Hl
D
EEN VACANTIE IN BRAZILIË.
r
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1930
BIJVOEGSEL VAN HAARLEM'S DAGBLAD
VIJFDE BlAD
Een land van onvergelijkelijke schoonheid.
De ongeëvenaarde aantrekkelijkheid van Rio.
Door Sir CHARTRES BIRON, den beroemden Engelscben rechtsgeleerde.
.et is merkwaardig dat niet meer men-
schen, die vacantie in het buitenland
gaan doorbrengen, naar Brazilië
gaan.
de Golf van Biscaye, die zeer on
verdiend in een kwaden reuk staat, is er tus-
solien u en Rio niets dan warme zonne
schijn en een kalme zee. Uw schip laat u
daar achter en keert na 17 dagen van Bue
nos Aires terug. U hebt dus al den tijd om
Rio en zijn omstreken te zien, St.-Paulo,
het centrum van industrie van Brazilië en
Santos, de uitvoerhaven voor koffie.
Veel is eral geschreven over de haven van
Rio. De geblaseerdste reiziger behoeft hier
geen teleurstelling te vreezen. De schoon
heid van deze haven is in den letterlijken zin
van het woord onvergelijkelijk. Zóó iets be
staat er in de geheele wereld niet. Het
schouwspel is zoo fantastisch, dat men zich
er geen voorstelling van kan maken
Men komt de haven binnen door een be
trekkelijk nauwe opening, aan den éénen
kant is de Suikerbrood-berg, een granie
ten kegel van 100 voet hoogte, recht uit de
Een Indiaan van de Amazone.
Zijn lange halsketting van varkenstanden legt
getuigenis af van zijn vaardigheid ter jacht,
de tatouage op zijn gezicht en onderarmen
duiden zijn stam en rang aan.
sëe Oprijteend ën aan de andere zijde doe
men bergketenen op, de een achter den an
der, tot ge ze r|et meer kunt tellen. En dan
opent zich voor u het gezicht op de verwon
derlijke haven.
Het villagedeelte van Rio Is langs een vijf
mijlen lange promenade gebouwd, die geheel
van wit marmer is en rust op een betrekke
lijk smalle strook tusschen de zee en de ber
gen op den achtergrond.
De bergen zijn bedekt met tropische
plantengroei en bekroond door toppen van
allerlei vorm en afmeting, de herinnering
opwekkend aan den achtergrond' van oude
Italiaansche schilderstukken. Het geheel
wordt beheerscht door den Cocovado, die
ongeveer 2000 voet hoog is.
De Brazilianen heben, als danikibare hul
diging,op den top van dien berg een kolos
sale Christusfiguur geplaatst, 100 voet hoog,
met de armen zegenend uitgestrekt en
scherp uitkomend tegen de heldere lucht.
Tri het Noorden ligt de stad op een voorge
bergte dat de buiten- en de binnenhaven
van elkaar scheidt. Om den hoek is een
binnenzee, veel grooter dan de andere, en
naar gezegd wordt, ongeveer 300 eilanden
bevattend.
De Braziliaansdhe journalist staat geheel
inderdaad verras
send. Ik kon slechts
hopen dat de mede-
deeling dat ik „een
man van eenvoudi
ge, doch zeer hof
felijke manieren"
was, minder fantas
tisch was dan de
rest.
In het begin had
Ik heel veel moeite
met het geld- Wan
neer ge tot de ont
dekking komt, dat
u voor één dag in
een hotel 80.000 reis
in rekening wordt
gebracht, jaagt dit
u den schrik op het
lijf, maar als ge
dan bedenkt, dat
1000 reis 30 cent is,
op de hoogte van
zijn tijd. Nog vóór
ik aan land was
werd ik door drie
journalisten geïn
terviewd. De
woordvoerder, lid
der redactie van de
voornaamste cou
rant, kende slechts
weinig Engelsch en
ik in het geheel
geen Portugeesch.
Wij moesten dus
gebruik maken van
de diensten van
een tolk.
Het resultaat was
kunt ge weer rustig adem halen.
De koperen munten zien er juist zoo uit
als de zilveren en hebben ook denzelfden
vorm, waardoor de vreemdeling gemakke
lijk m de war raakt.
Gelukkig is in Brazilië het tientallig stel
sel in gebruik hetgeen voor menschen als
ik, voor wie cijfers zooiets als een Chineesche
puzzle zijn, een groot gemak is.
De Brazilianen zijn terecht trotsch op hun
hoofdstad, die voor Brazilië hetzelfde be-
teekent als Parijs voor Frankrijk.
De architectuur der woonhuizen geeft een
mengeling van rococo- en gothischen stijl
te zien, die ofschoon zij soms een potsier-
lijken indruk wekt, dikwijls wel past bij de
tropische omgeving.
De'stad is ruim gebouwd. De meeste hui
zen staan op zichzelf. Wanneer de stad moet
worden uitgebreid, wordt er een tunnel ge
graven door een heuvel of wordt een heuvel
eenvoudig weggenomen. En dan zijn er
weer terreinen vrij
De hoofdstraat, de Avenida Central, loopt
recht van het dok naar den rivier-oever.
Aan deze straat zijn gelegen: het Gerechts
gebouw, de Opera een vrije navolging
van Gartner's meesterwerk te Parijs een
museum, dat veel mooier is dan de schilde
rijen die er te zien zijn en een bibliotheek.
Typisch voor Rio is het baden. De men
schen wandelen of rijden in auto's den ge-
heelen dag door de stad, in badcostuum. Om
te baden, hebt ge eenvoudig den weg over
te steken en dan kunt ge zwemmen in een
zee, die aangenaam verwarmd is.
Een week is wel noodig voor de voor
naamste bezienswaardigheden. Er is een
ideale golfclub, een mooie renbaan en een
plantentuin met een palmenlaan, waarvan
de palmen elk 100 voet hoog zijn.
Een tocht naar den top van den Tijuca-
berg heel gemakkelijk in een auto
doet u genieten van prachtige bergland
schappen, een mooien waterval en een
heerlijk vergezicht op de haven en de stad.
Petropolis, het Simda von Rio, is een heu-
velstad, 2600 voet boven de zee gelegen. Men
bereikt het met een kleinen spoorweg die
door de verrukkelijkste ravijnen naar boven
klimt. Hier wonen de diplomaten in het
warmste jaargetijde.
Eén nachtelijke treinreis brengt u van
Rio naar St. Paulo, een mooie stad aan
weerszijden van een diepe ravijn gebouwd
en aangelegd als één groot park. De stad
ligt op een plateau, ongeveer 3000 voet
hoog. Zij heeft een gematigd klimaat, in
het handelscentrum van Brazilië en heelt
het geluk, de mooie haven van Santos in de
onmiddellijke nabijheid te hebben.
Of een rijtoer naar Santos mooier is dan
een treinreis durf ik niet uit te maken. Gij
zult beide schitterend vinden.
De stad Santos is gebouwd langs een ha
ven van groote natuurlijke schoonheid, die
uit de kust het land binnendringt. Nog niet
lang geleden was het de ongezondste plaats
ter wereld. Eens lagen 43 Britsche sche
pen in de rivier: de bemanningen dier sche
pen waren gestorven of lagen op sterven.
Thans is Santos een gezondheidsoord en
deze verandering is alleen te danken aan
de gestrenge wet op de uitroeiing der mus-
Het verstandigst is, te- Santos weer de
boot te nemen als zij van Argentinië te
rugkeert. Ge kunt dan voor den tweeden
keer de haven van Rio zien, hetgeen, na al
les wat ge in Brazilië genoten hebt, toch al
tijd een schouwspel zonder wedergade blijft.
(Nadruk verboden.)
Een bekende verschijning in de straten van Rio de Janeiro is de
Braziliaansche bezemk oopman. De stoffers zijn vervaardigd van de
inferieure veeren van de rheaof Zuid-Ame nkaansche struisvogel
STAN LAUREL, DE KOMIEK.
Stan Laurel, de „magere afdeeling" van het
beroemde komiekenpaar Laurel en Hardy, is,
evenals zijn partner in betrekkelijk korten tijd
populair geworden. De man met het ben'epen
en mistroostige gezicht, die altijd maar weer
opnieuw zijn dikken kameraad in moeilijke
situaties brengt en daarvoor dan ook steeds
de noodige klappen moet ïncasseeren, stamt
uit een familie, die in Engeland zeer nauwe
relaties met theater en variété had. Zijn va
der was eigenaar van een tiental Engelsche
theaters en zijn moeder de £n Engeland be
kende actrice Madge Metcalf.
Stan verscheen voor het eerst op het tooneel
toen hij elf jaar was. Hij maakte toen deel uit
van een kfndertroepje, dat pantomimes speel
de op verschillende matinees. Drie jaar later
trad hij op in een komisch variéténummer en
hij viel dadelijk op als een prima „droogko
miek". Een engagement voor de operette volg
de en daarna belandde Laurel zelfs bij het
„echt, dramatische" tooneel.
Hij werd geëngageerd door Fred Karno's
Theatrical Company, die op dat oogenblik
ook Charlie Chaplin toen nog Chapman
geheeten in haar dienst nam. Laurel en
Chaplin werden samen naar Amerika ge
zonden om daar op te treden en.... zij zijn
er beiden gebleven. Charlie Chaplin werd een
beroemd filmacteur, Stan Laurel liet de film
aanvankelijk links liggen en was tot 1917 in
het music-hall genre werkzaam. In dat jaar
sloot hij een contract met Vftagraph om op
te treden in komische twee acters en nadat
hij er eenige gemaakt had werd Stan „uit
geleend" aan Hall Roach, den man, die de
komische films voor Metro Goldwyn Mayer
verzorgt. Roach vond Laurel zoo'n knap ac
teur, dat hij hem direct van Vitagraph over
nam. Na korten tijd maakt Stan zijn eerste
klucht met Oliver Hardy en sindsdien is het
tweetal onvermoeid samen bezig, terwijl hun
populariteit zeer groot geworden is.
Dit zijn typen van Braziliaansche mulath-
kinderen, gemengd Portugeesch en
negerbloed.
„WIJN".
(Van onzen Londenschen correspondent).
Deze week is in Londen het lijk van een
vrouw geschouwd, een niet ongewoon ding in
deze stad, waar lijkschouwingen aan de orde
van den dag zijn, aangezien de wet ze eischt
voor alle gevallen van dood, waarvan de oor
zaak niet onmiddellijk blijkt, er onder begre
pen alle gevallen van plotselingen dood. In
dit bijzondere geval maakte de „Coroner" of
zijn jury liever gezegd, uit dat de vrouw was
gestorven aan alcohol-vergiftiging. En een
waarlijk ontstellend feit werd onthuld. Hevi
ge verschijnselen van delirium waren aan
den dood vooraf gegaan. De vrouw had haar
kamer bevolkt gewaand met leeuwen en
apen. Zij had haar toestand, en later haar
dood, te danken aan de consumptie van
„Lissabon-wijn", een naam die niet tot de
gevolgtrekking mag leiden dat deze „wijn" in
Lissabon wordt gebrouwen. Uit de behande
ling van de zaak bleek dat Lissabon-wijn een
soort huis-brouwsel is dat wordt verkregen
uit het bezinksel dat in portvaten achter
blijft. De vaten worden met kokend water
omgespield. Het spoelsel wordt dan uitgego
ten in een ander vat. Er gaat een scheut
brandspiritus bij. En de aldus verkregen con-
coctie wordt door een gewetenloozen kaste
lein verkocht voor 8 stuivers per half pint,
dat is zoowat 0.3 L.
Aangezien dit „bocht" goedkoop zoowel als
„sterk" is, wordt het gekocht door poovere
drankzuchtigen, onder wie het de laatste
jaren veel slachtoffers heeft gemaakt. Het
geval van de vrouw heeft nu veel veront
waardiging gewekt. Die verontwaardiging
richt zich niet alleen tegen de kroegbazen,
die zich niet ontzien dit vergif te verkoopen,
maar ook tegen de autoriteiten, die nog geen
maatregelen hebben genomen aan zulk een
gewetenloozen handel in rechtsrteeksch
volksvergif een einde t-e maken.
Het drinken van brandspiritus is voor de
wet een strafbaar feit. Deze „Lissabonwljn"
kan niet zuiver als brandspiritus worden be
schouwd, vanwege de aanwezigheid er in van
het residu-urn van meer of minder edele port.
Maar de kwaadaardigheid van het product
kan slechts worden vergeleken met de kwaad
aardigheid van de „pubhcans". die het aan
den man brengen. Dat er ook in deze dagen
in den geregelden handel nog individuen be
staan, die zonder gewetenswroeging hun
klanten verkoopen, waarvan zij weten dat hij
vroeg of laat den dood ten gevolge moet heb
ben, is even ontstellend als ongelooflijk.
KLEUR,
GELUID
EN ACTIE
roor oouGt
Shakespeare opnieuw uitgegeven.
Ir—, venals. de andere dingen is de film-in
dustrie klein begonnen en heeft zij zich
r~"1 langzamerhand ontwikkeld. Twintig
L- jaar geleden werd er een zwakke poging
gedaan, om op het scherm de beweging
van het dagelijksch leven weer te geven.
Toen was eigenlijk ook de kunst der
gewone fotografie nog in haar kindsch-
heid en het leek bijna onmogelijk be
wegende dingen te fotografeeren. Maar de
volharding en het vernuft van den mensch
hebben overwonnen en tegenwoordig leggen
wij niet alleen actie, maar ook geluid op het
scherm vast.
Toch is het ontwikkelingsproces nog ver van
geëindigd. Ik geloof, dat de volgende jaren een
groei en een ontwikkeling van de film-in
dustrie zullen zien, nog veel merkwaardiger
dan de vorderingen die in de afgeloopen
kwarteeuw zijn gemaakt. Zelfs nu, dit jaar,
staan wij aan den vooravond van groote
dingen en binnen zeer korten tijd zullen de
fouten, die nu de spreekfilm nog aankleven,
verdwenen zijn.
Natuurlijk zullen in alle takken van het
filmbedrijf vorderingen worden gemaakt,
maar wat op het oogenblik het dringendst
noodig is, dat is een getrouwere weergeving
van de menschelijke stem. Toen de spreek-
films voor het eerst vertoond werden, niet
zoo lang geleden, hadden de stemmen, die het
publiek hoorde, een soort metaalgeluid die de
stem onnatuurlijk maakte en onaangenaam
om naar te luisteren. In den korten tijd van
eenige maanden, is dit gebrek al veel ver
minderd en, ofschoon de reproductie van het
geluid op het oogenblik nog ver van volmaakt
is, zal toch niemand ontkennen dat er een
aanmerkelijke verbetering valt te constatee-
ren.
De tijd zal komen waarin wij onze appa
raten zóózeer zullen hebben ontwikkeld en
verbeterd, dat het voor den luisteraar bijna
onmogelijk zal zijn verschil te hooren tus
schen de „echte" stem en haar weergeving.
De eerste stap in deze richting zal zijn dat
het een of ander middel gevonden wordt
om niet alleen de menschelijke stem maar ook
de gewone geluiden uit het dagelijksch leven
op natuurlijke wijze te reproduceeren.
Wanneer menschen spreken doen zij dit
al denken zij ook dat er geen ander ge
luid om hen heen is, te midden van een
mengsel van allerlei geluiden. Zelfs in de na
tuur bestaat geen volkomen stilte. Het is
onnatuurlijk. Daarom kan de stem van een
filmacteur, wanneer hij spreekt in de geluids-
proef-kamer, nooit geheel natuurlijk klinken.
U kunt hiervan zelf een voorbeeld krijgen
door bijvoorbeeld in een ledig kerkgebouw met
luide stem te spreken. U hoort dan dat uw
stem door de een of andere oorzaak niet
natuurlijk klinkt. Hetzelfde gebeurt, in groo-
tere mate, als ge voor de microfoon spreekt.
De stem klinkt onnatuurlijk en de reproduc
tie er van lijdt dus aan hetzelfde euvel. Deze
onnatuurlijkheid zal moeten verdwijnen. En ik
ben van meening, da* dit bereikt zal kunnen
worden door ook de andere geluiden om ons
heen weer te geven, geluiden, die wij
niet met bewustheid hooren omdat wij er zoo
aan gewend zijn geraakt dat zij ongemergkt
aan ons oor voorbijgaan. Menschen bijv.
die aan een weg wonen met een vrij druk
verkeer raken op den duur zóó gewend
aan de geluiden die bij dat verkeer hooren
dat zij ze niet meer opmerken. Toch zijn die
geluiden er.
Zonder begeleidende geluiden klinkt dus do
menschelijke stem geforceerd en onwerke
lijk. Ik wil zelfs zóó ver gaan te beweren
dat die stem op zichzelf bepaald onaange
naam klinkt. Alleen door het harmonisch
samengaan met andere geluiden maakt zij een
prettigen indruk.
Dit is dus één ontwikkelingslijn. Een andere
richting, waarin groote schreden voorwaarts
moeten en zullen worden gedaan, heeft be
trekking op de verhouding tusschen het
spreken en de actie. Wij hebben noodig een
goede samenvoeging van de twee elementen
van de moderne film: geluid en actie. Wij
moeten niet vergeten dat een film meer de
uitdrukking moet zijn van handelingen dan
van woorden. Zij moet een vlug tempo heb
ben. Wij weten dat lange alleenspraken of
toespraken, zooals die bijvoorbeeld in Shake
speare's stukken voorkomen en in de werken
van alle groote tooneelschrijvers, geen succes
zouden hebben in een film. Gedachten moe
ten worden uitgedrukt door actie. Daarom
kunnen wij bij de verfilming van stukken van
Shakespeare nooit den volledigen tekst geven.
Wij moeten Shakespeare dus „opnieuw uit
geven". Het is onnoodlg te zeggen, dat er aan
het origineel niets toegevoegd wordt. Dat zou
aanleiding geven tot banaliteiten die onduld
baar zouden zijn.
Wij bespraken nu twee ontwikkelingsmoge
lijkheden. Er zijn talrijke andere dingen, die
nog voortdurend verbetering ondergaan. Wat
is de volmaakte afmeting en vorm van het
scherm? Op t oogenblik worden proeven ge
nomen met groot-ere schermen. Dit is zeker
een stap in de goede richting, want het zal
ons in staat stellen een grooter dramatisch
effect te bereiken, Wanneer wij op het oogen
blik, om een voorbeeld te noemen, een cava-
lerïe-aanval op het doek willen reproduceeren
kunnen wij eerst een groep ruiters op den
achtergrond laten zien en ze dan laten na
deren, maar op dat oogenblik dat zij vlak bij
den operateur zijn kan de camera slechts één
paard fotografeeren. Hoeveel grooter zou het
dramatisch effect zijn wanneer dan een
twaalf- of twintigtal paarden tegelijk zou ge
fotografeerd kunnen worden!
Hiervoor zullen een breedere film en een
grooter scherm noodig zijn. Met een breedere
film zijn in New-York al proeven genomen,
maar het is nog bij proeven gebleven. Dit is
dus nog een vraagstuk voor de toekomst, dat
door een nieuwe techniek zal kunnen worden
opgelost.
Dan is er nog de gekleurde film. De kleu
renfotografie verkeert Rog in een begin
stadium, maar wij maken snelle vorderingen
op dit gebred en de toekomstfilm zal een
samenvoeging zijn van kleuren, actie en ge
luid in zulk een verhouding dat de grootste
dramatische effecten zullen worden bereikt
en de natuur zooveel mogelijk zal benaderd
worden.
Zooals ik rn het begin van dit artikel zei,
komt het, om den grootst mogelijken graad
van vlomaaktheid te bereiken aan op de juiste
samenvoeging van de genoemde drie elemen
ten. Ik geloof niet dat ^t middel daartoe
zal gevonden worden door de tegenwoordige
filmindustrie, maar door buitenstaanders.
Maar één ding is zeker: het zél gevonden wor
den en dan zullen wij een film krijgen die
evenveel vóór heeft op de tegenwoordige film
als deze op die van twintig jaar geleden.
(Nadruk verboden.)
Ongeveer driekwart van 's werelds koffie wordt in Brazilië gewonnen. Koffie is er de
voornaamste cultuur en het. belangrijkste uitvoerartikel^