De nieuwe weg dwars door de duinen.
Het woord is aan
Herfst.
38e Jaargang No. 14517
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 20 October 1930
HAARLEM S DAGBLAD
(Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
iABONNEMENTEN: per week 0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad Z0.32
IPer 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-5754- Franco per post door Nederland 3.8754- Losse nummers
'ƒ0.06. GeïIL Zondagsblad per 3 maanden 0-5754, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN15 regels 1.75, elke regel meer t 0-35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels t 0.60,
elke regel meer /0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag.
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f 025. elke regel meer 0-10. uitsl. i contant-
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
TIJDENS EEN RADIO-CONCERT
OVERLEDEN.
BERLIJN, 19 Oct. (VXM Het nacht-
concert voor den Berlijnschen zender zou
in den af geloop en nacht gegeven worden
door de bij de Duitsche radioluisteraars wel
bekende kapel Einoedshofer. Toen de diri
gent Julius Einoedshofer na een korte pau
ze weer in de studio kwam en het podium
wilde bestijgen zakte hij plotseling in el
kaar. De orkestleden haalden onmiddellijk
medische hulp, doch de geneesheeren kon
den slechts den dood door hartverlamming
constateeren. Het concert werd onmiddel
lijk afgebroken. Julius Einoedshofer was 67
jaar oud.
AARDBEVING LANGS DE
CHILEENSCHE KUST.
DRIE DOODEN, RUIM 200 GEWONDEN.
NEW YORK, 19 October (VX>.) U,!t
Santiago wordt gemeld, dat langs de geheele
Chileensche kust een sterke aardbeving is
waargenomen. Verscheidene huizen zijn in
gestort en groote schade werd aangericht,
terwijl drie dooden en in totaal meer dan
200 gewonden te betreuren zijn.
Het ergst is het plaatsje Laillal er aan toe.
Het postkantoor werd er geheel vernield en
geen enkel huis bleef onbeschadigd. De stra
ten zijn onbegaanbaar door het puin, waar
mee ze bedekt zijn. Ook te Callao stortten
de meeste huizen .in. Het spoorwegverkeer
tusschen Santiago en Valparaiso is verbro
ken. Omtrent de gevolgen van de aardbe
ving in de streek ten zuiden van Conception
zijn nog geen bijzonderheden bekend. Maat
regelen zijn getroffen om de gewonden te
verzorgen.
HET EINDPUNT BEREIKT.
TWEEDE POSTVLIEGTUIG TE BANDOENG.
Aneta-Vaz Dias meldt, dat bij de K.LM.
(bericht is Ingekomen, dat het tweede post
vliegtuig, de PH-A.E.O. Zondag te 5.55 uur
van Medan is vertrokken en te 14.10 uur te
Bandoeng gearriveerd is.
De andere vliegtuigen.
Bij de K.L.M. is bericht binnengekomen
dat het- derde postvliegtuig, de P. H.A. E. N.
Zondagmorgen om 6.25 uit Athene is vertrok
ken en om 16.45 te Caïro is geland.
Alles is wel aan boord, heden wordt de
tocht voortgezet.
Bij de K.L.M. is bericht binnengekomen,
dat het eerste retourviiegtuig de PHA GR.
Zondag te 14 uur van Bangkok is vertrokken
en te 17.30 te Allahabad is geland.
Alles is wel aan boord. Heden gaat men
verder.
iviEJ. RENéE PéLERIN TERUG.
Naar wij vernemen zal de sopraanzangeres
mej. Renée Péïerin wegens familieomstan
digheden tijdelijk uit Indië naar Holland
terugkomen met de Johan van Oldenbarne-
veld, die 1 October van Batavia vertrokken
is.
Gedurende vijf jaren reisde zij door Su
matra, de Straits, Java, China en Japan en
gaf in 't geheel 60 concerten. Haar laatste
concert gaf zij te Djocja op 15 Juni.
PERSONALIA.
Mej. M. S. A. van Laere te Haarlem is
te Rot erdam geslaagd voor het examen
Bewaar sch ool-hoofd.
Van Noordwijk, langs Zandvoort, door Bloemendaal naar Veisen.
Een actie tegen elke bebouwing langs
dezen weg te verwachten.
In ons nummer hebben wij reeds medege
deeld, dat de minister van Waterstaat zijn
goedkeuring gehecht heeft aan het plan
van uitvoering van een snel verkeersweg, die
van Noordwijk langs Zandvoort door de ge
meente Bloemendaal naar Velsen zal loopen.
Wij zijn omdat hier groote streekbelan-
gen op het spel staan op nader onderzoek
uitgetogen.
Het rijk zag reeds eenigen tijd de nood
zakelijkheid in om een nieuwen weg voorsnel-
verkeer aan te leggen door een gedeelte van
Zuid- en Noord-Holland, loopende in de rich
ting Noord-Zuid. De bestaande rijksweg den
Haag-Leiden-Haarlem-Alkmaar wordt voor
het steeds toenemende snelverkeer in de toe
komst niet voldoende geacht. Reeds eenige
jaren is, terwijl de zaak zooveel mogelijk ge
heim gehouden werd, aan de eerste voorbe
reiding gewerkt.
Het zal evenwel nog langen tijd duren voor
met de uitvoering der plannen begonnen zal
worden. Een ingewijde verzekerde ons zelfs,
dat het misschien wel 15 jaar zal duren voor
de geheele weg in gebruik genomen zal kun
nen worden.
Omdat de gronden nog moeten worden
aangekocht, zelfs nog niet eens precies vast
staat hoe de weg precies zal loopen, konden
ons slechts yage mede deelingen gedaan wor
den.
De nieuwe weg zal te Noordwijk beginnen.
Van Noordwijk naar Den Haag bestaat reeds
een goede bitumen-weg die voor snelver
keer uitstekend geschikt is. Even ten Noorden
van Noordwijk beginnen de duinen van de
Amsterdamsche waterleiding. Daarom is het
aan te nemen, dat de bestaande bi turnen weg
van Noordwijk naar Vogelenzang voor een
zeer groot gedeelte In den nieuwen weg zal
worden opgenomen. Alleen zal dan natuurlijk
verbreeding noodig zijn om bestaande be
bouwingen te vermijden, want men kan
geen weg voor snelverkeer door een bebouwd
gedeelte aanleggen. Daar zou de bestaande
weg dan ook veel te smal zijn.
De nieuwe weg zal ten Westen van Voge
lenzang loopen. Wij hoorden verluiden, dat
de kruising van de Zandvoortsche laan on
geveer op de hoogte van Bentveld zal plaats
hebben. Dan zou dus ook een gedeelte van
het Naaldenveld „aangedaan" worden. Van
Bentveld gaat de weg dan dwars door de dui
nen om de zeeweg te kruisen een eind ten
Westen van de Haarlemscne Watertoren. Het
duingebied van de Haarlemsche Waterleiding
zou dus ook onaangetast blijven.
In Bloemendaal zou de weg dus voor een
groot gedeelte door de eigendommen van de
Erven Van der Vliet loopen.
Verder gaat de weg dan Noordelijk door de
duingebieden van „Duin en Kruidberg" en
van jhr. mr. J. W. G. Boreel van Hogelan-
den, om achter Velserbeek bij het Noordzee
kanaal uit te komen. Dus ongeveer op de
hoogte van het Hoogovenbedrijf.
De aanleg van dezen weg kan van zeer veel
beteekenis zijn voor de werk-verschaffing.
Zeer veel arbeiders zouden daardoor een
f linken tijd werk bekomen. De aanleg van
den Zeeweg te Bloemendaal heeft geleerd,
dat bij het aanleggen van een weg door de
duinen wel veel zand „verzet" moet worden,
maar dat geen zand behoeft te worden weg
gevoerd. Het zand van de duintoppen die
afgegraven worden, kan gebruikt worden om
te laag gelegen gedeelten van valeien te vul
len.
Bij den aanleg van den Zeeweg Is het na
tuurschoon zooveel mogelijk gespaard. De
New-York bouwt een reusachtig tehuis voor de Medische Wetenschap. In dit enorme
complex van wolkenkrabbers, dat in 1932 voltooid zal zijn, zullen twee hospitalen en
tehuizen voor artsen ondergebracht worden. In deze „stad" zullen 3000 menschen kun
nen wonen!
zelfde overwegingen zullen natuurlijk een
belangrijke rol spelen in het ontwerp voor
dezen nieuwen weg. De meeste valeien in on
ze duinen loopen in de richting Noord-Zuid,
zoodat daarvan partij getrokken kan worden.
Om dat te kunnen doen zullen natuurlijk
eenige bochten in den weg geaccepteerd moe
ten worden, maar dat bevordert het natuur
schoon in belangrijke mate. Een zacht slin
gerende weg geeft door het duinlandschap
mooie vergezichten.
Wij gelooven niet dat de natuurbescher
mers met het plan om dezen weg aan te
leggen ingenomen zullen zijn.
Een der voormannen op dit gebied zei ons:
Wij zijn in het algemeen tegen het aanleg
gen van groote wegen in het duingebied,
want daardoor gaat natuurlijk natuurschoon
verloren. Het zou uit een oogpunt van na
tuurbescherming veel gewenschter zijn als het
duingebied werd opengesteld en dat daar dan
alleen voet- en fietspaden werden aange
legd. Onze zegsman meende evenwel, dat
vele beschermers van natuurschoon zullen
inzien dat het niet veel succes zal hebben
om met het rijk to gaan „vechten"
over het al of niet wenschelijke van
dezen weg-aanleg. In den Haag is beslist, dat
deze weg noodzakelijk is en dat het niet
veel succes zal hebben om met het rijk te
geen „vechten" over het al of niet wensche
lijke van dezen weg-aanleg. In den Haag
is beslist, dat deze weg noodzakelijk is en dat
feit zal vermoedelijk wel zonder meer geac
cepteerd moeten worden. De natuurbescher
mers zullen evenwel belangrijk werk kun
nen doen door hun invloed aan te wenden
om er voor te zorgen, dat bij het aanleg
gen van dien weg zooveel mogelijk gelet zal
worden op het behoud van hot natuur
schoon. Dan kan de aanleg van dien weg zelf
nog dit voordeel hebben, dat het voor velen
menschen gemakkelijker gemaakt wordt
om dit natuurschoon te genieten. Dat was
ook het vqordeel irdertijd van het aanleg
gen van den Zeewv-g- van Bloemendaal.
Reeds nu werd ons verzekerd, dat van de
voorstanders van behoud van natuurschoon
een actie te verwachten is om in elk geval
elke bebouwing langs den nieuwen weg tegen
te gaan. Daarbij zal men ongetwijfeld kunnen
rekenen op den steun van de Gewestelijke
commissie voor den uitbreidingsplannen in
Noord-Holland, die zich ook kant tegen elke
bebouwing van den Zeeweg, die door
het gemeentebestuur van Bloemendaal ge-
wenscht wordt.
Voor onze omgeving is de aanleg van dezen
nieuwen weg van zeer veel beteekenis. Zooals
men weet laat de Rijkswaterstaat reeds een
weg voor snelverkeer aanleggen van Amster
dam naar Velsen. De weg Velsen-Noordwijk
zal dus daarop aansluiten.
Wij konden nog niet te weten komen op
welke breedte de nieuwe weg ontworpen zal
worden, maar er is reden om te veronder
stellen dat de breedte niet veel zal verschil
len met den Zeeweg.
Speciaal'voor Bloemendaal zal deze nieu
we weg van groot belang worden. Als er een
weg van Velsen naar Noordwijk (indirect
ook met Leiden en 's-Gravenhage komt)
die den Zeeweg kruist, zal dit van veel be
teekenis zijn voor het verdere verloop van de
Bloemendaalsche plannen om den Zeeweg te
bebouwen en bij het begin van den Zeeweg
een nieuw raadhuis en gemeente-centrum
te stichten.
VERKEERSONGEVALLEN.
Op den hoek van de Lange Heerenvest en
de Anthoniestraat heeft Zondagmorgen een
botsing plaats gehad tusschen een auto, be
stuurd door den heer B. S. uit Zoetermeer en
een motorrijwiel bestuurd door den heer A.
M uit Duivendecht. De aanrijding ontstond,
doordat de motorrijder de bocht te groot
nam.
De heer M. viel en kreeg een wondje aan
het hoofd. Een lid van den Ongevallendienst
heeft hem verbonden.
AUTO IN EEN DAL GESTORT.
ERNSTIG ONGELUK BIJ VENLO.
Op de Herungerberg te Venlo Is Zondag
morgen een ernstig auto-ongeluk gebeurd.
Een luxe-auto, waarin waren gezeten de heer
S. uit Venlo en de heeren A. en C. uit Reuven,
reed daar ter plaatse in de bocht met groote
snelheid tegen een boom en stortte vervolgens
in het ca. 15 Meter diepe dal. De heer S. werd
door een ruit uit de auto geslingerd, ter
wijl de heer Van A.. ernstige verwondingen
opliep. De heer C. kwam er beter af Ge-
neerkundlge en geestlijke hulp waren weldra
aanwezig. De heeren S. en Van A werden
overeebracht naar het R.K. Ziekenhuis St.
Joseph te Venlo. De heer Van A. bleek ernstige
inwendige kneuzingen te hebben opgeloopen,
terwijl de heer S. ernstig gewond was aan het
hoofd, en een zijner beer.en totaal was ver
brijzeld. Op het oogenblik verkeert hij in
zorgwekkenden toestand.
De auto werd totaal vernield. De heeren
C. en Van A konden, na verbonden te zijn
naar hun woning worden vervoerd.
John Galsworthy:
Tusschen Felix en zijn dochtertje Nedda
bestond die eenige liefde, behalve moeder
liefde, die veel blijvends heeft liefde, ge
grond op wederkccrige beicondering.
Dit is de droeve tijd van 't jaar,
Als het reeds geelverdorde blad
In dwarrelende machtloosheid
Geluidloos valt op straat en pad.
Wanneer op 't onverwachtst de wind
Door het gedunde loover blaast,
En met een ongetoomde drift
Kwaadaardig het proces verhaast.
Wanneer een dag van milde zon
En smettelooze blauwe lucht.
Gevolgd wordt door het guurste weer
En ieder onzer snuift en kucht.
Dit is de tijd van grauwe mist
En van steeds vroeger wijkend licht,
Van open ramen d'cenen dag
En d'andren weer de vensters dicht.
Dit is de tijd van overgang
Naar allengs lager temperatuur,
Maar ook de tijd van grootste pracht
Al zij het dan van korten duur.
Nu boom en grond door 't stervend loof
In bruin en goudgeel wordt geverfd,
En d' overwonnen zomertijd
In onvolprezen schoonheid sterft.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
ijre haren niet oetven!
4 ENTRUPAL- haart tart. mgswatar, gadtponaard,
JÊ varwUdart op gahaal natuurlijk* wljia grljia
B Koran, doordat het da hear-ortala tot nieuwe
If pigment-vorming en atzettlng hiervan in het
haarmerg aanzat. Daarom het eenvovdlgate an
gemekVeliJkate middel. MiaMeuren uitgesloten I Ultale-
kend tegen haaruitval an roo#.FI.f3.85.P
Entrupal bevat o.a. actief Cbolesterin.
Haarlem, Centraal Apotheek, Gr. Houtstraat
HET WERKTIJDENBESLUIT.
De gedwongen Donderdag
middagsluiting voor kappers.
EEN PROTESTACTIE.
Wij ontvangen da volgende mededeeHng:
„In de vergadering van Woensdag 15 Octo
ber heeft de Raad der gemeente Haarlem
gunstig beschikt over het verzoek der afdee-
ling Haarlem van den Ned. Kappersbond en
den Ned. Bond van Kapperspersoneel, om
de barbiers en de kappers te verplichten hun
salons op Donderdagmiddag te sluiten.
De vreugde hierover is bij de kappers lang
niet zoo algemeen als door velen wordt ge
dacht.
Door een halven dag te sluiten zullen on
tegenzeggelijk de inkomsten verminderen.
Menigeen, die zich nu geregeld laat sche
ren, zal het lastig vinden, behalve Zondag
ook Donderdagmiddag de deur van zijn kap
per gesloten te vinden en zelf een scheerap-
paraat aanschaffen. Ook moet niet uit het
oog worden verloren, dat zich onder de kap
pers vele aannemers van begrafenissen be
vinden, voor wie de barbierswinkel niet de
eenige broodwinning is en voor wie dan ook
een halve dag sluiting niet zulk een groot
bezwaar vormt. Hoewel ze slechts ten halve
kappers zijn, geldt toch hun stem ten volle,
wat tegenover de kappers, die hun volledig
bestaan in hun zaak moeten vinden, niet
geheel billijk is. Het ligt dan ook in de bedoe
ling van ondergeteekenden zich te wenden
tot Gedeputeerde Staten van Noord-Holland
met het verzoek aan bedoeld raadsbesluit hun
goedkeuring te onthouden.
Zij roepen alle kappers en kapsters, die
tegen de verplichte Donderdagmlddagslul-
ting zijn, op ter protestvergadering in café
Centraal. Groote Houtstraat, op 21 October
des avonds te 9 uur.
Namens de Protestcommissie: J. H. Ver
beek, A. Jansen en F. Tupker."
Tot zoover deze mededeeling.
Wij merken hierbij op. dat er nog geen re
den is om aan Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland vernietiging van het bedoelde
raadsbesluit te vragen.
De gemeenteraad nam slechts een
voorloopige beslissing, namelijk om de com
missie voor de winkelsluiting te verzoeken
een wijziging te ontwerpen van de verorde
ning op de winkelsluiting, waarin de slul-
tinesplicht op Donderdagmiddag voor de
kappers Is opgenomen. De zaak komt dus nog
in den raad.
EUROPEESCn MOORDENAAR BEKENT.
Aneta seint uit Solo:
De Europeaan, die door de politie van Solo
werd aangehouden na het vinden van het
lijk van een Soera ba Jaschen chauffeur bij
Sragen, heeft r.a een langdurig kruisverhoor
een volledige bekentenis afgelegd. Hij ver
klaarde den doodslag op den chauffeur te
hebben gepleegd*
Het Belangrijkste
De nieuwe weg door de duinen.
(Ie blad, le pag.)
Het conflict in de tvpografie. Partijen door
den Rijksbemiddelaar bijeengeroepen.
(2e blad, 2e pag.)
Het voorloopig verslag over hoofdstuk 1 van
de Rijksbcgrooting.
(2e blad, 4e pag.)
De Duitsche rijksrcgcering behaalt een over
winning op den Rijksdag.
(2e blad. le pag.)
Klngsford Smidt breekt Hlnkler's record. In
10 dagen naar Australië gevlogen.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN
Lettinga: Financiëele Kroniek.
(2e blad, 3e pag.)
D-l: De toestand in Spanje.
(2e blad, le pag.)
Voor de laatste berichten zie men de 2e pag
van het le blad).
De recordvlucht van
Kingsford Smith.
In 10 dagen naar Australië.
PORT DARWIN. 19 Oct Klngsford
Smith heeft de laatste étappe van zijn
vlucht van Engeland naar Australië vol
bracht en is te Port Darwln aangekomen.
Hij heeft verklaard, dat zijn gemiddelde
snelheid 175 K.M. per uur is geweest. Mor
gen om zes uur plaatselljkcn tijd hoopt hij
zijn tocht naar Sydney voort te zetten. Hij
heeft den afstand van Engeland naar Port
Darwin in tien dagen, twee uur en tien mi
nuten afgelegd. Hij heeft Hlnkler's record
dus gebroken.
De Crt. meldt nog:
PORT DARWIN 19 Oct. De bewoners
van Port Darwin, die gisternacht in groot en
getale op het vliegveld hebben vertoefd om
de komst van luitenant Hill af te wachten,
hebben angstige uren doorgebracht
Veel slaap heeft de stad zich niet gegund
en reeds vroeg in den morgen was een dichte
menigte op het vliegveld samengestroomd.
Een groote spanning hield allen gevangen:
Wie zou dezen middag uit het Noorden ko
men aanvliegen, Kingsford Smith, Hill of
Matthews.
Eerst om kwart over vier werd aan den
Westelijken hemel een vLectulg zichtbaar.
Het bleek Matthews te zijn.
Matthews, was den 16den September uit
Londen vertrokken.
Kingsford Smith landde 's nachts vijf voor
tweeën op het vliegveld.
Hij gaf er zUn groote spUt over te kennen
dat Hill op dezen tocht zooveel pech had
gehad, en hij verhaalde daaromtrent het
volgende:- ..Ik zocht aan het einde van de
vlucht uit Soexabaja naar 'n landingsterrein,
toen ik Hill's machine ln het oog kreeg. Zij
lag op een twintig meter afstand van een
vliegveld met den neus in een akkerland cn
was klaarblUkelijk sterk beschadigd. Ik landde
er vlak bij." ging hU voort.. Hill vertelde,
hij over het geheele vliegveld had getaxS^i.,
doch dat hU zijn toestel niet in de lucht kon
krügen. Een der vleugels raakte toen de heg
rondom het vliegveld, waardoor het vlieg
tuig over den kop is geslagen. De schroef van
het vliegtuig is gebroken en ook aan het on
derstel werd groote schade toegebracht. Het
zag er niet naar uit, dat de schade ter
plaatse zou kunnen worden hersteld.
DUITSCH-FINSCHE BOTER.
VERDRAG AANGENOMEN.
Naar een Wol ff-telegram uit BerlUn meldt,
heeft de Rijksdag Zaterdag de wijziging ln
het Dultsch-Finsche handelsverdrag met be
trekking tot den uitvoer van boter cn kaas,
in slotstemming aangenomen.
DOOR EEN ARBEIDER GEDOOD.
De heer F. de Bie, die te Bergen op Zoom
in zijn fabriek na een woordenwisseling met
een arbeider door dezen van achteren werd
aangevallen en met een staaf op het hoofd
geslagen, Is Zaterdagmorgen om half vier aan
de bekomen verwondingen overleden. De
dader is op transport gesteld naar Breda,
WETHOUDER VAN ALKMAAR
AFGETREDEN.
Naar aanleiding van het geschil van mr.
L, wethouder van Alkmaar heeft met de
belastinginspectie heeft hij na overleg met
de kfesvereeniging thans zijn zeten als wet
houder en raadslid ter beschikking gesteld.
Opvolger van mr. L. in den raad is de heer
C, Venneker,
