f GEEFT HET BUITENLAND CURTIUS' GROOTE REDE. HEDEN TENTOONSTELLING De weerklank in Frankrijk. ALLERBESTE JCUMSTZAALjiEEIlCEII*' HAARLEM'S DAGBLAD DERDE BLAD ZATERDAG 22 NOVEMBER 1930 Ongekende openhartigheid Wenschen scherp geformuleerd. Zooals wij gisteren reeds mededeelden heeft de Duitsche Rijksdag het sa- neeringsplan goed gekeurd. In deze sitting hield de Duitsche minister van Buitenland- sche Zaken een rede, waarop wij vandaag nog eens uitvoerig terug komen. Curtius heeft op een zeld- zaam openhartige Dr. C,urtm^.-A wijze uiting gegeven aan de ontevredenheid, die thans onder het Duitsche volk leeft, en die onder anderen de Nationaal-socialisten zooveel kracht heeft bezorgd bij de jongste verkiezingen voor den Duitschen Ryksd 0. Het is dan ook wel zeker dat Curtius open hartigheid voor een deel het gevolg is van het- Nationaal-socialistisch succes Curtius dan zeide, dat men niet. kon weten, of de thans genomen maatregelen voldoende zijn gezien de internationale overeenkom sten die Duitschland zware lasten opleggen. Wellicht moeten de maatregelen worden genomen, die in de verdragen ter bescher ming onzer economie en onzer valuta zijn vooralen. „In het buitenland moet menbe- eriipen dat wij ons voortdurend moeten blij ven afvragen, of die maatregelen moeten worden genomen, en het gaat niet aan, dat men een dergelijke houding opvat als het op losse schroeven stellen der Duitsche on- derteekening van het plan-Young. Wij heb ben echter geen waarborgen verstrekt voor de uitvoerbaarheid van het plan'- Sar. protesteerde tegen de crit-iek, die is geoefend op de onderteekening door Duitsch land welke des te ongerechtvaardigder is daar sedert de Parijsche conferentie m 1929 een volkomen wijziging in den economi- schen toestand is gekomen, en ook van sa menwerking weinig te bespeuren viel De re geering zal van haar rechten ingevolge het nieuwe plan niet dan in uiterste noodzaak gebruik maken, maar zij is doordrongen van haar verantwoordelijkheid, als het Duitsche volk tengevolge van de ondraaglijke lasten niet in staat is op zijn sociaal en moreel ni veau te blijven staan. Curtius wees vervolgens op de gunstige re sultaten, verkregen bij de onderhandelingen met de Ver. Staten en Rusland. „Het komt mij noodzakelijk voor, zoo ging spr. verder, op te komen tegen zekere uitla tingen, die wij onlangs van de Fransche re geering hebben vernomen. Zij schijnt voor nemens, geheel van koers te veranderen. Zij verlaat, volgens de woorden van haar leider, het terrein, dat sedert 1919 de grondslag van alle ontwapeningsonderhandelingen is ge weest. Hoe moet ik het anders uitleggen, als van zeer toonaangevende Fransche zijde wordt gezegd, dat er van een uit de verdra gen voortvloeiend recht van Duitschland op algemeene ontwapening geen sprake kan zijn, maar dat tegenover de verplichting, die den overwonnenen is opgelegd, veeleer een spontane wensch der overwinnaars staat? Tardieu ken het verdrag van Versailles te goed, dan dat hij niet op de hoogte zou zijn met de inleidende bepalingen tot het hoofd stuk over Duitschlands ontwapening. Hij kent ook de gebeurtenissen te Versailles te goed, dan dat hij niet zou weten, hoe in over eenstemming met deze inleiding, in het ul timatum der geallieerden het doel van Duitschland's ontwapening is vastgesteld n.I. de algemeene ontwapening". Voorts ontleenen wij aan het Hbld., dat Curtius zeide: „In het slotprotocol van Locarno hebben verder de contracteerende mogendheden de vaste overtuiging uitgesproken, „dat de in werkingtreding der verdragen van Locarno het middel zal zijn om krachtig de ontwape ning te bespoedigen." Wanneer woorden in verdragen een beteekenis hebben, dan kan ait alles slechts op een wijze worden uitge legd. Nu Duitschland de voorwaarde heeft vervuld, moet het bij verdrag vastgestelde gevolg, n.L de algemeene ontwapening, tot stand komen. Ten slotte verplicht art. 8 van het Volkenbondspact de leden tot ontwape ning". De werkzaamheden der thans te Genève vergaderende commissie, die met onze ge gronde eischen geen rekening heeft gehou den, verdienen slechts een spoedig einde. Wij eischen de onmiddellijke bijeenroeping der algemeene ontwapeningsconferentie zelf, waar elk land zijn ware bedoelingen zal moe ten blootleggen en waar de definitieve be slissing zal worden genomen, of men Duitschland's aanspraken op een ontwape ning, die dezelfde veiligheid voor allen brengt, wil erkennen, of niet. Als Tardieu voor Frankrijk het natuurlijke recht op- eischt om zijn grenzen te verdedigen en alle verdedigingsmaatregelen tegen een aanval te nemen, wat moet dan het ontwapende en door bewapenden omgeven Duitschland? Hier kan niet met tweeërlei maat worden gemeten". „Het is niet juist, dat Duitschland plotse ling en onverwacht aan een herzienings campagne denkt, die een omkeer in zijn poli tiek beteekent. Zijn opvatting is reeds lang bekend: ik herinner aan de verklaringen der Duitsche delegatie te Versailles, te Locarno, de verklaringen van Stresemann e.a. Staat het niet reeds lang voor iedereen vast, dat het Duitsche volk onmogelijk kan berusten in den stand van zaken, met name in het oosten? Tardieu durft veel te zeggen, als hij verklaart dat de herzieningsgedachte door Duitschland lichtvaardig is geopperd, maar hij begaat mi. als staatsman een ernstige fout, als hij zegt dat reeds het opwerpen van bepaalde quaesties gelijkstaat aan oorlog. Als dit waar was, zou elke hoop op vrucht baren arbeid in Europa ijdel zijn." Genève. De voorbereidende Ontwapeningsconferentie. GENèVE, 21 Nov. (V. D.) De voorbereidende ontwapeningscommissie behandelde in haar zitting van hedenmorgen het algemeene be ginsel van beperking en vermindering der militaire begrootingen. De Engelsohe gede legeerde Lord Robert Cecil deed een nauw keurig geformuleerd voorstel tot beperking der jaarlijksche uitgaven voor land-, zee- en luchtstrijdkrachten. De Amerikaansche am bassadeur Gibson verklaarde zich tegen het voorstel van Lord Cecil, doch verklaarde te vens, dat de Vereenigde Staten zich niet zou den verzetten tegen invoering van deze me thode in de andere landen. Graaf Bernstorff verklaarde, dat Duitsch land tegen het opnemen van een dergelijke bepaling in de ontwapeningsconventie zou zijn aangezien het de directe beperking van alle strijdkrachten en van alle soorten oor logsmateriaal ten gevolge zou hebben. Lord Cecil stemde er tenslotte in toe, dat aan bepaalde eischen in zijn voorstel tege moet zou worden gekomen, doch slechts on der het voorbehoud, dat daardoor de daad werkelijke beperking der bewapening niet in gevaar zou worden gebracht. Met 8 tegen 7 stemmen en vele onthoudingen verklaarde de commissie zich vóór een totale beperking der militaire uitgaven en tegen een beperking per afzonderlijke categorie. Tenslotte werd in de. eindstemming het Britsche voorstel met het door Massigli voor geslagen amendement aangenomen zoodat aan de Internationale Ontwapeningsconfe rentie wanneer deze bijeenkomt, zal worden aanbevolen de militaire begrootingen te be perken en zooveel mogelijk te verminderen. Engeland, Rede Ramsay MacDonald over Indië LONDEN, 21 November (VX>.) De alge meene discussies ter Ronde tafelconferentie zijn heden besloten met een rede van den voorzitter, den eersten minister Ramsay Mac Donald. Alvorens MacDonald zijn rede hield, vroeg Agha Khan, voorzitter der Britsch Indische delegatie het woord voor een belangrijke ver klaring. Men heeft hier, zoo zeide hij, practisch el ke school en richting van Indisch denken ge hoord en wanneer wij alle verschillen laten wegvallen, is daar een belangrijk ding, dat al deze redevoeringen gemeen hebben: zij vroe gen allen een volledige mate van zelfbestuur. Wij vragen nu om een omlijsting. Wanneer het schilderij dat wij erin schilderen een of andere belangrijke minderheid, of de vorsten of een klein deel van de minderheid niet be valt, kunnen wij het overdoen en wij zullen het net zoo lang probeeren, tot wij iets be reikt hebben, dat algemeen bevredigend kan worden geacht." MacDonald begon met te verklaren, dat het de eerste keer is dat alle betrokkenen hier vereenigd zijn. Men had nu een mijlpaal bereikt op den weg, die leidt van het ver leden naar de toekomst. Gij hebt ook geluis terd naar een geheel nieuw en bekorend ge luid, dat op zichzelf iets grootsch beteekent en belangrijks in de evolutie van de Indische zelfbeschikking, nl. naar de vrouwen van Indië. Deze erkenning is iets dat wij nimmer kunnen negeeren. Het is onmogelijk terug te gaan en een pennestreek te halen door de laatste vier of vijf dagen en te verklaren dat deze niet verloopen zijn. „De door u gemaakte opmerkingen zijn niet tot dooven gesproken". Wij zijn niet de geschiedschrijvers van het verleden, maar de bewakers van wat de toekomst zal brengen. Het is niet juist te zeggen, dat de regeering wenscht terug te komen op de concessies, die zij tusschen 1917 en heden gedaan heeft. De regeering aanvaardt alles, wat officieel ver klaard is. In deze conferentie wil zij het be wijs leveren dat zij voor de uitvoering ervan zorg draagt. „Uwe taak en de mijne aldus ging spr. voort is: te zamen de antwoorden te for muleeren op verschillende kwesties, opdat deze kunnen worden belichaamd in een wets voorstel. De constitutie moet aan twee es- sentieele eischen voldoen. Zij moet function- neeren en evolueeren. Zij moet dus conti nuïteit. bezitten. Dit is nu eenmaal de ge schiedenis van onze Dominions." Spanje. De militaire dictatuur? Oeuvre en Populaire willen uit betrouw bare bron vernomen hebben, en berichten eensluidend, dat koning Alfons van Spanje een nieuwe militaire dictatuur, naar het voor- reidt, en te dien einde eergisteren met den reid, en ten dien einde eergisteren met den chef der Spaansche veiligheidspolitie, gene raal Mola een bespreking heeft gehouden. Dit bericht is dus een aansluiting op de telegrammen van gisteren. Volgens beide bladen zullen behalve gene raal Mola nog de volgende persoonlijkheden aan dit militaire dictatorium deelnemen: ge neraal Martinez Anïdo, de minister van Bin- nenlandsche Zaken onder Primo de Rivera, generaal Saro, eveneens lid van hett eerste directorium en generaal Barrera. kapitein- luitenant van Catalonië onder 't regime der dictatuur. De tegenwoordige ministerpresident gene raal Berenguer zou zich op het vernemen van 's konings onderhoud met generaal Mola, direct naar den koning hebben begeven. Over datgene wat tusschen hen besproken werd, is niets bekend. PARIJS, 21 November 'N. T. A.) Eenige bladen bevatten een verklaring die de Spaan sche ministerpresident, naar aanleiding van de in omloop zijnde geruchten, tegen over journalisten heeft afgelegd, en waarin hij onder andere zegt: INGEZONDEN MEDEDEELINGEN 60 Ct». p«-r r*g*L INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regel. Philips 2811, do zaom-geslaogdo combi natie van radio, gramo- foon en luidspreker in één luxueus stijlmeubeL Philips 2511, de Philips Trium- phator, het toestel waaraan vorsten en andere vooraan staande persoonlijkheden de- voorkeur hebben gegeven. E; Wilt U Uw verwan- ten of vrienden wer kelijk iets bijzonders geven met St. Nico- laas Geeft dan een Philips 2811, 2601 of 2511 en eiken dag opnieuw, jaren lang, zullen Uw keuze en Uw smaak gewaardeerd worden. DE FINANCIëN VAN NOORD HOLLAND. GED. STATEN ZIJN TEGEN BELASTING. VERLAGING. Aan de Memorie van Antwoord van Ged. Staten op het algemeen verslag der af deelin gen van de Provinciale Staten van Noordhol land omtrent de begrooting der provinciale inkomsten en uitgaven, dienst 1931, ontleenen wij: Wat den financieelen toestand der provin cie betreft, kunnen Gedeputeerde Staten toe geven, dat deze nog niet ongunstig kan worden" genoemd. Intusschen rekenen zij het tot plicht te waarschuwen tegen een te groot optimisme. Hun voorstellen op het stuk van de belastingen zijn ook niet zonder een blik op de toekomst gerijpt. Aan maatregelen, waardoor de thans gunstige positie van de provincie zou worden verzwakt, mag, huns inziens, onder de huidige omstandigheden niet worden gedacht. Met de mogelijkheid, dat de opbrengst der belastingen zal tegenvallen, moet dan ook rekening worden gehouden. Mede hferom hebben Gedeputeerde Staten geen termen kunnen vinden om tot verlaging van de be lastingen te adviseeren. Juist met het oog op de malaise, waarvan omvang en beteekenis door hen niet worden onderschat, zouden Gedeputeerde Staten het niet voorzichtig achten eenig risico af te wentelen op latere jaren. Zij deelen de vrees van hen, die als terugslag van den tegen- woordigen toestand eerlang een vermindering van de opbrengst der provinciale belastingen verwachten. De werkloosheid Naar aanleidihg van de beschouwingen in zake het werkloosheidsvraagstuk merken Ge deputeerde Staten op. dat ook hun College de opvatting is toegedaan, dat. hoewel de be strijding der werkloosheid in de eerste en voornaamste plaats Rijkszaak is, op dit ge bied ook voor de Provincie een bijzondere taak is weggelegd, van welke opvatting zij o.a. blijk hebben gegeven door hun mede werking aan de oprichting van een Naam- looze Vennootschap tot bestrijding der werk loosheid in deze provincie. Ook hun college meent voorts, dat de in zichten van het Rijk niet steeds de richting van het beleid der provincie op het gebied der werkloosheidsbestrijding behoeven te be palen, al zijn zij mede' doordrongen van de noodzakelijkheid om in den strijd tegen de werkloosheid zooveel mogelijk in samen werking met het Rijk te handelen. De vraag in hoeverre Gedeputeerde Staten het standpunt van de Rijksregeering deelen, dat de werkloosheidsvoorziening, voor zoover die geen crisisvoorziening is, beschouwd moet worden als armenzorg, meenen zij in het midden te moeten laten, nu zij bij de be oordeeling van posten op gemeentebegrootin- gen zich gehouden achten aan de desbetref fende jurisprudentie. Steun aan tuinders. Op de beschouwingen, welke werden ge wijd aan het voorstel van de heeren Ed. Polak c.s. om garantie te verleenen voor aan nood lijdende tuinders te Verstrekken voorschotten, behoeft niet ingegaan te worden nu inmiddels ter zake een besluit is genomen. Slechts wenschen Gedeputeerde Staten, naar aan leiding van de bedoelde beschouwingen, de verzekering te geven, dat ongetwijfeld ge tracht zal worden te vermijden, dat de voor schotten aan verpachters en hypotheek houders, in stede van aan de pachters, ten goede komen. Een regeling waardoor de tuinders niet over geld de beschikking zouden verkrijgen, doch slechts gedebiteerd zouden worden voor de kosten van overeenkomstig de bedoeling van het genomen besluit feitelijk betrokken goederen en arbeidskrachten, zou een verkeerd gebruik der voorschotten kunnen voorkomen. Gedeputeerde staten zullen, bij het voorbereiden van de noodige voorzie ningen. nagaan of een dergelijke regeling mogelijk is en van hunnentwege kan worden bevorderd. Ook steun voor akkerbouw? De vraag of ook dc akkerbouwers voor de verkrijging van voorschotten onder provin ciale garantie in aanmerking moeten worden gebracht, maakt een punt van onderzoek uit naar aanleiding van het door Gedeputeerde Staten aanvaarde voorstel van de heeren A. Colijn cs. Gedeputeerde Staten meenen er zich van te mogen onthouden thans in eenigerlei zin hun standpunt te bepalen met betrekking tot eventueele maatregelen, welke dienstbaar kunnen zijn tot opheffing van de moeilijk heden. waarmede de tuinbouw telkens weder te worstelen heeft. Om prae-advies is name lijk in handen van hun College gesteld het voorstel van de heeren A. Asscher c.s. tot het instellen van een commissie, welke tot taak zal hebben het bestudeeren van de oor zaak van den slechten toestand van den tuin bouw en het aangeven van maatregelen, die door de provinciale overheid in samenwerking met andere overheidscolleges en organisaties van belanghebbenden genomen kunnen wor den ter verbetering van den toestand van dit bedrijf. In dit praeadvies zal de praealabele vraag onder de oogen gezien moeten worden, of het aanbeveling verdient, dat het Provin ciaal Bestuur tot het beramen van maatrege len, als hier bedoeld, het initiatief neemt. Zou deze vraag bevestigend worden beantwoord en tot het instellen van een commissie worden besloten, dan zou deze, naar op 28 October j.l. aan den heer Polak werd toegezegd, ook het vraagstuk der distributie in haar onder zoek dienen te betrekken. Daarom meenen Gedeputeerde Staten zich thans omtrent dit vraagstuk nog niet te kunnen uitlaten en daarmede op hun praeadvies vooruit te loopen. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Ct«. per regel. WAGENWEG 102 ~J TELEFOON 14011 C. M. GARMS A. G. HULSHOFF-POL TOEGANG VRIJ Geopend van 10tot7X uur. 's-^indags van 2 lol 4 uur. L. F. REEKER. Wagenweg 102 Tel. 14011. KUNSTHANDEL Electrischc Lijstcnfabriek j Grootste sorteering portrctiijsten HET PROVINCIAAL LANDGOED ONDER CASTRICUM. DE PROVINCIE BOUWT EEN HOTEL. Bij besluit der Prov. Staten van 21 Decem ber 1926 werden Gedeputeerde Staten ge machtigd nabij de hoeve Johanna's Hof. ge legen op het Provinciaal Landgoed onder Castrlcum. met de bedoeling, dat daarop oen eenvoudig hotel zóu worden gesticht, terrein in erfpacht uit te geven onder nader te stel len voorwaarden en onder voorbehoud, dat eene dekkende exploitatie te verwachten viel. Terwijl bovenbedoelde hofstede, die nabij het kampeerterrein was gelegen, inmiddels wegens groote bouwvalligheid moest worden afgebroken, hebben zich geen gegadigden voorgedaan om ter plaatse grond in erfpacht te aanvaarden en aldaar een ververschings- gebouw of eenvoudig hotel te stichten. Dit valt zeer te betreuren, omdat wij het van groot, belang achten, dat in do nabijheid van het kampeerterrein zich tevens een verver- schingshuls of hotel, zij het van zeer ecn- voudigen aard. bevindt. Thans heeft zich evenwel een gegadigde aangemeld die voldoende waarborgen kan bieden. Het is de heer J. W Bijncvelt te Castrlcum die een huurprijs van 7 1 2 pet. van de bouw som gedurende een tijd van 10 jaar wil be telen. Het te stichten gebouw krijgt ec- landelijk karakter en bevat naast eetkamre. theeka mer. terras en vertrekken voor den exploi tant een 11-tal logeerkamers en een badka mer. Eene teekening van het gebouw ligt voor r.e leden uwer vergadering op de provin ciale griffie ter inzage. De kosten worden op f 32 000 geraamd. Do bouw zal door den dienst van den Provincialen Waterstaat ge schieden. HOLL. CULTUUR MIJ. DE AANGEVRAAGDE SURSéANCE, Door de Haarlemsehe rechtbank zijn, naar het Weekblad voor Bloembollencultuur meldt tot voorloopige bewindvoerders der Holl. Cultuur Maatschappij te Vogelenzang be noemd Mr. Dr. W. P. Vis. advocaat te Haar lem en C. Carlier, bloemist te Haarlem. De behandeling van het verzoek om sur séance zal op 2 December plaats vinden. VER. TOT AFSCII. VAN ALC. DRANKEN Zooals wij reeds meldden, wordt van 22 tot 24 November in het gebouw Caecllia een bazar gehouden van de Nederlandsche Ver- eeniging tot afschafting van alcoholische dranken. Dezen morgen brachten wij reeds een be zoek aan dit gebouw om ons van een en ander op de hoogte te stellen. De groote be nedenzaal wordt, geheel ingenomen door een overweldigende hoeveelheid nuttige of sma kelijke zaken, die voor het goede doel ver kocht zullen worden. In het midden is een stand ingericht met prijzen voor de loterij. Voorts treft men een afdcellng aan met ar tikelen geschonken door dc leden. Onze bijzondere belangstelling wordt ge vraagd voor de stands van de Jongeren Vredes Actie en den Nederlandschen Vege tariërs Bond. Laatstgenoemde bond toont den bezoekers een aantal brochures en boek werkjes, betrekking hebbende op het stre ven van dc vegetariërs. Natuurlijk ontbreken ook de diverse ver makelijkheden niet.. Men kan raden naar den leeftijd van een pop. zijn geluk beproe ven bij het rad van avontuur enz. Een aparte zaal is ingericht voor thce- schenkerij. Hedenmiddag te drie uur zal de bazar geopend worden. BAZAR „HERWONNEN LEVENSKRACHT". DE OPENING. Vrijdagavond werd de bazar voor de Ver- eeniging „Herwonnen eLvenskracht" in het gebouw St. Bavo in de Smedestraat officieel geopend dor Plebaan L. A. A. M. Wester- woudt. Spr. zeide o.m. dat hij graag deze opening verrichtte, omdat hij het werk van dc Ver- eenlgtng ..Herwonnen Levenskracht" een buitengewoon mooi werk vindt-. eHt is hier, zeide hij. een huis van broederzin, die zich uitspreekt in het hulp bieden aan zwakken en zieken. Wij moeten probeeren, in deze dagen een steun te zijn. voor hen wier hart ver drietig is en die hun dagelijksch werk niet kunnen doen. aHar'.em is bekend als een plaats, waar men zijn zieken weet te waar- doeren en hoog te achten. Wij moeten, aldus spr.. de armen en zieken uit ons midden met liefde tegemoet treden. De Plebaan wekte tenslotte op tot een druk bezoek aan den bazar, dien hij met de boste wenschen voor zijn welslagen voor ge opend verklaarde. De heer H. de Rooy, voorzitter van het bazar-comité, dankte den Plebaan voor zijn bereidwilligheid en richtte verder woorden van dank tot allen, die aan de voorbereiding van den bazar hebben medegewerkt; in 't bij zonder tot de geestelijkheid x de leveranciers die zoovele voorwerpen, levensmiddelen enz. hebben afgestaan. De heer De Rooy sprak als zijn verwachting uit, dat de bazar een batig saldo van f 2500 zal opleveren. De opening werd oa. bijgewoond door Rector Timp. adviseur van den R.K. Volks bond; Mr. J. B. Bomans, lid van Ged. Staten en den heer Cas'.ricuin. voorzitter van den R.K. Volksbond <afd. Haarlem), die door den heer de Rooy welkom werden geheeten. Er was muziek van de Mondharmonica- ciub van de St. Jans Parochie. De bazar biedt ruimschoots gelegenheid om te koopen en zich te vermaken en er is een verloting met heel mooie prijzen aan ver bonden. ONEERLIJKE LOOPKNECHT Alhier is een 13-Jarigc loopknecht aan gehouden, verdacht van diefstal van een portemonnaie, inhoudende 9.ten na- deele van zijn patroon.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 9