s
DAME!
i. TH. KORT
TOTALE UITVERKOOP
LETTEREN EN KUNST
MUZIEK
HET TOONEEL
BIOSCOOP
Bij Haaruitval
STENOGRAFIE PONT
300 LETTERGREPEN
i
RESTANTEN
EN COUPONS
WAT WENSCHT U?
STOF VOOR EEN MANTEL?
STOF VOOR EEN JAPON?
WINKEL'S
ETALAGES
SR. KORTSTRAAT 11-13
jWie Haarlem's Dagblad
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1930
KERKCONCERT.
Het jaarlij ksohe concert van mevrouw
Noordewier-Reddingius met de heeren M.
Noordewier Jr., en George Robert in de
Groote Kerk had ditmaal niet zóó veel be
langstellenden doen opgaan als vorige jaren
het geval was. Misschien wierp het vooruit
zicht van de mogelijkheid onze gevierde
zangeres dezen winter weer, evenals verle
den jaar op een der gemeentelijke orgel
concerten te hooren, zijn schaduw op het
concertbezoek van Vrijdagavond. Of die
mogelijkheid bestaat, weet ik niet: we heb
ben de lijst der solisten voor die concerten
nog niet gezien. Voor de afwezigen willen
we *t hopen. Ik zou in herhaling vervallen,
indien ik de schier onverwoestbare glans
van mevrouw Noordewier's stem opnieuw
memoreerde; na de ervaringen der laatste ja
ren verwonder ik er mij niet eens meer over.
Zelfs had de zangeres ditmaal niet ge
schroomd werken ter uitvoering te kiezen
die het gebruik van het zeer hooge register
noodig maakten. En toch klonk het geluid
slechts een enkele maal iets geforceerd. Na
een mooie aria met obligaat fluit van Bach
interesseerde een fragment uit een cantate
van een voorganger van den grooten Bach:
Christian Ritter, van wien verschillende
werken door Richard Buchmayer weer ge
vonden zijn. Buchmayer heeft gewezen op
den invloed, dien Ritters werken op Bach
hebben uitgeoefend.
Van de vier liederen uit „Vater unser"
van Cornelius trof mij het meest het derde,
■wegens de mooie tegenstelling aan het
slot der beide strofen. In het derde couplet
van het eerste lid was de samenklank tus-
schen zangstem en orgel niet volmaakt te
noemen.
De drie bewerkingen van Oud-Nederland-
sche liederen door Anth. van der Horst, zijn
ongetwijfeld knap gemaakt, maar ik kon
een indruk van monotonie niet geheel ont
gaan bij deze neo-mediaevaansche omspe
lingen van de zangstem door de fluit, die
als een soort van discantus de melodieën
bijna geheel toedekt. De herinnering aan
Mahler werd bij wijlen levendig, maar bij
dezen laatste bleef het evenwicht toch be
ter bewaard.
De fluitist droes? twee deelen uit een solo
sonate van Carl Ph. Em. Bach met goeden
smaak voor; muziek grootendeels in den
stijl van J. S. Bach gehouden, interessant
voor den speler maar door den aard van
het instrument te beperkt in omvang en
muzikalen verscheidenheid om te blijven
boeien. De vertolking der obligaat-fluitpartij
in Baclis aria door den heer Noordewier viel
als steeds zeer te waardeeren.
Robert opende het concert waardig en
ernstig met het kleine Preludium en Fuga
in e min. en sneelde een paar interessante
werkjes van Francois Couperin (den ouden,
niet van den beroemden clavecinist en com
ponist Couperin „le Grand") en van Clé-
rambault.
K. DE JONG.
GEZELSCHAP BOUBER.
„GEEF ONS ARBEID".
'n Vijftig jaar geleden zou men „Die Stem-
pelbrüüor" waarschijnlijk hebben gespeeld,
onder den titel „Geef ons arbeid of De
Ellende van de Werkloosheid". Richard Du-
schinsky. de Duitsche schrijver, stapelt in
zijn drama de eene ellende op de andere
en al die ellende spruit enkel voort uit de
werkloosheid. Vader Lorens is geknakt en
gebroken door het leven zonder arbeid, dat
hij al meer dan drie jaar moet voeren. „M'n
armen zijn verroest! Ik kan niets meer!"
roept hij in zijn wanhoop uit. Hij loopt
rond- in zijn schamel ver'.rek als 'n dier in
zijn kooi en als hij stilstaat dan is het bij
het raam om naar Menski, den overbuur te
zien, die werkt, aldoor werkt. Moeder Lorens,
de vrouw is uitgeput en ziek en te lijdzaam
om in opstand te komen. Josef, de zoon zoekt
uitkomst in diefstal en als hij uit de ge
vangenis terug keert, verzucht hij, dat er
voor hem geen onderscheid meer is tusschen
de cel en het stempelbureau; Freddy, de jong
ste verzinkt in het moeras en gaat moreel
ten onder. Dr. Magnussen, de kunsthistoricus
wacht philosofeerend alleen nog maar op den
verlossen den dood, Haase, de scheikundige,
die zich staande weet te houden, zoolang de
liefde hem nog schoort, verliest op het laatst
zijn verstand en Pauli, de dochter gaat den
weg, die -de publieke vrouw al vier bedrijven
lang lokkend heeft gewezen. Want voor den
dood door de gaskraan, die haar vader en
moeder hebben verkozen omdat zij geen
andere uitkomst meer zien, schrikt zij ten
slotte terug. Het leven roept nog te sterk
dan dat zij den dood met haar tot wanhoop
gedreven ouders kan ingaan.
Dit drama is één opeenstapeling van eh -
de. Heel het stuk is somber en troosteloos,
zooals Ora et Labora van Heyermans en De
Wevers, van Ha-uptman.
En tochen tooh, ondanks al die ellende,
ontroert het slechts weinig en wij vragen ons
af, wat er de reden van is. Duschinsky heeft
zijn stuk te veel in denzelfden grauwen toon
gehouden, er is geen licht, het is alles te op
zettelijk! Men voelt de opzettelijkheid en....
men is ontstemd. Hoe komen al deze werk-
loozen zoo bij elkaar? Vader en moeder Lo
rens, de zoons en de dochter goed, maar wat
doen Haase en De Magnussen in deze omge
ving? Zij zijn daar enkel door den schrijver
geplaatst om ons de ellende der werkloos
heid in alle kringen nog sterker te laten
voelen! En daneen werkelijke dramati
cus is Richard Duschinsky niet-. Hij geeft vijf
bedrijven lang aldoor hetzelfde, maar er is
geen dramatische botsing en geen climax.
Hij geft een beeld van de ellende der werk
loosheid maar ook niet meer dan een sta
tisch beeld. Een levend drama wordt het
niet! Wij vragen ons af: wat wil de .schrijver?
Wanneer Josef uitvaart tegen zijn vader:
Jullie hebt een keizer weggejaagd, jullie
hebt de revolutie gemaakt, maar jullie bent
halfweg blijven steken! Jullie draagt de
schuld!" dan voelen wij aan welke zijde hij
staat, maar een oplossing geeft hij niet! „Te
gen wie vechten wij? Waar is de vijand?
roept Haase uit.
ja, tegen wie? zoo vragen ook wij.
Het drama staat zeer zeker midden in de
zen tijd! Het laat ons zien, waartoe men ge-
jcomen is ntet alleen in liet overwonnen
Duitschland na vier jaar oorlog, revolutie
en inflatie! Het is diep tragisch, maar een
open gaskraan is geen oplossing! De schrij
ver geeft een schildering, meer niet! Wan
neer hij een sterk dramaticus ware geweest,
zou hij ons ontroerd hebben, of als hij het
talent van den revolutionnairen Ernst Toller
had bezeten, tot verzet en opstand hebben
geprikkeld.
Richard Duschinsky heeft als de meeste
tendenz-schrijvers te veel willen bewijzen
en daardoor juist zijn doel voorbij geschoten.
Met een soberder schildering had hij allicht
meer bereikt. Er zijn in dit drama ongetwij
feld mooie momenten! De liefde tusschen
Pauli en Haase, die als een bloem te bloeien
staat in deze vlakte van grauwe ellende, de
doffe wanhoop van Lorens, die één oogen-
blik ultlaait tot krankzinnig verzet, het
moment van elkander nog eenmaal terug
vinden vóór den dood. van Lorens en zijn
vrouw, daarin stijgt de schrijver boven zich
zelf uit, maar over het algemeen blijft het
werk te vlak en te gelijk van toon.
Bouber heeft het in zijn regie ook in het
één-tonige gehouden en dit was goed gezien.
Het was een sober gehouden opvoering zon
der groote effecten en het is wel zeker, dat
het spel op de stampvolle zaal Geef ons
Arbeid werd voor leden van de V.A.R.A. ge
geven grooten indruk heeft gemaakt! Het
spel vermoedelijk meer dan het stuk! Jan
Lemaire speelde den ouden Lorens in zijn
doffe wanhoop en later in zijn verzet knap
realistisch en "overtuigend!
En Aaf Bouber gaf als de berustende, lijd
zame vrouw weer één van die ontroerende
mooie volksfiguren, zooals zij dat vermag.
Hetty Beck debuteerde bij dat ensemble in de
rol van Pauli en zij bewees in deze rol, welk
een knappe actrice zij is! Zij was in haar
zachte, overgegeven liefde teer en ontroerend.
Lucas Wensing speelde Isac Stern, het joodje,
dat Pauli lief heeft, ingetogen, zonder op
zettelijkheid en was vooral goed in zijn
vreugde, als hij zijn liefde beantwoord waant
en in zijn doffe berusting, wanneer hij be
merkt, dat Pauli's liefde enkel voor Haase is.
Haase bleef een wat vlakke, onduidelijke fi
guur, zooals Ben Groene veld hem speelde.
Erfman daarentegen maakte wel iets fijns
van den ouden, op den dood wachtenden
kuns th istor icus
Anton Burgdorffer verviel als Jozef ge
lukkig niet in melodramatische accenten,
waartoe de rol allicht aanleiding gaf, Arie
Das debuteerde bevredigend als Freddy en
Teune gaf teekening aan den concierge.
Jeanne Hunsche-Verkade had wel wat meer
kleur aan de rol van de publieke vrouw kun
nen geven.
Het publiek, dat na de eerste bedrijven
vrij gereserveerd bleef, kwam, na de pauze
los en bracht aan het slot lulde hulde aan
de spelenden, zoodat het doek eenige malen
omhoog moest! Voor de Vara en het gezel
schap van Bouber was het dus een succes.
J. B. SCHUIL.
VOLKSUNIVERSITEIT VOOR
HAARLEM EN OMSTREKEN.
HET PROGRAMMA VÓÓR DE
KERSTVACANTIE.
Wij ontvingen het programma van de
Volksuniversiteit alhier, over den cursus
19301931 voor de maanden vóór de Kerst-
vacantie.
Er worden Luistercursussen gehouden door:
Dr. J. D. Bierens de Haan te Aerdenhout,
over „De kuituur en haar werkkrachten"; Dr.
P. H. Ritter Jr. te Utrecht, Mr. R. Houwink, te
Soesterberg en Mr. M. Marsman, te Utrecht
over: Nicolaas Beets, Allard Pierson, Jacobus
van Looy, P. C. Boutens en eenige figuren uit
de jongste literatuur van dezen tijd; Prof. Dr.
G. J. Thierry te Leiden, over „Het leven na
den dood volgens oud-Oostersche volken";
den heer D. van Staveren, te 's-Gravenhage,
over aardrijkskundige filmdemonstraties;
Otto van Tussenbroek, te Utrecht over mo
derne woninginrichting en Huib Luns, te Am
sterdam, over „Wandelingen in Rome".
Werkcursussen zullen worden gegeven door
de heeren: G. van der Laan, te Haarlem, in
de Fransche taal volgens het Kennemer stel
sel; F. P. van der Voorde, te Haarlem, in de
Engelsche taal en Dr. J. J. Haak, te Haarlem,
over de stroomende electriciteit (electro-
magnetisme).
Verder hebben eenige lezingen voor de
leden en introducés plaats.
De heer H. C. Verkruysen zal spreke* over
Egypte (met lichtbeelden en filmvertooning)
Dr. C. Spoelder, over Oud-Haarlem (met
lichtbeelden)Ds. J. L. Pierson, te Bilthoven,
over „De Cathedraal van Chartres". Voorts
nog een literatuuravond over de werken van
Alie van Wij he—Smeding, met een inleiding
van Ds. M. C. van Wijhe. De schrijfster zal
zelf uit haar werken voordragen.
REMBRANDT THEATER.
Kleine Stadslucht.
Wie naar de bioscoop gaat enkel en alleen
om zich te laten amuseeren, kan niet beter
doen dan deze week naar Rembrandt Theater
te gaan. Daar draait lichte kost, vrooüjke
kost en vermakelijke kost. Drie goede dingen
voor boven aangeduide bioscoopbezoekers.
Zoo nu en dan heeft het publiek geschaterd!
Een schitterend stel zedelijkheidsapostelen,
die de opvoering van de revue waarin Ninon
dUauteville (Ellen Richter) met haar dans
meisjes optreedt, wil onmogelijk maken, door
met alle mogelijke en onmogelijke geluid
gevende apparaten een helsch kaJbaal te
schoppen draagt veel tot het succes bij.
Het bijprogramma is ook onderhoudend, er
is een geluid-teekenfilm van Max Fleischer
bij, getiteld Fire Bugs, die, zooals we dat van
Max Fleischer gewend zijn, weer uitstekend is.
Op het- tooneel vertoonen „The Cantons"
verbluffende staaltjes van hun kunnen. Het
is een plezier naar hun werken te zien, hoe
wel we er niets van snappen,
PALACE
Het verlangen van iedere vrouw.
Het hoofdnummer is een groote Duuitsch-
sprekende film in 12 actes: „Die Sehnsucht
jeder Frau". Woord voor woord zeer duidelijk
verstaanbaar, lijkt- ons de grootste ver
dienste van dit werk de geringe technische
tekortkomingen. Maar ook het spel van de
hoofdpersonen, Vitme Banky, Eduard Robin
son en Joseph Schild araxrt staat bijna voort-
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regeL
en op plekken waar het haar erg dun wordt, de
hoofdhuid een weinig inwrijven met Purol. Doe
dit 1 of 2 maal per week; dit maakt haar en
haarwortels weer sterk en groeikrachtig.
durende op hoog peil. Enkele gedeelte zijn er
edhter, en juist de meest dramatische, die
ons als klankfilm niet geheel geslaagd lij
ken. Als bijvoorbeeld de hoofdpersoon Tony
na een ongeluk met twee gebroken beenen
wordt thuis gebracht, is het gejammer van
den gewonde en van de omstanders zóó over
dreven, dat het op vele toeschouwers een
averechtsche uitwerking heeft; tot teleur
stelling van hen, die eens „heerlijk" hadden
willen griezelen! Uitgezonderd dan deze
kleine gedeelten, is het een film van groote
beteekenis, die zeker in Haarlem veel belang
stelling zal trekken. Ontroerend en voortref
felijk gespeeld is de laatste verzoeningsscène
tusschen Mitzi en Tony.
Het bijprogramma is al héél goed ver
zorgd. Speciale melding maken we van het
variété nummer: de heer Matthé verricht
de ongeloof lij leste toeren met een groot aan
tal ballen. De verzuchting van een jeugdigen
voetbal-enthousiast achter ons, zegt genoeg:
„Als we die eens bij ons in de club had
den
De teekenfilmpjes zijn steeds één der ge
liefdste deelen van een bioscoopprogramma.
Ook „Indiaansche hutspot" voldoet volkomen
aan de hooge eischen, tegenwoordig aan de
klank-teekenfilmpjes gewijd.
Bij het wereldnieuws lokten opnemingen
van de A. V. R. O -meeting van een groot
gedeelte van het sterk-meelevende publiek
een ovatie uit! Verder kijkjes bij worstelwed
strijden in Japan, zwemwedstrijden in Cali-
fornië en heel mooie opnamen van een race
tusschen twee groote raderbooten op de Ohio.
LUXOR-THEATER.
„Beschermers der Wet".
„De Witte Non". The Evelis.
Deze week weer 2 hoofdnummers, die er
wezen mogen.
Het eerste is een dramatisch filmwerk,
waarin William Boyd en Jacqueline Logan de
hoofdrollen vervullen.
De geschiedenis is in het kort deze: Pete
Smith, een brugwachter op een eenzamen
post, krijgt nu en dan bezoek van zijn vriend,
den politie-agent Tom, die hem altijd wil
overhalen ook agent te worden. Als Pete dan
bedrogen en bestolen wordt door iemand, dien
hij steeds verzorgd en verpleegd heeft, be
sluit hij aan het verzoek te voldoen. Als zoo
danig wordt hij door den onbekende her
kend, die zorgt, dat hij de gestolen voor
werpen terugkrijgt. Pete doet tegenover in
specteur Mather alsof hij den man niet kent.
Als nu Pete's vriend, Tom, wordt gedood door
een bende misdadigers, neemt Pete wraak.
Deze film is vol spanning en zij wordt met
aandacht gevolgd.
Het hoofdnummer na de pauze is, „De
WILte Non van St. Veith". Een prachtige
speelfilm met zeer sterke, dramatische
momenten, waarvan door de vertolkers een
dankbaar gebruik is gemaakt, vooral door Su
sanna Merville en Oscar Marion.
Een oude organist bespeelt iederen avond
het orgel in de kerk van St. Veith. Deze man
is een zonderling; altijd zoekt hij de een
zaamheid. Op zekeren avond krijgt hij be
zoek van een ouden vriend die hem een
brief en geld voor zijn dochter geeft, die in
een klooster is. Nadat hij dit gedaan heeft,
maakt de bezoeker een eind aan zijn leven.
Dit werd opgemerkt door een buur van den
organist, die nu evenwel zegt dat de oude
man zelf de misdaad heeft begaan en hem
op deze wijze geld afperst. Het lijk is in den
kelder begraven. De Organist gaat het geld en
den brief aan de non brengen, die kort
daarop het klooster ontvlucht, omdat de
wereld haar aantrok. Zij komt bij den orga
nist. De buurman vertelt, nadat hij geen geld
meer ontvangt, haar het geheim van den
organist en zij vlucht opnieuw. Nu ontmoet ze
den schilder Ivan, die haar meeneemt naar
zijn huis. De oude man wordt door een be
roerte getroffen en raakt aan één zijde ver
lamd. Als Benita, de vroegere non, naar het
lijk van haar vader komt zoeken sluit de
oude. organist haar in den kelder op, waaruit
ze echter door Ivan gered wordt. Als de or
ganist de boodschap krijgt, dat men hem om
zijn verlamming gepensionneerd heeft, ont
steekt hij in woede en wil hij het orgel gaan
vernielen. Wanneer hij evenwel de bijl op
heft gebeurt het wonder, dat hij zijn ver
lamming verliest. Hij speelt weer op datzelfde
orgel een koraal bij het huwelijk van Benita
en Ivan.
Alleen deze film is al een bezoek aan Luxor
meer dan waard.
Als opening van het programma zagen we
een heel aardige teekenfilm.
Het Luxor-Nieuws is weer zeer actueeL
Op het tooneel: The Evelis, een heer en
dame. die zich doen kennen als een paar
uitstekende acrobaten en die heel veel succes
oogstten. Ook de humoristische kant wordt
niet vergeten.
Het geheel vormt een programma, dat we
kunnen aanbevelen.
H. O. V.
CONCERT IN DEN HOUT.
Programma van het namiddagconcert op
Zondag 14 September a.s. te 2 uur 30 min. in
Den Hout, onder leiding van Marinus Adam.
1. Kriegsmarsch „Athalia", MendeLssohn-
Bartholdy.
2. Lustspiel Overture, Kéler Béla.
3. Estudiantina (Wals)" Waldteufel.
4. Selection from „the Geisha" S. Jcxnes.
Pauze.
5. Ouverture „Nakiris Hochzett", P. Llncke.
6. Künstlerieben (Walzer) J. Strauss.
7. Fant. de l'Opera „La Vlvandière",
B. Godard.
„ZANG EN VRIENDSCHAP".
VOLKSCONCERT, OOK VOOR WEEZEN EN
OUDEN VAN DAGEN.
De zangers van onze Kon. Liedertafel heb
ben dit jaar weinig rust.
Nauwelijks zijn ze teruggekeerd van hun
succesvollen tocht naar Keulen, of ze geven
een volksconcert. Dit concert zal Maandag
as. plaats vinden en is tegelijkertijd bedoeld
als een concert voor weezen en ouden van
dagen, die in de Haarlemsche inrichtingen
verzorgd worden.
Zang en Vriendschap mag zeker wel reke
nen op de belangstelling van het Haarlem
sche publiek en hoopt voor een volle zaal zich
te doen hooren.
C. ABDALA
Autobekleeder
Werkplaats:
OLIESLAGERSLAAN 8
Telefoon 10278
Speciale inrichting voor
alle voorkomende repa
raties. Gelegenheid voor
stalling
Bandhousen speciale
prijzen
Vlugge en nette .bediening
Scherp concurreerendte
prijzen
7 Juli j.l. legde de Heer P. GEELOF te Rotterdam, ten
overstaan v.d. officieele examencomm. v.h. Centraal Bur.
Instituut Pont, Den Haag, in tegenwoordigheid en onder
controle van vele belangstellenden en de Pers, examen af
voor vergader-stenograaf met de fabelachtige snelheid van
STENOGRAFIE PONT wordt o.a. onderwezen te
HAARLEM: INSTITUUT PONT, 0. GRACHT 71
Deze week inschrijving nieuwe lessen, ook Typen, Boekhouden, Talen.
LANGE VEERSTRAAT
HAARLEM
N VERBAND MET DE REEDS ONTVANGEN
EN NOG TE ONTVANGEN, GROOTE ZEN
DINGEN WINTERGOEDERENS L E O BUTS
EENIGE DAGEN
VAN ALLE NOG VOORHANDEN ZIJNDE
WAARONDER:
GROOTE PARTIJ ZIJDEN
ONDERJURKEN - DIRECTOIRES
TEGEN SPOTPRIJZEN.
STAPELS
BADHANDDOEKEN
EXTRA GOEDKOOP.
RESTANTEN
LEIDSCHE
WOLLEN DEKENS
LAKENS - SLOOPEN LINNEN HUISHOUDGOED
ENZ. TRIC0TG0ED OVERHEMDEN
LINGERIE.
ENZ.
ZIET VOORAL STEEDS ONZE ETALAGES!!!
ONZE SORTEERING IS ZOO UITGEBREID EN DE PRIJZEN ZIJN
ZOO LAAG, DAT ZELFS DE MEEST VERWENDE DAME BIJ
HAAR KEUS ZAL KUNNEN DOEN.
ONF" Daar wij door onze inwendige verbouwing belangrijk aan
ruimte hebben gewonnen, kunnen wij U een prettige en vlotte
bediening garandeeren
Onderstaande prijzen sluiten iedere concurrentie buiten 1
RECLAME!
WIT K00RD-FLUWEEL 49 ct.
100 c.M. breed
GEKEPERD FLUWEEL
1.89
ZUIVER
WOLLEN VELOUTINE
99 ct.
dubb. breed, alle kleuren.
ZUIVER WOLLEN NATTé
140 c.M. breed
99 ct.
alleen marine.
WOLLEN TWEED, 140 c.M. breed QQ *»t
DE GROOTE MODE
Enorme keuze
FANTASIE FLUWEEL
vanaf
59 ct.
NIEUWSTE
CRèPE TAILLEUR
100 c.M. breed
1.89
HOOG VELOURS
voor mantels, allerbeste
kwaliteit, 85 c.M. breed
3.69
ZWARE ZWARTE MANTELZIJDE, dubb. breed r
waarde 3.75, alléén deze week
ZIJDEN GEORGETTE
100 c.M. breed
1:49
alle kleuren.
Nieuwste Mantelstoffen,
in de modekleuren, uitge
breide keuze, 5.50, 4.50,
3.75, 2.95, 2,49,
MODERNE CHIFFONS
IMPRIMé
1.15
Mode 1930.
ZIJDEN VELOURS CHIFFON
100 c.M. breed, voor avond-
Japonnen, diverse kleuren 3 >95
TAFFET CHIFFON
90 c.M. breed. Diverse kleuren,
69 ct.
EVEN BIJ
DE
KIJKEN!!!
TELEFOON 14041
I nog niet leest, mist een trouwen huisvriend.
