Het woord is aan
Zuiderzee-steun.
Het Belangrijkste
LOOPT U MOEILIJK?
48e Jaargang No. 14515
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 17 October 1930
HAARLEM S DAGBLAD
i Directie: P. W. PEEREBOOM
eo ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM,
'ABONNEMENTENper week 0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad /0.32
iPer 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar "een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-57^5. Franco per post door Nederland 3.87)4. Losse nummers
i/0.06l Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-57)4, franco per post
Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN1—5 regels 11.75. elke regel meer f035. Reclames
0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 0.6(^
elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrond- dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag.
Donderdag en Zaterdag) 1i reg. ƒ0.25. elke regel meer 0.10. uitsl. a contant-
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
BAKKERS NIET TOT OVEREEN
STEMMING GEKOMEN.
NOG GEEN ADVIES OVER EEN
MAALGEBOD.
Naar het Alg. Hbld. verneemt, heeft de
Donderdag in het Jaarbeursgebouw te
Utrecht gehouden bijeenkomst van vertegen
woordigers der bakkersorganisaties, nog niet
geleid tot de vaststelling van een advies aan
df" minister. De vertegenwoordigers van het
groote bakkersbedrijf hebben op het voorstel
van de heeren Snapper en Goudeket een
amendement ingediend, in dien zin, dat in
plaats van een belasting (of accijns) van
25 cent per baaltje meel zal worden gelezen
„teeltpremie" van 25 cent, uit overweging dat
vilt deze benaming duidelijker het crisis-
karakter spreekt- De heer Van der Sluys van
den Ned. Centr. Bond van verbruikscoöpera
ties was in beginsel tegen steun, maar hij
meende dat in het onderhavige geval de bak
kerij weinig anders kan doen, dan het voor
stel van accijns (of teeltpremie) als een
^noodzakelijk kwaad" te aanvaarden.
Er is lang en vaak heftig over een en ander
"gesproken. Voor een ana al gebod voelde men
niets, maar men was wel bereid den minister
tegemoet te komen. Tot een eensluidend
advies is men niet gekomen. Dinsdag a.s. zal
men in het Jaarbeursgebouw verder over deze
zaak spreken.
GERBAULT
Alain Gerbault, de eenzame zeiler, die nog
niet zoo heel lang geleden in zijn bootje te
rugkeerde van zijn lange wereldreis gaat te
rug naar de Zuid-zeeën. Thans echter in
een andere boot dan waarmede hij die groote
reis van 40.000 mijlen in 700 dagen maakte.
De Telegraaf meldt nl. dat het vaartuig
dat hij liet bouwen bijna gereed is hem weer
zal dragen over de dikwijls, stille wateren
waarop deze voor ons ondoorgrondelijke
mensch alleen rust schijnt te kunnen vinden.
Gerbault zal ditmaal echter volgens zijn
eigen verklaringen niet terugkeeren
Gerbault heeft dezen zomer nog aan ver
scheidene tenniswedstrijden deelgenomen,
o.m. te Wimbledon waar zijn spel een open
baring was.
DE KINDERMOORD TE
ROTTERDAM.
Oud-militair voor de Recht
bank.
DE EISCH: ACHT JAAR.
Donderdag heeft voor de Rotterdamsche
Rechtbank terecht gestaan de 40-jarige oud
militair van het Nederlandsch-Indisch leger
P. S., thans gedetineerd, die op 11 Juli van
dit jaar in zijn woning aan de Rubroekstraat
te Rotterdam zijn beide kinderen, de 11-ja
rige Lena en den 10-jarigen Piet gedood
heeft door revolverschoten, waarna hij te
vergeefs getracht heeft zelfmoord te plegen.
Daar het feit juridisch vast stond, is de
geheele behandeling die onder groote belang
stelling van de buurtbewoners plaats vond,
gewijd geweest aan de bespreking van de
vraag, hoe verdachte tot zijn daad kwam. Hij
zelf zeide, zijn toestand hopeloos te hebben
ingezien. Zijn pensioen was'zeer slecht en uit
een rseker soort van eergevoel had hij de be
trekking als portier om de fooien opgegeven.
Hij zag geen kans om zijn kinderen op te
voeden en daar hij zelf zeer donkere herin
neringen had aan een harde jeugd wil hij
deze zijn kinderen sparen. Hij schetste ver
der uitvoerig, hoe hij zijn daad heeft vol
bracht door eerst te schieten en toen de re
volver ketste nog eens met een zakmes zijn
zoontje te steken.
Als getuige werd gehoord, de hospita, mej.
de Pauw, die weliswaar van de zaak niet veel
gezien had, maar eenige inlichtingen gaf
over den toestand van den man voorts traden
als getuigen op eenige psychiaters, die ver
dachte verminderd toerekenbaar achtten.
De Officier van Justitie Mr. J. S. Loke
achtte de zaak juridisch eenvoudig, doch wil
de rekening met het feit houden, dat ver
dachte handelde in een soort Opwelling van
liefde voor zijn kinderen. Hij eischte acht
jaar gevangenisstraf, door te brengen in de
Bijzondere Strafgevangenis te Scheveningen,
en daarna ter beschikking stellen van de
regeering.
De verdediger Mr. E. Boele wees nog eens
met nadruk op het moeilijke leven van ver
dachte,
Pe uitspraak werd bepaald op 30 October.
BEROEP VAN DR. TERNEDEN
AFGEWEZEN.
KRIJGT HIJ WACHTGELD?
De Kroon heeft-, naar het Hbld. verneemt, af
wijzend beschikt op het beroep van dr. L. J.
Terneden, tegen zijn ongevraagd eervol ont
slag als hoofddirecteur van de gemeente
gasfabrieken te Amsterdam.
Nu wacht de gewezen gasdirecteur nog cp
de beslissing der Wachtgeldcommissie, wijl
hij aanspraak maakt om op wachtgeld te
worden gesteld instede van het gegeven ont
slag met de jaarlij ksche toelage, tot aan zijn
pensioengerechtigden leeftijd, van 4000.
DISTINCTIE
TUMULT IN DEN MÜNCHENER
GEMEENTERAAD.
MüNCHEN, 16 Oct. (V. D.) In den Gemeen
teraad van München hebben ernstige inci
denten plaats gehad bij de behandeling van
de voorstellen der Nation. Socialisten, gericht
tegen den Munchener Politieprefect en be
trekking hebbend op het uniformverbod. De
Nationaal-socialisten geraakten handgemeen
met de fractie der Beiersche Volkspartij. Er
werd met aschbakjes en vloeidrukkers ge
smeten en al spoedig bemoeiden ook de tri
bunebezoekers zich met het -geval, zoodat de
zitting geschorst moest worden.
De staking der Berlijnsche metaalarbeiders. In massa begeven de leden van vakorganisa-
ii.es zich naar het vakvereenigtngsgebouws
Clarence May:
Ik ken duizenden mannen die evenals ik den
oorlog hebben meegemaaktGeen hunner heb
ik zich ooit hooren beroemen op iets dat hij
erin had verricht. Verreweg de meesten spre
ken er nooit een woord over.
Heel een volk van stoere visschers,
Wonend langs de Zuiderzee,
Richt zich thans tot de regeering,
Met een algemeene bée:
Gij hebt tot den dood besloten
Van den ruimen waterplas,
Die door eeuwen en geslachten.
Onze broodvoorziening was.
Gij legt strakjes, met den bodem.
Tevens onze schuiten droog,
't Nat dat gij daarvoor terugbrengt
Is de traan in 't visschersoog.
Hierin moeten wij berusten,
Want die kwestie is beslecht,
Maar nu vragen wij vergoeding,
En dat is dan toch ons recht.
Ons bedrijf van veleeeuwen,
Gaat nu spoedig in zijn graf,
Als g'ons van de schepen afjaagt,
Scheep ons dan niet verder af.
En het is niet meer dan billijk.
Dat gij ons voluit betaalt,
Wat de schuiten en tuigage,
Thans in waarde zijn gedaald,
Met den wind uit onze zeilen.
Inhaal van het net te vroeg,
Moeten wij den steven wenden,
Met zwaar weertje voor den boeg.
Wij zijn mannen van het water.
Gij zijt stuurlui van het land,
Wien geschipper niet goed afgaat-,
Ook al houdt gij 'fc roer in hand.
Met het recht aan onze zijde
Staan wij sterk in onze vraag.
Wij het ras dat gaarne bot vangt
Maar in zee, niet in den Haag.
DE SCHEERMESJES.
OVEREENKOMST TUSSCHEN GILLETTE EN
AUTOSTROP GESLOTEN.
NEW YORK, 16 October (VD.) Gisteren
in de difinitieve overeenkomst gesloten tus-
schen de Gillette Safety Razor Company en
de Auiostrop Safety Razor Company Inc.
waarbij de aankoop door Gillette van alle
activa der Autostrop Company, met inbegrip
van de patenten, patentrechten en bezittin
gen wordt geregeld.
Het proces dat door de beide maatschap
pijen maandenlang voor de Amerikaansche
"gerechtshoven is gevoerd, is al gevolg der
overeenkomst automatisch beëindigd.
De Autostrop Company ontvangt als ver
goeding een nieuwe uitgifte van 310.000
5 pet. preferente Gilette-aandeelen.
Ten einde de geleende bedragen terug te
betalen, zal binnenkort door een syndicaat,
dat onder leiding van Lee Higginsen de
stransactie tot stand bracht, een leening wor
den uitgegeven van s 20.000.000 5 pet. 10-jarige
Gillette-aandeelen, welke converteerbaar zijn
in gewone aandeelen op een basis van 10 ge
wone aandeelen voor ieder 1000 aandeelen-
De bloei van 4e Gillette Compagny neemt-
een bijzondere plaats in in de moderne in
dustrie.
29 jaren geleden opgericht met een begin
kapitaal van 5030 en slechts vermeerderd
met gelden welke als winst waren toege
vloeid, ls de maatschappij uitgegroeid tot een
van de grootste organisaties, welke thans be
staan. met vertakkingen, welke zich over de
geheele wereld uitstrekken. Sinds de oprich
ting is voor meer dan S 80 millioen aan divi
dend uitgekeerd, waarvan 75 millioen sinds
1917, toen het huidige bestuur de zaken over
nam. De netto winst gedurende de jaren 1925
tot 1929 bedroeg jaarlijks gemiddeld
S 11.500.000.
De netto winst van de autostrop Company
gedurende de eerste acht maanden van 1930
is naar verhouding meer dan voldoende om
aan de dividend eischen van de nieuwe pre
ferente Gillette uitgifte, waarvoor de Auto
strop activa zijn overgenomen, te voldoen.
BLOEDBAD IN EEN POOLSCH
BUREAU.
WARSCHAU, 16 Oct. (V. D.) Naar uit Czen-
stochau gemeld wordt, heeft aldaar een bloed
bad plaats gehad, dat naar alle waarschijn
lijkheid een politieken achtergrond heeft.
Een lid van een linksche organisatie, ze
kere Kostrewski, drong eensklaps het plaat
selijk Ziekenfondskantoor binnen en schoot
den regeeringscommissaris Rojewski en den
inspecteur Formanczyk dood. Een medicus,
die zich eveneens in het vertrek bevond, werd
ernstig gewond. Toen de plaatselijke leider
van de Nationale Arbeiderspartij Mola en een
beambte binnentraden, werden zij eveneens
neergeschoten. De dad£r pleegde zelfmoord.
De slachtoffers waren alle personen, die in
de regeeringspartij een belangrijke rol speel
den.
Er wordt een onderzoek ingesteld. Naar
verluidt zou de dader uit wraak gehandeld
hebben, omdat hij twee dagen geleden uit
den dienst van het bureau ontslagen was,
ALG. VER. VOOR BLOEM-
BOLLENCULTUUR.
VERGADERING AFDEELING HAARLEM.
De afdeeling Haarlem van de Algemeene
Vereeniging voor Bloembollencultuur verga
derde Donderdagavond in café Central on
der leiding van den voorzitter, den heer J. M.
C. Hoog. Deze deelde mede, dat sinds Mei
plan. 30 personen als nieuwe leden door het
hoofdbestuur waren voorgesteld, een mooie
aanwinst dus voor de afdeeling.
Aan de orde kwam vervolgens het stellen
van candidaten wegens periodieke aftreding
voor het voorzitterschap der algemeene ver
eeniging en voor twee leden van het hoofd
bestuur. Unaniem werd besloten den aftre
dende voorr; iter, den heer E. H. Krelage ook
thans weer candidaat te stellen. De candi-
daatstelling van twee leden voor het hoofd
bestuur werd aangehouden tot de volgende
vergadering. (De afdeeling Noordwijk had
naar aanleiding van deze twee vacatures aan
de afdeeling Haarlem een brief gestuurd
waarin aangedrongen werd op candidaat-
steiling van den heer J. C. van der Meer uit
Noordwijk).
Tijdens de rondvraag deelde de voorzitter
mede, dat de heer De Wit, lid der afdeeling,
zich bereid had verklaard van den winter
een lezing met lichtbeelden te houden voor
de afdeeling over bodem- en bollencultuur
Ook zullen hiervoor uitgenoodigd worden de
leden van de Tuinbouwwintercursussen en
van de Maatschappij voor Tuinbouw en
Plantkunde.
De bijeenkomst werd besloten met een
verloting.
RELLETJES OP BROADWAY.
NEW YORK, 16 October (VJD.) Een groot
aantal werklooze communisten schoolde heden
voor het Raadhuis aan den Broadway samen,
teneinde te demonstreeren tegen de door de
politie tegen de communisten genomen maat
regelen.
De politie arresteerde zes betoogers en dreef
de menigte uiteen.
Bij die gelegenheid werden tal van per
sonen, ook louter nieuwsgierigen gewond.
THURINGSCHE METAAL-
INDUSTRIE
ARBEIDSCONTRACT
OPGEZEGD.
BERLIJN. 16 October (V.D.) Volgens een
bericht in de Berlijnsche bladen uit Weimar
hebben de Thüringsche metaalindustrieelen
den werknemers medegedeeld, dat zij het
arbeidscontract gesloten 19 Juni j.l. per 15
November as. opzeggen.
AFTREDEN VAN PROFESSOR
SIMON v. d. AA.
HIJ WIJDT ZICH GEHEEL AAN ZIJN
IN' TERNATIONALE FUNCTIE.
Op verzoek Ls eervol ontslag verleend als
hogoleeraar in het strafrecht aan de Rijks
universiteit te Groningen, aan mer. J. Simon
van der Aa, secretaris-generaal van het Per
manent Bureau van de Internationale Com
missie voor Strafrecht en Gevangeniswezen
te Bern.
Van regeeringswege werd aan prof Simon
van der Aa den 9en Sept. 1926. vier jaren
verlof verleend ten einde de leiding van het
permanent bureau van de int. penitentiaire
commissie op zich te nemen. Nu deze functie
permanent blijkt te zijn, heeft hij zich geheel
vrijgemaakt van zijn professoraat.
EEN ZWEMSCHOOL IN HET
OOSTEN GEVRAAGD.
VERZOEK MET 2000 HANDTEEKENINGEN
AAN DEN RAAD.
Het bestuur van de afdeeling Haarlem van
den Nederlandschen Arbeiders Sportbond
heeft een adres aan den Raad gericht, waar
in het zegt vernomen te hebben, dat er
plannen bestaan om in het Noorden der ge
meente een zweminrichting te stichten, het
geen het toejuicht, doch waarin het er te
vens de aandacht op vestigt, dat het stichten
van een zwemschool voor het Amsterdam-
sche- en Slachthuiskwartier dringend nood
zakelijk is, omdat deze wijken ten opzichte
van de bestaande zweminrichtingen aan de
Houtvaart en Delft zeer ongunstig gelegen
zijn.
Ter ondersteuning van het verzoek om
tot stichting van een zwembad aldaar over
te gaan leggen voorzitter en secretaris van
den N.A.S.B. de adhaesiebetuigingen van
meer dan 2000 gezinshoofden uit deze stads
kwartieren over,
Val van de Waal brengt weinig verbetering.
(4e blad, le pag.)
Vuilnisbelt of terreinophooging? De recht-
bank dient het uit te maken. (De storting
van Bloemendaalsch vuil).
(2e blad, 2e pag.)
De Kindermoord te Rotterdam. Oud-militair
voor de Rechtbank
(le blad, le pag.).
Aftreden van Prof. Simon v. d. Aa.
(le blad, le pag.),
Bruening's regeeringsverklaring.
(2e blad, le pag.)
Raadsvergadering van Bloemendaal.
(4e blad, 2e pag.j
ARTIKELEN:
R. P.: De eenzame zeiler.
(le blad, le pag.)
Intimus: Tweede Kamer.
(4e blad, le pag.)
(Voor de laatste berichten zie men de 2e pag.
van het le blad).
DE RUBRIEK ONZE JEUGDZAL IN HET
VOLGEND NUMMER WORDEN
OPGENOMEN.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
koop dan een paar steunschoencn bij
PRESBURG, Gr. Hout»lr»ai 88. Haarlem
en 't leed ia geleden
HAARLEM, 17 October.
De Eenzame Zeiler.
Alain Gerbault, die Jarenlang dc zeeën
bevoer, alleen In zijn kleine zellsenoepje
„The Firecrest", trekt er eerstdaags weer op
uit. Hij heeft een nieuwe boot laten bouwen,
die nu bijna, gereed is. En ditmaal is hij
van plan nimmer meer in het gewoel aer
wereld terug te keeren.
Verleden jaar, na zes Jaren zwervens, pi
Gerbault .,de wereld een kansHij liet zien
zelfs bewlerooken. en aanvaardde liet Le
gioen van Eer. dat hem met groote piecn-
tigheid, aan boord van een oorlogsschip, op
de borst werd gehecht. Ook begon hij weer
tennis te spelen, nog beter dan vroeger, en
onderscheidde zich bepaald op Wimbledon.
Hij speelde in doubles met Jean Borotra en
andere sterren, en had succes. Het tweede
deel van zijn scheepsjournaal, dat hij den
dichterlijken titel „A La poursuite sole 11
had gegeven, zag het licht en bezorgde hem
nog meer glorie. Hij werd een wereldbe
roemd man.
Het resultaat ls dat hij opnieuw verdwijnt
in zijn eenzaamheid, en er ditmaal bij aan
kondigt: „Maar nu kom ik nooit meer
terug"
J. B. Charcot zegt in zijn voorwoord bij „a
la poursuite du soleil": „Alain Gerbault ls
een probleem. Ik zal niet trachten het op te
lossen, maar hij heeft zijn oplossing weten
te vinden en toe te passenHij ls opge
leid tot ingenieur, hij was tijdens den oorlog
een bekend aviateur, hij heeft zich onder
scheden als sportsman, hij is een sc.icrp
opmerker en een natuurliefhebber. Maar
nimmer tevoren had hij een beroep uitge
oefend dat op eervgerlei wijze verband hield
met de zee. Toch was de begaafdheid voor
de zee. het gevoel ervoor, „le sens marln'
een eigenschap van onnaspeurlijken oor-»
sprong, in hem, en hU gaf zich daar reken
schap van toen hij voor het eerst vo t aan
boord zettebekoord door de vrijheid van
zulk een bestaan, verlokt door het vooruit-
zicht van de vele moeilijkheden waartegen
hij te strijden zou hebben. Hij maakte zijn
leertijd door op zijn eigen schip, onder zijn
eigen bevel, terwijl hij den Atlantischcn
Oceaan voor het eerst overstak. Hij trachtte
daarna zijn kennis te vergrooten bij ervaren
zeelieden, maar stelde alleen vertrouwen in
zichzelf. Daar had hij ongetwijfeld gelijk in,
want dit vertrouwen is gerechtvaardigd
Een zwaarmoedig aangelegd mensch is hij
zeker niet, dat bewijst zijn boek. maar het
leven dat hij gekozen heeft veroorlooft hem.
zich hooghartig te onttrejeken aan hetgeen
hij als verachtelijk beschouwtHij is een
Kracht, een Wil, een Voorbeeld"....
Dit is, naar mijn meening, het beste en het
meest aanvaardbare dat ik ooit over Alain
Gerbault gelezen heb. Hij ls ongetwijfeld een
uitmiddelpuntig mensch. Hij is niet, be
oordeeld naar conventionecle opvattingen en
volgens die lieden, die alles afkeuren dat
niet met hun inrichten strookt, een nor
maal mensch. Maar het is volkomen waar
dat iedereen, die zijn boek leest, tot dc slot
som moet komen dat hij allerminst aan
zwaarmoedigheid lijdt. Het boek ademt in
derdaad den geest van een man die „de zon
volgt" en haar steeds ziet en van haar ge
niet. Het heeft geen bepaalde litteraire
waarde, het is er te echt en te eenvoudig
voor. Zooals Charcot zegt: „Alain Gerbault
heeft zijn eigen oplossing weten te vinden
en toe te passen"Zoo is het ongetwijfeld.
Hij is blijkbaar een man die zichzelf vol-
