De ton.
HIER STAAT HET
Het Belangrijkste
48e Jaargang No. 14510
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 11 October 1930
HAARLEM S DAGBLAD
jDirectie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
en ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper weck ƒ0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0 32
'Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.5754. Franco per post door Nederland 3.8734. Losse nummers
I0.06. GeilL Zondagsblad per 3 maanden 10-5754, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Bultenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1—5 regels 1.75, elke regel meer f 035. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement Vraag en Aanbcd 14 regels 0.6<\
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onxe Groentjes (Dinsdag.
Donderdag en Zaterdag) 1—4 reg. f025. elke regel meer ƒ0.10, uitsL 4 contant»
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
D1T NUMMER BESTAAT UIT
VIERENTWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
DE ONDERGANG VAN DE R. 101.
DE PLECHTIGE DIENST IN DE
WESTMINSTER.
LONDEN, 10 October (V.D.) Vroeg in
den ochtend hebben manschappen van de
Royal Air Force de lijken van hun kamera
den van de R. 101 van het lijkenhuis ge
haald en ze in de statige en historische West
minster Hall gelegd. Daar liggen de 48 lij
ken gedurende dezen dag waaronder het stof
felijk overschot van den minister van
Lucntvaart naast hen van de meest beschei-
ren rangen, waarmee hun allen de hoogste
eer wordt gegeven, die het land hun kan be
wijzen.
Een groote en zwijgende menigte, tot wie
zoowel ministers als oud-ministers als de
arms ten van de bevolking behoorden, wacht
ten vroeg ln den ochtend om in de gelegen
heid te zijn te defileeren voor de met bloe
men bedekte lijkkisten.
Om 8 uur hedenochtend werden de deuren
geopend en vele uren achtereen liepen de
duizenden zwijgend langs de kisten.
Te 12 uur hedenmiddag werd in de St.-
Paul's Cathedraal en herdenkingsdienst ge
houden.
Behalve de prins van Wales, die den koning
vertegenwoordigde waren aanwezig de hertog
van York, de leden der Britsche regeering, de
eerste ministers van de dominions, de mi
nister van Luchtvaart van Frankrijk Lau
rent Eynac en de Italiaansche generaal Bal-
bo en de officieele vertegenwoordigers van
een groot aantal andere regeeringen, van
wie velen speciaal naar Engeland waren ge
komen om de laatste eer te bewijzen aan de
overleden luchtvaarders en om hun deelne
ming te betuigen met Brittannie in zijn ver
lies.
Zoowel te plechtigheid in de Westminster
Hall als die In den St. Paul's Cathedraal was
zeer indrukwekkend.
LONDEN, 11 October (V£>.) Aan de 48
in de Westminster Hall opgestelde kisten,
bevattende het stoffelijk overschot van hen
die bij de ramp van het luchtschip R 101 om
het leven zijn gekomen, trok heden van den
vroegen ochtend tot den laten avond een
geweldige menschenmenigte voorbij. De kis
ten zijn met een schat van fraaie bloemen
bedekt. Aan den ingang van de hall zijn twee
vlaggen de Union Jack en de Vlag van de
Royal Airforce, aangebracht. De officieele
xouwplechtigheid had te 13 uur hedenmiddag
plaats in tegenwoordigheid van verscheidene
duizenden personen. Alle autoriteiten wa
ren door delegaties vertegenwoordigd.
De dienst in St.-Paul's Cathedral werd
door den Prins van Wales en den Hertog
van York, als vertegenwoordigerse van den
Koning, en alle leden der regeering, bijge
woond. Ook de minister-presidenten der Do
minions, de ministers van Luchtvaart van Ita
lië en Frankrijk en vertegenwoordigers van
tal van mogendheden, waren verschenen.
LONDEN, 10 October (VD.) Terwijl de
klokken luidden begon in de St.-Pauls
Cathedral te plechtige herdenking van de
slachtoffers der R. 101. In het geheele land
en ook in alle andere deelen van het Brit
sche Rijk werd de plechtigheid gevolgd door
dat de dienst draadloos werd uitgezonden.
De herdenkingsdienst werd opgedragen door
den Deken van Londen, Inge, in de geheel
met menschen gevulde Cathedraal. Reeds
vanmorgen vroeg stonden twee lange rijen,
honderden meters lang, aan weerskanten van
de Cathedraal te wachten om toegelaten
te worden. Zoowel rondom de Cathedraal als
rondom Westminster Hall zijn de straten dik
met zand bestrooid om alle geluid te dem
pen
De kransen en bloemstukken bij de 48 lijk
kisten in Westminster Hall stapelen zich op.
Er zijn kransen bij van den Koning, van de
Koningin, van den Prins van Wales en den
Hertog van York.
Duizenden en duizenden defileeren geluid
loos langs de kisten en brengen den dooden
een aangrijpende laatste groet.
Van vanmurgen 8 uur gaat het ononderbro
ken door, tot tien uur vanavond.
Een der eersten die in de St.-Pauls Cathe
draal aankwam, was de weduwe van Sir
Sefton Brancker. Vervolgens arriveerden de
verschillende ministers en de minister-presi
dent, de Eerste minister van de Dominions
en de andere vertegenwoordigers ter Impe
riale Conferentie, alsmede de leden van het
Corps Diplomatique, die allen, voor zoover
gezanten en ambassadeurs, hun regeeringen
vertegenwoordigden. Frankrijk en Italië wa
ren bovendien nog vertegenwoordigd door de
Fransche en Italiaansche minister van
Luchtvaart.
Gedurende den geheelen plechtigen dienst
in de St.-Pauls Cathedraal heerschte er in de
omgeving een diepe stilte.
LONDEN—AUSTRALIë.
MATTHEWS NEERGESTORT.
LONDEN. 10 October (V-D) Uit Singa
pore wordt gemeld, dat kapitein Matthews
die met zijn vliegtuig de vlucht naar Australië
na een oponthoud van tien dagen heeft her
vat, tusschen Bangkok en Sengora is neer
gestort. Bijzonderheden ontbreken.
HET WERKTIJDENBESLUIT
VOOR WINKELS.
B. en W. tegen een verplichte
middag sluiting.
ALLEEN VOOR BARBIERS- EN KAPPERS
ZAKEN VERPLICHTE SLUITING OP
DONDERDAGMIDDAG.
B. en W. zenden aan den raad alle inge
komen adressen inzake het Werktijdenbe
sluit voor winkels. Onze lezers hebben daar
van reeds kennis genomen.
De kennisneming van adressen alsmede
resultaten van de enquete der Middenstands-
centrale, heft het college van B. en W. geen
aanleiding gegeven terug te komen op zijn
d.d. 3 Januari jl. ingenomen afwijzend stand
punt tegenover eene algemeen verplichte
winkelsluiting op Donderdagmiddag na 1 uur.
Ten aanzien echtef van de barbiers- en
kapperszaken, waarbij op dit punt een ze
kere overeenstemming bestaat tusschen or
ganisaties van werkgevers en werknemers en
waarvan verschillende patroons hier ter ste
de inmiddels reeds het voorbeeld hebben ge
geven door hunne zaken op dien bewusten
middag te sluiten, meenen B. enW. bij na
dere overweging te mogen voorstellen aan
het verzoek van belanghebbenden te voldoen
en de commissie bedoeld in art. 166 Ge
meentewet uit te noodigen eene zoodanige
wijziging der verordening op de winkelslui
ting, dat barbiers en kappers verplicht wor
den hunne salons op Donderdagmiddag te
sluiten.
DRIE MAN OVER BOORD
GESLAGEN.
ONGELUKSREIS VAN EEN DUITSCH SCHIP.
De .Hamburgsche bark Padua, die Vrijdag
te Delfzijl is binnengeloopen, om een lading
salpeter te lossen, heeft, naar wij in de NR.C.
lezen, aan de maatschappij gerapporteerd,
dat zij onderweg ten Westen van Zuid-Ameri-
ka op 30 gr. Z. B. zeer ruw weer heeft ge
had. Tijdens een storm zijn niet minder dan
drie leden van de bemanning over boord ge
slagen en verdronken. Later is een man met
storm uit den mast gevallen.
DE AMBTENARENWET EN HET
HAARLEM SC II AMBTENARENREGLEMENT.
In de bovenzaal van het Gom- Concertge
bouw zal onze stadgenoot Mr. A- A. Huizinga
Vrijdagavond 17 October een lezing houden
over „De Ambtenarenwet 1929 en de herzie
ning van het Haarlemsche Ambtenaren
reglement."
De afd. Haarlem van de Algemeene Ver-
eeniging van Gemeente-ambtenaren organi
seert deze lezing.
EEN WANDELPIER TE
ZANDVOORT?
Thans een comité gevormd.
ENERGIEKE OPRICHTINGSPOGINGEN
VOORGENOMEN.
Reeds meermalen zijn plannen gevormd
voor het stichten van een wandelhoofd te
Zandvoort. Particulieren hebben er meer
aan eens vergunning voor aangevraagd, maar
de uitvoering is altijd afgestuit op de kosten
en daaruit voortspruitenden twijfel aan de
exploitatie-mogelijkheid.
Naar wij thans vernemen heeft zich een
comité gevormd, waarin tal van bekende
persoonlijkheden vooral uit de financieele
wereld zitting hebben, dat de oprichting
energiek ter hand zal nemen. Vele bekende
personen hebben blijkens een uitgegeven
communiqué hun financieelen en moreelen
steun toegezegd. Het secretariaat is gevestigd
Keizersgracht 518, Amsterdam.
Het comité gelooft dat de stichting van
een pier ook een reden zou zijn om de ver
binding met Zandvoort nog eens nader te
beschouwen.
Het comité is als volgt samengesteld:
E. Baron van der Heydt, bankier te Zand
voort; Th. M. Ketelaar, lid der Tweede Ka
mer der Sta ten-Generaal, lid van den Ge
meenteraad te Amsterdam; K. J. G. Baron
van Hardenbroek. burgemeester van Ben-
nebroek: Bernard J. Citroen, bankier te
Amsterdam; Dr. I. H. J. Vos, lid der Tweede
Kamer der Staten-Generaal, lid van den Ge
meenteraad te Amsterdam: Dr. Willem Men
gelberg te Amsterdam: H. A. M. van den
Berg te Amsterdam; Mr. M. A. van Rijn van
Alkemade te Haarlem: D. Crena de Iongh.
bankier te Den Haag F. Boon te Amsterdam:
jhr. ir. A. L. van den Brandeler c.i. te Delft,
Eduard Verkade te Amsterdam; Ingenieur V.
J. L. M. Gijsen te Amstetdam.
DE OCEAANVLUCHT MET DE
„COLUMBIA" GELUKT.
LONDEN, 10 October (V.DDe Oceaan-
vlucht der Canadeesche aviateurs Boyd en
Conner is geslaagd. De beide piloten zijn met
hun toestel „Columbia" op het eiland Tres-
co (Scilly eilanden) geland.
De landing geschiedde om 16 uur 30 min.
Noodlanding wegens
gebrek aan brandstof.
LONDEN. 10 October (V.D.) Het vlieg-
tuig „Columbia" is geheel intact. Zaterdag
zullen de beide Canadeesche piloten den
tocht naar Londen voortzetten.
De „Columbia" is ongeveer 240 K.M. zuide
lijk afgedreven en kwam aldus boven Tresco
waar het wegens gebrek aan brandstof ever.
een noodlanding moest maken.
EEN JUBILEUM.
Het woord is aan
Jim Tully
In alles dat niet bcheerscht werd door exacte
wetenschap was Jarnegan een superieur
mensch. Als hij in zijn werk als filmregisseur
iets ontmoette dat hij niet begreep placht
hij te zeggen„Smijt dat eruit! Geef het maar
aan de critici!"Allen om hem heen
waren hem inferieur, maar beter onderricht
dan hij, en allen voelden zij dat hun beetje
kennis vaststaande waarheid was. Met zijn
grooter verstand en hooger intelligentie
slaagde hij er ook nog in. geen dictatoriale
houding jegens hen aan te nemen.
De hoofdprijs ln de loterij
Heeft in de krant gestaan,
D' onzekerheid is weer voorbij
De spanning is gedaan.
En als veel hoop ver-niet-igd is,
Veel wenschen onverhoord,
Men kent tenminste nu zijn lot
En slaapt weer ongestoord.
Een winnaar die van 't twintigje
Een brokje krijgt als deel.
Denkt spijtig: waarom waagde ik
Ditmaal nu niet een heel.
Intusschen is 't een groote vangst
Dier loten-visscherij.
Er komt nog dertig duizend op
Als extra premie bij.
Dat is een flinker tonnenmaat
Dan iemand wenschen kon.
De guldens zitten opgepropt
Als haring in die ton.
De eerste storm van onze herfst
Heeft alweer uitgewoed,
U ziet maar weer, de ergste wind
Waait nog voor enkelen goed.
P. GASUS.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
WIJ VRAGEN UW AANDACHT
▼oor onze annonce in dit blad 111
- 3e Pag., Ie blad
RADIO-BUREAU PILLARD EN Co
adres der KLOMPEN CEN TRALE
voor huishoudelijke artikelen
hoek Dr LEIJDSSTR., T£L 11784
EEN NIEUW TYPE AANDEELEN.
UITGIFTE TOT EFN BEDRAG VAN
26 MILLIARD.
LONDEN, 10 October (V.D.) Vrijdag
heeft over de geheele Ver. S.aten de uitgifte
plaats gehad van een nieuw type cum. ..fixed
investment trust shares", door een syndlcaa
onder leiding van Bancamerica Biair Corp. en
Distributors Group Inc.
Deze cum. trust shares behooren tot een
der aantrekkelijkste typen van ..fixed In
vestment Trust Shares", welke tot dusverre
zijn uitgegeven.
Ieder cum. trust share vertegenwoordigt
1 50000 aandeel van een eenheid, bestaan
de uit 4800 aandeelen van 34 vooraanstaan
de beleggingsmaatschappijen. Volgens de
trustacte zullen alle uitgiften tegenover aan
deelen. die als tegenwaarde dienen, met uit
zondering van dividenden in contanten, in de
portefeuille worden gehouden en herbelegc
worden in nieuwe eenheden.
34 Maatschappijen, waarvan de aandeelen
n aanmerking komen om als tegenwaarde
voor de nieuwe shares te gelden, hebben
te zamen een waarde van meer dan
zes-en-twintig milliard dollar en hebben ge
middeld gedurende een onafgebroken periode
van 30 jaren dividenden uitgekeerd.
De totale kapita'alwaarde sinds 1921 van
de als tegenwaarde dienende waarden is
equivalent aan 5 3 4 maal het gemiddelde
jaarlijksche rendement van de oorspronke
lijke waarde sinds 1921.
De Inkomsten uit de dividenden in contan
ten vertegenwoordigen meer dan 10.99 pet-
van de oorspronkelijke waarde.
Volgens de trustvoorwaarde zullen de aan
deelen die niet langer als bezit wenschelijk
worden geacht, kunnen worden afgestooten.
In de fondsen, die als tegenwaarde dienen,
kunnen geen veranderingen worden ge
bracht.
De houders kunnen fre allen tijde de nieuwe
shares omwisselen ln een nieuw gelijkwaar
dig aantal aandeelen. die als onderpand die
nen of de tegenwaarde in contanten ont
vangen.
„OOG OM OOG, TAND OM TAND."
Donderdag ontstond ln Est bij Waddenoijen
een hooggaande twist tussOien V., wonende
onder die gemeente, en zijn ongeveer 20-
jarigen neef wonende ln de buurtschap
..Hoenderbosch" te Ophemert. Met een bijl
sloeg de neef zijn oom een pink geheel af. ter
wijl deze zijn neef met een mes ernstig aan
ae hand wondde. De Jongeman nam daarop
de vlucht, om aan ar:es:atle te ontkomen.
De politie heeft hem tot dusver niet kunnen
ontdekken. Het vermoeden wordt geuit, dat
hij per trein de wijk heeft genomen naar
een andere plaats. Naar men mededeelde,
was drift de oorzaak van de ruzie.
Een wandelpier te Zandvoort? Thans een co
mité gevormd.
(Ie blad. Ie pag.)
Het werktijdenbesluit voor winkeliers. B. cn
W. van Haarlem zijn tegen een verplichte
middag sluiting voor winkels.
(Ie blad, le pag
Een nieuw voorstel van B. en W. van Haarlem
tot verbetering der Fonteinlaan.
(2e blad, 3e pag.)
De Jubilea van de tram.
(3e blad. le pag.)
De laatste eer aan de slachtoffers der R 101.
(le blad le pag.)
De opstand in Brazilië duurt voort. Zeer
tegenstrijdige berichten.
(2e blad, le pag.)
Een nieuwe Oceaanvlucht geslaagd.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN
R. P.: De taal.
(le blad. le pag.)
Dr. B. Sartorius: Het vergaan van de R 101
De dringende behoefte aan helium.
(5e blad. le pag.)
Mr. B. de Jong van Beek en Donk: De Elfde
Volkenbondsvergadering.
(6e blad. le pag.)
Karei de Jong: Radiomuzlek der week.
(3e blad, le pag.)
Brief uit Berlijn.
<3* blad 2e pag.)
De oudercommissies fOnderu ijs-zaken).
(3e blad 2" pag.)
L. A.: Een film van Mumau: „Ons Dagelijksch
Brood".
(5e blad. le pag.)
Het leven in Indië Bijzondere corresponden
tie).
(3e blad 2e nag.)
Willy ran der Tak: Indrukken van de Van
Gogh-tentoonstelling.
(3e blad. le pag.)
Aga: Droomerijcn bij een kov koffie.
(5e blad. 2e pag.)
Brazilië. ,J,and en Volk".
(6e blad le pag.)
P. J. Ziircher: Uit vergeelde paperassen.
(5c blad 3e nag.)
77. BuysRusland's Economisrhc Perikelen.
(5e blad 3e pag.)
De daling van den tnrwmrijs in dc V S. (Bij'
zonder e correspondentie)
'4e blad le pag.)
Biographieën in een notcdop.
'5e blad 2e pag.)
W. T.: Langs de straat: „Straatmeid"
(3e blad, lc pag).
(Voor de laatste berichten zie men de 2e pag.
van het lc blad)
'TAART FM. October.
De Taal.
Dit zeer kostbaar bezit des volks h^eft in
de laatste weken weer eens tot vrij hevige
gedachtenwisseling aanleiding g-"even. De
minister van Onderwijs heeft eer. decreet uit
gevaardigd tot afschaffing van een aantal
n-uitgar.gen bij eindexamens, dat de spel
ling-verwarring voorloopig niet zal ontwar
ren. en er is ln scherpe bewoordingen over
geschreven. Na dit vercenvoudiglngs-kabaal-
tje is een nieuwe storm opgestoken in een
paar bladen. De heer Jan Greshoff. hoofd
redacteur van De Gulden Winckel. onzen
lezers in het bijzonder bekend als onze cor
respondent te Brussel, Is losgestormd op de
beide medewerkers van De Groene Amster
dammer, die in dat blad den strijd voor zui
ver Nederlandsch strijden: Charivarius en
Dr. Chr F. Haje. De eerste geniet sinds vele
jaren een nationale vermaardheid op dit
gebied zoowel als door veel oorspronkelijk
werk van zijn hand.
Dr. Haje schrijft ln De Groene de rubriek
Taalschut. en Ls een bekend taalzuiveraar.
De begaafdheden, de methodes en dienten
gevolge de uitingen van de beide heeren zijn
aanmerkelijk verschillend maar laat ik daar
over niet gaan uitweiden.
De manier waarop Greshoff zijn aanval
heeft gedaan heeft ongetwijfeld getuigd van
een uitgebreide kennis van de krachttermen
der Nederlandsche taal. Hij noemt de beide
taaikampioenen „deze brutale burgerman
nen" en meer van dien aard De waarde van
zijn betoog wordt zeer verzwakt door deze
grove persoonlijkheden. Charivarius heeft
den aanval dan ook onbeantwoord gelaten.
Dr. Haje evenwel is er op ingegaan, heeft
er twee artikelen ln zijn rubriek aan ge-
wiju en kan zich evenmin als zijn tegen
stander onthouden van het grof geschut. Hij
heeft het over rasploerten in de taal",
noemt Greshoff een ..taalverrekker", en
Charivarius, wiens glimlach ik bij het lezen
van al deze krachtwoorden meen te mogen
veronderstellen, had uit de beschouwingen
van beide strijders een bloemlezinkje kun
nen maken onder den ironlschen titel
..Distinctie", zooals hij bij andere gelegen
heden als critiek op anderen heeft gedaan.
De ker van Greshoffs verzet tegen de
taaibeschermers ligt in het volgende frag
ment uit zijn redeneering:
..De taal ls eenvoudig een, nog zeer
onvolmaakt, middel om mededee'.ingen
van zakelijken of menschelijken aard te
doen. Op die mededeelingen komt het
aan En de rest, ls tarra.
Wanneer li een nuance van mijn ge
dachten of van mijn gevoel wil kenbaar
maken, dan gebruik ik daarvoor ieder
middel, dat mij geschikt lijkt. En wan
neer ik mij volledig en nauwkeurig kam
uitspreken, dan heb ik er vierkant lak
aan, of ik daar barbarismen, neologis-
Eerst in het jaar 1880. op den vijftienden October, dus aanstaanden Woensdag juist
vijftig jaar geleden, icerd de laat-Gothische Keulsche Dom pas voltooid. De eerste steen
werd reeds in het jaar 1248 gelegd. Tegen het eind van de veertiende eeuw werd met het
afbouwen begonnen, doch het werk raakte spoedig in vervaL De restauratie werd na de
kroning van Friedrich Wilhelm den Vierde ter hand genomen. In 1880 was het werk
voltooid.
