HET VERGAANVANDER-101 De Oorzaak van de Ramp. Het woord is aan R 101. 48e Jaargang No. 14505 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Maandag 6 October 1930 HAARLEM S DAGBLAD jVirrxtie: P. W. PEEREBOOM mx ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week 0.27)4. met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32 Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 357J4- Franco per post door Nederland 3.87*4. Losse nummers 0.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden 0-57)4, franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENTIEN: 15 regels 1.75, elke regel meer 035. Reclames 0.60 per regeL Reductie bij abonnement Vraag en Aanbod 1I regels f0.6Q, elke regel meer /0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onre Groentjes (Dinsdag. Donderdag en Zaterdag) 14 reg. /025. elke regel meer ƒ0.10. uitsl. i contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Yoet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.- Het Belangrijkste De ondergang van het Engelsche luchtschip R 10). (Ie blad. le pag. en 2e blad le pag.) De procuratiehouder v. O., verdacht van het plegen van den moord op den heer Lans, door het Gerechtshof tot 20 jaar gevange nisstraf veroordeeld. le blad, le pag.) Ernstig zedendelict te Halfweg. (le blad, 3e pag.) Verontrustende berichten uit Cuba. (2e blad, 2e pag.) Communisten en monarchisten slaags ge raakt in Bilbao. Vrees voor uitbreiding der algemcene staking. (2e blad, 2e pag.) ARTIKELEN Lettinga; Financieele Kroniek. (4e blad, le pag.) J. C. E.: Langs de Straat: Parktafereel (4e blad, 2e pag.) R. P.: R. 101. (le blad, le pag.) (Voor de laatste berichten zie men de 2e pag. van het le blad). MOORD TE AMSTERDAM. JONGEN SCHIET OP ZIJN STIEFVADER. Een 23-Jarlge bewoner van de Wetering schans te Amsterdam heeft na een geringe woordenwisesling ln zijn woning een of meer revolverschoten gelost op zijn 31-jarigen stiefvader, die op hetzelfde adres woonde. De man is aan de bekomen wonden overleden. Het lijk is door den O. G. D. nahr het Bin nengasthuis vervoerd. De dader, een chauf feur. is aangehouden. Hij zei. dat zijn stief vader hem te lijf wilde en dat hU uit zelf verweer handelde. HAARLEM. 6 October. R 101. De toekomst-mogelijkheden van het be- stüurbare luchtschip, die in de laatste Jaren weer heel wat rooskleuriger schenen te wor den door de prestaties van de Zeppelins, ge volgd door den geslaagden tocht over den Oceaan van het Engelsche luchtschip R 100, zien er nu weer aanmerkelijk slechter uit door de ramp van de R 101. Toen deze beide Engelsche luchtreuzen, aanmerkelijk grooter nog clan de Zeppelins, gebouwd werden, is er heel wat critiek op geleverd. Ook in Engeland zelf, en door des kundigen. Men achtte ze te zwaar van con structie, men vond vooral het gewicht der motoren veel te groot in verhouding tot het draagvermogen der schepen,.en zij werden als te moeilijk hanteerbaar beschouwd. Heel wat pessimisme kwam los. Verscheidene cor respondenties uit Londen hebben daar in dit blad van geulgd. Maar experts, op welk ge bied ook, zijn het zeer zelden eens. en de constructeur van de R 100 althans scheen in het gelijk te worden gesteld toen zijn lucht schip in de practijk een succes behaalde. Het voldeed wel niet geheel aan de hoogste eischen, die men het gesteld had. maar het bleek toch tot zeer veel in staat te »ijn. De ondergang van de R. 101 moet evenwel de in Engeland vrijwel tot zwQgen gebrachte critiek weer met volle kracht doen herleven, en zou wel eens tot gevolg kunnen hebben dat men de hernieuwde, zeer kostbare expe rimenten met luchtschepen definitief beëin digde. Temeer omdat het verlies van zooveel menschenlevens, waaronder die van den minister van Luchtvaart Lord Thom.' den Vice-Air Marshal Sir Sefton Brancker, den ontwerper van het luchtschip en onderdirec teur van den Luchtdienst lt.-kolonel V. C. Richmond en de beide commandanten van de R 101, Irvin en Scott, als een nationale ramp zal gevoelen. Met den dood van deze mannen is een gansche groep voorstanders van de ontwikkeling van het luchtschip aan Engeland ontvallen. De overblijvenden zullen een slechte kans maken om. in een tijd van groote financieele zorgen voor den staat en van algemeene malaise ln het zakenleven, nog eenigen steun te vinden voor verdere ondernemingen met luchtschepen. Daarbij komt dat de Engelsche nationale eer zich natuurlijk pijnlijk getroffen voelt door deze mislukking. De brand van het luchtschip, die het verlies van al deze men schenlevens veroorzaakte, schijnt te bewij zen dat dr. Hugo Eckener gelijk heef» als hij herhaalt, dat men niet het brandbare gas, waarmee de R 101 gevuld was, had moeten toepassen. De mcdedeellngen van de overle venden, die verklaren dat het omhulsel over matig bezwaard was tengevolge van de slag regens en dat het op het achterschip al ge scheurd moest zijn eenigen tijd voor de ramp geschiedde, wijzen eveneens op verkeerde be rekeningen, constructiefouten wellicht. Het onderzoek van de Engelsche luchtvaart autoriteiten zal misschien meer opheldering brengen. Maar algemeen is al de indruk ge wekt dat dit luchtschip niet voldoende weer standsvermogen had voor de groote reis die het ondernam, en algemeen Is de critiek, een Jaar geleden reeds op het bouwplan tot uiting gekomen, in herinnering gebracht. De geheele wereld zal bovendien de En gelsche prestaties ln ongunstige vergelijking met de Duitsche brengen. Dat is voor den Brit al heel moeilijk te verduwen, en het ge volg zal dus wel wezen dat men in Engeland ermee uitscheidt. Na de ramp van de R. 34, LEIPZIG. 5 Oct- (V.D.) Hedenmiddag land de het Duitsche luchtschip „Graaf Zeppelin" te Leipzig, onder commando van Dr. Eckener Dr. Eckener werd ontvangen door den eer sten burgemeester van Leipzig, die hem ver wittigde van het vreeseüjke ongeluk, dat de R. 101 heeft getroffen. Dr Eckener was diep onder den indruk en zond het volgende te legram aan den Britschen Eersten Minister MacDonald „Diep bewogen door het tragische noodlot, waardoor de Engelsche natie wordt beroofd van zoo vele dappere, haar idealen nastre vende voorbeeldige mannen, betuig ik Uwe Excellentie mijn hartelijke deelneming. De bemanning van de „Graf Zeppelin" treurt, verbonden met de slachtoffers door oprechte kameraadschap". Begrijpelijkerwijze werd zeer veel belang gesteld in de meening, die Dr. Eckener, de wereldberoemde commandant van de ..Graf Zeppelin" en pionier op het gebied van vluch ten met luchtschepen, die reeds zoovele ge slaagde Oceaan- en wereld vluchten met de „Graf Zeppelin" maakte, zich over de ramp had gevormd. Bij de ontvangst, die de Ge meenteraad van Leipzig Dr. Eckener heden bereidde, verklaarde hij het volgende: Men vraagt mij, hoe het mogelijk is, dat wanneer de stijve, van een geraamte voor ziene luchtschepen zoo sterk zijn als men zegt, de Engelsche R. 101 op een dergelijke wijze aan zijn einde kon komen. In de eerste plaats zijn de berichten, die ik tot nog toe over de toedracht van het ongeluk heb ge had, niet voldoende om mij daarover uit te laten. Uit wat ik echter vernomen heb. moet ik afleiden, dat het luchtschip door het zeer stormachtige en regenachtige weer tegen dsn grond werd gedrukt, en dat toen pas de ont ploffing volgde. Ik geloof, dat het luchtschip door de botsing met den grond vernield is, en dat de ontpl ;g slechts van secundairen pard was. Dat men de ramp zoowel aan de Dc R. 101 aan de ankermast te Cardington (Bedford). Dc lengte van het gevaarte icas 223 meter, de diameter 40 meter, de grootste hoogte 42.50meter, de gascapaciteit 162.000 kubieke meter. Voor het verslag van het vergaan vawdc R. 101 zie men de eerste pagina van het tweede blad. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD (Zie ook de le pag. van het 2e blad) Verzwaring van het lacht- schip tengevolge van hevige slagregens. Omhulsel achterschip was blijkbaar gescheurd. botsing als aan de ontploffing toeschrijft be wijst, dat men de oorzaak nog niet weet. Ik kan niet begrijpen, hoe het mogelijk kan zijn geweest, dat het luchtschip tengevolge van heftige regenbuien tegen den grond zou zijn gedrukt. Wij hebben met de „Graf Zeppeiin" en de R. 101 was wat dat betreft van het zelfde type een dynamisch hefvermogen van 15.000 K.G., d.w.z. dat de regenbelasting van het luchtschip rustig 15.000 K.G. kan bedragen, waarbij men het luchtschip dan zeer rustig in de lucht kan houden. Wij heb ben bij de hevigste regenbuien nooit een hoogere belasting gehad dan 6 of 7 ton. We hadden daarvoor dus nooit nqeer dan de helft van ons dynamisch stijgvermogen noodig. Zelfs een zeer heftig onweer in hetRhónedal hebben wij zonder dat we ballast afwierpen overwonnen. Dit was een onweer, zooals ik nog nooit heb meegemaakt, en zooals ik waarschijnlijk ook niet licht een tweede maal Georg Hermann De ééne helft van de Industrie is steeds voor bestemd de andere te vernietigen Chronos, die zijn eigen kinderen opeet. DE PRINS VAN WALES NIET TE BEAUVAIS. Het bericht, als zou de Prins van Wales' per vliegtuig tc Beauvais zijn aangekomen, blijkt onjuist te zijn. Door een vergissing heeft de correspondent van Vaz Dias Sir John^almon voor den Prins van Wales aangezien. Waar de R 101 ten onder ging. Vol vertrouwen opgestegen A!s veroveraars der lucht, Met den steven naar het Oosten Voor een halve-wereld vlucht, Met hot--doel te demonstreeren, Dat de Britsche wereldvlag, Ook in hachelijke tijden Zich nog steeds verheffen mag; Vol vertrouwen ln de kunde Van den mensch, en in zijn macht. Vielen zij als machtloos offer Van der elementen kracht; Neergeslagen, stukgesmeten Tot een vormeloos geheel, Ziet de mensch de droeve resten Van zijn trotsche luchtkasteel; En de vlag, zoo hoog geheven Stortte met het luchtschip af, Lager nog dan Moeder Aarde, Dekt zij thans een massagraf P. GASUS. UITSPRAAK IN DE ZAAK-LANS. PARIJS, 6 October. (Per telefoon, van onzen correspondent). VERDACHTE TOT TWINTIG JAAR VEROORDEELD. Ik verneem nu, dat pas een half uur na de ramp de eerste bewoners van het dorpje Allonne het luchtschip bereikten. Tengevolge van de verzengende hitte konden zij het niet dicht naderen. Zij vonden de acht overleven den, die allen in den kleinen voorsten gon del van de R. 101 waren geweest. Een hunner verklaarde dat hij totaal niet wist wat er ge beurd was, dat hij met een schok plotse ling uit een diepen slaap ontwaakte in het gras lag en het eerste oogenblik dacht, dat Ihij droomde. De eerste ingenieur Leach schreef de ramp ln de eerste plaats toe aan groote verzwaring van het luchtschip tengevolge van de hevige slagregens, die het sinds het vertrek uit Car dington voortdurend geteisterd hadden. Hij had den indruk dat eenige minuten voor het ongeluk het omhulsel van het achterschip gescheurd was. Toen te 1 uur 40 de R 101 over Beauvais passeerde helde het luchtschip sterk achterover en kwam daardoor nog slechts langzaam vooruit. Te 1 uur 43 werd draadloos aan Le Bourget de positie van de R 101 opgegeven. Onmid dellijk dook het luchtschip naar voren en had de botsing met den heuvel plaats. Een van de andere overlevenden verklaar de oveneens, den indruk te hebben gehad dat het achterschip van de R 101 al gescheurd moet zijn geweest boven Beauvais. Uit Beauvais verneem ik, dat alle lijken nu gevonden zijn en geborgen op het raadhuis van Allonne. De half verbrande vlag van de R 101 is door de Fransche autoriteiten aan den luchtvaart-attaché van het Engelsche gezantschap te Parijs overhandigd. De Fransche minister voor Luchtvaart, Laurent Eynac, en verscheidene andere Fransche autoriteit-en zijn uit Parijs naar Allonne vertrokken. De „Graf Zeppelin" maakte een tocht naar Leipzig, en vervolgens naar Goerlitz. Toen het luchtschip te Goerlitz was aangekomen, werd den passagiers in verband met de ramp van de R 101 gevraagd of zij wellicht den tocht wilden afbreken. Allen gaven echter te ken nen de reis te willen voortzetten. Eckener's oordeel. Eckener. zal beleven. Wij hebben bewezen, dat een luchtschip ook door de krachtigste regenstor- men gebracht kan worden. Men mag dus uit de ramp van het Ertgelsche luchtschip R. 101 niet de generaliseerende conclusie trekken, dat een luchtschip het in zulk weer niet hou den kan. Wij hebben getoond, dat het lucht schip een werkelijk veilig verkeersmiddel is. Misschien zal bij de vlucht naar het Poolge bied, waar men vertelt van een schier fabel achtige ijsvorming, waaraan ik echter niet geloof, de belasting van het luchtschip door weersinvloeden een rol spelen. Een commissie van onderzoek. In den loop van den middag arriveerde per vliegtuig op het terrein van de ramp de door het Britsche Ministerie van Lucht vaart ingestelde commissie van onderzoek, onder leiding van den Opper-Maarschalk voor de Luchtvaart Sir John Salmon, met den Directeur van den Britschen Technischen Luchtvaartdienst Holt. Ook een groot aantal Engelsche journalisten arriveerde per vlieg tuig. Na toestemming te hebben gekregen van de Fransche autoriteiten stelden de Britsche commissie-leden in het wrak van het luchtschip een voorloopig onderzoek in. Het Haagsch Correspondentiebureau seint ons: Het Haagsche Gerechtshof heeft heden den gewezen procuratiehouder Van O. wegens doodslag op zijn patroon Lans te Rotterdam en wegens verscheidene malen gepleegde valschheid ln geschrifte en verduistering veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf, con form den eisch van den advocaat-generaal. De Rotterdamsche Rechtbank had ver dachte 15 jaar opgelegd. STUDENTENRELLETJES IN DEN HAAG. DE POLITIE VOERT CHARGES UIT. Vrijdagavond is het Plein met omgeving ln Den Haag in rep en roer gebracht door een aantal Leidsche studenten, meldt de N.R.C. Om 8 uur begon het onrustig te worden, en herhaaldelijk had er treffen met de politie plaats. Deze was in grooten getale aanwezig en telkens werden charges uitgevoerd, waar bij studenten en publiek met behulp van den gummistok werden verspreid. Eerst «tegen 12 uur was de rust terugge keerd. Tijdens de relletjes heeft de politie een banketbakker gearresteerd, die zich niet uit een volksoploop wilde verwijderen en bij z*,n arrestatie verzet pleegde. DE TOCHT VOLBRACHT. DE P.H.A.G.R. TE BANDOENG. Aneta-Vaz Dias meldt, dat bij de K. L. M. besicht is binnengekomen, dat het eerste postvliegtuig Zaterdagmorgen te Bandoeng is aangekomen. AMSTERDAM WINT DEN „GRAND PRIX" Op de Wereldtentoonstelling te Antwerpen is aan de inzending der gemeente Amster dam den „Grand Prix" toegekend. Regen niet de oorzaak? X Plaats waar de R. 101 Is neergestort. Afstand: KustAlJonne 95 K.M. Parijs Allonne 65 K.M. BeauvaisAllonne 6 K.M. Spoorwegen. Bovenstaand kaartje geeft de plek aan waar de ramp met de R. 101 plaats had. Beauvais. in het Iatijn Bellovacum of Bel- vacus, is de hoofdstad van het departement Oise. Het ligt bij de samenvloeiing van de Aveion en de Thérafn in een bekoorlijk dal door boschriike heuvels omgeven. Het aantal inwoners bedraagt ongeveer 20 000. Er zijn verscheidene fabrieken waar lakens, tapijten, wollen dekens enz. ver vaardigd worden. Vroeger was Beauvais de hoofdstad van Bellovakers. In 1472 werd zij door Karei de Stoute, belegerd, evenwel zonder succes. Bij een uitval die vrouwen uit de belegerde stad ondernamen, heeft Jeanne Fouquet, bij genaamd Jeanne Hachette, zich onderschei den. Zij maakte op den vijand een vaandel buit, dat elk jaar op 14 October in de stad plechtig wordt rondgedragen. In 1851 werd voor deze heldin een standbeeld in de stad opgericht. Het dorpje Allonne ligt op 6 K.M. afstand van Beauvais. De verongelukte minister van Luchtvaart Thomson. (Zie verder 2e pagina van het Eerste blad).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 1