Het woord is aan
Boedelscheiding.
Het Belangrijkste
JUBILEUM JAC. VAN KEMPEN
JUBILEUM
JAC. VAN KEMPEN.
48e Jaargang No. 14494
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 23 September 1930
HAARLEM S DAGBLAD
*>w»= pwpeer^m UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM,
«n KUtibKl rLLREBOOM,
'ABONNEMENTENper week 027J4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatset) waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-57)4. Franco per post door Nederland 3.87J4- Losse nummers
0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-57^4, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENT1EN1-5 regeU 1.75, elke regel meer 10.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd l-r-4 regels 0.6<L
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 1—4 reg. 025. elke regel meer 0.10, uitsl contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
HAARLEM, 23 September.
Tegen den Oorlog.
EEN INITIATIEF VAN VIJF
HAARLEMSCHE DOKTOREN.
Door vijf Haarlemsche medici is een ini
tiatief in den strijd tegen den oorlog geno
men, dat wij met groote sympathie begroe
ten. In het Nederlandsch Tijdschrift voor
Geneeskunde doen de artsen dr. J. Roorda,
dr. A. H. Garrer, P. K. J. Tervooren, S. Kam-
minga en dr. W. E. Merens aan het hoofd
bestuur van de Maatschappij voor Genees
kunde het voorstel, in samenwerking met de
medische organisaties in andere landen een
internationale beweging op touw te zetten
voor den vrede. En daarbij vinden zij hun
motiveering in de roeping der geneeskunst.
In hun toelichting zeggen zij„dat de roe
ping der geneeskunst is de strijd voor het
leven en tegen alle factoren, die het leven
bedreigen. Deze roeping is de bevordering
van de geestelijke en lichamelijke gezondheid
van den mensch en de bestrijding van alle
factoren, die die gezondheid bedreigen.
De oorlog nu is de doodsoorzaak van mil-
lioenen menschen en brengt onnoemelijke
schade aan alle klassen der bevolking. Hij is
dus in strijd met de roeping der genees
kunst.
Wel is waar verzacht de geneeskunst door
haar hygiënisch en therapeutisch werk de
gevolgen van de oorlogvoering, maar zij moet
onzes inziens een stap verder gaan door er
krachtig toe mede te werken, dat deze hulp
in de toekomst niet meer noodig zal zijn.
Door de bijzondere positie, die de arts alom
in de wereld inneemt, in het individueel en
maatschappelijk leven, zal hij en in nog
veel sterkere mate de organisatie waarvan
hij lid is, in deze zeer belangrijke zaak een
invloed ten goede kunnen uitoefenen. Uit
deze positie en taak van den individueelen
arts vloeit de verplichting voort voor de
artsen gezamenlijk om in denzelfden zin in
vloed uit te oefenen op het volk, op de groote
massa in een vraagstuk, dat zoo sterk onder
den invloed staat van massa-psychologische
factoren.
i Wij zijn ons welbewust dat tegen ons denk
beeld kan worden aangevoerd, dat het oor
logsprobleem groote politieke en economische
factoren bevat en dat het niet op den weg
der geneeskundigen ligt althans niet op
den weg der geneeskundige organisatie
om op het terrein der politiek en der econo
mie te werken. Echter zijn de sanitaire en
humanitaire factoren zoo belangrijk, dat on
zes inziens dit bezwaar moet vervallen. Hier
bij komt, dat de politici en economen, die
zich bezighouden met het voorbereiden van
de maatregelen, die een einde moeten maken
aan het gebruikmaken van oorlogsmiddelen
voor de oplossing van internationale geschil
len, telkens weer herhalen, dat zij hun doel
nooit zullen kunnen bereiken zonder krach-
tigen steun van de volken zelf. En hieruit
vloeit klaarblijkelijk voort, dat het noodza
kelijk is, dat de burgers van de verschillende
naties zich met elkaar op dit punt verstaan,
hetgeen onzes inziens het best te bereiken is
door internationale samenwerking tusschen
de beroepsorganisaties, in casu de organisa
ties der artsen in de verschillende landen.
Een dergelijke internationale samenwerking
is geenszins in strijd, ja zeer wel te vereeni
gen met een natuurlijk en gezond patriotis
me".
„Wij gelooven dat nu overal in de wereld
het terrein gunstig is voor een internatio
nale actie als de door ons bedoelde. Wij vra
gen ons namelijk af, waarom een denkbeeld,
dat ons goed en vruchtbaar lijkt, niet ook
zou klfar liggen en weerklank vinden in de
hoofden en harten van onze Engelsche, Duit-
sche, Fransche, Japansche, Amerikaansche
enz. collegae",
Dit is gezonde, krachtige taal, dit is poging
tot de Daad, en van harte mogen wij hopen
dat zij met succes bekroond zal worden en
haar weerklank vinden, ook in andere or
ganisaties. In de eerste plaats in de diverse
organisaties op vredesgebied, aan wie ik in
de ettelijke artikelen, in de laatste jaren in
dit blad tegen den oorlog geschreven, al vele
malen precies dit zelfde middel heb aanbe
volen. Zoek internationale samenwerking
met de buitenlandsche vredesorganisaties,
stel de gemeenschappelijke formule op die
voor het grijpen ligt want omtrent het
doel zijt gij het, ondanks uw meeningsver-
schillen over de middelen, volmaakt eens
en organiseer een wereldpropaganda. Richt
een massa-petitie tot Genève! Handel. Praat
niet langer, maar kom tot een Daad! Ge
nève zelf vraagt voortdurend om steun van
de volken zelf.... welnu dan, geef het dien
steun
Het heeft helaas tot dusver niet gebaat'.
Nu komen deze vijf Haarlemsche doktoren
met hun voorstel, dat in precies dezelfde
richting gaat, dat blijk geeft den nood der
tijden en de noodzaak der toepassing van
nieuwe middelen te begrijpen. Moge het ook
de vredesactie wakker schudden. En anderen!
Want „en frappant, frappant toujours" zou
ik het voor de zooveelste maal willen vragen
Wat doet Nederland, behalve zich af en toe
(figuurlijk) op de borst slaan en zeggen dat
het de bakermat van den vrede is? Wat gaat
er van de bakermat uit? Oh zeker, jhr. Bee-
laerts van Blokland heeft laatst een verdien
stelijke rede in Genève gehouden, en zijn
geloof in den Volkenbond geproclameerd.
Maar komen wij daar verder mee? Niets.
Woorden, woorden.
Maar geen actie!
Is het ondenkbaar dat een regeering, die
in dit alles-overheerschende belang, dit
levensbelang van allen, durf zou willen too-
nen, het particulier initiatief zou aanmoe
digen, desnoods financieel helpen om Genève
den steun der volken te kunnen geven die
het vraagt. Een dergenen, die dien kreet om
steun in Genève aanhieven was onze eigen
gedelegeerde bij den Volkenbond, jhr. Lou
don. Dat bewees dus dat ook Nederland be
grijpt dat op die wijze geageerd moet worden.
Welnuwaarom doet de regeering dan
niets. Waarom komt het initiatief niet uit
Den Haag? Het zou kunnen uitgaan van de
vredesvereenigingen, zooals nu een poging
wordt gedaan om het van de zijde der me
dici te doen slagen. Het zou kunnen leiden
tot betooging.en. in alle landen op een vast-
gestelden dag, tot een massa-petitie
zelfs tot een demonstratieven „opmarsch
naar Genève", als men eenmaal zoover met
de propaganda ware gevorderd. Het zou
electriseeren, het zou de pers in alle landen
aan het schrijven zetten, het zou doordrin
gen tot in de woningen van millioenen on
verschilligen, en hen tot besef der werkelijk
heid brengen.
Omdat noch onze regeering, noch onze
vredesactie in die logische, aangewezen, ja
uitgelokte richting.de richting van
de Daad.... tot dusver geageerd hebben,
blijf ik beweren dat Nederland niets doet, en
tekort schiet.
Het initiatief der vijf doktoren Is voor mij
een verheugend verschijnsel, dat ik tenmin
ste niet de eenige ben die voelt dat nieuwe
middelen noodig zijn en dat actie vereischt
is. i
Hun argument: hun roepingis het
beste en het schoonste dat zij te berde kon
den brengen. Het zal hun hoofdbestuur niet
onverschillig kunnen laten. Het doet boven
dien goed, in dezen materialistischen tijd,
een groep vakgenooten te zien opstaan met
een kreet om actie in naam van hun roeping.
De medische wetenschap kan, misschien
meer dan eenige andere, bogen op mannen
die zich voor die schoone roeping hebben
opgeofferd, die vaak met hun leven voor
hun onderzoekingen ten bate van het heil
der menschheid hebben moeten betalen. De
vorderingen die zij maakt zijn het resultaat
van jaren van noesten arbeid, vol tegenslag
vaak maar bezield door een schoon ideaal.
Plotseling breekt een oorlog uit en vernietigt
op zijn stomme, brute wijze weer al dat be
reikt is, alle „levenswinst" die door vele jaren
arbeid is gewonnen, en veel meer dan dat.
Ieder onzer moet wel eens gevoeld hebben
DE ZESDE HAARLEMSCHE KR UIDENIERSBEURS.
Dc openingsplechtigheid. Achter de bloemenmand zit Mr. A. Bruch, lid van Gedeputeerde
Staten van Noord-Holland, die de beurs opende. Naast hem de heer C. Maarschalk, Bur
gemeester van Haarlem. Verder verschillende bestuursleden van ie Haarlemsche Handels-
vereeniging en leden van den Kruideniersbond.
Zie elders tn Ut nimmer.
Uit de vergadering der erfgooiers te Naarden. Eenige heigrondbezitters die thans hun ge
meenschappelijk bezit verkocht hebben voor de verlokking van duizend gulden per man.
hoe ontmoedigend, hoe hopeloos zulk een er
varing moet zijn voor diegenen, die gehoopt
hebben door hun harden arbeid en hun we
tenschappelijk voorwaarts streven iets te
hebben bijgedragen tot het levensgeluk der
menschheid, het een winst te hebben be
zorgd.
Nog eens: van ganscher harte wensch ik
dr. Roorda en zijn vier medestanders succes
met hun Daad. Zij hebben daarmee meer
sociaal-economisch inzicht getoond dan zoo
vele beroeps-sociaal-economen die niet an
ders schijnen te kunnen doen dan redetwis
tendan vooral maar steeds praten, pra
ten, praten
Terwijl de volgende oorlog nadert onaf
wendbaar, als er geen nieuwe afweermidde
len te werk gesteld worden.
R. P,
ERNSTIG AUTO-ONGEVAL IN
NOORWEGEN.
VELE GEWONDEN.
OSLO, 22 Sept. (V.D.)" Een gesloten
autobus, waarin 15 passagiers gezeten waren,
is vanochtend op den terugweg van den
landenwedstrijd DenemarkenNoorwegen te
Oslo bij het station Stange in Hedemarken
van een helling gestort en op de spoorlijn
terechtgekomen. Alle inzittenden werden
gewond en zes moesten met zwaar letsel naar
het ziekenhuis worden overgebracht.
De bestuurder van den auto heeft waar
schijnlijk tengevolge van oververmoeidheid
de controle over het stuur verloren. De auto
bus heeft op de spoorlijn een vertraging van
meer dan twee uur veroorzaakt.
JACK DIAMOND
GEARRESTEERD.
BERLIJN, 22 Sept. (V.D-) Volgens een
bericht in de Berlijnsche bladen uit Philadel
phia, is Jack Diamond heden aan boord van
het Duitsche s.s. „Hannover" aldaar aange
komen en door de politie in arrest gesteld.
DE RECORDRAGE.
MUNSTER, 22 Sept. (V.D.) De chef piloot
van de vliegerschool te Munster, Werner
Weichelt, heeft Maandag een nieuw wereld
record opgesteld door gedurende 46 minuten
en 53,2 seconden op den kop te vliegen. De
vorige recordhouder was Achgelis met 37
minuten.
Henriëtte Roland Holst-
van der Schalk
Vrij gaat de vrouw in tot het levensperk, vrij
buigt zij over tot gezegend werkde hand.
der jonkvrouw trilt niet en het Moederhart is
sterkf'.
(De algemeene vergadering van
Erfgooiers heeft besloten haar
heidebezit voor 2 millioen te ver-
koopen aan de provincie Noord -
Holland, Amsterdam en de Gooi-
sche gemeenten en daarna tot ka-
pitaalverdeeling over te gaan).
Lang reeds hing de groote kwestie,
Maar nu is ze dan toch uit.
De vergadering te Naarden
Nam het plechtige besluit;
Het bezit dat sedert eeuwen
Onverhandeld blijven mocht,
Is dan nu te langen leste
Toch voor twee millioen verkocht.
De beslissing, hier genomen,
Ging met veel lawaai gepaard,
Maar, wie durft het te ontkennen,
Dat is twee millioen wel waard.
Straks, wanneer het geld betaald is,
Wordt het kapitaal verdeeld
Onder al die Gooische erven,
Dat is het aanlokkelijk beeld.
Ze zijn talrijk met z'n allen,
Maar een goede duizend pop
Strijkt toch elk dier nabestaanden
Uit de boedelscheiding op
'k Zie me in gedachten wand'len
Met zoo'n erfgenaam door 't Gooi.
'k Hoor hem in vervoering zeggen:
Kijk, wat bloeit mijn heide mooil
En ik antwoord: je vergist je,
Jouw hei bloeide onlangs uit,
Wat jou met zijn bloei betoovert,
Dat is.... duizend-gulden-kruid.
P. GASUS.
EEN OPSTAND IN ECUADOR?
NEW YORK, 22 Sept. (V.D.) Met het oog
op den bedenkelijken economischen toestand
in Ecuador is de regeering van dien staat
voornemens de militaire uitgaven aanzien
lijk te verminderen. Deze maatregel heeft in
militaire kringen de noodige verbazing ver
wekt. Gevreesd wordt, dat er een opstand
zal uitbreken. De regeering heeft krachtige
maatregelen ter verzekering van de veilig
heid van den staat genomen.
Een overzicht van de beurs.
De werkzaamheden te Genève.
(2e blad, le pag.)
Verwarde politieke toestand in Oostenrijk.
(2e blad, le pag.)
De pleidooien in de moordzaak Lans.
(4e blad, le pag.>;
Jubileum Jac. van Kempen.
(le blad, le pag.)!
De zesde Haarlemsche Kruidenlersbeurs.-
(2e blad, 2e pag-X
ARTIKELEN
R. P. Tegen den oorlog. Een initiatief van
vijf Haarlemsche doktoren).
(le blad, le pag.)
Zandvoortsche Causerie.
(3e blad, 2e pag.)
Willy van de Tak: De Herfstmode.
(4e blad, le pag.);
Henry A. Th. Lesturgeon: De internationale
Koloniale tentoonstelling te Parijs (1931).
(4e blad, 2e pag.)
Dr. E. van Raalte: Uit- en van de 11e Assem-
blée,
(2e blad, le pag
S. B.: Langs dc Straat: Zeemansvrouwen.
(2e blad, le pag
(Voor de laatste berichten zie men de 2e pag.
van het le blad).
Jac. van Kempen
Een jubileum waaain men belang stelt!
Een feest dat men wil mede vieren. Het
dertigjarig jubileum van den zanger Jac. van
Kempen. Hem kennen de ouderen en jonge
ren. Zij herinneren zich het zoo vaak ge
smaakt kunstgenot en zij venvachten nog
zooveel schoons van zijn Jeugdig frisch geblo
ven stem.
Het is een kunstjubileum!
Wij zwijgen daarom over hetgeen ons heU
meest ter harte gaat en hem het meest t.oti
eere strekt zijn groote verdiensten als
mensch en als vriend.
De zanger moet op 1 OctobcT e.k. gehul
digd worden. Wij roepen u op om allen gij
Bloemendalers en ook gij vrienden en be
wonderaars van elders tegenwoordig te zijn
op zijn jubileumsconcert in de Groote
Kerk te Haarlem om 8 uur. Door uw tegen
woordig zijn, luistert gij hot feest op en geeft
gij hem een onvergctelijken avond, wij ver-»
onderstellen dat gij dat allen gaarne doet.
Het Uitvoerend Comité:
B. VAN SITTEREN. voorzitter,
Overveen.
Mevr. M. HENGEVELD, ponnlng-
meesteresse, Haarlem,
Mevr. E. TER BRAKE, Acrdenhout.
JAN BOODA, Haarlem.
Mej. ANNIE VEENENBOS, Alkmaar.
Mevr. Mr. WILLEM WESTERWOUDT,
secretaresse, Overveeru
INGEZONDEN MEDEDEF.LINGEN
Wij dccfen LT mede, dat dc kaarten voor dit
concert ad f 1-50 en ƒ0.90 (rechten inbegre
pen) verkrijgbaar zijn bij dc Firma A. VF.RNOUT,
Warmocsstraat 10. Bij storting van boven
genoemd bedrag met vermelding „Concert 1 Octo
ber J. van Kempen" worden U de kaarten franco
toegezonden. Ook zijn kaarten verkrijgbaar aan
het Concertbureau zelf, VERKOUT en
ALPHENAAR en 's avonds aan dc kerk.
WEER IETS, DAT NIET
„ALGEMEEN" IS.
Maandagavond zou mr. J. H. Schuit® van
Haegen voor den Nederlandschen Omroep
algemeen programma, dat deze week ver
zorgd wordt door de V.A.R.A., spreken over
het onderwerp: Noodzakelijke verbeteringen
in het gevangenis- en reclassecringswezcn
Deze lezing heeft echter niet plaats gehad,
daar de uitzending door de Radio Omroep
Controle Commissie is verboden.
