O, M! DE RAMP VAN DE R-101. Hongersnood in Ghina. Het woord is aan Engeland. 9 48e Jaargteng No. 14507 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 8 October 1930 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Hoofdredacteur*. ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN per weck 0-27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32 Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 337)4. Franco per post door Nederland 3.87)4. Losse nummers /0.06. GeilL Zondagsblad per 3 maanden 0-5734, franco per post. Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENTIEN1—5 regels 175. elke regel meer ƒ035. Reclames ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag. Donderdag en Zaterdag) 1—4 reg. ƒ035. elke regel meer ƒ0.10. uitsl i contant- Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.- DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. EERSTE BLAD Een ontzettende toestand. Weer 700.000 menschen bedreigd. Het Europeesch centraal bureau voor hulp acties te Genève ontving van den National Christian Council te Shanghai een rapport van de Engelsche Baptisten-missie in Sianfu Shensi en een van de Scandinavische missie te Sian, eveneens in de provincie Shensi. Beide rapporten zijn gedagteekend -einde Augustus en bewijzen, dat de hongersnood niet alleen niet voorbij is, maar dat nieuwe, ernstige vrees voor den aanstaanden winter bestaat. De Baptistenmissie te Sianfu deelt mede, dat het onderzoek zich tot dusver heeft uitgestrekt over 15 van de 45 districten in cenlraal-Shensi en dat in dit gebied, waarin thans van de twee millioen menschen nog een millioen leeft, tegenwoordig 700.000 door den hongersnood worden bedreigd. De voor uitzichten van den oogst zijn door droogte en sprinkhanenplagen vernietigd. De onlangs gevallen regen maakt het zaaien van boek weit mogelijk, maar men vreest, dat de sprinkhanen het zaad zullen vernietigen. Er wordt hulp gezocht, om 700.000 menschen gedurende acht maanden voor den honger dood te behoeden. Dat kan met een dollar per hoofd per maand geschieden. Het rap port geeft de adressen op aan de organi saties, die in het hongergebied zelf werken en direct hulp kunnen verleenen, namelijk: de Scandinavische missie, de Engelsche Bap tisten-missie, de Roomsch-Katholieke missie en het internationale hulpcomité in Shensi. De mogelijke hulp. die van deze organisaties kan uitgaan, wordt op 3.350.000 geschat. Het rapport berust op persoonlijke indruk ken, die Mr. Baker in opdracht van de hulp organisaties op een reis door het hon gergebied heeft verzameld. Hoe ver schrikkelijk de sprinkhanen daar in den niéuwen oogst hebben huisgehouden, toont het volgende voorbeeld aan: Op een morgen zag hij op een reis van Sanyuan uit, maïs velden, die manshoog stonden. Toen hij des avonds terugkeerde waren zij tot een hoogte van ongeveer 60 cM. boven den aardbodem door de sprinkhanen afgevreten. De indruk, die dit alles maakte op de bevolking, die de sprinkhanen met behulp van vlaggen in beweging trachtte te brengen, was aangrij pend. Het Scandinavische rapport berust op een onderzoekingsreis van den agent Vatsaas. Hij zegt met nuchtere woorden, dat de helft van de thans in het hongergebied levende be volking dezen winter moet sterven of emi- greeren. Bijzonder ernstig getroffen zijn de volgende gebieden: Chang Au, Hsienyang, Hsingping, Fufeng, Wukung, Kishan, Lungchow, Lichuan, Cningyang, Sanyuan, Kaoling, Pucheng, N. Weinan, N. Lintung, Kienyang. Weliswaar is onlangs regen gevallen, maar ook volgens dit rapport vreten de sprinkhanen de opkomende gewassen tot den grond toe op, zoodat er geen hoop bestaat. De eenige hoop ziet de rap porteur in aanplant van boekweit; men weet niet, waar het zaad vandaan moet komen en hoeveel boeren men het kan verschaffen. Geen vroegere hongersnood is met den tegen woordige te vergelijken. Volgens dit rapport is het verleenen van hulp niet onmogelijk. Ook is het mogelijk, door de uitvoering van openbare en winstgevende werken kapitaal te beleggen. De National Christian Council garandeert de betrouwbaarheid van deze beide getuigen, die beiden ervaring hebben en schrijft ten slotte: „Er bestaat geen twij fel aan, dat Shensi zich sedert 1927 ifi een Mr. J. Cerritsz Met militairsme wordt "bedoeld een zoo ver doorgevoerde regeling van de verdediging van het land. dat deze een bepaald doel, onaf hankelijk van die verdediging, wordt en daar door omslaat in een gevaar en een nadeel. Raadsvergadering 27 Juni 1928). verschrikkelijken toestand bevindt, en dat het ergste nog te wachten is". Het Europeesche centraalbureau staat door prof. D. Adolf Keller tegenwoordig met verscheidene Chineesche zaakgelastigden in Europa in verbinding en het hangt op het oogenblik alleen van de bereidvaardigheid van de Chineesche regeering af, of in Europa een algemeen gemengd hulpcomité kan wor den gevormd, dat met de reeds bestaande hulporganisaties zal samenwerken. DE P.H.-A.E.O. GAAT OVER EGYPTE. VANDAAG UIT SOFIA. De directie van de K.L.M. heeft, naar de Tel. verneemt, tot Dinsdagavond elf uur op een eventueel gunstig antwoord van Turkije gewacht; toen dit op dat uur nog niet was ontvangen, heeft zij de bemanning van het tweede postvliegtuig opdracht gegeven om Woensdagmorgen uit Sofia te vertrekken en via Griekenland en Egypte koers te zetten naar Ned.-Indië. AARDSCHOKKEN IN ZUID- DUITSCHLAND. MUNCHEN, 8 Oct. (V. D.) In den afgeloo- pen nacht even na middernacht werd alhier een krachtige aardschok waargenomen. Over al in de stad gingen de lichten uit, terwijl de bewoners bijna allen uit den slaap werden opgeschrikt. Ongeveer een kwartier later volgde een tweede, lichtere schok. Ook uit Innsbrijck, Lindau, Kempten en Carmisch komen berichten over krachtige aardschok ken. Ook te Stuttgart werd op denzelfden tijd een aardschok waargenomen. Schade is niet aangericht. Geen muiterij aan boord van de Revenge" LONDEN. 7 Oct. (V.D.) De Britsche admiraliteit heeft het volgende communique uitgegeven: In zekere persorganen worden geruchten gepubliceerd, hierop neerkomend dat man nen van ZM.'s „Revenge" zich op insubor- dineerende wijze zouden hebben gedragen. De admiraliteit wenscht deze geruchten catego risch tegen te spreken. Gedurende het ver blijf in de Golf van Juan nabij Nice, dat meer dan negen dagen heeft geduurd, heeft elk van de 340 man een verlof van één dag op den wal genot-en. In deze periode is het voorgekomen, dat een ploeg van 35 man te laat aan boord terugkwam. Bij deze ploeg waren twee man, die tot nog toe niet zijn teruggekeerd, en als deserteurs zijn aange geven. Er is niets waar van de geruchten, als zouden bedoelde mannen geweigerd hebben naar boord terug te keeren, of zich onbehoor lijk tegenover hun commandant hebben ge dragen noch van de geruchten dat er on lusten aan boord zouden zijn uitgebroken of klachten geuit zouden zijn omtrent de voe ding. Nog een teekenende foto van de ramp der R 101. Twee Fransche soldaten met de ge havende vlag van het Engelsche luchtkasteel. De plechtigheden te Beauvais. s (Van onzen Parijschen correspondent.) Beauvais, 7 October. Een trieste nacht van regen en windvla gen. Het is precies vier uur wanneer onze wagen start en over de verlaten banlieue-bou levards een uitweg zoekt naar de route na tionale, richting Beauvais. Trieste besogne. Want men moge in dit vak, waarin men el- ken dag iets nieuws beleeft, waarin men zich zoo dikwijls buigt over menschelijke misère, murw worden en in de vele triesthe den slechts het vak met al zijn inconve- niënten zien, toch zijn er momenten dat men zich niet los kan maken van de omstan digheden, van het droeve schouwspel dat men u toont. En zoo is het dezen nacht ge steld. We zijn met z'n vieren. Vier journalis ten, die jarenlange practijk achter zich heb ben, die dezelfde onverschilligheid van een begrafenisondernemer over zich voelden ko men en die tochr.a de catastrophe van het eens zoo fiere luchtschipSlechts de motor raast. Ieder onzer is in eigen en in dezelfde gedachten verzonken. Naar mate men de plaats des onheils nadert, naar mate men dichter bij de heuvels is waar het lucht schip neerplofte en een ernorme alles ver zengende vlam uitbarstte, wordt de stem ming gedrukter. En-zoo ratelen we door stille dorpen, tot in de verte, tegen den einder, tegen een grauwen ochtendhemel de silhouet van Beauvais zich afteekent. Ondanks het vroege uur is het reeds een druk beweeg in de middeleeuwsche stad. Geen huis of er wappert, halfstok, met- een rouwstrik, de Fransche vlag. Iedereen, groot en klein, geeft een bewijs van medeleven. En in de straten die op de Place Jeanne Hachotte, het plein voor het stadhuis, uitko men wemelt het van troepen. Maar ondanks die drukte heerscht er de lugubere stilte van de sterfkamer. Half fluisterend worden de commando's gegeve onhoorbaar bijna ruk ken de troepen op naar het plein, om post te vatten voor het stadhuis. Een groot rouw- gordijn sluit den ingang af. En als wij worden toegelaten tot de groote vergaderzaal, thans ingericht tot chapelle ardente, dan zien we onwillekeurig- weer voor ons dat vreeselijke vioen van de acht en veertig mannen die hun ontzettenden dood hebben gevonden in een vlammenzee. Denkt u in: een zaal, de muren geheel bedekt met rouwdoek en den zij aan zij, acht en veertig doodkisten, be dekt met de Engelsche vlag, een roerlooze eerewacht van Fransche en Engelsche offi cieren,, weenende familieleden, die héél den nacht, verzonken in gebeden, bij hun dier bare dooden zijn gebleven. En 't eenige ge luid dat de stilte verscheurt, een snik. een hartstochtelijk schreien van opstandigheid tegen dit wreede lot Het is negen uur. Het groote plein is ge heel ontruimd en duizenden, in groote stilte, verdringen zich achter de infanterie en de luchtvaarttroepen en de spahi die. het vaan del middenin, zich hebben opgesteld voor het stadhuis. Dan worden de bloemstukken aan gedragen. kransen ^an autoriteiten, hier en in Engeland, maar ook honderden kransen en kleme bloemstukjes, geplukt in dorps tuintjes, van onbekenden, bewoners van Al- lonne en Beauvais, van menschen wier na men nooit genoemd zullen worden in de ge schiedenis, maar die toch, in medevoelen en medelijden, een roerend bewijs geven van hun piëteit voor hen die vielen. Het défilé duurt voort. Even een beweeg, een fluitje snerpt, een doorgang wordt gemaakt en voor het stadhuis stopt een auto. De Fransche minister-president, vergezeld van Laurent Eynac, wordt ontvangen door kolonel Audi- bert, den vertegenwoordiger van den Presi- den van de Republiek, en door Lord Tyrell. den Engelschen gezant. Terwijl zij binnen zijn, nadert een droeve stoet. Vier en twintig afuiten van kanonnen, elk getrokken door zes paarden, houden stil voor den ingang. Dan wordt de eerste kist naar buiten gedra gen en twee aan twee worden ze op de wa gens geplaatst. De vele autoriteiten plaatsen zich achter den minister-president, die naar buiten is getreden, zichtbaar ontroerd. Zoo. in een plechtige stilte, vormt zich de enorme stoet. Vooraan gaan acht soldaten van het vlieg corps, de geweren onder den arm. Dan volgt een muziekcorps, de vier en twintig be spanningen, geëscorteerd door troepen, de enkele overlevenden van do catastrophe. Leach, Binks en Bell, de ministers en auto riteiten, troepen te voet en te paard, en de vereenigingen van oud-strijders. En het ka non buldert saluutschoten. Triest klinkt de Marche funèbre van Chopin. Tusschen een onafgebroken haag van sol daten. die het geweer presenteeren en gen darmes die het saluut brengen, gaat de droeve stoet verder, door de nauwe bochtige straten van het oude stadje. Heel den weg langs, van uit alle ramen, regent het bloe men op het droefgeestig convooi. Eindelijk het station. De vier en twintig lijkwagens "worden voor het perron opge steld, waar een speciale trein wacht. Dan volgt een laatste défilé van alle troepen, een laatste wandelgroet. Tardieu wendt zich tot Lord Tyroll en brengt hem mondeling het rouwbeklag over van de Fransche 'regeering. De Engelsche geestelijke spreekt een kort ge bed uit. Als een dierlijke kreet in de stilte klinkt het openrukken van de wagondcuren. Zeven en veertig kisten worden in de duister nis weggeschoven. En te denken dat zij, nog geen drie dagen geleden, bejubeld en toege juicht hun vaderland hebben verlaten. Om zoo terug te keerenOp hun laatste reis slechts vergezeld door de drie reisgenooten die ongedeerd bleven. Terwijl in het hospi taal van Beauvais vijf anderen nog strijden met den dood De terugreis in een stortregen. Omrijden, zoo luidt het bevel van een gendarme, mid den op den weg. Dan, na een blik op de kaart te hebben geslagen, een kort saluut: passez. En daar ineens, als we den noodlottigen heu vel voorbij zijn, midden op een uitgestrekt veld. de verwrongen Ijzeren karkas van de R 101 Het is één chaos, één verwarring van buizen en staven en kabels. Het is alsof de vuist van een reus dat stalen lichaam heeft neergekwakt tegen den grond. Een huivering. Daar, in dien helschen wirrewar. beklemd, gegrepen, hebben ze dus den dood gevonden, zonder te kunnen vluchten, verzengd door de uitslaande vlammen. Poor, poor boys HENRY A. TH. LESTURGEON. (De ambtenaar van het O.M. te Haarlem adviseerde ter terecht zitting een juffrouio, niet zoo gauw kef-kef te doen.) De ambtezlaar van het O. M., (Althans zoo wil 't me lijken) Voelt zich gedrongen, onze taal Op zijn beurt te verrijken. Dit voorbeeld kan een nieuwen toon In onze rechtspraak geven. Wie weet wat wij op dit gebied Nog zullen gaan beleven. Soms wil de rechterlijke taal Voor onze leekenooren Wel eens te ingewikkeld zijn, Om waarlijk te bekoren. Als hij na hoor en wederhoor, De strafmaat aan gaat leggen. Hoor ik den strengen rechter al Tot de verdachten zeggen: Wat gij sam sam misdreven hebt Is niet te excuseeren En veertien dagen brom brom moet Jelui maar mores leeren. Wann'eer de menschen snurk snurk doen, Moogt gij niet gap gap maken, En de politie doet snap snap. Om voor dit kwaad te waken. Wanneer de taal op het gebied Van wet en recht en orde. Naar dezen stijl zich richten gaat Zal 't wel gezellig worde'; Intusschen, ook al wordt er met Den ouden stijl gebroken. Men doe het matig, want „kef kef" Is wel wathonds gesproken. PLEIZIERBOOT IN DEN STORM GEKENTERD. 7 PERSONEN VERDRONKEN. BERLIJN, 7 Octo. (V. D.) Volgens een be richt der Berlijnsche bladen uit Guadalajara in Mexico is een plezierboot met 20 passagiers tijdens een hevigen storm op het Khapal- meer gekenterd. Zeven personen verdronken, 12 worden vermist. Het Belangrijkste 700.000 menschen in China door hongersnood bedreigd. (Ie blad. Ie pag.) Een wolkbreuk boven Pachuca, 60 menschen omgekomen. (Ie blad, le pag.) De uitvaart van de slachtoffers der R 101. (2e blad, le pag.) Nu Manioc afgetreden is. De toestand in Roemenië. (2e blad, le pag De Duitsche Staatsparty uiteen gevallen. (2e blad, le pag.) De toestand in Brazilië zeer ernstig. (2e blad. le pag.) De 1071 M. radio-golf door Nederland ver laten, de 293 Af. golf zal gcperfectionneerd tcorden. (2e blad, 3e pag.) ARTIKELEN: Henry .4. Th. Lesturgeon: De ramp win da R 101. De plechtigheid te Beauvais. (le blad. le pag.) S. B.: Langs de Straat: De ongeduldige. (2e blad, le pag.) (Voor de laatste berichten zie men de 2e pag. van het le blad). HALF-OVERDEKTE GROENTE. MARKT? ADVIES VAN GROENTEHANDELAREN. In verband met opmerkingen, die door het raadslid Van Kessel bU de behandeling van de gemeentebegrooting voor 1930 ge maakt zijn over de wenschelljkheid om een gedeelte van de Groentemarkt aan den Koudenhorn te overdekken, speciaal voor het fruit, is door den directeur van het Marktwezen hierover het advies gevraagd aan de Haarlemsche Groent-ehandelaarsvor- eeniging „Ons Belang". Deze vereeniging heeft Dinsdagavond in een ledenvergadering onder leiding van de heer H L. J. Noverraz Jr. over deze kwestie van gedachten gewis seld. Besloten werd, aan den directeur van het Marktwezen te berichten, dat de veree niging geen belang heeft bij een half over dekte groentemarkt. Voor alle producten achtte men het gewenscht, dat de markt ge heel overdekt is. WOLKBREUK BOVEN PACHUCA 60 MENSCHEN OMGEKOMEN? NEW-YORK. 7 Oct. (V. D.) Volgens tot dusverre nog niet bevestigde berichten heeft boven de Mexicaansche mljnwerkersstad Pa chuca een hevige wolkbreuk gewoed. Hierbij moeten 60 personen zijn omgekomen. AMSTERDAM'S GROOTE BOSCHPLAN. ONWARE BESCHULDIGING VAN NIEUWER-AMSTEL? B en W. van Nieuwer-Amstel hebben een verweerschrift gezonden aan het gemeente bestuur van Amsterdam tegen de uiteenzet ting van den wethouder dier gemeente dr. E. J. Abrahams, waarin het gemeentebestuur van Nieuwer Amstel er van beticht wordt op het terrein waarover het onder handelde met Amsterdam voor de stichting van een groot bosch, een uitbreidingsplan ontworpen te hebben. Van de zijde van Nieuwer-Amstel wordt de juistheid van die voorstelling van zaken met groote stelligheid ontkend en ten zeerste betreurd, dat de woordvoerder van het dage- lijksch bestuur van Amsterdam aan die le gende geloof heeft gehecht. Het tcrak van dc D 1930. die ten koste van acht menschenlevens in de buurt van Dresden, neerstortte

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 1