yjisoN's KvA/f/m/m San Domingo door een orkaan geteisterd. Het woord is aan... Edelsteenen. Het Belangrijkste LOOPT U MOEILIJK? 48e Jaargang No. 14479 yerschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Vrijdag 5 September 1930 HAARLEM S DAGBLAD fcïiroetie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Hoor.WMl.ur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32 JPer 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der (gemeente) /3-57J4. Franco per post door Nederland 3.87J4. Losse nummers 0.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden 0-57J4, franco per post. Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukker^Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Noa.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENTIEN: 1—5 regels 1.75, elke regel meer ƒ035. Reclames /0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 0.60^ elke regel meer /0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onre Groentjes (Dinsdag, Donderdag en Zaterdag) 14 reg. ƒ0.25. elke regel meer 0.10. uitsL i contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.- DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD ONZE GRATIS ONGEVALLEN- VERZEKERING VOOR WEEK-ABONNéS. UITKEERING VAN ZESHONDERD GULDEN. [Wij keerden beden een bedrag van ZESHONDERD GULDEN uit aan Mej. de Wed. A. BRAND—PIEPEN- BRINK, Spiegelstraat 15roo.d; te Haarlem, wegens een aan wijlen haar echtgenoot overkomen ongeval. DE ADMINISTRATIE. GROOTE BRAND IN HAARLEMMERMEER. EEN BOERDERIJ MET WOONHUIS IN DE ASCH GELEGD. Hedenmorgen omstreeks 5 uur ontstond aan den Sloterweg bij den Bennebroekerweg in Haarlemmermeer brand in de boerderij bewoond door den landbouwer J. Fritschy. Het vuur greep zoo snel om zich heen, dat de groote landbouwschuur, alwaar de brand was ontstaan, weldra in lichtelaaie stond en aan redden niet meer te denken viel. De brandweer van Hoofddorp werd gealarmeerd en verscheen spoedig met de autospuit ter plaatse. Het geheele gebouw (landbouw schuur annex woonhuis) brandde tot den grond toe af. Ook de oogst, die in de schuur geborgen was, ging geheel verloren, terwijl ook de inboedel door het vuur werd vernield. Oorzaak onbekend. Verzekering dekt de schade. Dank zij den gunstigen wind bleef een in de onmiddellijke omgeving staande boeren hofstede met rieten dak gespaard. De heer F. zou vandaag juist begonnen zijn met het afdorschen van den oogst. HOLLANDSCHE BLOEMBOLLEN IN PARIJS. EEN BEPLANTING BIJ HET LOUVRE. De Alg. Ver. voor Bloembollencultuur is volgens het Hbld. voornemens, aan de Fransche regeering aan te bieden een be planting, bestaande uit 17.500 bollen op de parterres, die deel uitmaken van de tuinen van het Louvre en ovaalvormig zijn gelegen' op het Carousselplein aan den voet van de Carousselpoort (tusschen de regeerings- departementen en de tuinen van het Louvre- museum, een zeer druk punt dus. DE ACTIE BOUWWERK VROOM DREESMANN. OVEREENSTEMMING BEREIKT. Naar wij thans vernemen is er na een langdurige conferentie, tusschen de directie van het Bouwwerk van de firma Vroom Dreesmann en het bestuur van den Alg. Ned. Bouwarbeidersbond overeenstemming ver kregen. De dfrectie heeft toegezegd, onge acht de verleende toestemming van de Ar beidsinspectie, om na deze week geen over werk meer te doen verrichten. De stad geheel verwoest DRIEHONDERD DOODEN. Het radiostation te New-Orleans ving een bericht op van San Juan op Portorico, mel dende, dat een orkaan uit de richting van de Caraïbische Zee San Domingo heeft ge teisterd. Het blad „El Pais" meldt uit San Domin go, dat de stad door den orkaan is verwoest. Volgens mededeelingen van het staatsob- servatorium van Cuba is, naar het N.TA. uit Havana meldt, het grootste deel van de stad San Domingo verwoest. De aangerichte schade is zeer aanzienlijk. Draadlooze berichten uit San Juan op Portorico melden dat het stoomschip „Coa- mo" trachtte te San Domingo passagiers aan land te zetten, doch dit gelukte niet. Het schip moest naar San Juan terugstoo- men. (San Domingo is de hoofdstacf van de ge lijknamige republiek, die officieel Domini- caansche republiek heet en het oostelijk deel vormt van het eiland Haïti, een der Groote Antillen, ten Westen van Portorico. De stad werd in 1496 gesticht door Barto- lomeo Columbus, een broeder van Christo- forus Columbus. Zij telt ongeveer 31.000 inwoners.) Een N.TA.-bericht meldt nog, dat de stad geheel van de buitenwereld is afgesloten, daar alle verbindingen, zelfs ook de onder- zeesche kabel, door den storm zijn ver woest. Van de meest huizen in d stad zijn de daken afgerukt en nagenoeg alle hoo rnen zijn ontworteld. Nader wordt nog gemeld:' Naar verluidt wordt zouden 300 personen om het leven zijn gekomen. De orkaan trof de stad te twee uur en hield gedurende vier uur aan. De arbeiderswijk werd weggevaagd, terwijl de huizen in de wijken der beter gesitueerden volkomen verwoest werden. Er speelden zich ontzettende scènes af. De verbinding met het eiland is zeer moeilijk, daar het telegraafverkeer geheel ge stoord is. Het Amerikaansche Roode Kruis zendt voedsel en medische hulp. De orkaan heeft zich thans thans in Noordelijke richting ver plaatst. Men gelooft evenwel niet dat Cuba zal worden bereikt. Een volgende bericht zegt dat men er thans in geslaagd is, de kabelverbinding tus schen San Domingo en Amerika te hei-stellen. Bevestigd wordt, dat de helft van den staat door den orkaan geteisterd is. Bovendien zijn groote deelen der stad overstroomd. Het aan tal dooden wordt, gelijk reeds gemeld, op 300 en dat der gewonden op 900 geschat, doch de mogelijkheid bestaat, dat in deze cijfers nog wijzigingen komen. De bevolking is voor een groot deel dakloos en er is behoefte aan levensmiddelen, water en verbandmateriaal. DE NAT ATENSCHAP VAN VAN LEAR BLACK. EEN LEGAAT VOOR TWEE NEDERLANDSCHE PILOTEN. In de nalatenschap van den Amerikaan- schen krantenkoning van Lear Black, zijn blijkens het testament verschillende giften toegekend, loopend van 25.000 tot 250.000. Onder deze giften bevinden zich o.a. ook le gaten voor de vliegers, die al de luchtreizen met Van Lear Black hebben gemaakt, de Nederlandsche vliegers Geyssendorfer en Scholte. Met kostbaarste particuliere lacht ter wereld vergaan. Met 3000 tons jacht van den Ame- rikaanschen bankier J. Pierpoint Morgan, dat 6 milltoen gulden heejt gekost, ,s aan het eind ran -rn eerste reis over den oceaan, op ie rotsen geloopen en gezonken. Inzet; ie - sïgenaar Morgan,, HAARLEM, 5 September. Winston's Oorlog. Winston Churchill, Engelsch oud-minister hetgeen alleen wil zeggen dat hij niet in de huidige regeeriiïg zit, want hij zal bij leven en welzijn ongetwijfeld weer minister worden als zijn partij weer eens aan het bewind komt is een van de weinige Engelschen die brillante stadslieden gewor den zijn. Voor de leidende bewindsfuncties moet Groot-Brittannië, zooals bekend is, zich voornamelijk op Schotten, Ieren en Welshmen verlaten. Ramsay Mac Donald, de huidige premier, is een Schot. Lloyd George is een Welshman. Bonar Law was een Schot. Er zouden veel meer voorbeelden te noemen zijn, ook en vooral uit het Engelsche za kenleven en uit de leiding van leger en vloot. Maar Churchill's groote begaafdheden zijn niet te loochenen. Hij is nog geen premier geweest en zal het misschien nim mer worden, vanwege een zekere extrava gance in zijn karakter, maar alle andere be langrijke ministeries heeft hij sinds zijn der tigste jaar geleid. Hij is nu ruim vijftig en nog steeds ontembaar. Dat is misschien wel het beste woord. Hij heeft zich in zijn leven buitengewoon onderscheiden als officier, als journalist, als litterator, als politicus. Hij heeft een aanmerkelijk talent als schilder. Hij bezit een buitengewoon inzicht in het maken van reclame, vooral voor zichzelf, en zijn verkiezingscampagnes zijn altijd ware locale stormen geweest, vol spektakel en onver wachte gebeurtenissen. Overigens stamt hij uit het aloude adellijke geslacht der Marl- boroughs, is aanvankelijk liberaal geweest, maar later naar de Conservatieve Partij overgeloopen, en hoort in die laatste onge twijfeld het best thuis. Hij is van geboorte en overtuiging een conservatief. Volgens zijn eigen getuigenis is de eenige sombere tijd uit zijn leven zijn schooltijd geweest, waarin alle andere jongens hem zoowel in sport als bij de lessen overtroffen. Hij schrijft dat even wel niet aan de school toe, maar aan zichzelf ofschoon niet zonder een tikje ironie. Churchill heeft nu een boek geschreven over zijn jeugd, onder den titel „My early life" waaruit extracten worden gepubliceerd in het Londensche dagblad News Chronicle. Er staat veel merkwaardigs in. Veel ook, waaVmee een modern denkend mensch het van harte oneens is, hoewel het alles de moeite van het lezen ten volle waard is al ware het (in sommige gedeelten) alleen vanwege den sprankelenden stijl en de zeg gingskracht van den schrijver. Natuurlijk toont Churchill zich een over tuigde vechtjas van het oude oorlogsrégime. Hij betreurt de prachtige parades, de schit terende uniformen, den „grooten stijl" van vroeger. Hij betreurt ook den ouden oorlog, die dood is. „Vroeger was de oorlog", zegt hij, „prachtig en wreed tegenwoordig is hij ellendig, gemeen, leelijk en wreed. Het is allemaal de schuld van de democratie en de wetenschap. Sinds die erbij gekomen zijn is het geen „gentleman's game" meer. Naar den hel met den oorlog! Vandaar de Volken bond", Met de motieven voor deze conclusie ben ik het van harte oneens. Het is wel erg be krompen, de zaak zoo te bezien uit het oog punt van één beperkte kleine groep der samenleving. Het lijkt ook wel heel erg mis, de schuld van de oorlogsverwording aan de democratie te geven. Maar is het niet verheugend dat, al Is het dan langs de wegen van wonderlijke rede neeringen, zelfs de sabelzwaaiers van het oude régime, de echte oude beroepssoldaten zooals Winston Churchill, zich in felle bewoordin gen gaan keeren tegen de bestialiteit van den modernen oorlog? Hij erkent ditzelfde, dat ik ook al zoo vaak geschreven heb: al wat er aan romantiek, aan ridderlijkheid, aan echten heldenmoed in den oorlog was, is dood en begraven. De oorlog der Historie, de oorlog van de cavaleriecharges en de wuivende vederbos sen.... de oorlog van de „panache", waarin dolle jeugd een uitbundige uiting van strijd lust zag.... zooals een modernen Lindbergh bezielde toen hij alleen over den Oceaan ging vliegen.... is weg. Weg en voorbij. Er rest slechts loopgravenmodder en bloed in stroo men. Er zijn nieuwe strijdmiddelen gegroeid, chemische en machinale, het eene nog ge- meener, achterbakscher. lager, onwaardiger dan het andere. Niemand die eenigszins menschelijk voelt kan zich brengen tot de geringste sympathie voor de methodes van duikbooten, land- en zeemijnen, vèrdra- gend geschut, vliegtuigbommen, gifgassen, bacillen-culturen en de rest, voor het uit moorden van weerlooze steden, het torpedee- ren van passagiersschepen, etcetera. Dat weten en voelen ook de oude vechtjas sen, de Church ills. Voorzoover zij eerlijk zijn met zichzelf, erkennen zij het. Hij is lang niet de eerste van het oude beroepsrégime, die het doet. Hij is wel een der belangrijkste figuren van die groep. Zulke getuigenissen geven telkens weer de bemoedigende hoop: de oorlog is zoo verwor den, zoo ontaardt tot een reduotio ad ab- surdum, dat hij zichzelf vermoordt. Eén groo te factor is hem geheel ontvallen: de geest drift van een wilde, avontuurlijke, onbezon nen jeugd. Er is geen geestdrift meer moge lijk voor den massamoord, die hij gewor den is. Daarvan getuigt nu weer Winston Chur chill, aarts-conservatief. R. P. OOGST VERNIELD. BARBADOS, 5 September (Reuter)Vol gens berichten van het eiland Dominica in Britsch West-Indië is de citroen- en cacao oogst aldaar totaal door den orkaan verwoest. Vier personen werden gedood. Alle Inland sche huizen werden vernield. Men vreest dat verscheiden schepen zijn vergaan. Winston Churchill: Op school een Interessante voordracht of verhaal te hooreu van iemand die een belang rijke positie bekleedt, is voor mijn begrip de beste manier van leeren. Vooral als hij er een tooverlantaarn bij gebruikt.. Waar om toordt dit middel niet meer toegepast? De scholen moesten elke 14 dagen zoo'n lezing houden, en daarna alle jongens aan het tverk zetten-, eerst om op te schrijven wat zij er zich van herinnerden, en daarna xoat zij er van dachten. Dan zouden de leeraren gauw genoeg ontdekken toie makkelijk kennis op deed en er wat nieuws van zichzelf aan ver bond, en wie de tragen waren, en zoo zou men een sorteering in klassen krijgen. Als Harroio dat gedaan had, zou ik er niet achteraan zijn gebleven, en een veel prettiger schooltijd gehad hebben. (Jack Diamond, aanvoerder van een New Yorksche bende van dranksmokkelaars, werd door de vrouwelijke passagiers van het schip, waarin hij naar Europa reisde, als een held geëerd). Wanneer een man der wetenschap Moeizaam een middel heeft ontdekt, Dat eindelijk de bacterie doodt, Die ziekte bij den mensch verwekt, Dan brengt hem dit geen wereldfaam, De massa kent niet eens zijn naam. Wanneer een zeer geleerd auteur Een nobel boek geschreven heeft, Waarin hij heel zijn rijk bezit Van geest en wijsheid aan ons geeft, Vliegt dan zijn roem naar allen kant? Weineen, dat is niet interessant. Wanneer een bokser heeft gebokst Voor loon van iets als een millioen En d' ander neer heeft gerammeid Voor d' onderscheiding: kampioen, Dan wordt dat overal verteld, Dat is een nationale held. Wanneer een smokkelaar van drank, Sinds jaren in zijn land berucht Als leider van een rooversbent, Uit vrees voor straf tenslotte vlucht; Wanneer hij op een schip beweert, Dat hij op reis is voor een kuur, Dan vallen vrouwen om zijn hals En smeeken om zijn signatuur. De oorzaak is bij elk gelijk, Het dient eenvoudig maar als blijk: De massa ziet in onverstand Als echt de valsche.... diamant, P. GASUS. BRAND AAN DEN SPAARNDAMMERDIJK. TWEE HOOIBERGEN EN EEN STAL IN VLAMMEN OPGEGAAN. Aan den Spaarndammerdijk heeft Donder dagmiddag bij den landbouwer L. Loogman een hevige brand gewoed, waarbij twee hooi bergen, 100 wagens hooi bevattend, een prooi der vlammen werden. De brand is te ongeveer half vier ontstaan in één der hooibergen, die zich zich vlak achter den stal bevinden. Onmiddellijk na het uitbreken heeft men de brandweer ge waarschuwd, die spoedig ter plaatse was en het vuur met twee krachtige stralen aantast te. De brand had toen evenwel reeds een dus danig karakter aangenomen, dat van blus- schen geen sprake kon zijn. Binnen weinige oogenblikken stonden de beide hooibergen in' lichte laaie, terwijl even later de vlammen zich eveneens aan den stal mededeelden. De brandweer bepaalde zich dan ook hoofdzake lijk tot het nathouden van de woning, die tegen den stal aan gelegen ls. Men slaagde er in de benedenverdieping te behouden, de zolder heeft evenwel veel van het vuur te lijden gehad, terwijl de waterschade in het geheele huis aanzienlijk is. De stal werd totaal door het vuur verwoest, evenals de zich daarin bevindende landbouwwerktuigen. Een tweetal hokken met kippen kon voor het vuur gevrijwaard worden; de varkens wist men in veiligheid te brengen. Twee honden en een kat kwamen echter in de vlammen om. Ook de groote vuilnisbelt naast de boerderij werd door de vlammen aangetast. Gelukkig heeft men uitbreiding van het vuur door voortdurend spuiten kunnen tegengaan. Het blusschingswerk stond onder leiding van brandmeester Verkuyl, terwijl burge meester Simons eveneens op het terrein van den brand aanwezig was- Daar de brand uitbrak op de grens van Amsterdam arriveerden na eenigen tijd ook een drietal wagens van de Amsterdamsche brandweer ter plaatse. Deze moesten echter onverrichter zake terugkeeren. Het is niet bekend door welke oorzaak de hooiberg in brand geraakt Is. De ontstane schade, die zeer groot is, wordt door verze kering gedekt. Een groote menigte sloeg het blusschings werk gade, Een orkaan teistert San Domingo. 300 doodeit (Ie blad, le pa».), Bij Halfweg en in den Haarlemmcrmeerpolder brandden boerderijen af. (Ie blad, le pag.)( Een aardbeving Ik' Birma richtte vele ver- woestingen aan. Veel menschcn loordcn vermist. .(le blad, le pag.)[ De quaestic der gemeentelijke bedrijfswinsten, besproken op het Middenstandscongres. ,(2e blad, 2e pag.X Een spionnage-complot te Sofia ontdekt. (2e blad, le pag.jr De memorie van antwoord op het afdeellngs- verslag der Ticeede Kamer over de Vlootwet. (2e blad, 3e pag.)[ ARTIKELEN: R. P.: Winston's Oorlog. In de Vereenigde Staten. (le blad, le pag.)[ (2e blad, le pag.)[ (.Voor de laatste berichten zie men de 2e pag van het le blad). INGEZONDEN MEDEDEELINGEN koop dan een paar steunschoencn bij PRESBURG, Gr. Houtstraat 88, Haarlem en 't leed ia geleden! r/a IN HAARLEM UITSLUITEND BU fET BEDRIJ FS- KLEEDINGH U IS ra &>cA a5» GROOTE BRAND TU LONDEN. Door een geweldigen Drand ls In de City een magazijn waarin o.a. cacao, koloniale waren, specerijen en andere waren lagen op gestapeld, verwoest. Ofschoon 25 pompen ge weldige hoeveelheden water in het vuur wierpen, verbreidde het vuur zich met onge kende snelheid, zoodat na eenige uren het dak reeds instortte en het geheele gebouw in een puinhoop veranderde. De waarde der verbrande goederen bedraagt ongeveer 300.000 pond. Deze brand was de grootste, welke dit jaar te Londen was voorgevallen. Het vuur deelde zich ook mede aan belendende per- ceelen en was Donderdagavond laat nog niet geheel gebluscht. EEN AARDBEVING W. BIRMA. VEEL SLACHTOFFERS EN GROOTE SCHADE. Birma op ongeveer 130 K.M. Zuidwes telijk van Rangoon is een reeks vrij heftige aardschokken waargenomen. Hoewel de ver bindingen verbroken zijn, is het vrij zeker, dat tal van personen vermist worden. Ver scheidene dorpen werden geteisterd en op vele plaatsen kwamen overstroomingen voor. KON. LÏEDERTAFEL „ZANG EN VRIENDSCHAP". NAAR KEULEN. Zaterdag a.s. begeeft „Zang en Vriend schap" zich naar Keulen, om aldaar des Zon dagsavonds een concert te geven en de beide daarop volgende dagen de omstreken te be zoeken. De zangers vertrekken Zaterdagmiddag te kwart voor 2 en zijn om 8 uur in Keulen. De Zondagmorgen wordt besteed aan een uitstapje naar Königswlnter en den Drachen- fels. In den namiddag keert men naar het punt van uitgang terug, om bijtijds (half 8) in 't gebouw Gürzenlch te zijn voor het con cert, waar Z, en V. Hollandsche en Duttsche werken zingt, met medewerking van mej. Annie Woud, terwijl ook de heeren Henscn en Valent een solistisch deel voor hun reke ning hebben. Den volgenden dag wordt de reis voort gezet naar Remagen, om daar een bezoek te brengen aan het schoone Ahr-dal. Dinsdagavond zullen de Haarlemsche zan gers weer in hun woonplaats terugkeeren. De leiding is In handen van den heer H. Stlnis, wien zulke arbeid zeker wel ls toe vertrouwd. Mogen de leden van Z. en V. de eer van Holland op 't concert hoog houden en tege lijk veel genot vinden In het natuurschoon, dat de Rijnstreek biedt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 1