken.
De sleepboot „Avanti", welke de twee
booten „Johanna" en „St. Antoine" op sleep
touw had, heeft zelf het schip „St. Antoine",
dat losgebroken was, opgepikt en veilig bin
nengebracht.
Man door een boom getroffen.
Door den hevigen wind woei Maandagmid
dag op het Oudekerkerplein te Amsterdam
een zware iepenboom om. De boom trof een
voorbijganger, den heer J. E. Brilman, markt
meester van de Nieuwmarkt, die beklemd
bleef zitten tusschen den boom en de straat. De
Geneeskundige Dienst bracht hem ter verple
ging naar het gasthuis. Hij had een gebroken
enkel. De brandweer ruimde den boom op.
Voorts woei nog een boom om op den O. Z.
Voorburgwal.
DE OVERSTROOMINGEN IN HET
UPPER SIND GEBIED.
KARACHI, 4 Augustus (VD.) Het over-
stroomingsgevaar in het Uppersind gebied
duurt onverminderd voort over een gebied
van 200 vierkante mijlen. Men vreest dat de
spoorlijn tusschen Habibbath en Ruk door de
watermassa's zal worden weggespoeld. Uit het
overstroomingsgebied komen verschillende
berichten over botsingen tusschen Mohame-
danen en Hindoes o.a. te Sukkur, waar ver
schillende dooden zijn gevallen.
ERNSTIGE AARDBEVING BIJ DE
KASPISCHE ZEE.
Drie steden nagenoeg verwoest
SOO DOODEN?
KOWNO, 4 Augustus. De Noord-Oostkust
van de Kaspische Zee is door een aardbeving
ernstig geteisterd. De autoriteiten berichten
dat de aardbeving is ontstaan in het Zuide;
lijk deel van den Oeral.
Drie steden zijn nagenoeg verwoest. De
regeering heeft maatregelen genomen voor
de verzorging der slachtoffers.
BERLIJN, 4 Augustus (V.D.) Naar de
„Lokalanzeiger" meldt zouden er door de
ardbeving aan de Noordoostelijke kust van
de Kaspische Zee ongeveer 500 personen ge
dood en zeker 4000 gewond zijn. Twee steden
en talrijke dorpen werden zwaar geteisterd.
De rivier de Oeral is buiten haar oevers ge
treden.
SIEGFRIED WAGNER
OVERLEDEN.
BAYREUTH, 4 Aug. (VD.) De beroem;
de componist Siegfried Wagner is hedenmid
dag te 7.30 uur aan een hartverlamming
overleden.
Siegfried Wagner, wiens overlijden gemeld
werd, heeft den oudendom van 61 jaar be
reikt. Hij werd in Zwitserland geboren als
zoon van Richard en Cosima Wagner.
In zijn jonge jaren studeerde hij te
Bayreuth, waar hij het Mausoleum van zijn
grot-vader Franz Liszt bewoonde. Later legde
hij zich onder leiding van Humperding op
de muziekstudie toe. Sedert 1894 vertoefde hij
te Bayreuth en na 1896 als dirigent. In het
jaar 1895 trad hij voor het eerst als symphonie
componist op. In later jaren componeerde hij
talrijke opera's waarmede hü echter geen
noemenswaard succes had. Na den wereld
oorlog heeft Siegfried Wagner zich vooral aan
het herstel van de Bayreuther Festspiele ge
wijd. Hij woonde steeds in den huize „Wahn-
fried" te Bayreuth. In April van dit jaar over;
leed' zijn moeder Cosima Wagner in den
hoogen ouderdom van 93 jaar. Vier weken
geleden kreeg hijzelf plotseling een hartaan
val, dien hij niet te boven zou komen.
BAYREUTH, 4 Aug. (VD.) Op verlan
gen van den ontslapen Siegfried Wagner,
worden de Festspiele voortgezet. Van alle
gebouwen wapperen de zwarte rouwvlaggen.
De overledene was reeds in het begin van
dit jaar ernstig ziek geworden. Hij laat twee
zoons en twee dochters achter.
ZANDVOORT
VERBREED ING BOULEVARD PAÜLUS LOOT
Het voorstel van B. en W. om de duinreep
langs den Boulevard Paulus Loot aan te
koopen voor verbreeding van dien boulevard,
dat Maandagavond in geheime zitting werd
behandeld, is aangenomen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cu. per regel.
APELDOORN—ARNHEM.
Door 't mooiste gedeelte van Gooi en Gelderland.
MAANDAG, DINSDAG, WOENSDAG, DONDERDAG. Garage BOUCKAERT, Rozenstraat
Nos. 7913, Telefoonnummer 14903.
Nog eenige plaatsen vrij voor onze mooie 5-daagsche toer door België op 10 Augustus.
Het woord is aan
George Bernard Shaw:
De menschen ivorden meestal geboren on
geveer 20 jaar nadat ik ze in fictie geschapen
heb.
ONTVANGST.
(Bij de terugkomst van de
jonge vliegenierster Amy John
son in Engeland, waren Maan
dag. volgens een Reuterbericht,
opvallend veel vrouwen aanwe
zig).
Ja, er waren drommen vrouwen
Naar het vliegveld toegegaan.
Want de jonge vliegenierster
Amy Johnson kwam er aan.
Maar de meeste mannen bleven
Rustig in hun duf kantoor
Want zij hadden er geen tijd en
Ook geen interesse voor.
Slechts de vrouwen hebben uren
In het regenweer gewacht
Om haar hulde te betuigen,
Die heldin van haar geslacht
En toen Amy uitgestapt was
Drong het vrouwenheir naar voor,
En zij brachten hare hulde
In een machtig fluisterkoor:
Ja, die mantel staat haar aardig,
Maar haar rok is wat te kort,
Kijk 'es zeg, ze heeft zoo'n hoed op
Die niet meer gedragen wordt.
Nou, ik vind die kranten kieken
Wel een beetje geflatteerd.
Ze is zeker niet zoo'n schoonheid
Als die krant van mij beweert.
Nee zeg, kijk nou toch es even
Naar dien ouderwetschen hoed,
Als ze lacht is ze wel knapper
En dat weet ze drommels goed.
Nee maar wat 'n mooie bloemen
Krijgt ze van dien langen man.
Kijk, nu geeft ze hem een handje,
Nou, ze stelt zich wel wat an.
En nu krijgen al die mannen
Om de beurt van haar een hand,
Ach, wat staan ze lief te grijnzen
En wat zijn ze nou galant,
Blij dat ik er bij geweest ben.
Maar we moesten nu maar gaan,
Laat'me asjeblieft niet langer
In dien naren regen staan.
Hè? wat zeg je? ja natuurlijk
Het is wel een vrouw met moed,
Maar z' is vast geen eenentwintig
En die hoed zeg wat 'n hoed!
EEN NIEUWE AARDBEVING
BIJ MELFI.
GELUKKIG NIET ERNSTIG.
ROME, 4 Augustus (VD.) Uit Potenza
wordt gemeld, dat er gisteren te 12.10 uur
te Melfi een nieuwe aardbeving is waarge
nomen, die zich golfsgewijze voortplantte,
vanuit Rionero.
Onder de bevolking, die uiteraard nog on
der den indruk is van de laatste groote aard
beving, veroorzaakte deze nieuwe gebeurtenis
natuurlijk de noodige consternatie, die tegen
den avond een weinig bedaarde. Te Rionero
werd het stadhuis beschadigd.
MISS AMY JOHNSON OP
CROYDON GELAND.
LONDEN. 4 Augustus (VD.). Urenlang
heeft een enorme menschenmenigte geduldig
te Croydon gewacht op de aankomst van
Miss Amy Johnson, die onder geestdriftig ge
juich om 21 uur 0.5 landde. De minister voor
Luchtvaart, Lord Thomson heette haar of
ficieel welkom.
èv -'ha f
Een scfxtw
den nerveïstorm te Heenvliet niet.
Een broeikas te Heenvliet na den cycloon.
Het Belangrijkste
De cycloon over het Zuiden van ons land.
(2e blad, 3e pag. en
le blad, le pag.)
Een handelsovereenkomst tusschen Rusland
Italië.
(2e blad le pag.)
Siegfried Wagner overleden.
(le blad, le pag.)
Hevige aardbeving aan de Kaspische Zee. 500
dooden?
(le blad, le pag.),
Raadsvergadering in Zandvoort.
(3e blad, 2e pag.).
Het verkeer. Strenger optreden tegen snel-
h eids man iakken.
(2e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Zandvoortsche misère.
(le blad, le pag.)
Wanneer de aarde gromt. (De aardbeving in
Italië van een bijzonderen correspondent).
(2e blad, le pag.)
(Voor de laatste berichten zie men de 2e pag.
van het le blad).
HAARLEM, 5 Augustus.
Zandvoortsche Misère.
Zandvoort krijgt a.s. Zondag bezoek van
een zangvereeniging uit Aken. Het gezelschap
zal bestaan uit 150 personen, en vergezeld
worden door den burgemeester en eenige
gemeenteraadsleden van Aken.
Nu had de Vereeniging voor Vreemdelingen
verkeer den Raad verzocht om eon crediefc
van honderd gulden, om de Duitsche gasten
in een der groote hotels te ontvangen en hun
Kaffee mit Kuchen of iets dergelijk aan te
bieden.
Dit plan gaf gisterenavond aanleiding tot
een raadsdebat, want de meerderheid van B.
en W. had geadviseerd om het verzoek niet
in te willigen, met het oog op de précaire fi
nanciën van de gemeente. De minderheid, be
staande uit wethouder ds. Padt, was van een
tegenovergestelde meening, en kreeg haar
zin. Een van de raadsleden merkte op, dat de
vereeniging een officiëele ontvangst ten
Raadhuize bereid had moeten worden.
Het komt mij voor, dat deze opmerking ge
grond is. En het lijkt nogal erg dat de ge
meenteraad van een onzer groote Noordzee
badplaatsen moet redekavelen over het vo-
teeren van een schamele honderd gulden om
een vereeniging uit een groote Duitsche stad,
die vergezeld wordt door plaatselijke autori
teiten, met den burgemeester er nog wel bij,
een beetje netjes te ontvangen.
Bij informatie vernemen we dat het ge
meentebestuur niet officieel van de komst
van de Duitschers op de hoogte was gesteld
anders dan door het verzoek van Vreem
delingenverkeer en dat. de Duitschers zelf
met deze ontvangst 100 genoegen zouden
nemen.
Deze feiten aanvaardend, meenen we niet
temin dat Zandvoort een heel andere hou
ding jegens vreemde bezoekers dient aan to
nemen, als het zijn eigen voordeel behartigen
wil. Het leeft van het vreemdelingenver
keer, en het moet dat stimuleeren om vooruit
te gaan. Om het te stimuleeren dient het
zijn gasten een hartelijk en royaal welkom te
bereiden. Als zij ontvangen worden volgens
een opzet van zesenzestig cents per persoon,
die dan nog eerst na raadsdebat en afwij
zend praeadvies kan doorgaan, moeten de
gasten er wel een bedroefden indruk van
krijgen. Ze zullen zich haast geneeren om
de Kaffee mit Kuchen van een zoo zuinige
gemeente te aanvaarden. Zij zullen onwille
keurig denken, als een raadslid aan hen
wordt voorgesteld: „Zou die er soms tegen
gestemd hebben? Kunnen wij dit daverend
festijn wel aannemen? Arme Zandvoorters!
Waarom vallen wij hen eigenlijk lastig met
onze tegenwoordigheid? Waren wij maar lie
ver heelemaal stiekum gekomen, ook zonder
dat hun Vereeniging voor Vreemdelingenver
keer, die wij in een pijnlijke situatie gebracht
moeten hebben, ervan wist
Dit is inderdaad erg klein gedoe. Vreeselljk
klein. Als men de afmetingen van de Zand
voortsche hotels, den verbeterden boulevard
enz. beschouwt, staat men er eigenlijk nogal
verbaasd van hoe zulke pietluttigheid moge
lijk is.
Maar als Zandvoort. er de gevolgen van on
dervonden heeft, en blijft ondervinden, moet
het zich niet beklagen. Als die Akenaren. die
de voorhistorie van hun glorieuze ontvangst
natuurlijk vernemen zullen dergelijke
dingen hebben de onaangename hebbelijk
heid. uit te lekken teruggaan naar
Duitschland met de gedachte, dat zij Zand
voort niet meer met hun bezoek moeten las
tig vallen, heeft Zandvoort dat aan zichzelf
te wijten.
Men heeft in deze gemeente wel zeer
dringend behoefte aan een breeder opvatting
en aan den wil tot samenwerking. Als de
overheid, de hotelhouders en de winkeliers
het niet tot eendrachtige actie kunnen
brengen, waarbij zij inzien dat ,7de cost ga^t
voor de baet uyt" en hun gemeentebelang
als hun eigen leeren beschouwen, ziet de toe
komst er voor deze badplaats slecht uit. Dan
zal zij op den duur geheel overvleugeld wor
den door andere, die een schorper kijk op de
belangen van het geheel hebben, dlc- daaraan
persoonlijke opinietjes en kwestietjes ondexv
