9
Turksche-nurksen.
LOOPT U MOEILIJK?
LET OP
RADIO-BUREAU PILLARD Co.
Het Belangrijkste
48e Jaargang No. 14509
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 10 October 1930
HAARLEM S DAGBLAD
.Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
'ABONNEMENTENper week 0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
jPer 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-57*4. Franco per post door Nederland 3.87*4. Losse nummers
i0.06. Geïll Zondagsblad per 3 maanden 0-57*4, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN1-5 regels 175. elke regel meer 1035. Reclames
/0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 10-6(^
elke regel meer /0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Ome Groentjes (Dinsdag.
Donderdag en Zaterdag) 14 rcg. f 0.25. elke regel meer 10.10. uitsl. contant-
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
D1T NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
een naaml. vennootschap
voor werkverschaffing.
SAMENWERKING VAN DE PROVINCIE,
AMSTERDAM, HAARLEM EN ANDERE
GEMEENTEN
B. en W. van Haarlem herinneren er in
een brief aan den raad aan, dat in 1928 in
de vergadering van de Prov. Staten van
Noord-Holland aan de orde werd gesteld het
rapport en de nota van Gedeputeerde Staten
in zake de Werkloosheidsbestrijding met het
resultaat, dat op een voorstel van enkele le
den om te geraken tot oprichting van een
Naamlooze Vennootschap ter bestrijding van
de werkloosheid, tevens zijnde een vereeni-
ging als bedoeld in art. 123d van de Ont
eigeningswet, prae-advies zou worden uitge
bracht.
Het op 28 Mei 1930 verschenen prae-advies
met het daarop gevolgd besluit van de Pro
vinciale Staten werd kortelings aan B. en W.
toegezonden, vergezeld van ontwerp-statuten
en de uitnoodiging om door een vertegen
woordiging uit het college van B. en W. ne
vens die van het gemeentebestuuur van
Zaandam met een Commissie uit Gedepu
teerde Staten een bespreking te houden voor
deelneming aan de beoogde vennootschap.
Gelet op het belang dat daaruit zou kunnen
voorspruiten voor de gemeente Haarlem,
hebben de heeren Mr. J. N. J. E. Heerkens
Trijssen en Mr. J. Gerritsz de conferentie bij
gewoond, zoomede een nadere bespreking,
waarbij ook nog het gemeentebestuur van
Amsterdam en en het bestuur der Nederland-
sche Heidemaatschappij waren vertegen
woord, alsmede het Ministerie van Binnen -
jandsche Zaken en Landbouw. Namens B. en
W. is bij de onderhandelingen naar voren
gebracht, dat het wenschelijk zou kunnen
zijn, de practische uitvoering niet uit te stel
len tot een en ander formeel zou zijn gere
geld. Overeengekomen werd in laatstbedoelde
bijeenkomst, dat de Nederlandsche Heide
maatschappij nadere plannen zou voorleggen
omtrent eenige voor uitvoering vatbare wer
ken zou aanduiden. Mocht zoo vervolgen
B. en W. hun schrijven aan den raad zoo
danig plan, hetgeen te hopen is; er toe leiden
dat er een werk zou kunnen zijn, waaraan
Haarlemsche werkloozen arbeid zou kunnen
vinden, voordat de formeele regeling gereed
zou zijn, dan ligt het in het voornemen om
met de provincie en een of meer der andere
betrokken gemeenten tijdelijk samen te wer
ken in de uitvoering met de geldelijke aan
sprakelijkheid voor de deelnemende organen
op den voet van de regeling als voor de ven
nootschap is ontworpen. B. en W. meenen
laatstbedoelde mondelinge overeenkomst tot
de hunne te kunnen maken, waartoe zij aan
den Raad daarvan mededeeling doen in het
vertrouwen, tenzij door den raad daartegen
bedenking wordt geuit, de machtiging voor
de uitvoeringsmaatregelen aan B. en W. wordt
toegekend.
Wat nu betreft de van de gemeente Haar
lem gevraagde deelneming aan de vennoot
schap op den grondslag van de ontwerp-sta
tuten. zooals die namens Gedeputeerde Sta
ten door den Voorzitter van dat College zijn
overgelegd, vestigen B. en W. de aandacht op
de navolgendg hoofdpunten.
Hst doel der vennootschap onder den naam
„N.V. Ontginningsmaatschappij Noordhol
land", gevestigd te Amsterdam, is uitsluitend
om krachtens toelating als bedoeld in art.
123 d der Onteigeningswet werkzaam te zijn
in het belang van de verhooging van de op
brengst van gronden. Deze gronden moeten
gelegen zijn in de provincie Noordholland of.
in uitzonderingsgevallen, in de nabijheid
daarvan. Zij tracht dit doel te bereiken door
het in cultuur brengen van woeste of an
dere gronden of in de provincie of in de na
bijheid daarvan gelegen en zoo noodig tot
exploitatie daarvan.
Artikel 3 der statuten bepaalt de deelne
ming der gemeente Haarlem in het maat
schappelijk kapitaal op 6 aandeelen van
f 1000.
Ditzelfde artikel wil de financiering der
door de N.V. ondernomen werken doen ge
schieden deels door rentegevende leeningen,
welke onder die overheidslichamen zullen
worden geplaatst, die aan de werkzaamhe
den zullen deelnemen, elk voor een gedeelte,
evenredig aan het aantal „manweken", dat
zij voor zich in de uitvoering bedingen, deels
door subsidies dier lichamen, welke in de
zelfde verhouding worden verstrekt. De aflos
singen der leeningen zal plaats vinden, tel
kens bij tegeldemaking der gereed gekomen
objecten, waarvoor deze leeningen zijn aan
gegaan;
Art. 6 der statuten kent voor vertegen
woordiging van de gemeente Haarlem 1
plaats in den Raad van Bestuur toe.
De uitvoering van werken zal geschieden,
niet als werkverruiming maar als werkver
schaffing.
onderscheidingen voor
haarlemsche bedrijven.
EEN AANTAL BEKRONINGEN TE LUIK.
De N.V. Werf Conrad te Haarlem, heeft op
de Internationale Tentoonstelling te Luik in
klasse 10 het diplome d'honneur behaald. De
Rijks Geologische Dienst te Haarlem vernier f
den Grand Prix in klasse 22, de Koninklijke
Hoogovens en Staalfabrieken te IJmuiden
het diplome d'honneur in klasse 28, de firma
Joh. Enschedé Zonen te Haarlem was bui
ten mededinging en lid der jury in klasse 95.
de accijns op het
gedistelleerd.
EEN ADRES VAN DE KAMER VAN
KOOPHANDEL.
In een adres aan de Tweede Kamer heeft
de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Haarlem en omstreken de ernstige bezwaren
uiteengezet, die bij haar zijn ingebracht tegen
het ingediende wetsontwerp tot verhooging
van den accijns op het gedistelleerd.
In de eerste plaats wordt er op gewezen dat,
indien het ontwerp wet wordt, binnen 5 jaar
niet minder dan 3 maal de accijns op gedis
telleerd een wijziging zal hebben ondergaan,
zeer ten nadeele van den handel in gedistel
leerd.
De minister verwacht een verhooging van
de opbrengst met 4 millioen gulden. Door het
overgroote deel der belanghebbenden wordt
evenwel verwacht, dat verhooging van den
accijns veeleer achteruitgang in opbrengst
ten gevolge zal hebben.
Van de verhooging van den accijns in 1920
was (inplatas van de verwachte grootere op
brengst van 10 a 15 millioen gulden) een
mindere ontvangst van 7 millioen gulden het
gevolg.
Tengevolge van den lageren accijns in de
aan Nederland grenzende landen zal de smok
kelhandel in Nederland sterk aangemoedigd
worden dor een accijns te onzent van f 440
per 110 pet.
Een eventueele verhooging zal bovendien
nieuw bedrijfskapitaal vragen en allerlei be
slommeringen, kosten en moeite meebren
gen.
De Kamer van Koophandel verzoekt daar
om het ontwerp van wet op de verhooging
van het gedistelleerd te verwerpen.
Boven links Sao Paulo de Baziliaansche „koffie stad", die in het middelpunt van het gebied
van den opstand ligt. Daarnaast Dr. Prestes, de nieuwe president van Brazilië, die pas in
November zijn ambt zou gaan waarnemen, en tegen wien hoofdzakelijk de opstand gericht
is. Naast hem, de huidige president Washington Luiz, waarvan beweerd wordt, dat hij
reeds naar de opstandelingen is overgéloopen, onder links senator Cunhadie een leidende
positie bij de opstandelingen schijnt in te nemen. Rechts: een blik in Rio de Janeiro,
viet het pompeuze stedelijke theater.
Behalve Frederik van Eden, wiens portret wij gisteren opnamen, worden nog als candidaten
voor den Nobelprijs voor literatuur (van l. n. rde Franschman Paul Valery, de Ame
rikaan Theodore Dreiser en de Deen Gunar Gunarson genoemd.
een nieuwe oceaanvlucht. Het woord is aan...
BOYD NAAR LONDEN GESTART.
NEW-YORK, 9 October (VD.) De Ame
rikaan Boyd is hedenochtend te 12,50 uur
pl.t. aan boord van het vliegtuig „Columbia"
van Chamberlin van New-Foundland gestart
voor een vlucht over den Atlantischen
Oceaan. Het doel van den tocht is Londen.
de slachtoffers der r. 101.
LAATAP EER.
LONDEN, 9 OctoixfTv. D.) Morgen van
acht uur 's morgens tot tien uur 's avonds
zal het publiek door Westminster Hall defi-
leeren en een stille hulde bewijzen aan de
slachtoffers van de R 101.
De met bloemen bedekte lijkkisten zullen
op een dubbele rij staan in het midden van
de purper omfloerste hall. Het publiek zal
aan weerszijden paateeren.
Manschappen van de R.A.F., die de doo-
den bewaakt hebben, sinds zij in het Vader
land zijn teruggekeerd, zullen deze wacht
blijven bezetten totdat de kisten Zaterdag
zullen worden overgebracht naar de laatste
rustplaats op Cardington.
De lijkstoet zal Zaterdagmorgen door
het centrum van Londen trekken.
De kabinetsraad welke heden werd gehou
den heeft bepaald, dat de lijkstoet door Lon
den zal trekken gedurende twee uren in den
ochtend van Zaterdag.
Te 12 uur zal de herdenkingsdienst wor
den gehouden in St. Pauls Cathedral. Hier
voor zijn reeds 20.000 aanvragen voor plaats
bewijzen binnengekomen, hoewel er slechts
plaats zal zijn voor 5000 personen.
Deze rouwdienst zal worden bijgewoond
door de leden van het Corps Dinlomatique.
alsmede door de leden van het kabinet en
de premiers en gedelegeerden van de Domi
nions. welke te Londen verblijven voor de
Rijksconferentie.
De Prins van Wales zal den koning ver
tegenwoordigen.
De Prins van Wales zal met den premier
eveneens in den stoet vergezellen, welke de
dooden zal brengen naar hun laatste ge
meenschappelijke rustplaats te Cardington.
De bevolking van Be au va is heeft heden de
laatste eer bewezen aan het stoffelijk over
schot van Church, welke aan zijn verwon
dingen is overleden en heden naar Engeland
is overgebracht.
De toestand van den overlevenden Inge
nieur Leech, die gewond werd, is onveran
derd.
Cook. Savey en Disnay zijn aan de bete
rende hand en zu'len binnen enkele dagen
het ziekenhuis kunnen verlaten.
De herdenkingsdienst zal worden geleid
door den bisschop van Londen Deken Inge,
de kanunnik Alexander en de hoofdaalmoe
zenier bij de Luchtmacht R, Hanson.
De dienst zal door alle Britsche radiosta
tions worden uitgezonden en door het korte
golf station Chelmsford naar de overzeesche
gewesten. Het geheele kabinet en bijna alle
leden van het corps diplomatique zullen den
dienst bijwonen, terwijl de Fransche en Ita-
liaansche ministers voor de luchtvaart en de
Belgische minister van Verkeer speciaal er
voor naar Londen overkomen.
Hedennacht zullen de kisten met het stof
felijk overschot der slachtoffers naar West
minster Hall worden overgebracht waar zij
worden opgebaard en waar het publiek mor
gen in de gelegenheid zal worden gesteld een
laatste groet aan de dooden te brengen. Ook
het stoffelijk overschot van den matroos
Church, die gisteravond is overleden en dat
hedenmiddag naar Engeland wordt overge
bracht, zal naast de lijken zijner kameraden
worden gezet.
Laurent Eynac te Londen.
LONDEN, 9 Oct. (V. D.) De Fransche mi
nister van Luchtvaart, Laurent Eynac is
heden te Croydon geland, waar hij door den
Franschen gezant te Londen begroet werd.
Hij zal niet tijdig genoeg voor de rouw-
plechtigheid aankomen.
De stoet zal Zaterdag te 10 uur 's ochtends
de hal verlaten en tegen het middaguur aan
het station arriveeren.
In een in Downingstreet uitgegeven ver
klaring wordt de verwachting uitgesproken,
dat de gansche Engelsche natie dit uur aan
de dooden zal wijden.
Multatali
Geen zotternij is zoo zot, dat ze niet nu en
dan door beroeps-wijsgeeren icordt in be
scherming genomen.
(De Turksche regeering heeft geen
toestemming verleend voor het
landen van verdere Nederland
sche postvliegtuigen te Con-
stantinopel)
De Vliegende Hollander is in Turkije
Naar 't schijnt als bezoeker nfet erg
gewaardeerd,
Hij wordt er althans zonder opgaaf van reden
Op doortocht naar Indië botweg geweerd.
Wat hebben wij jegens de Turken misdreven,
Dat zoo die vergunning op slag wordt
gestaakt,
Wat is toch het feit, wou Ik enkel maar
weten,
Dat Kemal Pasja tot pas-nee heeft gemaakt?
Vreest hij dat men tegen zijn maan aan
zal vliegen
En deze verminkt van een half tot een kwart,
Wie is er die dit ondoorgrondelijk raadsel,
De anti-bevlieging der Turken ontwart.
Nu zegt u misschien, ach, wat kan het je
schelen
Ons vliegtuig is voor zulke Turken te hoog,
Maar zulke bejegening kan ik niet velen.
Ik vind dit een vliegenklap. pal op ons oog.
Die Kemal wil zelf zoo hoogvliegerig wezen.
Merkwaardig nu juist die beslissing van hem,
Die Kemal, u moet dat met aandacht eens
lezen,
Een naam met een K en een L en een M.
Enfin, laat ze opvliegen met hun verboden,
We vliegen nu over een anderen staat,
En Indië zullen we toch wel bereiken
't Zij met, hetzij zonder een Musulmandaat.
P. GASTJS.
kingsford vliegt weer.
VOOR ZIJN SOLOVLUCHT NAAR
AUSTRALIA VERTROKKEN.
LONDEN, 9 Oct. Klngsford Smith Is
Donderdag met zijn eendekker opgestegen
voor een solovlucht naar Australië. De eerste
tusschenlanding zou te Rome plaats vinden.
Te Rome geland
LONDEN, 9 October (VD.) Kingsford
Smith is heden te Lester opgestegen voor
zijn voorgenomen Australiëvlucht. Hij is te
Rome aangekomen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
*jj*e haren nieloeroen!
ENTRUPAL- haantarklngawalar, g»d«pon«erd
verwl|dart op gahsol natuurlljko wijze grijze
neren, doordal het de haarwortels tot nieuwe
pigrnant-vorming en afzottlng hiervan In het
gemakVelIjlcete middel. Mleklouren ultgoelotenl Ulteto-
kend togen he.rultval en rooe.Fl.f3,8B.Proepektus gm«e.
Hoofd-dópöt: don Sols Vereen. Apoth.
Rozangr.sg - Amsterdam - Hnrtetr.74
Entrupal bevat o.a. actief Choleiterin.
Haarlem, Centraal Apotheek, Gr. Houtetraat
koop dan een paar steunschoenen bi
PRESBURG, Gr. Houtstraat 88, Haarlem
en 't I s s d is geladen!
onze annonce van MORGENAVOND
KOMEN MET EEN NIEUWE CREATIE
Haarlem neemt deel aan een Naamlooze Ven
nootschap tot werkverschaffing in Noord-
Holland.
(Ie blad, le pag.)
De begrootingen voor de Haarlemsche ge
meentebedrijven.
(le blad, 2e pag.)
De gunstige resultaten van de actieve arbeids-
therapie bi) de krankzinnigenverpleging.
(le blad, 2e pag.)
De laatste eer aan de slachtoffers van de
R 101.
(le blad, le pag.»
Hoogst venaarde berichten uit Brazilië.
(2e blad, le pag.)
De toestand in Spanje ernstiger.
(2e blad. le pag.)
De beteek en is van het aftreden van den Roe-
meenschen premier Manioc.
(2e blad, le pag.)
ARTIKELEN:
R. P.: Renpaarden.
(le blad. le pag.),
C. J. v. T.: Een overdekte Groentcnmarkt.
(4e blad. le pag.)
L. A.: De grieven van Zuiderzeevisschers.
(3e blad, le pag.)
Brief van onzen Weenschcn correspondent:
Het nieuwe Oostenrijksche kabinet.
(2e blad, le pag.)
Pk.: Lang de Straat: filmfragment".
(5e blad, 2e pag.)
Voor de laatste berichten zie men de 2e pag.
van het le blad).
thomas geslagen.
NIET MEER IN HET HOOFDBESTUUR DER
LABOURPARTY.
LONDEN, 9 Oct. De uitslag van de ver
kiezing voor het nieuwe hoofdbestuur der La
bour Party op de conferentie te Llandudno
veroorzaakte opschudding, toen vernomen
werd, dat Thomas, minister van Koloniën,
geslagen was. terwijl daarentegen Moslcy
die eenigen tijd geleden uit de regeering trad,
omdat zijn collega's, inclusief Thomas, zijn
plannen voor de bestrijding der werkloosheid
hadden verworpen, gekozen werd. Tot de
overige gekozenen behoort o.a. Clynes, mi
nister van Binnenlandsche Zaken, en Hen
derson, die penningmeester werd.
HAARLEM, 10 October.
Renpaarden.
„De klassieke Cesarewltch race over 2800
M. zal op 15 October a.s. weer in Engeland
worden geloopcn", lees ik ergens. Volgt de
mededeeling dat er op het moment nog
tweeëndertig paarden voor zijn ingeschre
ven, zoodat er wel een paar dozijn zullen
overblijven, dewelker Jockeys listig aan de
start zuilen manoeuvreeren. en ook op het
eerste deel van de baan. om favorieten in te
sluiten en op te dringen, waarna het re
sultaat wellicht zal zijn, dat een paard wint
waaraan niemand gedacht heeft, en dat
dientengevolge verschrikkelijk laag geno
teerd staat.
Waarna de tallooze deskundige profeten,
die het in hun voorbeschouwingen volkomen
veronachtzaamd hebben, zich geen duizend
ste percent minder deskundig zullen gevoe
len dan tevoren, en de bookmakers zullen
grinniken en een paar honderdduizend pond
opstrijken, door tallooze optimisten gewaagd
op de reputaties van Show Girl. Rich-
borough, Story Teller, Brown Jack en hoe de
favoriete rossen nog meer heeten mogen.
Volgens een Fransch gezegde is het paard
„la plus noble conquête de l'homme", maar
als renpaarden zoo onder mekaar zijn zullen
ze wel eens geneigd wezen erom te lachen
en het schoone woord om te draaien.
De een or andere Praagsche professor,
rondsnuffelend in Mesopotamlë, heeft ont
dekt dat het een of andere volk der Oud
heid, dat spoorloos verdwenen is. reeds In
het jaar 3000 vóór Christus paarden tegen
elkaar liet rennen, en ze op diëet had ge-
gesteld en er een heele collectie tralnings-
voorschrlften op na hield. Het bericht maakt
geen melding van vondsten, die op het zóó
vroege bestaan van den bookmaker en den
totalisator wijzen, maar er schijnt weinig
twijfel aan. Het is een mooi gezicht paarden
te zien rennen, Geen mcnsch ter wereld vindt
het evenwel boeiend genoeg om er vaak naar
te gaan kijken zonder er ook op te wedden.
Het wordt te gauw eentonig. Die oude volks
stam moet dat ook ondervonden hebben, en
aan de wonderlijke grillen van het renpaard
want die spelen een heel hartig woordje
mee zijn duiten hebben geofferd. Een
sombere bijzonderheid ls, dat de stam ten
slotte spoorloos verdween, en dat ce Praagsche
professor wèl haar train ingsvoorsch rif ten,
maar niet de reden van haar verwijnlng heeft
kunnen ontdekken. Dit, zou men zoo zevgen
ls een van de meest absolute overwinningen
van het paard op den mensch gewees*
.Da plus noble conquête" leidt den mensch
nog steeds tot laakbare dingen, die men hem
ten volle als nederlagen kan aanrekenen Le
vendig herinner ik mij „Zizanic IH" welk