BIJ MUSSOLINI.
Wi*T f
°Uti\ A
CANADEESCHE BRIEVEN.
Het „Palazzo Venezia", de residentie van Mussolini;
torto Emmanuele".
gezien van het Monumcnto Vit-
ie in Rome was, moet een (massa
dingen gezien hebben: Het Colos
seum, de Pieterskerk, den Tiber,
den Apollo van Belvedere, de Sis-
tina, de catacomben, de buste van
Goethe op den Pincio, den Paus en Mussolini.
Behalve de laatste attractie is alles bereik
baar. Ook de Paus is bereikbaar. Hij leest af
en toe de mis. Hij ontvangt dagelijks men-
schen, die in 't bezit van een hoogen hoed of
een zwarten sluier zijn. Alléén Mussolini lijkt
onbereikbaar.
Je voelt hem overal. Je komt in geen winkel
en geen restaurant, waar zijn portret niet
hangt. Je koopt briefkaarten, waarop hij juist
zijn hand opheft; op de titelpagina's der
kranten herken je oogenblikkelijk en dage
lijks zijn hoofd en zijn figuur, je ziet he:n
paardrijdende, uitgravingen bezichtigend, de
troepen inspecteerend, contracten teekenend,
redevoeringen houdend, in gezelschap van
koningen, generaals, ministers, officieren of
in den kring van zijn familie met een stel ge
zonde kinderen, het voorbeeld voor de natie
als vader van een groot gezin. Je ziet zijn
dochter Edda in tien etalages van foto
ateliers hangen. Je ziet een markant, hout-
snee-achtig cliché van zijn kop aan alle mu
ren en bruggen met het teeken W (wat be-
teekent „eviva!") en daaronder pas „W il re"
of „W Vittorio Emmanuele" en alléén ver
scholen in achterbuurten op een muurtje
wordt hem de dood gewenscht, en daaronder
„W la liberta".
Ieder kamermeisje verklaart met enthousi
asme, dat „il Duce ha salvato la patria dal
Bolcevismo", dat de Duce het vaderland voor
het Bolsjewisme heeft bewaard. Kortom: je
voelt hem onzichtbaar, iedereen spreekt
plechtig zijn naam uit, alsof hij een bijzon
dere Italiaansche rariteit Is. Zelfs de vreem
delingen, die met de meest revolutionnaire
en socialistische opvattingen naar Italië ko
men, worden bedwongen door deze psychose
en verklaren na korten tijd het nieuwste van
alle nieuwtjes, dat Je kunt zeggen, wat je
wilt, en je kan het. fascisme goed vinden of
niétMussolini is tóch een genie!"
Fascisme op muren en "bruggen
Ik wilde hem zien en men vertelde mij, dat
hij iederen ochtend om half 10 op zijn paard
het Pallazzo Venezia verliet, om zijn rit door
den Giardino Borghese te maken. Ik ben er
nooit om half tien geweest en wanneer ik aan
de villa Borghese kwam, dan onderscheidde
zich de gestalte van den voorbijgaloppeeren-
den Duce in niets van die der andere elegan
te ruiters en officieren.
Het toeval bracht mij naar een receptie, die
Mussolini hield en waar ik eigenlijk niet
hoorde.
Een groep buitcnlandsche studenten uit de
heele wereld werd bij hem geïnviteerd, en
mijn kennissen, die ik daaronder had, sleep
te mij gewoon mee naar het evenement.
Toen~ beleefde ik dc overweldigende sug
gestie en kracht, die uitgingen van dezen man.
Onder de studenten, vrouwelijke en manne
lijke, waren er verscheidene, vooral Ameri-
kaansche. Dultsche en Poolsche. socialisten,
communisten, democraten enz, die van te
voren verklaarden, dat zij zich niet door
pose. theatertrucs en bravour van den Duce
zouden laten beetnemen, dat zij zeer crltisch
en sceptisch gestemd waren en eens wilden
zien. wat er nou werkelijk aan was.
Maar ze hadden in hun rekening Mussolini
vergeten.
De fascistische wachtposten aan den in
gang van het Palazzo Venezia, lachten be
minnelijk. tc - wij er binnen gingen. Zij
vroegen eeen introauctlekaart. Dat was mijn
geluk. Zij wisten, dat wij kwamen en wij
hadden al het gevoel, er te hooren. Dat was
aangenaam.
Over een groote trap kwamen wij in een
zaal. die stampvol studenten was. die in alle
talen der wereld met elkaar fluisterden. De
hitte wras verstikkend en het lukte ons troep
je op een balconnetje te komen, waar de tem
peratuur ook nog circa 40 gr. Celsius was,
maar er was ten minste lucht. Toen begon
nen allen te schuifelen en harder te fluiste
ren en langzaam kwamen wij door een on
eindig aantal van zalen en vertrekken, waar
de prachtigste schilderijen aan den mum-
hingen en groote vitrines met kostbaar beeld
houwwerk, kistjes en goudwerk stonden, in
een zaal. die volgepropt was met oude wa
pens, hellebaarden, zwaarden, oude geweren,
revolvers uit alle eeuwen, helmen, pantsers
enz. Ik vond dat een indrukwekkende ont
vangst. Toen opende zich de deur van een
groote zaal en wij stonden voor Mussolini.
Het vertrek was misschien 50 passen lang
en geheel leeg. De grond was ingelegd met
witte en zwarte glimmende steenplaten,
waarin zich een massa brandende lampen
spiegelden, die aan het plafond hingen.
Rechts groote ramen. Links in den hoek,
stond een groote schrijftafel. Ik vond dat hij
dat geraffineerd in elkaar gezet had. Nu zajn
wij met een heel gezelschap. Maar. als je
alléén bent en dan alléén naar die schrijfta
fel moet loopen, ondei; de blikken van dezen
man, die daar staat, dan ben je aan het
eind alleen nog één stuk hartklopping en
sidder je over je geheele lichaam.
Hij stond in het midden. Gekleed in een
wit linnen pak. wit hemd (niet zwart!) en
zwarte das. Witte schoenen met bruine ver
siersels, zoo als zij dezen zomer in Italië
mode zijn. De armen over elkaar geslagen,
onbewegelijk stond hij in het midden van de
zaal.
Een hoofd als uit brons gegoten, bruin ver
brand van de zon. Geen kamerlucht was om
hem, geen bureau- en scürijftafelsfeer, maar
lucht. zon. natuur, gezondheid, kracht. Hij
leek mij 43 jaar oud.
Ik kende zijn hoofd van duizend foto's en
toch was het anders. Hij leek op die foto's
en toch ik heb nog nooit zoo een hoofd
gezien. Onder het hooge, kolossale, gewelfde
voorhoofd stonden twee zwarte oogen, zwart
als Oostlndische inkt, groot en als zwarte
punten. Zijn mond is breed, vol, echt Ita-
liaansch, heelemaal niet hard en koud, zoo
als men denkt, maar levendig, „goed" en.
zacht.
Men verzamelt zich tn een kring om hem
heen. Er worden redevoeringen gehouden.
Hij hoort zwijgend en onbewegelijk toe. Man
den met bloemen worden overhandigd. Hij
neemt ze, zet ze gewoon naast zich op den
grond, plukt van één een donkerroode roos,
die hij nu niet meer uit zijn hand laat, er op
kijkt, er aan ruikt.
Zijn hand: prachtig mooi, mannelijk,
breed, bruin, verzorgd. Link> een breede zwar
te ring. rechts een groote zegelring.
Onder de redevoeringen ben ik ongemerkt
zijn schrijftafel genaderd en onderzoek alles
nieuwsgierig.
Er staat een inktpot en een raadselachtige
doos met naalden. Er liggen twee boeken,
één geloof ik over den Spaansohen dic
tator Primo de Rivera, het andere openge
slagen met dikke roode en blauwe potlood
strepen er in, over de Grondwet van den
Osticaanschen Staat. Op den grond ligt een
stapel van misschien 30 boeken. Achter de
schrijftafel staat een groote telefoon-instal
latie met een aantal schakels en knopipen.
Dat Is alles.
Plotseling kwam er beweging in den Duce.
Hij sprak. Met welluidende stem, kort, krach
tig, beslist, energiek, duidelijk, langzaam, met
pauzen, ongeveer zoo:
„Ik heb u om twee redenen uitgenoodigd.
Ten eerste, omdat u allen mij toch eens een
keer wilt zien en ten tweede, om uw meester
mijn persoonlijke sympathie te betuigen. U
bent nu een tijd in Itaiië geweest en u heeft
naast uw studie, de menschen, de gebruiken
van het land leeren kennen.
U gaat spoedig terug naar uw geboorte
land. Ik verzoek u, daar alléén de waarheid
te zeggen. Te zeggen, dat Italië een arbeid
zaam en gedisciplineerd land is en dat het
met alle andere volken alléén één ding wil:
den vrede! zegt de waarheid!"
Zwijgen. Die paar woorden hebben een
ongelooflijken indruk gemaakt. Wij hebben
het gevoel: „Als ik dat niet ga zeggen, dan
gebeurt er iets met me, dan gebeurt er een
ongeluk!"
Langzaam gaan wij naar de deur. Onbe
weeglijk staat Mussolini en ruikt aan zijn
roos. Plotseling gaat hij naar zijn sdhrijf-
tafel en terwijl ik ais laatste de zaal ver
laat en de deur zich langzaam achter mij
sluit, zie ik nog even den Duce weer aan zvJu
schrijftafel zitten, zijn telefoontoestel in
schakelen, den hoorn aan zijn oor brengen
Een bel gaat. Afgelocpen. Verder!
De studenten buiten zwijgen nog. Niemand
durft te spreken. Het is als of anen een na-
tuuruitbarsting bijgewoond of een groot
kunstwerk beieefd heeft. Dan breekt de
betoovering. Enthousiasme is niet het Juiste
woord voor wat wij gevoelen. Wij zijn an
dere menschen geworden. Wij hébben een
groote ondervinding achter den rug, wij heb
ben een groot man gezien.
De woorden critiek, scepticisme, bravour.
komedie, bestaan niet meer. Ergens hoor ik
zeggen: „Dat was het grootste moment van
mijn leven!"
Niemand lachte om die uiting. Wij waren
op dat oogenbllk allen ernstig. De groote een
voud en kracht van Mussolini hadden ieder
één bedwongen. Tegen de suggestie van dezen
man kan niemand op.
A S A 30.
DE VROOLIJKE KANT
Een Franschman heeft dezer dagen 10 uur
zonder ophouden de saxophoon bespeeld in
het bijzijn van 15000 toehoorders.
Een merkwaardig staaltje van uithoudings
vermogen, vooral van de zijde der toefhoor
ders.
Een Duitscher die reeds jaren lang zijn
spraakvermogen kwijt was. heeft dat onlangs
enkele dagen na zijn huwelijk teruggekregen.
Maar nu heeft hij er natuurlijk niet Yeel
meer aan.
De vorige week is op het vliegveld Croydon
een vliegtuig 'aangekomen met een lading
horloges.
ACh ja, de tijd vliegt.
Het jongste bericht over „het- jonggetrouw
de vrouwtje" is. dat zij een half dozijn, wat
klein uitgevallen eieren, terugzond met het
verzoek, ze onder de kip te laten liggen tol
ze wat grooter waren.
Mevrouw: Het spijt me dat je weggaat,
Mina. Maar natuurlijk, als je je positie kunt
verbeteren.
Mina: O nee, mevrouw, dat is het niet.
Ik ga trouwen.
In een Dultsche gevangenis was een radio
ontvangtoestel met luidsprekers aangebracht,
waarna den volgenden dag een deputatie der
gevangenen bij den inspecteur verscheen. De
woordvoerder zeide: „wij zouden ons gaarne
de vraag willen veroorloven op grond van
welke bepalingen der wet wij tot een ver
zwaarde straf veroordeeld zijn?"
.Ja, ik moet alweer hondenbelasting be
talen. Hebben jelui ook een hond?"
..Neen. dat kan er bij ons niet af. Als wij
's nachts buiten iets verdachts hooren blaf
fen wij zelf".
SCHRANDERHEID VAN
SPINNEN.
De geleerden zijn het er over eens, da!
spinnen dieren zijn van een buitengewone
schranderheid, vindingrijkheid en moed.
Nauwkeurige studie van verschillende soorten
spinnen heeft aangetoond dat spinnen een in
telligentie bezitten, die de menschheid ver
steld doet staan. Een zijden draad, door een
spin gesponnen, is dikwijls een denig-mll-
lioenste van een centimeter in doorsnede.
Wanneer die draad 2000 maal vergroot werd.
zou zij de dikte van een gewoon paardehaar
hebben. Met zulk een verbazend dunne draad
kunnen spinnen dieren overmeesteren, die
eenige duizenden malen grooter zijn dan zij
zelf, want zij vallen padden, kikkers, hage
dissen en vleermuizen aan.
Eens werd een kleine ringslang gevonden
van 13 cM., die door een spin gevangen was.
De spin, wier lichaam nauwelijks grooter was
dan een erwt, had een web gespannen in den
vorm van een omgekeerden kegel. De slang
hing hierin, nog levend, aan een zijden kabel;
het dier was geheel ..gemuilband" door een
onnoemelijk aantal windingen van zijde
draad en zijn staart was ook vastgebonden
door een zijden kabel.
Op een anderen keer was een muis door
een spin gesnapt. Zijden draden waren om
de staart van het knaagdiertje gewonden,
waarschijnlijk terwijl het sliep en de muis
hing aan die 6taart aan een lus hulpeloos
in de lucht.
Spinnen spreiden een geweldige vinding
rijkheid ten toon bij het maken van haar
webben. Gesteld dat een spin op een tak zit.
vijftien voet van den grond en dat zij een
draad wil maken naar een anderen tak,
twaalf voet verder op. Dan zal zij geduldig
wachten tot de wind haar gunstig is en zich
„over laten waaien" naar de gewenschte
plaats.
Fascisten bi; de Villa Borghese
DIERENLISTEN.
De Engelsche natuuronderzoeker Oliver G
Pike vertelt in een Engelsen tijdschrift bet
een en ander van de Jjsten, die dieren ge
bruiken om aan den dood of tenminste aan
gevangenhouding te ontkomen.
Hij zag eens dat een kat een tuin kwam
inwandelen met een wezel in zijn bek en
blijkbaar vol trots zijn prooi aan zijn meeste
res toonde en aan haar voeten neerlegde. De
wezel werd op de hand genomen en om en
om gedraaid en daarna in het gras gelegd.
De kat ging er mee spelen, alsof het een muls
was, tot poes eindelijk genoeg van het spel
had en wegliep. Katten eten geen wezels.
Al dien tijd had de wezel geen teeken van
leven gegeven, maar nu de kat weg was.
opende hij zijn oogen. hief zJJn kop Langzaam
en voorzichtig op. zag dat zijn vijand zich
terugtrok, sprong op en rende weg. Het vol
gend oogenbllk was er niets meer van hem
te zien.
Er zijn meer dieren, die van deze of der
gelijke listen gebruik maken, wanneer het
om hun leven gaat. Het kan u soms gebeuren
dat ge cp een wandeling langs een boom gaat
die vol kleine groene takjes schijnt te zitten.
Maar bij nauwkeurig onderzoek komt ge dan
tót de ontdekking dat de kleine groene ..tak
jes" rupsen zijn. die onbeweeglijk wachten tot,
het gevaar geweken zal zijn.
Spinnen beschermen zich op dezelfde wijze
tegen vogels.
Van kolonie tot Dominion Status. Het
retireerend moederland. Amerika of Enge
land? De confederatie. Het tarwe-aanbod
en de Londensche Conferentie.
IT.
De Conferentie te Londen van verschillen
de vertegenwoordigers van het Britsche Kei
zerrijk heeft weer eens de aandacht gevestigd
op dit rijk. dat ln wezen een volkenbond is.
opgebouwd uit naties van de verstverwljderde
hoeken der aarde en met de meest hetero
gene belangen. Engeland, dat steeds een be
langrijke rol heeft gespeeld in de politiek van
Europa zoowel als van de andere wereld-
deelen, heeft zijn koloniën zien opgroeien tot
zelfstandige staten, met een eigen handel,
een eigen industrie en eigen invoerrechten,
onafhankelijk van het. moederland. Canada
en Australië (het eerste als ..bezitting" der
Hudson's Bay Company, het laatste als de
portatie-kolonie* hebben in vroegere eeuwen
geen kans gehad voor een behoorlijke ont
wikkeling. Eerst de laatste 50 a 60 jaar is er
een kentering ten goede gekomen, waarbij
beide landen met zulke groote stappen den
verkregen achterstand inhaalden, dat zij op
het oogenblik in belangrijkheid en macht
voor het moederland niet onderdoen; Ja.
het staat te bezien of niet één van belde
Engeland voorbij zal streven en haar de
hegemonie in het Britsche Rijk zal ontnemen.
De weg van koloniale nederzetting tot ..Do
minion Status", waarop Canada en Australië
zijn voorafgegaan, is een van de merkwaar
digste evolutionaire ontwikkelingen van
dezen tijd. Deze weg, die ook gevolgd is door
enkele kleinere eenheden als New Foundland
en Malta en later ook door Zuid-Afrika. en
waarop nu ook reeds Engelsch-Indië de eerste
stappen wenscht tc doen, leidde er toe. dat
het moederland zich zoowel politiek als eco
nomisch moest terugtrekken. Het eerste is
het natuurlijke noodlot van allen mensche-
lijken arbeid, dat men het moet verlaten
wanneer het voltooid is. Is het kind opge
groeid. Is het werk van den kunstenaar of
van den ingenieur geëindigd, dan volgt, juist
wanneer het product van eigen arbeid den
werker het naast ligt. het afscheid.
Zoo kon en mocht Engeland de vroegere
koloniën dan ook niet tegenhouden in hun
streven naar politieke vrijheid. Dat lag !n
den natuurlijken loop der dingen en het is de
groote verdienste van de opvolgende Engel'
sche regeeringen, dat ze dat hebben inge
zien. Het retireeren op economisch gebied is
echter minder vanzelf sprekend en voor het
moederland ook veel moeilijker, daar hier
rechtstreeksche belangen van de onderdanen
in zijn betrokken. En waarschijnlijk zouden
hier dan ook veel hinderpalen in den weg
van de geleidelijke ontwikkeling gestaan heb
ben, wanneer de twee landen Canada en
Australië bloeiende koloniën waren geweest
met een lntensen ruilhandel met een groot
afzetgebied voor het moederland. Voor Cana
da althans was dit geenszins het geval. Ca
nada was vele jaren als het ware een verge'en
kolonie en geen Engelsche industrie zocht daar
een afzetgebied of financierde een Industrieel
project.
Op bovengenoemde conferentie heeft de
vertegenwoordiger van Canada aan Engeland
verweten, dat het noott gebruik heeft ge
maakt van de prachtige kansen, die in dit
rijke en reusachtige land lagen. ..Tegenover
700 fabrieken van Amerikaanschen oorsprong
in Canada staan er slechts 70 van Britschen
opzet", aldus sprak de minister-president,
die zelf naar Londen is gekomen om de be
langen van zijn land te verdedigen. Eerst na
1900 is het Engelsche kapitaal zich gaan In
teresseeren voor Canada, maar tijdens en na
den oorlog is dat geheel overvleugeld door
Amcrlkaansch kapitaal. De Amerikanen, met
de ervaring opgedaan ln eigen land. zagen
beter de mogelijkheden van hun noordelij
ken buurman, dan Engeland. De toestanden
in Canada komen ook veel meer overeen met
die in de Vereenigde Staten, dan met die in
Engeland. Vooral toen de hooge invoerrech
ten in Canada den import van Amerika uit
belemmerden, verrezen er tientallen indus
trieën in Canada, gefinancierd en geleid door
Amerikanen. Op het oogenbllk is één vierde
van alle Canadcesche Industrie ln Ameri
kaan sche handen en slechts één tiende in
Engelsche.
De vraag ligt voor de hand of Canada dan
niet beter af zou zijn bij een bondgenoot
schap met de Vereenigde Staten, vooral nu
blijkt, dat Engeland van de Dominions offers
verlangt, zooals vrijhandel binnen het Brit
sche Rijk e-d.
Voor Canada zoowel als voor de Vereenig
de Staten zou een dergelijk bondgenootschap
zeker groote voordeelen hebben. Er zit ech
ter in Canada te veel Engelsch bloed en te
veel Engelsche traditie, om het nu al nuchter
zakelijk op een toenadering aan te sluren.
Wel heeft het haar eigen banden met Enge
land steeds losser gemaakt, ondanks den
grooten toevloed van Engeischen en Ieren en
vooral Schotten, die ln Canada een nieuw
vaderland hebben gevonden.
De eerste stap hiertoe was de Engelsche
wet van 1840. waarbij aan Canada een ver
antwoordelijke regeering werd toegestaan met
aan het hoofd den door Engeland te benoe
men Gouverneur-Generaal. Canada bestond
toen slechts uit de nederzettingen langs de
St. Laurens, de zuidelijke deelen van de
tegenwoordige provincies Quebec en Ontario.
De eerste was een zuiver Fransche nederzet
ting. genaamd ..Beneden Canada". De twee
de, een Engelsche nederzetting, lag hooger «p
aan de rivier en heette „Boven Canada". In
1840 werden deze twee nederzettingen ver-
eenlgd onder den gemeenschappelljken naam
Canada.
De Canadeezen rekenen echter de geschie
denis van hun land te beginnen bU de „Con
federatie". In 1867 werd te Londen de
..British North America Act" aangenomen,
die het aan alle Engelsche bezittingen In
Noord-Amerika mogelijk maakte om zich aan
te sluiten bij het land Canada. Men heeft er
toen over gedacht om het larid het ..Konink
rijk Canada" te noemen, immers, het is een
constitutloneele monarchie, waar de Gou
verneur-Generaal regeert ln naam van den
Engeischen koning. De naam .Dominion" is
echter bindend geworden en van dien tijd af
dateert de geweldige groei. De provincies
kwamen zich bij twee en drie tegelijk voor
aansluiting aanmelden, de uitgestrekte bezit
tingen van de Hudson's Bay Company die
deze bezittingen sedert 1670 hield op onge
veer gelijksoortige wijze als de Oost-Indische
Compagnie onze Oost werden In 1870 Inge
lijfd en omstreeks 1880 was het nieuwe land
een afgerond geheel, met uitzondering van
New-Foundland en de kust van Labrador, die
tezamen een zelfstandig dominion vormen
Het Canada van toen had een bevolking van
ongeveer 3 1/2 millioen zielen, die practlsch
allen ln het Oostelijk deel woonden. Slechts
150 000 waren er verspreid over de Westelijke
en Noordelijke gebieden.
Sedert de Confederatie Is de band met
Engeland geleidelijk losser geworden. De in
structies van den Gouverneur-Generaal zijn
gewijzigd in dien zin. dat de Canadeesche re
geering meer Invloed beeft op zijn besluiten,
dan de Engelsche. De Gouverneur-Generaal
is nog altijd een Engelschman geweest; ln
Canada zijn ook nog nooit stemmen opgegaan
om een Canadees benoemd te krijgen. In
Australië echter heeft men reeds te kennen
gegeven dat een benoeming van een Austra
liër tot Gouverneur-Generaal zeer op prijs
zal worden gesteld.
De zaken van de Dominions worden ook
niet meer behandeld op het Engelsche de
partement van koloniën, maar ln den minis
terraad Vooral na den oorlog heeft Canada
zich laten kennen als een zelfstandig land.
Het heeft, zelf het. verdrag van Versailles on
derteekend. terwijl bet een niet-permanente
zetel ln den Volkenbond werd toegewezen In
den Jongsten tijd is men er zelfs toe overge
gaan, om eigen gezanten naar vreemde ho
ven te sturen. Zoo zetelt ln de Vereenigde
Staten behalve een Britsche, ook een Cana-
deesche gezant en zelfs is ln de hoofdstad
van Canada, Ottowa, een Engelsche gezant
aan het hof geaccrediteerd.
Dat de belangen van moederland en Domi
nions lang niet altijd parallel loopen. Is ook
op de Londensche Conferentie duidelijk naar
voren gekomen. In Engeland hoopte men de
malaise ln de industrie te berirUden door het
scheppen van ruime afzetgebieden ln de be
zittingen. De Dominions echter wenschen
eigen industrie te beschermen en heffen cp
Engelsche producten hooge invoerrechten.
Terwijl dan ook in Engeland de idee van vrij
handel binnen het rijk wel Ingang vindt., blij
ven de Dominions doof voor dergelijke ge
luiden, daar zij niet zoo afhankelijk zijn van
Engeland, wat afzetgebied betreft- als omge
keerd.
De tegenwoordige Canadcesche reeeering,
die onder het motto: ..Koop eerst ln Canada,
en daarna in het Britsche rijk", hot bewind
heeft aanvaard, is dan ook niet naar Londen
getrokken om de belangen van Engeland te
diénen, Integendeel, het tarwe-aanbod van
minister Bennett toont duidelijk, dat het be
lang van zijn eigen land bij hom vóó>- gaat.
Daardoor is de Londensche conferentie dus
niets meer of minder geworden dan een Vol
kenbond? vergadering. waar elke afgevaardig
de heengaat met de instructie om zoo we'nlg
mogelijk te geven en zoo veel mogelijk te
nemen.
A. O.
UITVOER VAN ENGELSCH
SCHOENWERK.
(Van onzen Londenschen correspondent)
In Nederland hoo-den wij vroeger vaak
verklaren, dat dc „Engelsche" schoenen, dlo
men er ln de winkels kocht, afkomstig wa
ren uit Noordbrabant.. De schoenen gingen
uit Nederland naar Engeland: en van daar
werden ae her-ingevoerd. Zoo was aan den
elsch van oorsprong van on-natlonale Ne-
öerlandsche schoenenkoopers voldaan. Of
het zoo was en of het nog zoo Is. weten wij
niet. Wel weten wU dat men ln Engeland
Engelsche schoenen wil verkoopen aan
Nederland- Dat bleek dezer dagen toen het
hoofd van het Departement van den Over-
zeeschen Handel een vraag beantwoordde
ln het Lagerhuis. De vraag betrof de be
noeming van een ambtenaar voor handels-
rclzlgcrswerk buiten het land. Uit liet ant
woord der regeering bleek dat het Britsche
Verbond van Schoenfabrikanten, na rugge
spraak met het genoemde Departement, een
van zijn functionarissen, T. W. Smit, had
aangewezen de schoenenmarkt (afzetgebied)
ln Nederland en Skandinavlë te bestudee-
ren. Hij komt op 15 November over. De man
za! een psychologische taak hebben, n 1.
moeten uitvinden welke schoenen den Ne
derlander zullen passen opdat hij ze aan
kan trekken, niet alleen passen echter naar
maat maar ook naar smaak. En een amb
tenaar van het Departement voornoemd
gaat met hem mee. Hier vindt men, afge
scheiden van de schoenen, een aanwijzing
van nieuwe en betere opvattingen, die bij
exportfabrikanten in Engeland veld winnen,
onder drang van nijpende omstandigheden.
De normale houding van den Britschen fabrl
kant is altijd geweest dat buitcnlandsche
afnemers zich moeten voegen naar de sma
ken van Engeland. Hun fabrlka'cn waren te
koop. maar ze moeten worden gekocht, zoo
als de Engelschman ze meende te moeten
maken.
Nu dan gaat men rekening houden met
de opvattingen en smaken, die ln het bul-
fcenl&ndsch afzetgebied heerschen.
„Zeg mij hoe ge het wenscht en lk zal
mijn best doen u te bevredigen".
EEN TEGENSLAG VOOR
GOKKERS.
(Van onzen Londenschen correspondent*
Deze maand wordt ln Manchester dc
jaarltfksche handlcap-paardenren gehouden.
Loterij -ondernemers ln Dublin hebben de
gelegenheid aangegrepen er een machtig®
gokpartij bij te organiseer en. „Sweepstakes"
'zoo heeten deze loterijen op paardenren
nen) zijn ln Engeland verboden. In Ierland
echter niet. Hier was dus een schoone gele
genheid voor den on verbeterlijken Engei
schen goklust zich uit te vieren. Voordat de
autoriteiten hier er lucht van kregen waren
reeds loten gekocht tot een waarde van
500.000 pond sterling, grootendeeis uit Enge
land afkomstig. Men verwacht dat de eerste
prijs meer dan 150.00pond sterling zal be-
Iragen. Intusschen is nu de deur voor ver
ier deelnemen voor Engeischen geslo'en.
Want de postdienst, handelend op lastge
ving van het Home Office, stuurt alle brie
ven, bestemd voor het kantoor te DubLln,
waar de loterij-organisatie huist, aan de af
zenders terug. Het verbod van ..sweepstakes"
:n Engeland strekt zich ook uit tot verbod
voor de Posterijen en Telegraph ie. corres
pondentie of geld betreffende deze loterijen
te verzenden. De maatregel kan Engelsche
deelname in de onderneming niet geheel bo-
lemmeten. Maar Engeischen hebben ln het
algemeen niet veel vrienden in Dublin of
in Ierland, Eu de maatregel za! zeker het
inschrijvingsbedrag veel lager houden dan
men had gehoopt en verwacht.