DE BILT
Waarde Vriend
als je even
als ik 100%
genot van je si
garet eischt,
dan ga je on
herroepelijk
Chief Whip
rooken Neem
de proef eens
op de som
koop vandaag
nog een doosje
ARDATH
VIRGINIA
De Beste voor Uw Gezondheid1
LONDON
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 11 OCTOBER 1930
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Ct«. per «ge?.
HERINGA WUTHRICH
HAARLEM
EXIDE BATTERIJEN
OOK REPARATIES
(Adv. Ingez. Med.)
men, gallicismen of andere schoolmees
tersuitvindingen voor noodig heb".
Dr. Ha je antwoordt daarop:
„In den kunstenaar troont het Woord
gelijk van macht bij de gedachte. Voor
dezen man echter is het Woord gelijk aan
een hond voor den schillenboer. Hij ge
bruikt dat dier voor alles, hij ranselt het,
hij bekloddert zijn kale plekken. Moet
men gelooven, dat in den morsboel, dien
hij van de taal wil maken, meegcroerd
wordt door alle publicisten van dezen
tijd? Neen, we hebben Antonie Donker,
Albert Helman, Plasschaert, wij hebben
er meer, die eerbied toonen voor de gaaf
heid van het hoog bezit, waaraan de
heer G. zijn zolen afveegt"enz.
U ziet het: dit is nog eens aan ouder-
wctsch-krnchtlg dispuutje, met termen die
herinneren aan de beweging van '80 en aan
den persoon van Frans Netscher. We zijn
dat soort van strijd tegenwoordig nogal
ontwend.
Ik heb te lang in Engeland gewoond om
in de hoofdzaken niet aan de zijde van de
beide taalbeschermors te staan, in het bij
zonder van Charivarius, die naar mijn mee
ning met zijn jarenlange actie heel wat
goeds bereikt heeft. De Engelsche taal heeft
een heel proces van verwording onderdaan,
en schijnt die tegenwoordig in toenemende
mate te ondervinden door het binnendringen
van een onbegrensde hoeveelheid afschuwe
lijk „slang" van Amerikaanschen oorsprong.
Mode-woorden beïnvloeden haar op een
schrikkelijke manier en krijgen zonder ver
zet burgerrecht. De litteratuur biedt geen
tegenstand, althans heel weinig.
Onze taal wordt bedreigd door onze in
vergelijking met verreweg de meeste andere
volken buitengewone kennis van vreemde
talen. En verier door veel slordigheid en
onverschilligheid van menschen, die er maar
wat van maken. Dat Charivarius en dr. Haje
daar stelling tegen nemen, is een goed en
noodig ding. Dat Charivarius vooral dit weet
te doen op een wijze, die voor niemand kwet
send is, en die de fijnheid van zijn geest en
zijn rustige, even-glimlachende hximor tot
uiting doen komen, hebben steeds duizen
den hoog in hem gewaardeerd. En vooral
wij, beroeps-schrijvers, die in de haast van
onzen krantenarbeid dikwijls gevaar loopen
ongewild in gemeenplaatsen, wankele beeld
spraak en dergelijke te vervallen, en die
zoo'n wekelijksch correctief wel op prijs stel
len. Al vinden wij het ook wel eens wat te
ver gaan, al vinden wij het soms wel eens
een tikje te schoolmeesterachtigin de
hoofdzaken zijn wij het er in meerderheid
mee eens.
De betiteling „brutale burgerman" is dan
ook wel totaal onjuist en buitengewoon on
verdiend. Den heer Greshoff doet dit woord
geen eer.
Wat zijn eigen standpunt betreft: het
komt mij voor dat men de Nederlandsche
taal in het gebruik inderdaad kan aanvullen
met vreemde woorden, die een zekere nuance
kunnen bewerken die in onze taal ontbreekt...
maar dat men daarvoor in de eerste plaats
zijn eigen taal, en verder ook de vreemde
talen, voor zoover men die bezigt, volkomen
behcerschen moet. Dat doet de heer Gres
hoff ongetwijfeld..
Dat doen een aantal anderen. Maar zij
vormen een kleine minderheid. En zelfs on
der hen driegt het gevaar van afdolingen,
als zij haastwerk moeten doen.
Er rest een groote meerderheid, die de taal
niet voldoende waardeert. En tegenover die
meerderheid is de strijd van Charivarius en
dr. Haje hoog noodig, wil men de taal niet
laten ontaarden.
Als Greshoff dit overdacht had, zou hij
naar mijn meening zich anders en juister
geuit hebben. Charivarius' zwijgen op zijn
aanval, in zulke termen vervat, spreekt veel
en duidelijk Nederlandsch.
R. P.
KELLOGG NAAR NEDERLAND.
NEW YORK, 10 October (Reuter). Kel
logg is aan boord van het stoomschip „Sta
tendam naar Nederland vertrokken om zijn
functie als rechter bij het Int. Hof van
Justitie te aanvaarden.
DE R. 101.
LONDEN, 10 October (Reuter). Uit
Beauvais wordt gemeld, dat de Britsche des
kundigen vn meening zijn, dat verder on
derzoek van het wrak der R 101 niet meer
noodig is.
De gewencshte gegevens zijn verzameld en
zekere deelen van het geraamte zullen naar
Engeland worden gezonden voor onderzoek.
DE OPSTAND IN BRAZILIë.
JOJNVILLE IN HANDEN DER
OPSTANDELINGEN.
NEW-YORK, 10 Oct. (N.T.A.) Uit Bue
nos Aires wordt gemeld:
Volgens een mededceling van do opstande
lingen te Porto Alegro hebben zij een dor
stellingen der Bondstroepen in de nabijheid
van Joinville ingenomen. Twee federale offi
cieren en 190 man troepen hebben zich
overgegeven, na een strijd, waarbij 3 opstan
delingen gedood en 13 gewond werden.
DR. ECKENER TE LONDEN.
LONDEN, 11 October (V.D.) In den af-
geloopen nacht zijn Dr. Eckener en kapitein
Van Schiller te Londen aangekomen om
heden als vertegenwoordigers der regeering,
alsmede als vertegenwoordigers van de be
manning der „Graf Zeppelin" deel te nemen
aan de plechtige bijzetting van de slacht
offers der R 101.
De Duitsche gasten werden aan het sta
tion zoowel door vertegenwoordigers der
Regeering als door eenlge leden van het
Kon. Luchtvaartkundig Genootschap ont
vangen.
SPORTTERREINEN TE
BLOEMENDAAL.
EEN VOORSTEL VAN B. EN W. OM VOOR
120.000 GROND TE KOOPEN.
B. en W. van Bloemendaal stellen voor, hen
te machtigen om, ter voorziening in de be
hoefte aan sportterrein en tot behoud van
natuurschoon van de N.V. Exploitatie Mij.
Park de Kieviet en Oudenbosch, gevestigd
te Wassenaar tegen den prijs van f 3 per M2.
aan te koopen 40.000 M2. grond aan den Ken-
nemerweg.
HOOG WATER OP DE VELUWE.
EEN GOLVENDE BINNENZEE BIJ VOORST.
De wateroverlast in het polderdistrict
Veluwe heeft een ernstigen omvang aangeno
men. Landerijen en wegen zijn overstroomd,
Eenige boerderijen staan in het water. Over
den druk gebruikten weg Teuge-Wilpschen
Achterhoek golft het opgestuwde water met
groote kracht. De oorzaak is, dat het water
van de zandgronden, door de ontginningen
sneller weggevoerd wordt.
Uit Eelde (Dr.) meldt men aan de NJt.C
Het Peizer- en Eelderdlep staan blank en
overstroomen de omringende landerijen. In
de kelders staat het water. Het vee is wegge
haald of naar hooger gelegen land ge
bracht.
Uit Roderwolde (Dr):
De dijk van het waterschap de Zuider
maden alhier is doorgebroken. Het water
stroomt den polder binnen. Veel hooi gaat
verloren.
HOOG WATER IN DUITSCHLAND
OVERSTROOMINGEN IN HET SAARGEBIED
Saarbruecken, 10 Oct. (V. D.) Tengevolge
van den hoogen waterstand van de Saar en
de zijrivieren, ondervindt het geheele Saar-
gebïed groote schade en zijn vele dorpen en
steden overstroomd. Uit alle plaatsen komen
berichten binnen van groote door het water
aangerichte schade. Te Dillingen overstroom
den bijna alle kleine fghrfóken, waardoor de
aibeid moest worden stopgezet. Te Neun-
kirchen heeft het water den hoogsten stand
van 1918 met 10 a 15 cM. overschreden. Het
verkeer in de stad staat geheel stop. Ook de
hoogovens der ijzerfabrieken te Neunkirchen
moesten het bedrijf staken. In Ober-Linxwei-
ler moest de brandweer om menschen en vee
te redden, tot aan de hals door het water
waden.
Tengvolge van dijkverschufvingen en over
strooming van de spoordijken staat het
spoorwegverkeer eveneens stop. Op, de Boven-
Rijn-brug te Trier bereikte de Moésel heden
nacht zijn hoogsten stand. Daarna is het
water eenigszins gevallen. Koblenz meldt
echter een was van 3 a 4 c M. per uur. Aan
gezien het weer echter sedert hedenmorgen
goed is, rekent men dat het water zijn hoog
sten stand wel ongeveer bereikt zal hebben.
AUTODIEF GEARRESTEERD?
EEN BELANGRIJKE AANHOUDING
Door de recherche alhier Is aangehouden
de 22-jarige O. L., koopman, te Haarlem ver
blijvende, verdacht van diefstal van leege
handkoffers uit een garage te Zwolle in den
nacht van 3 op 4 October j.L De aangehoude
ne wordt tevens verdacht van diefstal van
een Chevrolet-auto, in Februari j.l. op de
Schouwtjeslaan ontvreemd.
De man is iD bewaring gesteld.
AUTO IN DEN RAAMSINGEL
GEREDEN.
EEN KORDATE REDDING.
In den afgeloopen nacht omstreeks 1 uur
kwam een tweepersoons Fiatauto met snelle
vaart uit de Van Eedenstraat den Raamsingel
opgereden. In plaats van de bocht te maken
naar links, vloog de auto het trottoir op en
kwam in het water van den Raamsingel te
recht op ongeveer 3 1/2 meter afstand van den
kant. Het bovenstuk stak nog plm. 40 centi
meter boven de oppervlakte uit. Op het hulp
geroep van den bestuurder is de heer L.
Wentholt, wonende in de Van Eedenstraat,
die toevallig op de Wilsonsbrug reed in ge
zelschap van den heer Van H., naar de plaats
van het ongeval gesneld en te water gespron
gen. Hij heeft het portier van den wagen ge
opend, den drenkeling, die alleen in den auto
zat en niet kon zwemmen, bij zijn kraag ge
pakt en hem aan wal gebracht, waar de heer
Van H. en een inmiddels toegeschoten nacht
waker de behulpzame hand boden. De be
stuurder, genaamd P. O., 22 jaar oud en wo
nende te Bloemendaal heeft zich daarna met
een taxi naar huls laten brengen, terwijl de
heer W. zich drijfnat naar zijn naburige wo
ning spoedde. Aan zijn voortvarendheid is
het te danken, dat het incident, dat zich zoo
ernstig had laten aanzien, hiermede geëin
digd was.
De auto is hedennacht met een kraanwagen
uit het water gehaald.
NOODLOTTIGE HAAST.
De 24-jarige pharmaceutische student Ph.
B. uit Den Haag heeft, volgens dc Msb., Vrij
dagavond te Leiden, teneinde de tram naar
Den Haag te kunnen halen zoo hard geloo-
pen, dat toen hij op de Haarlemmerstraat de
tram bereikte, geheel buften adem was en
ineen zakte.
Het bleek, dat de dood was ingetreden.
DE OVERSTROOMING IN HET
SAARGEBIED.
SAARBRüCKEN (10 Oct. Wolffbureau)
Het overstroomen van den Saar en de zijri
vieren heeft In bijna alle dcclen van het
Saargebied groote schade aangericht.
Bovendien zijn 3 personen om het leven
gekomen.
CHIEF WHIP
meldt:
Hoogste barometerstand 769.9 m.M. te
Weenen.
Laagste barometerstand 739.2 ml, te
Vardö.
(Waarnemingen verricht iri den rp.orgen van
11 October, medegedeeld door het kon. Ned.
Met. Inst. te De Bilt)
en voorspelt:
zwakke tot matigen, later in het Noorden
wellicht toenemenden meest Zuid-West. wind
Meest betrokken of zwaar bewolkt met kans
op regenbuien. Iets zachter.
Barometer
Stand heden morgen 10 uur 759 m.M.
(veranderlijk)
Stand van gister 762 mM.
Neiging: Achteruitgang.
Opgave van CAREL v. HUIZEN.
KI. Houtstraat 13, Telefoon 14112.
Thermometer
11 October.
Hoogste gisteren
Laagste heden nacht
Hoogste heden tot 10 uur
56 F.
46 F.
48 F.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
LOUPEN vanaf 0.75
Alleen Zijlstraat 97
Opticiens
Haarlem, 11 October.
Ondertrouwd: 10 Oct.: A. P. v. d. Linden
en P. Koek.
Bevallen: 7 Oct.:J. L. Boerrigter—Buljck, z.,
8 Oct P. Hermusv. Veggel, d.; 9 Oct. C. M.
Verrijt—Eken, d.; 10 Oct. A. J. Smit—Hofman,
Overleden: 8 Oct. A. Adriaans, 60 j„ Pieter
Kicsstraat; 9 Oct. J. L. A- Rhodius—Schoeller,
74 j., D. M. H. KeijserRücker, 53 j., Over-
tonstraat.
TOT STEUN VAN NEDERLANDSCHE
MUSICI.
Het bestuur van den Dietschen Bond heeft
zich met een adres tot den gemeenteraad van
Amsterdam en tot de ministers van Arbeid
en Justitie gewend met het verzoek om er
maatregelen tegen te nemen, of althans te
beletten dat geen buitenlandsche musici in
Nederlandsche ondernemingen worden aan
gesteld. Het gemeentebestuur van Amsterdam
wordt er een verwijt van gemaakt, dat het
officieele feesten doet geven in een inrich
ting. waar ..de anti-nationale leiding" het
tegendeel bevordert. Gevraagd wordt, om op
dergelijke ondernemingen een extra-belas
ting te heffen.
PRINCIPIEELE WETS UITLEG GING.
Blijkens een uitspraak van den Centralen
Raad van Beroep te Groningen ïs een ver-
eeniging, die een concierge en diens vrouw in
dienst had tegen genot van vrije woning, een
vast bedrag per week. de helft van de wfnst
op verkochte consumptie en een zeker bedrag
per Jaar voor schoonmaakartikelen, verplicht
voor den man, zoowel als voor de vrouw zegels
te plakken.
VERTRAGING IN BRAZILIAANSCHE
TELEGRAMMEN.
De Commercial Telegraaf Maatschappij
heeft bericht, dat de telegrammen naar Bra
zilië welke over haar lijnen worden verzon
den naar kantoren v o o r b ij Rio de Janeiro»
Santos of Sao Paulo gelegen, aan vertraging
onderhevig zijn, en slechts aangenomen kun
nen worden op risico van de afzenders.
Het gebruik van coden voor telegrammen
naar alle bestemmingen in Brazilië blijft
evenwel geoorloofd.
LANDBOUWERS VRAGEN MEER
REGEERINGSSTEUN.
In de vergadering van het Kon. Ned. Land-
bouw-comité is met algemeens stemmen een
motie aangenomen, waarin wordt uitgespro
ken, dat krachtige pogingen in het werk die
nen te worden gesteld, opdat van regeerings-
wegen zonder verwijl maatregelen worden ge
nomen om den noodtoestand te verzachten
en aan het bureau van het comité wordt
verzocht, zich te dien einde tot de regeering
te wenden, om in een mondeling onderhoud
dit nader toe te lichten.
DE MIDDENSTANDSCENTRALE.
„WINKELIERS, GEEFT GEEN KORTINGEN
AAN VEREENIGINGEN"
Het Bestuur der Middenstandscentrale ver
zoekt ons het volgende te willen mededeelen:
„Een Inkoopcombinatie voor Haarlem en
Omstreken „Ons Voordeel", waarvan het se
cretariaat te Santpoort is gevestigd, ver
spreidt onder onze winkeliers op ruime schaol
circulaires, waarin verzocht wordt aan de
leden dezer vereeniging (contributie 75 per
jaar!!!!) op vertoon van diploma korting bij
inkoopen te willen verleenen en, om de ge
dachten te bepalen, worden kortingen ge
noemd van 10 tot 20 procent.
Ook te dezen opzichte nemen wij weder
ons oude standpunt in en waarschuwen na
drukkelijk iederen winkelier niet op deze
circulaire in te gaan.
Ie. In dezen tijd van groote concurrentie
kunnen kortingen van 10 tot 20 procent bij
eerlijk handelen onmogelijk constant ver
leend worden;
2e. Deze z.g. Inkoopcombinatie koopt zelf
niets in, draagt dus geen enkel risico noch
distributiekosten, laat dit alles aan den win
kelier over, verleent ten slotte geen enkele
conrapraestatie egenover de te verleenen kor
tingen;
3e. Door aan een zekere groep kortingen
van 10 tot 20 pet. toe te staan, begaat de
winkelier een groote onbillijkheid ten oozioh-
te zijne overige cliënten die den vollen prijs
moeten betalen.
Kan de winkelier zijn prijzen met 10 tot 20
pet. verlagen, d^n doe hij dat, doch dan voor
iedereen.
Wanneer dan ook straks het in uitzicht ge
stelde boekje zal verschijnen, bevattende de
namen der kortinggevers, dan zal onze Mid
denstandscentrale niet nalaten tegen dezen
te ageeren, in het waarachtig belang van
gezonae toestanden ln onze winkelbedrijven
ELECTRISCHE MARKTVERLICHTING OP
DE OUDE GRACHT.
Nu de tijd van vroeg invallende duisternis
nadert, is het Gemeentelijk Electriciteits
bedrijf er toe overgegaan om ook op de Ge
dempte Oude Gracht tusschen het Verwulft
en het Postkantoor een installatie voor elec-
trische marktverlichting aan te brengen.
Eenige centrale stopcontacten in kastjes op
het trottoir geplaatst, worden aangebracht.
De elecrische marktverlichting is ingevolge
raadsbesluit, waarbij het met het oog op
brandgevaar verboden is andere dan electri-
sche lampen voor verlichting der stalletjes te
gebruiken in het voorjaar reeds op de Boter
markt aangelegd.
JTJBILé.
Maandag 20 October herdenkt de heer L. J.
Hij mensen, snelpersdrukker, den dag waarop
hij vóór 25 jaar bij de firma Joh. Enschedé
en Zonen in dienst trad.
HEROPENING VAN DEN PHOHI?
EEN LOOS GERUCHT.
Blijkens een bericht in „Het Volk" zouden
er sinds eenlgen tijd besprekingen gaande
zijn om te geraken tot heropening van den
Phohl-zender; het hoofdbestuur van P. T. T.
zou aan de Phohi-directie bepaalde voorstel
len hebben gedaan. j
Bij informatie is aan het Hbld. medege-
deeld dat er van onderhandelingen, laat
staan van voorstellen door het hoofdbestuur
der P. T. T. geen sprake is.
VECHTPARTIJ OP EEN
BRUILOFT.
Een gast zwaar, gewond.
DE BRUIGOM KREEG EEN GAT IN HET
HOOFD.
Donderdagavond heeft te Albergen, onder
de gemeente Tubbergen een hevige vecht
partij plaats gehad op de bruiloft van een
landbouwer. Drie gebroeders hebben Van der
A. met messteken zoo ernstig toegetakeld,
dat hij alvorens medische hulp kon worden
verleend reeds een zwaar bloedverlies gela
den had. Hij verkeerde in zeer ernstigen toe
stand. De bruidegom is door de bruilofstgas-
ten een gat in het hoofd geslagen. Ook een
tiental bruilofstgasten werd min of meer ern
stig gewond. In den laten avond heeft de bur
gemeester van Tubbergen met een drietal
politieagenten zich naar de ruziemakende
feestgangers begeven en onmiddellijk een
onderzoek ingesteld. Twee van de gebroeders
zijn gearresteerd. Veertig getuigen werden
gehoord
GEEN GEMEENTELIJK VOORBEREIDEND
ONDERWIJS IN AERDENHOUT.
Naar aanleiding van bij het gemeentebe
stuur van Bloemendaal ingekomen adressen,
houdende verzoek, in Aerdenhout een ge
meentelijke voorbereidende school te stichten
deelen B. en W. van Bloemendaal den Raad
mede, dat naar hun meening vooralsnog geen
termen bestaan om genoemd verzoek in U»
willigen.
MANIFEST VAN DE INTERNATIONALE
VREDESBEWEGING.
De Joint Peace Council (Vereenigde Vre-
desraad) te Weenen en het Comité tegen mi
litaire africhting der jeugd e*i militaire
dienstdwang, gevestigd te Utrecht, waarin
voor Nederland zitting hebben Dr. H P. Ber-
lage. Prof. Dr. G. J. Heering, A. A H Hoytink,
Ds. J. B. Th. Hugenholtz, Albert de Jong,
Bart. de Ligt, Prof. Dr. C. G van Riel. Mevr.
Henrlëtte Roland Holst en J. A van Sijn
heeft een manifest uitgevaardigd, waarin
aangedrongen wordt op afschaffing van mi
litairisme en dienstplicht en opvoeding tot
menschelijkheid en vrede.
GEMEENTELIJK MELKBEDRIJF TE
AMSTERDAM.
Thans is verschenen de voordracht van B.
en W. van Amsterdam tot het instellen van
een commissie van onderzoek naar de mo
gelijkheid van oprichting van een gemeente
lijke centrale melkvoorziening. In de toe
lichting worden de resultaten van het Meca
en het Meba poover genoemd.
