HET CONFLICT IN DE TYPOGRAFIE. Het woord is aan... Pyjamas. Advies aan de Werknemers om het werk neer te leggen. LAMPEN 48e Jaargang No. 14516 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Zaterdag 18 October 1930 HAARLEM S DAGBLAD jDlrectie: P. W. PEEREBOOM «n ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM, ABONNEMENTEN: per week 0.27)4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32 Per 3 maandenHaarlem eo plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 337)4. Franco per post door Nederland 3-87*4. Losse nummers /0.06. GeilL Zondagsblad per 3 maanden 0-57)4, franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon No*.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukker^ 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENT1ENI 1-3 regels 175. elke regel meer 1 (X35. Reclames ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd l4 regels 0.6(L elke regel meer /0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Ome Groentjes (Dinsdag, Donderdag en Zaterdag) l—4 reg. ƒ025. elke regel meer 0.10. uitsL a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Dnim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 1(HL> DIT NUMMER BESTAAT UIT VIERENTWINTIG BLADZIJDEN. EERSTE BLAD HAARLEM, 18 October. Briefwisseling Voor het geval u niet allen den "brief ge lezen mocht hebben, die de Uruguaysche kinderen van de school „Olanda" te Monte video bij de inwijding dezer school aan de hope onzes vaderlands gezonden hebben, her haal ik hem hier: „Kameraadjes uit Holland: Op deze gloriedag voor ons land groeten wij u, kinderen van het land der weiden en der golven. Onze school, no. 26 der 2de klasse is er trotsch op, den naam van uw dubbel geliefd volk te dragen. Een volk zonder helden, omdat geheel uwe natie er een is van overwinnaars. Overwinnaars van de altijd strijdvaardige zee aan wie gij geen edelgesteenten ont rukt hebt, maar den gTond, het kostbaar ste kleinood, omdat daarop het leven zijn edelst, zijn zuiverst monument kon stichten, dat van den triumpheerenden arbeid. Een volk, dat zijn plaats niet met degenstooten veroverd heeft, maar met gemalen, die, die koppig eiken voetbreed van de woedende baren der zee moesten veroveren. Hollandsche kameraden, uwe vaderen waren goden, meer dan goden, want de aarde dook niet uit uwe golven op na een bezwerend woord maar slechts door de titanische inspanning der spieren en het ideaal voor oogen van schoone en volkrijke steden, eens te stichten waar eerst niets was dan een watervlakte. Want dat is Holland: de droom, werke lijkheid geworden en dat door het werk van een leger molens, die in stilte het werk der menschen voortzettende, des nachts den vorm aannemen van groote margrieten onder de verbaasde blik der sterren. Laat ons thans, nu Uruguay zich de bazuinen herinnert, die de wereld zijn onafhankelijkheid verkondigden, die herinnering vereenigen met het wonder lijke beeld, dat ons uw volk biedt en dat ons het geloof in ons zeiven doet aanwakkeren. Hollandsche kameraadjes: laat ons een ruil doen, geeft ons na aanneming van de betuiging van onze op rechte genegenheid als verheven voor steven van de punt van een eilandje aan uw kusten, als symbool van t schip van onzen wil in zijn vaart naar de Toe komst", Het is te hopen dat men beseffen zal, dat een dergelijke brief in overeenkomstigen toon beantwoord moet worden. Laat men niet zeggen dat wij er te nuchter voor zijn, want is onze litteratuur vrij van het opgezwollen element? Geenszins. Heeft zij er niet langen tijd haar kracht in gevonden? Natuurlijk. Prijken niet een Tollens, een Helmers enz. op de lange lijst onzer dichters, ligt de Cantate ons niet na aan het hart, en is de historie van ons proza niet eveneens rijk aan het bombastische? Wij kunnen het dus even goed als de Zuid-Amerikaansche Spaansch- beïnvloede, Portugeesch-aangedane etc. repu blieken. En daarom zouden de Hollandsche kinderen te kort schieten als zij een modern- gestyleerd antwoord zonden, hetgeen als een koud stortbad op de Urugaysche vriendjes zou werken. Ik stel voor, er liever iets in den volgenden trant van te maken: Kameraadjes in Uruguay. Wij danken en begroeten onzerzijds u, kinderen van het land der voetbalhel den. Wij zijn vol fierheid, en de jeug dige borst zwelt ons van innige vreugde, bij de gedachte dat uw school naar ons „land van golven" heet met welke uitdrukking gij op zoo treffende, oor spronkelijke en ontroerende wijze den' toestand van vele onzer wegen hebt aan geduid. Helaas, wij zijn een volk zonder voetbalhelden, hetgeen de taak van de Nederlandsche Elftal-Commissie altijd zoo moeilijk maakt. Maar nog zijn wij een natie van overwinnaars op de zee. en wel tellen wij onze heldinnen der golven als daar zijn: Marie Baron, Marie Braun en mevrouw Brouwer. Onze helden der baren zijn minder taai. Thans loven wij u, Uruguayaansche kameraden, want wierpen uw elf voet balhelden zich niet in onze Olympische weide met een moed en een bezieling, den vereenden goden van den Olympus waar dig! Niet door degenstooten, maar door through-passes en keiharde schoten hebt gij de hoogste lauweren, die de Voetbal sport te bieden heeft, op uw nationale slapen doen terechtkomen! Gij hebt u een onvergankelijk monument opgericht in de harten van allen die brullen langs onze kalklijnen, en in onze?, aan de baren ontwoekerde modder. Door de titanische inspanning uwer sterkste kuit- spieren hebt gij dezen triomf behaald. Er zijn er onder onze schoonen, die zich uw elftal herinneren als elf vergeetmij nieten onder het bleekjes glimlachende licht der maan. Als Ztrtd-Amerikaansche republiek, moet gij, zooals de schoone sage het wil, beschikken over een aantal generaals, minstens tienmaal zoo groot als uw aan tal soldaten. En dit reeds wekt gedachten aan vrede, want heeft de moderne oorlog den generaal niet ganschelijk buiten alle handgemeen en steeds verder achter het front gevoerd.?. Ben Lindsay: Eet komt niet altijd uit, dat het den jongen of het meisje dat nooit eigenzinnig of lastig is, aan energie of karakter ontbreekt, maar het komt toch dikwijls voor. Voortdurend hooge gedragcijfers op school kunnenvooral voor een jongen beteekenen, dat hij iveinig moed of energie heeft en dat misschien zijn gezondheid niet deugt; dat hij in bedwang roordt gehouden niet door moreele drijfveer en, maar door vrees. „Moraliteit" speelt geen groote rol bij den normalen jongen ten minste niet als hij de gezonde rakker is, die h\j zijn moet. Hij behoort evenmin te denken aan zijn ziel. als dat hij zich bewust is van zijn ademhaling of van eenige andere levens uiting. Met uw zevenhonderd generaals en ze ventig soldaten wij veronderstellen slechts zijt ook gij dus een natie, welks wonderlijk beeld ons slechts overwin naars, niet helden voor oogen toovert. Gaat zoo voort, en gij blijft op een weg die op zeer bijzondere wijze naar alge- heele ontwapening en vrede leidt. Onze eilandjes onderscheiden zich helaas niet door verheven voorstevens. Zij zijn alle plat gelijk de schollen die wij, mitsgaders de haringen, de pieter mannen enz., als edelgesteenten aan de altijd strijdvaardige zee plegen te ont rukken. Maar er zijn gelukkig nog wat duinen op, en daar zullen wij er een van naar u noemen, in onwaard igen maar nochtans diepgevoelden ruil, met een stel doelpalen erop als symbool van onze bewondering en vereeiring. Kameraadjes! Wij zwaaien onze Avro-, Kro-, Vara-, N. C. R. V.-, onze roode, zwarte, gele enz. enz. vlaggen, mitsgaders de beide nationale, en roepen u een drie werf Heil toe. Moge Uruguay steeds blij ven winnen, als het niet tegen Neder land speelt! R. P. DE BESTRIJDING VAN DEN WOEKER. HET WERK DER GEMEENTELIJKE COMMISSIE. Een igen tijd "geleden hebben wij medege deeld, dat B. en W. een commissie benoemd hadden (bestaande uit raadsleden en niet- raadsleden) om: a. een onderzoek in te stel len naar den omvang van den woeker hier ter stede en b aan het gemeentebestuur te adviseeren wat gedaan kan worden ter be strijding. De commissie is met haar werk aangevan gen. Allereerst wordt aa nde groote werkge vers een verzoek gezonden om aan de com missie mede te deelen welke ervaring zij heb ben met hun personeel. De commissie ver trouwt dat zij alleen reeds door die enquête belangrijk feiten-materiaal zal krijgen. Verder is aan verschillende gemeentebe sturen om inlichtingen gevraagd over de maatregelen die elders genomen zijn voor bestrijding van den woeker. Eerst daarna komt dus aan de orde in welke richting de commissie voor Haarlem een oplossing wil zoeken. Een der leden ver zekerde ons, dat aandacht gewijd zal worden aan 't indertijd reeds in ons blad geopperde denkbeeld, om den Gemeentelijken Stortings en Ophaaldienst aan te wijzen voor de ver strekking van voorschotten aan menschen die anders dreigen te vallen in de handen van woekeraars. Een modebericht meldt, dat de nieuwste pyjamas voor heer en een beter snit en sierlijker af werking te zien geven). Neen, daar zal ik niet aan meedoen, Daar ben ik niet- toe bereid, Laat mij blijven, Vrouwe Mode, In mijn pyjamatigheid. 's Ochtends trek ik zeer zorgvuldig. Dagelijks mijn kleeren an, Want de kleeren (niet de rijmen) Maken, naar men zegt, den man. Ik pers vouwen in mijn broeken, Stiekum onder mijn matras, Dagelijks borstel ik mijn pak af En ik strik met zorg mijn das. Ik kijk ernstig in den spiegel, Voordat ik mijn huis verlaat, Of mijn overjas wel goed zit En mijn hoed wel zuiver staat. Op de gaten in mijn sokken Wordt zelfs liefdevol gelet, En ik speur naar zwarte randen Aan mijn overhemd manchet Maar wanneer de dag voorbij is En ik kruip in mijn etui, Dan negeer ik alle mode En voel geen pyjamanie. Mijn pyjamas zijn niet sierlijk, Ze zijn veel te ruim van snit, Neen, ik ben er heusch niet trotsch op. Zooals mijn pyjama „zit". En het kan me ook niet schelen Hoe me zoo'n pyjama ..staat", Maar het ding „ligt" overheerlijk En dat is maar waar 't om gaat. P, GASUS. Na 25 October. Een brief van de Werknemers aan de Federatie. De Federatie der drie Werkgevers-organi saties in de Typografie heeft een brief ont vangen, onderteekend door de secretarissen van den Algemeenen Nederlandschen Typo grafenbond, den Nederlandschen RK. Grafi- schen Bond, den Nederlandschen Christelij- ken Grafischen Bond, den Nederlandschen Grafischen Bond en den Nederlandschen Litho-foto- en chemigrafischen Bond, dat als volgt luidt „Aangezien de onderhandelingen over voortzetting der tot 25 October 1930 gelden de collectieve arbeidsovereenkomst in de typografie en het rasterdiepdrukbedrijf niet tot resultaat hebben geleid en alle bespre kingen zijn afgebroken en wij een contract- looze periode ongewenscht achten, zullen wij onzen leden adviseeren, het werk na 25 Octo ber as. te staken en niet weder aan den ar beid te gaan, alvorens met de drie patroons bonden te zamen vormende de Federatie van Werkgevers organisaties in het Boekdruk- kersbedrijf, overeenstemming over een nieuwe collectieve arbeidovereenkomst zal zijn ver kregen". De werknemers zullen dus trachten om 27 October als een man buiten de werkplaateen te staan. De werkgevers zullen aan hun werkne mers mededeelen, dat dezen bij opvolging van het advies van hun besturen oprechtma- tig handelen, nl. in :trijd met de verplichtin gen die zij krachtenk de wet gehouden zijn, tegenover hun patroons na te komen, en dat de gevolgen van een dergelijke houding voor hun verantwoording komen. Het standpunt der Werkgevers. Van werkgeverszijde ontvangen wij het vol gende uitvoerige communiqué: In het Boekdrukkersbedrijf hebben rich in den laatsten tijd zoo ernstige feiten voorge daan, dat de Federatie der Drukkerspatroons bonden het moment gekomen acht. om het Nederlandsche publiek nader in te lichten. Het is voor de geheele maatschappij van belang, met aandacht kennis te nemen van de sterk ontbindende factoren, welke bezig zijn op dit oogenblik te vernietigen een stuk sociaal werk, hetwelk jaren van opbouw heeft gevraagd. Het Nederlandsche publiek weet dat de werknemers in het Boekdrukkersbedrijf ver- keeren in een gunstige positie. Zij verdienen een behoorlijk loon. Een handzetter ontvangt in klasse I 35.04 per week, de steeds groo te re groep der machinezettexs 39.36, cou rant-rotatiedrukkers A eveneens 3926 per week. Doch niet alleen het loon is voor den typograaf gunstig. Zijn geheele positie wordt beschermd door een C.A.O. van 142 bladzij den groot. Nergens heeft b.v. een arbeider zoo'n goede rechtspositie als in de Typogra fie. De patroon is niet vrij om zijn werkne mer te ontslaan, b.v. wegens onbekwaamheid, doch moet dit ontslag ter beoordeeling voor leggen aan de Rechtspraakcommissie. Die positie nu wordt thans door de werk nemers zelf in de waagschaal gesteld. En als straks ook het publiek de gevolgen van een conflict in 't boek- en courantenbedrij f gaat voelen, moet het weten, aan welke zijde voor het recht gestreden wordt. Daarom deze uiteenzetting. Zooals steeds, werden ook thans, tegen het afloopen der huidige Collectieve Arbeidsover eenkomst, welke van 31 Maart 1928 tot 25 October 1930 geldig is en ongeveer 13000 ar beiders omvat, de onderhandelingen over een nieuw contract geopend. Werkgevers en werk nemers dienden hun wenschen in. Het standpunt der pa troons. Wat is het standpunt der patroons bij deze onderhandelingen geweest? Kort geformu leerd dLt: In dezen tijd van algemeene ma laise, is verbetering der arbeidsvoorwaarden niet mogelijk. Als wij ons thans wenden tot het Neder landsche publiek, behoeft dit standpunt eigenlijk geen verdediging. De meeste lezers van dit blad voelen zelf aan den lijve de ge volgen der achteruitgaande conjunctuur. Zij zullen van den drukker vragen, hoe hij tot de dwaasheid komt om in dezen tijd een loons- verhooging toe te staan. Voor het publiek be hoeven wij eigenlijk ons standpunt niet te argumenteeren. Toch zouden wij u vriendelijk willen ver zoeken eerst na te gaan, welke klemmende gronden wij tegenover de werknemers hebben aangevoerd. Gij zult het dan onbegrijpelijk vinden, dat de werknemers niet langer met loonsverhooging kunnen wachten, geen dag en geen nacht. Gij zult nog meer verbaasd staan, als ge verneemt, dat de patroonsdcle- gatie der Onderhandelingscommissie om tot eiken prijs blijvende samenwerking mogelijk te maken, eigenlijk tegen haar eigen over tuiging in, een loonsverhooging van drie cents per uur heeft aangeboden en dat dit aanbod door de werknemers eenvoudig is ge weigerd! Hieronder volgen enkele argumenten, van patroonszijde geuit: De indexcijfers van kosten voor levensonderhoud. De eerste vraag, die wij met de werknemers hebben besproken, was: Zijn uw arbeids voorwaarden in de laatste jaren vooruit of achteruit gegaan? We hebben hier een onderscheid te maken tusschen het nominale loon (het aantal gul dens loon) en het reëele loon (de waarde van het loon in verband met de kosten van het levensonderhoud). Wat de kosten van het levensonderhoud betreft, hebben wij een objectleven maatstaf in de Haagsche en Amsterdamsche indexcij fers, wier onpartijdigheid door niemand wordt betwist. Wat zien wij nu: In 1920 bedroeg het loon handzetter le klasse f 38.25. Volgens de Haagsche cijfers b.v. was het in dexcijfer toen 107.1. In Juni 1930 is dit cijfer 76.6. Zich baseerend op de waarde van den gulden volgens deze indexcijfers is f 38.25 in 1920 gelijk aan f 27.35 in 1930. Waar hei le klasse loon in 1930 f 35.04 bedraagt, is er dus een verhooging van het reëele loon met meer dan f 7.50 of wel meer dan 25 pet. Wil men een speciale periode beschouwen, dan moet men nemen dié van het hüldige collectief contract. Het peil van de kosten van levensonderhoud der eerste drie maan den vindt men in de cijfers van Juni 1928. Toen was het Amsterdamsche cijfer: 170.4. Thans 162.1, d.i. een vermindering van 4.9 percent: stijging van het reëele loon 5.1 per cent is 3 1/2 cent per uur Haagsche cijfers: Juni 1928 81.9. Thans 76.6, d.i. een vermindering van 6.5 percent, stijging van het eëele loon bijna 7 percent of bijna f 2.40 per week. Conclusie: Ondanks nominale daling een ruime stijging van het reëele loon. Zeer onbillijk heeft men het van patroons zijde" gevonden, dat de indexcijfers in de Ja ren omstreeks 1920, toen ze in de richting van loonsverhooging wezen, als argument van werknemerszijde werden gebruikt, ter wijl ze thans, nu ze ten gunste van den pa troon uitvallen, van de andere zijde worden genegeerd. De uitbreiding van het onge organiseerde bedrijf. De verplichting der loonen en getalsver houding der CA.O. rijn belangrijk zwaarder dan de arbeidsvoorwaarden, welke de patroon op de vrije markt behoeft toe te staan. Alleen reeds de z.g. „Jongensexploitatie" (d.i. een overmatig aantal jonge, goedkoope krachten), die door de CA.O. verboden is, geeft den ongeorganiseerden drukker een groot voordeel in loonsbesparing, al moet de kwaliteit van het werk er onder lijden. Daarbij komt, dat de CA.O. niet enkel regelen geeft omtrent loonen en getalsver houding. Ze is 142 pagina's dik en verzwaart op elke bladzijde de lasten van den patroon, niet het minst door den patroon het recht te ontzeggen, om zijn werknemer met een opzegtermijn van 14 dagen te ontslaan (rechtspositie van den werknemer). De treurige arbeidstoestanden, welke in het on georganiseerde bedrijf heerschen en welke herhaaldelijk, ook in de werknemetebladen met cijfers en voorbeelden worden gesigna leerd, vormen een directe, oneerlijke con currentie voor den georganiseerden patroon, die deze weliswaar tracht goed te maken door levering van kwaliteitswerk en het geven van meer „service", maar die door de concurrentie der loonsvoorwaarden ernstig wordt bemoe- lijkt. Ondermijnende factoren in het drukkersbedrijf. Bij een serieus onderzoek naar den toe stand in het bedrijf kan men niet blind zijn voor de ondermijnende krachten, die de wel vaart van ons vak aantasten. Er is een toenemende concurrentie van het ongeorganiseerde bedrijf. Men weet, dat de prijsbescherming voor meer dan 70 pet. der orders moest worden op gegeven. Men kan rich dan ook begrijpen, dat door al die factoren het peil der prijzen in de laatste jaren sterk ls gedaald. De prijsdaling werd eveneens sterk bevor derd door de overmatige installatie van nieuwe machines, meestal op afbetaling. Het drukkersvak is Immers uiterst gevoelig, het werkt niet voor de markt, maar moet wachten op bestellingen. Vandaag is het druk. Tijdelijke drukte verleidt den patroon tot uitbreiding van het machinepark. Morgen is het weer stil. Doch de werkhonger is dan grooter, want de improductieve uren zijn des te nadeeliger, r.aar mate het vaste kapitaal, dat in de zaak rit (de machines) grooter ls. Werkhonger brengt prljsbederf met al de ge volgen van dien. In plaats dat de mechani satie het bedrijf dus heeft versterkt (stand punt werknemers) heeft het dit nog kwets baarder gemaakt, dan het reeds yras. Het Belangrijkste Eet conflict in de typografie. Eet standpunt der werkgevers. Een communiqué. (le blad, le pag.) Eet conflict fn de typografie. Een brief ran dc werknemers aan de werkgeversfedcratic. Het Hoofdbestuur adviseert zijn leden het werk na 25 October neer te leggen. (Ie blad, le pag.) De tocht van de Zeppelin naar Nederland uitgesteld. (le blad, 2e pag.) De nieuwe UJ,X).-school aan het Junoplant- soen. De officiëele opening. (2e blad, 2e pag.) IntimusTweede Kamer. (5e blad, le pag.) De geloofsbelijdenis der Nationaal-socialisten in den Rijksdag afgelegd. (2e blad, le pag.) Hef verslag van de jongste zitting van den Rijksdag. (2e blad, le pag.) ARTIKELEN l R. P.; Briefwisseling. (le blad, le pag.) J. E. de Bols: De verhuizing van Joffer van Eyk. (4e blad, le pag.) Karei 4? Jong: Radiomuziek der Week. (4e blad, le pag.) Karei de Jong: Bij de a.s. uitvoering der C.O.V.: Les Béatitudes. (4e blad, le pag.) Dr. A. Charasch: Eet raadsel Koetjepof. (3e blad, le pag) J. C. E.Uit de groote stad: „Kippenvoer". (2e blad, 2e pag.) L. A.: Een causerie over ThrillersDe film „De tijger van Berlijn". (3e blad, le pag.) Aga: Droomerijen bij een kop koffie. (3e blad, le pag.) Biographieën in een notedop: Jan Toorop. (3e blad, 2e pag.) P. J. Zürcher: Uit vergeelde paperassen. Uit de geschiedenis van Ned.-Indtë). (3e blad, 3e pag.) W. S.: Nelson en zijn relieken. (3e blad. 3e pag.) Voor de laatste berichten zie men de 2e pag. van het le blad). INGEZONDEN MKDEDEELINGEN HET BETERE. TEGEN LAGEN PRIJS C. C. KROUWELS - TECHNISCH BUREAU KOMNG NNEWEG 6 - TELEFOON 14024 Het landelijk karakter der CA.O. Voor zoover ons bekend, is in geen CA.O. het Landelijk karakter zóó sterk, als in die van het Boekdrukkersbedrijf. Van de kleinste plaats, tot de grootste stad toe. tracht deze C.A.O. alle drukkerijen in ge heel Nederland te vereenigen. De verzoening van deze instelling: stad en platteland, Ls dan ook voortdurend het voorwerp van groote spanning. Die spanning is neergelegd in de klasse-indeeling van artikel 15 der C.A.O. Ook by de huidige indeeling is niettemin het platteland gaan afbrokkelen. Met cijfers ls aangetoond, dat het aantal ongeorgani seerde drukkerijen juist op het platteland het grootst is. Het onbegrijpelijke !s nu. dat thans de werknemers kwamen met een voorstel, om het aantal klassen in te krimpen, dJ. in Am sterdam 3 cents, in de plaatsen buiten Am sterdam 5 cents loonsverhooging. Gevolg zou kunnen zijn, dat het platteland zich van de bedrijfsorganisatie zal afscheiden en het landelijk karakter der C.A.O., thans reeds met de grootste moeite nauwelijks te hand haven. ral verloren gaan. Reeds nu blijkt telkens, dat Juist in do kleinste plaatsen de CA.O. het slechtst wordt nageleefd. Een klasse-inkrimping kan wel op papier worden aanbevolen, maar ontbeert elke mogelijkheid van doorvoering. De werk nemers schaden met dezen wenseh zichzelf. Op het pLatteland komt zoodoende een pa pieren CA.O. of geen CA.O., di. uitsluitend ongeorganiseerd bedrijf. De wereldcrisis. Als een der gewichtigste argumenten heeft de patroonsdelegatie aangevoerd, dat deeze tijd, nu de wereld geschokt wordt door een algemeen economische crisis, niet geschikt ls om een loonsverhooging of andere verzwa rende arbeidsvoorwaarden toe te staan. De positie der arbeidersklasse staat ln deze crl- sisdagen in het algemeen in het teeken van verweer tegen loonsverlaging. Zou men in dc typografie durven komen met een elscb

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 1