STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND
TWEEDE KAMER.
Voor elke foto een lijst
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 1 NOVEMBER 1930
ZESDE BLAD
De pachtwetten beëindigd.
Het continuaticrecht in de wet.
De motie-Albarda inzake
radio-censuur verworpen.
De vergadering van vandaag had niet veel
om het lijf. Althans, wanneer men alleen
op de besprekingen let, die slechts de repliek
betroffen over de serie van amendementen,
welke we gisteren hebben uiteengezet.
Van veel meer beteekenis waren de stem
mingen. de beslissingen in deze korte, twee-
urige vergadering!
Allereerst werd de motie-Albarda welke
opheffing vroeg van de preventieve radiocen-
suuh met 56—32 stemmen verworpen. De
heer Boon heeft ook tegen gestemd, wijl
zei hij in een korte verklaring voor de stem
ming de eenzijdige politieke uitzendin
gen de preventieve censuur noodig maakt.
Voorts heeft de Kamer, ondanks een ern
stig ontraden door den minister van Justitie,
toch het continuatierecht met de pachtprijs-
bepaling door den kantonrechter in de Pacht
wet gebracht. En afgewezen het stelsel de
schadeloosstelling wegens onredelijke huur-
opzegging.
Wij kunnen over het besluit kort zijn, nu
wij gisteren een exposé gaven der dingen,
waarom vandaag de beslissende strijd bij de
stemming ging.
De regeering heeft aanvankelijk sterk ge
opponeerd tegen het voorstel der schadeloos
stelling wegens onredelijke huuropzegging.
Maar, toen het voorstel kwam om aan het
continuatie-recht de prijszetting voor den
kantonrechter te verbinden prijszetting
door de overheid, zei de minister gaf de
regeering neg de voorkeur aan de schadeloos-
Stellings-regeling.
De heer Goseling betoogde nog, dat het
prijszetten voor den rechter niet een volledig
overheids-prijszetten is. De kantonrechter be
slist bovendien niet in alle, pachtprijs-
meeningsverschillen. Alleen in die, waarin
men bij hem komt om als vrederechter te be
slissen. M. a. w. de kantonrechter treedt
veelal op alleen als arbiter. Zijn uitspraak
blijft uitzondering: de prijszettende werk
zaamheid van den kantonrechter is dus be
grensd.
De minister van Justitie heeft dit bestreden.
Hij betoogde, dat, wanneer de uitspraken van
den kantonrechter dan al niet beslissend zou
den zijn voor latere pachtprijsbepallngen, de
Kamer met prijszetting door de overheid zeer
voorzichtig moet zijn, omdat men wel weet
waar men begint, niet waar men eindigt.
Prijszetting door den rechter kan de bewinds
man niet anders zien dan als een prijszetting
door de overheid.
De heer v. d. Heuvel heeft nog opgemerkt,
dat het continuatie-recht niet in het belang
is van den boerenstand. De verpachters zullen
daardoor hunne gronden gaan verkoopen. Dat
zou niet zoo erg zijn, wanneer er een kapitaal
krachtige boerenstand ware. Maar in dezen
tijd zal dat slechts het aantal onder hypo
theek zuchtende boeren doen uitbreiden
aldus de Haarlemmermeerder agrariër.
Met 6031 stemmen kwam de pachtprijs
bepaling bij het continuatie-recht.
Met 5535 stemmen verwierp de Kamer
de schadeloosstellingsgedachte, die in een
amendement-Ebels belichaamd was geworden.
Het amendement-v. d. Sluis, dat het be
perkte continuatie-recht tot een onbegrensd
continuatie-recht wilde maken, werd door de
Kamer met 6129 stemmen afgewezen.
Ook vandaag had Mr. Rutgers van Rozen
burg succes bij zijn poging om een recht
van beroep open te houden van kantonrech-
terlïjke uitspraken, ook in de continuatie
aangelegenheden.
De Pacht commissi e-wet gaf geen aan
leiding tot lange of diepingrijpende discussies.
Zoowel over de Pachtwet als over de Pacht-
commissiewet zal op Woensdag 12 November
worden gestemd.
Het initiatief-ontwerp-De Visser hetwelk
boerenraden en dorpsvergaderingen in het
leven wilde roepen naar Russisch model
werd maar oogenblikkelijk berecht. Het ging
met 83—2 stemmen naar de papiermand.
Dinsdag 11 November komt de Kamer weer
bijeen.
INTIMUS.
DE TWEEDE KAMER OVER
„FINANCIëN".
VOORLOOP1G VERSLAG VERSCHENEN.
Verschenen is het voorloopig verslag der
Tweede Kamer over hoofdstuk VII B (Fi
nanciën) der Rijksbegrooting 1931.
Wij ontleenen er aan:
Verscheidene leden gaven als hun gevoelen
tc kennen, dat art. 38 der wet op de inkom
stenbelasting dringend verbetering eischt. De
in dit artikel geregelde aftrek voor ieder
minderjarig eigen of aangehuwd kind of
pleegkind, dat niet zelf in de inkomstenbe
lasting is aangeslagen, is naar hun meening
geheel onvoldoende. Naar het oordeel dezer
leden is een wijziging van het genoemde ar
tikel noodzakelijk in dien zin, dat gezinnen
met meer dan twee kinderen voor alle groe
pen van inkomens van een hoogeren aftrek
zullen genieten dan tot dusver, en dat ten
aanzien van gezinnen met meer dan vijf kin
deren de progressie in den aftrek ook voor de
hoogere inkomens zal worden toegepast.
Opgemerkt werd, dat de aanslagbiljetten
van de inkomstenbelasing op vele plaatsen
eerst in November worden uitgereikt. De in
vorderingstermijnen vallen dan in den win
ter, in welken tijd de betaling, vooral ten
plattelande, velen zwaar valt.
Verscheidene leden beoogden, dat het ge-
wenscht is, erfstellingen, legaten en schen
kingen aan instellingen van algemeen maat
schappelijk belang zooal niet geheel van de
betaling van successie- en schenkingsrechten
vrij te stellen, dan toch in elk geval in dat
opzicht milder te behandelen dan thans ge
schiedt.
Sommige leden wezen bij herhaling op de
onbillijkheid, welke naar hun meening is ge
legen in de heffing van personeele belasting
voor bedrijfslocaliteiten als winkels, koffie
huizen, kantoren e.d.. die essentieel niet ver
schillen van fabrieken en werkplaatsen, die
door de wet terecht worden vrijgelaten. Zij
drongen er op aan, dat een wetswijziging tot
wegneming van deze onbillijkheid aanhangig
zal worden gemaakt.
Rijwielplaatjes.
Verscheidene leden drongen aan op uitbrei
ding van het aantal gevallen, waarin vrij
stelling van de rijwielbelasting wordt ver
leend. door verhooging van de inkomensgrens
beneden welke zy niet behoeft te worden be
taald.
Wederom werd de wensch uitgesproken,
dat de rijwielplaatjes na 1 Juli tegen beta
ling van de helft van de voor een geheel jaar
verschuldigde belasting beschikbaar zullen
worden gesteld.
Sommige leden bepleitten een ander stel
sel. Zij zouden ook plaatjes voor een half
jaar wenschen zien ingevoerd, bijv. voor de
termijnen 1 November tot 30 April en van
1 Mei tot 31 October.
De zakelijke belasting op het
bedrijf.
Verscheidene leden achtten een aanvulling
van art. 242e. der Gemeentewet gewenscht
met een bepaling, welke den werkgevers ver
biedt de zakelijke belasting op het bedrijf op
de in hun onderneming werkzame arbeiders
te verhalen.
Andere leden zouden de zakelijke belasting
op het bedrijf gaarne geheel uit de Gemeen
tewet zien vrdwijnn. Zij achtten deze belas
ing, die ook geheven wordt van bedrijven,
die met verlies werken, met de billijkheid in
strijd.
Belasting betalen op post
kantoren.
Verscheidene leden meenden dat niet vol
daan is aan het amendement-Bakker es.
waarin door de Kamer een ondubbelzinnige
uitspraak is gedaan in dezen zin dat het ge
ven van de gelegenheid tot belastingbetaling
op postkantoren, althans, voorloopig, tot de
steden behoorde te worden beperk.
Sommige leden stelden de -vraag, welke des
ministers plannen inzake de betaling van
belasting op de postkantoren voor de toe
komst zijn.
Sommige leden vroegen te mogen worden
ingelicht omtrent het otaal aantal postbe-
talingen in het geheele land en het aantal
dezer betalingen in elk der steden Amster
dam, 's-Gravenhage en Rotterdam sedert 1
Januari 1930.
Tenslotte werd gevraagd, of de openstel
ling van de postkantoren voor het betalen
der belasting met een aanmerkelijke uitbrei
ding van personeel cp die kantoren gepaard
is gegaan. Zoo mogelijk zou men ee dezer
zake gaarne cijfers aan de Kamer zien over
gelegd.
Volgens de opvatting van verscheidene le
den heeft klasse-indeeling der gemeenten in
het Bezoldigingsbesluit dringend behoefte
aan herziening.
Oude gepensionneerden.
Bij verscheidene leden bestond ernstig be
zwaar tegen de regeling, toegepast ten aan
zien van den bijslag op de pensioenen van de
oude gepensionneerden. Naar de meening de
zer leden is deze regeling ver beneden de ge
wekte verwachting geblazen. Nog steeds is
deze bijslag een gunst, terwijl hij het karak
ter van een recht zou moeten hebben. Zij
vroegen vastlegging daarvan in een wet.
Formaat van bankbiljetten.
Aangedrongen werd op het invoeren van
één formaat voor alle bankbiljetten.
Andere vragen.
Gaarne zou men worden ingelicht omtrent
de ervaring, welke in den loop der jaren van
de werking van het Rijksinkoopbureau is op-
Gevraagd werd of het juist is, dat bij den
minister een reorganisatie van den belasting
dienst in overweging is. en zoo ja. of deze
overweging dan reeds tot eenig resultaat
heeft geleid, dat voor mededeeling aan ae
Kamer in aanmerking kan komen.
Geklaagd werd over de onvoldoende mede
werking van de leiding van het dienstvak der
belastingen aan een goede functlonneering
van het georganiseerd overleg.
Gewezen werd op de ongunstige positie,
waarin het administratieve personeel bij den
belastingdienst verkeert. Men meende, dat
er geen andere groep van ambtenaren is aan
te wijzen, waar met name de promotiekansen
zóó slecht zijn als ten aanzien van dit per
soneel liet geval is.
KOMT DE D.O. X ZONDAG?
DE VERMOEDELIJKE ROUTE.
Naar wij van de directie van de vliegboo-
tenfabriek „Aviolanda" te Papendrecht ver
nemen. zal de reuzenvliegboot Dornier X
waarschijnlijk Zondag over ons land komen.
Hij zal van Frledrichshafen naar Amsterdam
Schellingwoude vliegen en waarschijnlijk de
route volgen: Rijn, Waal, Merwede. Papen
drecht waar de Dornier-vlfegbootenfabriek
Aviolanda is gevestigd,, langs den Noord naar
Rotterdam. Vandaar langs den Nieuwen Wa
terweg via de kust en het Noordzeekanaal
naar Schellingwoude.
De juiste tijd van de komst boven Neder
land kon men ons nog niet opgeven.
VERDWIJNENDE HUIZEN TE AMSTERDAM.
Naar het Hbld. meldt- zal te Amsterdam
een groot aantal oude huizen aan de Paleis
sraat, Spuistraat en Singel gesloopt worden,
ten behoeve van kantoorgebouw voor de
N.V. Bunge's Handelmij.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel
ilui 7onilWPn komen tot rust, kal-
UVT LCIIUncil meeren en worden
daarbij tevens gesterkt door het gebruik van
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten
BIJGELOOF IN DEN RAAD.
11 LEDEN OP DEN 13den BIJEEN.
,De Tijd" verfiaalt:
In de op 13 October gehouden raadsver
gadering der gemeente Gramsbergen heeft
wethouder Krikke verzocht niet weer op den
dertienden van de maand te vergaderen om
dat elf raadsleden op 13 October bijeen hem
angstig maakten, terwijl de genomen beslui
ten dien angst bij hem nog deden toenemen.
Tegen deze uitdrukking heeft Donderdag de
heer Habers geprotesteerd, omdat hij daarin
zag een poging de gemeente in opspraak te
brengen en als zeer bijgeloovig aan het Ne-
derlandsche volk voor te stellen. Ook zag hij
er een beleediging voor den raad in, omdat
de wethouder de genomen besluiten ais on
verstandig had gequalificeerd, zoodat 's 'heeren
wethouders angst, reeds veroorzaakt- door de
getallen elf en dertien, nog vergroot werd.
De heer Habers las voer een artikel uit ,X>e
Hoeksche Waard", waar het bijgeloof van
wethouder Krikke op zeer verdienstelijke
wijze belachelijk werd gemaakt en waarin
ook beweerd werd, dat de wethouder scheen
te meenen. dat Gramsbergen's Raad niet in
staat was goede beslui ten te nemen, of hij
moest een gelukkigen dag hebben.
Aan het eind van zijn betoog heeft de heer
Habers den wethouder verzocht, dergelijke
van bijgeloof getuigende uitlatingen voor zich
te houden en de gemeente niet weer in op
spraak te brengen.
Dit protest maakt op den wethouder niet
den minsten indruk. Hij zeide gezegd te heb
ben eenigszins fatalistisch aangelegd te zijn
Dien aanleg had hem er toe gebracht o:n
uiting te geven aan zijn angst, ontstaan
door de getallen dertien en elf en de genomen
besluiten. Hij had de toen onder woorden ge
brachte opvattingen nog en liet den raad vrij
om aan te nemen, dat het een opvoedings
gebrek was, of onnoozeiheid of een beleediging
voor den raad. Maar, zoo ging hij voort, niet-
ik alleen geloof aan het noodlot, maar zelfs
in Amerika en Frankrijk heeft men vele
hotels waar men kamer dertien tevergeefs
De Raad glimlachte fijntjes, 'knipoogjes wer
den gewisseld, de verslaggevers gnuifden. De
voorzitter maakte echter een eind aan dit
alles, door alsof er nietsgebeurd was, de
vraag te stellen: Wie heeft aanmerkingen
op de notulen? Niemand, dan zijn ze goed
gekeurd. Klop.
Aan de orde is de begrootrng voor 1931.
Deze werd vervolgens behandeld.
DE AANVARING VAN EEN
SLUISMUUR TE IJMUIDEN.
UITSPRAAK INZAKE DE „NIJKERK".
De raad voor de scheepvaart te Amster
dam heeft uitspraak gedaan inzake het
stooten tegen den sluismuur te IJmulden
door het stoomschip NijKerk.
De Raad is van oordeel, dat dft ongeval Is
te wijten aan een ongelukkigen samenloop
van omstandigheden. In het bijzonder ïs
hier van doorslaand gewicht geweest de plot
seling opkomende bui. Ware het schip 10
meter verder geweest, toen deze bui door
kwam, dan ware er hoogstwaarschijnlijk niets
voorgevallen. Juist omdat zich deze bijzon
dere omstandigheid heeft voorgedaan, is er.
naar 's raads oordeel, in het gegeven geval,
geen aanleidiing om de ter beschikking van
het schip staande sleepboothulp aan een
nadere beschouwing te onderwerpen. Wel
staat vast. dat de sleepboothulp, waarvan dit
hoog op het water liggende schip onder de
gegeven omstandigheden was voorzien, van
geen beteekenis was. Overigens ls de raad
van oordeel, dat het verloop van de aanvaring
is geweest, zooals door den loods is verklaard,
te weten, dat de Nijkerk eerst met het B.B.-
voorschip tegen den daar aanwezigen wal
heeft gestooten, alvorens het remmingswerk
te raken. De plaats, waar de spring werd uit
gegeven, kan de raad niet als de beste aan
merken.
VERLOFHOUDERS ZIJN
ONGERUST.
OVER DE ACCIJNSVERHOOCING OP
GEDISTILLEERD.
De Nederlandsche bond van verlofhouders
in het hotel-, café- en restaurantbedrijf
heeft zich tot de Tweede Kamer gewend met
een adres tegen het wetsontwerp tot verhoo
ging van den accijns op gedistilleerd. Zijn
voornaamste bezwaar is. dat de gezins
inkomsten van de kleinhandelaren in gedis
tilleerd geheel afhankelijk worden gemaakt
van de geraamde uitkomsten der staatsbe-
grooting.
Adressant zegt verder, dat anderhalf Jaar
een te korte termijn is om de uitwerking van
een wet in het maatschappelijk leven te
kunnen vaststellen. En bovenalen heeft het
departement van financiën te weinig con
tact met de maatschappij om binnen een zoo
kort tijdsbestek die uitwerking te kunnen
vaststellen.
In de kringen der belanghebbenden, aldfs
het adres is dan ook de zeer verklaarbare
ongerustheid, dat bij een volgende begroo
ting de accijns gebracht zal worden op 220.
om aan de begeerde voormalige opbrengst
van 45 millioen te komen.
NIEUWE RIJKSWEGENPLAN WORDT
GEPUBLICEERD.
Naar de Maasbode verneemt zal binnen en
kele dagen het Kon. besluit verschijnen, waar
bij het nieuwe Rijkswegenplan zal worden
gepubliceerd.
DE „NATIONALISTISCHE MILITIE".
Op de nadere vragen van den heer Men-
dels over een „nationalistische militie", heeft
de minister van defensie geantwoord, dat het
onderzoek nog gaande is.
Mocht de bedoelde instelling inderdaad een
particuliere militie blijken te zijn, dan acht
hij de medewerking daaraan door personeel
van de weermacht, ongeoorloofd.
DE V.A.R.A. CONTRA DEN STAAT
PROCES WEGENS HET AFBREKEN
VAN EEN REDE.
Naar het Hbld. verneemt, zal de VA.R.A.
den Nederlandschen Staat in rechten aan
spreken wegens het onrechtmatig verbreken
van de redevoering, welke de secretaris van
de VA.R.A, de heer G. J. Zwertbroek. Woens
dagavond 8 October te Lelden hield.
Mr. v. d. Goes van Naters te Heerlen zal
hierbij voor de VA.R-A. als rechtskundig
adviseur optreden.
Het blad vernam voorts, dat men in leiden
de kringen van de V.A.RA. zeer onaange
naam getroffen is door het feit. dat men
officieel nimmer gehoord heeft, waarom de
heer Zwertbroek eigenlijk werd afgebroken;
men heeft dit in de bladen moeten lezen.
Van de commissie is hiervan tot heden geen
officieel bericht ontvangen.
Bij informatie bij den secretaris van den
Radioraad werd het blad medegedeeld, dat de
quaestie van beantwooring nog een punt van
bespreking in de commissie uitmaakt.
OM EEN BELOONING.
IEDER TRACHT DE BUIT MACHTIG TE
WORDEN.
Het resultaat van het uitloven van een be
looning voor de(n)gene, die aanwijzingen
kon geven, leidende tot de veroordeeling van
den dader van den aanslag in de Marekat-
straat te Rotterdam is overweldigend geweest
schrijft de Msb.
Het stroomt weer aanwijzingen en inlich
tingen binnen, die alleen weer behoorlijk on
derzocht dienen te worden.
Veel belangrijks hebben zij tot nu toe nog
niet opgeleverd. Vrijdagochtend heeft weer
een confrontatie plaats gehad, die echter
geen positief resultaat heeft gehad.
De politie zet het onderzoek met kracht
voort.
DE PRIMAIRE WEGEN IN
HAARLEMMERMEER.
EEN ONDERHOUDSBIJDRAGE VAN DEN
POLDER.
Men schrijft ons uit Hoofddorp:
Van wege den Provincialen Waterstaat
wordt met de uitvoering van het groote wegen
plan in Haarlemmermeer, zulke goede vor
deringen gemaakt, dat daarmede het in den
loop der jaren zooveel besproken en beschre
ven urgente wegenvraagtsuk in dezen polder
spoedig voor een groot gedeelte tot oplossing
zal zijn gebracht.
De Spaarnwouderweg van af den Spiering
weg tot Schiphol is gereedgekomen, terwijl de
Kruisweg zijn voltooiing begint te naderen,
zoodat weldra voor het openbaar rijverkeer
officieel zullen zijn opengesteld een tweetal
primaire wegen, die voorshands als de groot
ste en drukste verkeerswegen in Haarlem
mermeer kunnen worden aangemerkt.
Het Polderbestuur nam eenigen tijd gele
den het besluit om in de kosten van het
onderhoud van deze primaire wegen aan de
Provincie een jaarlijksche bijdrage te ver-
leenen van 400 gulden voor eiken K.M. weg.
Dit beteekent voor dit college een belang
rijk financieel offer, want als men rekent,
dat de verbetering zich voorloopig heeft uit
gestrekt over een gezamenlijke lengte van
ongeveer 16 Kilometer, dan vormt dit al een
leder jaar terugkeerende vergoeding van
f 6500.
Het is verder te hopen, dat er spoedig een
oplossing aan de hand zal worden gedaan,
waardoor ook het gedeelte Kruisweg van den
Aalsmeerderweg af tot den Ringdijk in het
nader uit te werken wegenplan zou kunnen
worden opgenomen, want dit wordt tot veler
groote teleurstelling nog steeds in z'n ouden
primitieven toestand gelaten.
En wat den Spaarnwouderweg betreft, zou
het ook een ware uitkomst zijn als het laatste
gedeelte van den Spieringerweg af tot den
Ringdijk de zoo hoog nocdige verbetering ook
spoedig kon ondergaan.
DE SLANG IN BED.
EN DE REDDENDE BUURMAN.
De N. R. Ct. verhaalt;
Een bewoonster van de Aelbrachtskade te
Rotterdam heeft Donderdagmiddag een ont
dekking gedaan, welke menigeen de stuipen
op het lijf gejaagd zou hebben, een ontdek
king, die men in de rimboe voor mogelijk, ir.
Europa voor onwaarschijnlijk en in een stad
als Rotterdam voor totaal uitgesloten zou
achten. De juffrouw kwam ln haar slaapka
mer, sloeg het dek weg en wat lag daar rus
tig ineen gekronkeld te slapen? De scherp
zinnige lezer zal uit onze inleiding al reeds
hebben begrepen, dat het niet haar schoot
hondje of haar poes en ook zeker niet haar
echtvriend was. die daar een middagdutje
knapte. De juffrouw sloeg aan het gillen, het
dek dicht, de deur open en op de vlucht. Een
buurman schoot te hulp en stelde in de slaap
kamer een onderzoek in. En in het bed hij,
sluimerendeen slang, een heuschc ring
slang. Kordaat greep hij het serpent, bij kop
en staart en in den looppas bracht hij het
reptiel naar het politiebureau aan de Voor
straat, waar men den arrestant die ove
rigens geheel ongevaarlijk is ook liever
niet wilde houden. Men heeft de Rotterdam-
sche Diergaarde opgebeld, die zich over het
diertje heeft ontfermd.
Hoe de slang in de slaapkamer is gekomen
is niet bekend. Zou het dier ontsnapt zijn uit
het tentoonstellingsschip Klein ArtLs, dat in
de nabijheid heeft gelegen, zou het een
wraakneming of een plagerijtje kunnen zijn?
De politie stelt een onderzoek in.
OUD-RAADSLID VAN AMERSFOORT
GEARRESTEERD.
Vrijdagavond is de 46-jarlge B.. oud-lid
van den gemeenteraad van Amersfoort, naar
de N. R. Ct. meldt, aangehouden en overge
bracht naar het huls van bewaring te
Utrecht. De aanleiding tot deze aanhouding
is vermoedelijk gelegen in de handelwijze van
B. als commisslonnair in effecten.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
REEKER Wagenweg 102
Telefoon 140ll
DE V.A.R.A. JUBILEERT.
Een welgeslaaed feestnummer
HONDERDDUIZEND LEDEN.
Heden, 1 November bestaat de Vereeniging
van Arbeiders Radio-Amateurs, de VA.R.A.
5 jaar. Ter gelegenheid van dit eerste lus
trum is als bijlage van de Radiogids. het of
ficieel orgaan van den Arbeiders Omroep,
een interessant bijvoegsel verschijnen, dat
als motto draagt ..Hoe het was. hoe het is.
hoe het wordt". Op den omslag van het in
rotogravuredruk uitgevoerde boekje prijkt
het getal 100.000 geschreven ls. het rcpecta-
bele getal leden, dat de VA.RA. op den jubi
leumsdatum heeft en zelfs reeds overschre
den heeft
Aan de binnenzijde van den omslag is oen
zeer geslaagde reproductie opgenomen van
bet V.A.R.A -embleem mot de oplaaiende
vlammen. a!s achtergrond voor het ranke
profiel van een zend toren, die oprijst uit het
omroepbedrijf.
Het nummer opent met een bijdrage van
den omroep-socretarls-redacteur G. J. Zwert
broek. die een schets geeft van den groei van
de V.A.R.A. van een moment af ..dat zij niets
bezat dan de bezieling en geestdrift harer
leden zelve, maar verder zich verheugen kon,
noch in het bezit van geld en goederen, noch
in het. geloof van de leiding der moderne
Arbeidersbeweging in de roeping, die zij
meende te hebben", tot het oogenb'.lk. waar
op er is: ..Een machtig leger van ruim 100.000
VA.R.A.-leden, vrijwel allen bona-flde luiste
raars. Een bedrag aan inkomsten voor het
eigen weekblad en den eigen omroep der ver
eeniging van totaal twintigduizend gulden
per week. dat. voor de helft aan de krant en
voor de helft aan Omroep en vereeniging ten
koste gelegd wordt. Een net van driehonderd
wclgeorganlseerde afdeelingen. Een eigen or
kest van 24 man in vasten en vol led: gen
dienst en een staf van vaste medewerkers op
verschillend gebied, wier prestaties do bewon
dering hebben van tallooze luisteraars ook
buiten den eigen kring. En de onverdeeld©
sympathie van de geheele Arbeidersbewe
ging".
Ook de secretaris-penningmeester van do
VA.R.A.. de heer J. W. Lebon. geeft een over
zicht over de eerste vijf jaren. H!j noemt in
teressante cijfers, waarvan oen frappant is.
dat van het ledental op l Januari 1926. dat
500 bedroeg. In 1929 en 1930 ging het leden
tal met 30.000 vooruit. Op 1 November 1926
trad de eerste bediende hot kantoor binnen.
Weldra bleek een bezoldigd bestuurder noo
dig en dank zij de krachtige medewerking
van den N.V.V. vertegenwoordiger C. van
der Lende kreeg de vereeniging een subsidie.
„Kameraad Zwertbroek durfde het aan, op
den toen nog wat wankelen grondslag do
functie van bezoldigd secretaris-te aanvaar
den en per 1 Maart 1928 werd hij dan ook
benoemd". Het kantoor bleek ecnige malen
te klein te zijn en werd verplaatst, tot in
December 1928 het bureau te Hilversum be
trokken werd. ..Thans na 5 jaren, zitten wij
midden in de periode van consolidatie der
vereeniging ln elk opzicht,"
In het nummer ls verder opgenomen oen
groot aantal bijdragen van vooraanstaanden
in den omroep en de beweging doch ook tref
fen wij er een aan van minister Reymer en
een van dr. J. Th. de Visser. Minister Rey
mer ziet ..Sn het feit, dat u mij. een lid der
regeering uitnoodigt om eenlge regels te
schrijven, een bewijs, dat u als leiders van
het aan uw zorgen toevertrouwde instituut,
mijne overtuiging, waarvan ik reeds meer
malen heb blijk gegeven, deelt, dat samen
werking met behoud van ieders beginse
len van allen, die zich de verzorging van
de belangen van den Nederlandsche omroep
tot taak hebben gekozen, onderling en met
de verantwoordelijke rijksorganen op den
duur in den omroep een geheel bevredigen
den toestand zal vermogen te scheppen".
Dr. J. Th. de Visser heeft „een woord van
waardeering voor de inspanning, do energie
en dc volharding, die deze omroepvercenl-
ging toont ter bevordering van hare uitzen
dingen". Ook erkent hij gaarne op de meest
aangename wijze met haar bestuurders te
hebben samengewerkt. Hij spreekt dan ook
de wensch uit, dat de V.A.R.A. met de an
dere omroepverenigingen voortga ons cul-
tuurpeil te helpen verhoogen en het nuttige
met het aangename op de beste wijze blijve
vereenigen.
Ook ir. M. H. Damme. diretceur-ceneraal
der P. T. en T. en A. Dubois, voorzitter van
het comité van omroepverenigingen, bieden
hun gelukwenschen aan.
Voorts vinden wij bijdragen van den voor
zitter A. de Vries, van de leden van het hoofd
bestuur C. van der Lende. H. F. Oets. de oud
hoofdbestuurders L J. van Looi, A. B Kleerc-
kopor, S. van der Woude. van W. Drop. lid
van het oprichtingscomité, den N.V.V.-voor-
zitter E. Kupers. van C. Woudenborg. J. W.
Albarda, J. F. Ankersmit en F. Zelenka. voor
zitter der Arbeiders Internationale. J. Novot-
ny. bestuurder van de Arbeiders Radio In
ternationale. J. Baghus. secretaris van de
S.A R.O.V. en vele anderen.
Tal van portretten en foto's, o.a. van de
studio's en kantoorlokalen vroeger en nu, van
orkest en personeel, verluchten het extra
nummer. dat wel een uitstekenden indruk
geeft van deze groote omroeporganisatie.
VRIENDEN VAN YJE WIJKSTRA.
BIJ DE VECHTPARTIJ TE DRACHTEN.
Omtrent de vechtpartij met doodelljkcn
afloop op de kermis te Drachten verneemt
het Hbld., nog dat een der aangehoudenen,
een 20-Jarige harmonicaspeler uit Harkema
Opeinde. een vriend van YJe Wijkstra (den
moordenaar van vier veldwachters te Grootc-
gast) een gedeeltelijke bekentenis heeft afge
legd. Na den aanslag heeft hij een browning,
welke hij bij zich had, aan een vriend gege
ven. Hij gaf toe dat hij met een mes hoert
gedreigd. Dit mes is nog niet gevonden. Ten
huize van zijn vriend, eveneens bekend uit
den viervoudlgen moord tc Groote gast. heeft
de harmonicaspeler een door een mes be
schadigde broek tegen een andere verwisseld.
Na deze verkleedpartij werd hij gearresteerd.
