II
Verzoek aan Adverteerders
LOOPT U MOEILIJK?
Nobelprijzen voor
den vrede.
ELKE LETTERZETTER
0 IS EEN MAN
H. FRANKEN Jr.
Het woord is aan...
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14551
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 28 November 1930
HAARLEM S DAGBLAD
|plr*ctiei P. W. PEEREBOOM
•o ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HooMr~J»cWi ROBERT PEEREBOOM.
'ABONNEMENTEN: per week 0.27J4. met Geïllustreerd Zondagsblad Z0.32
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-57*4. Franco per post door Nederland 3.87*4. Losse nummers
/0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-57*4. franco per post.
Bureaus: Groote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buitenspaame 12
Telefoon Noa.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIENl 1-5 regel. 1.75. elke regel meer 0-35. Reclame*
(0.60 per regel. Reductie bij abonnement Vraag en Aanbod 14 regel» 1 0.6<\
elke regel meer /0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Ome Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 rcg. f 0.25. elke regel meer 0.10. uitsl. A contant-
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden I 600.-, Verlies van Hand, Voet ol Oog I 400-, Doim I 250.-. Wijsvinger i 150-, Elke andere vinger I 50.-. Arm- of Beenbreuk I 100,
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIERENTWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
In verband met de Sint Nicolaasdrukte
verzoeken wij adverteerders vriendelijk, hun
advertentie-opdrachten en teksten zoo vroeg
mogelijk in te zenden, bij voorkeur op den
dag vóór verschijning van het nummer, waar-
In plaatsing gewenscht wordt.
Zulke vroegtijdige inzending geeft ons de
gelegenheid de grootste zorg aan de sa
menstelling der annonces te besteden en is
daarom tevens in het belang van de adver
teerders zelf.
Late inzending kan in deze dagen van bij
zondere drukte voor onze technische afdee-
ling leiden tot de noodzaak van uitstel der
plaatsing tot het volgend nummer.
DIRECTIE -lAARLEM's DAGBLAD.
DE ONTSLAGNEMING VAN DEN
HEER LIEVEN DUVOSEL.
EEN BEMIDDELINGSCOMMISSIE.
In de Donderdag gehouden algemeene ver
gadering der Koninklijke Liedertafel „Zang
en Vriendschap" werd met elgemeene stem
men een motie aangenomen, welke de strek
king heeft den heer Duvosel te verzoeken, op
zijn genomen besluit tot ontslagneming als
dirigent dier Vereeniging, te willen terug
komen.
Tevens werd besloten aan vijf vooraan
staande personen in Haarlem, geheel buiten
de Liedertafel staande, te verzoeken een
commissie te vormen, welke zich tot taak zou
stellen de gewenschte overeenstemming
tusschen directeur en bestuur te verkrijgen.
De heer Duvosel, tijdens de vergadering
verzocht, daar te willen verschijnen en bij
zijn binnenkomen met applaus begroet, ver
klaarde evenals het bestuur zich gaarne aan
de uitspraak dier commissie te willen onder
werpen.
Ten slotte werd nog op voorstel van het
bestuur besloten aan Dr. van der Eist te
Utrecht, kleinzoon van den. oprichter der
Liedertafel, het eere-lidmaatschap aan te
Jjieden.
Het verloop der vergadering heeft bij alle
aanwezigen groote tevredenheid gewekt.
DE RAMP TE GUADELOUPE.
STEEDS MEER SLACHTOFFERS.
NEW YORK, 27 November (Reuter). De
correspondent van de Associated Press in
Mexico meldt dat zich na de noodlottige ben-
zine-ontploffing in Guadeloupe tooneelen
afspeelden die veel weg hadden van een
jacht in een Afrikaansche jungle.
Troepen mannen doorzochten voorzichtig
kreupelhout en boschjes van het omringend
land, op zoek naar een leeuw een olifant, een
geit en een gedresseerde hond, die nog steeds
rondzwerven.
Het aantal slachtoffers van de ramp is in-
tusschen tot veertien gestegen. Nog steeds
worden lijken te voorschijn gehaald van men-
schen die onder de puinhoopen begraven lig
gen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
koop dan een paar steunschoenen bi'
PRESBURG, Gr. Houtstraat 88, Haarleo?
en 't leed ia geleden!
Donderdag kwam te 's-Gravenhage de jeug
dige violist Yehudi Menuhin aan. De violist
in zijn kamer tijdens zijn repetities.
Voor Kellogg en Söderblom.
STOCKHOLM, 27 Nov. (VX>.) De Nobel-
commissie van het Noorsche Storting heeft
beslist over de toekenning van den Nobel
prijs voor den vrede. De prijs voor 1930
werd toegekend aan den Zweedschen Aarts
bisschop Nathan Söderblom, en die voor 1929
aan den vroegeren Amerikaanschen minis
ter van Buitenlandsche Zaken, Kellogg.
Kellogg.
Frank Billings Kellogg werd geboren 22 De
cember 1856 te Potsdam (New-York. Hij stu
deerde rechten en werd in 1877 tot de balie
toegelaten. Hij maakte naam als één der
beste juristen der V$r. Staten. Hij vertegen
woordigde de regeering in groote processen.
Kellogg is republikein. In 1916 koos Min
nesota hem in den Senaat. In '22 lieten zijn
kiezers hem echter in den steek. In 1923
werd hij benoemd tot gezant te Londen,
waar hij in Juli 1924 op het congres over het
plan Dawes, samen met Owen D. Young
werkte.
Na het aftreden van Hughes in Januari 1925
werd hij scretaris van staat (minister van
buitenlandsche zaken) in de regeering Coo-
lidge. Als zoodanig eischte hij een versnel
de ontwapening. Sindsdien werkte hij aan
het tot stand brengen van het anti-oorlogs
verdrag, waarvan hij het ontwerp in 1928 aan
de regeeringen zond met het verzoek het ge
zamenlijk te Parijs te onderteekenen. Dit
geschiedde 27 September 1928 te Parijs. Toen
Hoover aan de regeering was gekomen werd
Kellogg door Stimson als secretaris van
staat opgevolgd. Den 18den September 1930
koos de Volkensbondsvergadering hem tot
rechter in het permanente hof van inter
nationale justitie, waarin hij de plaats in
nam van Hughes.
Söderblom.
Lars Olaf Nathan Söderblom werd in 1866
te Trönö geboren en studeerde te Upsala phi-
losophle en theologie. Hij werd dominee bij
Zweedsche gemeenten te Parijs. In 1901 werd
hij hoogleeraar te Upsala. In 1912 werd hij
benoemd tot hoogleeraar in de kerkgeschie
denis aan de universiteit te Leipzig. In 1914
werd hij aartsbisschop van Upsala. In deze
positie heeft hij zich ingespannen om den
intellectueelen vrede tot stand te bren
gen. Hij trachtt de Evangelische kerken
uit de verschillende landen nader tot elkan
der te brengen. In den „wereldbond voor
vriendschappelijken arbeid der kerken" be
kleedt hij een positie van be teekenis.
Nathan Söderblom is doctor honoris causa
van de universiteiten te Genève. Oslo, St.
Andrews, Glasgow, Greifswald, Berlijn, Ox
ford en Upsala.
Naar Wolff -uit Oslo verneemt, verwacht
men daar dat zoowel Kellogg als Söder
blom zelf hun Nobelprijs in ontvangst zullen
komen nemen, welke 10 December aldaar
zal worden uitgekeerd. De toekende prijzen
bedragen elk ongeveer 116.000 gulden.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
die elke letter zetten kan.
Behalve letters van banket
Daarin mislukt z'n alphabet.
Een alphabet van 't fijnst banket
wordt U door Franken voorgezet.
Want Franken zet ze steeds weer
versch
gevuld met prima mangelpers.
N.V. BROODFABRIEKEN
HAARLEM, HEEMSTEDE, BIOEMENDAAL
Kantoor: Lange Margarethastraat 15
DE
PIERPLANNEN
ZANDVOORT.
TE
COMITÓ VAN INGEZETENEN BENOEMD.
In de Lunchroom van den heer Rinkel aan
de Groote Krocht te Zandvoort waren Don
derdagavond op uitnoodiging van het secre
tariaat der Steun commissie voor de Pier-
plannen te Zandvoort ongeveer vijftig afge
vaardigden van plaatselijke vereenigingen
bijeengekomen.
Namens het secretariaat sprak Mevrouw
Van der Mije een woord van welkom. Zij
herinnerde aan de plannen om in Zandvoort
een pier te stichten; deze bijeenkomst was
belegd om te onderzoeken of de Zandvoort-
sche ingezetenen iets voor een pier voelen.
Zoo ja, dan was het de bedoeling om een
propagandacomlté op te richten. Daartoe
waren drie leden van het hoofdcomité zoo
vriendelijk geweest, om er voor uit Amster
dam over te komen en eenige inlichtingen te
geven. Spreekster deelde mede, dat verschil
lende vereenigingen adhaesiebetulgingen
hadden gezonden.
Ing. V. J. L. M. G ij se n kreeg hierna het
woord om een technische uiteenzetting te
geven. Hij herinnerde er aan, dat er in den
loop der jaren al vele pierplannen gemaakt
zijn, die echter wegens financieele bezwaren
nooit verwezenlijkt konden worden. Thans,
dertig jaar later, kan men echter meer van
de moderne systemen profiteeren, want toen
was er bijvoorbeeld nog geen sprake van be
ton. Een moderne ijzerconstructie kan .echter
ook heel mooi zijn. De pier moet zóó mooi en
doelmatig gemaakt worden, dat- vreemdelin
gen er door worden aangetrokken. Een voor
deel zou het dus zijn, als het seizoen verlengd
kon worden; daarvoor moet het voorseizoen
worden vervroegd en het naseizoen verlengd.
Daarom is het de bedoeling van het hoofd
comité (waarvan spreker geen deel meer
uitmaakt), een overdekte pier te bouwen,
echter zoodanig, dat de wanden In tijd van
een paar minuten en geruischloos verwijderd
kunnen worden. Het voordeel hiervan is, dat
de menschen dan langer op de pier en dus
ook in Zandvoort blijven. Dit kan niet anders
dan ten goede van de badplaats komen. De
heer Gijsen liet verschillende voorbeelden
uit het buitenland ter verduidelijking zien.
Hij deelde mede, dat de Zandvoortsche pier
300 M. lang zal worden. Een probleem is het
echter nog om de plaats te bepalen, waar de
pipr komen moet. Dit moet natuurlijk ge
schieden in overleg met het gemeentebestuur
en de schoonheidscommissie. Geen enkel
particulier belang mag er bij betrokken
worden.
De heer H. M. van den Berg kreeg ver
volgens het woord om een financieele uitzet
ting te geven. Hij deelde mede, dat het eerst
genoemde comité van dertig personen nu
ontbonden is. Daaruit is nu een vast bestuur
gevormd, dat de plannen verder zal uitwer
ken. Het bedrag, dat de pier kosten zal. kan
spreker onmogelijk noemen. Te dien opzichte
moet men nog eenig geduld hebben. Verschil
lende groepen geldgevers hebben zich bereid
verklaard, er hun geld in to steken, niet om
dat ze zoo van Zandvoort houden, maar om
er mee te verdienen. Het is een zuiver econo
mische zaak. Hij bestreed de bezwaren, die
tegen de pierplannen gerezen zijn en sprak
de hoop uit, dat er geen afbrekende kritiek
geleverd zou worden. Vooral het vasthouden
aan de ethische bezwaren achtte rpseker uit
den booze, want anders trekken de menschen
liever naar de buitenlandsche badplaatsen.
Men moet volgens hem alleen naar den fi-
nancieelen kant van de zaak kijken. Daar
voor is het noodig, dat er ook in Zandvoort
een propagandacomité wordt gevormd, dat
met het hoofdcomité kan samenwerken.
Verschillende aanwezigen voerden hierna
het woord. Teleurstelling werd er over uitge
sproken, dat de heer Van den Berg niet ge
zegd had, hoeveel de pier moet kosten. Ande
ren meenden, dat deze vergadering te vroeg
was uitgeschreven en dat men nog een paar
maanden had moeten wachten.
De sprekers werden door den heer Van
den Berg beantwoord. Hij vestigde er met na
druk de aandacht op, dat het ab-oluut nood
zakelijk is om eerst in Zandvoort een propa
gandacomité van vijf leden te benoemen. Die
heeren kunnen dan van het hoofdcomité alle
gewenschte inlichtingen verkrijgen.
Tenslotte werden in het Zandvoortsche co
mité benoemd de heeren T. Molenaar, G. W.
La Rochefoucauld:
Hoeveel goeds men ook van ons zegt, men
vertelt ons nooit iets nieuws.
van Toombergen, T. J. Bouvet, L. J. Rinkel
en L. Citroen.
Aan Mevrouw Van der Mije werd onder
applaus dank gebracht voor alles, wat zij
voor de pierplannen gedaan heeft.
OOK RELLETJES TE
ROTTERDAM.
Soortgelijke omstandigheden
als te Haarlem.
RUMOER IN EN BUITEN DEN RAAD.
Ook te Rotterdam hebben by de behan
deling van een verzoek van werkloozen om
meer uitkeering, relletjes plaats gelrad, die
zich daar niet alleen buiten, maar ook in den
Raad afspeelden.
Het communistisch raadslid Van Burink
hield in de raadszitting van Donderdag
middag een interpellatie, waarin hij voor
de werkloozen kolengelden, huurtoeslag en
een extra kerstuitdeeling eischte. In den
middag had zich op het Alkemadeplein een
aantal werkloozen verzameld, die poogde een
optocht te formeeren om daarna naar den
Coolsingel te trekken. De politie heeft deze
bijeenkomst en den stoet uit elkaar gedreven
waarbij herhaaldeiyk rake klappen zijn uit
gedeeld. Het is daarna den geheelen mid
dag rond om het gemeentehuis, dat bewaakt
werd door een sterke politiemacht, roerig ge
bleven. Herhaaldelijk werden de werkloozen
uiteengejaagd, vooral toen de heer Van
Burink tot tweemaal toe op een balcon van
het Rotterdamsche stadhuis verscheen, om
vandaar de werkloozen toe te spreken. Tot
ernstige incidenten is het hierbij echter niet
gekomen.
Van Burink vecht met een ander
raadslid.
Toen de heer Van Burink voor het gehoor
van een propvolle tribune zijn interpellatie
ten einde had gebracht ontstond er een Inci
dent tusschen hem en het Chr.-Hist. raads
lid Holst. Deze beschuldigde nL den heer
Van Burink van lafheid en angst voor po-
lit iepaarden.
De heer Van Burink stelde zich voor den
heer Holst op en gaf hem een stomp, De heer
Van der Hoeven (Chr.-Hist.) kwam tus-
schenbeide, waarby de voorzitter den heer
Van Burink verzocht zijn interpellatie voort
te zetten. Het bleef echter rumoerig, daar
de heer Van Burink er op stond dat de heer
Holst zijn woorden introk. Plotseling greep
de heer Van Burink opnieuw den heer Holst
beet en schudde hem heen en weer. Deze
werd door andere raadsleden ontzet. Daar
de publieke tribune zich nu zeer begon te
roeren gelaste de voorzitter ontruiming, ter
wijl de vergadering geschorst werd.
Na de heropening eischten de heer Holst en
de heer De Visser namens de Chr.-Histori
sche fractie, dat de heer Van Burink ver
ontschuldigingen zou aanbieden. Deze wei
gerde pertinent en eischte op zUn beurt
intrekking van de woorden van den heer
Holst.
Daar de voorzitter weigerde te voldoen aan
het verzoek van den heer Van Burink om
weer publiek toe te laten, zag deze van het
woord af.
De vergadering is toen geschorst.
De heer Van Burink is buiten een ovatie
van de werkloozen gebracht.
Bekogeling van de politie en charge
De werkloozen. d'.e na het sluiten van den
Raad waren verjaagd, zijn daarna de bin
nenstad ingetrokken en zijn op den Binnen
weg opnieuw samengekomen. De politie heeft
met sabel en gummistokken de werkloozen
uit elkaar gejaagd. Een deel van de groep is
toen de Eer.drachtstraat ingeloopen en heeft
daar een aantal tegels uit het trottoir ge
haald, die men op de steenen stuk sloeg,
waarna de politie er mee bekogeld werd.
Eenige agenten hebben toen ter waarschu
wing eenige schoten in de lucht gelost, doch
daar dit niet afdoende hielp, heeft een
groote macht van agenten te voet, te paard
en op motorfietsen de straat schoonge
veegd. Voor zoo ver bekend is zijn er geen
gewonden gevallen.
PERSONALLY
De heer J. Roggeveen te Haarlem ls te
's Gravenhage geslaagd voor (het examen
wiskunde L.O.
SINT NICOLAAS.
De directeur van het postkantoor te Haar
lem brengt ter kennis van belanghebbenden
dat het In verband met de S'. Nicolaas
drukte gewenscht is voor een doelmatige en
stevige verpakking der te verzenden post
pakketten zorg te dragen.
Het gebruik van stevie pakpapier en sterk
touw wordt dringend aanbevolen.
Voorts verdient het aanbeveling in de pak
ketten een tweede los adres te sluiten.
Vasthechting van het adres op de pakket
ten door middeJ van lak is niet toegelaten.
De honden van de politic. Wat de Commis-
saris daarover zegt.
(Ie blad. 2e pag.)
Het doodelijk auto-ongeluk bij de Amsterdam»
sche Poort. De zaak voor de rechtbank.
(2e blad. 2e pag)
Wat den tuinbouw in den weg staat.
(5c blad, le pag.)
Uit Haarlem's gemeenteraad.
(4e blad, le en 2e pag.)
Ook relletjes te Rotterdam.
(le blad le pag.)
De pierplannen te Zandvoort. Comité van
ingezetenen benoemd.
(le blad. le pag.)
Intimus: Tweede Kamer en Eerste Kamer.
(2e blad. le pag.)
Gemeenteraadsvergadering in Heemstede.
(5e blad, le pag.)
Gemeenteraadsvergadering in Beverwijk.
(3e blad. 2e pag.)
De merkwaardige rechtzitting in Moskou. Hes
proces tegen dc industriccle partij.
(2e blad, le pag),
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.; Uit den Raad.
(le blad, le pag.)
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
HAARLEM, 28 November.
Uit den Raad.
Tweede en derde begTOotlnrs-
zittingen Algemeene beschou
wingen. Financieel dispuut tus
schen wethouder Mr. Slingenberf
en de S. D. A. P.
De wethouder van Financiën,
Mr. M. Slingenberg.
Het hoofdpunt van de algemeene beschou
wingen bij de gemeentebegrootlng blijkt niet
zoozeer de partijpolitiek te zijn ofschoon
er wel vrij veel over gepraat wordt, en van
weerszyden o.a. vastgesteld dat de poging
tot samenwerking van R. K. en S. D. A. P.
mislukt is - maa:- een dispuut tusschen den
wethouder van Financiën, mr. M, Slingen
berg, en de S. D. A. P.'ers over het finan
cieel beleid. Dit dispuut is een traditioneel
verschijnsel, sinds de financlëele politiek der
gemeente gevoerd wordt door mr. Slingen
berg en gesteund door oen meerderheid be
staande uit de rechterzijde en de vrijzinnig-
democraten.
Vroeger placht de aanval van socialisti
sche zijde op dit beleid steevast ondernomen
te worden door den heer Joosten. Ditmaal
werd het offensief door de heeren Reinalda
en Joosten samen ingezet.
De stryd is nog niet afgeloopen, zoodat er
op dit moment nog geen vol'edig overzicht
van gegeven kan worden, te minder omdat
de betrokkenen, als ervaren debaters, biyk-
baar het noodlge in petto hebben gehouden
voor de tweede instantie van het debat, DIo
tweede instantie begon gisteravond laat, na
een zeer lange rede van den wethouder, en
om elf uur brak de heer Reinalda zijn redo
af, die hy hedenmiddag voortzetten zal.
Hoofdpunten in den soclalistischen aanval
vormen de positie van het gemeenteiyk
grondbedrijf, welks vyfjaariyksche taxatie,
dit Jaar gehouden, een zeer verrassend saldo
van negen ton heeft opgeleverd, en de
wijze waarop dit saldo gebruikt wordt. Do
wethouder heeft er 4ton van overge
bracht in de reserve voor algemeene doel
einden. De heer Reinalda vooral bestrUdt
dit, acht het een irreëel beleid en heeft ln
zyn tweede instantie den wethouder vragen
gesteld omtrent de resultaten die de gc-
meenteiyke taxateurs hebben geboekt. Hij
critiseert niet de 136.496 winst op bouw
terreinen, die hij zegt niet te kunnen be-
oordeelen. maar hy geeft duideUJk twUfel to
kennen aan dc Juistheid van de 770 849
winst, geboekt op erfpachtgronden. HIJ be
grijpt niet waarom deze sinds 1925 zoozeer in
waarde gestegen zouden zijn. terwyi de ge
meente er niet meer erfpacht op ontvangt
dan in 1925. Bovendien waarschuwt hy tegen
het door den wethouder geopende perspec
tief van verkoop der erfpachtgronden. Do
wethouder zal de S. D. A. P. daarbij vier
kant tegenover zich vinden. Sinds 1921 staat
de S. D. A. P. op het standpunt ..de wo
ningen aan de gemeenschap" en niet meer
op ..elke arbeider zyn eigen huisje".
Ook crltiseerde d-- heer Reinalda uitvoerig
het feit, dat de ln 1925 geraamde zeven ton
tekort op het grondbedrijf sindsdien niet
zyn aangezuiverd, maar uit de reserves van
het bedrijf betaald. Het grondbedrijf mist
dus de reserve-positie die het behoorde te
