Te water lating.
2000 GRATIS
VERRASSINGEN
Het woord is aan
Nicotine.
Het Belangrijkste.
Nobelprijswinnaars.
48e Jaargang No. 14541
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 17 November 1930
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HoofdrwlaetMn ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.27V4. met Geïllustreerd Zondagsblad /0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) f 3.5734. Franco per post door Nederland 3.8734. Losse nummers
10.06 Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-5734. franco per post
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1-6 regel» f 1.73. elke regel meer OJ5. Reclame»
(0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regel» 0.6<^
elke regel meer (0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onre Groentje» (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 1—4 reg. (0-25. elke regel meer 0.10. uitsl. a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 10(L*
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
EEN NIEUW GEBOUW VOOR
HET GYMNASIUM.
DE MEISJESSCHOOL NAAR HET
PRINSENHOF?
B. en W. deelen aan den raad mede, dat
he; in hun bedoeling ligt, spoedig een voor
stel bij den raad in te dienen voor de stich
ting van een nieuw gebouw voor het gymna
sium.
Tevens zal onderzocht worden, of het mo
gelijk is, het bestaande gebouw in te richten
voor de Middelbare School voor Meisjes.
In verband met de aanhangige voorstellen
tot wijziging van de wet op het Middelbaar
Onderwijs meenen B. en W. thans nog geen
voorstellen te mogen doen inzake de huis
vesting der andere inrichtingen voor Mid
delbaar Onderwijs.
Tot zoover de mededeeling In de memorie
van antwoord van B. en W.
Toen wij ongeveer een jaar geleden mede
deelden, dat deze plannen in overweging wa
ren, voegden wij daarbij, dat gedacht werd
het nieuwe Gymnasium te zetten op het
driehoek-terrein aan den Heerenweg bij de
Spanjaardslaan. Wij vernemen nu evenwel,
dat men dit denkbeeld heeft laten varen.
Gemeend wordt, dat het nieuwe Gymnasium
zooveel mogelijk in het centrum der stad
gebouwd moet worden. Er wordt nu overwo
gen om een terrein aan den Kinderhuis-
singel daarvoor te bestemmen.
NOG EEN GROÖTE BRAND TE
ROTTERDAM.
GEZIN MET MOEITE GERED.
Zondagavond heeft te Rotterdam opnieuw
feen felle brand gewoed. In een door zes ge
zinnen bewoond perceel in de Steven Hoo-
gendijkstraat, brak brand uit op de eerste
.verdieping.
Het gezin was niet thuis. Een vrouw, die
fer boven woont, bemerkte den brand en
wekte haar man, die reeds naar bed was.
Beiden konden zich nog met moeite in vei
ligheid brengen. Ook iemand, die eveneens op
de eerste etage Woont, kon zich nog redden.
Een familie bestaande uit een vrouw en acht
(kinderen, die daarboven woont, kon echter
niet meer wegkomen, en moest zich over een
platje aan de achterzijde redden. De dochter
des huizes maakte zich daarbij zoo zenuw
achtig, dat zij uit de tweede verdieping op
het plat van de eerste sprong en zich aan
het oog bezeerde. Na in het ziekenhuis Cool-
singel te zijn bijgebracht, kon zij naar huis
terugkeeren.
De brandweer bestreed den brand met
groot materiaal. De woning waarin de brand
ontstaan was, brandde totaal uit, de daar
onder gelegen modezaak kreeg veel water
schade. Ook de andere woningen hebben veel
van het vuur en het water te lijden gehad.
DE MEISJESSCHOOL.
SALARIEERING.
Een voorstel tot gelijkstelling in salaris
der leeraressen aan de Middelbare School
voor meisjes met de leerkrachten aan de
Hoogere Burgerscholen en het Gymnasium is
van B. en W. naar zij in de memorie van ant
woord mede deelen, niet te wachten.
DE ONBRUIKBARE 298 M.-
GOLF.
AFWACHTEN WAT ANDEREN DOEN.
Naar aanleiding van de slechte uitzending
op de 298 meter golf Vrijdagavond via den
Hilversumschen zender heeft het „Algemeen
Handelsblad" bij de P. T. T. te Den Haag in
lichtingen ingewonnen. Men deelde het blad
mede, dat de toestand welke zich Vrijdag
avond heeft* voorgedaan op zichzelf niet tot
bijzondere maatregelen aanleiding heeft ge
geven. omdat het in de gegeven omstandig
heden toch niet zou helpen. 15 November zou
ieder station naar zijn eigen go'.f terugkeeren.
In hoeverre dit gebeuren zal dient te worden
afgewacht. Deze week heeft men vele
protesten aan den Italiaanschen Telegraaf
dienst gezonden. De protesten zijn alle on
beantwoord gebleven.
REORGANISATIE TRAMNET.
DOORTREKKING DER LIJN NAAR DE
JAN GIJZENVAART?
De uitvoering (normalisatie) der tram
plannen is zoo lezen wij in de memorie
van antwoord in een zeer vergevorderd
stadium van voorbereiding. Of doortrekking
van de tram op het Soendaplein in Noorde
lijke richting mogelijk is doortrekking
over den Rijksstraatweg ls uitgesloten, daar
het Rijk daarvoor geen toestemmiag geeft
hangt niet alleen van de gemeente af, im
mers de Directie der N. Z. H. T. M. heeft me
degedeeld, hieraan de voorwaarde te verbin
den, dat haar het monopolie voor die buurt
voor enkele tientallen jaren zal moeten wor
den gegeven, daar zij anders niet van plan
is gelden voor de verlenging beschikbaar te
stellen.
DOODELIJK VERKEERS
ONGEVAL.
JONGETJE DOOR EEN AUTO GEGREPEN.
Zaterdagmiddag omstreeks 12 uur kwam de
7-jarige F, Meure, verblijvend in het Sint
Josef&huis aan den Zijlsingel, op de Nieuwe
Gracht plotseling achter 'n stilstaanden auto
vandaan, juist toen een vrachtauto langs
reed. Het jongetje werd door het spatbord
van laatstgenoemden auto gegrepen en te
gen den grond geworpen. Hij was op slag
dood.
Het lijkje ls binnengebracht in perceel 36
op de Nieuwe Gracht en vandaar naar de
Maria Stichting vervoerd.
Den bestuurder van den vrachtauto, af
komstig uit den Haag, trefi geen schuld.
HET REFERENDUM VAN DEN
A. N. T. B.
DE CIJFERS.
De Algemeene Nederlandsche Typografen
bond heeft Zaterdag de telling van het refe
rendum, dat was uitgeschreven onder de le
den om te stemmen over het al of niet aan
vaarden van de nieuwe collectieve arbeids
overeenkomst gesloten.
Van de 7000 stemgerechtigde leden hebben
5185 hun stem uitgebracht. Hiervan waren
4412 stemmen voor het aanvaarden der over
eenkomst. en 736 stemmen tegen, terwijl 37
blanco waren.
Zaterdagmiddag omstreeks kwart over
twaalf is bij de werf „Conrad" de zandzuiger
„Warschau" van stapel geloopen. Dit schip,
een zoogenaamde hekwieier. is door genoem
de werf gebouwd in opdracht van de Pool-
sche regeering. Het heeft een lengte van 45
meter, terwijl de breedte 8 meter 80 centi
meter bedraagt. De diepgang van het vaar
tuig is zeer gering, ongeveer 90 c.M. Dit
houdt, verband met de diepte van de rivier
de Weichsel, waarvoor de zandzuiger be
stemd is.
De „Warschau" wordt voortbewogen door
één stoommachine, die zoowel op de zuig-
wielinstallatie als op de hekwiellnrichting
gekoppeld kan worden.
INGEZONDEN MEDEDEELING EN
reiken wij aan onze clientèle uit om
het invoeren van de vermaarde LIGA
KINDERVOEDING in HAARLEM,
docc onze firma, te vieren.
Wij hebben dit product verkozen,
omdat wij, na nauwgezet onderzoek
LIGA KINDERVOEDING èn om de
samenstelling èn om de resultaten
aan onze clientèle durven aanbevelen.
LIGA KINDERVOEDING bevat alles
wat uw baby noodig heeft om te
groeien en gezond te blijven cn
niets, dat het kan schaden.
De samenstelling staat onder voort
durende controle van de laboratoria
van v. LEDDEN HULSEBOSCH, te
Amsterdam.
Wij hebben ook persoonlijk de sta
pels brieven van gelukkige moeders
doorgezien.
Op vijf achtereenvolgende Maan
dagen zullen wij, op deze plaats, iets
méér over de LIGA KINDERVOE
DING vertellen. Ieder die deze 5 arti
kelen uitknipt en vergezeld van 2 der
bons die zich in de pakken LIGA
KINDERVOEDING bevinden, aan
ons inzendt, ontvangt gratis een
mooie ets.
Onze bezorgers zullen U een gratis
monster met gebruiksaanwijzing over
handigen en ook in onze winkels
worden deze proefpakies verstrekt.
LIGA KINDERVOEDING is in al
onze winkels verkrijgbaar en wordt
ook aan huis bezorgd.
PRIJS PER PAK (2 on.) 25 CENT.
N.V. BROODFABR. N. FRANKEN Jr.
Haarlem, Heemstede, Bloemendaal
KANT. U MARGARETHASTR 25
Let op de volgende annonce.
i
RUILING VAN DE KORTE GOLF.
OVEREENSTEMMING MET NOORWEGEN?
Het Hbld. verneemt, dat, als gevolg van de
onlangs te Boedapest gehouden besprekingen
thans officieel overeenstemming bereikt
is tusschen ons land en Noorwegen in de
quaestie van de kortegolf-ruiling, de 298 M.
De. wijziging kan dus thans nader worden
uitgewerkt.
De „Courant" verneemt intusschen. dat
het bericht onjuist is. de onderhandelingen
zijn nog niet geëindigd.
EIGEN ZENDER VOOR DE
A. V. R. O. GEVRAAGD.
EEN ADRES VAN HET A. V. R. O.-COMITé
HAARLEM.
Door het A.VH.O.-comité Haarlem is aan
den minister van Waterstaat onderstaand
adres gezonden:
„Reeds gedurende een half jaar is door het
zendtijdbesluit van 15 Mei, de zendtijd van de
A.V.R.O. op ongeveer drie en een halven dag
per week teruggebracht, en moeten de leden
dezer vereeniging deze uitzendingen missen
op de andere dagen der week, die hun door
dat besluit ontnomen zijn.
Nog steeds gevoelen zij het gemis van dit
bezit, dat voor rijk en arm van onderscheide
ne levensopvatting, een ontspanning was. Zij
gevoelen dit te meer, omdat hetgeen zij daar
voor in de plaats kregen van dien aard is,
dat zij daarnaar menigmaal niet met genoe
gen kunnen luisteren.
Daarbij komt nog dat de uitzendingen van
de A.VJt.O. door den onvoldoenden toestand
van de zenders en de vele storingen op de be
schikbaar gestelde golven dikwijls niet te
hooren zijn. Reeds meermalen heeft de
A.V.R.O. aan u verzocht in de gelegenheid te
worden gesteld om eigen zenders te mogen
bouwen, teneinde hierin verbetering te
brengen. Zij wil dit zelf bekostigen, zij vraagt
geen hulp van den Staat en door het geven
dezer vergunning kunnen de belangen van
anderen niet worden geschaad.
Op 6 September zijn meer dan honderd
duizend der onzen opgetrokken naar Hout-
rust om te trachten door deze demonstratie
uwe Excellentie en de Volksvertegenwoordi
ging te overtuigen van den ernst van hun
verlangen, dat zij voelen als een recht, dat
hun niet onthouden mag worden.
Excellentie, honderdduizenden luisteraars
zoudt gij kunnen tevreden stellen door het
inwilligen van dezen wensch. Daarom vragen
zij uwe Excellentie nogmaals langs dezen
weg: Vergun onze Algemeene Vereeniging
„Radio-Omroep" het bouwen voor eigen re
kening van eigen zenders, opdat zij weder
in staat zal zijn hare uitzendingen ten ge-
hoore te brengen van ieder van hare hon
derdduizenden toehoorders, die met verlan
gen het oogenblik tegemoet zien, waarop uwe
Excellentie in dezen zin zal beslissen."
Het adres is onderteekend door mr. L. G.
van Dam en G. van Eek als voorzitter en
secretaris van het A.V.R.O.-comité Haarlem.
La Rochefoucauld:
Eigenlie/de is de grootste vleister.
(Zondag j. I. zijn te Parijs in het
openhaar lofdichten voorge
dragen ter eere van Jean Nicot,
die vier eeuwen' geleden ge
boren werd en in 1559 de tabak
in Europa introduceerde.)
O Jean Nicot, je naam zal blijven leven,
Zoolang de mensch je dagelijks offers
brandt,
Zoolang je vinding nog genot zal geven.
Zoolang je geurig kruid nog wordt geplant.
Wanneer je thans eens op de aard kon
kijken.
Dan was je zeker op z'n minst verstomd.
Als je na drle-'n-halve eeuw zou blijken,
Hoe je tabak in dien tijd werd vermomd.
Jou grove blaren, bij elkaar gebonden,
Of los gehouden, in een pijp gesmookt,
Daar hebben wij veel nieuws op uitgevonden.
Die worden thans, naar keus en amaak
gerookt.
Wij rollen ze in dun papieren kokers,
Met gouden mondstuk, want dat staat koket,
Dat 's voor de jeugd en de niet zware rookers
En voor de vrouw dat heet een sigaret.
Een dikker vorm dat noemen wij sigaren,
Die hebben niet zoo'n vreemd papieren Jas,
Maar als je wist wat soorten daarin waren.
Dan wed ik, dat je nog verbaasder was.
Men pruimt het ook en zelfs wordt het
gesnoven
En dan natuurlijk rookt men t In een pijp,
Ach Jean Nicot je zoudi het niet gelooven.
Voor zulk gebruik leek het jou nimmer rijp
O Jean Nicot. we zijn je trouw gebleven,
Hoe heeft de mensch t-och voor jouw tijd
bestaan,
Tabak zal onontbeerlijk zijn ln 't leven,
Tot d' aarde zelf in rook zal zijn vergaan.
Terwijl ik hier mijn regels zit te lijmen,
Zoek ik, voor 'k iets op 't blanke schrijfblok
zet,
De woorden die ik moeizaam moet doen rijmen
In 't rookgekringel van een sigaret.
Wel heb Je ons een groot geschenk gegeven.
Een nieuwen dampkring en een groot
solaas.
Ontvang de lof van verre achterneven
O onvolprezen Jean Sint Nicot-laas.
P. GASUS.
DE H. O. V.
DE MEERDFRHFID VAN B FN W. TEGEN
SUBSID1EVERHOOGING.
Het bestuur van de Haarlemsche Orkest-
vereenielne verzoekt aan den raad deVkirur
van het tekort (na beëindlcine boekjaar
19291930, bedragende 9631 41) voor de
helft door de gemeente, en wijst er normaals
op. dat alleen door een blijvende subMdie-
verhooeing de H O V. op een gezonde finan-
ciee'e basis zal kunnen komen De meerder
heid van het college van B en W. Is tegen
elke verdere subsidie-verleenlng boven de
jaarlijksche f 30.000: de minderheid is bereid
om het tekort voor de helft voor rekening
van de gemeente te nemen mits uit andere
bron de andere helft wordt verkregen.
De verkiezingen in Polen.
(4e blad, le pag.)'
%mstige toestand tn Madrid. Duizenden
stakers.
(le blad, 2e pag. en 4e blad, le pag.).
De instortingsramp in Lyon.
(le blad, le pag.)
De Boekendag.
(2e blad, le pag.)
Reorganisatie van het Tramnet. (Memorie
van Antxooord op de gemeentebegrooting)
(le blad. le pag.)
Tariefsverlaging der Electriciteit (Mem. van
Antwoord op de getneentebegrooing).
(le blad, le pag.)
Een nieuw geboutv voor het Gymnast um.
(Mem. van Antwoord op de gemeentebe
grooting).
(le blad, le pag.)
Meerderheid van B. en W. tegen verhooging
..van subsidie aan de H-O.V. (Mem. van Ant
woord op de gemeentebegrooting
(le blad, le pag.),
ARTIKELEN, ENZ.
Lettinga: Financieele kroniek.
(2e blad, 2e pag.)
(Voor de laatste berichten zie men de 2e pag.
van het le blad.)
ELECTRICITEIT.
TARIEFSVERLAGING.
Nu blijkt, dat ook in 1930 het debiet der
electriciteit belangrijk toeneemt, meenen B.
en W. het tarief voor het gewone verbruik
met ingang van 1 Januari 1931 te mogen te
rugbrengen op 22 cent per K.W.U. zulks in
overeenstemming met het desbetreffende ad
vies van de Commissie voor de Lichtfabrie
ken.
EEN TELEGRAM VAN
NATIONALISTEN.
OVER HET GEVAL-ALBARDA.
INBRAAK TN DE VOORHELM-
STFL4AJ.
DE DADER HANDELDE UIT ARMOEDE.
Hedenmorgen werd bij de politie aangifte
gedaan, dat er ten huize van den heer W. in
de Voorhelmstraat was ingebroken. De dader
had in het bewuste perceel een ruitje uitge
sneden en was op deze wijze naar binnen ge
komen. Ontvreemd werden o.a. twee zilveren
armbandhorloges en een spaarbu;je.
Twee agenten hebben onmiddellijk daarna
den Hout doorzocht Zij troffen in een tram
huisje, waar hij zich verscholen had, den
dader aan. Het bleek te zijn de 23-jarlge T.,
werktuigkundige, zonder vaste woonplaats.
De jongeman, die nog ln het bezit van de
ontvreemde voorwerpen was, bekende de in
braak uit armoede te hebben gepleegd.
De centrale raad van het Verbond Na-
tJona1'sfen. cevestlvd te Amsterdam, heeft
aan den minister van Justitie een telecram
vezonrien. waarin het zeet: met dien v*ront-
waardie'nr uit de rede van den heer A'barda,
behouden in de vergadering van de T>-eMe
Kamer der R'a'en-Generaa1. kenn's geno
men hebbende van het saboteren door de
S.DA.P. van een eventueele moblUsat'e: van
overweging zijnde, dat daa-door de volhoud
van den Nederlandschen staat ernstig wordt
'n gevaar gebracht: overwegende, dat In Het
Volk en Voorwaarts deze plannen van *Tv>g-
verraad worden verheerlijkt: verzoeken Uwe
Excellentie beleefd doch dringend me''c na
mens het goedwillende deel der Nederland
se bevolking, en just'tieele vervolging ln
te doen stellen tegen den heer Albnrda en
Inbes'acnemlng te gelasten van de bladen
Het Volk en Voorwaarts, die deze hoogver-
raadsartlkelen publiceerden.
DE CHR. SCHOOJ, TN DE
ANTHONtfstraat.,
VERPt AATSïNG NAAR DE
BYZANTIUMSTRAAT.
Naar wij vernemen is het gebouw van de
~*hr. Schoo'. a^tn de Anthon:es:raat. dat even
eens een front aan het Spaarne heeft, te
koop. De school, waarvan hoofd ls de heer
Jongejan. zal met April worden overgeplaatst
naar de Byzantiumsiraat, waar een nieuw
gebouw ln aanbouw is. De reden is. dat het
centrum der stad meer en meer ontvilkt
wordt en de bevolking zich verplaatst, naar
de buitenwijken.
Prof. Hans Fischer (Technische Hoogeschool) békend chemicus, ontving voor zijn arbeid
den Nobelprijs voor chemie. Rechts Sir Chan drasekhara Benkata Raman (Calcutta) kreeg
den Nobelprijs voor Natuurkunde.